SPROETEN _L PUROL DE REOEERINQ RENKIN NEEMT ONTSLAG bij Wïelrijden Het «Spook» der Werkloosheid SPRUTOL ZONDAG 22 MEI 1932. IWEEKBLADs 35 CENTIEMEN.' S 19e JAAR. - Nr 21. KATHOLIEK NIEUWSNOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD. Een Encycliek huidige Beproevingen van liet Menschdom STORT 11,50 FR. De Fraesche Verkiezingen DE BLOEDIGE REEKS GAAT VOORT... Het Algemeen Zomercongres EENE ORAALSCHE EMIR TE LONDEN DE STRIJD VOOR DE VLAAMSCHE ONDERWIJSWETTEN ROND DE CRISIS (omen vroeg in het voorjaar, 'oorziet U daarom tijdig van een pot jgbaar in alle Apotheken. "DE POPERINGENAAR» Uitgever SANSEN-VANNESTE POPEEINGE Telefoon N'9. - Postch. N'15.570. Abonnementsprijs tot einde 't jaar: voor Belgie per post 11,50 fr. te storten op onze postcheckrekening met volledig adres; voor Frankrijk 25,30 fr voor andere landen 28,50 fr te zenden per Internationaal post- mandaat met juiste adres.- FOPEBraUB TARIEF VOOR BERICHTEN: Kleine berichten per regel 1,00 fr. Kleine berichten (minimum) 4,00 fr. 1 fr. toel. v. ber. met adr. t. bur. Berichten op 1* bl per regel 2,50 fr. Berichten op 2* bL per regel 1.75 fr. Berichten op 3* bl. per regel 1.50 fr. Rouwber. en Bedank, (min.) 7.00 fr. Te herhalen aankondigingen: prijs op aanvraag. Annoncen zijn vooraf te betalen en moeten tegen den Woensdag avond Ingezonden worden. - Kleine berichten tegen den Vrijdag noen. OP DE DE EENHEID VAN DE MENSCHEN IN DEN GODS DIENST, EENIG REDMIDDEL TEGEN DE GEVAREN DIE HEN BEDREIGEN Gebeden en Uitboeiingen Z. H. Paus Pius XI heeft Woensdag een encycliek afgekondigd over de ge beden en de uitboetingen, te bieden aan het Heilig Hart van Jezus, in de huidige beproevingen van het menschdom. Schrikbewind en Anarchie In de inleiding zegt de H. Vader onder meer: Het getal werkloozen groeit aan in bij na al de landen. Partijen die azen op omwenteling, maken er gebruik van voor hun propaganda. Ook wordt de openbare orde gedurig meer bedreigd; de gevaren van schrikbewind en anarchie wegen ge stadig zwaarder op de maatschappij. In dezen staat van zaken zet de Heilige Stoel al de menschen aan zich te ver eenigen om zich met al hun krachten te stellen tegen de kwalen, welke op het menschdom drukken en tegen de nog ergere kwalen welke dreigen uit te bre ken. Een tafereel van de krisis In het eerste deel van de Encycliek schetst de Paus een tafereel van de krisis zonder voorgaande, welke geen enkel land spaart en waarvan de groote verantwoordelijken zijn: een opgedreven zelfzucht, een onverzadelijke begeerlijk heid waaruit deze onrechtvaardige wan orde en dit geschokt evenwicht ontstaan zijn, waardoor men de rijkdommen van de naties opgehoopt ziet tusschen de handen van eenige eenlingen die, naar willekeur de wereldmarkt regelen tot on metelijke schade van de massas. De goddelooss propaganda en de drijverijen der Kommunisten Pius XI schandvlekt vervolgens de goddelooze propaganda en bijzonder de kommunistische drijverijen die, gebruik makend van de ekonomische ontreddering en van deze zedelijke wanorde, stelsel matig al het mogelijke doen om uit het hart van allen elke gedachte, elk gods dienstig gevoelen te bannen, zoekende met een duivelsche arglistigheid de mas sas te overtuigen dat God en de gods dienst de ware bewerkers zijn van deze algemeene ellende. De beloften van Jezus-Christus aan zijne Kerk In het tweede deel herinnert Z. H. de Paus aan de beloften van geruststelling en zegepraal, welke Jezus-Christus ge daan heeft aan- zijne Kerk, waarna hij verwijst naar de redens van vertroosting, hem eiken dag verstrekt door het schouw spel van edelmoedige opvluchten naar God van wege ontelbare zielen in alle deelen der wereld en in alle klassen van de samenleving. Uitzonderlijke smaad aan de Goddelijke Majesteit Maar het hart van den Paus kan toch niet anders dan smartelijk zuchten voor den uitzonderlijken smaad, welke de Goddelijke Majesteit wordt aangedaan. De Paus protesteert en neemt in handen het verweer van Gods rechten, welke onder de voeten getrapt worden, en het verweer der heiligste gevoelens van het menschelijk geslacht, voor wie God een volstrekte behoefte is. De Paus bezweert de eenlingen en de naties, de geloovigen die zich beroemen op den naam van christenen en zelfs degenen die nog een God aannemen, om een eenig en stevig front op te werpen tegen de vijanden van het geloof in God, dat de onomstootbare grondslag is van gansch de maatschappelijke orde en van alle menschelijk gezag. De geheiligde rechten van de natuurlijke en Goddelijke wet Tegenover de Satanleiding tegen den godsdienst, zegt de Paus nog, zijn de middelen van eenheid alleen niet meer voldoende. De huidige kwalen kunnen slechts bezworen worden door het gebed en de boete. Traktaten zullen niet vol staan, evenmin als vergaderingen, weder- landsche konferencies of de plechtigste konventies, de grootste krachtinspannin gen hoe edel of rechtzinnig ook van de Staatslieden, als men vooreerst de gehei ligde rechten van de natuurlijke en god delijke wet niet erkent. De zedelijke wet, gesteund op God en geweten Niemand van degenen die het ekono- misch leven der volken beheeren, geen en kel talent van inrichter zullen ooit op vreedzame