Brouwerij jMasscheleiri DE POPERINGHENAAR. GEDACHTEN 1 IJzerbedevaarders V r o uw e nlioekj e 21.500.080 FRANKEN.* UNION CENTRALE de Ia BOURSE Y PERSTRAAT POPERINGHE ('t Vervois%u Frissche gedachten komen slechts voort uit een irisch hoofd. Zelfs de eeuwigheid kan het verlies van een minuut niet herstellen. Men kan niets doen wat strijdig is met de natuur, cf deze wreekt er zich eenmaal over. hetmanneke UIT 0£ ZIEDAAR! weer eens ben ik klaar Met m'n epistel voor «De(n) Poperinghenaar» Maar alvorens te beginnen, Beste vrienden en vriendinnen Wil ik dat ge m' eens vertelt Hoe 't met uldre gezondheid is gesteld? Goed?! Ha! 't is zoo da'k het 't liefste hoor ook. Maar met Marenta is 't ongelukkiglijk 't zelfde niet. 'k Zeg het vrij en vrank 't Mensch sukkelt met den afg... 't Is de griep die dat meebrengt? Want: Hebt ge 't nog niet ondervonden. De griep die is weêr eens op ronde. Maar allee! 't is alle jaren 't zelfde spel, en we zijn daaraan zoo stillekens aan ge woon geworden, precies lijk aan de zomers zonder zon, en de winters zonder sneeuw en ijs... en aan 't water dat uit den hemel valt. We zijn toch zoo gewend aan dien regen dat vrouw, zoowel als vent, er hun botten beginnen aan te vegen. In alle geval 't is een leelijke plaag! Zoolang dat het niets anders regent dan waterdruppels is 't nog niets. In Amerika heeft het bijvoorbeeld verleden week schild padden geregend. G'en gelooft mij zeker niet, hé? 'k Zie het aan uw gezichte... en toch is 't waar. Ziehier hoe dit gekomen was. In dat land zijn er overgroote moeras sen, die krioelen van schildpadden, meê miljoenen leven ze daar. verleden week dus heeft er in dat land een formidabele ruk wind plaats gehad, die maar eenige minu ten duurde, maar die zoo straf was, dat er zelfs huizen omvergevlogen zijn. Die ruk wind heeft dan ook al dat klein gespuis van padden meê opgepakt en toen hij zijn koleire had uitgewerkt, vielen deze beestjes, na met de wind eenige kilometers ver me degevoerd te zijn geweest, van eigens op de grond. Gelooft ge mij nu? ZIJN ER ONDER U, mijn liefste Lezers en alderliefste Lezereskens, raadsel-liefheb bers. 'k Zal d'er u eentje gaan stellen zie en ge moet zoo slim niet zijn als de vossen om 't mijn op te lossen. Ge koopt hem (of ge pakt, of ge krijgt hem, dat komt er niet op aan), ge likt zijn... achterdeel af... ge geeft hem ne goeie slag op zijn gezichte... dat hij tegen iets aan blijft plakken... daarna smijt ge hem ergens in... en als hij daar uit komt krijgt hij van iemand anders nog ne felle slag dat hij er gansch zwart van ziet...! Nog niet geraden? 't Is verdorie ne... postzegel. Maar nu is er ergens ne geleerde perfester en die heeft een campagne begonnen te gen... het aflikken van de postzegels... hij zegt dat het ongezond is. En nu heeft hij aan den minister van posten, enz.... een brief gestuurd waarin hij zegt, iets uitgevonden te hebben dat de colle van de postzegels gemakkelijk kan vervangen. Dat product heeft ne zuur-bittere smaak en 't schijnt dat, als g'er eens aan gelikt hebt, ge naar lien tweeden keer niet meer vraagt. MOEDER, vroeg kleine Piet, wat zoudt ge doen, als de schoone vaas, die in de ver- randah staat, werd gebroken? Wel! Ik zou dengene die dat gedaan heeft, zijn broek eens afdoen en er hem eens flink onder geven, zegt moeder, haar zoontje streng aanziende. Dat wil ik zien, roept Pietje uit... Papa heeft ze gebroken!... APEN! Dat zijn vieze beesten En de meesten Zijn maar braaf, als ze slapen! Ik spreek hier van apen, in den eigenlij ken zin van het woord, van de dieren, en niet van de mannen (dat is dan de figuur lijke zin} die soms door hunne lieve schoon moeder uitgemaakt worden voor ouwe, lee lijke aap i) Al van apen te spreken Raad ik u aan geen apen te kweeken Want die hebben soms nogal vieze streken Die men noemt apenstreken. Ze kunnen zich soms op een aardige wijze I wreken En dan en helpt noch bidden noch smeeken Oordeelt niet alvorens naar 't volgende te 1hebben gekeken. Luistert liever Eenige dagen geleden had een inboorling te Maillot een open taxi genomen om naar Bouira te rijden. Op den pas van Titzi- Mkoulal kreeg de reiziger een steen tegen een zijner slapen geslingerd, waardoor hij het bewustzijn verloor en eenige oogenblik- ken later overleed. Die steen was er een uit