28n JAAR. N' 28.
Telefoon Nr 9. Uitgever SANSEN-VANNESTE, Poperinghe. Postcheck Nr 15.570.
EEN GEWICHTIGE TAAK
EUCHARISTISCH CONGRES
TE RIJSSEL
HET KATHOLIEK CONGRES
TE BRUGGE
s HOE PELSEN BEWAREN n
WESTROOSEBEKE OMMEGANG
DE NIEUWE TAALREGEIING
IN HET LAGER ONDERWIJS
GELOOFSCRISIS DER
VLAAMSCHE ARBEIDERS
VELEN SPREKEN OVER AFSLAG
DE FIRMA FL. VANDEVOORDE
31, Boterstraat, YPER
PAST HEM TOE!
BEZOEK VAN DEN MINISTER
VAN OPENBARE WERKEN AAN
DE INRICHTING VAN HET WIL-
LEBROECK-KANAAL
WAT MEER BELANGSTELLING
A. U. B.
POLITIEK OVERZICHT
Koopt niet den eerste den beste
ONTROOMER.
MELOTTE
Indien gij uwe belangen lief
hebt, verlangt den Qntroomer.
Ontroomers MELOTTE, N. V.
Remicourt
e Abonnementsprijs s
per jaar:
(per post)
lln "t Land:
gin Stad:
I Frankrijk:
18 fr.il
17 fr.g
35 fr.p
IAmiere landen: 40fr.s
TARIEF:
Kleine Berichten: s
1 fr. per regel g
mmmm
inlassching 4 fr. veranderen, moeten dit aangeven in twpost-| NOTARIEEL-, ANNONCEN- EN NIEUWSBLAD VOOR POPERINGHE EN OMSTREKEN
bureel dat hun bedient, en niet aan ons. H
H Alle annoncen zijn
g vooraf te betalen
gen moeten tegen den!
p Donderdag noen
Ëj ingezonden worden. S
j Kleine berichten g
tegen den
m Vrijdag noen.
g
TARIEF:
g Notarieels
g Verkoopingen: B
M 90 cent.
„r. "i per gewone regel, i
Wie inlichtingen begeert over aankondi- s s Annoncen- g
gingen, wordt verzocht een postzegel voor |Prijzen op aanvraag!
antwoord bij zijn schrijven te voegen. p s
Pïïi
Het staat geschreven door iemand, die
veel ondervinding heeft inzake opvoeding:
«Ik ben bevreesd voor een kind, van het
welk men beweert, dat er nooit een fout bij
te verbeteren viel.
Dat de kinderjaren doorgemaakt worden
zonder fouten te begaan, is moeilijk, om niet
te zeggen onmogelijk, aan te nemen.
Wat echter, meermaals voorkwam, is: dat
vader en moeder zoo verblind waren, ook wel
eens zoo achteloos, dat ze de fouten niet
eens bemerkten.
Soms worden de zaken nog verder gedre
ven en rond zekere gebreken wordt een
dengdenkrans gevlochten. Zoo hoorden we
de moeder van een zeer vrijpostig meisje
beweren
Ze heeft het hart op de tong. Ze zegt
hetgeen ze denkt, .en omwegen kent ze niet.
Dat de keine er heel wat bijzette van hare
eigene fantasij, dat werd niet eens opge
merkt.
Mijn kind kan geen onrecht verdra
gen!... Anders een beste jongen, maar als hij
benadeeld wordt, zou .hij uit zijn vel sprin
gen!...
De onverstandige ouders merken niet eens
op, dat de jongen vergaat van hoogmoed. Als
hij de eerste viool spelen mag, dan is alles
rechtvaardig, maar als hij gedwarsboomd
wordt in eigen voornemens, dan, dan wordt
hem onrecht aangedaan, en... hij kan geen
onrechtvaardigheid verdragen. En begin
dan maar de ouders te overtuigen van het
tegenovergestelde.
De volksspreuk zegt.: «Mijn kind, schoon
kind!en dat slaat zoowel op het .zedelijke
als op het lichamelijke.
Heerschzucht, bedilzucht en ijdelheid zijn
woekerplanten die ook gemakkelijk' in .het
jonge gemoed opschieten. Zoo zij niet tijdig
bedwongen worden, kunnen zij later in grove
ondeugden ontaarden.
Een onderwijzeres had zekeren dag bij een
harer leerlingen opgemerkt dat er wat haper
de betreiïendè de reinheid van zeden. Zij
sprak daarover de moeder aan en zei zonder
omwegen hoe het gesteld was met haar doch
tertje en dat daarin ook de reden lag waar
om het kind lusteloos, gemelijk, lui en
traag was.
Nu kreeg die onderwijzeres van de moeder
«den duivel voor haar nieuwjaar». De ver
bolgen vrouw riep uit:
Wat denkt ge wel? Zoo gemeen zijn wij
niet, zulle!... Daar valt op geen enkel van
ons wat te zeggen
Ge oordeelt niet verstandig, moeder,
antwoordde de opvoedster. Alsof goede, edel-
hartige en rechtgeaarde kinderen ook zoo
een fout niet kunnen bedrijven...
Wat had die moeder moeten zeggen?... Ze
had eenvoudig de onderwijzeres moeten be
danken en haar moeten zeggenWelke
middelen gaan we aanwenden om dit te be
letten?
Zeker, wat meest bedroeft en afschrikt
zijn de fouten tegen de zeden. Bij vele men-
schen geldt daarvoor de regel: slagen en veel
slagen geven! Dat middel vraagt niet veel
overleg en ligt bij de hand. Of het echter zoo
radicaal werkt valt te betwijfelen.