wijze de sociale moeilijkheden kunnen ontknoopen indien, vooreerst, op het ekonomisch terrein zelf, de zedelijke wet niet triomfeert, gesteund op God en op het geweten. Alzoo is de kwestie van vertrouwen, on ontbeerlijk geoordeeld voor de oplossing van de krisis, feitelijk niets anders dan een gewetenskwestie. De wereld aan de godsdienstplichten herinnerd Pius XI eindigt met te verklaren, dat geen gelegenheid hem meer gepast toe schijnt om aan de wereld hare godsdienst plichten te herinneren. Hij zet de Bis schoppen aan om het feest van het H. Hart en zijn oktaaf met meer vurigheid en plechtiger dan ooit te vieren. Hij smeekt de geloovigen er aan deel te ne men in geest van herstel, boete en gebed, door zich te onthouden van vermakelijk heden, zelfs geoorloofd, en door hun le venswijze te vereenvoudigen en aalmoezen te geven. De encykliek Is gedagteekend van den 3 Mei, -feest van de H. Kruisvinding. ■aBHsaBHsaaEasaasHBaaaaaaasaa ZonneslagDragen en Stukloopen van Huid en Voeten, verzacht en j geneest men met f Doos en frank. In alle Apotheken. op onze postcheckrekening 15.570, met aanduiding van uw volledig adres, en telken Zaterdag tot einde dit jaar wordt ons blad U per post besteld. Laten we eerst wat licht werpen op den toestand aldaar, die zoo ingewikkeld is en zooveel schakeeringen vertoont, dat zelfs een geboren Fr'anschman er niet wijs uitgeraakt. Vóór den oorlog was er In Frankrijk één Blok: De linkerzijden gingen t' ak koord in de kerkvervolging, 't was het Combisme van onzaliger memorie. Na den oorlog werd een nationale Blok gevormd die wilde opbouwen en de puinen herstel len in plaats van alles te vernietigen. In 1924 kwam een nieuwe Blok der linker zijden tot stand. Een akkoord werd ge troffen, een kartel gemaakt tusschen ra- dikaal-sociallsten en socialisten. Het was het huwelijk tusschen Mr Vuur en Mw Water. Het huishouden kwam goed over een: De vrouw immers was gehoorzaam aan den man, mits de man maar bevool wat zij verlangde. Toen het land op den boord van den afgrond zuchtte, wendde zich de 1° mi nister Herriot tot Poincaré als tot een redder. Ze waren diepe met den staats wagen versteld: Inzinking van den frank, vermeerdering der schulden, vermindering van het krediet en het gezag in den vreemde en de reste is in 't Fransch. Poincaré heeft den toestand gered en er kwam weer nationale eenheid, bloei en sterkte tot in 1928, toen de radikaal-so- cialisten hun vier marbels 'k wil zeg gen hun vier ministers uit de ronde trokken om samen met de socialisten te gen de opvolgende Kabinetten van Poin caré, Tardieu, Briand, Laval oppositie te vormen. Vóór deze laatste kiezing was de strijd eenerzijds tusschen Tardieu, voorzitter van den ministerraad en anderzijds Herriot, leider der radikaal-socialisten, die akkoord ging, en een verkiezingskartel sloot, met Blum, chef de socialisten. De massa in Frankrijk wil noch reac tie noch revolutie. Herriot wilde de eenheidsschool, de ge lijkheid voor allen in 't (neutraal) onder wijs, dus oorlog aan 't vrij katholiek on derwijs; vermindering van legeruitgaven en belastingen, scheidsgerecht, veiligheid, ontwapening, internationale akkoorden, vredesaktie en Europeesche Federatie (ge dacht van Briand). Hij stelde zich tegen de uitputting en deficiet van 't budget, tegen de onzichtbare en onverantwoorde lijke speculateurs, enz. Blum als socialist is ook gekant tegen den oorlog, hij wil den oorlog onmogelijk maken door ontwapening. Indien de vrede noodig is voor 't socialisme, is zijn thesis, het socialisme is noodig voor de vrede. Hij bekampt het militarisme der rechter zijde en eischt: Onmiddellijke verminde ring der legerkredieten, een nationaal stelsel van sociale verzekeringen tegen werkloosheid, enz.; ook de nationalisatie der ijzerwegen en der private verzeke ringsmaatschappij en. Blum vreest nochtans, zegt hij zelf, dat hij de huidige wereldcrisis voor Frank rijk' niet zou kunnen oplossen, moest hij aan 't bewind komen. Tardieu, de huidige Fransche Premier, bestrijdt de socialisten, tcont het voor beeld van Engeland en A.ustralie door het socialisme geruïneerd. Kij heeft te Ge neve zijn plan ingediend en verdedigd: Een wapenmacht te stellen der beschik king van den Volkenbond. Hij heeft veel gedaan voor den landbouw: Tarweprijs 110 fr. hooger dan de wereldprijs, prijs- verhooging van wijn en suiker, verlaging van den prijs der stikstofbemestingen, uit gave van 800 millioen voor de electrifica- tie te lande, 420 millioen voor waterlei dingen. De boeren zouden met hem zege nen. Hij is de grootste vijand van het linkerkartel, dat feitelijk een dictatuur zou worden van'ongodsdienstige partijen met hun leekenwetten en uitzonderings maatregelen tegen de kloosterorden. Herriot zegde vóór de kiezing dat hij ontzag lijk de dood te moeten 't land be sturen, waarop Tardieu lachend ant woordde: «Als ge dat zoodanig ontziet, we zullen compassie hebben met u en om u dien last te sparen zullen we voort aan 't bewind blijven. In Frankrijk, alhoewel minder in getal dah elders, hebben de werkloozen gewerkt om stemmen bij te winnen voor de socia listen. In crisistijd zijn er veel misnoeg den die alles schuiven op den rug der