velen, die apen naar de taxi geworpen hadden. Volgens een Fransch blad, laat die aanval van de apen zich als volgt verklarenIn Agerië vormen de apen nauwaaneengesloten stammen, die elk hun stamhoofd hebben; als twee dezer stam men elkaar ontmoeten, ontspint zich een gevecht met steenworpen. De taxi schijnt zoo'n gevecht verstoord te hebben, waarop de oorlogvoerende zich ge- zamelijk tegen het voertuig en zijn inzitten den hebben gekeerd, zooals ook menschen, die ruzie hebben zich dadelijk plegen te ver eenigen tegen hem, haar of het dat tusschen- beide komt. De arme inlander is intusschen het kind van de rekening geworden. Hier is het gezegde nog eens bewaarheid: apen, apen apen na! 'K MOET u zeggen tot mijn spijt dat de werkloosheid, hier in Belgie met den dag toeneemt. In de maand Augustus bereikte het aantal der volledige werkloozen 18 tot 19.000 en dat der gedeeltelijke werkloozen 55.000 tegen res pectievelijk 15.000 en 48.000 in de maand Juli. In de maand Augustus gingen 760.000 werkdagen verloren. Alleen in het tekstiel- bedrijf worden 4.600 werkloozen geteld. In Duitschland zijn ze er nog slechter aan toe. Gedurende de eerste veertien dagen der maande September is het aantal werkloozen daar met honderdduizend gestegen. Op 15 September was het aantal werkloozen er van 2.983.000. In Frankrijk gaat het tegenwoordig beter, daar zijn er maar 904 werkloozen. Aangezien in de Fransche industrie in hetzelfde tijdvak 2.702 buitenlanders zijn tewerk gesteld (861 Italianen, 395 Portugee- zen, 336 Polen en 38 Duitschers) kan van werkloosheid in Frankrijk praktisch niet worden gesproken. Ge moet nu allemaal die cijfers niet van buiten beginnen te leeren, zulle, want, tegen dat ge morgen vroeg uit uw bed kruipt, zijn ze alweer allemaal gewijzigd. BIJ DOKTER VAN DER SPIES was 't groot diner dien dag. Onder de genoodig- den waren er geleerden en letterkundigen alleraard. Onder het banket deed er zoo een schrijfelboek de ronde, waar elkeen een gedacht of een gedichtje of een gerijmsel moest inschrijven. Als 't gezegde boek bij de schrijver N... gekomen was, begon deze: Sedert, hier in de, stad, bijna al de families Als geneesheer gekozen hebben, dokter Van [der Spies, Is er geen enkel zieke meer in 't hospitaal, Ho! mijnheer N..., zei dokter Van der Spies, die juist nevens hem zat, vleit mij! Wacht! was 't antwoord, ik heb nog niet gedaan. En hij voegde erbij: Maar heeft men 't kerkhof vergroot, wel vier lof vijf maal. 't Gezicht van den anderen moest ge ge zien hebben! EEN INBREKER die twee jaar moest zit ten. miste een kleedingstuk, en vroeg om met den direchteur van de gevangenis te mogen spreken. Welnu, wat is er? vroeg deze. Wel, zei de inbreker, ik geloof dat er hier nen dief moet zijn in de gevangenis, want ik mis een paar sokken. HOELANG kan ne man onder water blijven alvorens de dood hem doet verstijven? 't Is te zeggen: hoelang kan iemand onder water blijven zonder adem te halen (na tuurlijk)? Dat verandert van den eenen tot den anderen. Daar zijn er die er met ne minuut genoeg van hebben, anderen met twee, drie... Het meeste dat tegenwoordig behaald geweest werd, is door nen pion- geur van Ceylan. Die man is niet minder dan 8 minuten onder water gebleven. Ge moet dat niet probeeren na te doen, zulle, want 'k en zou niet gaarne uwe dood op mijn geweten hebben. MENSCHEN wilt het niet vergeten, 'k Zeg het luid, Zet uw kloksken, zet uw wekker Weer een uurken achteruit. 't Is alle jaren 't zelfde spelleken. Vóór den oorlog kenden we die komedie niet. Maar 't Schijnt dat ei' veel profijt meê wordt ge daan met de uren te veranderen. Zoo zeggen Mengelwerk van De Poperinghenaar 11. ROMAN door JAC. BALLINGS. Geef hier, geef hier, brulde de dronken boer, die maar al te goed besefte, welk ge vaarlijk bewijsstuk zijn zoon in handen hield. Maar de jonge man, van zijn kant, was er ook meer dan ooit van overtuigd dat, aangezien zijn vader aan dat stuk kam zulk een belang hechtte, deze van de gansche historie der verdwijning op de hoogte moest zijn.. Waarom anders die woede... die doodsbedreiging?... Geef hier... geef hier... het bulderde door de keuken, in een vervaarlijk gehuil... Weer kwam de oude Tripsaad op zijn zoon toegestapt, om hem met geweld de kam te ontrukken... Riele besefte het gevaar. Met een