SLECHTE BOEKEN
De Algemeene Spaar- Lijfrentkas
Twaalfde Vlaamsche Ijzerbedevaart te Diksniuide
STAD
Tuin= en Landbouwtentoonstelling
POLITIEK OVERZICHT
Hulde aan Renaat De Rudder
op 12, 13 en 14 September 1931
2P* JAAR. -- l 35.
STORT 6.30 FRANK
KATHOLIEK NIEUWSNOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD.
EEN OVERWELDIGEND AANTAL BEDEVAARDERS
POPERINGE
Bedrijvigheid in 1930
Het oordeel der Pers
PAST HEM TOE!
msmssmmmsa^arnaa^
ZONDAG 30 OOGST 1031.
WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN.
KSfltSS
"DE POPERINGENAAR
Uitgever
SANSEN-VANNESTE
POPERINGE
Telefoon N' 9. - Postch. N' 15.570.
op onze postcheckrekening en in heel
Belgie wordt ons blad U wekelijks
tot Nieuwjaar per post besteld.
Voor Frankrijk van nu tot Nieuwjaar
12.60 FRANK.
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel 1,00 fr.
Kleine berichten (minimum) 4 00 Ir.
1 fr. toel. v. ber. met adr. t. bur.
Berichten op 1" bl per regel 2,50 fr.
Berichten op 2bl. per regel 1.75 fr.
Berichten op 3° bl. per regel 1.50 fr.
Rouwber. en Bedank, (min.) 7.00 fr.
Te herhalen aankondigingen:
prijs op aanvraag.
Annoncen zijn vooraf te betalen
en moeten tegen den Donderdag
noen ingezonden worden; Kleine
berichten tegen den Vrijdag noen.
Een goed boek, is een goede vriend. Een
slecht boek is een slechte vriend.
Een goede vriend is een groote schat.
Een slechte vriend is een deugdverderver,
eeti gelukstoorder.
Bestaan er slechte boeken, slechte
schriften? Wat een vraag?
En toch zijn er op onze dagen, die hou
den staan, dat slechte lectuur evenmin be
staat als een vierkante cirkel. Purls om
nia pura: als gij zelf gaaf en gezond zijt,
is al wat ge verorbert in boeken en schrif
ten goed en gezond voor u. Slechte lec
tuur is een uitvindsel van de zieke ver
beelding van enggeestige menschen, van
dweepachtige menschen, die in alles
kwaad zien.
Voor iemand die als hoogste wet van
zijn zedelijk gedrag het Vis ta vie, leef
uw volle leven uitSuis ta joie, geef
de volle teugels aan uw genotzuchthul
digt, fan er geen spraak zijn van slechte
verboden lectuur. Voor hem zijn de mees
te zinstreelende, de hevigst genotsprikke-
lende boeken de beste uit den hoop.
Zoo denken vele theoriemenschen, zoo
schrijven ze voor de anonieme massa; zoo
handelen ze niet altijd als ze met bepaal
de personen te doen hebben.
Montesquieu, schrijver van het werk
Lettres persanes betrapte eens zijn
dochter onder het lezen van zijn eigen
boek: «Houd op, riep hij haar met ver
schrikte stem toe, weg dat boek, het is
een werk van mijn jeugdige jaren, dat
niei voor de uwe geschikt is».
Dichter bij ons, hooren we den gekenden
schrijver Marcel Prévost, op het einde van
het ieesuiraal, dat hij in een der adelrijk-
sve iwiiiriièn van Parijs had bijgewoond,
tor «i. der dischgenooten zeggen: Me-
|u3w. geloof mij vrij, lees nooit één mij
ner rouians I
liet is tie echo van het woord van J. J.
Rousseau: «Een reine ziel moet mijn
boek mei lezen; wee de jonge dochter die
het doorbladert: clle est perdue, verloren
is zij Het hart is bedorven, altijd; de
geest geraakt op het dwaalspoor, menig
maal.
Een jonge dame had zich verlustigd in
net lezen van La Nouvelle Héloïse
Koortsachtig stapt zij naar de Groote
Markt van Genève, een oogenblik aarze
ling... een knal, en de ongelukkige stort
ten gronde, tei vijl haar bloed in rood-
purperen gudsen neerspat op het stand
beeld van den schrijver J. J. Rousseau.
Ja, er zijn wel slechte boeken, boeken
die men niet moet, niet mag lezen. Het
Uchaam kwetsen ze niet altijd; te vreezen
en te verwerpen zijn ze, om de zedelijke
wonden die te In het hart slaan, wonden,
baast ongeneesbaar, langswaar geloof en
reinheid gedurig aan wegvloeien.
Het zijn maar speldeprikken, niets
ergs?... Elke prik in het hart is als een
«ware slag van 't zwaard.
