zi 1 'tts-i notarieel-, annoncen- en nieuwsblad voor poperinghe en omstreken
de dood van yperen
heilige margarita
te gheluvelt
8»
bezoek aan het sanatorium s4 idesbald
melotte
zeewijding te coxyde-badem
28' JAAR. N'- 29.
jlHili
Telefoon Nr 9. Uitgever SANSEN-VANNESTE, Poperinghe. Poatcheck Nr 15.570.
g HOE PELSEN BEWAREN
POLITIEK overzicht
H Koopt niet den eerste den beste
ONTROOMER.
Indien gij uwe belangen lief
hebt, verlangt den Onirocmer.
Ij Ontroomers MELOTTE, N. V.
Remicourt
VELEN SPREKEN OVER afslac
DE FIRMA FL. VANDEVOORDE
31, Boterstraat, YPER
PAST HEM TOE!
Abonnementsprijs g
per jaar:
(per post)
't Land: 18fr.S
Iln Stad: 17 fr.s
Frankrijk: 35fr.§|
I Andere landen40fr.y
TARIEF:
Kleine Berichten:
1 fr. per regel
I minimumprijs per
I inlassching
se rmmmm
bureel dat hun bedient, en niet aan ons. §f
1 Alle annoncen sijn jj
g voorat te betalen 1
gen moeten tegen den!
Donderdag noen
g ingezonden worden.
1 Kleine berichten
g tegen den
H Vrijdag noen.
TARIEF:
Notarieele
g Verkoopingen:
W. 90 cent.
§j Wie inlichtingen begeert over aankondi- 1 per 5
m gingen, wordt verzocht een postzegel voor g SPrilzen op aanvraag.1
g antwoord bij zijn schrijven te voegen. g i!!lllli|l|!|il||!!l||ll!liHlllil!lil!lllllll!lliin!Hj
Iiil!lll!>llliillllllll!llillllllll!l!ll!il!llllli!lllll!!ll!!!:!l!lllil!l!l!l!lll!l!lll!l![!IIIIIIIi!l!lllll||||i!!lill!lli!l!^ f,il!l!|||!|||!!!!!!l!|!|!||!l!!||l!||!l!ll!l!l!l!!!!||||||ii
II®
i.n9>««u
Een bock van Wilhelm Schreiner: De
Duitschers in Vlaanderen. Een waar
schuwing.
VERDACHTE STREKKING
Een boek, een oorlogsboek, dat er zich aan
verwacht vee ophef te maken in onze gewes
ten. Of het zal? Het is al een heel groot
verwacht veel ophef te maken in onze gewes-
te komen als wij den oorlog reeds meer dan
vijftien jaar bachten den rug hebben. Late
varen met zulk een oorlogsboek. Omdat men
in dit boek een beetje van alles kan vinden:
schering en inslag ervan is dc ophemeling
van de Duitsche Kuituur en Vaderlandslief
de. Laat het maar seffens van mijn hart:
er is een luchtje aan dat boek; alleen de
naam van den schrijver laat reeds vermoe
den dat een duitsche hand er niet vreemd
aan is.
De duitsche strekking waarvan het boek
wemelt spreekt ten anderen klaar genoeg in
dit opzicht en de echt duitsche haat en af
keer voor de Verbonden Mogendheden, voor
al voor de Engelschen die uit het boek zwes-
ten, zeggen genoeg dat wij hier te doen heb
ben met een zoo niet echt duitsch produkt,
dan toch met een duitsche Ersatz Het
werk zweet duiitschgezindheid uit al zijn
poriën. En ik zei dat er van alles in te vin
den is, zelfs leugens en grove leugens. Gelo
gen is, bijvoorbeeld, de plaats waar er voor
den zooveelsten keer spraak is van de dum
dum kogels, gelogen de plaats waar een
Ypersch meisje voorgesteld wordt dat spuwt
in 't aangezicht van een duitschen gekwet
ste of burgers, die gekwetsten met messen
aanvallen.
Gelogen, het laffe gedrag van dien dokter
met zijnen zwarten baard uit het gasthuis,
die er maar op bedacht was orn zijn eigen
vel in 't drooge te brengen en zijne zieken
liet liggen onder het vijandelijk geschot.
Ik ken dien dokter heel goed en heb hem
aan 't werk gezien; hij verdient niets anders
dan lof.
GETUIGENISSEN
Hoe de duitsche gekwetsten in de ambu-
lancies bachten het front in Yper behan
deld werden, bewijzen volgende getuig
schriften, spontaan afgeleverd bij 't verlaten
van de ambulancie, ingericht in de Kaserne
Sinte Barbara.
Ik vertaal: de orginieele bewijsstukken
liggen ter ieders inzage. H. Zimmermann
schreef in 't fransch en in 't duitsch, W.
