WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN.™
KATHOLIEK NIEUWSNOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD
De wonderbare
vischvangst
Onze Boeren
in Zuid-West Frankrijk
Eenige aspekten
van het wereldgebeuren
HET COMMUNISME (STALIN)
HET FASCISME (MUSSOLINI)
HET NATIONAAL-SOCIALISME
(HITLER)
WIE HOUDT MEN
VOOR DEN AAP?
Twee Broeders
Een warboel
Brief van Koning Albert
aan Eersten Minister Renkin
Het Eucharistisch
Congres van Dublijn
KEER ALBERT LEBRUN
DE PLAKKATEN
HEER GABRIEL LEBRUN
DE ONTROOMER
M E L 0 T T E 1
Ontroomers MELOTTE, N. V.
Remi court
wm. ZONDAG 26 JUNI 1932.
"DE POPERINGENAAR
Uitgever
SANSEN-VANNESEE
POPERINGE
Telefoon N' 9. - Postch. N' 15.570.
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel 1,00 fr.
Kleine berichten (minimum) 4,00 fr.
1 fr. toel. v. ber. met adr. t. bur.
Berichten op 1" bl per regel 2,50 fr.
Berichten op 2' bl. per regel 1.75 fr.
Berichten op 3" bl. per regel 1.50 fr.
Rouwber. en Bedank, (min.) 7.00 fr.
Te herhalen aankondigingen:
prijs op aanvraag.
Annoncen zijn vooraf te betalen
en moeten tegen den Woensdag
avond ingezonden worden. - Kleine
berichten tegen den Vrijdag noen,
Abonnementsprijs tot einde 't jaar:
voor Belgie per post 10.10 fr.
te storten op onze postcheckrekening
met volledig adres;
voor Frankrijk 21.40 fr.
voor andere landen 24.10 fr.
te zenden per internationaal post-
mandaat met juiste adres.
Twee booten lagen bij den oever van
het meer, de visschers waren er uitge
gaan en spoelden hun netten. De Heer
stapte in een der booten, die van Simon
en ze staken van wal. Vandaar begon Hij
de menigte te onderwijzen. Zijn predik
stoel schommelde met de baren, Hij viel
er niet uit nochtans! De toehoorders, in
halve ronde geschaard, luisterden gretig.
Als Hij ophield met spreken, zei Hij
tot Simon: Vaar in volle zee en werp
uw netten uit om te vangen.Simon
peinsde luide; hij was dat gewoon luide
te denkenMeester, den ganschen
nacht door hebben wij zooveel moeite ge
daan en niets gevangen.
Zoo ook zouden wij gesproken hebben,
al tegenpruttelend en morrendWe
hebben al heel den nacht gewrocht en
nog geen schardinsken beetgenomen.
Heel de nacht is lang en niets is weinig.
Een min vurige had den Meester met
een kluitje in 't riet gestuurd. Simon niet.
Simon heeft zich afgebeuld als stoere
visscher, met natte kleeren aan zijn lijf,
koude geleden, uren op 'uren gesjouwd,
altijd maar 't net weergeworpen met de
patiëntie van een zeeman; hij kende als
ei-varen visscher de goe uigelezen plekjes
waar de visschen liefst bijeenkomen; als
man van 't vak wist hij dat de visch zich
gemakkelijker laat nemen in den duister
dan bij klaren dage als de zon in 't wa
ter schijnt; zijn ledig net gaf hem geen
lever, zijn kameraden monkelden, zij
dachten voorzeker: «Die Predikant kan
't schoone zeggen maar wat kent Hij van
de vischvangstplatzak weerekeeren
geeft geen courage om een nieuw tochtje
te risschieren. Zou hij zijn Meester af
schepen?
Simon wilde toch geen weerstand bie
den; gedwee en gewillig zal hij het bevel
Uitvoeren zonder redetwisten, blindelings
gehoorzamend: Op uw woord wil ik niet
temin de netten uitwerpen.
