I
DRINGEND BERICHT
Hoe de eiereid draai!
Kon eerbied iser de Priesiers
Fraas uu cauuiaiasri
Hei leiiexeiisiQB leidt
eaer socialisms
Het Episcopaal en de
H. ware Hermans
ze sioHBn de sores el!
ZONDAG 10 OOGST 1930.
WEEKBLAD s S3 CENTIEMEN
IV JAAR. Nr 32.
Tclefooa Nr 9. Uitgever i SANSEN-VANNESTE, Poperinghe. Postcheck 15.579.
Wij verzoeken al onze Berichtge
vers, aanstaande week alle mededee-
lir.gen in te zenden TEGEN DON
DERDAG MORGEN, ter oorzaak van
O. L. VROUW HEMELVAART, die
dees jaar op den Vrijdag valt.
Geen Ve^uuarring
WELOTTE
3
bou-
Qntroomers ME LOTTE, N. V.
Remicourt
MEUBELPAPIER
VLIEGENVANGERS
l^og de Eeutufeesten te Proven
Politiek Overzicht
Abonnementsprijs
per Jaar:
Ia Stad: 17 fr.
Ia't Land: 18 fr.
(per post)
Frankrijk: 35 flr.ï
Congo85 fr.
Andere landen40 fr,
ARfEFi
Kiem* Berichte»*
1 fr. per reek
minimumprijs per
iniassching4 fr.
rmmmm
-Mie annoncen
vooraf te betalea
en moeten tegen dM§
Donderdof! noaet
ingezonden wordesj
Kleine berichte:?
tegen den
Vrijdag
sasaBMCBoMiaMaCTawaBMeHgBMBBaKnSiMiK;,BatoairfiKaMirwBMJiiiH ■iw.f.msjMCi'P'j as i irwtia iiwffi Hifi na* liitn
Postabonnenten ia Belgis die van woonst Notarieel-, Annoncen- en Nieuwsblad voor Poperinghe en Omstreken, g Wie inlichtingen begeert over aankondi-
randeren, moeten dit aangeven in 't pest- J gingen, wordt verzocht eea postzeg»! voor
veranderen:
bureel dat hun bedient, en adat sa» aaa,
antwoord bij zijn schrijven te voegen.
TARIEF t
Notarieels
Verkoopmee»;
S® cent.
per gewone regel
Annon co»;
Prijzen op aanvr&aa
Daar wer.d gezeid, dat ginder, aan 't uit
einde van de wereld, waar de as uit den top
van den 'aardbol Steekt, dat daar een
greote vent stond.
Met zijn hemdsmouwen opgestroopt.
En dat die aan 'nen grooten draaier stond
te draaien, om den aardbol altijd maar te
doen rollen:
En daar stond een groot ijzeren gelint
en daarachter werden de uitgegane sterren
en versleten manen gegooid...
Maar daar zijn mannen gaan kijken. En
die hebben dien grooten vent niet zien staan;
en geenen draaier gezien, en geen spil die
uitsteekt, of geen gelint met verroeste sterren
en manen achter.
Neen, neen.
Onze aardbol draait op zijn eigen, zonder
as of draaier.
Gelijk een dop die ronddraait over den
grond op den vloer.
Maar in de lucht, zonder aan iets vast te
houden of op iets te staan.
Gedurig aan draait hij voort, romendom
de zon, en wijd er van af.
Rapper dan een trein; neen, rapper dan de
weerlicht.
En de pannen vliegen niet van de daken
af.
En de menschen vliegen niet van den aard
bol af, de lucht in, met hun beenen omhoog.
Ze blijven er op, en worden aleens niet
gewaar dat ze mee draaien.
En voelen aleens geen gezuig door de
lucht.
En 't waait er aleens nog niet van in de
bocmen.
Zóó draait onze aardbol rond, sinds dui
zenden en duizenden jaren.
Rond de zon.
Maar niet alleen,
's Avonds ziet ge de maan vriendelijk
tegen ons lachen, van boven uit de lucht.
Die draait op haar eigen rond onzen aard
bol, verre vandaar af.
En als 't helder gestemd is, zieFge de ster
ren pinkelen, hoog boven uwen kop.