sprong was hij aan de deur, wipte naar buiten het hofgat op... Als een beze tene ijlde de boer hem na... maar Riele sloeg de hofpoort met geweld toe en voor dat de boer deze geopend had, stond de jonge hian reeds achter de hagen, ergens midden 'n het veld... O! nu had hij zekerheid, dat zijn vader, 2Un eigen vader plichtig was aan de ver dwijning... plichtig aan een misdaad... En wat moest hij. Riele Tripsaad, verloof de van Zelika, nu doen?... Zijn eigen vader aanklagen? Aanklagen... als moordenaar •nisschien? Dat was 'fc doodvonnis teekenen voor zijn eigen moeder... Dat was de schan de trekken over zijn naam... Neen, neen, hij moest zwijgen, zwijgen als eew graf, hoe zwaar de foltering ook wezen zou, dat geheim meê te dragen... Zelf Mie Schavonlc mocht hij niets zeggen. Maar, mocht hij die arme vrouw dan laten tus- schen hoop en vrees... 's avonds laten sla pen gaan met de onrust in 't gemoed... de knagende onzekerheid, misschien erger dan de overtuiging dat er geen hoop meer bleef... Mocht hij haar 's morgens laten opstaan, met het betrouwen dat de komende dag wellicht nieuws van haar dochter brengen zou... En toch... het moest... Zijn mond zou nooit het vreeselijk ge heim verraden. Zwijgen zou hij... doch te- rugkeeren naar 't pachthof deed hij ook niet meer. Met moeder had hij er reeds over ge sproken, dat hij ook naar 't leger wou trek ken. En 't scheen hem dat de verouderde vrouw daarin berustte. Wist ze wel eigenlijk wat oorlog was. Had ze een klaar besef van 't geen er rond haar gebeurde... Weg moest hij... ver van die plaats waar zijn vader zich aan een misdaad had schul dig gemaakt... Een misdaad! Plots schokte een vervaar lijke herhinnering hem door 't hoofd. Hij had de menschen wel eens hooren spreken van Pol Dorem». Pol Dorem, die ook spoor loos verdwenen was... Pol Dorem die te vrijen kwam in De Winning... En 't was of eene geheimzinnige stem hem toefluisterde: Ook aan Pol Dorem's bloed heeft uw vader zich bezondigd. Een koude rilling liep Riele over 't lijf. Hij schudde het hoofd in ernstig verweer om die gedachte te verjagen... maar ze bleef vast geankerd zitten... Pol Dorem! Pol Dorem! Nu herinnerde hij zich duidelijk dat zijn vader hem lang, heel lang geleden, eens driftig had afge snauwd, toen hij, een kind nog, eens iets over Pol Dorem had gevraagd... Zou hij dus de zoorr zijn van een... moor denaar? Had hij schurkenbloed in de aderen? ze, maar ik heb Cr tot nog toe maar weinig van ondervonden. DE DRAPO'S die te Brussel in parken en op pleinen staan te wapperen hebben on dervonden dat het slechte weer hun geen goed doet. 't Schijnt dat pompiers dees week met hun vliegende wagens naar de vier hoeken van de stad zijn gevlogen, om met hun groote ladders, nief drapoos aan de staken te hangen. Ik kwam door 't park ge gaan en daar zag ik waarachtig twee palen waaraan dat er twee zwarte lappen hingen. Ik peinsde: is er iemand dood of is ons land in rouw om den nikkelen frank die van zijn krachten verliest. Maar neen: 't rood en 't geel was door den wind afgerukt. Ik ging verder en raad nu eens wat 'k zag: Zoo mid den in Brussel. Het vlag van de Vlamingen: zwart en geel. Ik peinsde: zijn ze in Brus sel, in 't stadsbestuur nu flamingant ge worden? Maar neen... ook hier was 't rood door den wind afgevlogen. In alle geval de Vlamingen Die hebben leut gehad Bij 't zien, dat zoo hun vaandel Daar wapperde En klapperde Te Brussel... midden in de stad. EEN STRENGE SCHOOLMEESTER had zijn zoontje zoo bloode gemaakt, dat het van schrik gewoon was altijd eerst neenen daarna ja te zeggen. Op zekeren dag sprak hij tot zijn zoontje: Ik wil eens we ten, of ge nu al wat verstand gekregen hebt! En met een heel streng gelaat, stelde hij de vraag: Wie heeft de wereld gescha pen? - Ik niet, lieve vader.» «Ver vloekte ezelskop! Ik, ik lieve vader; maar ik zal het nooit meer doen. WAT STAAT boven een diamanten brui loft? Een radium-bruiloft, althans in de Fransche bladen lezen wij dat in een ge meente van het Noord-Departement, te Bousies, een echtpaar dat meer dan 73 jaar in den geest van Locarno leefde, zijn radium- bruiloft gevierd heeft, samen met 23 andere echtparen die het nog niet verder dan hun gouden bruiloft hebben gebracht. Het echtpaar dat zijn radium-bruiloft vierde is 94 jaar oud. Als Marenta en ik 't geluk hebben van nog 'n veertig jaar samen te leven, vieren we ook ons... radium-bruiloft...! Dan invi teeren we al onze alderliefste lezereskens en beste lezers... die nu zestig jaar tellen... op een groot grrroot feest... daar zal gedanst en gesprongen worden... Manneken uit de Maan roept Marenta, van uit haar bed, (z'is ziek) Opgelet! want gij verkeert zeker in den waan, dat al uwe lezers en lezereskens honderdja rige zullen worden. Ach! 