Könneker in 't duitsch alleen:
Uit naam van de zich hier bevindende
gewonde Duitschers, zou ik willen den heer
Dokter B... onzen dank uitspreken voor de
uitstekende geneeskundige behandeling en
liefdevolle verzorging die ons hier in rijke
mate toegedeeld werden.
(w. get.) Heinricn Zimmermann, oorlogs
vrijwilliger bij het Res. Inf. Regt. 214; O.
Bomgaum. privaat. Berlin N. W. 40. In
de tent 221.
Uit naam der gewonde Duitschers, opge
nomen in de annexe van het militair hospi
taal. kazerne Sinte Barbara te Yper, wilde
ik Mr Dokter B... mijnen diepen dank be
tuigen voor de teedere zorgen die hij aan
ons heeft besteed als geneesheer en als
mensch. 30 Oct. 1914.
(w. get.) Heinrich Zimmermann, vrijwil
liger bij het Infanterie reserve regiment 214,
G" compagnie, Berlin N. V/. 40, in tent 221.
X
Ik stel vast voor den heer Dokter B...,
dat de Duitschen in het hospitaal Ste Barbe
te Yper, zeer goed verpleegd werden.
(w. get.) Weihelm Könneker, Reserve In
fanterie Regiment, 215, 1" Compagnie.
Onze Schreiner komt zoo niet te laat, dan
toch ten onpas met zijne onwaarheden. Al
die deuntjes van slechte behandelingen en
dum-dum-kogels zijn al lange afgezaagd en
komen bij alle oorlogen uit de voddenmand
om den vijand er meê te bekladden.
Schreiner bedrijft de fout van te denken,
dat de menschen die hem lezen hun ver
stand verloren hebben of voor een tijdje op
zij gezet.
Een zonderling boek ook. dat begint met
ecne letterdiefte. De man Schreiner met na
me, begint met den titel te stelen van het
prachtig boek, gedurende den oorlog geschre
ven in 1916 en verschenen bij L. J. Veen,
uitgever, Amsterdam: «De Dood van Yper»
door Caesar Gezelle.
Ofwel Schreiner kent dat boek en dan is
zijn doen een diefte, ofwel hij kent het niet,
maar dan moest hij wat omzichtiger te
werk gaan bij het kiezen van zijnen titel.
Een boek waarop ik niet zou durven zweren
dat het te goeder trouw geschreven is.
Het verwondert ons dat de Nieuwe Rot-
terdamsche Courantzooveel lof besteedt
aan zulk een onbenullig boek. Want van de
veie oorlogsboeken die ik gelezen heb, is dit
een van de saaiste. De Courant slaat den
bal heelemaal mis waar hij Schreiner's boek
eenvoudig, sober, oprecht en sympathiek
noemt. Van oprechtheid kan er geen sprake
zijn. Bij 't lezen van dit boek komt al seffens
op den voorgrond het tendencieus en anti
belgisch karakter ervan. De schrijver zit nog
met de gedachten en vooringenomenheden
van een duitsch soldaat in 1914. Hij vlecht
door zijn verhaal onmogelijke verhalen van
vrijschutters. En wij vragen ons af waar de
indruk van onrechtheid vandaan komt. Het
verhaal is opgeschroefd, langdradig, eentoo-
nig om er bij te geeuwen. Alwie de streek
van Roeselare en Yper zeer goed kent, zal
getroffen zijn over zekere bijzonderheden die
de schrijver in zijn verhaal mengelt. Hij kan
lang in dien secteur verbleven hebben en de
streek goed kennen, maar zijn aangiften
van streek en plaats zijn zoo juist en zoo
percies dat hij moet ingelicht geweest zijn
docr iemand van ter plaatse zelf.
Aan sommige opgaven van bijzonderheden
kan men erkennen dat die medewerker van
ter plaatse zelf sterke neigingen heeft tot
het pangermanisme. Sommige plaatsen van
het boek, met beschouwingen over het
vlaamsche ras, voeren ons terug naar de
schriften van een zekeren hollandschen do
minee met naam Domela Nieuwenhuys Nye-
gaard, gewezen pasteur te Gent en te Oost
ende, ingever en eerste bewerker van de
propaganda van Jong Vlaanderen onder
de duitsche bezetting. Deze kende op zijn
duimpje de streek van Roeselare waar hij
Calvinistische propaganda aan 't voeren was.
De medewerking van Dominee Domela
Nieuwenhuys aan het bewuste oorlogsboek
lijdt geen twijfel.
De gentsche protestantsche pasteur heeft
in 't begin van den oorlog in het blad voor
duitsche propaganda De Toekomstin
1915 een oorlogsboek laten verschijnen. Som
mige texten ervan zijn woord voor woord
overgenomen in het boek van Schreiner.