Met de gelegenheid der bedevaart van
den Belgischen Boerinnenbond, bracht lk
eenige dagen over te Lom-des.
Van da boerinnen van alle streken van
West-Vlaanderen en Oost-Vlaanderen,
vernam ik dat het met de boeren en de
landbouwkrisis in Belgie deerlijk gesteld
is. Hunne gegronde klachten komen hier
op uit: Er is geen verhouding tusschen de
hooge pachten, lasten, meststofprijzen,
arbeidsloon en de verkoopprijzen van vee
en landbouwvoortbrengsels.
De pogingen welke de verdienstvolle
Heer Van Dievoet, Minister van Land
bouw, Heer Baels, gewezen. Minister van
Landbouw, Heeren Volksvertegenwoordi
gers d'Ydewalle voor Bruge, Sap en De
smet voor Tielt-Roeselare en Brutsaert
voor leper doen, tot bestrijding der krisis
en verbeteringen der pachtwetten zijn
hoogstlofweerdig en die ware boerenvrien-
den verdienen ten volle de ondersteuning
der boeren. Maar in een land als Belgie,
waar er veel meer boeren zijn dan hof
steden, worden, krachtens de wet van
vraag en aanbod, veel maatregels voor de
boeren genomen, door de boeren zelf ver
ijdeld.
Om aan eens hofstede te geraken geeft
men fabuleuze sommen drinkgeld aan
toezieners, achterloopers, enz. De eige
naars, die voor EENE hofstede vraag heb
ben van HONDERDEN boeren zeggen aan
den pachter: Ik geef u mijne hofstede
aan zoo of zooveel, redelijken prijs, in
den pachtbrief vermeld, maar gij zult mij
op voorhand zulke som geven in den duik.
Wat wilt gij dan dat de wetgevers doen?
Met de beste wil der wereld, worden alle
wetten verkrenkt.
Eene boerin uit 't Roeselaarsche zei:
Mijn oude pacht was 5000 fr., het ware
redelijk geweest hem op 10.000 fr. te
brengen, maar het is nu 25.000 fr. Ik
ben wel verplicht het te geven, of een an
der geeft het, en ik ben met mijne 9 kin-
ders op straat.Misereor super turbam
't Is ongelukkig voor het meest kristene,
werkzaam, bekwaam boerenvolk van den
aardbol. In den tegenwoordigen ekono-
mischen toestand, is er maar één middel:
Douaanrechten en kontingenteering van
vee en landbouwvoortbrengsels als in
Frankrijk.
In 't Zuid-Westen, buiten een zekere
prijsvermindering van vee en bijzonderlijk
van wijn, ingezien de lage aankoopprij
zen en pachtprijzen, tenzij men in aan
koop en pachten door tusschenpersonen
bedrogen wierd, is de krisis nog niet erg.
Dat is grootendeels te danken aan de
douaanbescherming en kontingenteering
van vreemd vee en landbouwvoortbreng
sels ingebracht door den boerenvriend
Heer Tardieu, gewezen Minister van
Landbouw, die voor den Franschen land
bouw, een ideaal Minister was.
De boeren, die in de laatste kiezing
tegen het Ministerie Tardieu stemden, be
ginnen te vatten dat zij op landbouwge
bied tegen hun eigen belangen gestemd
hebben. Het tegenwoordig Ministerie is
meer libre-échangiste-gezind, maar, al
hoewel de Fransche Handelsklas, de Fran-
sche zeehavens -. .ji Marseille, Bordeaux,
De Haver, Duinkerke enz. in den zin van
vrij in- en uitvoer werken, blijkt het een
feit dat Frankrijk 60 ten 100 boerenbevol
king is, of rechtstreeks of onrechtstreeks
belanghebbende in den landbouw.
Met dat feit moeten alle Ministeriën
rekening houden, gelukkiglijk voor de
Fransche boeren en onze Belgische boe
ren ter zelfder tijde. Bijzonderlijk in de
Midi zijn het overgroot getal Volksver
tegenwoordigers en Senators, landbouwers
of landbouweigenaars.
