BsiasiiassR op toevallige
bale en danspartijen
DAVIDSFONDS
'LFB
es Fonderies bruxelloises
ZONDAG 28 SEPTEMBER 1930
WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN
27- JAAR. N' 39.
Notarieel-, Annoncen- en Nieuwsblad voor Poperinghe en Omstreken. wie inlichtingen begeert over aankondi-
Telefoon Nr 9. Uitgever SANSEN - VANNESTE, Poperinghe. Postcheck Nr 15.570.L—
K i n cl e Pra a t j e
Geuuestelijke HOPTEHTOONSTEüLiIHG
Nationale HOPTENTOONSTELLING
Voor onze jVIeisjes
IVf E" LOTTE
Poperinghe
UJerkloosheid
its
I
Ontroomftrs MELOTTE, N. V.
Remicourt
De Bei&^d van Vperl
I Politiek övepzieht
DE €0£DIC00PSIE
DE IBESYE
€0®^éuém
100 Verschillende modellen
£U1S'
Abonnementsprijs
per Jaar:
Andere landen40 fr.|
Congo:
35 fr.
Frankrijk: 35 fr.g
(per ppst)
jn 't Land: 18 fr.l
3n Stad: 17 fr.l
TARIEF
Kleine Berichten:
1 fr. per reek;
minimumprijs per
inlassching: 4 fr.
DE FQPERINGHEX&Afi
Postabonnenten in Belgie die van woonst
veranderen, moeten dit aangeven in 't post-
bureel dat hun bedient, en niet aan ons.
1 gingen, wordt verzocht een postzegel voor
- 1 antwoord bij zijn schrijven te voegen.
Alle annoncen zijn
vooraf te betalen
en moeten tegen den|
Donderdag noen
ingezonden worden.
Kleine berichten
tegen den
Vrijdag noen.
TARIEF
Notarieele
Verkoopingen:
90 cent.
per gewone regel.
Annoncen:
Prijzen op aanvraag.
De statistieken over de geboorten in ons
land brengen ons beschamende cijfers on
der de oogen: we gaan met reuzenspron
gen den weg op die Frankrijk ons sinds
tientallen van jaren voorging... den weg
door den Engelschen protestant Robert
Malthuss die dan nog Dominee was, aan
gewezen.
Er wordt nochtans veel getrouwd, en veel
vroeger getrouwd dan in Grootvaders tijd!
daaraan. Geen enkel ander land zou zooveel
kunnen doen.
Bij krisistijd wordt niemand gespaard.
Noch ouderen noch jongeren; noch gehuw
den noch ongehuwden; noch vereenigden
noch onvereenigden.
In de nijverheid telt dat allemaal niet.
Er wordt gestopt twee of meer dagen per
week of-soms geheele weken. Gansche ploe
gen worden soms ineens afgezet. Wanneer
de nijverheid zal herpakken, dat kan nie
mand zeggen. De krisis is een wereldver-
't Is waar dan trouwden de jonge paren met sch'jn®el'
heel andere inzichten en met een heel ande- Werkmenschen die dit leest, en gij vooral
ren kijk op de toekomst en het huwelijk dan dle 111 Je ^verheul werkzaam zijt hebt gij
de trouwertjes in onze dagen; trouwen was ,le^st V, If "ag ac,
een ernstige zaak in vroeger tijden; 't brood- j s.achtoher kunt zijn dier gruwe-
je werd zoo gemakkelijk en zoo ruim niet werkloosheid? God gave dat het niet
gewonnen... en men wist niet op voorhand zou gebeuren. Maar het kan gebeuren, t Ge-
te berekenen hoeveel mondjes meer er zouden r aar ls °r00t-
Werkmenschen het is aan u met de oor
zaken daarvan op te zoeken, noch zelfs de
greote remedies daartegen vast te stellen.
Gij kunt maar een dingen en dat is uw
moeten gespijsd worden. Nu is trouwen een
kinderspel geworden in den vollen zin van
't woord; maar grillig ook als bij 't spel
zijn de te jong getrouwden kinderen, het
nieuws is er gauw van af en het spijt 'komt eigen zcfveel, mogelijk daartegen verweren
en maatregels treffen om den last ervan
even gauw.
We hebben echtgenooten genoeg, maar I
men; dat begint alleen met het eerste kind
te bestaan, en daar waar 't kind ontbreekt
is 't bandje dat man en vrouw samenhoudt
geweldig broos, dat zien we dagelijks in
legt zijn knoopje, dat hem steviger vast- j
maakt.
zoo klein mogelijk te maken.