Met honderden, neen, met duizenden. Zóó
veel, dat niemand ze tellen kan. Ze hangen
tegen de lucht gestrooid.
Ze toonen klein, omdat ze zóó onmensche-
lijk verre van ons af staan.
Maar ze zijn groot, groot. Reuzen tegen
wie onze aardbol maar een kind is.
Als ge 't moest aftrappen, van hier naar
die sterren toe, dan zoudt ge duizenden en
duizenden jaren gaan, en nog maar gaan.
En dan waart ge er nog niet.
Die ook, die duizenden sterren draaien,
en zwieren en vliegen.
Op haar eigen rond de zon. En rond en
door elkaar.
Elk op een eigen vaste baan. Lijk op een
koersplein, elk. Waar ze geen haar van af
wijken.
1 Altijd langs denzelfden weg.
Sinds duizenden en duizenden jaren.
Eli middenin hangt de witte zon, waar
heel dat spel rond vliegt en zwiert en rolt
en draait.
Dat onze menschenkop er duizelig van zon
worden.
En ze botsen niet óp of tegen mekaar, en
bollen altijd maar voort.
Móesten ze tegen mekaar stëötèn, dan viel
heel dat Ontzettend wereldgebouw ineen.
Dat aarde en zon en maan en sterren in
gruizelementen zouden uiteenvliegen.
Of in brand schieten, met gedruisch en
gedonder en gekraak naar beneden en door
elkaar vallen.
Maar daar is geen nood voor.
Elk blijft op zijn eigen baan, 'die .ge «6"pj
een papier kunt afteekenen.
Ze móeten en ze zullen. I
Want Eén heeft die 'gemaakt.
En de weg aangewezen, aan elk
En hen in gang en zwier gezet
Eén houdt hen in gang en kwïèr.
Zóólang het Hem belieft.
Heer, Gij, onze Gód.
Wat zijt Gij machtig én'groot.
Gij, Heer, onze God!
Th. VAN TICHELEN
aaMBHSRBBBaigSBüaaKaBBHaBBBW
DE ONTROOMER
B m
De Nationalisten, in htm blad van Zondag,
keeren terug op den afschuwelijken zin:
Liever verdoemden Vlaming, dan geluk
zaligen bels
Ze kunnen niet verstaan dat wij dat erg
opnemen. Het werd geschreven uit 'humor
zeggen ze!
Zco ver is dus reeds de onverschilligheid
in godsdienstzaken van sommige nationalis
tische leiders, dat ze het als een lachpartij
aanzien, heilige zaken openbaar te bespotten.
Nog eenige zulke artikeltjes en de goed
meenende katholieke jongelingen die in de
rangen der Nationalisten verward zitten,
zullen van zelf zien dat hunne plaatsdaar
niet langer is.
In hun achteruitkrabbelend antwoord
trachten de Nationalisten den slechten in
druk weg te nemen met over nevenskwesties
te spreken.
Eenige woorden hierop;
Plaatselijke omstandigheden deden te
Watou waar de V. O. S. enkel ten dienste
staat van Meester Butaye een F. N. C.~
bond ontstaan. Die bond telt even goede
vlaamschgezinden als vele V. O. Ssenbon-
den; ons blad staat altijd voor hen open.
Wanneer we kiespropaganda mieken
voor Berten Pil, was dezes lijst door de
Geestelijke Overheid goedgekeurd als KA
THOLIEKE lijgt. We hebben ons dus daa-
over niets te verwijten.
Nu echter staan de Nationalisten op tegen
alle Geestelijk gezag, brengen het geweten
bij velen in verwarring en nemen langza
merhand allen eerbied weg voor den Priester
en zijn gezag.
Zoolang ze dat doen, staan we tegen hen.
Wij kennen maar éénen weg en 't is dezen
aangeduid door de Kerkelijke Overheid.
In Godsdienstzaken is niets gemakkelijker
dan gehoorzamen... wanneer hooveerdigheid
het niet belet.
Het Westland van Zondag laatst geeft
ens nog een staaltje van den eerbied der
naticnalistische bladen jegens onze Priesters.
Na een artikel over Klare Geloofsbegrip
pen i> lezen we:
Ter overweging aan zekere verwaande.
8 politieke onderpastoortjes, weekbladkrab-
v. bslaars.
