TENTOONSTELLING
Katholieke Schijnheiligheid
ONZE KAJOTTERS TE LOURDES
De werkloosheid en
de wedloop in bewapening
Huldebetoon Edward Vermeulen
HAARDEN
ZONDAG 11 OKTOBER 1931. m
WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN.'
L28" JAAR. tT 41.
STORT 4.20 FR.
8.40 FRANK.
KATHOLIEK NIEUWSNOTARIEEL* EN AANKONDIGINGSBLAD.
EEN APOSTOLISCH SCHRIJVEN
Onze Fortenbouw
EEN DOLLAR-PRINSES
UIT EGYPTE
0e inzinking van het
pond sterling een gevolg
van den oorlog
HET GROOTSTE SCHIP
DER WERELD
ST-A.ID F O IP E !R I IN" G E
OP ZONDAG 18 OCTOBER 1931
POLITIEK OVERZICHT
M E L 0 T T E
LA"
DE ZUINIGSTE
Albert Denys, Poperinge. Tel. 61.
"DE POPERINGENAAR
Uitgever
SANSEN-VANNESTE
POPERINGE
Telefoon N' 9. - Postch. N' 15.570.
op onze postcheckrekening en ln heel
Belgie wordt ons blad U wekelijks
tot Nieuwjaar per post besteld.
Voor Frankrijk van nu tot Nieuwjaar
mwamm
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel 1,00 fr.
Kleine berichten (minimum) 4,00 fr.
1 fr. toel. v. ber. met adr. t. bur.
Berichten op 1" bl per regel 2,50 fr.
Berichten op 2" bl. per regel 1.75 fr.
Berichten op 3' bl. per regel 1.50 fr.
Rouwber. en Bedank, (min.) 7.00 fr.
Te herhalen aankondigingen:
prijs op aanvraag.
Annoncen zijn vooraf te betalen
en moeten tegen den Donderdag
noen ingezonden worden; Kleine
berichten tegen den Vrijdag noen.
Godsdienst is een dekmantel voqr
schijnheiligheid
Christenen zijn doorgaans geen zier
beter dan ongeloovigen!
Dat is het boosaardig thema, dat de
anti-godsdienstige pers zoo gaarne en
ijverig in den vorm van zeker nieuws
hare lezers inblaast.
Er gaat haast geen dag voorbij of De
Volksgazetvoelt zich geroepen, onder
den drang harer levendige zedelijkheids'
begrippen, om met trillende verontwaar
diging en met bijtend cynisme, katholie
ke leiders en geestelijke personen tot de
orde te roepen, tot de zedelijkede
van het sociaal en privaat leven.
En de gevolgtrekking die door geen
oril hoeft gelezen te worden, is steeds
dezelfde: «Wij willen niets gemeens heb-
ben met Kerk en godsdienst. Godsdienst,
Immers, bergt zooveel rotheden, wij wal-
gen er van. De natuurlijke rede, men-
schelijklieid, is ons genoeg om deftig
door het leven te gaan, ja zoo deftig dat
wij met vollen mond de les mogen spel-
len aan kerkzitters en bidbroers.
«Ge moet maar durven», sprak Voltaire,
en die gemeene leus leeft heel sterk bij de
kinderen der duisternis.
Maar bijtende honden moeten gemuil
band worden.
En 't is waarachtig hooge tijd dat niet
alleen in de pers, maar door alle strijden
de katholieken op het gepaste oogenblik
front gemaakt worde tegen die vreeselijke
drogreden, die de volksopinie aan 't ziek
maken is, en haar de zoo noodige hoog
achting ontneemt voor den godsdienst.
Ik stel hier pai voorop dat godsdiensti
ge men.chen gewoonlijk op veel hooger
zedelijk peil staan dan ongodsdienstige
menschen.
En dit zal '.is. be. ijzen.
Godsdienst, immers, is de sterkste zede
lijke factor die bestaan kan.
Het idee van een oneindig volmaakten
God, door de Menschwording zoo bran
dend van liefde zich wegschenkende, die
de zonde verbiedt met eeuwige belooning
of straf, werkt toch van nature veel dieper
op het geweten dan het persoonlijke gezag
van "en mensch, van een ikzuchtig en zeer
onvolmaakt mensch, die, volgens de rek
baarheid van zijn meestal zeer onverzorgd
geweten, aan zichzelf zal dicteeren wat
hij mag en niet mag.
Zedelijkheid bestaat toch niet uitslui
tend in politiewetten en in de strikt nood
zakelijke verhoudingen in de samenleving.
Zeker, zedelijkheid bestaat ook in het
onderhouden van de openbare orde, maar
dit terrein is tamelijk gering.
Zedelijkheid strekt zich veel verder uit.
Zij behelst naast positieve daden ook
de wetten van geest en hart die ons ver
binden met God en met den evenmensch.
En dat is geen kleinigheid!
Met een opgeblazen tronie spreekt de
ongeloovige wereld van hare zedenleer...
Geen bombast, a. u. b.
Immers, geen woorden of gevoelens van
plicht en eergevoel zijn in staat om den
werkelijken plicht te doen volbrengen.
Want... het moet me uit de pen, eerge
voel en plicht zooals het zoo vaak wordt
opg: vat, zijn maar WOORDEN, als het
verdokene en geheime misdaden geldt.