Verpeste lucht werkt als gift op het li
shaam.
Een flauwe, benauwde atmosfeer ver-
«iapt de lichaamskrachten.
AUeen de heldere, zuivere lucht schenkt
teven en sterkte.
Er zijn boeken die dooden; gij moet ze
«iet afschuw vluchten.
Er zijn boeken die verweekelijken; gij
«noet hun gezelschap vreezen.
Er zijn boeken die deugd doen aan
hart en géést; gij moet ze opzoeken en
liefhebben als trouwe, gedienstige vrien
den.
Nooit misschien was het zoo noodig als
op onze dagen, eerst goed uit zijn oogen
lezlen alvorens een nieuw, ongekend boek
open te slaan. Nooit waren de slechte boe
ten zoo talrijk verspreid, nooit stonden ze
•oo "emakkelijk in Ieders bereik.
Jaarlijks geeft de Staat ontzaglijke
•ommen gelds uit tot bestrijding van ze
kere onnoembare zieken, droeven nasleep
al te dikwijls van een losbandig gedrag.
Denkt gij nu dat de Staat de eerste en
ergste oorzaak van al dat menschelijk
»ee zal tegenwerken, dat hij paal en perk
Md stellen aan de openbare zedeloosheid,
die zoo schandig wordt in de hand ge
werkt door schunnige bladen en prenten,
door ontuchtaanleerende, ontuchtaanprij-
zende schriften en romans?... Wekelijks
vervoeren de treinen van den belgischen
Staat duizenden kilos van dat smerig
papier, te vuil en te rot om op een mest
hoop te werpen.
Men besteedt arbeid en geld om de
rampwekkende dijkbreuk te herstellen;
maar aan den overkant doet men zijn
best om het woest vernielende element in
volle stroomen, vooruit te stooten.
In de maand Juni 1874 werd een fransch
soldaat, met name Bonard, voor moord
aanslag ter dood veroordeeld. Op het
oogenblik dat hij ging gefulsilleerd wor
den, sprak hij deze woordenIk heb aan
God vergiffenis gevraagd... Ik ben hoogst
plichtig, maar er zijn er die plichtiger zijn
dan ik: het zijn de schrijvers van slechte
boeken, de opstellers van slechte bladen,
die me in den afgrond hebben gestort, zij
hebben me allen eerbied doen verliezen,
eerbied voor den godsdienst, eerbied voor
de zedelijkheid, eerbied voor de overheid.
Eerbied voor den godsdienst!... Hoe
rijmt men dat te zamen met de moderne
gewetensvrijheid, met de moderne ont
voogding van den menschel!jken geest!
Eerbied voor de zeden!... En waar
blijft dan het onaanvechtbaar recht tot
pleiziermaken, tot ongestoorden wellust
der ingeboren genotsdriften?
Eerbied voor het gezag!... Is de mensch
dan maar op den aardbodem om zijn le
ven lang een drukkend, vernederend juk
te dragen, lijk een lastdier?
Wat kan de moderne staat daar zooal
tegen inbrengen? Zal de schrijver die er
pleizier in vindt in zijn boeken én gods
dienst én zeden én gezag als kinderspeel
goed te breken, hem niet kunnen antwoor
den: In uw grondwetten lees Ik: de vrij
heid om op ieder gebied mijn meening uit
te drukken wordt mij gewaarborgd?
Van het initiatief van den Staat is hier
maar weinig te verhopen.
Tegenover de losbandige, zedelooze li
teratuur ligt de moderne Staat gebonden,
als Samson in de macht der Philistijnen.
Moeten we dan de overheid maar laten
slapen, en machteloos de armen kruisen?
Wel neen! Er moeten ruiten gebroken, als
't noodig is. Wanneer al wat deftig is, ern
stig en volhardend, samenspant om de
openbare meening tegen de uitdagende ze
deloosheid der straten in 't gareel te ja
gen, bestaat er kans dat de bevoegde be
sturen hun snijmes zullen nemen om ten
minste de etterende puisten, die onze
maatschappij zoo afzichtelijk, zoo verpes
tend maken, te doen verdwijnen. En dat is
toch iets, dat is veel! Vooruit! wij mo
gen niet langer dulden dat uitheemsche
pornografie onze jeugd, onze kinderen
ongestraft besmette.
Edoch, het bloed terug gezond maken,
het bloed gezond bewaren, dat moeten we
van den Staat niet verwachten. De kwaal
der zedeloosheid wordt door de wetsdok
ters dikwijls op gansch tegenstrijdige wij
ze gediagnostikeerd. Een boek, dat niet
alleen wij, katholieken, om zijn afstoote-
lijke schunnigheid aanklagen, blijft uit
gestald... en de besturen zijn «gebonden
als SamsonMannen, die azen op de
verotting der maatschappij filmen het
schandalig boek om de viesheid ervan
door duizenden en duizenden te laten rie
ken. Zekere gemeentebesturen hebben, met
de wet in de hand, de vuiligheid verbo
den... Eere aan hen!... Hebben alle ge
meentebesturen dien moed gehad?