Als wij dat zeggen, dat is niet om u be-
huisgezinnente weinig. Man en wouwlj ma maar wel opdat gij tooh
vormen met wat men een gezin mag- noe- inzien hoe noodl het is u te veJreenl.
n Af A Af AAtH^f rt I
gen en u te verzekeren.
Werklieden en bedienden weet gij dat
werkloosheidvergoeding in ons land, bijleg
van gemeentelijke werkloozenfondsen en
onze omgeving. Elk kind brengt zijn draad- |krlsissteun aIleen gaan
aan de verzekerden?
je we dat den huwelijksband ^versterkt, en Het ig zoo Het kan njet anders en het moet
zoo zijn ook.
Al wie niet verzekerd is zal staan te blin-
Het gezin is de cel van het maatschappe- ken ajs Sp00k der werkloosheid zal op-
lijk lichaam, en de samenleving is de uit- dagen
breiding in werk, in geest en gezindheid van Het kan ook niet zijn, zooals sommigen
wat de huisgezinnen doen en zijn. domweg denken, dat het genoeg is zich te
Ln een talrijk huisgezin heerscht door- verzekeren eens dat werkloosheid begonnen
gaans werkzaamheid de ouders kunnen is. Neen, men moet op voorhand gewapend
immers niet zonder vlijt en spaarzaamheid zjjn om tegen de werkloosheid te kunnen
voorzien in de behoeften van liun kroost; strijden.
de kinderen worden van in de wieg opge- De bijdragen der leden, de steungelden en
bracht in dien geest en groeien erin op tot hulpfondsen moeten op voorhand kunnen
noeste werkers en zuinige menschen. verzameld zijn of anders zou er niets te ver-
Gelukkig volk dat vele groote gezinnen dellen vallen. En die sommen loopen hoog.
telt, het is verzekert dat de toekomst hem j Het Nationaal Krisisfonds heeft nu reeds
toebehoortde Deensche boer heeft veel ongeveer twintig millioen uitgegeven. Daar-
kinderen, hij staat bekend als de bestvaren- van kregen de niet-verzekerden, hoe wer-
de boer der wereld. Een groot gezin is een keloos zij ook waren, geen cent. Het is nu,
leerschool van onderlingen bijstand en hulp- terwijl het werk aan den gang is, dat voor
vaardigheid; de groote kinderen moeten de uitziende werklieden zich aansluiten bij de
kleineren van jongsaf leeren en zich met werkersvereeniging en zich verzekeren tegen
hen bemoeienzoo leeren zij van in hun werkloosheid en ook nog tegen andere pla-
prilste jeugd aan anderen te denken en niet gen die het werkersgezin kunnen teisteren
steeds alleen met hun eigen ikbezig te De Christene werkliedenbeweging van ons
zijn; zij leeren verdraagzaam zijn jegens land, met zijne talrijke vertakkingen, zet
malkander en voelen met het vertrouwen zijne armen wijd open om de voorzienige
hunner ouders ook hun verantwoordelijk- werklieden en bedienden broederlijk te ont
heid jegens derden aangroeien. Dat alles vangen en ze hulp en troost te geven in alle
maakt de jeugd, in een groot gezin opge- moeilijke tijdperken van het leven,
bracht meer gereed voor haar maatschappe- j Christene Werklieden .en. Bedienden, hebt
lijke rol en geeft haar een ernstiger kijk in vertrouwen, volle vertrouwen in uwe ver-
het leven. eeniging. Verzekert u, zoohaast mogelijk, het
Een groot gezin is een last, dat staat bui- gaat er om uw eigen voordeel en het geluk
ten kijf, eenen last die soms heel drukkend van uw gezin,
is. Maar zie rondom u, naar de groote ge
zinnen van voor twintig dertig jaar terug,
en tel nu dezen die ten onder gingen ter
oorzake van den kinderlast; en ge zult met
mij kunnen vaststellen dat de overgroote
meerderheid er bovenop is geraakt en dat
de vroegere last oorzaak werd van voor- I Te beginnen met 1 September laatstleden
spoed en welvaart. is de wijze van belasting veranderd voor de
Kijkt nu ook even in 't verleden naarbals en danspartijen welke slechts toevallig
die huizen waar eigenliefde en genotzucht worden ingericht.
wieg hebben ledig gehouden... Kijkt Welke bals en danspartijen vallen onder
naar die gezinnen die het bij een eenig toepassing van de nieuwe regeling?