huidige regeering en vergeten dat de cri sis mondiaal is. Oppositie voeren in be narde tijden is gemakkelijker en profij tiger dan de verantwoordelijkheid der re geering te moeten dragen. De mannen van 't kartel waren beter ingericht, werkten meer, hadden meer tucht. De anti-kartellisteilijk altijd, zijn verdeeld, verflauwd. Vele goeden stemmen niet, de goede katholieken zijn niet geor ganiseerd en vormen geen confesionneele partij, alhoewel de katholieke Federatie van Generaal Castelnau 2 millioen en half leden telt. De communisten zijn weinig vooruitge gaan, ze beloofden nochtans veel: Zeven- urenarbeid, veertigurenweek zonder loons vermindering; afschaffing van leger en oorlogsvloot; verbod van wapenenvervoer; sociale verzekeringen waar de patroon en de Staat alles betalen, de werkman niets; afschaffingen der belastingen voor werk lieden en kleine landbouwers; vrijheid voor Elzas-Lorreinen om zich van Frank rijk af te scheuren; onafhankelijkheid der koloniën. Klassenstrijd! Demagogie! Wat wilt ge meer, roode mamzei? De partijen liegen om ter meest. Het kartel schermt met de republiek, vreest de monarchie; de kartelmannen geven zich uit als de verdedigers der republiek. De republiek! Een slagwoord, meer niets, een etiket op een coll. Ze willen de repu bliek redden... die geen gevaar loopt. De partijen van rechts schermen met de vei ligheid van 't land, ze doen het Duitsch oorlogsgevaar dreigen, Hitier enz., en som mige duiken him spelDe wapenfabrikan ten, het groot kapitaal en de hooge nij verheid beschermen in den grond. Die wapenfabrikanten ondersteunen de pers en de partij der behoudsgezinden en de rechterzijde. De groep Marin (een katholiek) U. R. D. (90 leden) ls de groote steun van Tar dieu en de groote vijand van het kartel. Er zijn ook nog kleinere partijen die rond de groote gesternten draalen als sa tellieten. In die verschillende programmen komen kluchten voor en beloften, kluchten die geen vraagstukken oplossen en belof ten die niemand kwetsen. De socialisten (populaire) verwijten de financiers het spaargeld van het publiek te plunderen, ze vallen ook uit tegen de speculateurs die de verbruikers scheren en 't vel afstroo- pen. Een andere fractie (nationale socia listen) met Hervé zouden een republiek willen met een hoofd en een vuist tegen de vrijmetselarij en ten voordeele van den godsdienst, ze Ijveren voor de stijging van het geboortecijfer, voor de herziening van het Versailles-Tractaat dat ze on- rechtveerdig en vernederend heeten voor Duitschland, ze schermen voor vrijheid van onderwijs en toelagen aan de katho lieke scholen, eerbied voor den eigendom; Een nieuwe moord in de streek! Te Rumbeke, in het huis zijner ouders, ter wijl deze afwezig waren, werd de negen tien jarige August Vermeylen, op Zondag 8 Mei, met revolverschoten vermoord. En deze bloedige reeks van schurkenstreken: Brugge, Kortemark, Gullegem, Beselare, Rumbeke, Herseeuw, Wetteren, Hoorebe- ke-St-Cornelius, Nieuwpoort, enz..,, enz..., zal stijgenderwijze voortgaan, zooiang de eerlijke lui, van Rechterlijke en Uitvoe^ rende Macht, geen voorbeeldige kastijdin gen voor de moordenaars eischen. Op 30 April 1.1. verscheen in een Brus- selsch dagblad, een artikel met opschrift; LA FLANDRE ROUGEwaarin het dagblad de eerlijke lui aanraadde naar den Koning, Hoofd der Uitvoerende Macht, te schrijven om hem te vragen voortaan de doodstraf, tegen de moor denaars uitgesproken, niet meer in een verzachtende straf om te zetten. In plaats van als schapen te blaten, schreef verders het blad, maakt ook uwe zienswijze aan uwe Senatoren en Volksvertegenwoordigers kenbaar. En als slot van voormeld artikel, her innerde het blad aan het antwoord door Clemenceau, voor de eerste maal Voorzitter van den Ministerraad van Frankrijk (1906-1909), gegeven aan de advokaten van Abel Pollet en partijgan gers toen zij om genade verzochten voor him ellendige cliënten, die ter dood ver oordeeld waren. Heeren, zei hij, plotse ling het verhoor opheffende, ik denk zooals Theodore Roosevelt, Hoofd der Vereenigde Staten van Amerika, dat een land waar de brave menschen de ft zelfde dnrftkracht niet hebben als de schurken een reddeloos verloren land is. Wanneer ik opnieuw dagbladschrijver zal worden zal ik deze kenspreuk op de kantteekening van mijn dagblad schrijven Enkele dagen later, te Bethune, deed de valbijl vier bandietenhoofden in de mand rollen en in de vlakten van het Noorden van Frankrijk, van Artesie en Picardie keerden rust en veiligheid weder. Sedert zeven jaren hadden regeeringen van Lammegoedzakken de toepassing van de doodstraf vervangen door de ont voering naar Gyuana. Deze menschelijke zwakheid had voor gevolg het aangroeien der misdaden en menig Lezer zal zich nog wel de bende van Pollet herinneren, die, gedurende tal van jaren, een schrik bewind uitoefende in de omstreken van leper, Veurne, Duinkerke, Hazebrouck, Rijssel, Béthune, La Bassé, Lens, Arras.. Gelukkiglljk, ten gepasten stonde rees Clemenceau op, die de woelige uitspat tingen der misdadigers wist te temmen en dit, Goddank, met een ijzeren arm. Wat ons betreft, laat ons de gedachte van Roosevelt diep in het geheugen pren ten 1 Herzeggen