Snuiters des Mtrfs
B roewerij Massclie!ei o
Ëthoiieü levïD in Bonsarie
Vrouwenhoekje
DE POPERINGHENAAR
Bl. 5. - 16-11-1930. - N' 46.
HET MANNEKE
UIT OE
I Een beetje op uw gemak, is 't antwoord,
ge moogt mij aan de deur zetten., maar
mij niet beleedigen.
D
{VHssienieucus
iHH Koperen spreuk®»
Fijprekkens
Dagbladrekkena
Pêle-Mêïes
fi Alle slag van KaJwi
Geldbeugel»
Porte-feuille*
Valiezen
H| 4oek- Muziektent:!??..
Alle merken vkb
VULPENNEN.
«>^reeigerief. Leesboeken.
Groote keus Trouwe beün
bij
SANSEN - VANNEST E,,
Gasthuisstraat, Poperinghe.
BURGERSTAND VAN
NOVEMBER - SLACHTMAAND
YPERSTRAAT POPERINGHE
BIJ ONS TE VERKRIJGEN.
<fiKOACHTEIV
Ieder is smid vail zijn eigen geluk... maar
beter geheugen heeft dan uwen nederigen
heel dikwijls moeten andere menschen den
blaasbalg trekken.
Plaatst u niet hooger dan het noodig is,
opdat gij niet zoudt moeten dalen.
't Is de opvoeding der vrouw, waarop men
zich vooral moet toeleggen, want elke moe
der is eene sthool.
MMSJ
HEWEL, HEWEL! hoe dat ne mensch toch
soms met aijn gedachten kan weg zijn! Had
ik nu bijkan niet vergeten mijn epistel voor
dees week klaar te maken. Hoe dat 't moge
lijk is! 't Is maar wel dat Marenta een
beter geheugen heeft dan uw nederigen
dienaar, want
Manneken uit de Maan
liet ze mij verstaan
'k geloof dat ge nog niets hebt verzonnen,
en dat ge nog niet zijt begonnen
voorwaar
met uw epistel voor De(n) Poperinghe-
[naar
En tot mijn leedwezen, mea culpa tot
mijn allergrootste leedwezen mea maxima
culpa moet ik bekennen dat het inderdaad
zoo was. Maar, allee, is nooit te laat om wel
te doen.
OVER WAT da'k U spreken wilde dat is
over dat mysterieus geval van Beernem daar.
Ne zekere Steven die in Forchies werkzaam
is, heeft zich zelf beschuldigd, met zijn
vriendin, Marie Govaerts, een mensch dat
nu op heur 68 is, de jachtwaker Dierickx
vermoord te hebben. Natuurlijk, die beken-
tenisse heeft groote opschudding teweeg ge
bracht. En seffens werd een onderzoek inge
steld.
En 't besluit
of 't slot
van dat onderzoek, dat luidt
dat Steven is... zot.
Zoo ook luiden de verklaringen van Marie
Govaerts. Zij beweert dat Steven niet goed
weet wat hij zegt en dat zij nooit medege-
holpen heeft die moord te bedrijven. Zal de
zaak nu daarmeê weer den doofpotge
stoken worden? Afwachten!
LANGE PIER is een onverbeterlijke dron
kaard... en hij gaat er fier op dat hij zoo
veel van alle soorten drank naar binnen
gieten kan. Dien dag heeft hij wederom
meer dan genoeg... en 't is met moeite dat
hij zich nog op zijn twee pikkels kan recht
houden. Toch wil hij nog van 'n goed glaasje
profiteeren vooraleer naar huis te gaan... en
hij stapt d'herberg binnen van Tis Vatenbier.
Maar den baas heeft het rap in de gaten.
Pier, zegt hij zoo, g'hebt al meer dan genoeg
voor vandage. Ik mag U niets bedienen. Ga
maar naar huis, ge ziet dat g'al zooveel ge
dronken hebt als 'n spons!
Maar 'k en beleedig U niet.
Jawel...
Hoe dat?
I Hebt ge daar niet gezegd da'k gedron
ken heb als een spons?
Ja, dat heb ik gezegd.
Hewel... stuk herbergier, leer dan van
mij... dat een spons alleen maar water
drinkt
ALS MEN als goed opgevoed (e) man tof
vrouw) wil doorgaan, mag men nooit iemand
of iets beleedigen ofte bespotten, en in 't bij
zonder geen heilige zaken. En toch worden
er menschen gevonden die als welopgevoed
willen doorgaan en de dood die iets hei
ligs is, bespotten. Zoo hebt ge bijvoorbeeld
sommige belachelijke testamenten die de
bespotting van den dood als doel hebben.
Een gepensioneerd Amerikaansch Staats
beambte bepaalde bij testament, dat de erf
genamen de verplichting op zich moesten
nemen 2 jaar lang iederen dag een nummer
te bezorgen van het dagblad, waarop hij ge
durende zijn leven altijd geabonneerd ge
weest was. (In zijn grafstede, natuurlijk.)'
Een oude dame gaf als haar laatste wil te
kennen, dat haar lijk verbrand zou worden:
de asch moest vanaf den boeg van een schip
dat naar Europa ging in zee geworpen wor
den.
Een andere dame wilde tegelijk met haar
hond verascht worden; daarna moest de
asch van beiden dooreengemengd worden en
in één urn verzameld worden.