Het moet ons vooreerst van het hart, dat
wij de godsdienstige beweegredenen en heel
middelen verreweg als de krachtigste aan
zien. Doch, tot verbetering diene geen enkel
middel verwaarloosd.
Indien men het vertrouwen van het kind
zoodanig kan winnen dat het zijn nood kla
gen durft en zijne fout bekennen, dan mag
men gerust zijn.
Wij zeiden daar zijn nood klagen want
inderdaad, die kinderziel verkeert in nood.
We spreken nu natuurlijk niet over kinde
ren, die door verwaarloozing of door ver
blijf in ongunstig midden verstompt van
gevoel en geweten zijn. We bedoelen welop
gevoede en rechtgeaarde kinderen. Deze voe
len zich. door zulken misstap, ongelukkig.
Het moederoog, dat klaar kan en durft zien,
zal weldra den nood der kinderziel raden.
Voor het kind in nood moet het moeder
hart zijn liefde verdubbelen en met warm
te tot vertrouwen dwingen. Volgt de recht
zinnige bekentenis, dan beteekent dat de
zegepraal der moeder. Dan staat het kind
niet meer alleen in den duisteren nacht. Wel
verre van hier met slagen en hardheid af
te komen, moet er met geduldige liefde
gearbeid.
Wel mag droefheid betoond worden om de
fout, doch, een kind dat bekent, voelt heim
wee naar den goeden weg, naar het reine
pad.
Het is een groot geluk voor het kind, in
dien het in den strijd niet alleen staan
moet.
Het is vaak zeer moeilijk voor het kind
alleen, met eigen krachten, zich los te wrin
gen uit het kwaad.
Wanneer de kleine echter voelt dat hij
ondersteund wordt door den zachten, maar
sterken arm der moeder, dan zal hij de moe
deloosheid en de zonde van zich afschud
den, en een geheel ander kind worden
De kinderen vergen van de ouders eene
voortdurende waakzaamheid. Niets in hun-
te lezingen en betrekkingen mag dwaas aan
het toeval worden overgelaten.
't Is voorwaar, geene gemakkelijke taak,
ze is zeer gewichtig, doch het leven der
ouders blijft: offer en nog offer!
ELZA WOLF.
Het Eucharistisch Congres te Rijssel heeft
?en heerlijk verloop gehad.
Zaterdag werden de afdeelingszittingen ge
houden op dewelke verslagen werden uitge
dacht over de Eucharistie als beginsel van
het apostolaat.
HH. Hoogwaarde bisschoppen van Mar-
:'!il!e. Le Mans, Dijon, hebben vooral de
Eucharistische vorming der kinderen en
jje veelvuldige communie als middel tot za-
hgmaking behandeld.
Z. Em. Kardinaal Van Roey woonde de
bttingen bij.
Als besluit van den eersten dag werd in
"e St Mauritius kerk een Te Deum gezon-
?etl De zegen met het Allerheiligste werd
jj8ftveri' door Mgr Heylen, bisschop van
■mtnen.
Zondag ging de luisterrijke processie uit.
■•'eer dan 100.000 katholieken hebben het
«lier-heiligste vergezeld langs de straten der
rijkelijk bevlagd.
..0- deelnemers waren gekomen uit Frank-
Belgie. Holland, Luxemburg.
bangs den weg en namelijk op de groote
stond een reusachtige menigte ge
baard terwijl al de balkons en venster -
rr.eti met belangstellenden bezet waren.
„£'s de Poolsehe uitwijkelingen met hun
Jhe banieren, gedragen door mannen en
L^wen in nationale kleederdracht, voor-
JSingen en ook als de 200 vlaggen en ba-
van de Belgische deelnemers werden
^bijgedragen, werd er geestdriftig toege-
i?ht. iv
tilJ} openlucht werd aan die ontzaglijke me-
816 de zegen met het Allerheiligste gegeven.
De Katholieken van West-Vlaanderen
werden Zondag j.l. geroepen in een congres
te Brugge, dat mot groot welslagen is be
kroond. Het is zoowat een gewetensonder
zoek en een konfrontatie geworden, waarin
tegenover het kultureel en het politiek katho
liek belang, voeling werd gezocht en herstel
van krachten. Er werd gesproken met onbe
vangenheid en vrijmoedigheid, en deze geest
van oprechtheid zal ook de Katholieken van
elders tot voorbeeld mogen" dienen.
Laten we dadelijk nog opmerken dat de
hoog ere en lagere geestelijkheid, de politieke
afgevaardigden, de feultüurproipagaridlsten
en de kajotters, de stedelijke overheidsper
sonen en de elementen van het katholiek
vereenigingsleven, hier tesamen met een
zelfde aandacht en hartstocht de opgeworpen
kwestiën hoorden behandelen.
Het was een kongres waar het politiek
katholiek belang onmiddellijk naast het kul
tureel belang werd geplaatst.
Men mag zeggen dat met dit katholiek
congres te Brugge de katholieken van West-
Vlaanderen den verkiezingsstrijd hebben in
gezet.
Het Congres van Brugge, door een 1500
West-Vlaamsche Katholieken bijgewoond, is
met volledig welslagen bekroond geweest. Er
was geen spraak van een toeloop van volk
met stcet en grootsche betooging. 't Was
veeleer een vriendenbijeenkomst en een stu
diedag.
Uit alle steden en dorpen van de provincie
waren er afgevaardigden uit de verschillige
standen der maatschappij: Dit was om
zeggens sedert den oorlog niet meer gebeurd.