Een radikaal Volksvertegenwoordiger,
met wie ik soms in onderhandeling ben
kwestie boerenbelangen, zei mijIk ben
radikaal maar eerst: boer, 60 ten 100
mijner kiezers zijn boeren, pachters, helf-
teboeren of landbouweigenaars. Dat men
oppasse te Parijs geen maatregels te ne
men die de boeren benadeeligen, of, ge
loof mij: 't Zal er stuiven!
De Heer Abel Gardey, maire van Ville-
contal (Gers), conseiller général van
Auch, voorzitter van de Conseil général
der Gers, Senator der Gers en tegenwoor
dig Minister van Landbouw, is een Boer
en is niet van gedacht de boeren te laten
foppen. Ten andere, de Gers is 70 ten
100 boerenvolk.
Karei Van Eecke, Aalmoezenier,
Chateau d'Arcamont,
par Ste Christie, Gers.
SEBBBBBBSBBBaHBflBSBBBBBBBBBB
zooveel visch thoope zag hij nooit.
En toch kon hij het menschelijk ge
sproken niet uitleggen, hij zag vol be
wondering op naar den Meester en keek
daarna naar de toppen van zijn leerzen
nadenkende: «Wie ben ik maar? Den
eenen keer haantje vooruit, luidop kraai
end, gereed om alles te verslaan, den an
deren keer, klein broekventje benauwd
voor mijn schaduw
Onze Briefwisselaar uit Brussel gaf
verleden week eenige uittreksels uit De
West-Vlaming en Het Westland om
te toonen welke gedaclitenvertroebeling
er tegenwoordig heerscht onder de
Vlaamsche-nationalistische leiders.
In Poperinge is de toestand even ver
ward.
De West-Vlamingschreef op 5 Juni
dat het Bestuur van K. V. N. V. van Pope
ringe met 40 leden overgegaan waren naar
de Verdinaso en dat K. V. N. V. in onze
stad feitelijk ontbonden was.
Het Westland van Zondag 12 Juni
antwoordt hierop in een artikel getiteld:
De Waarde van een Dinasoverslagen
daarin lezen we onder meer:
«...Het bericht zegt «dat de ontbin-
ding van de K. V. N.V.-afdeeling Po-
peringe, is een der laatste steunpunten
van K. V. N. V. gevallen J Wat een
klucht!
Maar, arme grootsp *s, de K. V.-
N.V.-aideeling Poperinge Is NIET ont-
bonden; zij is thans gezonder en spring-
levender dan wanneer de vroegere Ver-
dinaso-doktoren haar behandelden. De
steunpilaar die gij gevallen waant, staat
rotsevast met zijn nieuw bestuur. Én
in dit nieuw bestuur worden thans
vruchtbare besprekingen genomen, en
wordt er niet meer voortdurend gekib-
beid en aan muggenzifterij gedaan zoo-
als in 't vroeger bestuur.
Heel vriendelijk de K.V.N.V.-mannen
tegenover hun vroeger bestuur! De
K. V. N. V.-mannen waren die muggen
zifters ook reeds moe't Zal niemand
die ze kent verwonderen.
Verder gaat het over: de echtheid van
het verslag dat niet kan nagegaan wor
den»; de Cesars van het huidige
Verdinaso-bestuur die geen openlijke be
spreking durfden houdende bela
chelijke verslaggever het vijftiental
nieuwgebakken Dinasodiscipelen van Po
peringe, een tiental schreeuwers uit leper,
zelfs uit Izegem
Het artikel eindigt als volgt:
thans staat aan het hoofd van K.
V. N. V. een nieuw bestuur.die geen vit-
ters zijn en onverantwoordelijk scheur-
makerswerk verrichten.