Nieuwenhuys en Schreiner hebben aan het
zelfde ziekebed gezeten, ze hebben denzelf-
üen brief geschreven, ze hebben hetzelfde
gebedenboek in handen gehad en hebben
dezelfde bekentenissen ontvangen van het
slachtoffer der vrijschutters op eene hofste
de bij Staden.
Het zou me niet verwonderen ware onze
Schreiner zelf een protestant: zijn werk
geeft het uit. Hij boft in zijn verhaal met
de zaiige uitwerksels van de bezoeker aan
't hospitaal door den Pasteur Nyegaard. Hij
heeft dus den activistischen dominee Domela
Nieuwenhuys Nyegaard gekend en met hem
samen gewrocht.
Gelukkig bestaan er nog andere menschen
clan pro-duitsche dominés, menschen die ook
wat gezien en gehoord hebben van den oor
log. Anders zou zoo'n boek als dit veel kwaad
kunnen. Het is geschreven in 't Nederlandsch
wel met Duitsch doorspekt, maar toch in
't Nedsriandsch en waarschijnlijk bedoeld om
in Vlaanderen veel gelezen te worden.
't Is waar, het. komt wat laat en de men
schen zijn. reeds beu van oorlogsliteratuur,
maar toch kan het zijn kwaad en daarom
kunnen wij niet genoeg waarschuwen tegen
het koopen en lezen van zulke boeken. Ca-
veant Consules! Er is look in den meersch!
Dr H. BRUTSAERT,
Kamerlid.
£R3SBBBBBBBBE5E£SigBBfSiBiiSEHEElgD!
g Zend eenvoudig uw adres aan de fir- BS
B ma F. Vandevoordc, 31, Boterstr., Yper. ®j
GRATIS ontvangt ge volledige be- g
g schrijvingen en nuttige wenken.
7BBBBBBBBBSBBBEBBBBBBSBBB3SBB?
VAN 20 JULI TOT 3 OOGST
Korte levensschets dier Heilige Margarita.
Zij wierd geboren in 't jaar 260 te Antiochie,
in Klein-Azie. Haar moeder stierf weinige
dagen na haar geboorte. Haar vader, zeer
rijk man,- was afgodenpriester. Margarita,
klein kind, wierd toevertrouwd aan eene
voedster. Deze was christen en onderwees
Margarita in 't christendom. Haar vader dit
vernemende, wilde zijne dochter aan 't chris
ten geloof doen verzaken, eerst met zacht
heid en verleiding, daarna met ruwheid en
bedreigingen. Uit 't vaderlijk huis verban
nen wierd Margarita herderin. Door den ro-
meinschen rechter vervolgd om haar geloof,
wierd zij in de gevangenis geworpen, gegee-
seld, op den pijnbank gelegd. Weder in de
gevangenis verscheen haar den duivel onder
de gedaante van een vuurspuwenden draak,
dien Margarita met het kruisteeken verjoeg.
Wederom wierd zij gefolterd, brandende fak
kels wierden tegen haar gehouden; zij wierd
in een kokenden ketel gedompeld en einde
lijk onthoofd. Zij was pas 15 jaar oud. Mar
garita stierf de marteldood den 20 Juli 275.
Sedert de jaren 1100, wordt de Heilige
Margarita vereerd in de kerk van Ghelu-
velt. Bijzonder aanroepen tegen breuken en
krampen; gebeden voor de gezegende vrou
wen; gediend bij alle beproevingen; geraad
pleegd in het kiezen van een levensstaat;
gesmeekt tot het genezen van onbekende
plagen; verzocht om vrede en zegen in het
huisgezin; vereerd- ais beschermheilige der
jeugd.
De menschen stellen veel betrouwen in de
machtige voorspraak der H. Margarita, daar
ieder jaar duizenden bedevaarders met haren
feestdag en de daarop volgende dagen haar
heiligdom komen bezoeken. Een zeer koste
lijke rijve bewaart de relikwien der Heilige.
Zeven Statiën rond de kerk laten toe aan de
bedevaarders de marteldood van de H. Mar
garita te overwegen.
Schikkingen der diensten:
Op den Zondag onder de octaaf, 26 Juli,
Mis ten 5 7, 8 ti en 10 uur. 's Namiddags
ten 8 uur, Vespers en Sermoen.
Op den Maandag, 27 Juli, Mis ten 7, 8 en
g uur. Lpf ten 4 uur.
De volgende dagen der week: Missen ten
7 Vz en 8 uur. Lof ten 4 uur.
Zondag 2 Oogst: Mis ten 5 7 en 10 uur.
N. B. Men kan zich laten inschrijven
in 't Broederschap der H. Margarita.