lieten... en menigmaal zult gij moe- Het zijn de toevallig ingerichte bals of de
ten bestatigen dat het eenig kind, na in gelegenheidsdanspartijen, t.t.z. diegene wel
zijn jeugd vertroeteld te zijn, tot dwinge- ke geen bestendig of regelmatig terugkeerend
land in het huis opgroeide, en den nagel karakter hebben,
werd van de doodkist zijner ouders. Vallen daaronder:
Blijft nu nog een woordje over oude- 1. de bals door herbergiers of andere per
jongmans die hun eigen te geerne zagen, sonen ingericht tijdens de plaatselijke fees
om zich den last van een gezin op den hals ten of kermissen, op Kerst- of Nieuwjaars
te halen. De schoone jaren zijn in lustig, nacht, op Karnaval of in andere bijzondere
rustig leventje zoetjes voorbijgegaan, de omstandigheden (zooals nationale feesten,
rijpheid des levens heeft al veel van dien inhuldigingen, enz.)
lust weggeblazen, eri de nabije oude dag 2. de bals gegeven door bonden, kringen of
grijnst hun aan met al zijn kleine en groo- vereenigingen tijdens eene vergadering of
te miseries, en als eenigen troost, de betaal- een feest van de maatschappij (zooals de
de hulp van vreemden, of de op erfenis be- danspartijen een of tweemaal per jaar inge
luste zorg van een of ander bloedverwant, richt door de muziekmaatschappijen, enz.)
Arme oude-jongmans! over oude jonge- 3. de danspartijen ingericht om het
dochters zwijgen we best: ze zijn het meest- even waar en wanneer in uiteenneembare
al zeer tegen goesting. installaties wélke van de eene gemeente of
Dat de trouwlustige jongelingschap dit alles van de eene plaats naar de andere worden
maar eens aandachtig overdenke... en voor overgebracht.
Blijven dus aan het vroegere stelsel onder
worpen, de danszaalhouders die dagelijks of
periodiek bals inrichten in hun eigen loka
len of in andere gebouwen.
Welke taxe is er te betalen?
De taxe welke volgens de nieuwe regeling
te betalen valt, wordt hierna aangeduid
Danspartijen in lokalen
met al de toebehoorten. Daarvoor werd hij
en ingericht), mogen deze ticketten of kaar-1520 Carolus gulden betaald en ontvong het
ten besteld worden bij om het even welken Keerlaken samen met de welgekende en j
drukker met om het even welk formaat en jn z}]ver gedreven Y (zijnde de eerste letter
opschriften (ter uitzondering van den offi-1 van Yper) In 1575 mieken Jan Heims>
cieelen stempel van het belastingbeheer)orgeiist en Vaillant, uurwerkmaker eene stu-
Ook moet geen aangifte meer geschiedendjerels naar Rijssel, Doornijk, Gent, Aalst
van de gedane ontvangst, noch voor de in- j en Mechelen, met dees gevolg dat het half-
gangsgelden, noch voor den verkoop van uul-sjag er aan toegevoegd werd. We bezaten
dranken noch voor de opbrengst van dans- imrrlers een voorslag dat ons het uur aan-
kondigde. In 1580 werd het speelwiel ver-
Zoodat de te vervullen ioimaiiteiten kun- anderd. In 1607 leverden Jan Groignart
nen herleid worden tot het volgende: en Jan samijn nieuwe k]okken en in het-
aangifte van het bal en tevens betaling der zelfde jaar V-erd door het to€doen van An-
forfaitaire taxe bij den belastingsontvanger, dreas Deprijs, beiaardier en Diederik Fievet,
ton minste twee dagen vóór den datum van uurwerkmaker een spel van 21 klokken op-
MINISTERIE VAN LANDBOUW
het bal.
gestéld. In 1609 werd het klokkenspel door
Die voorafgaande aangifte mag door mid Augustvn van St Aubert klokkenspelen ge
del van de post geschieden: een eenvoudigeL^-;^ geregeid en FUips van St Aubert
brief of kaart met de noodige inlichtingen plaatste nog vier nieuwe k]okken bij. In den
kan volstaan. Ook de betaling mag langs de ,,IOC, fv,i
post gebeuren: een storting op de postcheck
rekening van den belastingsontvanger
POPERINGHE
op het STADHUIS, van 3 tot 5 OCTOBER
Vrije toegang voor iedereen.