De Verdinaso-leiders schrikken thans
reeds terug voor het bebroedsel dat ze
uitgebroed hebben, en als hun er op ge-
wezen wordt, doen ze nu zooals M. Van
Se veren: Ik heb dit niet gezegd en ik
heb dat niet gezegd
Dat vraagt De Werkmansocialis
tisch weekblad propos van een plak
brief verspreid door de H. Hartebonders
Geen einde aan de krisis zonder boete
en gebedvolgens den laatsten Wereld-
brief van Z. H. den Paus.
Ja, wie houdt men voor den aap?
Wanneer de Paus Rerum Novarum
en Quadragesimo Annouitgeeft, en
zegt: «Werklieden, vereenigt u; sticht
syndikaten en vereenigingtn; gij hebt het
recht een woordje mee te spreken in den
duur van den arbeid», dan zeggen de so
cialisten aan,hun lezers: «De Paus doet
aan politiek; Hij moet in zijn kerke blij
ven; wat heeft hij mee te spreken in
staatskwesties, politieke kwesties en eco
nomische kwesties».
Schrijft de Paus nu een volgenden
brief met een oproep naar al de weiheb
benden tot liefdadigheid en tot 't stichten
van hulpcomitelten voor de noodlijden
den en we^k'oozen, dan zeggen ze:
Werklieden, de Paus zegt dat ge moet
gaan schooien. Hij wil schooiers van u
maken, werklieden!
En zegt de Paus nu in een laatsten
brief klaar en duidelijk: Boven heel die
kristelijke beweging naar een nieuwe
en rechtvaardiger economische wereld
orde, boven alle werken van liefdadigheid
en naastenliefde, moet eerst en bovenal in
deze moeilijke tijden, de zegen van God
gevraagd worden en die moet verkregen
worden door 't gebed en de boete van el-
ken kristen menschdan beweren ze
weer: Werklieden, de Paus zegt: de wer
kende klasse moet boeten en gekastijd
worden
Heeren socialisten, GIJ houdt uw lezers
voor den aap; uw lezers, waarvan velen
nog, als echte Poperingenaars, in gebed
en boete hun ommegang zullen doen, en
die nu klaarder beginnen zien waar gij
hen naartoe wilt leiden.
De Paus spreekt tot de kristen men-
schen. Hrij vraagt niets aan U, die niet
meer weet wat gi loof is en wat bidden is.
Laat Gij ook den Paus gerust.
Gij zijt tegen den godsdienst niet!
niiiuiuflBBiiiaaiiEiHgBBaf
Gebruikt Chicorel WYPELIER-TAFFIN
't is de beste.
Woensdag zijn de werkzaamheden van
het Eucharistisch Congres te Dublijn be
gonnen. Honderdduizenden katholieken
van alle werelddeelen zijn in Ierland sa
mengestroomd om er aan deel te nemen.
Sedert twee jaren hebben de Ieren, die
meestendeels katholiek zijn, gewedijverd
om zooveel mogelijken luister aan het
feest bij te brengen. Dit belooft een der
schoonste en indrukwekkendste in de ge
schiedenis der Katholieke Kerk te zijn.
Z. H. Em. Kardinaal Lauri, Pauselijken
Legaat, is deze week ook naar Dublijn af
gereisd om aan het Congres deel te ne
men. Bij het binnenvaren der haven de
den een aantal vliegtuigen welke in kruis
vorm door de lucht zweefden een geleide
aan het schip. Bij zijne aankomst werd
de Pauselijken Legaat de eer bewezen
door eene eerewacht en werd hij verwel
komd door Z. H. Em. Kardinaal- Aarts
bisschop van Armagh, primaat van Ier
land, door den Heer de Valera, president
van Ierland, en tal van andere geestelijke
en burgerlijke overheden. De Pauselijke
Legaat werd er met vorstelijke eer en
luister ontvangen.
Van uit Belgie zijn ook een groot aan
tal katholieken vertrokken met Z. H. Em.