Hier wordt de dood niet meer als heilig
beschouwd.
Marenta en ik. en ook mijne alderliefste
Lezereskens en beste Lezers, 'k ben er van
Mengelwerk van De Poperinghenaar
4.
OORSPRONKELIJKE DETECTIVEROMAN
door WILLIAM HOLT
Neen, er openbaart zich niet één vergif
tigingsverschijnsel. Maar als gij toch beslist
daaraan gelooft zou ik het wondje kunnen
uitbranden en...
Doe in ieder geval, wat gij kunt, dokter
zei lord Nibblington bedaard, hoewel ik
niet geloof, dat uw kunst hier baten kan.
De schurken zullen zich van een u onbekend
vergif bediend hebben
Maar dan moeten zich toch vergifti
gingsverschijnselen vertoonen
Zij zullen vertoonen, wees daarvan ver
zekerd
De dokter schudde het hoofd, hij kon het
niet gelooven.
«In ieder geval», sprak hijwil ik hier
blijven zoo gij dit goedvindt en zullen wij
afwachten. Als er zich verschijnselen zullen
voordoen, kan ik misschien nog maatregelen
nemen
Dit werd goedgevonden en in angstige
stemming zat men bijeen. Lord Nibblington
was nog de minst neergeslagene van het
gezelschap, hoewel hij zoo goed als zijn
beide vrienden geloofde, dat het schijnbaar
niets beteekende wondje hem gevaarlijk kon
zijn.
«Komaan», zeide hij, laat ik er aan
sterven, dan nog hebben de Broeders des
Verderfs hun doel niet bereikt. Niet mij
wilden zij dooden. maar u ,de Tournel
Deze kon niet antwoorden, het was hem,
alsof de keel hem dichtgesnoerd werd.
Op dit oogenblik trad zijn bediende Fer
dinand binnen.
verzekerd, denken dat op een andere manier
te doen, tegen dat Pietje de Dood met zijn
zeis gereed zal zijn onzen levensdraad af te
snijden!
AL ZOO van den dood te spreken, komen
er eenige spreken in mijnen kop, die het
goed is, eens aandachtig te overwegen; ze
luiden
De dood ontziet noch staat noch stand
Zij slaat maar blindling fallen kant
Kristus' Stadhouder op aarde
Is voor haar van geener waarde
Het hoofd gekroond,
Zij niet verschpont,
Met geld en goed,
Gaat zij bankroet,
Den wijzen kop,
Pakt zij ook op,
De kinders in de wiegen
Kunnen haar niet ontvliegen,
Naam en daad,
Bij haar niet baat,
Zij komt des nachts gelijk een dief
Het moge U wezen leed of lief.
JEF VAN STRIBBELKESDONK kwam
van 't kerkhof waar hij zijne vrouw, daar
juist, in den put zien verdwijnen had zijne
kameraad, Cies Nooitverdriet, komt bij hem
en zegt zoo. Kom, we gaan hier bij Mie
Katoen een goed borreltje drinken, daar is
niks zoo goed om een man te troosten.
Maar Jef is heel droevig' gestemd en 't is
met moeite dat hij zijn glaasje aanraakt.
Hewel Jef, zegt zijn vriend zoo, ge moet
tegen dat verdriet inwerken, jongen! gij zijt
nog jong, gij kunt U nog vermaken in 't le
ven, ge hebt geld!
Ha! geld, roept Jef uit,,, geld.dat is
't minste van mijn zorgen, niets boezemt
mij nog belang in, geld! Wat zit ik nu met
geld in!
Maar ondertusschen is Mie Katoen daar
met de rekening. En Jef, die niets met geld
meer inzit, zegt haar zoo tusschen twee
snikken in:
Mie... Mie, maak uw rekening ne keer
opnieuw... want g'hebt tien centiemen te
veel gerekend!
EEN VAN de beste bewijzen dat Z. H. den
Paus meegaat met den vooruitgang is dat
de H. Vader toegestaan heeft in de stad van
het Vaticaan een telefoonnet aan te leggen.
Ter gelegenheid van de inhaling van dat
telefoonnet werd aan Z. H. door de Ameri-
kaansche Vennootschap die de telefonen in
gericht heeft, een speciaal telefoonapparaat
geschonken. Het is gansch in goud met ver
sieringen uitgevoerd in zilver en email en de
wapens van den Paus zijn er op gegraveerd.
Waarlijk een mooi geschenk!
DE SCHOTTEN, (den hoeveelsten keer is
t dat ik het u zeg?) zijn de grootste gie
rigaards die er ooit op d'aarde hebben rond-
geloopen, rondloopen en zullen rondloopen.
Om 't u te bewijzen, hier hebt ge nog zoo
een klein geschiedenisje over die rare apos
tels.
Anges, de oudste zoon van Mac Doodle,
komt 's avonds redelijk laat tehuis, en vindt
zijn vader, die hem afwacht in de keuken.
Ha! zijt ge daar, ge zijt nog ne keer
met dat meisje uitgeweest, zeker!
Ja, papa, d'r is toch niets slechts aan!
Neen... maar hoeveel hebt ge verteerd?
Allee! inderdaad, dat is niet veel!
Neen, papa... 't Was overigens alles
dat... zc in haar sacochehad.