De goddelooze zal eergevoel en plicht
fijn naar de maan zenden, als ze hem het
leven wat te moeilijk maken.
Dat roept overluid de ondervinding van
eiken dag.
gepast op het verheven gedrag van zoo
veel duizenden heiliglevende Christenen,
die door hun geloof torenhoog verheven
staan, in deugd, boven de brutale aanstel
lerij der goddeloozen, waarvan een ver
pletterend groot percent een leven leidt
dat inwendig voos is en hol.
De mensch is van nature te sterk ge
neigd naar het kwaad, om zonder een gees
telijke rem eerbaar, in den vollen zin des
woords, door het leven te gaan.
Wie dat beweert te kunnen is een excep
tioneel mensch.
En zulke individuen zijn witte raven.
Als uwe katholieke zedenleer zoo sterk
ls werpt men ons op waarom dan
die ontelbare misdaden door katholieken
bedreven; waarom keeren zooveel landen
zich tegen de Kerk, in wier schaduw zoo
veel kwaad gebeurt?
Dat is de rimram die, eilaas! op onze
dagen zooveel crediet heeft gekregen.
Wij bekennen dat vele personen die
zich katholiek noemen, niet ver meer
staan van het heidensch leven.
Echter hebben die menschen wel den
naam maar niet meer den geest van den
katholiek.
Zij staan, immers, veel meer onder den
invloed van het zedenloos ongeloof dan
van het geloof.
Er moet onderscheid gemaakt tusschen
echte geloovigen en katholieken met den
naam.
Waarom gaat men stilzwijgend over
het gedrag van zoo'n groot getal Christe
nen, die door hun geloof onberispelijk en
zoo voorbeeldig door 't leven gaan?
Waarom het venijnig princiep van het
failliet der christene zedenleer niet toe-
H3aBHRE»aBH&anBe%3BB!&BiaSSBaBlffiflSS3£êiSR;£9aaSBB3ia83iSBSBHEI
Zes duizend Katholieke Jonge Arbeiders uit Belgie, met 150 zware zieken,
zijn verleden week (27 September tot 4 Oktober 1931) op bedevaart gegaan naar
O. L. Vr. van Lourdes.
Groot was de godsvrucht die hen bezielde en te Lourdes mieken onze wer
kersjongens diepen indruk door hun flink gedrag en hun diepen godsdienstzin.
Tijdens het verblijf te Lourdes vierde heel de groep de 25' verjaardag,
als Priester, van hunnen beminden Leider, Z. E. H. Kanonik Cardijn. Wie
weet hoe vurig deze zijne arbeiderskinders lief heeft, en, hoe hij door hen daar
voor vergeld wordt, kan gevoelen met welke geestdrift dit feest gevierd werd en
hoeveel hierbij voor het welzijn van het Kajotters-werk, hun leiders, hun gezin
nen, hun land gebeden werd bij de goede Moeder van Lourdes.
Op de onbeschofte lesspellerij van de
anti-godsdienstige pers waarin het zede
lijk prestige van den godsdienst zoo bru
taal wordt verkracht, antwoorden wij:
Zwijgt, witgekalkte graven!
Want waar zijn de vruchten van uwe
goddelooze moraal?
Is de wereld vooruitgegaan in zedelijk
heid, sinds de Kerk zoo bevochten wordt
door de anti-godsdienstige pers en de
neutrale school?
Bleek, volgens de laatste statistieken in
Nederland niet, dat de criminaliteit, in
schrille tegenstelling met de katholieke
provincies en agglomeraties, een verba
zend hoog peil bereikte ln de ongodsdien
stige deelen van het land?
Kunnen we dat ook van Belgie niet met
de cijfers in de hand getuigen?
Het woord van Godfried Kurth, onzen
belgischen schitterenden historicus, ls zoo
waar toen hij schreefZedenleer zonder
godsdienst is eene loutere herschenschim
Zedenleer zonder godsdienst is bluf en
bedrog.
En als er somtijds in katholieke rangen
personen, zich voordoen die struikelen
waarbij de anti-godsdienstige pers zich in
overmaat van voldoening de handen
wrijft, om met trommel en fluit gewag te
maken van de failliet van de katholieke
zedenleer zooals De Volksgazetdit
aandurfde eenigen tijd geleden dan
is ons antwoord:
Uw kabaal getuigt ten voordeele van de
superioriteit van godsdienstige menschen
Immers, gij schijnt in uwe aangedikte
commentaren te blij dat gij stof hebt ge
vonden om uwe huichelachtige veront
waardiging over de daken te schreeuwen
aangaande feiten die in het gedrag van
Christenen uitzonderingen zijn en ons
droevig stemmen.
En wij antwoorden verder:
De Kerk, hier op aarde, is eene STRIJ
DENDE Kerk. Wij hebben de pretentie
niet gekristaliseerde menschen te zijn. Als
de Christen dus te strijden heeft, be
staat er ook kans van zondigen.
Maar gelukkig hij die in den strijd een
LEVENDIG geweten bezit, een geweten
waar een heilig berouw in kan woelen, en
waaruit vloeit de heilzame aandacht om
het gevaar van struikelen te vermijden.
Hoeden af voor zulke Christenen.
Wat een tegenstelling met het dood ge
weten, ja, het dood geweten der godde
loozen, dat in zich bevat het princiep van
de diepste zedeloosheid.
De Kerk heeft geen lessen te ontvan
gen van De Volksgazeten andere der
gelijke bladen.