Hoeveel gevaarlijke, verderfelijke boe
ken staan er niet in de volksboekerijen!...
Ouders, zoo gij uwe kinderen tegen be
smetting wilt vrijwaren, zoo gij hun bloed
zuiver begeert te bewaren, moet gij het als
een duurzaam plicht aanzien, zelf zorg
vuldig na te gaan wat soort boeken zij in
handen nemen.
Al wat ongezond is voor hun lichaam,
werpt gij weg, instinctmatig.
Zijt gij even oplettend om te weren alle
voedsel, dat hun geest kan schaden, hun
hart vergiftigen? DE .KEMPE.
<83SSBaaasaB9BBB2£BaBa8NaB£ieB;i35iaaE£H£B2a3Sa33£2£3S3!3ligSS
Een zichtje op de volksmassa, slechts een hoekje want een foto is onmachtig den indruk van
den grooten toeloop weer te geven.
in de lokalen der Gemeenteschool. - Zie verder omstandig programma.
BIBEBBBBBSBBBBBBBBBBBBBBBBHBBBBBBHBIBBBBBBHBBBBBDBBSEEB
De Algemeene Spaar- en Lijfrentkas
heeft zooeven het verslag over haar han
delingen van 1930 laten verschijnen. Daar
uit ontleenen wij enkele belangwekkende
inlichtingen.
Op 31 December 1.1. bedroegen de door
de Algemeene Kas beheerde kapitalen
samen 10 milliard 328 millioen frank.
Verleden jaar waren de stortingen in
de Spaarkas zeer overvloedig. Zij bedroe
gen 3 milliard 418 millioen en overtroffen
de afhalingen met 1 milliard 980 millioen.
Houdt men rekening met den op 31
December gekapitaliseerden interest, dit
is 239 millioen frank, dan groeiden de
spaarinlagen in 1930 aan met 2 milliard
219 millioen fr.
Anderzijds steeg het aantal boekjes dit
jaar van 4.760.028 tot 4.966.604, dit is eene
vermeerdering van 206.576.
Op 31 December 1930, beliepen de in
lagen op spaarboekjes 7 milliard 768 mil
lioen eh de goudwaarde er van was na
genoeg die der inlagen van vóór den oor
log, welke op 31 December 1913, 1.100 mil
lioen frank bedroegen. Het spaargeld, in
geschreven in de staatsschuldboekjes, wel
ke aan de spaarboekjes gehecht waren,
beliep anderzijds 340 millioen frank
nominaal kapitaal.
Het valt moeilijk al de oorzaken te be
palen welke in 1930 het sparen hebben
kunnen beïnvloeden. De uitbreiding der
economische en finaneieele crisis moet
echter in ruime mate het hare bijgedra
gen hebben tot die toename der stortin
gen. Het gewone kliënteel der Spaarkas,
dat de laatste jaren werd overgehaald tot
beursbeleggingen, werd des te zwaarder
cioor de crisis getroffen dat zij met die
soort van verrichtingen minder was ver
trouwd; aldus werd zij er toe genoopt haar
spaargeld opnieuw aan de Spaarkas toe
te vertrouwen.
Heel in het begin van 1931, bleven de
bijzonder ilooge spaarinlagen in de Alge
meene Spaar- en Lijfrentkas toestroo-
men. Alzoc, gingen de stortingen in Ja
nuari en Februari de geldafhahngen met
403 millioen frank te boven, dit is 15 mil
lioen meer dan in dezelfde maanden van
bet jaar 1930. Daarna volgde er een ver
traging en benaderde de spaarbedrijvig-
heid die van 1929. Voor de maanden Maart
tot Mei 1931 namen de Inlagen met 235
millioen toe, dit ls meer dan in 1929, doch
minder dan In 1930.
Sinds den aanvang der economische
crisis en om deze te verhelpen, volgden
de Nationale Bank van Belgie en de an
dere groote bankinstellingen een politiek
van goedkoop geld. De Spaarkas deed aan
die politiek van algemeen belang mede.
Trapsgewijze verminderde zij de percen
ten harer gewone beleggingen, evenals het
percent van den interest, die zij verleent
op de haar toevertrouwde geldinlagen.
Dit laatste percent verlaagde zij met In
gang van 1 Juli 1930 van 4 tot 3.60 op het
gedeelte der inlagen tot 20.000 frank en van
3 tot 2.70 op het gedeelte boven dat be
drag.