DOKTER TONICO MOTOSE is een Japaan
Die in Europa zijn studies heeft gedaan.
In de zielkunde was
Hij altijd d'eerste van z'n klas
Ook statistieken maken, kon hij heel goed.
'k Ga U vertellen, hoe hij dat deed, met
[spoed.
Zekeren dag* was hij té New-York, eh daar
hij een buitengewoon zielkundige was, be
sloot hij de voorbijgangers te doen blijven
staan, en beleefd, zeide hij: Verontschul
dig mij, mijnheer, ik wilde U alleenlijk aan
raden U een beetje rechter te houden, en
de schouders naar achter te houden als gij
wandelt. En ziehier de uitslagen (hij was
ook een statistiekmaker)Drie honderd
achttien Amerikanen die hij zoo aansprak
begonnen te vloeken en hem uit te schelden;
156 schenen verwonderd, maar zwegen; 220
lachten eens en gingen kunnen weg voort;
25 toonden door hun grimassen aan, dat zij
verwonderd waren dat men dokter Motose
alleen uit liet gaan, ze dachten dat hij gek
was; 10 bedankten hem oprecht en volgden
zijnen raaden 9 anderen verklaarden te
cud geworden te zijn om hunne houding nog
te veranderen.
Wat is de statistiek toch een schoon ding,
hé! roept Marenta mij toe met een grimlach
op de lippen, ik stoor me daar niet aan...
maar ik hoop... dat mijne alderliefste Le
zereskens en beste Lezers... mij dat ook zoo
spottenderwijs niet naar 't hoofd zullen
gooien.
KOLONEL SABELSLIJPER sprak zijnen
ordonnansPistache aan, die met een si
gaar in zijnen mond te pronken stond.
Pistache, zei de kolonel, ik wed dat ge
daar een van mijn sigaren aan 't oprooken
zijt.
Dat mijn kolonel mij verontschuldige,
was 't antwoord van Pistache, maar... ik
wed nooit.
DE DOODSTRAF riskeert in alle landen
waar ze nog bestaat, door de mande
te vallen, en te worden afgeschaft
laissaiiEHassaaasü&Baaa&SRBaBS^Qa
Mijnheer zei hij, er is aan de voor
deur gebeld en er staat een dame, die u zeer
beslist verlangt te spreken
Een dame, maar mijn God, wat gebeurde
er dezen nacht dan toch? En zij wil mij
spreken. Neen, thans niet, Ferdinand
Ik heb haar ook gezegd, mijnheer, dat
het nu geen tijd was, maar zij verlangde
zeer beslist, dat ik haar verzoek zou over
brengen
Een nieuwe valstrik zei lord Nibbling
ton, die rustig in een zetel zat.
Maar wie is zij? vroeg de Tournel weer.
Ik weet het niet, maar zij zeide, dat
baron de Linar haar kende
Eensklaps liep deze naar de deur.
Blijft gij hier zei hij, ik zal gaan
De Linar wist niet waarom, maar eens
klaps stond het bij hem vast, dat die dame
niemand anders kon zijn, dan zij, die hem
reeds gebeden had zijn vriend te waarschu
wen.
Hij liep naar de kleine spreekkamer, naast
de hoofddeur en vond daar inderdaad de
zelfde dame.
Hoewel zij zwaar gesluierd was, herkende
hij haar terstond aan haar gestalte.
Toen de dame hem zag. slaakte zij een
lichten kreet van verrassing.
U hier, baron de Linar, des te beter.
Goddank dat ik u tref. Gij zult vertrouwen
in mij stellen
Uwe waarschuwing, dat mijn vriend ge
vaar liep zijn leven te verliezen is tenminste
waar geblekenantwoordde de Linar.
Mijn God steunde de dame van schrik
wankelend, hij is toch niet dood, dat kan
niet. Maar getroffen! Door een pijl, niet
waar. Zeg mij, waar werd hij geraakt?
In de handantwoordde de Linar, die
het onr.oodig vond haar te zeggen, dat niet
de Tournel, doch lord Nibblington getroffen
werd.
U zegt, mevrouw, dat hij te redden is.
er wordt van alles tegen geblaft
en ik beken, dat ook ik niet graag er meê
[gestraft
zou zijn, want kop-af is een doodelijke wond
En ge wordt naderhand, nooit meer gezond.
Voila! ziedaar het nieuws dat ons brengt,
mijnen goeden vriend, Jan de Rijmer.
't Doet mij veel plezier! Laat ons nu maar
jubelen en dansen en springen... want...
Ha! maar 't is waar ook, waar zit ik nu
weêr met mijn gedachten? Onnoodig te ju
belen, roept Marenta mij toe, want in ons
land bestaat de doodstraf al sedert lange
niet meer. Des te beter, want, zoo gaat mij
nen achtbaren vriend Jan de Rijmer voort;
Er gaan zonder d'officieel doodstraf
al genoeg menschenkinderen den aardbol af
't zij dat z' in ne oorlog worden omver gebla-
[zen
't zij dat ze bij een ander sport, hun koze
bij inschieten, 't zij door hun vrouw dood-
[gekoejonneerd
't zij door de dieven en bandieten uit den
[weg geweerd.
't Is triestig maar 't is zoo, en d'r valt nu
eenmaal niets aan te doen!