De onderpastoors die in seminaries en
hcogescholen hun vak bestudeerden tot
25-30 jaar oud zijn dus door de Nationalis
ten uitgegeven voor soort onnoozelaars.. en
de klare geloofsbegrippen zijn nu uiteen
gezet door de nationalistische opstellers van
Het Westland waarvan er eenige tot
16-17 jaar naar 't school gingen.
Pijnlijke toestanden!
Over 14 dagen werd te Antwerpen in vrien
denkring de 509 verjaardag gevierd van den
grooten katholieken vlaamschen voorman
Frans Van Cauwelaert.
Ter gelegenheid van die feestviering lazen
we in Hooger Leven volgende kentschet-
send artikel:
Vriend lezer, indien ge niet wilt aan de
deur worden gezet, bouw nooit een huis. Wilt
ge niet als verrader worden gescholden,
slachtoffer worden van politiekasterij, wees
niet zoo knap een echt politieker te zijn.
Ach. doe niets, doe vooral in Vlaanderen
niets, als ge niet wilt tot eigen bittere pijn
herhalen wat Isajas schrijft bij den aanhef, i;-. heer Devèze wil het doen doorgaan
t7?h tffltY rrn^+ro Tap rriivi pttpti nsïnr nrrr i
met verlaagden melkbak
draaiende op eene spil
voorstaanders des vooruitgangs.
IS
de
Ont-
roomer
van al
de
land-
Het gedurig aankweeken van verbittering
en het afbreken van alle gezag door de Na
tionalisten, moet dé jeugd onvermiddelijk
geleiden tot opstand en verlies van gods
dienst, en de Gazet van Antwerpen heeft
het heel goed voor waar ze, sprekend over
d.e christene Volkspartij die de na
tionalistische Partij is der Kempen schrijft
als volgt:
Inderdaad, het stelselmatig zaaien van
verdachtmakingen en oproerige gedachten,
heeft reeds heel wat Onkruid doen opschie
ten. Velen die zij de Nationalisten van
den goeden weg brachten, zijn rijper voor
sccialismê en communisme dan voor het
AUês voor Vlaanderen en Vlaanderen voor
Christus!
Eilaas! zij die voorga ven het geloof in
Vlaanderen te redden, door de katholieke
staatspartij tè ondermijnen, door den Car-
dinaal alle gezag te ontkennen, door de ka
tholieke voormannen en in de eerste
plaats heer Van Cauwelaert te belasteren
eh tè verguizen, hebben nu gemaakt dat in
dè Vlaamsche gewesten kernen van verblinde
en fanatieke revolutionnairen zijn ontstaan.
Indien men aan dien gemoedstoestand
nog twijfelt, dan volstaat het te lezen wat
met opvallend genoegen destijds door De
Volksgazet werd geschreven, namelijk, dat
door de actie der Nationalisten het terrein
vruchtbaarder werd voor het socialisme. En
nu nog pas schreef het socialistisch blad
Le Peuple in hqt nummer van 26 Juli 1.1.:
Indien het waar is dat de Vlaamsche
jongens, werklieden en kleine boeren, zoo
gesteld zijn, dat zij de banbliksems der
Kerk niet meer vreezen, dan is er werke-
lijk iets veranderd in 't schoon Vlaamsch
>i land. Maar dan ook moogt ge de zekerheid
hebben dat Vlaanderen op het punt staat
heel en al rood te werden!
Zooverre brengen het de mannen der Nat.
Christen Volkspartij, die het geloof in Vlaan
deren gingen redden!
Wij zegden dat de Brief der Bisschoppen
eene streep door de rekening heeft getrok
ken der Nat. Christen Volkspartij. Inder
daad. er is nu klaarheid. Ieder katholiek
en wij verstaan hierdoor rechtzinnige ka
tholieken is nu ingelicht. De lijn is ge
trokken. Zich halfslachtig aanstellen en
konkelfoezen met de zoogenaamde Nat.
Christen Volkspartij is uit den booze. En zoo
deze heeren nog een hoogen toon aanslaan
inzake hunne katholiciteit dan hoeft men
slechts den Brief der Bisschoppen te toonen,
mitsgaders er de commentaren van de so
cialisten bij te voegen.