wij dikwijls dat een land, waar de brave menschen niet zooveel durfkracht hebben als de schurken een verloren land is en handelen wij diens volgens. van den Bond der Kroostrijke Gezinnen in Belgie zal plaats hebben te Antwerpen, op Zondag 12 Juni 1932, en samenballen met de inwijding van het vaandel van de gewestelijke afdeeling Antwerpen. Het volledig programma zal binnen kort door de pers medegedeeld worden. •■■BUHnnBHflBflMnHBflnHni Emir Feisal, tweede zoon van den machtigen Oraalschen Koning Ibn Saud, is thans te Londen als leider eener af- veerdiging van zijne Regeering. Op foto ziet men Emir Feisal getrok ken bij zijn hotel te Londen en nevens hem (de kleine) een zijner landgenooten. Gebruikt Chicorei WYPELIER-TAFFIN I 't is de beste. ze strijden ook tegen de communisten. An dere partijen zijn tegen de hooge tolta rieven van Frankrijk, die oorzaak zijn van 't duur leven, zij vragen openbare werken om de werkloosheid te bestrijden, ze stre ven naar Fransch-Duitsche toenadering en verstandhouding om een naasten oor log te vermijden. Er is zelfs een partij die voorstelt: Min député's, kleinere wedde, betaald volgens aanwezigheid, verbod be heerder te zijn van financieele zaken enz. Deze partij die nochtans gezonde gedach ten verdedigt, zal zeker maar weinig kan didaten vinden c mme 11 faut Dit artikel was tot hier geschreven toen de uitslag der kiezing mij bereikte. Het linkerkartel overwint. De meerder heid van Tardieu die 30 stemmen bedroeg verandert in een minderheid van 106 stemmen. De oppositie zegepraalt dus. De radikaal- socialisten winnen 47 zetels; de socialis ten 17. De communisten winnen een tiental zetels. Herriot is de overwinnaar van den dag. Maar zal hij kunnen besturen zonder de socialisten in alles in te volgen? Op den nationalen feestdag van de H. Jeanne d'Arc heeft Frankrijk geheld naar links, 't Is 't land der eeuwige tegenstel lingen, het land der Lourdes-verschijnin- gen en -mirakelen, maar ook het land der inventarissen en kerkvervolgingen; 't is het volk van 't H. Treesje, den H. Pastor van Ars, S. Vincentius Paulo; maar 't is ook 't volk der logen en vrijmetselaars, een ras van genieën en helden; een troep apostels of apostaten. A» B, In alle landen drukt zwaar het spook der werkloosheid. Jongelingen trachten te vergeefs werk te vinden en worden moe deloos; vaders dolen op straat en weten niet hoe ze aan brood zullen geraken voor vrouw en kinders. Werkloozensteun wordt van Staatswege verleend. Veel wordt daarover verteld, meer dan het hoeft misschien. Dat alle weldenkende personen eens goed overwegen volgende uittreksels uit eene Interpellatie Dinsdag in de Kamer gehouden. INTERPELLATIE OVER DEN WERKLOOZENSTEUN Heer BODART (kath.) leidt de inter pellatie in, en zegt dat hij, met zijn par tijgenoot heer René De Bruyne deze in terpellatie heeft ingediend om aan de Re geering de gaiegt.u.ad te verschaffen te antwoorden op de aanvallen van sommige dagbladen, die beweren dat de Regeering de werkloozen in de luiheid voedt en het land aldus naar den afgrond leidt. De heer Bodart. Mijn vraag om in terpellatie is Ingegeven, door de bezorgd heid, aan de regeering de gelegenheid te geven, de onrust op te ruimen, die zich van de axbeidersmeening meester maakte ingevolge de aanvallen in zake werkloo zensteun. Er zijn 300.000 werkloozen in het land, wat, met de vrouwen en de kinderen, neerkomt op 600.000 tot 700.000 personen, voor wie de uitkeering van werkloozen steun een kwestie van leven of dood is. Welnu, In sommige pers verspreidt men de meest zonderlinge opvattingen betref fende den werkloozensteun. Men zegt dat deze gelijk staat met een schandalige ver spilling van de Staatsgelden en renteniers maakt, die op kosten van de gemeenschap leven. Het ls niet mogelijk de arbeiders klasse in de onrust te laten, verwekt door zulke aanvallen. Eerste waarheid. De werkloosheid is een verschrikkelijke ramp voor den arbeider en zijn gezin. Het lot van den arbeider tot werkloosheid gedoemd 13 ziekte, kou, hon ger, ellende voor hem en zijn gezin. Tweede waarheid. De algemeene werk loosheid, zooals zij thans heerscht, is een openbare ramp. De Tempswijst er op dat voor Frankrijk de crisis beteekent dat er 24.000 sterfgevallen meer zijn. Daarbij komt nog de crisis op zedelijk gebied. Derde waarheid. Noch in Belgie, noch in het buitenland, heeft de arbeidersklas schuld aan de crisis. Politieke democra tie staat nog niet gelijk met industrieele democratie. De arbeidersklas wordt buiten het bestuur der nijverheidsbedrijven ge houden; nooit wordt zij geraadpleegd, noch voor de concentratie-maatregelen, noch voor beslissinge-1 betreffende voort brenging. Er dient dus gezorgd voor de werkloo zen, die recht hebben op het leven. Er zijn voor de werkloozen slechts vijf uit wegen, waarvan er vier onaanneembaar zijn: zelfmoord, onmogelijk; bedelarij, onmogelijk; diefstal, even onmogelijk, vermits het eigendomsrecht boven het le vensrecht gaat; de liefdadigheid, deze is aanbevelenswaardig, doch in tijden van geweldige crisis zooals nu is zij ontoerei kend; ziet wat er gebeurt in de Vereenig de Staten. Blijft over de Staatshulp. Dat is de oplossing die wij voorstaan. Beschouwen