't is waar ook... zestig jaar zijn... en dan nog veertig wachten, dat maakt juist honderd Enfin, w' hebben nog tijd genoeg om daar over te spreken... later! In een klein restaurant in Sarajevo ging een 25-jarige boer eene weddenschap aan, dat hij twee pond schapenvleesch, vier pond rijst en zestien pond brood achter elkaar zou opeten. De boer won de weddenschap en ver klaarde thans voor de tweede maal in zijn leven verzadigd te zijn. De eerste maal was dit bij toeval geschied. Als soldaat kwam hij nl. voor het eerst in de eetzaal en zag een groote schotel met eten op tafel staan. Pas toen hij die geheel had leeg gegeten kwamen de anderen en bleek het, dat hij voor 24 andren had meegegeten. Hewel... 'k zeg het rechtuit... de maag van dien man moet heel wat sterker zijn dan die van uw nederige dienaar... en dan die van velen, zoo niet van allemaal, onder u ook. OM UWE COMMERCE te doen draaien moet ge reklaam maken. Maar daar is re- klaam en reklaam. Zoo was er overlaatst ne Jood, die directeur was van nen theater ofte schouwburg. Al een wandeiingsken te doen door de stad. had hij op de deur van een andere schouwburg de volgende reklaam zien staanMenschen, boven de tachtig jaar, mogen voor niets binnenWacht, dacht hij, dat reklaammiddel gaan we in onzen schouwburg ook ne keer probeeren. Maar... daar hij nu Jood was... en elke Jood Jodenstreken in zijn lijf heeft, moest hij er iets bijvoegen... en zijn reklaam luidde als volgt: «Menschen, boven de tachtig jaar, vergezeld van hunne ouders, mogen voor niets binnen». DE JAREN die met het cijfer dertig ein digen, zijn, naar het schijnt, bestemd, groote veranderingen en tragische gebeurtenissen te kennen. Het is in 1830 dat de revolutie uitbrak, waardoor den Belgiek onafhankelijk werd. In Frankrijk onttroonde de revolutie van 1830, Karei X. Ook in 1830 braken de om wentelingen uit in Brumswick, in Saksen, in Versavie. Ook in dat jaar werd Griekenland onafhankelijk verklaard. Jeanne d'Arc werd gevangen in 1430. Kei zer Pieter II van Rusland werd onttroond in 1730. In 1830 had een aardbeving plaats in Canton, die het leven kostte aan 60.000 men schen. In 1630 woedde de pest op verschrik kelijke wijze in Frankrijk. Eindelijk is het in 3130, vóór onze tijdrekening dat de groot ste cataclysmus plaats vond, die ooit onze planeet gekend heeft: de zondvloed. Met afschuw bekeek hij zijn eigen. Hij had wel eens iets gelezen van overerfelijk heid. Als er een ziekte in de familie was, gebeurde het wel eens dat die ziekte jaren en jaren verstopt bleef... dat een vader of een moeder, die kwaal niet overzetten aan hun eigen kinderen, maar dat hun kleinkin deren en achterkleinkinderen daarmeê ter wereld kwamen... Zoo had hij ook gelezen van zielsziekten en zedelijke kwalen, die in families bleven voortleven en waardoor zekere personen meer dan anderen tot het kwaad geneigd bleken er er toe aangespoord werden... Leefde er misschien zulk een zielsziekte in zijn ras... Knaagde er een onzichtbare worm aan het merg van zijn stam... Een mensch werd toch zoo maar niet een moordenaar... Men kon wel in drift een manslag plegenmaar na kalm beraad en koele redeneering, iemand doen verdwijnen was toch wel het teeken van zedelijk ver val... En zoo hij ooit kinderen kreeg, zouden die dan gaaf en gezond, naar lichaam en geest ter wereld komen... of zouden ze ook de kiemen in zich dragen, die hen tot mon sters der samenleving doemen zouden? Een akelige lach schoot over zijn aange zicht, toen hij, heel in de verte de davering hoorde van de vuurmonden die nu, sinds maanden reeds, alom dood en vernieling zaaiden. Daar ging hij naartoe. Daar stonden van zijn bekenden, van zijn vrienden, die vochten voor het vaderland... Daar zou hij ook gaan strijden... strijden en vallen... En ze zouden zeggen: Riele van boer Trip saad heeft gevochten