beginne was men met den beiaard niet fel
ingenomen en Cler Flahaut van Rijssel, Gil-
van den belastingsontvanger is I ks QUjgnon van Kortrijk en Pieter Cueren
voldoende. Doch zoowel de aangifte als de van Gent brachten hem in 0rde, zoodat hij
1 geschieden dan best een me^ Thuyndag van hetzelfde jaar (1609)
betaling ter
vijftal dagen
óór den datum van het bal
nog spelen kon. In 1683 ter gelegenheid van
Gebruikt Chicorei WV PE MEK-TAFFIN
't is de beste.
opdat zij uiternjk bij den ontvanger zouden de drie honderdste verjaring van het jubi
toekomen twee ciagen voor dien laatsten da- jeum van q Vrouw van Thuyne werden
tum' door Pieter Capelle twee en door Alexis
Cambron 14 nieuwe klokken gegoten en in
1716 werd het spel verbeterd door Antoon
Bernaert, die er 12 nieuwe klokken voor goot.
In 1742-'43 moest het grootendeels vernieuwd
worden. Frans Coursin leverde een klein
klokje en Frans Guillemin 8. Hij moest er
Toen ik trouwde, en dat is al een heel tijd- insgelijks 11 oude vergieten. Joris Dumery,
je geleden, trad ik als hovenier in dienst bij gieter te Brugge, leverde er nog twee in 1772
eene begoede burgersfamilie, op een klein en in 1852 werden door Severyn Van Aer-
buitengoed, in de omstreken van Gent. schodt, gieter te Leuven, drie klokken ge-
De familie telde een heelen hoop reeds smolten en vergoten, zoodat de beiaard in
groot wordende zonen en dochters. 1878 daaromtrent drie oktaven had met 32
Een der jongste dochters, een lief bevallig klokken. Ter gelegenheid van de herstel
meisje, werd een hartstochtelijke cigaretten- ling van het oostelijke gedeelte der Hallen
rookster. Zij ging gansche dagen zitten met in 1°09 besloot de gemeenteraad op 24 April
haar rookgerief in het een of ander lust- van hetzelfde jaar dat de beiaard zou ver
prieel. nieuwd worden en het stadsbestuur had het
Zij trouwde op drie-en-twintig jaar. Pier gelukkig gedacht het klokkenspel aan te
wandelde ze aan de zijde van haar echtge- koopen en te volledigen, voortkomende van
noot, de cigaret tusschen de vingers. En de kerk van St Jacob op Coudenberg bij
zwierig bracht ze die naar den mond, om Brussel. Het werd gegoten door Vanden-
hem te toonen hoe schoon ze rooken kon. gheyn, een der vermaardste klokkengieters
Twee achtereenvolgende jaren werd haren van de 16e eeuw.
echt met een kindje gezegend: Het oudste, Het nieuw klokkenspel telde 35 klokken
een welgeschapen knaapje. Na eenige maan- in drie oktaven. De zwaarste klok, de do of
den echter fluisterde het kindermeisje de ut, woeg 1360 kgr., de volgende 990, de an-
andere dienstboden in het oor: «Hij is dere verminderden in evenredigheid, zoodat
doofstom! Het was maar al te waar! de kleinste slechts 9 kgr. haalde. Het ge-
Het tweede, een even lief meisje, werd nog zamentlijk gewicht der klokken was 6800 kgr.
met des te meer zorgen omringd door de Het Huis Van Aerschodt te Leuven goot ze
jonge dame, die er al haren trots op over- heer J. Deuyn van Mechelen wierd met het
bracht. Had ze maar een doofstom jongen- uitvoeren van het werk belast. De inhuldi-
tje, haar meisje ten minste zou een pracht- ging er van had plaats den Zondag (1909)
kind worden. voor den opsluit van Thuyndag en de bladen
Maar, toen het wat ouder werd, tintelde er van dien tijd weten te melden dat de Yper-
een vreemden glans in de brave kinderoogen. lingen in bewondering opgingen voor het
En_ weêr fluisterde het kindermeisje de an- I nieuwe spel.
dere diensïBbSefTtoe: 'Zij is' idioot"! v - Hieronder geven wif de -beschrijving, der
De beide kinders moesten in een liefda- grootste klokken
digheidsgesticht worden geplaatst. En de De oudste en de zwaarste dagteekent van
geneesheer van 't gesticht, een oud ervaren 1377. (Heureclocke, stadsclocke, stormclocke,
doktor, aarzelde niet te verklaren: Dat den triomfecloeke.) Zij was 1 m. 25 hoog; had
abnormalen en betreurenswaardigen toe- een omvang van 4 m. 60 en woeg 1900 kgr.