ZEG, PA, vraagt kleine Piet zoo, is het
waar dat wij van stof gemaakt zijn?
Ja, jongen, ja!
En de negers?
Ha! de negers ook.
Maar dan toch niet met 't zelfde als
wij... zeker met steenkolenstof dan?
IETS DAT in den laatsten tijd
'k zeg het tot mijn spijt,
gewis
vertiendubbeld is
dat zijn, 'k zeg het zonder dralen
de kinemazalen.
Ja ja, menschen, 't is ongelooflijk en toch
waar. Voor het oogenblik bestaan er op de
gansche wereld niet minder dan 57.000
leest zeven en vijftig duizend kinemaza
len; waarvan 25.000 in de Vereenigde Staten;
meer dan 6.000 in Duitschland; meer dan
4.000 in Engeland; bijna 4.000 in Frankrijk;
2.000 in Italië; 2.000 in Spanje, meer dan
1.000 in Tsjecho-Slovakije en bijna 800 (och
arme!) in ons klein Belgiksken. De 25.000
zalen in de Vereenigde Staten kunnen met
hun 8.000.000 plaatsen 100 miljoen toeschou
wers per week ontvangen, 't Is bijkan niks!
HEWEL wat is me dat nu? Gaat de min
beschaafde wereld nu de les spellen en het
goed voorbeeld geven aan de (zoogezegde)
waarlijk beschaafde wereld. Volgens hetgeen
ik hier lees, is het toch het besluit dat ik er
uit trek. Luistert.
In de laatste jaren heeft de danswoede in
Nanking geweldige afmetingen aangenomen.
Verschillende hotelhouders hadden van de
regeering toestemming gekregen om een
danszaal te mogen openen. Plotseling heeft
de overheid thans een dansverbod uitgevaar
digd. Nanking zoo luidt de officieele pro
clamatie der regeering, is de hoofdstad van
China. Derhalve moeten ook alle slechte ge
woonten onderdrukt worden, die er toe kun
nen bijdragen om de zedelijke ontaarding
van het volk te bevorderen.
De gewoonte, dat mannen en vrouwen den
heelen nacht dansen, benadeelt de openbare
gezondheid en zedelijkheid.
Ter voorkoming dat onze jeugd slechte ze
den of gewoonten aanleert wordt dit verbod
uitgevaardigd.
Dat noem ik ne keer verstandig spre
ken, zie, roept Marenta uit, en haar Manne
ken is natuurlijk nog ne keer met haar
t' akkoord!
AWEL, zei madam Tierletijn tot den
ontvanger der waterleiding, het is een schan
de dat ik zooveel moet betalen voor water,
dat de natuur gratis geeft!
Jamaar! madammeken, antwoordde de
man, jamaar, de natuur levert er de buizen
niet bij, ziet ge.
En als besluit
roep ik weêr
ne keer
uit
na U, beste menschen
toegestuurd te hebben m'n beste wenschen
voor vandaag is 't nog ne keer gedaan.
't Manneken uit de Maan.
Belgische Fabriek
Chicorei WTPELIER-TAFFÏN
Naami. Vennootschap, YPER.
TER NAGEDACHTENIS.
De Zeer Eerwaarde Moeder Salomé, Eer
ste Algemeene Overste der Zusters Missio
narissen van O. L. Vrouw van Afrika (Witte
Zusters van Kardinaal Lavigerie) is na een
rijk, dadenvol, heilig leven en na het ont
vangen te hebben der laatste HH. Sakra-
menten den 18 October te St Karel-Bir-
mandreis (Algerië) zeer godvruchtig in den
Heer ontslapen. Ze was 84 jaar oud en telde
57 volle jaren kloosterbeloften.
In 1871 landde zij te Algiers aan en begon
in het pas door Kard. Lavigerie geopend
noviciaat haar lange, ononderbroken op-
march naar de apostolische volmaaktheid.
Ras had de Stichter, die een vernuftige
mensehenkenner was, in het verstandige,
deugdzame buitenmeisje den hoeksteen ont-
Spoedig, vertel mij, wat wij doen moeten
Gij stelt vertrouwen in mij zei zij,
welnu hier heb ik een flacon, laat daarvan
uw vriend 10 druppels in een glas water
drinken en hij zal geen gevaar loopen. Ge
bruikt hij deze druppels niet, dan is hij
verloren en sterft binnen vier en twintig
uren. De doktoren zullen dan zeggen, dat
een hartverlamming hem trof
En uw tegen vergif zal hem redden?
vroeg de Linar.
Ik zweer het u. Gij zult hem dus het
middel toedienen?
De Linar zag haar aan.
Neen, mevrouw zei hij, dat zal ik
niet doen. U is op de hoogte met al de ge
heimen van de Broeders des Verderfs, daar
van hebt gij de bewijzen gegeven.. Dit even
wel is geen aanbeveling
Gij wantrouwt mij dus?
Moet ik dit niet doen. Wie verzekert mij,
dat dit flacon geen vergif bevat, instede van
een geneesmiddel. En zou ik 'dan dit mijn
vriend mogen toedienen?
Maar riep de dame heftig, ik meen
bewijzen gegeven te hebben uw vriend te
willen redden
Geen bewijzen genoeg om u voldoende
te vertrouwen. Mijn God, mevrouw, u be
grijpt toch, dat wij in onze omstandigheden,
bedreigd van alle zijden door de geheim
zinnige Broeders des Verderfs, wel voorzich
tig moeten zijn.