De Nat. Christen Volkspartij en hare vrij
zinnige broeders der frontpartij vormen geen
geslacht van opbouwers doch wel een revo-
lutionnaire bende, voor wie ten slotte de
knuppel het hoofdargument is!
-In it .Groot BIJ in 't Klein
■KANSEN WANNESTE
vail 'gfjfl profetie. Toe, 'grijp even naar uw
bijbel; het loont de moeite. Ik durf wedden
dat ge rilt bij het lezen van die sublieme
tragische verzen: Filios enutrivi et exaltavi.
Ipsi autem spreverunt me... (1).
Ik weet niet, lezer, of ge aanwezig waart
in de Leyszaal van het Antwerpsche stad
huis, den dag toen Prof. Persyn werd gehul
digd. De burgemeester had gesproken; en
toen sprak Persyn. Ge hebt wel gelezen wat
beiden dien dag zegden. Ik wil hier slechts
één woord terug naarvoren roepen. Persyn
zei dat het leven van Van Cauwelaert zoowat
was geweest 'n vertigovaart.
Kan Vlaanderen geen vertigo-vaart ver
dragen bij een van zijn kinderen? Marnix
Gijsen heeft het ooit beweerd; en ik geloof
dat hij gelijk heeft. In Vlaanderen wil men
dat, wie Vlaming weze, 'n eeuwige fron-
deur weze. Reklameer en bulder op alles: ge
zijt iemand. Wees echt een politieker, maar
een écht politieker, volgens de wondere re
cepten van Venetië en Engeland, dus politie
ker van het slag waar de echte Vlaming
haast alles verkeerd verstaat; wees een echte
jongleur te midden handige jongleurs; mijd
de vuistslagen uit de vlaamsche gelagkamer
en de ronkende vloekwoorden waarmee 'n
vlaming de kracht van zijn principes wil
onderlijnen; doe dit alles, en ge zijt een
slechte
Komaan, ik zal alle politieke gestes van
burgemeester Van Cauwelaert niet goedpra
ten. Dat doet hij immers zelfs wel niet: wie
weet waarin de stiel eigentlijk bestaat, doet
dat niet. Ik zal evenmin beweren dat hij
in hoofdletters DE MAN is van alle situa
ties. Dat denkt hij evenmin zelf. Maar, brave
jongelui van twintig jaar, parate politici uit
alle opposities, knoeierige, laffe naamlooze
persridders met de gore stijlfiguren: stelt u
even voor dat gij zelf voor de taak, voor de
praktische taak staat. Ik ben 'ns kurieus of
ge knapper zoudt zijri,
Jaja, ik weet het we!. Ge hebt een reesem
feiten. Maar, wanneer ik en gij zooveel jaren
zullen hebben gewerkt, zal men tegen ons
cok feiten hebben. Leven en falen zijn zoo
vaak synoniem. En ik zou even willen weten
wiens zondenregister zwaarst zou wegen.
Ondertusschen, Van Cauwelaert wordt pri
vaat gevierd...
Hij heeft heele studentengeslachten be
zield. Hij heeft grootendeels in praktijk om
gezet wat hij als twintigjarige droomde. Hij
heeft gestreden, waarschijnlijk wel moediger
dan wij, van toen wij nog in de luiers lagen.
Hij is de leider van de trotsche wereld
stad die wel geen koningen doet beven,
maar het centrum wordt van onze economi
sche en kultureele volkskracht, veel sterker
dan misschien iemand van ons het vermoedt.
Hij is nog veel anders en misschien nog veel
meer. Hij is de man die zich geeft voor het
Vlaamsche gemeenebest,
Lezer, die niet van zijne partij zijt, denk
ervan wat ge wilt. Lees vandaag wat ge wilt.
Ge zult welzeker gelegenheid vinden heden
in een of ander Vlaamsch blad over Van Cau
welaert dingen te lezen, die hem heelemaal
niet als een held zullen voorstellen. Ach, ge
duldige, brave Vlaamsche lezer, meent ge dat
cck dat totaal belangeloos gebeurt?
heeft, maar langs den- anderen kant wer
ken zc overdreven en zelfs ennoodige uit
gaven onbeschaamd in de hand, zooals bij
voorbeeld te Gent het in standhouden van
klassen met te weinig leerlingen en het
ongehoord kostelijk onderhoud van een meis
jescollege dat ze van hun rug op de arme
stadskas wisten te wringen.