stand der beide kinderen te wijten was aan Andreas, Salvator, Jacop, Anthonus en
het cigaretten rooken der moeder, in de Filips droegen benevens allerhande opschrif-
jonge meisjesjaren, en ook in de eerste ja- ten het jaartal 1544 en werden waarschijn-
ren van het huwelijk. lijk in 1547 door Henri Van Breda opge-
Zeg: Onze prachtige meisjes, gij, die nu hangen,
zoo vol levenslust, zoo blinkend van gezond- De Poorteclocke, ook Andreas genaamd,
heid, 's morgens naar de fabriek trekt, ten werd gegoten in 1683 en tot het jaar 1854
einde vader en moeder zooveel mogelijk te kondigde zij het open en toegaan aan van
steunen in den strijd tegen het dure leven; de poorten der stad, van daar haar naam.
zoudt ge die jonge dame. die ik evengoed Martinus was de klok die gegoten werd,
als u gekend heb, willen nadoen? ter gelegenheid van het drie honderdjarig
Laat uwe werkgezellinnen op den trein jubileum van O. L. Vrouw van Thuyne.
VOOR AALST EN POPERINGHE
TE ANTWERPEN
VAN 18 TOT 26 OCTOBER 1930
60 Eercmetalen 12.000 fr. Prijzen
3KÉItefe:
cigaretten rooken, zooveel als ze willen,
maar doet gij het nietEn er om zuchten
zult ge nooit, wel integendeel! G.
CKBBaRBCnHESllSIBgSSSKIBBBSSSiaa
Koopt niet den eerste den beste
ONTROOMER.
Indien gij uwe belangen lief
hebt, verlangt den Oniroomer.
Yperling.
betere geboortestatistieken zorge.
God zegene hun!
Een der grootste plagen waarmede de we
reld tegenwoordig geteisterd is, dat is zeker
"el de werkloosheid.
Uit alle werelddeelen komen daar klachten
over. Nagenoeg dertien millioen werkloozen!
Wat een getalAmerika, dat de werkloosheid
looit gekend heeft telt er vier millioen. In
öigeiand zijn er boven de twee millioen.
Duitschland, Italië, alle landen zijn gedrukt
onder den last der werkloosheid.
In ons land evenals in 'Frankrijk is het
erg niet gesteld met de nijverheidskrisis.
Niettemin neemt de werkloosheid toe. Niet
ille nijverheden zijn aangetast, maar bij
iegene die aangesproken werden, neemt de
isis eerder toe dan af.
Wat zal het zijn wanneer de seizoenwerk -
osheid van den Winter er bij zal komen?
!an alle kanten worden er naar middels
'fzocht om de werkloosheid te bekampen.
in
waar de inkomprijs die van
andere verplichte vergel
Gemeenten dingen en die van een ge
wone consumptie, een con
sumptie, een uitgave om
vatten waarvan het bedrag
van 6 fr. niet
6 fr. maar
boven de
te boven
geen 12 fr.
12 fr.
gaat
overtreft
gaat
5.000 inwoners
en minder 50
100
200
5.001 tot 30,000
inwoners 100
200
400
meer d. 30.000
inwoners 150
300
600
Die cijfers worden evenwel verhoogd met
Waar het gaat veel moeilijker dan men ooit gemeeateopcentiemen indien de gemeen-
teeft kunnen denken. Dat ondervindt Enge
op eene al te gevoelige wijze.
te er heeft.
Ook moet aangemerkt dat die cijfers met
Geheel het politiek leven van Engeland Ide helft worden verhoogd wanneer het gaat
(at er onder gedrukt en op den uitslag der om bals, die plhats hebben in uiteenneemba-
'erkiezingen in Duitschland was de werk- re installaties (danstenten, enz).
zosheid van dat land ook niet vreemd. De
Waden melden thans dat Engeland en ook
Wie is thans de taxe verschuldigd?
De taxe is solidair verschuldigd door de
-talie groote reusachtige werken zullen uit- I pers"onen dig Wj:het inrichten van de'dans-
°eren om duizenden werkloozen aan den partijen betrokken zijn, zoodat al de forma-
ifbeid te kunnen zetten.
De landen helpen ook de werkloozen door
'ddelijken steun te géven.
Die steun is er noodig. Hij moet de bittere
'Bloede uit de werkloozengezinnen houden,
aar die steun is toch niet groot genoeg om
'zistand in die gezinnen te brengen.
^Engeland geeft steun aan de werkloozen.
■Bgeland is op gebied van finanties een be-
°ordeeligd land, daar millioenen kleurlin-
ftl de Engelsche schatkist helpen vullen.