Door haar machtig beschavingswerk
heeft de Kerk bewijzen geleverd dat zij
bezit het leven van diepgaande zedelijk
heid. In gansch de wereldgeschiedenis is
de Kerk eene zedelijke instelling zonder
weerga.
Onze duizenden heiligen, die de vruch
ten zijn der Heilige Roomsche Kerk,
schitteren door heldhaftige deugdzaam
heid als weergalooze pioniers van de hoog
ste zedelijkheid.
In de ontelbare kloosters, de wereld
door verspreid, legt een pleiade klooster
lingen zich speciaal toe op gebed, boet
vaardigheid en offervaardigheid, om met
geweld den geest in allerlei zedelijke scha
keeringen te doen zegevieren boven de
ikzucht van het vleesch.
Van dat alles begrijpt de goddelooze
propaganda geen sikkepit, of liever, gruwt
zij er van dit te begrijpen.
Haar doel is het bovennatuurlijk leven
te verstikken onder verbeestend materia
lisme.
Intusschen zullen in deze sombere tij
den de ware Christenen de heerlijke
Roomsche traditie meer dan orit getrouw
blijven, door een leven van gebed en in-
nerlijken strijd, waardoor het onuitdoof-
baar licht van de evangelische zedenleer
hoog zal blijven schitteren op den we
reldkandelaar. G. v. A.
Zaterdag kondigde de Osservatore Romanoeen Encycliek van Paus Pius XI
af over de droeve gevolgen van de werkloosheid en over wat Hij noemt: den on-
rustwekkenden wedloop naar de bewapeningen.
Z. H. de Paus betreurt den toestand waarin de arbeidende klas verkegrt, welke,
in verscheidene landen, ln eene uiterste ellende gedompeld is, en Hij vestigt op
bijzondere wijze de aandacht van de katholieke wereld op het lot van de kleine
kinderen, voor wie de komende Winter toch zoo hard zal zijn.
De Paus richt een kruistocht van liefdadigheid en van huldebetoon in, waaraan
Hij wenscht dat al de Bisschoppen zouden deelnemen, daar deze kruistocht alleen
bij machte is om de bedreiging van maatschappelijke ontreddering te boven te
komen.
De Paus verzoekt verder al de Katholieken voor den internationalen vrede en
voor de sociale eendracht te werken.
Hieronder geven we den volledigen tekst van het Pauselijk Schrijven gericht tot
al de Katholieken.
De groep der Kajotters uit het Arrondissement leper, samen met hun zieken,
gekiekt bij de bedevaart te Lourdes.
Tusschen de zieken zitten Z, E. H. Kanonik Cardyn en de Proosten: E. Heer
Martens, Passchendale; Ijl. H. Delanote, Langemark; E. H. De Busschere, Arron-
dksementsproost, leper; E. H. Leys, Wervik; E. H. Peene, Vlamertinge.
EEN KRUISTOCHT VAN LIEFDE
EN HULPVAARDIGHEID
Apostolisch schrijven van Onzen
Heiligen Vader Pius XI, door de
Goddelijke Voorzienigheid Paus,
aan de Eerbiedwaardige Broeders,
de Patriarchen, Primaten, Aarts
bisschoppen, Bisschoppen en an
dere plaatselijke Ordinarii, die in
vrede en gemeenschap leven met
den Heiligen Stoei over de zware
economische crisis, de betreurens
waardige werkloosheid en den
toenemenden wedloop in bewape
ning. Eerbiedwaardige Broeders,
heil en apostolischen zegen.
Een nieuwe geesel dreigt en treft zelfs
reeds een groot deel der aan ons toever
trouwde kudde, en 't ergst het zwakste ge
deelte daarvan, dat Ons het naast aan het
hart ligt, de jeugd, het proletariaat, de ar
beiders, hen allen, die geen overvloed heb
ben van tijdelijke goederen.
Wij bedoelen den nijpenden nood en de
financieele crisis, die op de volken druk
ken en in alle landen een angstwekkende
en steeds toenemende werkloosheid tot
gevolg hebben.
Immers wij zien een bijkans ontelbare
massa eerzame en werkwillige arbeiders
tot ledigheid gedoemd en tot de uiterste
ellende vervallen, arbeiders, die niets lie
ver wenschen, dan op eervolle wijze in het
zweet huns aanschijns het dagelijksch
brood te verdienen, dat zij lederen dag,
overeenkomstig goddelijk bevel, van hun
hemelschen Vader afsmeeken.
Hun zuchten ontroeren Ons vaderhart
en doen Ons met innig medelijden de
klacht herhalen, die uit het allerbeminne
lijkst Hart van den goddelijken Meester
voortkwam bij het zien van de schare, die
van honger verteerdeMisereor super tur-
bam (Marc. VIII, 2) Ik heb medelijden
met de schare.
Maar nog Inniger is Ons medelijden je
gens de onmetelijks massa kinderen, die
smeekend om brood, terwijl er niemand is,
om het voor hen te breken, panem dum
non erat, qui frangeret eis(Jerem.
Thren. IV-4) onschuldig den last van de
zen allerdroevigsten toestand dragen en
in de diepste ellende verzonken, de aan
hun leeftijd eigen schoonheid zien verwel
ken en den lach, die van nature op hun
jeugdige lippen ligt en waardoor hun ziel
zich onbewust te uiten weet, zien verkwij
nen en sterven.