In de laatste tijden had men zich bijna
uitsluitend met stoffelijke toestanden tas
kommerd. De werking was gebleven binnen
de kringen van georganiseerdestanden, zoo
danig dat de verspreiding van de katholieke
gedachte ietwat op het achterplan werd ge
schoven. De Katholieke Partij had er aan
saamhoorigheid bij verloren. En toch is de
organisatie der standen ten goede gekomen
aan het behoud in ons land van den katho
lieken godsdienst. Het schijnt dat ds tijd
gekomen is, om met een meer geordende
samenwerking te streven naar hst doel dat
Pius XI zoo prachtig komt voer te houden
in zijn wereldbrief Quadragesimo anno»,
namelijk het herstel der sociale orde in de
maatschappij.
Allen dienen hieraan mede te werken, om
dat het hier gaat om een gansche hervor
ming, waartoe de uitwerking der christelijke
beginselen op alle gebied vereischt wordt.
In bet Congres van Brugge heeft msn de
meest verschillende klokken laten luiden en
beproefd de tonen ervan zoo te schikken, dat
een zoetluider.d volledig akkoord kon ver
nomen worden.
Waar het in theorie nogal gemakkelijk
gaat overeen te komen, daar wordt het
moeilijker waar men het practisch terrein
betreedt. Het ware vermetel te beweren dat
alle uiteengezette gedachten door de 1500
aanwezigen konden bijgetreden worden.
Toch kan goede wil veel vereffenen. Bijeen
komsten als deze van Brugge, waarvan wij
bij plaatsgebrek geen volledig verslag kun
nen geven, waarop de besprokene kwesties
grondig en diep onderzocht werden en waar
op ook de gloedvolle rede van gcedbsspraak-
te voormannen den geestdrift voor de goe
de katholieke zaak aanmoedigen, zijn van
het grootste nut. Mochten de genomene' be
sluiten een diepen weerslag hebben op het
katholiek leven in onze Provincie.
R GUIDO.
113
Zend eenvoudig uw adres aan de fir- n
B9 ma F. Vandevoorde, 31, Boterstr., Yper.
g GRATIS ontvangt ge volledige be-
5 schrijvingen en nuttige wenken. m
«IIIIIIIBIiaHBIBMlHBlIHIB?
Van verre cn naar, uit de vier windstreken
komt er volk dienen naar O. L. Vrouw van
West-Roozebeke, Vlaanderen's tweede Hei
ligdom. 't Jaar door, schier iederen dag.
Dat bewijst hoe diep de Maria vereering is
ingeworteld, ja vegroeid in de harten en met
het leven van ons volk. Ze komen dienen en
ze hebben gelijk, 't Is ergens voor dat God
wonderen toeliet om zijn Hemelsche Moeder
te doen vereeren en hare hulp in te roepen.
Nu met den 3" Zondag van Juli is het de
groote ommegang, plechtige noveen, plech
tige processie en iederen dag een beêvaart
uit de omliggende parochies. Wie en kent er
West-Roozebeke's Ommegang niet in Vlaan
deren? Van oudsher kwam Brugge, Meenen,
Burburg, uit Fransch Vlaanderen. Hun voor
ouders getrouw, komen nu nog telkenjare
.Meenen, Passehendaele, Poelcapelle, Hoogle
de, Oost-Nieuwkerke, Langemarck, Roesela-
re en Staden zonder te melden zoovelen nog
van elders die afzonderlijk komen. Dit jaar
nu komen de Derde Ordelingen uit Brugge,
Yper en Kortrijk.
En toch, 't en is de ommegang niet van
vroeger dagen... De oorlogsjaren en ja, de
groote stoffelijke welstand die bij zoovelen
den kop heeft verdraaid en doen vergeten
heeft dat in Gods zegen alleen alles is gele
gen, heeft zoovelen den weg, den bedeweg
naar West-Roozebeke verleerd, en dat en is
niet wel. Neen 't, volstrekt niet. 't Ware zoo
zielsjammer moest onder ons dierbaar volk
die Maria-liefde te loor gaan, ja zelfs sla
bakken, slenterachtig verkwijnen... En daar
tegen is remedie": ieder doe zijn best om een
trouwe Maria vereerder te zijn -en anderen
weer te winnen en te steunen.
Wat was het schoon vroeger op den Om
megang, den nacht door en van de eerste
dagklaarte scharen te zien beêvaarten... Wat
was het er druk den dag door... En van de
vreemde parochies die jaarlijks hun beêvaart-
dag hebben, welke benden: mannen, jonkhe
den, ja, ja, niet alleen vrouwen en jonge
dochters, maar mannen en jonkheden ston
den hun steke... ze moesten in getal niet
onder doen... en nu... ja nu, 't lijkt of ze
dat aan het vrouwvolk alleen overlaten. Mis,
driedubbel mis... als het voor uitstappen is
of kermis, of feestelijkheden waar men niet
beêvaart, helaas soms integendeel, ze zijn de
primussen... tijd vooruit en vooral is er, de
verte doet er niets aan... en zs zouden ver
laan tijd opsmijten of afstand om den beê
vaart te laten en zich vrij te klappen. Als
het nijpt, dan is er tijd en het gaat dan al
leszins, ja maar, zoo niet... er moet ook tijd
vooruit zijn als het niet nijpt, om O. L.
Vrouw, onze goede Hemelsche Moeder te
eeren, te danken en te smeek en... Wie en
heeft ze niet noodig, en vooral nu?
West-Roozebeke Ommegang moet herle
ven, groeien, ieder jaar en daartoe moet uit
liefde tot O. L. Vrouw, wiens kinderen wij
zijn, iedereen meê helpen. De vrouwen en
jonge dochters geven het voorbeeld, en
't mansvolk, 't jong volk vooral nog, moeten
wedijveren voor het meeste getal.