'A'elnu in Engeland wordt het ter oorzake
'aB de werkliedenondersteuning een hope-
toestand. Engeland ruineert zich
met
ver
laagden
melkbak 1
draaien- g
OP ZONDAG 19 OCTOBER 1930
zal de
West-VI. Gouwbond van het Bavidsfonds
VERGADEREN TE POPERINGE.
Te dier gelegenheid zullen wij de stichting
i herdenken van onze Afdeeling ten jare 1879
door een Prachtig Kunstfeest, een Auditie
I van Kamermuziek en een Voordracht over
lAlbrecht Itodenbach.
HET BESTUUR.
de op
eene
spil.
i
HULDEBETOON MINISTER HEYMAN.
Het ontwerp van het Algemeen Christen
Werkersverbond om den volksgeliefden Mi
ni .ter Heyman Hendrik eene openbare hulde
te brengen heeft bij gansch den georgani-
seerden christen werkliedenstand een geest
driftige instemming gevonden.
Van nu af mag verzekerd worden dat uit
heel het land duizenden zullen opkomen
mannen en vrouwen want ook de vrou
wen waardeeren wat onzen Minister ten
bate der familie heeft tot stand gebracht,
Nu, dat er spraak is, onze stad met een jen hoe, dank zij zijn onverpoosde werking,
nieuwen beiaard te begiftigen (de oude werd j meer welstand en geluk in het gezin moet
vernietigd onder den oorlog) zal het niet 1 komen,
overbodig zijn, denk ik, eenige wetenswaar- Denken we enkel op het herinvoeren der
digheden over ons vroeger klokkenspel mede bouwpremies, de wet op de werkongevallen,
te deelen. En om geen doling te veroorzaken I de renten voor de gebrekkelijken en ver
zullen wij beginnen met onderscheid te ma- minkten. de verhooging der pensioenen, en
ken tusschen het Klockspelen het Kloc- de laatste niet de minste de wet op de
kenspelWant, zegt de kroniekschrijver veralgemeening van den kindertoeslag.
Ramaut: Anno 1378 op den 12 8ber wiert J ZGNDAG 15 GCTOBER
binnen Ypre, voor den eersten keer de dus beeft het grootsche huldebetoog plaats,
eureklocke met de horlogie of klockspel op Ge Brussel
den hallenthoren opgestelt ende op den
selvendag sloeg het seven ure 's avondts. HOUDING DER LIBERALEN.
Dat er vroeger ook kleine klokjes aldaar] Zooals te voorzien was hebben de Libera-
opgehangen werden, weten we uit de stads- len, op de vergadering van hun Bestendig
rekening van dien tijd, waar er te lezen Comjteit, beslist hunne houding te veran
staat, dat die in 1377 hersteld werden door deren in zake taairegeling in het lager en
Jan de le Varvere. Doch «Anno 1478 is middelbaar onderwijs
binnen Vlaender, het eerste klockenspel Zij doen een nieuw voorstel. Het komt
sanggewijs sijnen galm uytgevende, gehoort hierop neer dat al de minderheidsklassen
geweest, tot groote verwonderinge ende en scholen moeten behouden worden indien
vermaeck van jG-t. Dit hoorde men J huisvaders met 20 kinderen zulks aanvragen
eerst tot Duynk den konstigen uytvin-jHet behelst daarbij nog dat het recht om
der van dit klockenspel, was eenen jong-minderheidsklassen in te richten hoofdza
man genaemt Jan van Beveren, ende cor-1 kelijk bij de gemeenten en de schoolbestu
ten tijdt daarnaer wiert het binnen Ypre j ren zou berusten.
op den hallenthoren, ook gestelt.In- j Het valt te voorzien dat de andere poli
liteiten en ook de betaling van de taxe mag
geschieden hetzij door den inrichter van het
bal, hetzij door den bufïethouder.
Welke zijn de te vervullen formaliteiten?
Eerst de opsomming van de vroegere for
maliteiten waarvan de nieuwe regeling ont
slaat. Het nieuwe forfaitair stelsel maakt de
aflevering van ingangsticketten facultatief.
Dus voortaan geen verplichte aflevering
meer van officieele ticketten en indien er
toch ingangsticketten of -kaarten worden
afgegeven (zooals het bijna steeds het geval j derdaad in 1547 leverde Hendrik van Breda, j tieke groepen op dat voorstel niet zullen in-
is bij de bals door bonden '-li maatschappij- j uurwerkmaker 'e Leuven, het speelwiele 'gaan.