Daarna daalde de geldhuur verder en
de interestvoeten op de spaarinlagen wer-
i den dan ook met ingang van 1 Januari
1931 teruggebracht tot die van vóór den
oorlog, dit is 3 t.h. tot 20.000 frank en
2 t.h. op het gedeelte daarboven.
Dank zij de verstandige en toegewijde
medewerking van het onderwijzend per
soneel, maakte het schoolsparen nieuwe
vorderingen. In 1930 waren de stortingen
ten getalle van 2.300.000; zij bedroegen
71 millioen frank. Het percentage der
sparende leerlingen steeg van 64 in 1929,
tot 66 in 1930.
Reeds in de verslagen over de voor
gaande jaren werd er op gewezen, dat de
nieuwe wetgeving op de verzekering tegen
de geldelijke gevolgen van ouderdom en
vroegen dood het arbeidsveld der Lijf
rentkas heeft verruimd.
Het aantal aangeslotenen is in 1930 ge
stegen van 3.910.000 tot ongeveer 4.035.000,
dit is een vermeerdering van 125.000.
In dat jaar bedroegen de stortingen, zoo
voor vestiging van ouderdomsrenten als
van overlevingsrenten, 321 millioen fr.
Het rentefonds is van 1.541 millioen fr.
tot 1.919 millioen gestegen, dit is een ver
meerdering van 378 millioen of ongeveer
25 t. h.
Ondanks de economische crisis bedroe-
(Zie vervolg onderaan laatste kolom.)
Voor de twaalfde maal ging de
schoone pelgrimstocht der duizenden en
duizenden Vlamingen naar het beruchte
stukje Belgie, dat een gansche eeuw zijn
vrijheid ongeschonden bewaren kon. Reeds
vóór de dag over het land hing, ging heel
i Vlaanderen ter beêvaart en in de vroege
j morgenuren had Diksmuide zijn karakte
ristiek uitzicht der beêvaartdagen.
j Trokken de dichte scharen verleden
jaar op om het vlaamsch volksgedenkr.ee-
;ken in te huldigen, op de IJzerboirden
gebouwd met de steenen door elkeen
sa&mgebracht, Zondag 23 Aug., werd al-
gemeene hulde gebracht aan het edelste
figuur van het IJzerfront: Renaat de
1 Rudder.
i De droeve reeks van regendagen had
opgehouden en de schuchtere oogstzon
.wist de geestdrift wakker te houden. Uit
alle hoeken van 't land kwamen ze toe
gestroomd: werkman en gestudeerde, boer
en student, kerel en keerlin, met trein,
met bus, met tram, met fiets.
Op 27 Augustus 1922, wanneer de derde
Ijzerbedevaart werd Ingericht, werd te
West-Vleteren een liefdevolle hulde ge
bracht aan Renaat de Rudder, Vierdui
zend bedevaarders namen er toen deel
aan.
Jaar na jaar groeide het getal om zekef
een toppunt te bereiken in 1930. Doch
dit jaar was ook geen enkele Vlaming ach
terwege gebleven, want overal wapperden
de vlaggen en de vaandeltjes en van 8 ure
af, was het een gaan en komen op den
IJzertoren.
Eikeen wou de crypte bezoeken, ieder
een wou Nele bewonderen, en elkeen die
kon, wilde van het IJzerpanorama ge
nieten: volk en nog volk.
Tallenkante heerscht de vlaamsche at
mosfeer. Oude volksdeuntjes naast strijd
liederen doen de steenen dreunen en lang
voor de eigenlijke plechtigheid aanvangt,
dringt de onafzienbare volksmassa rond
het gedenkteeken. Het grootsche monu
ment feest meê en rijst slank op te mid
den van honderden vlaamsche vlaggen.
Aan zijn voet zijn mooie bloemperkjes
aangebracht, want te midden daarvan.
Immers, wordt de heilige der 4* divi
sie gestandbeeld.
't Uitzicht is eenig-mooi: padvinders
hebben hun kleine tenten opgeslagen
langsheen den 50 meter hoogen toren, aan
welks voet de heilige Mis opgedragen
wordt. Heerlijke aanblik, die duizenden-
koppige menigte in de vlakte!
Nadat klokgelui en treurmarsch de
plechtigheid hadden ingezet, gaf heer
Platteau nog eenige inlichtingen en ver
zocht dan den E. Pater Callewaert het
gebed der bedevaart te doen.
De Eerw. Pater bad een Vader-Ons
voor de gesneuvelden en de Psalm van
Rodenbach voor de overlevenden.
Na de gezamenlijke uitvoering van
Mijn Vlaanderen heb ik hartelijk lief
sprak doctor F. de Pillecyn een symbo
liek huidewoord uit over Renaat de
Rudder. Hij stelde hem tot voorbeeld aan
onze Knapenschap, als den sterke van
wil en den standvastige in 't lijden. Hij
noemde hem het zinnebeeld van het zui
vere ideaal, dat slechts door het offer be
reikt kan worden.