Let opOp de Zondagen, den autobus
langs Gheluveit vertrekt ieder uur uit Mee-
nen 's morgens vanaf 7 uur; uit Yper vanaf
8 uur. Op de weekdagen alle twee uren.
IBBBBBBBBBBBBBaBBEBBBBBBBliBBBfl!
BACONMEEL: Droogmeelmethode der zwij
nen bij uitmuntendheid.
AMERIKAANSCH LIJNMEEL S. K.: Handel
in 't groot.
Goede alleenverkoopers gevraagd.
Molens H. Vanhoudt- Collen Zonen
Tel. Langemark 100. BOEZINGE.
■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■BB
HUN WERK: GOED EN SLECHT
In Kamer en in Senaat werd in de laat
ste week veel werk afgelegd. Daar zijn twee
groote redens toe. De eerste is, dat er tot
nu toe niet al te veel gedaan geweest is, de
verandering van Ministers heeft veel tijd
doen verliezen. En de tweede reden is dat
het verlof aanstaande is. Eens dat 't paard
den stal riekt, 't loopt ook dapper, ziet u.
Daar werd veel goed en daar werd ook
minderwaardig werk afgelegd.
Eerst het goede:
De Senaat heeft een wetsontwerp van Mi
nister Heyman aangenomen betreffende de
reglementeering van den huisarbeid in op
zicht van loonen en gezondheid. De Senaat
heeft in eerste lezing het wetsontwerp aan
genomen betreffende de taairegeling in het
lager onderwijs. Wie verwacht heeft dat dit
ontwerp een storm zou doen losbreken in
Wallonië, die werd leelijk bedrogen.
Op aandringen van Minister Renkin zal
de Senaat ook nog vóór het verlof de taai-
regeling voor het Middelbaar Onderwijs af
handelen.
Minister Renkin heeft met een gelukkig
woord doen voorzien dat weldra de moeilij
ke kwestie der loonregeling eene afdoende
oplossing zou krijgen.
In de Kamer werd eene meerderheid ge
vonden om bij wijze van eene wet de lijk
verbranding toe te laten.
Dit werd gestemd met 82 tegen 72 en 8
onthoudingen. De onthoudingen komen van
Katholieken die met andersdenkenden ge-
paireerd hadden. Dit is zich onthouden om
aldus een nietige stem uit te brengen. De
Socialisten hadden vroeger reeds beslist van
met de Katholieken niet meer te paireeren.
Nu het ging een principieel vraagstuk als de
lijkverbranding, dan hadden de Katholieken
maar niet te paireeren of ze maken een
knoop in hun godsdienstig geweten.
Na de stemming ging de Liberaal Baelde
van Antwerpen den voorzitter der roode
Vrijdenkerij Victor Ernest gelukwenschen.
Om logisch te zijn dan zouden dezen, die
de lijkenverbranding gestemd hebben, dit
op zich zeiven moeten toepassen. Maar dat
zullen ze niet doen.
Dat de Regeering van de Onderwijzers, de
Priesters en de Magistraten eene loonsver
mindering toepast met terugwerkende kracht
van vier maanden, nadat zij de 6 reeds
afgehouden en dan wedergegeven heeft, dat
kan door niemaiiü, tenzij door de Parlemen
tairen die hunne eigene wedde niet vermin
derd hebben, goedgekeurd worden.
De Kamers spelen eene belachelijke rol
als de Koninklijke Besluiten, welke de loo
nen regelen, reeds voorop verschenen zijn
en de Parlementairen ze dan, met het mes
op de keel, gaarne of noode moeten napra
ten. 't Is hetgeen M. Dhavé den Minister
van Financiën heeft laten opmerken.
DE STAKING
De achtste stakingsweek is ten einde en
rog is de werkhsrneming niet volledig. Nog
onlangs verklaarden de fransche Socialisten
de staking voort te zetten.
Het is effenaf misdadig de werklieden van
Noord-Frankrijk in staking te houden. Zou
men ginder aan de werklieden reeds durven
zeggen hebben dat zij volle 16 jaar zullen
moeten werken om het verloren in te halen?
En te moeten vaststellen dat er ook in
ons land medeverantwoordelijkheid bestaat
voor dit - misdadig bedoid, is waarlijk bo-
schamend voor de vakbeweging alhier.
De beigische Socialisten zijn de schuld
dat critiek gevoerd werd tegen M. Heyman
en de Regeering, omdat eene bijzondere on
dersteuning gegeven wordt aan de beigische
werklieden die docr de werkstaking in
Noord-Frankrijk getroffen worden.
Ware de socialistische centrale eerlijk ge
weest en hrd zij de verplichtingen vervuld
welke zij en "ich genomen heeft, dan zouden
dn aanvaiien nooit gekomen zijn.