De jonkheid is van natuur idealist, bij
gevolg kan ze niets voelen voor een zaak
die zooals het liberalisme, alleen leelijke
dingen beoogt. Daartegenover stellen wij
de geestdrift van de Christen jeugd, hoe
ze fier, zooals te Luik en te Antwerpen haar
christelijke levensbeschouwing beleed
(1) Zonen heb ik gevoed en verheven. Zij
echter hebben mij misprezen.
Belgische Fabriek
Chtoorei WYPELIER-TAFFIN
Naaittl. Vennootschap. YPER.
als zeu het officieel toezicht öp de vrije
katholieke scholen niet voldoende worden
doorgedreven. Dat is onjuist. Die scholen
worden regelmatig door de officieele toe-
zichtsters bezocht en in alle opzichten vol
gen zij de voorschriften der wet. Gerechtigd
zijn wij te besluiten, dat de liberalen aldus
zoeken de vrijheid van onderwijs te belem
meren en het godsdienstig onderwijs te
benadeelen.
De liberalen geven het voor als zouden
ze zijn, de ware, echte, zuivere, eenige va
derlanders.
Ze klagen over schrikwekkenden taal
strijd en over vooruitgang van de separa-
tische gedachte, maar daarbij vergeten zij
de oorzaken van die toestanden grondig
te onderzoeken en vooraf hun eigen han
delingen na te gaan. Kwalen bestaan niet
zonder oorzaken. Altijd zijn ze het gevolg
van een verkeerde handeling.
Is de taalstrijd scherp geworden, neemt
het separatisme vox-men aan, de groote
schuld is alleen te vinden in de ongelukki
ge houding tegenover de vlaamsche kwes
tie, en in dat opzicht zijn de liberalen zeker
de eerste en de grootste schuldigen.
Besluit wie het liberalisme steunt
werkt meê aan den akeligen kamp tegen
den godsdienst en tegen de christelijke op
voeding der jeugd eh stelt zich meteen
tegen het heil, den voorspoed en de levens
kracht van het vaderland.
De Katholieke Partij is dan ook de eeni
ge die het recht, de vrijheid en den voor
spoed van volk en land kan dienen en voor
uithelpen.
Wij lezen in De Standaard
tïóar wij in een katholiek Nederlandsch
blad lezen, en ons bij nadere informatie werd
bevestigd, heeft volksvertegenwoordiger Ward
Hermans van zijn pastoor-deken een schrij
ven ontvangen, waarin hem uit naam van
z|jne Eminentie Kardinaal Van Roey, aarts
bisschop, werd meegedeeld, dat het hem niet
i&eöorloofd de HH. Sacramenten te ontvan-
gffii, noch in zijn woonplaats Heyst-op-den-
Bgrg, noch overal elders. En dit zoolang hij
zijn oneerbiedige uitlatingen jegens de bis
schoppen, in De Scheldevan 15 Juli jl.,
niet openlijk zal hebben herroepen.
Te Heyst-op-den-Berg hoorden wij dat
Ward Hermans den wensch had te kennen
gëgeven van zijn pastoor-deken te vernemen
wfelke in zijn Schelde-artikel de door Zijne
Eminentie gewraakte uitlatingen zijn. Voor
noemde Z. E. H. Pastoor-Deken is echter
thans in retret.
Voorzeker, zoo verwachten de Vlaamsche
geloovigen ook zijn geloofsbroeders van
een andere Staatspolitieke denkwijze als de
zijne zal Ward Hermans zijn verlangen te
kennen geven in deze tragische aangelegen
heid te handelen, als een goedwillend kind
der Kerk. Aldus werd ook verzekerd te Turn
hout, door Ward Hermans' moeder, wiens
schoons geloofsijver aldaar een voorwerp
van stichting is voor velen.
■BBBBBBBBBEBBBBBBBBBBBBBBBBBBB
OP ZONDAG 27 JULI.
Dc feesten zooals we reeds meldden werden opgeluisterd door een prachtigen stoet
waarvan we hier 2 fotos geven.