Welaan, Maria ter eere, komt naar West-
Roozebeke Ommegang van t' allen kante
en steeds in aangroeiend getal, zoo mannen
als vrouwen, dan blijft de Maria-vereering
trouw bewaard in de harten van ons kris
ten vlaamsche volk en 't is, de waarborge
voor de toekomst.
In den Senaat werden verledene week
heel merkweerdlge redevoeringen gehouden.
Wi1 geven er enkele uittreksels van.
De h. TSCHOFFEN <kathj, heeft de over
tuiging dat wij nu zullen verlost worden van
de taaihypotheken. Voor de eerste maal se
dert lange jaren heeft men zoowel in Vlaan
deren als in Wallonië duidelijk den indruk
dat wij naar de eindoplossing van het Vlaam
sche vraagstuk gaan. Hoe langer hoe ineer
verdwijnen de vooroordeelen. De regeering
zelf begrijpt dat er in het Parlement een
meerderheid voor de gewenschte oplossing te.
vinden is. Welnu, het land heeft genoeg van
alle tijdelijke of voorloopige lapmiddelen. De
h. Renkin beschikt over de middelen om een
eind te stellen aan de taaltwisten. Wij zijn
overtuigd dat hij niet aarzelen zal die mid
delen te gebruiken. Het taalvraagstuk is geen
partijvraagstuk. Het lot der Regeermg zou
daar niet mogen aan verbonden zijn.
Wij zijn niet de meening toegedaan, dat
Wallonië zfch niet om Vlaanderen bekreunen
meet en omgekeerd. Het belang van een en
kele provincie gaat gansch het land aan.
Spreker verklaart zich tegenstander van de
federalistische opvatting. Geen echtschei
ding! Plet Belgisch gezin is leefbaar.
Men kan gansch het programma der
Vlaamsche beweging als volgt samenvatten:
de Vlamingen willen in Vlaanderen behan
deld worden zcoals de Walen worden behan
deld in Wallonië. Wie kan daar iets tegen
inbrengen? (Zeer wel op vele banken).
Daarna ontleedt de h. Tschoffen het me
chanisme der wet. Hij gelooft dat de beperk
te rechten der Franschsprekende minderhe
den in Vlaanderen er voldoende door ge
waarborgd worden.
Het nieuw regiem zal aan alle belgische
kinderen, zonder onderscheid, het onderwijs
verstrekken dat zij noodig hebben, zoowel
onder paedagogisch als onder maatschappe
lijk opzicht.
Kunnen de Walen zich benadeeld achten?
Ik geloof het niet.
De taaleenheid van Wallonië zoowel als
deze van Vlaanderen wordt erkend en bevor
derd. Anderzijds krijgen de kinderen niet al
leen onderwijs in de tweede taal, wanneer zij
het verlangen, maar bovendien wordt hun
terecht de kennis opgedrongen van de taal
der streek waarin zij leven.
Ik zal niet uitweiden, besluit spreker, over
het getal verplichte uren. Ik ben geen paeda-
goog en kan mij dus daarover geenszins uit
spreken. Wat ik wel weet, 't is dat het gezond
verstand het praktisch gehalte aanduiden
moet.
Wanneer de h. Tschoffen zijn toespraak
geëindigd heeft, wordt hij door talrijke kol
lega's der rechter zijde vurig gëlukgewenscht.
VLAMINGEN EN WALEN GAAN
AKKOORD
De h. VERMEYLEN (vl. Soc.), neemt daar
na het woord.
De h. Tschoffen, zegt hij, heeft den indruk
dat Walen en Vlamingen op weg zijn om
elkaar te verstaan. Ik zelf, na zijn puike re
de, heb den indruk dat zij reeds akkoord
zijn.
Sprekende over de minderheidsklassen,
vreest spreker dat hun handhaving verdere
uitbreiding ervan ten gevolge zal hebben. In
Wallonië b. v., waar de Vlamingen zich door
hun kroostrijke gezinnen onderscheiden bo
ven de Walen, kan het bestendigen der min
derheidsklassen voor de streek noodlottig
worden.
Daarna heeft de h. Verrpeylen het over het
begrip nationalisme in den ergsten zin des
woords, nationalisme dat het eene land tegen
het andere opstelt. Vatten de Vlaamsche Na
tionalisten hun princiep aldus op, ik heb er
zoo'n afkeer voor als voor hetzelfde verschijn
sel in om 't even welk ander land.
Er werd door de hh. Dierckx en de Kercho-
ve de Dentergem geschermd met het indruk
wekkend getal tweetaligen in Vlaanderen,
ten einde de rechten der minderheden te
staven. Welk verband kan hiertusschen be
staan? Het groot getal tweetaligen in Vlaan
deren bewijst eenvoudig dat er zeer veel
Vlamingen Fransch hebben geleerd, waarin
zij trouwens gelijk hebben.
DE TEGENSTAND VAN EEN HANDSVOL
RASVEKVREEMDEN
Dan vestigt spreker de aandacht op den
verwoeden tegenstand van het handsvol ras-
vervreemden in Vlaanderen die zich halsstar
rig verzetten tegen den opgang der vlaam
sche kuituur. De wrijving is begonnen, den
dag dat een vlaamsche élite zich is be
gonnen opgewasseff te voelen- tegen de
franschsprekende élite
Er wordt soms gewaagd van een zooge
naamde vlaamsche mystiek.
Welnu, gansch deze mystiek bestaat in den
eenvoudigen wensch der VlamingenDat
men ons niet verder den duivel aandoet!