Door die dubbelzinnigheid is de socialis
tische Textielcentrale medeplichtig in al het
leed dat door honderd duizenden wordt ge
leden en medeverantwoordelijk voor den
duur der staking en voor al de gevolgen
welke deze langdurige en rampzalige sta
king voor de werklieden zal na zich slepen.
ONZE PROVINCIERAAD
De Provincieraad van West-Vlaanderen
heeft een flinke vlaamsche daad gesteld,
waarvoor dient geluk gewenscht te worden.
M. L. Van Bauwel, eere-rechter te Ant
werpen, werd met eene indrukwekkende
meerderheid als eerste kandidaat aangeduid
voor het Beroepshof van Gent.
M. Beekman werd tweede kandidaat.
M. Haus viel weg, zoowel voor de eerste
als voor de tweede kandidatuur.
De kans staat groot dat de Regeering de
openstaande plaats van raadsheer bij het
Beroepshof zou doen bekleeden door een
flink jurist, een degelijk vlaamsch geleerde,
een rasechte Vlaming die het vertrouwen
geniet.
De stemming van den provincieraad van
West-Vlaanderen is een beteekenisvolle vin
gerwijzing in die richting.
De Regeering kan en moet nog veel doen
voor de praktische vervlaamsching van het
gerecht. Woorden kregen wij genoeg. Wij
verwachten daden en het ware voor de Re
geering ook niet meer te vroeg om eens
vlaamsche daden te stellen.
PAUSELIJKE ONDERSCHEIDING
AAN MINISTER HEYMAN
De pauselijke nuntius heef aan den heer
Heyman, Minister van Nijverheid en Arbeid,
het kruis van commandeur met plaque, van
de Orde van Sint Greogorius den Groote
overhandigd. Bij die esreteekens waren een
diploma, dat in lovende bewoordingen was
gesteld, en pórtret van Paus Pius XI ge
voegd.
PERSBETOOGING VOOR ONTWAPENING
De geheele Nederlandsche pers zet op het
oogenblik een groote werking op getouw
ten gunste van de algemeene ontwapening.
Alle Nederlanders boven de 18 jaar worden
opgewekt aan deze betooging deel te nemen
door een formulier te teekenen, dat tusschen
8 en 20 Juli in alle Nederlandsche bladen zal
verschijnen.
Het ligt in de bedoeling het verzoekschrift
naar de aanstaande ontwapeningsconferen
tie te Genève te zenden.
PACHTPRIJZEN
Minister Van Die voet zegde het volgende
in betrek met de pachtprijzen, wat echter
nog de gewenschte oplossing niet daarstelt.
Sommige socialistische collega's hebben
voorgesteld de pachtprijzen te verlagen. Dit
zou het ware middel zijn om den toestand
te verhelpen, zegt de heer Doms. Ik meen
dat de verlaging van de pachtprijzen met
200 en 500 frank per hectaar, terwijl het
verlies 1.500 frank per hectaar bedraagt voor
tarwe, 2.000 frank voor suikerbeeten en
nog meer voor vlas, geen oplossing is. Maar
zulks beteekent niet dat op dit oogenblik
de eigenaars niet uit eigen beweging opoffe
ringen zouden moeten doen.
Talrijke pachters stemden er in toe gedu
rende de voorgaande jaren eene hoogere
pacht te betalen vóór het vervallen er van.
De tijd is voor de eigenaars aangebroken
om zulks niet te vergeten en evenveel recht
vaardigheid aan den dag te leggen tegen
over hunne huurders.
VRIJSTELLINGEN
Bij de bespreking van een stukje wet tot
wijziging van sommige bepalingen uit de
militiewet, zegde M. Renkin, minister van
Binnenlandsche Zaken, het volgende:
De heer Van Hoeck vraagt dat men de
familie de vrije keus voor de vrijstelling van
den soldaat zou laten. Ik zal dit welwillend
onderzoeken. Men heeft ook gevraagd dat
het vermogen niet meer in aanmerking zou
komen. Zoolang het getal miliciens hooger
is dan het contingent, kan zulks aanvaard
worden. Maar ik vestig de aandacht der
Kamer op de gevoigen van de ontzaglijke
.geboortebeperking gedurende den oorlog.
In 1933, zal het getal miliciens 62.000 be
dragen; 52.000 in 1934; 42.000 in 1935 en
37.000 in 1936 en 1937. Het is te zeggen een
getal dat lager is dan het contingent.
Dat is een demographische vaststelling,
waarmede moet rekening gehouden worden.
SCHOLEN
Vrijdag was de begrooting van Weten
schapen en Kunsten aan de beurt om afge
werkt te worden. Zie, maar drie dozijn in
geschreven redenaars!