als een held... Als een held! Weer schoot die rampzalige lach over zijn wezen... Als een held! Neen, hij zou het huri eerst zeggen: Ik kom vechten, omdat ik de dood En wij zijn nog op 't einde niet van 1930 zulle... daar kan ook nok menig verande ringsken gebeuren eer we 1 Januari 1931 zullen mogen schrijven. PAKKEN da ge krijgen kunt Dat is ne slechte stiel Daar vindt men weinig welvaart bij Zoomin naar lijf en ziel. Lukt soms eens ne kwade slag 't en zal niet lang verblijen 't is korte vreugd en lang beklag 't bedrog zal nooit bedijen. Dat heeft mijnheer Dronhin van Parijs ook ondervonden. Nog niet van gelezen? Hewel! dien Dronhin was boekhouder in 'n groot fabriek. En op ne morgend vonden ze hem, in zijn bureel op dat fabriek, ge bonden liggen aan handen en voeten. De kofferfor stond open en er mankeerden 155.000 fr. Mijnheer Dronhin ekspelkeerde dat er daar twee .bandieten binnengekomen wa ren. zij wilden hem scheermesjes verkoopen, zei hij, maar hij had- hen wijs gemaakt dat hij geen geld bij zich had. Zij wilden maar niet vertrekken. Toen deed hij de brandkast open en sprak: hier heb ik een biljet van 1.000 fr., ik zal u een dozijn mesjes koopen als ge mij kunt weergeven. Op het zelfde oogenblik, pakken ze meneer Dronhin vast, vertelde hij zelf, bonden hem bij handen en voeten, staken hem een prop in den mond en sloegen op de vlucht na uit de brandkast 155.-000 ballekens te hebben medegenomen... Maar nu hebben ze dien Dronhin zoodanig ondervraagd, dat hij moeten bekennen heeft dat hij zelf de 155.000 pataten gestolen lïstden de gansche komedie zoo vérzind had om de achterdocht te vermijden. Nu zit de vent voor z'n leven in 't prison. EEN SNOEPER stond voor de vitrien van eenen suikerbakker; hij had lust, natuurlijk; hij trok binnen en vroeg: Hoeveel van die dikke suikerbollen krijg ik voor vijf centiemen? Hij had niet meer op zak. Daar men hem antwoordde, dat die sui kerbollen tien centiemen het stuk kostten, ging hij bedrukt terug naar de deur. Maar hij kreeg een gedacht, ging terug naar den toof, en vroeg: Hoe lang mag ik er eenen in mijnen mond houden voor vijf centiemen? Die snoeplust toch! 'k Ga m'n artikel niet verder meer uitbreiden Daar 't weêr tijd is om te scheiden Daarom zeg ik als besluit na U, goede menschen toegestuurd te hebben, m'n beste werischen 't is uit en 't is gedaan. 't Manneken uit de Maan. Belgische Fabriek Chlcorel WYPELIER-TAFFIN NaamL Yennootschap, YPER. Let op uw Zaak. De F. N„ C. en Fraternellen ontdekken Vlaanderens Doodenveld elf jaar na den wapenstilstand. Nu de vliegtocht en de brutale gendar men-charge te Diksmuide zich eerder tegen de inrichters van die opstootjes keeren, en de algemeene afkeuring hebben verwekt, zoodat er langs dien kant voor die heeren geen hoop meer bestaat de Ijzerbedevaart te zien verbieden nu spelen ze hun derde kaart op tafel om toch maar tot hun doel te geraken. Niettegenstaande de holklinkende logenstraffing van den Heer Wagëmans, alg. voorzitter der Fraternelles, dat zijn bestuur geenszins de inrichter was van den vliegtocht (wat de bewering niet tegenspreekt waarin gezegd wordt, dat die heer er zich op be roemde den vliegtocht te hebben gefinan- cieerd) wordt er in de Fraternelles thans duchtig gewerkt om de gedachte van eene nationale Ijzerbedevaart erin te krijgen - ze zullen ditmaal aan alle touwtjes trekken, en al hun krachten er op zetten. We kennen reeds twee nationale bede vaarten naar den IJzer, of beter gelegenhe den waarvan F.N.C.-Fraternelles-militair, enz. meenden misbruik te maken tegen de yiamingen. De eerste was in Sept. 1928, de inhuldiging van de Calvaire te Diksmu- de, waar ze amper, samen met de officieelen, 3500 menschen bijeenkregen. De tweede grrroote Bedevaart was nu, op 7 Sept. 11., bij de inhuldiging van 't standbeeld van gene raal Jacques de Dixmude... er waren 2, zeg ge twee speciale treinen... eene voor de gendarmen en hun paarden -de tweede be vatte, juist geteld 28, acht en twintig bede vaarders (volgens officieel treinrapport)er waren hoogstens 2500 personen... en om den indruk te geven dat het nog beter was, de fileerden ze allen drie vier keer rond de markt, zoo duurde dan de stoet toch min stens een kwartier... Wat zal nu de derde nationalebedevaart zijn naar Diksmu- de??? voorzeker wel een