DE OUDE BELGEN
DE WAGEN DER KONINGIN
Hierbij geven we ook tekst der telegram gezonden aan Z.M. den Koning en antwoord
Volgend antwoord kwam toe:
De bevolking van Proven met haar bur-
gerüjke en geestelijke ovex-heid vereenigd
u voor 't Eeuwfeest van Belgie's onafhanke-
ii lijkheid, biedt aan Hunne Majesteiten de
.1 Koning en Koningin, de hulde hunner ge-
trouwheid en eerbiedige verkleefdheid, en
ii heeft volle vertrouwen, onder Gods hoede,
i) in de roemvolle toekomst van het vrij on-
I. afhankelijk en onverdeelbaar Belgie, waar-
ii in beide rassen hun volkomen rechten zul-
ii len bekomen.
(get.) G. Verfaillie. Burgemeester.
De Koning en de Koningin waren zeer
i) gevoelig aan de uitdrukking der trouwe
gevoelens welke Gij hun hebt toegestuurd
- ter gelegenh-etd van 't Lands onafhanke-
lijkheid en Hunne Majesteit gelast mij U
•i en al uwe onderhoorigen hartelijk in hun-
nen naam te danken.
(get.) 's Konings Kabinets Overste.
Het blad van onze Poperingsche Gemeen-
tebelangers drukt verleden week als hoofd
artikel een oproep tot de katholieken om
deze aan te zetten zich aan te sluiten bij
diegenen, welke bewezen hebben en dage
lijks nog bewijzen, dat ze onbewimpeld voor
hun vaderlandsche gevoelens durven voor
uitkomen i.
Dit schrijven komt uit "De Nieuwe Gazet»,
het fi-ankiljonsch liberaal dagblad van Ant
werpen.
En in zijn laatste colonne op 1° blad,
drukt hét ook een protest uitgaande van
de liberale vereenigingen van Yper
Ons onpartijdig blad zet dus in zijn
hoofdartikel zijne Lezers aan om aan te
sluiten met 'de Liberalen maar den naam
«liberaal" durft het niet uitspi-eken!
Komedie spelen gaat een tijdje maar kan
niet blijven duren.
Het beste antwoord dat we op dien oproep
kunnen geven is volgend schrijven dat ons
vroeger eens onder de oogen viel
HET LIBERALISME IS 'T ONGELUK
VAN 'T VADERLAND
Een ijdele ton maakt veel meer gerucht
dan een gevuld vat. Dat is een beeld van
het liberalisme in ons land.
Werken tot verheffing van boer, burger
of werkman, hebben de liberalen niet tot
stand gebracht.
Waar ze de heerschappij konden voeren
in het staatsbewind, in provincie- of ge
meenteraden, daar kwamen hun in donke
re plaatsen gevormde plannen naar voren:
hoovaardig heerschen, niets doen voor de
geringsten, den godsdienst bevechten en
ocrlog voeren tegen de christelijke opvoe
ding der kinderen van werklieden, bedien
den, landslieden en middenstanders.
Sedert den schoolstrijd van 1879 tot 1884
zijn de liberalen door het kiezerskorps fel
hun klauwen gesneden, maar waar ze nog
kunnen, blijven ze metterdaad wat ze wa
ren, in de allereerste plaats dienaars van
het fanatisme dat gericht is op de geloofs-
vernietiging van het volk.
Kijk maar lezer, naar de doening der
vertegenwoordigers van het liberalisme in
gemeentebesturen zooals Gent, Antwerpen
en Brussel: -Geen cent jonnen ze het on
derwijs, dat den godsdienst tot grondslag
MINISTER JASPAR.
Donderdag hebben de Minister van Bui-
tenlandsche Zaken en Mevr. Hymans in
hun hotel, aan de Hertogstraat, een ontbijt
aangeboden aan de leden van de regeering.
Dit ontbijt eindigde met een huldebetoon
aan den Eersten Minister, die zestig jaar
Oud is geworden. Als herinnering werd aan
Minister Jaspar een zilveren sigarettenkoker
overhandigd, waarin de namen van al de
'Ministers gegraveerd zijn.
De Eerste Minister, voor wien deze hulde
féen verrassing was, daar van het opzet niets
Jvas uitgelekt, dankte uit ganscher harte om
pit feestje.