Daarna had de internationale bloemen
hulde plaats. Door Waalsche, Ameri-
kaansclie, Iersche, Duitsche, Engeische en
Fransche oud-strijders, waarop Vlaan
deren van Veremans luid over de IJzer-
i vlakte uit ailer borst helmde.
j Daarna werd kennis gegeven van een
telegram, gezonden aan heer Renkin, na
mens het Bedevaartcomiteit.
Sprak dan Dr Frans Daels. Hij wees
op de diepe beteekenis der vier groote
symbolen van Vlaamsch leven en dood,
voorgesteld door den gedenksteenAan
Renaat de Rudder, Jee English, de ge
broeders van Raemdonck en Lodcwijk de
Boninghe. Hun nagedachtenis verzinne
beeldt geheel den kruisweg van Vlaande
ren, dat steeds om algebeelen vrede
vraagt.
Na de hernieuwing van den eed van
trouw aan Vlaanderen, nam de groote
plechtigheid aanvang. De compagniege
zellen van Renaat de Rudder, zijn oudste
broeder en meerdere anderen, kwamen
't gedenkteeken huldigen, waarna onder
't schallen der bazuinen en 't spelen der
muziek, het gedenkmaal onthuld werd.
Het is een meesterwerk van den oud
strijder Houbrouck, van Temsche, die
in een oorspronkelijk beeld de heele tra
gedie van den vlaamschen IJzersoldaat,
treffend heeft weergegeven.
't Beeld dat 9 meter hoog is, sluit
mooi aan bij de siervolle lijn van het
monument. Nadat het gedenkteeken als
begraven werd onder een berg van bloe
men, hield de 17-jarige J. Mayeur, een
korte toespraak, waarin hij Renaat de
Rudder, als geestelijke leider steli van
het Algemeen Vlaamsch Studentenver-
bond en een algemeenen oproep deed tot
de massa om samen te werken met de
studeerende Jeugd, tot meer vrede en wel
vaart in de gemeensctiap.
Na deze pracht: rede werd meege
deeld, dat het aantal deelnemers op meer
dan 200.000 mocht geschat worden. Dan
werd nog Groeninghe gezongen, en de
heer Dr J. Bosman, Zuid-Afrikaan, en
Dr W. J. L. Van Es, Noord-Nederlander,
brachten dan de hulde namens hun bond.
Als onvergetelijk slot dezer bedevaart,
werd door de meer 200.000 man sterke
menigte de Vlaamsche Leeuwgezon
gen.
In de meeste orde trok de lange stoet
de beide bruggen over, urenlang, zooals
het gebeurde tijdens den voormiddag.
Heel de Pers ls door zijn verslagen diep
onder den Indruk van de indrukwekken
de doodenvereering, welke Zondag te
Diksmuide heeft plaats gehad.
De Standaard Onder de kalme blik
van den polltiekommisaris, staande op
ie pul, groeit het geroezemoes als een
beukende zee, om te verstillen naar
gelang de Ijzer bereikt wordt, waar voetje
voor voetje moet gegaan worden, borst
tegen rug, schouder aan schouder, oud
:n jong.
Er ligt op elk gelaat een stille glim
lach, groeiend uit innerlijke blijmoedig
heid zich te voelen als kind van het
/laamsche gezin. De haz'ten zijn samen
gesnoerd in een liefdevol gevoel van deze
iankbare hulde.
En de zon ls ook een welkom vaandel
zver die duizendkoppige menigte
Le XX" Siccleis getroffen geweest
loor de orde en de tucht welke er heerseh-
,en. Hij drukt zulks als volgt uit: «Deze
massa gehoorzaamt zeer gewillig aan de
hevelen door de inrichters gegeven; zij
is geduldig en gediciplineerd. Dat geeft
ons vertrouwen. Deze formidabele be
weging richt zich naar den wil der
leiders
In La Libre Belgiquc treedt dezelfde
meening eveneens op den voorgrond:
Hier heerscht een volledige tucht. Man
nen en vrouwen van allen leeftijd, jon
gens, meisjes en kindéren zijn in geslo
te massa opeengehoopt, ze zwijgen
En laat ons niet onrechtveerdig zijn
noch onvolledig met niet te zeggen dat de
XII' Vlaamsche Bedevaart afliep in volle
weerdigheid, omringd met een wasem van
regionaliste en godsdienstige godsvrucht.
c L'Etoile Beigeis met schrikkelijke
vooruitzichten geslagen. Zij ziet in het
verschiet een vreeseiijken burgeroorlog.