treurige «begrafe nis Wat niet belet dat die heeren alles zullen doen om herrie te verwekken en zoo den schijn te doen ontstaan dat de Ijzer bedevaart geen waardige doodenherdenking is. Zegde het fameus Strijdersblad van de F.N.C. niet in zijn nummer van 7 Sept. 1.1.: De Bedevaart naar het IJzerkruis moet geschieden in godsvrucht met een gebed en 9BHSBBBIiHHHESHBBBBBE8BBBB8Pg;£ zoek! ik kom vechten, omdat ik bij Zelika wil zijn, die vermoord is... En dan mochten de kogels hem doorbo ren, de granaatscherven zijn lijf in stukken reten. De dood dat was de eenigste uitkomst en met de dood zou ook het folterend ge heim voor eeuwig en altijd, een geheim blijven... De avond was gevallen en ijlings stapte hij nu in de richting van het Noorden... naar de Hollandsche grens. Nu eens draafde hij door 't akkerland... kroop dan weer door hagen en struiken of volgde de kleine voet wegen, die in grillige bochten, door de vel den slingerden... De stilte lag over de streek, een lange stilte waarin nu en dan het ge jank van een wachthond als een alarmkreet schokte... De huizekens stonden als sombere gedaanten verloren in de eenzaamheid en als hij er langs ging hoorde hij de men schen daarbinnen in stil geprevel den ro zenkrans lezen... De rouw lag over 't land. Nu voelde hij het beter dan ooit. Het ver wonderde hem zelf, hoe hij aan trouwen had kunnen denken, in dezen miserietijd... En als van zelf dreven zijn gedachten terug naar Zelika... het zoete beeld zijner reine liefde... O ja... ze was dood! dood! maar in zijn hart... diep in zijn hart leefde de ver eering voort, naast de zalige herinnering... Het was of het gepeins aan zijn geliefde, vleugelen aan zijn voeten gaf... Op een toren sloeg het acht uur en nu bemerkte hij tot zijn verbazing dat hij de dorpen Sint- Leoszijde. Raster, Lakervelde en Schoon- wege reeds achter den rug had en te Lam- merwade was aangeland. Hier kende hij wel de afspanning: In den Hertog van Bra bant maar 't was beter daar niet naar toe te gaan. De dochters daar in huis wisten wie hij was en 't zou misschien aan vaders ooren komen, dat hij langs dien kant de wijk naar Holland had genomen. De oude een rozenhoedje niet met knuppels en met geschreeuw. De deelneming van N. S.B. volgend jaar zal dit verzekeren». Als of zij onze Vlaamsche bedevaarders lessen van godsvrucht en ingetogenheid moeten ge ven De knuppels waren de stokken van Gandaen wachters die den ordedienst aan optocht, bruggen, IJzermonument hiel pen vezekeren, en deze alleen gebruikten om de geweldige massa af te spannen en aldus ongelukken te vermijden. Hoe de F.N.C. nu die «deelneming» voor a.s. jaar opvat, moge blijken uit volgend artikel, uit hun afdeeling Leuven, verschenen in Le Jass Nr 11, Oktober 1930 want Le Jass Louvain is natuurlijk tweetalig: DE NATIONALE OUD-STRIJDERS BEDEVAART NAAR DIKSMUDE. OPROEP AAN DE MAKKERS! Getrouwe navolgers uwer voorvaderen der Omwenteling, hebt gij door uwe macht ontrukt, uw land, dat door een vijand tien- maal sterkergewapend u ten onrechte ontnomen was. Reeds te lang hebben wij ons beperktmet enkele toeschouwing of «verdraagzaamheid... De oudstrijders van Leuven hebben het gevaar ingezien. Tij- dens de algemeene vergadering, gehouden op 31 Oo^st, en zeer talrijk bijgewoond, hebben zij eenparig besloten, eene kracht- dadige dagorde aan den beheerraad over te te maken, eischende het onmiddelijk tot stand brengen van een voorloopig komiteit, 't akkoord met al de vaderlandslievende maatschappijen, voor doel hebbende het inrichten eener nationale oud-striidersbe- devaart naar Dixmuide in 1931. De bedriegelijke A.V.V. - V.V.K., uitge- vonden door zekere fanatieken, zou die voor altijd de gedachtenis onzer roemrijke «Vlaamsche dooden alléén doen herleven?... Weet ge, oud-strijders, dat diezelfde bedrie- lijke A.V.V. - V.V.K. voor vele misleide Bel- gen, tijdens den oorlog het teeken van verraad was, teeken dat nu enkele laste- raars zouden willen aanbidden als een af- god in een vrij en onafhankelijk Belgie. (In de fransche tekst van die oproep is de uitdrukking nog wat sterker n.l. A.V.V. - V.V.K. was voor velen binst den oorlog het teeken der dessert ie en der lafheid). Ge noeg comedie! De onderpastoortjes en zekere onderwijzers, die wij stout met de vingers mogen aanwijzen als