En thans nadert de winter met zijn ge
volg van lijden en ontberingen, die het
koude Jaargetijde voor de armen, en in
het bijzonder voor de tengere Jeugd met
zich brengt. Bovendien Is het te duchten,
dat de plaag der werkloosheid, die Wij
hierboven bezworen hebben, nog verer
gert, zoodat, tenzij in hun behoeften wordt
voorzien, de noodlijdende gezinnen God
verhoede het tot vertwijfeling zullen
worden gebracht.
EEN KRUISTOCHT
In angst en vrees overdenkt dit alles Ons
vaderhart en daarom verheffen Wij, ge
lijk bij dergelijks gelegenheden Onze
Voorgangers en nog kort geleden Onze
onmiddellijke Voorganger, Benedictus XV
z. g. gedaan hebben, Onze stem en richten
Wij een oproep tot allen, ln wier zielen
leeft het geloof en de christelijke naasten
liefde, allen aansporend, een soort kruis
tocht te ondernemen van naastenliefde en
hulpvaardigheid. Door dezen heiligen
kruistocht zal niet alleen in de lichamelij
ke behoeften worden voorzien, maar ook
sterkte en steun verleend worden aan de
zielen. Door dezen kruistocht zal het ge
loof worden opgewekt en versterkt en zul
len uit de zielen de noodlottige gedachten
verdreven worden, die de slechte raad
geefster, welke de ellende is, haar pleegt
in te geven.
Deze kruistocht zal het vuur van haat
en hartstocht dooden, dat de burgers on
derling verdeelt, om in hen het vuur der
liefde en der eendracht te voeden, waar
door de band van vrede en welvaart tus
schen individuen en volken nauwer wordt
aangetrokken.
Tot dezen kruistocht derhalve van me
delijden en liefde, en ongetwijfeld ook van
offervaardigheid, roepen Wij allen op,
kinderen van eenzelfden Vader, leden van
eenzelfde groot gezin, het gezin van God;
allen, die als broeders van eenzelfde gezin
deelen in de welvaart en vreugde, zoowel
als ln den tegenspoed en smart, die onze
broeders treft.
Tot dezen kruistocht roepen Wij allen
op als tot een heiligen plicht, een plicht,
welke op dat heel bijzondere voorschrift
van de leer van het Evangelie, gesteund is,
het gebod der liefde, dat Christus het eer
ste en grootste gebod noemde, ja, zelfs de
samenvatting en de synthese van alle an
dere geboden; het gebod der naastenlief
de, dat Onze hoogvereerde Voorganger bij
een soortgelijke gelegenheid herhaaldelijk
als het devies van Zijn Pontificaat ln de
behoeven aan te dringen. Dit alles toch is
zoo vanzelfsprekend, dat alleen reeds deze
edelmoedigheid der harten, alleen reeds
deze gloedvolle ijver der christenzielen
met haar heiligen hartstocht van toewij
ding en van offervaardigheid voor de red
ding van haar broeders en in het bijzonder
van de meelijwekkendsten en meest be-
hoeftigen, zooals de onschuldige schare
van kinderen, erin zal slagen in de kracht
van eensgezindheid en eendracht de
zwaarste moeilijkheden van het oogenblik
te overwinnen.
DE WEDREN IN DE BEWAPENING
De prediking en de Pers
En daar de harde crisis, waarover Wij
klagen, eenerzijds het gevolg is van een
scherpen concurrentiestrijd tusschen de
volken, anderzijds ontzaglijke uitgaven
voor de openbare schatkist veroorzaakt, en
daar voorts de met den dag feller worden
de wedren in de bewapening en in het ver
vaardigen van oorlogsmateriaal steeds
drukkender lasten op de volken legt, kun
nen Wij ifiet nalaten, Onze eigen zorgvolle
vermaning te herhalen (Toespraak van 24
December 1930)Ons eigenhandig schrij
ven Con vivo plaoere (van 7 April 1922)
en die van Onzen Voorganger (De oproep
Des le débutvan 1 Augustus 1917), het
betreurend, dat tot nog toe daarnaar niet
is geluisterd.
Tevens sporenWij U allen, Eerbied
waardige Broeders, aan, om alle U ten
dienste staande middelen, als de predi
king en de pers aan te wenden, om de
geesten te verlichten en aller harten te
neigen tot de veiliger stelregels van het
redelijk verstand en van de christelijke
wet.
ReedS-%oost ons de hoopvolle gedachte,
dat in de handen van een ieder uwer de
door de geloovigen geschonken giften ter
ondersteuning van de noodlijdenden kun
nen samenkomen en dat gij tevens het
centrum zijn kunt, vanwaar uit de door
hen aangeboden hulpmiddelen kunnen
worden verdeeld. Zou het echter in een of
ander bisdom geschikter blijken, deze taak
toe te vertrouwen aan het metropolitaan
bestuur dan wel aan een of andere liefda
digheidsinstelling, uw vertrouwen waardig
en van beproefde bekwaamheid, dan laten
Wij u hierin de beslissing.
Reeds hebben wij u aangespoord, alle u
ten dienste staande middelen, het gebed,
de prediking-en de pers, aan te wenden,
maar Wij willen Ons ook het eerst richten
tot uw geloovigen, om hen in viscerbus
Christite bidden, met edelmoedige liefde
te beantwoorden aan uw oproep, door van
nu af aan alles te doen, wat gij in hun
hart zult gaan inprenten, na hun dit Ons
apostolisch schrijven ter kennis te heb
ben gebracht.