wij nu deze laatste oplos sing: zij wordt goedgekeurd door de hoog ste autoriteiten. Voor mij ligt eene beoor- deeling van de hoogere geestelijkheid der Vereenigde Staten. Moet ik ook herinne ren aan de verklaring van Z. H. den Paus die in 1930 in denzelfden zin uitspraak deed. Niet alleen de zedelijke en godsdiensti ge overheid opperden de meening dat de werkloozen moesten gesteund worden. Zelfs het Comité central industriel steunde die thesis. Er kan dus slechts ge twist worden over de toe te passen maat. 600-700 Millioen voor de Werkloozen Volgens de ramingen zullen de openba re besturen ln 1932 van 600 tot 700 mil lioen uitgeven voor de werkloozen. Doch hier dient aangestipt dat er ook gemeen telijke en provinciale steun verleend wordt. Zeshonderd millioen voor de Staatsuit gaven, dat is veel, ja, doch vergeten wij niet dat de burgerlijke pensioenen ook 600 millioen kosten; de militaire en inva liditeitspensioenen 918 millioen en dat de begrooting van landsverdediging 1.200 millioen bedraagt. Op het gezamenlijk bedrag van de be grooting, zelfs in deze periode van bui tengewone crisis, vertegenwoordigen de to tale Staatsuitgaven wegens werkloosheid slechts 6 t. h. Maar dit percentage ver mindert nog als men het totaal bedrag der uitgave beschouwt sedert den wapen stilstand. Gedurende drie jaar bedroeg zij minder dan 10 millioen; gedurende vier jaar minder dan 20 millioen en gedurende vier jaar meer dan 100 millioen. Te zamen 1.307 millioen voor elf jaar, of sedert den wapenstilstand 1 t. h. der openbare uitga ven. Indien de schatkist er slecht voor zit, ls zulks niet te wijten aan de verzekering tegen werkloosheid. De maatschappelijke uitgaven hebben geen Invloed op de crisis; zie de Vereenigde Staten. De verhouding der loonen overschrijdt nooit zelfs ln de meest ongunstige on derstelling 60 t. h. der kostende prijzen, de maatschappelijke lasten neerkomende op 6 t. h. der loonen. Maar de uitbreiding van het machinisrne maakt deze lasten nog minder zwaar. Het Belgisch patronaat bekwam trouwens verzachtingen, en wel wat de gezinsvergoedingen betreft; het bekwam bovendien dat de gedeeltelijke werkloozen geweerd werden; de statistie ken zijn welsprekend: het percentage van de volledig werkloozen, dat 511. h. bedroeg in 1930, steeg in 1931 tot 65 t. h., om in 1932, 90 t. h. te bereiken. 500 MUlioen voor de Nationale Bank Bovendien gaat de Staatssteun niet tot de werkloozen alleen. Hij wordt verleend daar waar het algemeen belang zulks vergt. Hij werd ook toegestaan aan de Nationale Bank en nog wel met 500 mil lioen in eens. 600 Millioen voor den Landbouw Hij gaat ook naar den landbouw, die zoowat 600 millioen krijgt. Ik zou nog kunnen wijzen op de bescherming der kolennijverheid door het contingenteeren en andere nog. Ik keur dien steun niet af, doch ik wil er in de huidige omstandigheden op wij- Er werd gesproken over misbruiken. Wij ontkennen niet dat er bestaan: in elk menschelijk werk zijn er misbruiken. Wat wij echter luide willen verklaren ls dat de arbeidersorganisaties, kristelijke of socialistische, hun steun niet weigeren aan de openbare besturen voor de beteugeling der misbruiken. Zij verklaren dat de schul digen misdadigers zijn. Wij betwisten echter uitdrukkelijk dat die misbruiken talrijk zijn, zooals men in sommige kringen wil doen gelooven. De eerste werkloozenkassen werden in 1854 opgericht. In Belgie dateeren zij van 1867. Vóór den oorlof, bestonden er zeven en twintig werkloozenkassen. MINISTER RENKIN De Sinxendagen hadden twee dagen po litieke rust medegebracht en ln de lei dende kringen hoopte men op ontspan ning maar bij hernemen der onderhan delingen bleek seffens dat alle overeen komst onmogelijk was. De liberalen houden aan hun onrecht- veerdig voorstel dat de tweedracht ln Vlaanderen hevig zou verscherpen en de Vlaamsche katholieke Volksvertegenwoor digers willen daarop niets toegeven. De zaken zijn verloopen zooals voorzien; na uitputting van alle pogingen om een vergelijk tot stand te brengen tusschen de Vlaamsche rechterzijde en de liberale Kamergroep, heeft de heer Renkin zich Dinsdagavond genoodzaakt gezien den koning het gezamenlijk ontslag zijner Re geering aan te bieden. De kern van het politiek geschil ligt tenslotte hier: in de den voor een grondige oplossing van het Vlaamsche onderwijsvraagstuk, de heer Renkin kan met zijn regeering de Kamer niet volgen doordat hij ongelukkigerwijs gebonden ls aan de beperkte oplossing voorgestaan door de liberalen. De Vlaam sche rechterzijde is in deze zaak door niets gebonden en staat er dan ook op met de meerderheid aanwezig in de Kamer de 1C0 procent-oplossing te bereiken welke ln den tekst der Kamercommissie ls voor gesteld. De heer Devèze heeft een poging gedaan oom de Vlaamsche rechterzijde van de Kamer ln hare vrijheid van aktie te be lemmeren en deze te beperken in dezelfde mate als hij de vrijheid van handelen van den heer Renkin had beperkt. De heer De vèze ls daarin niet geslaagd, de Vlaam sche rechterzijde houdt aan het ontwerp der Kamercommissie, en warneer de h. Renkin heeft ingezien dat dë verplichtin gen weke hij had aangegaan tegenover de liberalen een breuk in