ophitsers van de scheidsbeweging, zullen hun aandeel ont vangen in de verantwoordelijkheid die ze zich nasleepen... Oud-Strijders! Voorzitters der Fraternelles en andere vaderlandslieven de maatschappijen, dat uw eerste bezorgd heden gericht wezen naar de inrichting eener nationale ous-strijdersbedevaart te Diksmui de. - Theo Baeyens Voorzitter N. S. B. Leuven Tot daar de F. N. C., taalfouten inbegre pen. Voor alle Vlamingen, van gelijk welke po litieke opinie of Vlaamsche opvatting is de IJzer bedevaart, zooals ze thans reeds 11 jaar plaats heeft, de eenig mogelijke, waardig ingetogen, algemeen Vlaamsch, zoo zal ze ook blijven en zoo zal ook de twaalfde Bedevaart zijn in 1931Wil F. N. C., die, twaalf jaar na den wapenstilstand, pas ont dekt dat er gesneuvelden aan den IJzer moe ten herdacht worden, dan heeft ze heel het front voor zich om haar bedevaartplaats £e kiezen. Dat zij dit nu juist te Dixmude wen- schen te doen is klaar en duidelijk tegen de Ijzerbedevaart gericht, waar ze dus eene athmosfeer van vertroebeling willen schep pen. Het zal hun echter niet lukken. Heel Vlaanderen zal zich klaar tegen hen uit spreken. Wij ontzeggen aan niemand het recht eene Bedevaart in te richten. Maar van de Ijzerbedevaart te Diksmuide, handen af! De Sekretaris, Cl. D. L. IBBEHBBaSBBBBBBBeBBSBBBBieBBSSt Weet gij dat hetgeen als waardeloos door U weggeworpen wordt: oud papier, postze gels, looden stoppels, enz., enz., deel kan uit maken van de levensmiddelen onzer MIS SIONARISSEN. Vergadert uwen ouden rom mel, ter eere Gods, en werpt hem niet meer naar den duivel of eenvoudiger gezegd in den vuilbak. Vrouw of dochter zorgt daarvoor in uw huis. —aam BI. 5. 5-10-1930. N 40. OCTOBER - ZAAIMAAND 5 Z HH. Placidus en gezellen, mart. 6 M H. Bruno, bel., H. Adalbera, biss. 7 D O. I.. V. van den Allerh. Rozenkrans. 8 W H. Brigitta, wed., H. Badilo, abt. 9 D HH. Dionisius en gezellen, mart. 10 V H. Franciscus de Borgia, bel. 11 Z H. GUmmarus, bel., bescherm, v. Lier. OCTOBER-MAAND. Eer de letste blaren vallen, er de winter zegepraalt laat ons God bedanken, allen: de akkervrome is ingehaald. Rozenkrans! 't Onwinbaar wapen wint des vijands volk en steê: mannen, meisjes, vrouwen, knapen, brengt des Heeren bidsnoer meê. Rozenkrans! Bij duizendtallen onder 't biddend stemgeroer valt alzoo de bladen vallen beiers van mijn bedesnoer! G. G. GEVULDE RAAPJES. Neem niet te groot en goed ronde rapen. Wasch en pel die, laat ze half genoeg koken in water met wat zout. Snij er het onderste tipje van af. Haal ze dan goed uit. Maak een dikke witte saus met bloem, boter, peper, zout, muscade en melk. Daarin laat ge ge kapt vleesch (zelfs wat overschot van vleesch dooreen gekapt) goed zacht komen. Met dit mengsel vult ge de uitgehaalde rapen welke ge in een vuurvasten schotel schikt. Op ieder raapje legt ge een lepeltje geraspte gruyère kaas. Bestrooi alles met broodkrui mels, leg er nog eenige schelletjes boter op en laat 20 minuten in warmen oven schoone bruinen zorg dragende op tijd te draaien om het aanbranden te vermijden. Opdienen in denzelfden schotel en een stukje brood er mee opdienen. WEET GIJ dat het den 7 October, 16 ja ren geleden is dat de duitsche uhlanen op de markt kwamen te Poperinghe. (7 Oct. '14.) WEET GIJ dat in October was van 1915 dat men al de kostbaarheden van onze drie kerken wegvoerde naar Frankrijk om ze in veiligheid te plaatsen. WEET GIJ dat het in October was van 1917 dat het huis van den Zeer Eerw. Heer Deken gansch vernield werd door duitsch geschut. WEET GIJ dat in October 1918 de kust en ons Vlaanderen van de Duitschers ver lost wierden! MBflflflBflBflBflBBBflBBBBBBBSBBBaBB 1.M8.89* FR. TE WINNEN door het koopen van loten der Verwoeste Gewesten betaalbaar door kleine stortingen van*- 9 fr. per maand. Vanaf de eerste storting neemt gij dee? aan al de trekkingen. Bij geval van uittrek king van uw lot, zal de gansche premie 8 toebehooren. Ieder jaar zijn er 32 Trekkingen. 