Iedereen gunt graag aan M. Jaspar die
.kleine voldoening. Het schijnt echter dat
Minister Jaspar midden de feesten, midden
het geweld en de eer welke de eeuwfeesten
medebrengen een ongelukkig man is.
Het schijnt dat het hem bijzonder lastig
is bij het gedacht dat hij, een man van zijn
gehalte, zijn woord niet heeft kunnen hou
den tegenover het Vlaamsche Volk. De be
lofte dat hij de Vlaamsche kwestie eene
afdcende oplossing zou geven vóór de jubel
feesten, die belofte is niet vervuld geweest.
Het is ook der groote redens dat vele Vla
mingen, en in het bijzonder de Vlaamsche
Oud-Strijders afzijdig gebleven zijn van de
feestelijkheden. De daad van de V. O. S. was
van de grootste beteekenis.
Wat Minis)li' Jaspar loodzwaar op de
maag moet wegen is het feit dat de op
lossing, die hij aan de taalkwestie in Lager-
en Middelbaar onderwijs wilde geven, zoo
algemeen verworpen wordt door de Katho
lieke Vlamingen.
Deze week nog stelde de hoofdraad van
het A. C. W. er zich geheel en al tegen.
Minister Jaspar is er in gelukt om Eerste
Minister te blijven gedurende de eeuwfees
ten. Het spook der crisis speelt hem echter
geheel het jaar door leelijke parten.
Komt er geen andere en betere oplossing
voor de taalkwestie in het onderwijs dan
willen de Kath. Vlamingen niet meer me
dedoen. Wordt de kwestie verdaagd of komt
eene andere dan beschuldigen Walen en
franskiljons M. Jaspar van woordbreuk en
laten hem mogelijks wel in den steek.
Kortom de politieke toestand van M. Jas
par ziet er niet lief uit. Met twee meesters
te willen dienen heeft M. Jaspar zich meer
vijanden dan vrienden op den hals gehaald.
Wij wensehen in het geheel den val van
M- Jaspar niet, doch met hem of zonder
hem de wissel die Vlaanderen in 1930 tc
trekken heeft moet betaald zijn. Zooniet,
spijts alle feestvertoon, gaat Belgie als land
ongenadig failliet.
EEN WERELDCATECHISMUS.
Een groot' nieuws dat veel opschudding
zal verwekken maar toch met innige voldoe
ning zal ontvangen worden, omdat het de
verwezenlijking is van een zeer oude wensch
der kerk.
Paus Pius XI is voornemens een éSnige
Catechismus voor de gansche wereld ver
plichtend uit te vaardigen.
Kardinaal Gasparri heeft aan den latijn-
schen tekst meer dan 6 jaar gewerkt en
sinds zijn aftreden als Pauselijk kanselier
was hij er nog gestadig mee bezig.
Het geheim werd streng gehouden totdat
een liberaal blad het schond. Het officieus
orgaan van den Heiligen Stoel maakt het
nu bekend.
Het werk is gansch af.
De Cardinaal opsteller Gasparri
heeft de bisschoppen en de hoofden der
godsdienst-orders geraadpleegd en hun op
merkingen werden hem gestuurd, zoodat hij
een blijvend werk heeft kunnen verrichten.
Pius X had een eenvormige Catechismus
uitgevaardigd voor Italië.
Pius XI doet dit nu voor de gansche we
reld, zooals destijds de wensch luidde die
aan het Vaticaanconcilie was onderworpen.
De vocrdeelen van den eenïgen Catechis
mus zijn velerlei: de eenheid der Kerk komt
er daardoor in 't volle daglicht, men zal de
zelfde fcrmulen hebben voor het elementair
enderwijs der christelijke leering; de be
zwaren der verscheidenheid zijn eens vooral
uit den weg geruimd.
STUDIEWEEK K. A. J.
Augustus zal weer getuige zijr van een
intense werkzaamheid in de Kajotters- en
Kajotstersmiddens.
Bij de drie duizend leiders en leidsters
van de vier landelijke verbonden zullen ge
durende drie, vier dagen samenkomen de
eenen in het Pensionnaat der 'Trsulinnen
van Waver O. L. Vrouw, de anderen in het
Bisschoppelijk College van Edinghen en het
St-Niklaas-gesticht van Anderlecht-Brussel.