De dame boog het hoofd. Het is waar
antwoordde zij, - gij moet voorzichtig zijn,
maar laat dit u bewijs genoeg zijn, ten
minste hiervoor, dat deze drank geen ver
gift bevat
Dit zeggend had zij zich uit de karaf, die
op tafel stond, een glas half vol water ge
schonken. Zij liet daarin een twaalftal drup
pels uit het fleschje vallen en nam toen het
glas op.
Zij lichtte den sluier weg van haar gelaat
en dronk het water.
dekt, waarop hij zijn wordende Missiecon
gregatie zou optrekken.
Haar vorming was buitengewoon hard. De
nieuwe stichting moest stevigen ondergrond
hebben van nederig en rotsvast Godsver
trouwen, van bovenmenschelijke uithou
dingsvermogen, van onbegrensde toewijding
en puren zielenijver; want kost wat kost
moest ze haar speciefiek apostolisch karak
ter houden.
Om met den Stichter zulk ongewoon plan
te verwezenlijken was Zeer Eerwaarde Moe
der Salomé the right woman in the right
place - de gepaste vrouw op de gepaste
plaats
In 1878 werd ze aan het hoofd der nieuwe
Missiecongregatie gesteld en ze zou er, op
aandringen van de Geestelijke Overheid,
47 jaar aan 't bewind staan, niettegenstaan
de zij, herhaalde malen gedwongen door
haar nederigheid, te Rome haar ontslag in
diende. In 1925 werd eindelijk haar oprechte
bede ingewilligd. Ze verbleef de vijf laatste
jaren van haar leven in het Moederhuis van
St Karei, waar ze haar leven in innige ver-
eeniging met den Goddelijken Bruidegom
tot een weinig bereikte hoogte bracht.
Moeilijkheden en tegenkantingen ontbra
ken haar nooit. Met echte vrouwelijke in-
tuitie bleef ze steeds gelooven aan de levens
vatbaarheid van de-door-strijd-en-stormen-
groeiende kloostergemeenschap. Zij betrad
den steilen kruisweg tot de laatste bloedig
ste statie toe.
Veel Missieposten stichtte ze in Afrika;
verschillende vormingshuizen opende ze in
Amerika en Europa.
In vrede mocht zij naar haar Schepper
terugkeeren, want aan al haar in-rouw-ge-
dompelde-kloosterzusters laat ze een koste
lijk geestelijk erfgoed achter. In de 115 kloos-
tergemcenten gedurende haar leven gesticht
heerscht haar geest van eenvoud en armoe
de, van ijver en gehoorzaamheid. In de 94
Missieposten van Afrika, waarvan 20 in
Congo, werdt door de Witte Zusters, haar
kinderen, de blijde boodschap van Christus
gebracht aan duizenden mohammedaansche
en heidensche vrouwen en kinderen. In
21 huizen van Europa en Amerika worden
nieuwe werkkrachten ingelijfd en opgeleid.
In ons land zijn de Postulanten te Thielt en
Andenne, het Noviciaat te Herent, de Pro-
kuur en het Studiehuis te Leuven de enge
poortjes langswaar de Belgische postulan
ten, novicen, studentinnen hun Lavigerie-
pas krijgen om in 't Verre Afrika steentjes
aan te brengen om er de Christi-Kerk te
bouwen.
De Witte Zusters vragen aan al de Missie
vrienden een vurig gebed voor de zielerust
van haar Zeer Eerwaarde Algemeene Over
ste en Stichteres.
Dat Gods barmhartige goedheid haar ziel
in zijn eeuwig Rijk ontvange.
Alle giften voor de Missiën worden met
dank aanveerd door E. H. R. Debevere, on
derpastor, St Janskruisstraat, 5, Poperinghe.
(Postcheknummcr 197.972).
Hongarië dat door het verdrag van Tria
non tot een kleinen Staat van rond de acht
millioen inwoners werd gevormd kan wel
een katholiek land genoemd worden: im
mers 66 per cent zijner bevolking is katho
liek. In October van het jaar 1928 werd het
eerste Nationaal Eucharistisch Congres ge
houden te Buda-Pest en dit Congres werd
gevolgd door een Nationaal Katholiek Con
gres waar er praktische kwesties aangaande
onderwijs en organisatie behandeld werden.
Een correspondent van La Croixvan
Parijs die bij deze vergaderingen aanwezig
was en verschillende deelen van het land
bezocht heeft, geeft eenneer aanmoedi
gend verhaal van den Katholieken vooruit
gang gedurende de laatste jaren na den
oorlog. Er was, zooals het zegt, iets wat
inderdaad een groote katholieke herople
ving mag genoemd worden.
In gansch Europa is er geen land waar de
kerk meer vrijdom geniet. Godsdienstig on
derwijs wordt niet alleen erkend door den
Staat, maar zelfs op verscheidene manieren
door de Centrale regeeringen en de plaatse^
lijke besturen gesteund. Ook is de katho
lieke litteratuur zeer vruchtbaar in Hongarië,
ofschoon deze litteratuur geheel onbekend
blijft in Westelijk Europa door het feit dat
De Linar had haar bewegingen gevolgd en
terwijl zij dronk bewonderde hij haar schoon
regelmatig gelaat dat de sporen van ziele-
lijden vertoonde.