de regeeringsmeer- derheid zouden uitlokken, heeft hij het bewind neergelegd. De heer Renkin heeft na lange en moei zame beraadslagingen den eenlgen weg gekozen die hem overbleef om zijn vrij heid te heroveren: ontslag aan het hoofd van, en met, de geheele regeering. Men kan nu velerlei hooren en lezen over mogelijke regelingen en oplossingen: een tijdelijke terugkeer van den heer Ren kin, een homogeen katholieke regeering onder Vlaamsch presidentschap, een re geering van Kamerontbinding, en nog veel meer. Namen worden genoemd en gedrukt, veelal voorbarig. De komende dagen zullen den weg wij zen, wij hebben aanleiding om te gelooven dat we voor een diepgaande crisis staan. Voor de Vlamingen komt 't er op aan van deze crisis gebruik te maken om de poli tieke toekomst voor hunne verwezenlijkin gen te beveiligengeen regeering meer die zich verplicht ziet belemmeringen op te leggen aan de Kamer, de parlementaire meerderheid moet even vrij dit wil te vens zeggen: radikaal 'n gezonde, door en door Vlaamsche oplossing, kunnen ge ven aan de onderwijskwestie als aan de kwestie der hervorming van het gerecht. Kamer is een groote meerderheid te vin- BBBBBBBBBBBBBBHBBBSIflBBBBflBBSBBISBBBaBflBSaRflKBBBBSSBBaBBSift Doch de oorlog ontreddert die werken. Het Nationaal Comiteit richtte reeds in October 1914 de hulpverleening in. De werken van bijstand werden door dit Co miteit tot stand gebracht. Einde 1920, wordt bij koninklijk besluit het crisis- en werkloozenfonds opgericht; stelsel van gesubsideerde vrijheid. Dit laatste werd elf jaar lang toegepast zon der kritiek uit te lokken. De arbeidersklas getroostte zich aanzienlijke offers. Einde 1929, bedroeg het tegoed-saldo nog ruim 40 millioen. Ware de werkloozenverzekering Inge voerd op de basis van 1 t. h. voor den werkgever, 1 t. h. voor den arbeider, en 1 t. h. voor den Staat, dan zou er thans, ondanks de ernstige en lange'crisis, nog in de kassen een reserve voorhanden zijn van nagenoeg 1 milliard frank. Hedendaags, deugt het stelsel niet. De verzekering is niet verplicht, de werkge ver stort geen enkele bijdrage. Gij weet hoe de zaak thans ineen zit. De verzeker den moeten sommige nauwkeurig bepaal de voorwaarden vervullen alleen de werk- looze werklieden en bedienden zijn er bij betrokken. Men beweerde, dat het stelsel een premie tot de werkloosheid was. Niets is minder juist. De werklooze moet het werk aannemen dat men hem aanbiedt, als hij daartoe geschikt is en als de voor waarden de gewone vaaxwaarden zijn in de streek. De legende van den luien werk looze wordt insgelijks door de feiten te gengesproken. De statistieken, der werkbeurzen be wijzen dat de aanvraag naar werk het aanbod merkelijk te boven gaat. Reeds in 1930 waren er 190.000 aanvragen en na genoeg 100.000 aanbiedingen. Sedertdien steeg de aanvraag aanzienlijk terwijl het aanbod fel daalde. Neemt men bijzondere reeksen: glasbla zerijen, steengroeven, enz., dan stelt men vast dat de toestand nog treffender is. Op de vrije werkbeurs van Brussel komen eiken dag 600 tot 700 aanvragen in tegen slechts 10 aanbiedingen, en dan nog voor niet bestendig werk. Er is nog wat anders. De werklieden durven niet naar het bui tenland gaan, want daar werden maatre gelen genomen waardoor zij in een onzeke- ren toestand geraken in zake werkloozen steun. Een nieuwe schikking zal zulks terhelpen. Men zegde dienaangaande dat deze werklieden terugkeerden met een flin- ken spaarpot, dat sommigen hunner klei ne boeren of boerenzonen waren. Het begrip van den staat van behoefte is voortreffelijk bepaald. De bepaling werd verschillende keeren herzien sedert 1920, maar altijd ln beperkenden zin. Dit be grip van den staat van behoefte wordt werkelijk streng toegepast. Het toezicht bestaat; de uitkeering van den steun be rust op talrijke waarborgen. Andere aan vullende maatregelen werden getroffen. Het bestuur richtte een vliegende ploeg van controleurs in, alsmede een paritaire commissie tegen de misbruiken. Bij de hoofdvergoedingen door den Staat toegekend, komen nog de vergoe dingen van provincies en gemeenten. Doch er ls een maximum de vergoedingen mo gen de twee derden niet overschrijden van het loon thans uitbetaald aan de aan het werk gebleven arbeiders. In het buitenland wordt er doorgaans meer gedaan voor de werkloozen. In Duitschland trekken zij tweemaal meer dan bij ons. Het is betreurenswaardig te moeten vaststellen, dat de werkloozen derzelfde reeks verschillende sommen trekken, om dat de gemeentelijke toelagen niet een vormig zijn. Ook is het spijtig dat talrijke gemeen ten, niettegenstaande hun goeden wil, ge dwongen zijn hunne steun te schorsen. Er dient Ingegrepen om ze ln staat te stel len hun werk voort te zetten. De omzendbrief van den minister van binnenlandsche zaken, betreffende de tusschenkomsten der gemeenten is, naar onze meening, te betreuren om allerlei redenen. Ik meen dat hij zou moeten her zien worden. In de huidige tragische omstandighe den, liet de arbeidersklasse van bewonde renswaardige schranderheid en gematig- heid blijken. De christen organisaties we- tën dat de regeering volkomen haar plicht deed e'n haar verbintenissen nakwam. Zij danken den