Kardinaal Van Roey aan het hoofd. De
Belgische bedevaarders werden verdeeld
in twee groepen, een Vlaamsche en een
Waalsche. Z. H. Em. Kardinaal Van Roey
heeft de opperleiding der twee groepen op
zich genomen, de groepsleiding van de
Waalsche groep toevertrouwd aan Z. H.
Em. Mgr. Rasneur, bisschop van Doornik,
en de leiding der Vlaamsche groep aan
Z. H. Em. Mgr. Kerckhofs, bisschop van
Luik.
Melden wij nog dat het vaandel van den
H. Hartebond van Sint Bertinuskerk van
Poperinge ook naar Dublijn is vertrok
ken en alhoewel zonder Poperingsche
vaandrig, toch in den Eucharistischen
stoet heerlijke figuur zal maken.
PLECHTIGE OPENING
Woensdagnamiddag werd het Eucharis
tisch Congres te Dublijn plechtig geopend.
Een luisterrijke stoet doortrok de straten
van Dublijn en miek een overgrooten in
druk op de toeschouwers. De straten waar
langs de stoet trok zagen letterlijk zwart
van het volk. Aan het hoofd ging Z. H.
Em. Mgr. Heylen, bisschop van Namen
en president van het bestendig komiteit
van het Internationaal Eucharistisch
Congres. In den stoet volgden de Aarts
bisschop van Dublijn, de Pauselijke Le
gaat en tal van andere kardinalen met
hun gevolg.
De stoet trok dan naar de Kathedraal
van Dublijn, waar elke plaats van maan
den tevoren reeds verhuurd was. Namen
vervolgens het woord: de Aartsbisschop
van Dublijn, Mgr. Heylen en Z. E. de
Legaat. Na de plechtigheid zegende de
Pauselijke Legaat de overgroote menigte.
Door de overtalrijke menigte werden
alle godsdienstige plechtigheden met in
getogenheid en godsvrucht gevolgd.
Aan den Heer Renkir heeft den Ko
ning volgenden brief gestuurd:
KONINKLIJK PALEIS
Brussel, den 17" Juni 1932.
Geachte Heer Eerste Minister,
Sedert het einde van den oorlog hebben
al de deskundigen die door de Regeerin
gen geraadpleegd werden op onveran
derlijke wijze de meening uitgedrukt dat
de welvaart der volkeren en hunne vreed
zame betrekkingen onderworpen zijn aan
eene grootere vrijheid in het verkeer der
koopwaren, der kapitalen en der werk
krachten.
Sedert de crisis hare uitwerking doet
voelen, werden de aanbevelingen van be
voegde zijde al meer en meer dringend.
Ongelukkiglijk heeft men naar deze
ernstige verwittigingen niet geluisterd.
Elke Staat heeft afzonderlijk gehandeld
en alle middelen waarover hij beschikte
te werk gesteld om de nationale economie
aan de uitwerking van de crisis te ont
trekken. Door de aanhoudende verhooging
van de tolrechten, door supertaksen, ver
boden, contingenteeringen, door de con
trole op den deviezenhandel, schijnt men
zich er overal op toegelegd te hebben om
den invoer te verminderen. Daaruit moet
onvermijdelijk eene inkrimping volgen
van den uitvoer.
De uitwerking van deze politiek van
inkrimping is nadeelig geweest. Dergelijke
politiek, om de uitdrukking te herhalen
van het financieel komiteit van den Vol
kenbond, heeft tot uitslag gehad het
verwurgen van den internationalen han
del
Sedert drie jaar Is de waarde van den
internationalen handel verminderd met
de helft en, eenieder weet het, deze ver
mindering is slechts gedeeltelijk toe te
wijten aan de daling der prijzen. De Sta
ten wier buitenlandsche afzetgebieden
steeds nauwer werden, hebben trouwens
op de nationale markt geene compensatie
gevonden; het verbruikvermogen van be
doelde markt daalt. Gedurende dezelfde
periode van drie jaar is het aantal werk-
loozen verdubbeld.