GEEF ONS HEDEN ONS
DAGELIJKSCH BROOD
Daar echter alle menschelijke krachts
inspanningen, zelfs de edelste, zonder
Gods hulp onvoldoende zijn ter bereiking
van het voorgestelde doel, richten Wij vu
rige gebeden tot den Gever van alle goed,
opdat Hij in Zijn oneindig medelijden den
tijd der beproeving verkorte en herhalen
Wij, ook in naam van onze lijdende broe
ders, meer dan ooit en met aandrang het
gebed, dat Jesus zelf ons leerde, Panem
nostrum quotidianum da nobis hodie
geef ons heden ons dagelijksch brood.
Mogen allen zich herinneren, dat de
Verlosser van het menschelijk geslacht tot
onze bemoediging en troost beloofd heeft,
dat Hij alles, wat wij «aan deze minste
broeders gedaan hebben, beschouwen zal
als aan Hem gedaan.(Matt. XXV, 40).Mo
gen zij ook de Goddelijke belofte indach
tig zijn, dat Hij de zorg, welke wij uit lief
de tot Hem aan de kinderen besteden, als
aan Hem zelf besteed zal beloonen. (Matt,
XVIII, 5).
Het feest ten slotte, dat de Kerk heden
viert, brengt ons de allerzoetste woorden
van Jezus Christus in herinnering, waar
mede Wij dezen brief, welke een aanspo
ring wil zijn, besluiten; woorden welke
onze Zaligmaker, zooals de H. Joannes
Chrysostomus zegt, als een onvergankelij
ke bescherming der kinderzielen heeft uit
gesproken; ziet toe, dat gij geen dezer
kleinen veracht: want Ik zeg u, dat hun
engelbewaarders in den hemel steeds het
aanschijn van Mijn Vader zien, Die in de
hemelen ls.(Matt. XVIH, 10).
Deze engelen zullen zeker alles, wat gij
in edelmoedigheid des harten voor de kin
deren en voor de armen zult doen, aan
den Heer van hemel en aarde opdragen.
En zij zullen van dezen de overvloedig-
ste gaven afsmeeken voor aüen, wien deze
allerheiligste zaak ter harte gaat.
Nu bovendien het feest van Christus'
Koningschap nadert, van Jesus Christus
Wiens rijk en vrede Wij van het eerste
begin van Ons Pontificaat verkondigd en
verheerlijkt hebben, schijnt het Ons zeer
gelegen toe, dat in de huidige tijdsomstan
digheden een plechtig triduum wordt ge-
Berichten doen de ronde volgens de
welke besloten is af te zien van den bouw
der forten, ten minste voorloopig. Onze
regeering zou ingezien hebben, dat zij de
220 miljoen, die de katholieke en liberale
kamerleden daarvoor hadden bestemd,
voor nuttiger doeleinden kan aanwenden.
De studie van dit vraagstuk is nog niet
voltooid, fcxxlat niet voor 1933 met het
bouwen zal kunnen aangevangen worden
Gezaghebbende personen zouden ook heb
ben verklaard, dat gezien de financieele
moeilijkheden, waarin Europa, ja de gan
sche wereld zich bevindt, de mogelijkheid
van een spoedigen oorlog gansch uitge
sloten is, zoodat het zonde zou zijn aan
de nuttelcoze vestingswerken honderden
millioenen weg te gooien. Alles te zamen
zou dus een goede 300 millioen bezuinigd
zijn op de begrooting van Landsverdedi
ging, waarvan 150 millioen voor de ge
wone en 150 millioen voor de buitenge
wone uitgaven.
Bij dit bericht moet men echter voegen
dat reeds vijftig miljoen vergooid werden
aan forten en aankoop van nieuw geschut.
Ten tweede: uitstel is geen kwijtschel
ding. De gevolgen van de jammerlijke
zwakheid der kath. Vlamingen tegenover
de legerbudgetten blijven bestaan: er is
alleen beslist dat men de 220 miljoen een
jaar later zal weggooien.
harten heeft ingegrift, in dagen van on- i houden, waarin van den God van Barm-
verzoenlijken haat en oorlog.
Op dit allerzoetste gebod dan wijzen
Wij, niet alleen als op den hoogsten plicht,
die tevens de samenvatting is van de ge-
heele christelijke wet, maar bovendien als
op het verheven ideaal, op zeer bijzondere
wijze voorbehouden aan de edelmoedigste
zielen en aan de harten, die het meest
openstaan voor gevoelens van menschlie-
vendheid en christelijke volmaaktheid
hartigheid redding uit den nood en vrede
wordt afgesmeekt.
Als onderpand van deze heerlijke gaven
schenken WIJ U, Eerbiedwaardige Broe
ders en allen, die aan Onze vaderlijke aan
sporing gehoor geven, van ganscher harte
Onzen Apostolischen zegen.
Gegeven te Rome, bij Sint Pieter, den
2eo October, op het feest der H. Engelbe
waarders, ln het jaar 1931, het tiende van
Wij meenen echter hierop niet verder teOns Pontificaat. PIUS P.P. XI.