achtbaren minister van nij verheid en arbeid om weerstand te heb ben geboden aan den aanval op touw ge zet tegen de werken voor bijstand. Hoofdzaak is de betaling der vergoe dingen te verzekeren gedurende de crisis en ons syndikaal stelsel voor de toekomst te vrijwaren. (Zeer well op talrijke ban ken.) - In de moeilijke omstandigheden van de zen tijd moet de arbeidersklas inet wijs beleid de werkloozenkassen beheeren, an ders dreigt er gevaar dat het beheer van deze kassen aan de syndlkaten ontglipt, wat de arbeidersklas voorzeker niet wenscht. Aan het huidige stelsel mag niet ge raakt, noch betreffende het bedrag der vergoedingen van het crisisfonds, noch be treffende den noodtoestand, noch betref fende het beheer der kassen. De christen syndikaten vragen dat de regeering zich stellig op dit gebied verbinde. Zij vestigen (Je aandacht van de regeering op het lot der niet-verzekerden. Men kan ze niet gelijkstellen met degenen die blijk gaven van voorzorgszin, doch men mag niet ver geten dat het menschen zijn. De christen organisaties meenen dat de begrooting van arbeid de heiligste is van allen. Zij zijn bereid de misbruiken te hel pen uitroeien. Zij wenschen de eendracht van allen om het land en de arbeiders klasse te helpen, ten einde een bijzondere erge en onrustwekkende crisis te boven te komen. (Zeer well en toejuichingen rechts.) DE BEVOEGDE MINISTER AAN 'T WOORD Heer Heyman, minister van Nijverheid, Arbeid en Sociale Voorzorg. Met ge noegen heb ik deze interpellatie tegemoet gezien, omdat ik verlangde de vereisehte uitleggingen te verstrekken over den werkloozensteun, zooals ik reeds de gele genheid gehad heb het te doen voor de ouderdomspensioenen ln den Senaat, en over dit punt binnenkort in deze Kamer ook zal handelen. De werkloosheid of de crisis, zoo men wil, is een internationaal vraagstuk. Volgens den eene ls de werkloozensteun te groot; volgens den andere te gering. Als openbare macht hebben wij een so cialen plicht te vervullen, en wanneer wij ons land met de andere landen vergelijken, kunnen wij zonder blozen die vergelijking doorstaan. Willen wij echter in staat blijven om dien plicht te vervullen, dan moeten wij ongetwijfeld de misbruiken onmeedoogend uitroeien. Men heeft ook fel den staat van be hoefte aangevallen. Het is u bekend dat na 60 dagen werkloozensteun, de werkloo ze moet bewijzen dat hij in behoeften ver keert, daartoe moet hij een staat invullen die volgens een Koninklijk Besluit gere geld is. Sommigen beweren zelfs dat er werk lieden zijn, die als werkloozensteun meer trekken dan het tegenwoordig loon. Daar op antwoord ik, dat slechts zeer weinige werklieden de 2/3 en nog veel minder werklieden de van het loon trekken. Er komt nog een tweede punt: de socia listen namelijk hebben op 1 Mei met plakkaten rond geloopen waarop werd uit gekraamd dat minister Heyman den steun van den Staat aan het Werkloozenfonds verminderd had. Dat is een grove dwaling om geen ander woord te moeten gebruiken. Men zou dat Immers moeten bewijzen. Hier ligt de knoopde gemeenten gaven zoo wat op verschillende wijzen een toe slag aan de werkloozen; wanneer de kas leeg was, heeft hier en daar de kas van het syndikaat voorgeschoten. De Staat wil die kassen helpen, ofschoon de Staat dit niet zou moeten doen voor de gemeenten die zoo maar met hun geld in den goeden tijd omgesprongen hebben. En toch wilde de Staat helpen met ca- tegoriën der gemeenten in te richten, zoo dat de toeslag volgens de categorie wezen zou 3, 5 of 7 frank. Dat wilde de Staat be kostigen, maar de socialistische gemeenten wilden niet; de gemeenten moesten geven zooveel of zoo weinig zij wilden en de Staat moest maar alles betalen. (Het so cialistisch Kamerlid en schepen van Gent, heer Balthazar, onderbreekt). Ja, heer Balthazar, na 60 dagen geeft de stad Gent niets meer, en met ons stelsel kondet gij voortgaan met minstens 5 fr, toeslag te verleenen aan uwe werkloozen. Hetzelfde zou ik kunnen zeggen van de stad Brussel en ook van Anderlecht. Brus sel geeft na de 60 dagen niets meer, en Anderlecht nog slechts den gezinstoeslag. En dan verklaren de socialisten dat de Regeering of minister Heyman den werk loozensteun verminderen. Ik meen maar dat ls mijn persoon lijk gevoelen dat, om uit dezen toestand te geraken, men eene wet zou moeten stemmen, waarbij de provinciën, de ge meenten en de Staat hunne bijdragen zou den samenbrengen in het werkloozenfonds en dit fonds alléén zou'den steun moeten uitbetalen. Kan men aan de Regeering Iets verwij ten wanneer zij voor 1932 eene leening van één milliard heeft verwezenlijkt? Tot de arbeiders zeggen wij: Gij lijdt gebrek, meer dan sommige weten, maar wij geven u wat wij kunnen en wat wij kunnen voortdoen. Sommige zouden u kun nen meer beloven, maar die belofte ver vullen en uithouden zou niemand kunnen. Wij moeten dit vraagstuk oplossen zon der partijgeest: den werkman helpen zon der andere klassen te benadeelen. Alleman, de collectiviteit moeten hier helpen. Ik hoop dat deze oproep gunstig onthaal mo ge vinden. (Toojuichlngea bij de rechter zijde). DE HEER RENKIN BIEDT DEN KONING HET ONTSLAG VAN DE REGEERING AAN Woensdagmorgen, te 9 u. 15 heeft de