En daar zullen zij ernstig, maar toch blij
moedig, ingetogen, maar toch geestdriftig,
nieuwe plannen beramen voor nieuwe en
verdere veroveringen en vorderingen. Zij
zullen er de ordewoorden en richtlijnen ont
vangen voor het aanstaande Winterwerk,
het werk zelfs van een gansch nieuw jaar.
Zij zijn praktisch de Kajotsters en Kajot
ters: hun Studieweek is sinds een paar ja
ren, de inzet van een nieuw maatschappelijk
jaar.
De Kajottersbeweging telt thans meer dan
700 plaatselijke afdeelingen en omtrent 35
gewestelijke verbonden. Geen enkele groep
kan werken, leven, vooruitgaan, zonder een
kern, een bestuur van echte leiders. Telt
men er slechts vijf per afdeeling, dan maakt
ons dat reeds 3.500 plaatselijke leiders. 1
Voeg er de gewestelijke leiders en propa
gandisten bij en wij komen tot meer dan
5.000 Kajotters bestuursleden. Morgen moe
ten wij ons ondernemingsafdeelingen ver
menigvuldigen die elk minimum drie of vier
leiders moet tellen en dat alles samen geeft
ons een staf van 10.000 strijders. Die zijn er,
maar moeten gevormd, opgeleid worden.
Daarom de Studieweken.
PLEIDOOI VOOR VLAAMSCHE EN
WAALSCHE LEGERAFDEELINGEN.
In het Laatste Nieuwsbehandelt de
H. Rob. Peeters de legerkwestie gezien van
het dubbel standpunt, van het Vlaamsche
volksbelang en de weerbaarheid van het
leger. Hij komt logischerwijs tot het besluit
dat zuivere Vlaamsche en Waalsche leger
divisies noodzakelijk zijn.
We schrijven dit besluit over:
Zoo komen wij andermaal tot het besluit,
dat, om werkelijk strijdvaardig te zijn, onze
nationale weermacht niet alleen over het
ncodige materieel en bekwame aanvoerders
meet beschikken, maar tevens hoeft inge
deeld te worden in Vlaamsche en Waalsche
legerdivisies. De legerdivisie is namelijk
saamgesteld uit al de wapens en al de dien-
Welnu, opdat al de oorlogsklassen bij een
sten en kan bijgevolg' zelfstandig strijden,
talige legerdivisies in oorlogstijd zouden kun
nen ingedeeld worden, mag men niet tal
men, om ons leger op dezen nieuwen grond
slag in te richten.
Want, onzes inziens, ware het niet ver
stand, om allerlei drogredenen, de logische
oplossing van het talenvraagstuk bij de na
tionale weermacht op de lange baan te
schuiven, op gevaar af onze veiligheid in
het gedrang te brengen.
LEKS IN DIT NUMMER
door Jac. Ballings.
Zeer boeiende volksroman onuitge
geven werk van den steeds ge,geerden
en veel gelezen Jac. Ballings den ge
moedelijken volksschrijver.
DÉ BELGISCIÏ-HOLLANDSCHE
BETREKKINGEN.
Deze week kwam een Nederlandsch oorlog
schip naar Antwerpen en naar aanleiding
daarvan is een dagbladschrijver den admi
raal, leider Quant gaan intervieuwen over
de betrekkingen tusschen Belgie en Holland.
Hij verklaarde:
Het feit van ons bezoek te Antwerpen
bewijst onweerlegbaar dat er een verlangen
tot toenadering bestaatEn hij voegde er
nog aan toe:
De Hollandsche nationale week heeft aan
de marine de gelegenheid gegeven hare ge
negenheid te betoorien aan het jubeleerend
Belgie.
FRANSOI-BELGISCHE
VERSTANDHOUDING.
Van 27 tot 30 September zal te Luik dit
Ccngres worden gehouden, onder voorzitter
schap van M. Raoul Peret, minister van
Binnenlandsche Zaken, gewezen voorzitter
der Kamer van Afgevaardigden, met het
doel de voornaamste vraagstukken in 't oog
te zien, die verband houden met de ver
standelijke en economische betrekkingen
tusschen beide landen.