■HSBSB3SSaB9B9a&eB2a9B»B!9HIS?-33SEBBESBB8aSg&Bg3SBE:s&2IE3E
De Warden Oom-viering wordt een
onverhoopt sukses.
Uit alle hoeken van Vlaanderen wordt
de sympathiekste belangstelling betoond.
De oproep van het berek werd prach
tig beantwoord. Reeds zijn ongeveer 600
inschrijvingen geboekt.
Zooals reeds aangekondigd, gaat het
huldebetoon door op ZONDAG 18 OK
TOBER. Hierna de feestwijzer:
1. - Te 10 uur, Dankmis in de St Mi
chielskerk.
Kanselrede door Z. E. P. Reypens, 8. J.
Onderwerp: «De beteekenls van den
volksschrijver voor eigen stam
2. - Te 11 uur, Feestzitting in de groote
zaal van het Arsenaal, Wapenplaats.
a) Inleidende rede door Heer Voorzit
ter van 't berek.
b) Schenking aan den feesteling van
zijn bronzen borstbeeld (beeldhouwer Joz.
Cantré)
c) Feestrede door Z. E. H. Cyriel Ver-
schaeve.
d) Aanspraak door Heer André De-
medts, letterkundige't Landelijk leven
in Warden Oom's Werken
e) Aanspraak door H. Jozef Muls, na
mens de Vereeniging van VI. Letter
kundigen
3. - Te 13 u., Feestmaal bij inschrij
ving in de feestzaal van het Stadhuis
(ingang Zuidstraat). De inschrijvings
prijs voor het feestmaal bedraagt 50 fr.
(wijn niet inbegrepen).
Inschrijven tegen 10 October bij Heer
Karei VanTyghem, Roeselare. Post
rekening Nr 8911L
Deze mooie jodin stelt geen belang ln
de huidige geldkrisis; zooals men ziet
draagt zij gansch haar fortuin mede.
't Is een heel oud gebruik en deze
gewoonte Is wellicht oorzaak van de
schaarschheid van Bankinstellingen in
het Oosten.
SSaSSSSaSgaSBB&BgEBZSaSBgSBB
In 1914 bedroegen Groot Brittanie's
staatsschulden 800.000.000 pond. Maar in
1920 waren zj vertiendubbeld en tot 8
milliard gestegen.
Van 1915 tot 1920 heeft de Engelsche
Staat 11.268.000.000 pond uitgegeven en
daarvan waren ruim 7 milliard (64 t.h.)
geleend! Op dit punt wordt de aandacht
gevestigd door de «Times», die aan zijn
betoog kleur bijzet door de bemerking, dat
de gezamenlijke staatsuitgaven der laat
ste 23 jaren vóór 1914 ongeveer 11 mil
liard pond bedroegen en dat die uitgaven
voldoende waren om niet alleen de gewo
ne bestuurskosten te dekken, maar ook
om den bouw van acht groote oorlog
schepen en menige kleine militaire ope
ratie te betalen. De financeering van een
modernen oorlog en de uit dien oorlog
voortvloeiende schulden en sociale lasten
hebben een inflatie van de uitgaven van
den Staat en bovendien geweldige sto
ring in de internationale kapitaalwisse
ling veroorzaakt. De gevolgen daarvan
worden ons onder den vorm van de bank
roetverklaring van de engelsche muntpo-
litiek maar al te duidelijk onder de oogen
gebracht. 't Is onmogelijk, zegt de Ti
mes op dit oogenblik ook maar bij ra
ming te zeggen, op welk punt de goud-
waarde van 't pond sterling zal kunnen
worden gestabiliseerd. Maar de terugkeer
tot den goudstandaard zal gemakkelijker
gaan wanneer de kwestie van de oorlogs-
en Herstelschulden eenmaal voorgoed ls
van de baan geschoven.
Velen hebben den oorlog als een voor
Engeland profijtelijk zaakje gehouden;
maar thans ondergaat geheel liet Brit-
sche Imperium den sloopenden invloed
der financieele machteloosheid van het
moederland: een groot en veelzijdig ge
vaar! En de onstabiliteit van 't pond kost
Engeland in ieder geval een aanmerkelijk
gedeelte van zijn winsten op handels- en
financieel gebied. Dertien jaar na het
sluiten van den vrede kromt zich Enge
land nog altijd en dieper en pijnlijker dan
ooit tevoren onder de gevolgen van den
oorlog, die ook voor de overwinnaars de
slechtste zaak is geweest, welke men zich
kan voorstellen.
IBBBftHBSSiSlBBS&iCSUaaSBtiZiS&itgB
in de Zaal der Eerweerde Zusters Be
nedictinessen, Boeschepcstraat, Poperinge
VAN HANDWERK EN ALLERHANDE GERIEF BESTEMD VOOR DE MISSIËN
Alle Missievrienden worden er toe vrien
delijk uitgenoodigd. Ingang kosteloos.
Zaal open van 8.30 uur tot 5.30 uur.
De onderzeeër Majestic is het groot
ste stoomschip der wereld. De «Levia
than tot heden aanzien als het grootste
schip meet 40.000 ton. De Majestic
meet er 56.621 ton; zelfs de Berengaria
met zijn 52.226 ton, is grooter dan de
Leviathan
'Gebruikt Chicorei WYPKLIER-TAFFIN j
't is de beste.