Socialist Dierkens heeft er weerom de on-
derpastoorkens bijgehaald en zijn haat tegen
het vrij onderwijs laten spreken. Hij gaf zijn
goedkeuring aan hetgeen te Couckelaere
gebeurde, waar de anti-katholieke meerder
heid weigerde de aangenomen jongensschool
verder te erkennen, en aldus verscheidene
onderwijzers van beproefde bekwaamheid en
vele dienstjaren op straat zette.
Broeckx, het liberaalke van Antwerpen,
kwam vertellen dat de kinderen in de vrije
scholen leeren bidden voor de bekeering van
de ouders, iets wat onverdraaglijk is voor
de vrijzinnigen, zegde hij.
Maar die redenaars deden precies uit
komen, dat zekere officieele scholen meer en
meer anti-katholieke scholen worden. Naar
hun opvatting over schoolvrede zouden de
vrije katholieke scholen moeten verdwijnen.
Maar daar zijn ze nog niet!
HULDE AAN WARDEN OOM
M. Edward Vermeulen (Warden Oom)
werd den 14 April laatst zeventig jaar en
zijn twintigste boek is verschenen.
Zijn menigvuldige vrienden en bewonde
raars uit alle gewesten van Vlaanderen zul
len gaarne deze dubbele gelegenheid te bate
nemen om den gevierden volksschrijver, die
nooit noch roem noch eere zocht, spontaan
te huldigen.
Warden Oom heeft zijn volk leeren lezen,
't Volk ziet hem gaarne en zijn werk zal
blijven.
Dit jaar nog, den 27 September, een Zon
dag, zal de viering van Warden Oom plaats
hebben te Roeselare. Al wie 'Vlaamsch voelt,
gansch het vlaamsche volk zal er zijn dank-
dankbaarheid betoonen en zijn eensgezinde
waardeering van zijn talent en zijn deugd.
Een feestkommissie zal ons daarover nog
meer laten weten later.
STRAATBORDNAMEN
I Wat zijn de Vlamingen toch leelijke za
gen gewordenZij kunnen aleens niet lijden
dat M. Max, de wereldberoemde burgemees-
ter van Brussel, op zijn eigen manier de
straten van Belgie's hoofdstad laat vertalen.
Biussel is tweetalig, zegt Max. Daarom
j r.Trffc iiij .itrMtbordnnmci) uit,turnden ipmnp
I staat Rue Royaïe-straatof Rue de
l'Etuve-straatDat is tweetaligheid zegt hij.
Wat weten de Vlamingen daarvan, wanneer
zij dat noemen geentaligheid Is er wel
reden om daarvoor in de brusselsche vlaam-
sche bladen zoo den aap te houden met den
brusselschen Burgemeester? En dan nog
daarbij een ondervraging in den Gemeente
raad, waarop de Burgemeester verplicht is
I te liegen dat hij het zelf gelooft. De borden
i waren te klein om er eene andere vertaling
I op ts zetten, zegde M. Max en iedereen ziet
dat ze dubbel grootte hebben bij deze die er
vroeger waren.
De menschen zijn hier zoo lastig niet. Wie
spreekt er hier van de «Boulevard Deken De
Bo-laanof wie vindt er graten in dat er
hier een Rue Guido Gezelle-straatis?
Integendeel, hier gaat men er fier op dat de
Engelschen, pardon de Franschen, zoo goed
hun weg weten te vinden, wanneer zij onze
stad komen bezoeken.
WERELDKONGRES VOOR DEN VREDE
Zooais aangekondigd, werd deze week te
Brussel het 28" wereldkongres voor den vrede
gehouden. De opening had Zondag plaats in
het Paleis der Akademiën. De volgende da
gen werden de kommissievergaderingen ge
houden in het Wereldpaleis.
Talrijke verslagen, betreffende den toe
stand op het gebied van den vrede en ontwa
pening in een groot aantal staten van Euro
pa, werden door de aanwezige afgevaardig
den uitgebracht en in de kommissies bespro
ken. In de kommissie voor ontwapening
werden drie besluiten gereed gemaakt door
Henri Lafontaine (Belgie), Victor Basch
(Frankrijk) en prof. Quidde (Duitschland).
Alle sprekers legden den nadruk op het groot
belang dat de ontwapeningskonferentie van
1932 voor de toekomst van Europa hebben
zal.
Vrijdag heeft het Kongres zijn sluitings
bijeenkomst. «ehouden, waarin verscheidene
besluiten werden aangenomen. Een dezer be
sluiten betreft de ontwapening en zegt dat de
eerste taak van de ontwapeningskonferentie
is cm het oorlogspersoneel.en -materiaal te
verminderen tot een peil beneden dat van
1914. Voorts moet het beginsel van gelijkheid
van overwinnaars en overwonnenen ten aan
zien van de ontwapenig bevestigd worden.