De minderheden, zooals er hier eens ge
zegd is geworden, ver van een élitete
vormen, bevinden zich niet op de hoogste
trede van de maatschappelijke ladder, maai
er nevens. Waar zijn die minderheden, wan
neer in Vlaanderen een glorie van het land
gehuldigd wordt?
DE GEEST
VAN AVENUE DU GROS TILLEUL-LAAN
Ten slotte verklaart de h. Vermeylen een
paar amendementen te willen indienen. Het
betreft de onderwijskrachten en het toezicht.
In vlaamsche klassen zouden alleen onder
wijzers mogen fungeeren die gestudeerd heb
ben in vlaamsche onderwijsinrichtingen.
Een streng toezicht over de toepassing der
wet zou moeten uitgeoefend worden door drie
onderwijzers per arrondissement. Anderzijds
acht spreker sanktiés onontbeerlijk. Hoe
kunnen wij rekenen op den goeden wil eener
administratie die b.v. droevige bespottelijk
heden invoert als die tweetalige straatnamen:
Avenue du Gros Tilleul-Laan Voor der
gelijke ongerijmdheden kunnen wij slechts
de schouders ophalen maar zij kenschetsen
de mentaliteit van degenen die zich als de
voorbeeldigste vaderlanders opwerpen
De h. Vermeylen wordt flink toegejuicht.
BACONMEEL: Droogmeelmethode der zwij
nen bij uitmuntendheid.
AMERIKAANSCH LIJNMEEL S. K.Handel
in 't groot.
Goede alleenverkoopers gevraagd.
Molens J-J. Varihoudt-Collen Zonen
Tel. Langemark 100. BOEZINGE.
I»
Wanneer het eens zal mogelijk worden
op een objektieve wijze te zoeken naar de
oorzaken van de geloofscrisis die Vlaanderen
doormaakt dan zal ongetwijfeld de verant
woordelijkheid van onze hoogere standen,
die zich door taal en houding van het volk
hebben afgezonderd, zwaar doorwegen op de
balans. Want het wil nu ook juist lukken
dat velen vim die ivoren-toren-bewoners
Katholieken zijn, of althans zich Katholiek
noemen; de anti-pathie van de massa is
dan niet enkel gegaan naar hunne perso
nen, maar ook naar den godsdienst dien
ze zegden te belijden. Zou dit niet de psy
chologische ondergrond zijn van de klooster
bestormingen in het op sociaal gebied zoo
ver ten achter staande Spanje? Waarom
heeft men ook daar niet geluisterd naar de
noodklok van Rerum-Novarum? Hadde de
Russische aristocratie in 1891 geluisterd
naar. Rerum-Novarum, zou men er ooit
't bolsjevisme gekend hebben?
Voor ons echter is alle hoop nog niet ver
loren. Ver van daar. Er leeft nog een gods
dienstige ziel in ons vlaamsche volk, ook
bij hen die van de Kerk vervreemd zijn. De
leiders van het vlaamsche socialisme weten
hët zei goed. Onze menschen zijn ook niet
Sïkaiit ttsgen de aristocratie als dusdanig;
er zfjn hier en daar nog kasteelheeren die
op de handen van het volk gedragen worden,
ook van deze die zich socialist noemen, om
dat ze de belangen van den Man uit de
Straat begrijpen en behartigen, omdat ze
ze goed kunnen verdragen dat er in den
gemeenteraad naast hen, op dezelfde ban
ken, ook volksmenschen, vertegenwoordigers
van het volk zitten.
Er bestaat dan nog een zeer ernstige kans
onze menschen terug te winnen voor Chris
tus, de groote meerderheid van onze arbei
ders christelijk te organiseeren. Gedurende
de laatste jaren is de christene arbeiders
beweging met reuzenschreden vooruitgegaan;
waarom zou het niet voortgaan in dit tempo?
Al onze priesters, pastoors en onderpas
toors, zouden van hunnen invloed moeten
gebruik maken, en ze hebben er goddank
nog veel, om al de arbeiders die ze kunnen
bereiken te doen inlijven in de christelijke
werkliedenorganisatie, wat natuurlijk ver
onderstelt dat er eerst eene zou gesticht
worden, wanneer er nog geene bestaat op
de parochie. Men zal hen misschien wel
verwijten dat ze geen priesterwerk doen, dat
ze aan politiek doen, enz. Laten zij er zich
niet om storen. De ondervinding heeft bewe
zen dat de niet-georganiseerde werkman
vroeg of laat toch belandt bij de socialisten,
met als gevolg dat ze na enkele jaren onver
schilligen, ongeloovigen worden, spijts al het
gepraat van de socialisten dat ze niet tegen
den godsdienst zijn. Daarom is syndikale
aktie ook priesterwerk.
Ook vanwege de hoogere standen zou onze
werkmansbeweging' veel meer steun en sym
pathie moeten ontvangen, al was het dan
nog maar alleen uit welbegrepen eigenbe
lang. Er bestaat inderdaad een zeer ernstig
communistisch gevaar, dat we misschien al
te veel onderschatten. Denk aan Spanje!
Het eenige wat daar kan tegen opwegen is
een christelijk flink georganiseerden werk-
liedenstand. Alle standen hebben er dan ook
een levensbelang bij de katholieke demo
cratische gedachte te steunen. Laten we ons
dit alles wel in het hoofd prenten; als we
nu het hoofd niet leeren buigen voor Rome,
zullen we eerlang zuchten onder de knie
van Moscou.
Wanneer de vijand voor de deur staat is
het de tijd niet om~te doen aan kapelletjes-
polfjtiek. Wanneer een katholieken werklie
denstand alleen ons kan redden van doods
gevaar, is het de tijd niet de groeiende
macht van dien stand te fnuiken. De ver
antwoordelijkheid van dezen die het toch
doen, is zeer groot.