heer Renkin zich ten Palelze begeven om den koning het gezamenlijke ontslag van de regeering aan te bieden. De koning heeft den eersten minister onmiddellijk ontvangen. Het onderhoud duurde tot na tien uur. De heer Renkin verliet het Paleis langs de Brederodestraat. Aan de Journalisten verklaarde hij: De koning heeft me ontvangen en de regeering verzocht de loopende zaken verder af te handelen. De Vorst zal dezen voormiddag nog verscheidene personali teiten raadplegen. Heeft de koning U opgedragen een nieuwe regeering samen te stellen? Zoo ver zijn we nog niet, zegt de heer Renkin. Ik zegde dat de koning pas zijn raadplegingen aanvangt. EENIGE MINISTERS OVER BOOP.D EN EENIGE NIEUWE? Natuurlijk wordt veel voorstellen... in de dagbladen... besproken. Er wordt verteld: Twee liberale minis ters en twee katholieke ministers zullen vervangen worden. Men sprak van Minister Heyman, die onder drukking der liberalen en jammer genoeg, eenige katholieke conservateurs, zou van kant gezet worden omdat hij TE veel zou gedaan hebben voor de sociale werken. Later wordt dit echter tegengesproken. HET VLAAMSCHE VRAAGSTUK ALS VRIJE KWESTIE In den koesterenden zonneschijn der Wetstraat wandelt de heer Baels, oud minister. Hij ook meent dat de heer Renkin de moeilijkheden niet heeft omzeild met een paar ministers over boord te gooien en een paar nieuwe ministers in te schepen. Het gaat niet om een kwestie van perso nen. Uw indruk. Mijnheer de Minister, meent ge dat eene of andere formuul de katholieke en liberale groepen kan verzoe nen? Ik zie geen oplossing zonder dat van het Vlaamsche vraagstuk een vrije kwes tie wordt gemaakt. Laat men het nu op een akkoord gooien betreffende het onder wijsvraagstuk, dan zal ons dat niet veel verder brengen, want de vervlaamsching van het gerecht is een neteliger kwestie, waaromtrent nieuwe moeilijkheden zullen ontstaan. DE STANDPUNTEN NIET TE VERZOENEN Over een onderhoud dat de heer Ren kin met de heeren Poullet, Sap en Peiit- jean had is niet veel te vernemen. Het staat vast dat de kwestie der taairegeling ln het onderwijs werd besproken. De heer Petitjean heeft de vier of vijf punten uit een gezet waarop de liberalen niet kunnen akkoord gaan met het ontwerp van de Kamerkommissie. De heeren Poullet en Sap zouden het standpunt der katholieke Vlamingen hebben toegelicht. Het onder houd waaraan de heer Poullet niet tot het einde heeft deel genomen daar hij ten paleize ontboden, was schijnt geen po sitief resultaat te hebben opgeleverd. De heer Renkin had een nieuw onder houd met dezelfde personaliteiten, waarbij zich de heer Van Cauwelaert had gevoegd. DE LAATSTE TIJDINGEN Uit al wat de bladen Vrijdag medebren gen, blijkt volgende: De heer Renkin werd Donderdag ten Paleize geroepen en overeenkomstig de ge bruikelijke regels bij regeeringsertsissen heeft de Koning den afgetreden Minister president belast met de vorming van een nieuwe regeering. De heer Renkin heeft aanvaard pogin gen daartoe te wagen. De beraadslagingen over een grondslag voor oplossing van het Vlaamsche vraagstuk werden intusschen voortgezet, tusschen de heeren Poullet, Sap en Petitjean. De heer Van Cauwelaert was door ambtsbezigheden te Antwerpen weerhouden maar had zich reeds 's och tends met den heer Sap verstaan over de voor te leggen punten en over de voor te leggen zienswijze. De heer Devèze heeft na beraadslaging met de heeren Renkin en Petitjean beslo ten de liberale groepen van Kamer en Se naat voor Vrijdagnamiddag bijeen te roepen. In de liberale groep heerscht er oneenlg- heid en de Antwerpsche liberalen, ge steund door heer Vroome, van Oostende, hebben aan heer Devèze hun mistevre denheid te kennen gegeven. EEN GRONDIGE HERVORMING VAN DE REGEERING Reeds vóór de regeering Renkin ontslag had genomen werd er verteld dat de nieu we regeering van nabij op de oude zou gelijken. Er zouden slechts een paar nieu we ministers komen. Intusschen is er heel wat gebeurd en het is op dit oogenblik bijna zoo goed als zeker dat, indien de heer Renkin mocht sla gen, de regeering diepgaande wijzigingen zal ondergaan. Aldus spreekt men thans van een vervanging van vijf of zes mi nisters. DE VLAAMSCHE ZIEL Tegenover het gesjacher van Liberalen en ook van Nationalisten die niet we ten wat ze willen en enkel teren op mis tevredenheid staan de katholieke Vla mingen daar schoon en verheven. Die dragen het hart op de hand. Wat ze wenschen, willen, eischen, dat is een uiting van een diepe, overtuigde liefde voor een heilige zaak. En nu weer heeft de Vlaamsche ziel haar woord te spreken. Het klinkt waardig, krachtig, vol zede lijk plichtsbesef: de vormen die ons ten spoedigste de volledige bevredigende op lossing brengen van het taalvraagstuk, zullen wij aanvaarden; maar alles wat ons van die oplossing verwijdert of ach teruit werpt moeten en zullen wij kloek- bewust van de hand wijzen. De Vlamin gen speculeeren niet op kieswinsten of kiesverliezen! De Vlamingen spreken, han delen en stellen daden uit overtuiging en dat is hun grootheid en hun sterkte, en dat brengt ze stellig de zegepraal, zonder bedelen noch smeeken, hoor!

HISTORISCHE KRANTEN

De Poperinghenaar (1904-1944) | 1932 | | pagina 1