De ontwapening moet zoowel langs recht-
«ri.-ekschen weg geschieden als langs on-
s'trèekschen wég geschieden als langs ori-
grootingen; de geoefende reserves en leger-
veerraden moeten er bij inbegrepen worden.
De motie eischt verder, dat de mogendheden
zullen afzien van de oorlogsmachines en
-methoden, die reeds door verdragen verbo
den zijn.
Een ander motie wenscht, dat de landen,
die het verdrag van Kellogg onderteekend
hebben, hun wetgeving daaraan zullen aan
passen en allen zullen straffen die door
woord of geschrift tot oorlog zullen aanmoe-
digdli.
Minister Heyman begroette het Congres
uit naam van de beigische Regeering.
Zooals we meldden, kwamen Donderdag
der verleden week een 50-tal leden van den
Provintieraad op bezoek in het «St Idesbaid»
Sanatorium op «De Lovie» te Poperinghe.
Het mag gezegd worden dat deze inrich
ting een der prachtigste en best geschikte
is van 't land, en het mag ook wei eens her
haald dat, zoo de kostgangers er dezen zo
mer reeds schoone dagen slijten, dit is dank
het onverpoosd werken van Heer Dr Brut-
saert.
"IBBISÜSBBEBaBBIHHBKSÏBBBSSBHWHISSiaB?
DE VLIEGERS VAN DIKSMUIDE
Het Belgisch Gerecht
Zooals onze lezers zich herinneren kwam
de zaak der vliegers van Diksmuide voor het
Hof van Beroep van Gent en wel de eisch
tot schadevergoeding aan het Bedevaartko-
miteit, dat zich als burgerlijke partij had
aangesteld. Bedoelde eisch was door de recht
bank van Veurne afgewezen en het Hof van
Beroep van Gent heeft die uitspraak, op
10 Juli, natuurlijk bekrachtigd.
Het belgisch gerecht blijft, als het Vlamin
gen geldt, wat het was. Het Bedevaartkomi-
teit onderzoekt of het de zaak voor het Hof
van Verbreking kan brengen.
DE NIEUWE YOUNG-CONFERENTIE
De datum van 17 Juli is gesteld geworden
voor de samenkomst der deskundigen te
te Londen. Frankrijk, Engeland, Italië, Bel
gie en Duitschland zullen er aan deelnemen.
De Vereenigde-Staten, die het Youngplan
niet hebben onderteekend, zullen verzocht
werden zich door een officieelen toeschou
wer te doen vertegenwoordigen.
Het eerste deel der werkzaamheden zal
waarschijnlijk een week duren.
Behalve het vraagstuk van het waarborg
fonds en de kwestie van de leveringen in
natura, zal ook een methode moeten gevon
den worden voor het terugbetalen door
Duitschland van de uitgestelde herstelbeta
lingen.
De leveringen in natura, zijn, economisch
bezien, een tweesnijdend zwaard. Eensdeels
zijn zij een gratis-levering van Duitschen
kant, een goederen verplaatsing naar de ex-
geallieerden landen, waartegenover deze niets
behoeven uit te keeren. Anderdeels echter
doen deze leveringen, juist door haar koste
loos karakter, allen anderen voortbrengers
der zelfde goederen, b. v. steenkool of hout
een zware concurrentie aan en versterken zij,
voor de toekomst, Duitschlands positie als
uitvoerend iand. Een stopzetting dezer,leve
ringen wordt dus ook in Duitsch niet als een
onvermengd voordeel beschouwd, terwijl een
Heel de inrichting werd door de Provin-
tieraadsledcn afgezien en uit dit bezoek en
uit de gesprekken met de verzorgden, moest
iedereen bes"uiten dat decs model-inrichting,
de gezonde lucht, gepaard met het zorgvol
toezicht van den Heer Dr Siercns, de gene
genheid van E. H. Pil, aalmoezenier en de
verkleefde zgrgen der Ecrw. Zusters, zedelijk
op de aldaar verblijvende*! den besten in
druk moeten maken en zoo ten voordeeligste
helpen aan hun lichamelijk herstel.
Hierboven een kijkje der Provincieraadsleden tijdens hun bezoek aan liet Sanato
rium Op den eersten rang ziet men van rechts naar lirikè: E. H. Pil, aalmoezenier;
Heer Dr Sierens, geneesheer op het Sanatorium; Heer Dr Brutsaert, de werker, door
wiens toedoen het Sanatorium hier ingericht en zoo rap tot stand kwam; M. Mayeur,
Voorzitter van den Provincieraad.