Reeds viel de sluier evenwel weer voor het
gelaat en zij reikte nu het fleschje aan de
Linar.
Zult gij het hem toedienen? vroeg zij
bijna smeekend.
Ja antwoordde deze, nu overtuigend,
en zoo uw middel hem het leven redt, o,
hoe dankbaar zullen wij u dan zijn. Maar
zeg mij, wie zijt gij?
Gij moogt het niet weten, ik ben een
ongelukkige, dit zij u genoeg
Maar kan ik niets voor u doen, kunnen
wij uwe hulp niet vergelden?
O, neen, neen, ik breng die slechts uit
dankbaarheid. Uw vriend, graaf de Tournel,
heeft meer voor mij gedaan, dan ik hem ooit
vergelden kan. Maar mag ik niet zeggen,
laat mij thans gaan
Ik eerbiedig uw stilzwijgen, mevrouw,
hoewel de geheimzinnigheid mij leed doet
Eenige minuten later kwam de Tournel
in de gang om te zien, waar zijn vriend zoo
lang bleef. Hij zag nog juist dat deze een
dame uitliet.
Hij stond juist onder het ganglicht, toen
de Linar zich omkeerde en hem in het gelaat
zag.
Mijn God riep deze, wat ziet gij bleek,
wat is er gebeurd?
Ach, Linar, hij zal er aan sterven. Reeds
beginnen zich verschijnselen te vertoonen.
Nibblington schijnt als verlamd. Hij ligt stil
en zwijgend in zijn stoel en de dokter con
stateerde dat het hart zwakker werkc
Hij zal niet sterven antwoordde de
Linar, hier is het geneesmiddel, dat hem
zal redden
Hij begaf zich naar de kamer waar de
dokter met den lord was en gaf den laatste
in een beetje water de druppels.
Eerst toen dit gebeurd was, vertelde hij
er zoo weinigen zijn in Duitschland, Frank
rijk, België en Engeland die voldoende met
de Hongaarsche taal bekend zijn.
Zoo bijvoorbeeld zegt hij dat de werken
van den overleden Mgr Prohaszka, die een
heilig prelaat, een nationaal leider, een so
ciale werker en een beroemd redenaar was,
de eene editie na de andere beleven en aan
Mgr Prohaszka voorzeker een wereldberoem
de faam zouden hadden verworven indien
hij in 't Fransch of in 't Duitsch geschreven
had.
Het gevolg van de onbekendheid met de
Hongaarsche taal laat zich ook duidelijk
voelen irj de Katholieke Pers van West-
Europa, daar ze aldus ook weinig nieuws
kan vernemen aangaande de katholieke be
weging in Hongarië.
Als bewijs der stevigheid en der uitgebreid
heid dier beweging haalt hij eenige uitslagen
aan die vooral gedurende de laatste tien
jaren werden behaald.
Er is een in 't oogspringende aangroei van
priesterroepingen. De bisschoppen moeten
hunne seminaries vergrooten om plaats te
bezorgen aan de steeds in aantal toenemen
de studenten. Te Vacoz kwamen er in 't bis
schoppelijk seminarie verleden jaar nieuwe
gebouwen in gebruik zoodat de woningruim
te verdubbeld werd en nu reeds bevindt zich
de bisschop Mgr Hanauer in de noodzake
lijkheid om verdere uitbreidingsplannen te
vormen.
Te Veszprim waren er tien jaren geleden
vier en twintig seminaristen. Dit jaar zijn
er drie en zeventig. Ook de kloosterorden
mogen een aanzienlijke aanwinst aan jonge
recruten boeken en verscheidene dezer kloos
terorden hebben een retraitenhuis voor man
nen ingericht. Overal, in de groote steden
als in de kleinere steden van het platte land
worden er door de veelvuldige Communie
belangrijke uitwerkselen verkregen. In een
parochie van Buda-Pest die tien jaren ge
leden weinig hoop gaf voor de toekomst wa
ren er verleden jaar meer dan 100.000 Com
muniën. In de Jesuitenkerk dierzelfde stad
telde men er 280.000.
De correspondent vertelt ons verder veel
over den groei der verschillende katholieke
organisaties en over het degelijk werk dat
ze afleveren.
Een der belangrijkste dezer organisaties is
een vereeniging van jonge mannen in Buda-
Pest, waarvan de leden meestal studenten
zijn. Deze werken als catechisten nadat ze
te dien einde een speciale opleiding ontvin
gen. Ze helpen de priesters in het onderrich
ten der jongelieden, en een groot getal onder
hen geven godsdienstlessen in de lagere
scholen.
Ze worden door de gemeentebesturen her
kend als toebehoorend tot het schoolperso-
neel en ontvangen voor hun werk een zekere
vergoeding die aan de algemeene uitgaven
der vereeniging besteed wordt.
In de katholieke vereenigingen die zich
aan sociale en liefdadige werken toewijden
zijn alle klassen der maatschappij vertegen
woordigd en ze bevatten handelslieden, hoo-
geschoolleeraren, advokaten, officieren en
beambten der regeering.
Een ontzaglijke verscheidenheid van ar
beid wordt uitgevoerd in nauwe samenwer
king des geestelijkheid met de leeken.