CONGRES
DER KATHOLIEKE KRINGEN
TE EUPEN
Zondag vereenigde het Congres der
Katholieke Kringen tal van voormannen
uit Belgie en uit het veroverde gebied te
Eupen, om er de belangen der bevolking
en ook die der katholieke partij te be
spreken. De heer Segers zat het Congres
voor. In een groote redevoering lichtte
hij nogmaals het standpunt van Belgie
ten opzichte van de aanhechting van
Eupen-Malmedy toe.
Na M. David verdedigde Kan. Broeckx
de zedelijke, de kultureele en de taalbe
langen van de bevrijde kantons.
M. Crockaert, minister van Koloniën
betoonde dat Eupen-Malmedy van oudsher
Belgisch was.
Na de ontvangst ten stadhuize had het
noenmaal plaats, waaraan een 600 ge-
noodigden deelnamen. Verschillige be
langrijke redevoeringen werden uitge
sproken, waaronder de voornaamste deze
waren van Minister Renkin en van Staats
minister Segers.
Minister Renkin zegde dat de kwestie
der aansluiting Eupen-Malmedy defini
tief opgelost is en dat zonde'- beroep. De
?cegeering zal evenwel ervoor zorgen dat
de bevolking van Eupen-Malmedy gelijk
berechtigd wordt met de andere deelen
van het land.
M. Segers deed een beroep op de
vlaamsche jeugd.
De Katholieken uit Eupen-Malmedy
steunen op de katholieke partij van Belgie
om de grieven die nog bestaan weg te
nemen.
DE KATHOLIEKE ARBEIDERSJEUGD
Zou een bedevaart van 6.000 jonge ar
beiders naar Lourdes in 1924, toen de
Landsbond gesticht werd, mogelijk ge
weest zijn? Eene bedevaart van 8 tremen,
plus een ziekentrein met 150 zware zieken?
De Ka jotter is het type van den moder
nen kristelijken werkman: geen mensche
lijk opzicht; betrouwen in zich zelf;
waardigheidsbesef en standsfierheid; kra
nigheid en durf.
De vlaamsche Kajotter is daarenboven
Breydelnatuur en wakkert in zich en
rond zich de vlaamsche betrachtingen
aan.
De kaders zijn klaar; de massa moet nu
bereikt worden.
Van de katholieken uit de andere stan
den zou de K.A.J. minstens sympathie,
zedelijken steun moeten kunnen ver
hopen.
Ten slottede prachtige moderne struk-
tuur der K.A.J. is slechts het lichaam. De
ziel is de katholieke levensbeschouwing
en de praktische beleving ervan, zooals
de Kerk ze voorhoudt. Zonder dat is de
K.A.J. niet begrijpbaar noch leefbaar.
Dat vertegenwoordigend lichaam is
thans reeds eene macht waarmee af te
rekenen valt. De 75.000 leden zijn geor
dend in 1900 afdeelingen, 60 Verbonden,
Landelijke Verbonden (vlaamsche en
waaische Kajotsters, vlaamsche en waal-
sche Kajotters).
Elk Landelijk Verbond heeft zijn eigen
orgaan; de leaders krijgen daarenboven
hun eigen leidersblad, de proosten hun
eigen proostenblad.
De brochuur-uitgaven der K.A.J., waar
onder het meesterlijk handboek, zijn ge
kend; ook voor andere standen zijn ze
leerzaam.
DE ANTI-VLAAMSCHE DAG
TE HASSELT
Wat Vlaanderen nog telde aan Liberalen
en Franskiljons hebben gemeend Zondag
te Hasselt met den Belgischen Dag
een slag te slaan. Maar het is hun leelijk
misvallen.
De oproep, die gedaan geweest is om
die betooging in gang te steken, was
schijnheilig en valsch. Onder den dek
mantel van trouw aan Befeie en diens
Vorst wilden de grootste vijanden van
Vlaanderen een tegenhanger van de mach
tige bestooging van Diksmuide verkrij
gen. En och arme! Vlaanderen heeft
tijdig klaar gezien in dit ellendig liberale
comediespel en hoop en al zijn een drie
duizend betoogers te Hasselt geweest,
't Was een fiasco op geheel de lijn.
De geweren en de bajonetten die te
Diksmuide in 1930 op den rug der Vla
mingen nederkwamsn werden hier ge
bruikt om de betoogers te beschermen.
De mislukte Journée Beige van Has
selt zal nog een nasmaakje achterlaten
bij de Regeering.
De Regeering Renkin had nog geen
moeilijkheden genoeg. Nu komt Minister
Bovesse er eene nieuwe te scheppen, en
nog geen .reine!
Wanneer er spraak was de redevoerin
gen die te Hasselt zouden gehouden wor
den te laten uitzenden bij middel van de
Radio door het Nationaal Instituut voor
Radio, dan besliste het beheer van het
N. I. R. dit niet te doen, gezien er in de
vlaamsche bladen zulk een geweldig pro
test kwam tegen den anti-vlaamsehen dag
van Hasselt.
Dank aan de macht hem verleend door
de Radio-wet besliste de liberale Heer
Minister Bovesse dat de uitzendingen toch
zouden plaats hebben.
Nu blijkt het dat Minister Van Caene-
gem en de andere vlaamsche Ministers
de beslissing van Minister Bovesse als be-
leedigend aanzien en dat de gevolgen
daarvan niet zullen uitblijven.