In deze zaak, welke voor de toekomst van
het land van zulk een overwegend belang is,
is de liberale partij verdeeld, terwijl de
andere partijen nagenoeg schijnen accoord
te gaan over de te treffen oplossing. Het is
altijd de liberale partij geweest, die bij de
behandeling van een punt van het Vlaamsch
programma, stokken in het wiel gestoken
heeft. Het is altijd die partij geweest, die
belet heeft, dat het Vlaamsche vraagstuk
naar wensch opgelost werd. De liberale
partij, en zij alleen en vooral haar frans-
kiljonsche aanhang in Vlaanderen, dragen
de schuld van de huidige verwarde toestan
den. Zij zijn de kweekers van het extremis
me. En die partij heet zich pompeus de
partij van de orde en van de vaderlands
liefde.
Zal zij ooit tot inkeer komen?
HET EINDE.
Aan alles komt een einde, zelfs aan de
tentoonstelling die zoo machtig veel volk
bijeen getrommeld hebben.
De tentoonstellingen van Antwerpen en
Luik zullen sluiten op 3 November.
De tentoonstelling van Oud-Vlaamsche
kunst zal op 5 October eindigen.
Dat degenen die deze tentoonstellingen
nog niet gezien hebben zich dus haasten.
GROOTE KUISCH IN HET
LUNAPARK EN IN OUD-BELGIE.
De rechterlijke dienst van het parket is
op bevel van M. Heimburger, al het speel
materiaal gaan aanslagen dat als behen
digheidsspel aan honderde menschen hoo-
pen franks deed verliezen, en aan sommigen
ook wel eens een aardig sommetje het win
nen.
74 kastjes waren het bij elkaar die naar
de greffie van het tribunaal werden gevoex-d.
lil het Lunapark werden ook twee roulet-
ten aangeslagen.
We kunnen niet anders dan blij zijn om
dezen noodzakelijken maatregel die wat laat
genomen is, gezien de tentoonstelling sedert
Mei open is én enkel maar een maand meer
te leven heeft.
IN DUITSCHLAND.
De honderdduizenden, misschien de mil
lioenen kiezers, die den liberalen midden
partijen den rug toekeerden om naar de
nationaal-socialisten over te loopen, hebben
Hiller wel-is-waar een kolossalen stoet Rijks
dagafgevaardigden bezorgd. Doch men had,
trots alle blijde verwachtingen, niet op 107
mandaten gerekend, en nu mag de groote
nationalistische raddraaier staren op een
miniatuur-legertje van onbeduidende crea
turen die meestal niets anders kunnen dan
lawaai scheppen en wanorde stichten. Ver
beeld u, wat een Rijksdagzitting met 107
nationaal-socialisten en 76 communisten
moet zijn! Dat men nu maar voor behoor
lijk politie-toezicnt zorge, of de vergaderzaal
wordt een walgelijk slagveld.
Welken keer de zaken ook nemen dat
Duitschland een kommervollen winter tege
moet gaat, kan niet worden betwijfeld. Straks
gaat het reeds zoo talrijke leger der werk
loozen nog aangroeien; straks zal de opposi
tie in den Rijksdag voorgoed vat krijgen op
hoopen menschen, die niet meer in staat
zijn om te denken, door den invloed van ge
dwongen lediggang tot allerlei booze neigin
gen worden geprikkeld en door den honger
tot de ergste buitensporigheden worden ge
dreven. En dan? dan komt men tot een ta
fereel van zedelijke en stoffelijke ellende,
voor de beschrijving waarvan de somberste
kleuren niet donker genoeg zijn.
GEEN CENT VOOR
'T VRIJ KATHOLIEK ONDERWIJS.
In den Provincieraad van Brabant bestaat
er bondgenootschap tusschen de liberalen en
dé socialisten. Daar mag de evenredige ver
tegenwoordiging naar de mane loopen.
De begrooting voor 1931 van de provincie
Brabant is alleen voor de vrije uitgaven van
38 milioen tot 51 millioen verzwaard,
hoofdzakelijk voor hulpgelden aan het on
derwijs, aan 't laiek onderwijs, doch geen
cent voor het vrij katholiek onderwijs!
Het heeft zeker zijn nut dit bij de open
bare meening aan te klagen.
FRANSKÏLJONSpHE
KINDERACHTIGHEDEN TE KNOCKE.
Gedurende de twee laatste weken is het
te Knocke tweemaal gebeurd dat een groepje
Vlaamsche studenten met verlof, met wat
Vlaamsche vlaggetjes rondwandelden.