Ook van uit louter katholiek standpunt
hebben we heel veel te verwachten van een
bloelende werkliedenorganisatie! Waar wórdt
in Vlaanderen doorgaans het degelijkst ge
werkt op alle gebied: in de werkmanskrin-
kringen. Welke menschen geven in verhou
ding het meest en het liefst voor de goede
zaak? De arbeiders en de kleine burgerij;
het zijn ook dezen die aan Vlaanderen en
de Missie's, de beste hunner kinderen ge
ven: priesters, missionarissen, kloosterzus
ters. De heropleving van ons volk op gods
dienstig en kultureel gebied is van onder
uit gegaan, niet van boven. Er is zich in
Vlaanderen een nieuwe aristocratie aan
't vormen naar den geest, en ze zal weldra
de oudere versmachten in haar dolce far
niente.
Dan zal Vlaanderen weer groot zijn, om
dat het katholiek zal zijn, en kultureel één
van hoog tot laag. PATER KENIS,
Dominikaan.
Heer Van Caeneghem, Minister van Open
bare Werken, vergezeld van een aantal waar-
digheidsbekleeders uit Brabant en uit Brus
sel, heeft Maandag 11. de inrichtingen van het
Willebroetk-Kanaal bezocht. Dit bezoek werd
uitgelokt door den Beheerraad van Brussel-
tehaven, met het oog op de uit te voeren
rken tot verruiming der voorhaven van
Bnrtssel, werken waarvoor belangrijke hulp-
géiden aan Staat en Provintie werden aan
gevraagd.
De reis geschiedde aan boord der sleepboot
van de Maatschappij van het Kanaal Baron
Louis Steens Xwaarop, benevens den Mi
nister, zich bevonden: MM. Baron Steens,
Voorzitter van den Beheerraad van Brussel-
Zeehaven en Schepen der Stad Brussel; Nens
Gouverneur van Brabant; de bestendige Af
gevaardigden Marius Renard, Beheerder van
Brussel-Zeehaven, Hansez en Thielemans;
Pattou en Waucquez, Schepenen der Stad
Brussel; Zón, Bestuurder der inrichtingen
van Brussel-Zeehaven; Mettewie, Burge
meester van Molenbeek en Beheerder van
Brussel-Zeehaven; Descans, Algemeen Be
stuurder van Bruggen en Wegen; Petitjean,
Bestuurder in het Ministerie van Geldwezen;
Deduytschaever, Algemeen Bestuurder in het
Ministerie van Geldwezen; Cornut, Onderbe
stuurder van Brussel-Zeehaven.
De Baron Louis Steens X vertoefde een
wijl in de Kom die Brussel-Zeehaven uit
maakt, waarna hij in de richting van Wille-
broeck voortvaarde om de bezoekers toe te
laten zich rekenschap te geven van de be
langrijkheid der nijverheden thans langs het
ka,naal opgericht.
Een stilstand was voorzien te Thisselt waar
de Soc. Ame. Eternit, wat verder dan zijn
bestaande fabriek van Kapellen-op-den-
Bcsch, een nieuwe fabriek heeft opgericht,
voor het vervaardigen van buizen in ciment
en samengepreste amiante.
Heer Van Caeneghem stelde veel belang in
het vervaardigen der buizen Eterniten
na de Beheerders der Maatschappij geluk ge
luk gewenscht te hebben, vertrok hij langs
Willebroeck, om daarna te Brussel terug te
keeren.
Wanneer zullen de oogen van alle Katho
lieken eens voor goed open gaan? Hoe lang
nog moeten we de noodklok laten luiden, om
hulpe te bekomen voor onzen ICath VI. Ra
dio Omroep. Msn zoekt naar middelen om
goed te doen. Men roept de jeugd op om,
naar 't verlangen van onzen H vader den
Paus, te doen aan katholieke aktie on ziet
we hebben nu een prachtig werkterrein, na-
mentlijk te propagandeeren voor onzen om
roep. Daar kunt U doen aan aktie ve wer
king. Bij onzen omroep zult U tevens door
©use sermoenen, leerrijke, voovdvachrt:», iee-
ren U zelf te vervolmaken, om steecis ineer
goed te kunnen doen. Bij de Socialisten
wordt er hard gewerkt op radiogebied. Even
zoo bij de Kommunisten in andere landen.
Tegenover 't machtige kwaad dat zij stich
ten moeten wij het goede daarstellen. Laat
U overtuigen dat de Kath. VI. Radio Om
roep moet blijven bestaan. Wat zouden we
doen meest men opeens alle katholieke scho
len sluiten, moest men alle katholieke bla
den verbieden? Moest onzen Kath. Radio
Omroep verdwijnen en er is groot gevaar,
dan wordt het luchtruim weer vervuld enkel
met slechte radiouitzendingen van Socialis
ten, Liberalen en Nation. Radio Instituut.
Neemt dus vandaag nog de beslissing onzen
K. V. R. O. te steunen. We zitten nog groo-
telijks in de schulden. Helpt K. V. R. O. eer
hij vergaat. Dees week vierden we het
11 Juli feest, de groote Groeninghezege.
Wanneer zullen we eindelijk mogen vieren
en jubelen om de vrijheid van K. V. R. O.
Wanneer zullen we mogen feestvieren omdat
K. V. R. O. gered zal zijn van zijn diepen
val? Wie nog zijn plicht niet heeft gekwe
ten storte onmiddellijk 'n flinke noodgift op
postrekening 111079 van Jan De Meester te
Rousselare. Innigen dank bij voorbaat.
't Is wel te verhopen dat op 'n naaste ka
tholiek kongres het radio vraagstuk zal be
handeld worden.