Ingezien de voortdurende vrede die
heerscht in Hongarië geeft ons deze vooruit
gang der laatste tien jaren goede hoop voor
nog flinkere uitslagen in de naaste toekomst.
P. B... M.
LOO, maand October 1930.
Geboorten. Maeyaert Madeleine, d. v.
Cyrille en Ryckeboer Eugenie. Fonteyne
Marie-Thérèse, d. v. Henri en Plasschaert
Alma. Feys Maria, d. v. Alphonse en Mar
tha Vanderghote.
Stcrfgevalen. Oyocn Carolus, 60 j., no
taris, echtg. v. Lacour Emma. Feys Maria,
3 d., d. v. Alphonse en Vanderghote Martha.
Deraeve Engelbertus,, 85 j., dagl., wed. v.
Decroos Nathalia.
Huwelijken. Feryn Georges, landb. te
Reninghe met Matthys Rachel, z. b. te Loo.
Meeuws Maurits, metsersgast te Oost-
vleteren met Deraedt Martha, naaister te
Loo. Vansevenant Arthur, handelaar te
Dixmuide met Fonteyne Estelle, z. b. te Loo.
WOUMEN, maanden Sept. en October 1939.
Geboorten. Castryck Sidon, z. v. Mau
rice en Adrienne Notable. Callewaert Go-
delieve, d. v. André en Maria Verhulst.
Smagghe Willy, z. v. Jules en Maria Naes-
sens. Garnig Paula, d. v. Alois en Laura
Clauw, Neurinck Simonne, d. v. Hector
en Léontine Wittevrongel. Debceuf André,
z. v. Leon en Leonie Arickx. Vermander
16 Z H. Edmundus, biss., H. Eucherius, biss.
17 M H. Gregorius Thaumaturgas,, biss.
18 D H. Romanus, mart., H. odo, abt.
19 W H. Elisabeth van Hongarië, wed.
20 D H. Felix v. Valois, bel., H. Simplicius, b.
21 V O. L. V. Presentatie, H. Columbanus.
22 Z H. Cecilia, m. en m., H. Alphonsus, kon.
O lied, o lied
gij helpt de smart,
wanneer de rampen raken,
gij kunt, o lied, de wonde in 't hart,
de wonde in 't hart vermaken!
lied, o lied,
het zwijgend nat,
dat leekt nu langs mijn kaken,
gij kunt het, en uw kunst is, dat
gij kunt het honing maken
O lied, o lied. G. G.
«.J
VROUWENKLOOSTERS.
Van af het begin der IV1' eeuw ontstonden
de eerste vrouwenkloosters in Egypte en Pa
lestina en een eeuw later verrezen ze in
Frankrijk. Pas in de Middeleeuwen beleef
den ze hun hoogsten bloei.
Achtereenvolgens ontstonden de vrouwe
lijke kloosterorden der Cistercenzen, Dami-
nicanessen, Franciskanessen, Clarissen, Ur-
sulinen en Brigittir?.en.
Vrouwen van grooten adel zooals een Hei
lige Elisabeth van Hongarijen en een Joan
na van Valois schaamden zich niet den nede
rigen sluier te aanvaarden.
De kloosterzusters hebben zoowel als de
monniken, machtig bijgedragen tot de ver
spreiding der beschaving.
Er zijn namen van nonnen die bewaard
gebleven zijn, daar zij uitschitterden, niet
alleen door hare heiligheid maar ook door
talenten. In onze Nederlandsche letterkunde
mogen we bogen op een Zuster Hadewych
die ons een schat van mystiek proza schonk
(XIII1* eeuw). Sinte Lutgart's leven werd
beschreven door Thomas van Cantimpré.
De nonnen schreven ook kunstige perka
menten met miniaturen versierd.
De handenarbeid werd niet vergeten. De
zusters van hoogen adel verrichten de ver
nederende werkjes met een groot hart. Het
voedsel was zeer sober, doch de zieken kre
gen iets bijzonders. Buiten de ontspannings
uren werd het stilzwijgen stipt onderhouden.
ONZE TEMPER.ATEUR.
De normale temperateur is 37". Zij ver
schilt evenwel volgens het uur; te midder
nacht is zij 36"5; te 4 uur 's morgens 36"3;
te 8 uur 's morgens 36"8; te noen 37-2; te
4 uur 's avonds 37"4; en te 8 uur 36".
ONZE ADEMHALING.
De neusgaten, de mond, de larynx, de
branchen en de longen vormen het adem
halingsstelsel De mensch haalt 16 maal
adem per minuut. De longen kunnen 4 a 5
liter lucht bevatten, doch elke inhaling is
slechts van een halven liter lucht gemid
deld. 10.000 Liter lucht gaan elke dag door
onze longen.
3-
Piet was ziek en zijn vrouw had den dok
ter deen komen.
DOKTER. V/el vrouw, klaagt uw man
veel van dorst?
VROUW. Klagen menheere? bah neen
hij, ter contrarie, hij is er Mij om.
«S&aEBiJSaSSSSSaiüHaSIliBBHEBBaiKSIBiHSÖ
Georges z. v. Octaaf en Georgine Kaes.
Verstraete Adelin, z. v. Julien en Maria Baes.