Een Brusselsche verpleegster acht eerher
stel noodig over deze wandaad en met al de
arme kinderen van het liefdadigheidswerk
O. L. Vr. van den Yzer, doet zij nu vier maal
per dag een wandeling op het strand, op den
dijk en door de straten, ieder kind wordt
voorzien van een Belgisch vlaggetje dat
gedurig heen en weer moet zwaaien, en alle
kinderen zingen in koor Fransche liederen.
Wanneer de kinderen moe waren en dat spel
heeiemaal beu, dan kwam de verpleegster
ze nog toesnauwen: Mais chantez done,
chantez done; que les flamingants vous en-
tendent
Het is misschien goed dat de Vlamingen
welke dit werk steunen, want voer dit werk
worden omhalingen gedaan door geheel
Vlaanderen, aan het bestuur van dit werk
zouden meedeelen dat die kinderachtige
franskiljonnerij er niet bij noodig is. Het
strand is niet onteerd wanneer er met
zwart-gele vaandeltjes wordt rondgewandeld.
EENTALIGE FORMULIEREN.
Met ingang van het dienstjaar 1930 zullen
de formulieren van aangifte der recht-
streeksche belastingen met eentaligen tekst
worden gedrukt. In beginsel zullen Fransche
modellen in de Waalsche streek en Vlaam
sche modellen in de Vlaamsche streek wor
den uitgedeeld. Echter zal een model in de
andere landstaal worden gevoegd bij de
aangifte van schatplichtigen die, vóór 1929,
van die taal hebben gebruik gemaakt.
Dat de Vlamingen het dus niet vergeten:
dit jaar zullen de belastingsaangiften een
talig zijn. Aan hen thans eene daad te stel
len en slechts een Vlaamsche aangifte in te
vullen.
DE ONTWAPENING.
Inzake dit vraagstuk is tusschen de Fran
sche en de Engelsche afvaardigingen een
overeenkomst bereikt, er op neerkomend dat
de in November aanvangende conferentie
van de Ontwapeningscommissie de voorbe
reidende werkzaamheden zal beëindigen, en
dat de voltollige zitting van den Volkenbond
den Volkenbondsraad voorstelt, de ontwa-
ningsconferentie in den Herfst van het jaar
1931 bijeen te roepen.
Van Fransche zijde worden geen bezwa
ren meer ingebracht tegen de vaststelling
van den datum van de ontwapeningscon
ferentie.
DE DUITSCHE VERKIEZINGEN.
De weerslag in Binnen- en Buitenland.
Deze verkiezingen zijn ongetwijfeld het
gewichtigste feit in de Duitsche naoorlogs-
politiek.
Allereerst op 't binnenland zal de weerslag
belangrijk zijn, namelijk ten aanzien van
de regeering in Pruisendaar kwam de
groote coalitie tot stand, maar evenals de
sociaal-democratie in het rijk ter zijde zal
worden geschoven, zal zij ook haar sterke
positie in Pruisen moeten opgeven. Dit is
een feit van het allergrootste belang, daar
Pruisen half Duitschland is.
De uitslagen hebben ook de talrijke recht
geaarde Duitschers doen ijzen, want wat er
ook wordt over geschreven, niet alle Duit
schers zijn revanchards weerwraakman-
nen en bolchevisten. Velen weten maar al
te goed en bekennen het ronduit dat de zege
van het communisme of een soortegelijke
regeering niets dan ellende en puin mee
brengen kan en dat uiterst rechts oorlog
beteekent, waarvoor zij afschrikken.
Op 't buitenland hebben die uitslagen niet
minder verrassende invloeden doen gelden.
Het groot succes der Hitlerianen wijst op
een gevaarlijken gemoedstoestand bij een
groot gedeelte van het Duitsche volk, een
moedstoestand welke geen rekening houdt
met de werkelijkheid en ver is van Locarno
en Genève. Gevreesd wordt ook dat Hitier
en zijn partij, die rechts revolutionnaire po
litiek willen voeren en fascistische middelen
niet versmaden, heel wat moeilijkheden zul
len weten te verwekken.
Vooral te Genève, in Volkenbondskringen,
hebben de Duitsche verkiezingen een zeer
pijnlijken indruk verwekt. Men vreest dat
de overwinning der nationaal-socialisten de
posotie van Briand weer zal verzwakken,
aangezien zij opgevat kan worden als een
nederlaag voor Briand's politiek van
Fransch-Duitsehe toenadering. Men vreest
ook dat Frankrijk in de voorbereidende ont
wapeningscommissie nog hardnekkiger zijn
standpunt zal blijven handhaven. In Duit
sche kringen zelf ziet men den toestand
echter nog niet zoo donker in.
O "71 A