Het is meer dan tijd dat de vlaamsche
kwestie opgelost weze, want al die moei
lijkheden, al die miseries, al dat gekuip
en opstookerij is al een gevolg van de
taaiziekte, waarvan het land lijdt en
kwijnt. Alleen een volledige en radikale
erkenning van eenieders rechten kan rust
en vrede brengen lh 't land en 't voortbe
staan van Belgie verzekeren.
HET AVONTUUR
VAN MAJOOR MAUER
Wij hebben destijds het vlagincidentje
waarbij den heer Mauer, gepensionneerd
Majoor, op villegiatuur te Westende, de
rol van nationale held meende te vervul
len, in kleuren en geuren verteld. Onze
lezers herinneren zich wel dat de majoor
het leeuwenvaantje van een propaganda-
auto bij den terugkeer uit Diksmuide ver
scheurde en dat zijne achtbare dame eene
treffelijke moeder van zes kinderen, die
als verdedigster van vlaamsche vrijheid
en eigendom optrad, op grove wijze be-
leedigde. Wij voorzagen in het stukje dat
wij hieraan wijdden, dat het den heer
Mauer en zijne lieftallige en TE welbe
spraakte dame, wel zou opbreken zich aan
andermans eigendom en vooral aan an
dermans eer te vergrijpen.
Moeder Justitia heeft nu op het
Vredegerecht van Nieuwpoort uitspraak
gedaan over het geval en de achtbare
mevrouw Mauer veroordeeld tot 70 frank
boet of twee dagen gevangzetting, ter
wijl aan de burgerlijke partij eene scha
devergoeding van vijf frank werd toege
wezen, zoodat het splinternieuwe leeuw
tje dat volgend jaar op de auto naar
't Vlaamsche IJzerveld zal dansen, door
majoor Mauer wordt betaald.
Deze kleine les weze hem en zijne echt-
genoote ook een aansporing tot. het be
oefenen van drie deugden tegenover de
Vlamingen: meer fatsoen, meer zelfbe-
heersching, meer eerbied voor de vlaam
sche volkssymbolen.
Koopt geen Gntrcomer
vooraleer gij den
met verlaagden melkbak
draaiende op eene spil
die den
tor -»■ ZIL j
1
r
werken*
Ontroomers MELOTTE, N. V.
Remicourt
EEN PROCESSIE ZONDER WEERGA
De Osservatore Romanoverneemt
uit Dublin belangwekkende bijzonderhe
den aangaande de feesten bij gelegenheid
van het aldaar in den zomer van 1932
te houden Eucharistisch Wcreldkongres.
Zondag 26 Juni zal de Eucharistische
Processie worden gehouden, waaraan
meer dan een millioen leeken en 5000
priesters deelnemen.
De processie zal ongeveer vijf uur noo-
dig hebben om voorbij te trekken.
De monstrans zal door den kardinaal
legaat op een praalwagen worden gedra
gen. De afstand van het Phoenixpark naar
de O. Connell-brug, waar- de Zegen zal
worden gegeven, bedraagt namelijk onge
veer vijf kilometer en is dus te groot, dan
dat men den monstrans den heelen weg
zou kunnen dragen.
De praalwagen wordt door studenten
getrokken en begeleid door de meest voor
aanstaande persoonlijkheden van geheel
Ierland.
In het midden van den praalwagen
wordt een bidstoel geplaatst, waarop de
kardinaal-legaat knielt, terwijl hij den
monstrans met beide handen vasthoudt.
Elf leden van het Amerikaansche epis
copaat zullen aan de feestelijkheden deel
nemen.
De altaardoek, welke tijdens de feesten
gebruikt wordt, wordt vervaardigd uit Bel-
fasterlinnen, rijk bestikt door de arbeid
sters daar en wel volgens een prachtig
oud-Keltisch patroon.
De stad Belfast heeft voor de feesten
een speciale kommissie benoemd, welke
het centraal comité voor het congres ge
noemd geschenk heeft overhandidg.
EBCOB0
VREDEBETRACHTENDE
BLOEDVIJANDEN
Het uur dat thans slaat is smoorlijk
aan gewichtige gebeurtenissen die plaats
zullen nemen op eene bladzijde van het
geschiedenisboek dat binnen duizend jaar
nog zal gelezen en besproken worden.
Voor het oogenblik komen de twee
machtigste rijken der wereld bijeen, niet
om hunne krachten te meten, maar om
de zucht tot overeenkomen uit te druk
ken die in hunne boezems brandt.
Deze twee zullen zich beïeveren, om de
verrukkelijke vaststelling te mogen doen,
dat hun haat, eindelijk, na stroomen
bloeds, overwonnen werd, door een beter
besef van hunnen menschelijken plicht,
door een gezonder oordeel, door een hooger
begrip van naastenliefde.
Het bleef tot hiertoe maar eene poging,
maar alle gelukkige uitslag vangt met
dergelijk gebaar aan. Het is eer het geza
menlijk ongeluk dat deze twee, tot hier
toe, elkaar vijandig, bijeen bracht: het
is de nood dien zij duchten, welke hun
tot toenadering noopt. Zij beseffen dat
zij elkaar helpend, zichzelven redden.
Maar- het kan geene reden daarstellen
om den vrede onwillig te zijn, dat hij
stoffelijken zegen brengt, en brood schenkt
aan de verzoenden.
Hetgeen de oorlog niet vermocht: vrede
te scheppen door de gruwelen welke «I