Sterfgevallen. Elisa Segaert, 62 j.,
Louise Vanlerberghe, 42 j., echtg. Romain
Huysseune. Hortense Verslype, 81 j., wed.
Remi Vandamme. Valère, 8 j., z. v. Leen
en Madeleine Beernaert.
Huwelijken. Achiel Van Toortelboom
en Julia Denecker. Camiel Garnig en Ma
deleine Allossery. Georges Vandenberghe
en Estella Hoorelbeke. August Vandam
me en Elisa Vanthounoudt.August Kem-
pynck van Brugge en Eliana Verhaeghe.
Jules Vormezeele en Palma Treve.
BURGERS, HERBERGIERS, NERINGDOENERS, wendt U tot
die U de beste en de smakelijkste bieren zal bestellen aan de genadigste prijzen.
STERK: Allerbest bruin bier. i CRISTMAS: Scotch-Type
9 fr. de bak v. 12 flessch.
GERSTEN: Allerbest blond bier
10 fr. de bak v. 12 flessch.
10 fr. de bak v. 24 ki. fl.
MAS-CAR: Het fijnste speciaal blond
17 fr. de bak v. 12 flessch.
15 fr. de bak v. 24 kl. ff.
LANDBOUWERS: Een aangenaam bruin bier kan U besteld werden aan een
voordeeligen prijs.
Speciale en vooraeelige prijzen voor Brouwers en Bierhandelaars, voor het leve
ren van bier in tiesschen en presva ten.
24 fr. de bak v. 24 kl. il
Dezelfde bieren kunnen U besteld
worden in presvaten van 100 en 50 lit.
Sterk: aan 0.85 fr. de liter.
Gersten: aan 1.00 fr. de liter.
Speciaal Mas-Car: aan 1.50 fr. de liter,
aan de Tournel, hoe hij het tegengift ge
kregen had.
En zou het helpen? vroeg deze.
Ik twijfel er niet aan antwoordde de
Linar. Lord Nibblington sprak niet, hij viel
in slaap en slechts fluisterend sprekend ble
ven de drie anderen bij hem. De dokter
voelde hem nu en dan den pols en erkende,
dat deze niet verder verzwakte.
En des morgens toen het ochtendlicht
doorbrak en lord Nibblington, dien men op
de canapé gevleid had, verkwikt ontwaakte,
constateerde de dokter, dat het hart weder
geregeld en normaal klopte.
Het is ongelooflijk zei hij, en toch
is het waar. Gij zijt zeker vergiftigd geweest,
door een mij onbekend gift dat sterk op het
hart werkt. Maar die druppels hebben die
werking belemmerd en tegengegaan. Het
weinig je, dat er van dit tegengif overbleef,
mag ik zeker wel behouden om het te onder
zoeken
Zeker zei de Tournel, doch zwijg van
dit alles
De dokter beloofde dit en vertrok. De drie
vrienden waren weer alleen.
Welk een nacht van verschrikking zei
de Tournel huiverend.
Dat was hetantwoordde de Linar,
doch wij mogen God voor den goeden afloop
danken
En wij hebben Zijne hulp noodig in den
strijd, die ons nog te wachten staat sprak
Nibblington plechtig. Wij weten nu met
welke gevaarlijke vijanden te doen hebben.
Maar wij zullen niet versagen en hen tot
het uiterste bestrijden
Zeker en tevens zullen wij de raadselen
oplossen, die zich vóordoen. Wij zullen weten
aan wie gij uwe redding te danken heeft,
wie het arme stomme meisje is en nog vele
geheimzinnige dingen meer sprak de graaf
de Tournel.
Javoegde baron de Linar er bij, dood
aan de Broeders des Verderfs, dat zij de
leuze van onze driemanschap
II.
DE GRAAF VERDWENEN.
De aanslag op den graaf de Tournel was
mislukt, hoe meesterlijk deze aanslag ook
beraamd mocht zijn.
Maar de Broeders des Verderfs hadden
zich daarbij niet bloot gegeven en inen had
niets ontdekt, wat tot de opsporing der mis
dadigers kon voeren. Hierop hadden de drie
edellieden gehoopt. Was er een sluipmoor
denaar, gewapend met dolk en pistool, op de
Tournel afgezonden, dan had men, nu men
vooruit gewaarschuwd was, die persoon in
handen kunnen krijgen, om door hem op
het spoor der misdadigers-organisatie te ko
men. Want dit stond wel vast, dat de Broe
ders des Verderfs een vereeniging' vormden,
waarin eenige leden zeker in de hooge krin
gen verkeerden.
Hierover waren de drie moedige mannen,
die zich verbonden hadden tegen de Broe
ders des Verderfs, het wel met elkander
eens toen zij eenige dagen na het voorge
vallene beraadslaagden over de vraag, wat
hen thans te doen stond.
Wij moeten zei baron de Linar, weer
trachten met de misdadigers in aanraking
te komen. Alleen zoo toch kunnen wij hen
op het spoor geraken
('t Vervolgt.)
BSMSSBEESGEEmeSEISHSïïSBESSüaS
Verzameld werk van L. Dosfel
5 deelen. ingenaaid fr. 100.
Volledige werken van Guido Gezelle
10 deelen, Ingenaaid fr. 140.
Tien van den Yzer,
door Comm. Sevens fr. 18.—
De mannen aan den Yzer... zooals ze waren.