■■IIWHIIIIIIIillHi 'III' lllllil'lll
8EgB8G73BB0EaH
I-Iet is steeds eene grootsche plechtigheid de zegen met het H. Sacrament door den
Priester over eene schaar geloovigen te zien geven.
Zondag nog trof ons dat heerlijk schouwspel te Coxyde.
Ingetogen en diep neerbuigend stonden de zecbezoekers rond het altaar, op het
strand van Coxyde opgetimmerd, en van waar E. H. Borre, pastoor te Coxyde
gewezen leeraar aan 't College te Poperinghe den zegen gaf over de omstaanders
en over de wijde zee om Gods zegen af te smeeken voor het zedelijk en stoffelijk wel
zijn van Coxyde en zijn bezoekers.
De processie had te dezer gelegenheid haar beste groepen uitgezonden en de vis-
schers ook houden het als strenge plicht telken jare in volledige uitrusting het
H. Sacrament te vergezellen om zoo Gods hulp voor hun en hun gezin af te vragen.
Coxyde is een der aangenaamste plaatsen onzer kust geworden, zoo iets waar groot
en klein zijn genoegen kan vinden.
Poperinghe is er goed vertegenwoordigd, immers: de geestelijke leider, E. H. Borre,
pastoor, verbleef menig jaar in onze stad als leeraar in 't College en de leider en
inrichter'der feestelijkheden is M. Priem J., geboren te Poperinghe, te Coxyde verblij
vend, en er gedurig bezig om het verblijf der vreemdelingen aangenaam te maken!
Laat ons hopen dat het goede weder er bij kome orn het strand wat heerlijke dagen
te geven.
^-3
DE ZEGEN OVER VOLK EN ZEE
DE VISSCHERSGROEP ALS EERE WACHT VAN HET 11. SACRAMENT
voortzetting er van, maar nu met terugbe
taling der waarde, geheel in de lijn dus
van Hoover's voorstel neerkomt op een
geallieerde tegemoetkoming aan de Duit
sche industrie! Deskundigen zullen thans
geroepen worden om deze economische
puzzle op te lossen.
DE TAALWET IN DEN SENAAT
Z. E. Pater Rutten en de heeren Tschoffen,
Vermeylen, Carnoy en Van Overberg hebben
zich dapper geweerd om hier het goéde recht
van de Vlamingen en meteen het gezond
verstand te doen zegevieren en verdienen ook
een pluimpje. Het is mogelijk dat, als het
ontwerp in de Kamer zal worden behandeld,
wellicht tijdens de uitzonderlijke zitting van
de maand October e.k., er nog wel enkele
wijzigingen aan. den tekst zullen gebracht
worden. Wij mogen ons ook verheugen over
den geest in denwelke de besprekingen in
den Senaat werden gevoerd.
Het is een harde strijd geweest. Amende
menten weiden ingediend met de vleet en
het as niet altijd mogelijk klaar te zien in
dien stortvloed, in zooverre dat op het slot
het besluit getroffen werd een nieuwe bij
eenkomst van de commissie bijeen te roe
pen om de teksten te ziften en te ordenen.
Totdat de definitieve tekst op zijn pooten
staan zal, moeten wij ons van ieder deflni-
I III I i i i II IIllliilllIBi
tief kommentaar onthouden; maar op het
eerste zicht lijken de uitslagen niet slecht
te zijn. Integendeel.
ONZE TAAL IN 'T GERECHT
De Hoofdkommissie van de Kamer welke
opdraciit gekregen heeft het ontwerp op de
taairegeling in rechtszaken te behandelen,
heeft Donderdag dit onderzoek voortgezet.
Een voorstel was ingediend om de plei
ters toe te laten de taal van de rechtsple
ging te kiezen, doch de Commissie heeft dit
voorstel terecht verworpen.
Welke zal dan het lot zijn van de advo-
katen die niet in staat zijn in het Neder
landsch te pleiten?
De commissie heeft aangenomen dat de
advokacen die sedert meer dan 10 jaar tot
de Balie behooren in de toekomst voort in
het Fransch mogen pleiten voor de recht
banken in het vlaamsche land. De anderen
krijgen een uitstel van 5 jaar om de taal der
streek aan te leeren.
De commissie heeft ten slotte het be
sluit getroffen dat van de 17 leden, raads
leden bij het Verbrekingshof er 10 de Ne
derlandsche taal behooren machtig te zijn.
De commissie zal toekomende week voort
doen.
I Gebruikt Chicorei WYPELIER-TAFFIN I
't is de beste.
ONZE TAAL BIJ 'T LEGER
De H. De Burlet behandelt in zijn ver
slag over de begrooting van Landsverdedi
ging, het taairegiem bij het leger ter uit
breiding van de maatregelen getroffen door
de wet van 1928. Hoe men de officieren en
onderofficieren in de mogelijkheid zal stellen