233 lote* worden uitgetrokken voor een totaal van De volgende trekkingen zullen plaats hrt» ben: den 10 Oct. 1 lot van 250.000 fr. den 10 Oct. 2 loten van 100.000 fr. den 15 Oct. 1 lot van 1 millioen den 20 Oct. 2 loten van 100.000 fr. den 20 Oct. 3 loten van 50.000 fr. den 20 Oct. 15 loten van 10.000 fr. den 10 Nov. 1 lot van 250.000 fr. den 10 Nov. 2 loten van 100.000 fr. den 20 Nov. 2 loten van 100.000 fr. den 20 Nov. 3 loten van 50.000 fr. den 20 Nov. 15 loten van 10.000 fr. Voor alle Inlichtingen wendt U tot de Naam], Maat., Beursstraat, BRUSSEL. Of bij: Jnffr. Simone Lansens, 'Post, Vlamerttnglu Ernstige Agenten worden gevraagd. BURGERS, HERBERGIERS, NERINGDOENERS, wendt U tot die U de beste en de smakelijkste bieren zal bestellen aan de genadigste prijzen. STERK: Allerbest bruin bier. 9 fr. de bak v. 12 flessch. GERSTEN: Allerbest blond bier 10 fr. de bak v. 12 flessch. 10 fr. de bak v. 24 kl. ff. MAS-CAR: Het fijnste speciaal blond 17 fr. de bak v. 12 flessch. 15 fr. de bak v. 24 kl. fl. LANDBOUWERS: Een aangenaam bruin bier kan U besteïd worden aan een voordeeligen prijs. Speciale en voordeelige prijzen voor Brouwers en Bierhandelaars, voor het leve ren van bier in fiesschen en presva ten CRISTMAS: Scotch-Type 24 fr. de bak v. 24 kl. fl. Dezelfde bieren kunnen U besteld worden in presvaten van 100 en 50 lit. Sterk: aan 0.85 fr. de liter. Gersten: aan 1.00 fr. de liter. Speciaal Mas-Car: aan 1.50 fr. de liter. zou wellicht alles in 't werk stellen om zijn zoon terug te krijgen... want nu leefde de boer immers in de onzekerheid nopens het geen Riele van zins was. En voor een plich tig geweten is er niets zoo pijnlijk als de folterende onzekerheid. Neen, in De Hertog van Brabantmocht hij in geen geval een onderkomen zoeken. Aan den uitgang van 't dorp woonde een kloefkapper, die ook een herberg open hield en waar nu en dan een reizende passant, in wat hooi en stroo zijn leger kon schud den. Daar was 't misschien nog 't beste enkele uren te gaan rusten... Er brandde nog licht in de kleine ka mer, toen Riele vóór het huisje stil hield. Hij klopte aan. Een piepstem aan de deur vroeg: Wie daar...? Goed volk... een jongen van de streek... doe maar open. Ei- klonk stemmcngemompel in het her- bergsken, alsof er geraadpleegd werd wat er te doen stond... Van waar komde en wie zijde? werd er nu gevraagd... Riele aarzelde een oogenblik of hij zijn waren naam wel zeggen zou. 't Was mis schien beter dit niet te doen. Ik kom van Sint-Pauwels-Kappelle, loog hij en 'k ben de zoon van Maarten Knop. den mulder... De deur kierde open en Riele zag voor zich een oud, vernepeld wijveken... Kom binnen, zei ze, terwijl ze de deur dadelijk achter hem toeduwde. De jongen stond in een klein laag bezol- derd vertrekje, soberkens van meubels voor zien... Bij 't pover licht van het petrollamp- ken op 't schouwberd, ontwaardde hij neer gehurkt op lage stoeltjes nevens de stoof, twee oude mannekens.. Geef ne stoel, Nele, sprak het vrouw ken, tot een der ventjes... Nele stond op en schoof zijn eigen stoeltje vooruit, terwijl hij zich op een blok hout ging zitten. Het ander ventje bleef onbe wegelijk gehurkt den bezoeker aanstaren. En komde gij van Sint-Pauwels-Kap pelle? begon het oudje terwijl ze in het kringetje plaats nam... Ja, moederken... En zijde ge de jongen van... van... van wien ook weer?. Van... Maarten Knop, loog Riele weer, nu een beetje minder op zijn gemak, want 't docht hem dat het andere kereltje hem zoo achterdochtig bekeek... En trekde nu de grens over? Ge moet niet benauwd zijn van klappen, jongen... hier Torken de leurder zal u niet verraden... die trekt dikwijls genoeg de grenzen over... niewaar, Torken? Maar Torken antwoordde niet. Hij bezag den reiziger van 't hoofd tot de voeten en vroeg toen opeens: Sedert wanneer heeft Maarten Knop twee zonen? Ik ken zijn zoon Berten. Zoo goed als ik hier Doka en Nele ken... De jon gen van Maarten Knop zijde gij niet... dat weet ik zeker... wat ge van zins te doen zijt, weet ik niet., maar is 't dat ge met mij iets van zins zijt, dan moede 't maar zeggen... Ik weet dat die vervloekte Duitschers me achter mijn veeren zitten en dat ze me gaarne met een kogeltje zouden kittelen... Zeg op... wie zijde... en wa komde doen? Riele kreeg de tranen in de oogen. Neen, man, zei hij... ik ben de zoon van Maarten Knop niet... Ik beq de jongen van boer Tripsaad. Van De Winning, viel Torken hem in. de rede Kent ge mijn vader? vroeg Riele... Maar al te goed... al is 't twintig jaar geiederi dat ik nog een voet in De Winning heb gezet.

HISTORISCHE KRANTEN

De Poperinghenaar (1904-1944) | 1930 | | pagina 7