DE LIJKVERBRANDING
De Gazet van Antwerpenbewijst dat
de voorstaanders van de lijkverbranding hun
voorgaande argumenten niet kunnen volhou
den. Het is geenszins bewezen dat het be
graven der dooden op kerkhoven, de open
bare gezondheid bedreigt en het verbranden
van een lijk heeft niets te maken met de
vrijheid van 't geweten.
Dit is zeer juist.
De coalitie van liberalen en socialisten is
er hier weêr op uit de Kerk een neukte
kunnen geven, want ze weten zeer wel dat de
lijkverbranding strijdig is met de eeuwen
oude traditie en met de godsdienstige over
tuiging' van den christen mensch. Verblind
door hun fanatisme zien ze zelfs niet dat,
door de lijkverbranding toe te laten, de mis
dadigheid in de hand wordt gewerkt. Daar
'hebt' gs' 'dé vergiftiging, welke in een ver-
ascht lijk volstrekt niet meer zal kunnen
vastgesteld worden!
De lijkverbranding brengt geen enkel
voordeel aan, het is strijdig met het gebod
der Kerk die ze verbiedt en werkt de misda
digheid in de hand.
Altijd is het waar geweest: waar 't rood
en 't blauw zich tot één ding vermengen,
moogt ge zeker zijn dat het is om een kwa
den slag te slaan.
NIEUWE STUKKEN VAN 20 FRANK
De nieuwe stukken van 4 Belga's of 20 fr.
zijn door 't Muntpaieis van Brussel afgele
verd geworden. De grootte is die van het
5 frank-stuk, maar het stuk weegt 20 gram
lichter.
EEN NIEUWE ENCYCLIEK
VAN DEN PAUS
De Katholieke Actie en het Fascisme
Men seint ons uit Rome, den 4 Juli:
De Paus heeft vandaag een nieuwe ency
cliek uitgevaardigd over De Katholieke Ac
tie cn het Fascisme
Nadat de heilige Vader zijn dank heeft
uitgedrukt voor de talrijke blijken van sym
pathie uit de heele wereld ontvangen, schand
vlekt Zijne Heiligheid de lasterlijke aantij
gingen en de gewelddaden waarvan de jeugd
in Italië het slachtoffer is geweest.
De Paus bewijst met cijfers en gegevens
dat de katholieke actie in Italië geen poli
tieke partij is en ook geen gevaar oplevert
voor den Staat maar zuiver eene godsdien
stige organisatie is.
De Paus zegt verder dat men vooral wil de
jeugd aan de Kerk ontrukken. Hij veroor
deelt de fascistische opvatting van de op
voeding welke eene heidensche aanbidding is
van den Staat in tegenstrijd met de natuur
rechten van de familie en van de Kerk.
De Paus zegt ook dat de eed die de leden
van de fascistische partij moéten afleggen
cnvereenigbaar is met den naam en het ka
rakter van katholiek. Hij veroordeelt niet
de fascistische partij als dusdanig maar wel
haar programma waar dit in strijd is met het
katholieke karakter.
De eed aan de fascistische partij zou de
Paus desnoods aannemen als er een bepa
ling bijgevoegd wordt waardoor de rechten
van de Kerk gevrijwaard worden.
De Paus spoort alle Katholieken aan veel
te bidden opdat het uur waarop de waarheid
en de rechtvaardigheid zullen zegevieren wel
dra zou slaan.
BB3H.
Gebruikt Chicorei WYPELIER-TAFFIN
't is de beste.
ONDER DEN LAST VAN 'T GOUD
De goud-reserve der Vereenigde Staten be
draagt meer dan 111 milliard 600 millioen
(fransch geld), dus bijna 3/'5 van den goud
voorraad over de wereld en meer dan de ge-
heele reserve van Groot-Brittannië, van
Frankrijk en Duitschland.
DE LEENING VAN EEN MILLIARD FRANK
WORDT UITGEGEVEN
Na nieuwe onderhand riingen met de ban
kiers heeft de regeering besloten de leening
ten bedrage van 1 milliard frank uit te geven
tegen 5 t. h. aflosbaar na 75 jaren.
De uitgifteprijs bedraagt 96 frank.
De belgische banken hebben het volle be
drag van de leening' opgenomen.
CONGRES K. V. LANDSBOND
Hét dagelijksch bestuur van de Katholie
ke Vlaamsche Landsbond vergaderde deze
week te Brussel met het oog op do voorberei
ding van het aanstaande Congres, dat te
Brussel werdt gehouden den 1 en 2 Oogst.
Aldaar zullen de aktueele vraagstukken der
vlaamsche beweging besproken worden. De
inleiders der debatten zijn leden van den
Katholieken Vlaamschen Kamergroep. Het
enderwijs wordt behandeld door den heer
Blavier, het Gerecht door den heer Marck,
de besturen door den heer De Schrijver, en
het leger door den heer Van Hoeck.
GEEN LEGERS MEER VOOR NATIONALE
POLITIEK
In een plechtige zitting- werd te Weenen
het 22" congres van de Internationale Rota
ry geopend, in aanwezigheid van talrijke
overheden. Burgemeester Seitz heette de
4000 aanwezigen welkom namens de stad
Weenen, Dr Buresch namens de Oosten-
rijksche regeering, terwijl ook president Mi-
klas eenige woorden tot het congres richtte.