De betoogers waren histerieke flamingan
ten en het blad stelt met ontzetting de
vraag wat baron Jacques, die zijn stand
beeld heeft op de markt te Diksmuide,
zou gezegd hebben, had hij kunnen spre-
Het Standbeeld van
Ren. De Rudder bij de onthulling
De II. Mis cp den voet van het Gedenk'eet., n.
ken bij het zien van dat bosch van leeu-
wenlvaggen.
Wij weten het niet, maar we ver
moeden dat hij gelijk iedereen zou heb
ben uitgeroepen: Wat is dat schoon!
La Nation Beige heeft opgemerkt dat
meer dan de helft van de vlaamsche
vlaggen ook den nationalen strik droegen.
Het blad geeft verder eene geestdriftige
beschrijving over Renaat De Rudder, die
ook een goede Belg was.
Het Laatste Nieuws noemt de bede
vaart een reusachtige menigte, samen
gestroomd ln de kunstig getooide stad.
Vooruit zag een ontzaglijke menig
te die zich verdrong rond den Helden
toren
Een grootsche doodenhulde van hon
derdduizenden Vlamingen getuigt Het
Handelsblad
La Dcrnière Kcure geeft een objec
tief beeld van de bedevaart en besluit:
Het was een ware bedevaart van een
volk aan zijn dooden!
Le Peuple kon door de pen van zijn
er heengestuurden redacteur den indruk
niet ontgaan. Hij geeft hem dan ook ge
trouw weêr: «De bedevaart was grootsch;
wanneer een muziek den Vlaamschen
Leeuwaanheft, luistert de massa in
god.sdienstigen eerbied, met ontdekten
hoofde; er wordt veel te koop geboden,
maar de ware plechtigheid aan den voet
van het kruis is nochtans vol van groot-
neid
Zelfs La Gazette is er geweest. Haar
afgevaardigde is tureluursch geworden bij
het zien van al het zwart-geel. Hij is ziek
weergekeerd naar Brussel en heeft wan
hopig proza geschreven.
Het was gisteren een hondenweer,
schrijft La Gazettehet weder van
net zwart nondje op gelen achtergrond,
een weder om geen aktivist op straat te
jagen. Heden schittert de zon en dit
is een echt schandaal. Men zou gaan
gelooven dat de hemel niet meer met
de brave menschen is.
(En zeggen dat het den Maandag weer
regende!)
Zelfs de hotels hebben de fiamingan-
tische vlag geheschen. Aan het Hotel
de France en het Hotel Fusilliers Ma
li rinsb. v. wappert de vlag van het
ii bevrijde Vlaanderen. Alles gebeurt hier
ii ter eere van Vlaanderen. Zwart-gele vod-
ii den van allen vorm worden hier te
ii koop aangeboden. Men verkoopt aan
de bedevaarders aktivistische broodjes,
i> aktivistische gedroogde visch, aktivisti-
ii sche boeken, tabak, sigaren en siga-
I) retten
En zoo gaat het door. De afgevaardigde
van La Gazette is ziek weergekeerd
van verontwaardiging... en van den hon-
jgtr. Wie zou zich kunnen voorstellen, -dat
j zoo iemand «aktivistische broodjes» en
iaktivisiischen gedroogden visch» zal
eten te Diksmuide.
De liberale Nieuwe Gazette begroet
de do venhulde als volgt: de jaarlijk-
eu cdic; als er in het geheel 40.000
j bt.lcv iatuws waren, dan zal dat al veel
VLAAMSCHE LEERGANGEN
TE LEUVEN
Iedereen is liet- ermede eens dat de
Iloogeschool te Leuven niet rap genoeg
vervlaamscht wordt. Zelfs de H.H. E.E.
de Bisschoppen, met aan hun hoofd
Z. Em. de Kardinaal deelen die meening.
Het is aller wensch dat er weldra te
Leuven een volledige vlaamsche Univer
siteit zou bestaan. Daartoe zijn echter
twee voorwaarden noodig: ten eerste, we
tenschappelijke krachten en ten tweede,
finaneieele hulp.
Wanneer men, in katholieke middens
alleen, een tweede personeel voor
vlaamsch onderwijs zoekt, dan stuit
men op groote moeilijkheden. Daarom
is het noodig dat onze vlaamsche ka
tholieke jongeren bekwaam zouden zijn
ook eerste-rang vakmannen te worden.
De vlaamsche Studenten, Indien ze ln
werkelijkheid hun vlaamsche volk willen
dienen, moeten eerst en vooral eerste-
rang geleerden worden en dan staan we
'dadelijk veel dichter bij de oplossing van
dit groot probiema. De vlaamsche Hoo-
geschool te Leuven moet ten minste zoo
degelijk, zoo niet degelijker zijn dan de
fransche.
De tweede moeilijkheid is de finan
eieele, en die is eveneens ontzaglijk.