Lord Robert Cecil hield een rede over de
ontwapening. Hij zeide, dat de beperking
van de nationale bewapening thans door de
ontwapeningsconferentie moeten worden be
handeld. Wélslagen is alleen mogelijk, in
dien niet slechts wordt gestreefd naar be
perking, doch ook naar vermindering der be
wapening. Wij wenschen, aldus Cecil, een
vermindering der bewapening tot politie-
troepen, de legers moeten niet langer ge
bruikt worden voor de nationale politiek,
waardoor men het eene volk aan het andere
onderwerpt, doch alleen voor onderdrukking
door het internationale gezag van wanorde
en handelingen tegen de wet.
Wij mogen niet verwachten dat wij het
volgende jaar reeds alles bereiken wat wij
wenschen. Van het grootste belang is het,
dat op de conferentie van 1932 de richt
snoeren worden vastgesteld, die ons defini
tief vooruit zullen brengen. Wij zullen niet
tevreden zijn gesteld, indien wij minder dan
25 percent vermindering- der bewapenings-
kosten van de geheele wereld verkrijgen. Het
is bijna even belangrijk dat het beginsel
van de internationale gelijkheid, wat de be
wapening' betreft, wordt erkend. Als gevolg
daarvan moet de vermindering der bewape
ning beginnen bij die staten, die nog niet
ontwapend hebben.
Op het oogenblik worden de macht en het
aanzien van een land afgemeten naar de
sterkte van zijn bewapening en elk land
voelt zich vernederd, indien landen met een
gelijke of minder rijke hulpbronnen zwaar
der zijn bewapend. Dit moge misschien
natuurlijk zijn, zoolang de bewapening dient
voor het doorzetten der politiek van een
land. Indien wij die meening opzij zetten,
zooals wij met woorden en in het Kellogg-
pact hebben gedaan, dan zal de invloed van
een land afhangen van zijn welstand, zijn
cultuur, zijn beschaving en zijn rechtgeaard-
heid en niet van het brutale geweld. Dan
zal het handhaven der bewapening niet meer
zijn een voorwerp van nationalen trots,
maar een last, een verplichting', die men op
zich neemt uit plichtgevoel tegenover den
Volkenbond. Geen natie beroemt zich op de
sterkte van haar politie-troepen cf op het
aantal harer douanebeambten.
Laten wij hopen, aldus lord Cecil, dat de
dag komt, dat iemand die zich beroemt op
de sterkte van zijn militaire bewapening voor
een dwaas wordt gehouden.
DE OPVOLGER VAN M. VAUTIIÏER
De heer Vauthier was gekoopteerd sena
tor. De liberale groep van den Senaat zal
dus zijn plaatsvervanger moeten aanduiden.
Het zal hoogstwaarschijnlijk de heer In-
genbieek zijn, oud-secretaris van de burger
lijke lijst van den Koning, die in de laatste
jaren zich op bijzondere wijze ingelaten heeft
met het vlaamsche vraagstuk.
Wat de Kamer betreft, ze laat het aan de
leden over, die wenschen de uitnoodiging
te beantwoorden.
Het bureel stelde dan voorloopig het ver
lof vast op 17 Juli.
Het bureel heeft ook aangedrongen opdat
er zoo spcedig mogelijk een ontwerp inge
diend worde betreffende de inrichting van
een vlaamschen autonomen dienst voor het
beknopt verslag, naar het voorbeeld van den
huidigen franschen dienst.
EEN GOED WIJNJAAR
Uit Reims wordt medegedeeld dat de voor
uitzichten van het wijnjaar, vooral voor den
komenden Champagne-oogst 1931, zeer gun
stig zijn.
HET PLAN HOOVER
Frankrijk heeft zich geweerd om de ge
volgen van het Hooverplan op zijn eigen be
grooting eenigermate te verzachten en ook
om te voorkomen, dat het Youngplan van
stonde af zou ophouden van kracht te zijn.
Frankrijk dat vooral het voortbestaan van
niet dadelijk in dat zijn eisch om van die
storting te worden vrijgesteld, eveneens een
inbreuk was op het Youngplan.
het Youngplan op het oog had, zag evenwel
Tijdens de jongste dagen stond Frankrijk
vereenzaamd in Europa, en de pers van zoo
wat geheel de wereld sprak zich uit tegen de
fransche stugheid in deze aangelegenheid.
Wat er ook van zij, er blijft nu een geschil
dat moet worden uitgevochten tusschen
Frankrijk en de andere landen die schuld
vorderingen op Duitschland bezitten en de'
komende diplomatische onderhandelingen,
die door minister Hymans in de Kamerzit
ting van Vrijdag in het vooruitzicht gesteld
werden, zullen zonder twijfel ook dit vraag
stuk naar de gewenschte oplossing brengen.
Hierbij zal moeten gelet worden op het hand
haven van de innerlijke draagwijdte van het
Hoovervoorstel en op niet ontzenuwing van
dit voorstel door een regeling waardoor aan
d'eene zijde zou worden teruggenomen wat
aan de andere werd geschonken.
ïntusschen weten wij nog niet welk lot zal
beschoren zijn aan den eisch van Belgie.
President Hoover werd met den eisch van
ons land in kennis gesteld en hij begrijpt
evengoed als wie ook dat Belgie, het eenig-
ste slachtoffer van den oorlog, recht heeft op
een bijzondere behandeling. Nu eerst zullen
i voor goed de onderhandelingen aanvangen
met het oog op de genoegdoening die Belgie
gerechtigd is op te eischen en, hoewel het
van meet af reeds vast staat dat het Hoover
plan van af 1 Juli 1.1. van kracht worden zal,
j toch zal dit Belgie niet beletten zijn stand-
j punt met de noodige wilskracht en besluit-
vastheid te verdedigen. Er moet hier een be
lofte vervuld worden die niet alleen door
Duitschand doch ook door de geallieerden
werd gedaan. GUIDO.