Er moeten 70 Vlaamsche professoren
benoemd worden en verscheidene nieuwe
lokalen bijgebouwd, wat een groot aantal
ralllioenen zal vergen.
Wij mogen besluiten dat ten slotte een
korter of langer wachten der Kath. VI.
bevolking op een Kath. Vlaamsch Hoo-
ger onderwijs ten deele afhangt van ons
Het zal afhangen van de Vlaamsche Pro
vinciebesturen, van de Vlaamsche Ge
meentebesturen, van de Economische Or
ganisaties, van de Vlaamsche bevolking
ln 't algemeen de oplossing te bespoedi
gen.
i De Katholieke bevolking in het ge-
heele land zou moeten overtuigd zijn dat
niet alleen het Vlaamsche maar ook een
groot katholiek belang ermede verbonden
is. Mocht de vereeniging Vlaamsche
Leergangeneen milden steun genieten
van de Vlaamsche en ook van de Katho
lieke bevolking van geheel ons land.
^asBssaassiBSEsa
Gebruikt Chicorei WYPELIER-TAFFIN j
't is de beste.
GELIJKHEID?
Het Staatsblad deelde de samenstelling
mede van de Jury, belast met het beoor-
deelen van den wedstrijd van muzikale
kompositie, de Prijs van Rome.
Deze jury bestaat uit 4 Walen, 1 Brus
selaar en 2 Vlamingen. De Brusselaar,
M. De Greef, is naar alle waarschijnlijk
heid onbevoegd om een ln 't Vlaamsch
gestelde cantate te beoordeelen w,aar het
verklankte woord eene groote rol speelt.
Het ls een groot geluk dat wij leven onder
het regiem der Gelijkheid zooniet dan
zouden het wel zeven Walen hebben kun
nen zijn om een Vlaamsch werk te beoor
deelen. Gelijkheid in rechte en ln feite
wees gezegend!
EN NU?
De 12" Ijzerbedevaart ls naar eenieders
voldoening kalm en rustig afgeloopen. De
groote vraag die zich nu stelt ls deze:
Wat zal Minister Renkin nu doen om
het vertrouwen der Vlamingen, dat hij
door zijn eerste optreden min of meer
gewonnen had en hetwelk hij nu op zoo
onhandige wijze te krabbel gegooid heeft,
terug te winnen? Met te zwichten voor
de franskiljonsche macht heeft Minister
Renkin een last op den hals gehaald die
hij maar moeilijk zal kunnen afschudden.
voor de jonge werklieden aangesloten te
zijn bij de K. A. J. wanneer hen nooit
over de vakorganisatie gesproken wordt
en ze, bij hun intrede op de fabriek, aan
stonds aangesproken worden om aan te
sluiten bij den soclallstischen bond?
Neen, het ordewoord weze eens en voor
goed: Allen in liet Kristen Syndikaat!
^95BBBBBB£H9IBBBBBEBBB9B!3BS3C!
«HOE PELSEN BEWAREN
Zend eenvoudig uw adres aan de M
FIRMA F. VANDEVOÖRDE
Boterstraat, 31, Yper.
H GRATIS ontvangt ge volledige f3
|j beschrijvingen en nuttige wenken
B£KBBISEBESBDBEii£aBS3££3g3EiB5|
DE VIJAND KOMT WEER
Dertig jaar geleden verbruikte de Belg
gemiddeld 5 liters alcool per jaar. In 1913
was hij er ln gelukt dit alcoolverbruik te
rug te brengen tot 3 liters ongeveer.
Na den oorlog heeft hij nog meer voor
uitgang gemaakt, door het alcoolverbruik
nog merkelijk te verminderen. Zoo ge
bruikte hij in 1927 gemiddeld slechts
1 liter.
Maar sedertdien komt de vijand weer.
Het alcolisme wint stilaan liet verloren
terrein terug. Volgende cijfers bewijzen
het:
Zuivere alcool
Jaar Verbruik per hoofd
1927 1,10 liter
1928 1,30 liter
1929 1,50 liter
1930 1,60 liter
Het verbruik van gealcooliseerde bie
ren (meer dan 4 p. c. alcool) stijgt even
eens.
In dit alcoolmisbruik ligt een groot ge
vaar voor onze werkende klas: alcool is
eene belemmering voor den werkman op
alle gebied: hij vewaarloost er zijn stiel
door of leert niets meer bij, z'n gezin kan
hij niet goed opvoeden, 't sparen verleert
hij eerst van al. Ook zal de drinkende
werkman geen partij trekken van de syn
dicale actie. Kortom, de alcool ls een ge
weldige inderpaal op den weg der ver
heffing van de werklieden.
HET NIEUW PAVILJOEN VAN
HOLLAND TE VINCENNLS
Dinsdag werden de franschen Minister
van Koloniën, Maarschalk Lyautey en
nog andere personaliteiten ln 't her
bouwde nederlandsche paviljoen ontvan
gen. De architect Mooyen, die op een
goede maand tijds klaar kwam met
't nieuwe paviljoen was ook aanwezig.
Het nieuw paviljoen bevat vier zalen,
volgepropt met ethnographlsche docu
menten. Het geheel maakt den besten
indruk.
Velen spreken over AFSLAG
DE FIRMA F. VANDEVOORDE
31, Boterstraat, IEPER
JONGE WERKMAN WAARHEEN?
Welhaast gaan over heel het land dui
zenden jonge werklieden de school ver
laten. Velen zullen zoo spoedig mogelijk
aan 't werk gaan, maar vermits ze nog
geen volle veertien jaar geworden zijn,
is het voor hen onmogelijk onmiddellijk
werk te vinden.
Ouders, syndikalisten, kajotters, het is
uw plicht deze jongens aanstonds te la
ten opschrijven in de vakvereeniging.
Wanneer van 't begin af aan de bijdrage
ivoor het syndikaat door de ouders wordt
jop zij gelegd, is dit een zeer kleine opof
fering en de Jongen ls van meet af aan
tegen alle risico's van zijn werkersleven
verzekerd.
Ouderen, vergeet niet 'n Intense propo-
ganda te voeren voor de Inlijving' dezer
i jongens bij den vakbond. Bijzonder de
J kajotters moeten zorgen dat hunne leden,
tegelijkertijd met hunne aansluiting bij
de jeugdorganisatie lid worden van het
christen syndikaat. Immers wat baat het
VLAAMSCHE HOOGESCHOOL
VAN VEEARTSENIJKUNDE
De actie tot het bekomen van een
Vlaamsch veeartsenijkundig hoog"r on
derwijs, destijds door Minister Baels zoo
krachtdadig aangevat, woj-rit met niet
minder vastberadenheid doorgevoeld do.ir
zijn opvolger, Minister Van D'tvoet. Eu
aan de hand van de door hem ln 't Par
lement afgelegde verklaringen en ver
strekte inlichtingen, mogen vij hot voor
zeker houden, dat Vlaanderen, sn met
Vlaanderen, het land. bomen afzieubaicn
tijd een Vlaamsche Hcogaschoc: van
veeartsenijkunde zal rijker zijn.
Ja, er is een maar bij. Gezien tot
nog toe het veeartrcnljkunuig onderwijs in
't Fransch gegeven werd. ware her ge
vaarlijk geweest, het vergelijkend ewiac::
uitsluitend in 't Nederlandse!) te doen
afnemen, gezien daardoor flinke weten
schappelijke krachten, meer vertrouwd
met de fransche uitdrukkingen, a priori
(Zie vervolg 2" Mac'
iBBB&BBGBEBRSBBBEBEEXEBBICEESSailBB&XEEBi&CKBESSSIS.ISiSSSB&ffCB'
Wij kunnen dit best zonder randnota's
overdrukken. Alleen Rip kan het weten,
zooals hij trouwens best kan weten dat
zijn berichtgeving valsch is. Ook met het
tragi-komische ls de Nieuwe Gazet
vertrouwd.
BESLUIT
De twaalfde Bedevaart naar den IJzer
was zeker een machtsvertoon; een bewijs
hoe onder 't vlaamsche volk een gevoel
leeft, één van hart en één van ziel;
Vlaanderen heeft stichtend, diep chris
telijk al zijn gesneuvelden gehuldigd en
zijn eerbied, zijn liefde, zijn betrouwen
en zijn bewondering voor de helden
deugden van Renaat De Rudder ontroe
rend plechtig uitgezongen.
Wat schoon volk toch, vlaamsche
vollU
gen de in 1930 ir. de Lijfrentkas ges.orie
sommen niet minder dan die van "929,
terwijl men zicli had kunnen verwachten
aan een vermindering dier stortingen.
Op 31 December 1.1., betaalde de Lijl-
rentkas ouderdomsrenten aan 154 943 per
sonen. Over het algemeen zijn de ren
ten nog gering, daar tal van iieden eerst
sinds weinige jaren storten; het totaal
bedrag vermeerdert nochtans van juar
tot jasr; van 17 millioen in 1929 steeg het
tot 21 millioen in 1930.
Do vestiging van weduwenrenten, cue
een der gelukkigste innovaties is in het
stelsel der verplichte verzekering, heeft
steeds nog zijn weldadige uitwerking. Op
31 December 1930 betaalde de Lijfrentkrs
aan 24.394 weduwen overlevingsren 1 n
voor een totaal bedrag van ü.333.000 Ir.
per Jaar.