Alzoo wordt op definitieve wijze het be
wijs geleverd dat geen enkel land in staat
is door eigene middelen te zijnen voordee-
le den loop van de economische evolutie
af te wenden. Slechts eene geconcerteer
de actie van de Staten in het teeken van
internationale solidariteit zou kunnen
verhelpen aan den moeilijken toestand
waarin de wereld zich bevindt.
Het wordt tijd dat deze solidariteit tot
uiting kome anders dan door redevoerin
gen.
Het blijkt mij dat Belgie niet aarzelen
moest in dezen zin het initiatief te nemen
dat de omstandigheden schijnen noodza
kelijk te maken en zich te dien einde da
medewerking te verzekeren van de Staten
die zooals ons land er zouden van door
drongen zijn, dat een ommekeer in da
economische politiek noodig is.
Ik weet, geachte Heer Eerste Minister,
dat mijne bezorgdheid de uwe is en deza
van gansch mijne Regeering. Ik reken op
U en op uw kollegas's om na te gaan
welke maatregelen vereischt worden door
een toestand die hoe langer hoe meer on
rust verwekt.
Steeds blijf ik, geachte Heer Eerste Mi
nister, uw zeer toegenegen
(get.) ALBERT.
Er Is sedert de oorlog schromelijk veel
gebeurd, er is op dit oogenblik nog veel
meer aan 't gebeuren. Stellig is het niet
de literaire verjonging die Herman Gor
ter ons boodschapte in zijn Mei een
nieuwe lente, en een nieuw geluid Het
gebeuren is veel dieper, veel omvangrij
ker; het grijpt naar het wezen zelf van
de mensch, naar de omvorming van de
wereldorde. De nieuwe lente is de orga
nische herziening van de levenswaarden,
en het nieuw geluid klinkt dynamisch.
We beleven heroïsche tijden. Alwie
thans nog in deze benarde levensom
standigheden geestdriftig genoeg is óm
bestendig op den uitkijk te staan, alwie
nog zijn geloof behield in toekomstdroo-
men en jeugd-illusies wordt bevangen door
het overweldigend gebeuren, dat verre
weg de rijkste verbeeldingen in de scha
duw stelt.
Ten behoeve van hen die weten willen,
maar met hun twee voeten in de be
grensde, materieele parktijk staan; ten
behoeve van hen die dag-in dag-uit in
kontakt leven met een deel der massa,
en aldus het geheel uit het oog verlie
zen, willen we hier pogen zoo bondig en
zoo zakelijk mogelijk de verscheidene en
verschillende aspekten van het wereld
gebeuren te resumeeren, met name het
communisme, het fascisme, het nationaal-
socialisme. Het zal ons tevens de gele
genheid geven drie groote figuren op het
voorplan te brengen, die zich met de be
wegingen vereenzelvigden: Stalin, Mus
solini, Hitler.
Als we enkel deze drie aspekten pro-
beeren te schetsen, beteekent dit niet dat
we andere ontkennen of onderschatten,
doch eenvoudig óf omdat ze belangrijk
genoeg zijn, óf omdat ze geburen van
ons land aan onze deur staan.
Voorzitter der Fransche Republiek
poseertvoor den kunstschilder die
zijn officieel portret moet maken.
Gelijk zijn voorganger M. Doumer is
M. Albert Lebrun gekend als hebbende
een diep gevoel van familieleven.
Gehuwd in 1902 met Mej. Marguerite
Nivoit, heeft de nieuwe president der
Fransche Republiek 2 kinderen: een zoon,
Jean, nu 26 jaar oud, ingenieur, en eene
dochter, Mevr. Freysselinard, wiens echt
genoot, ook ingenieur, de groote werken
van de havens van Marseille leidt.
Heer Albert Lebrun is de landbouw en
de landbouwwerken genegen; hij houdt
dit uit overerving van zijne ouders en
voorouders, en vindt er nog steeds zijn
genoegen in, bij vrijen tijd, hem met
lichten landarbeid bezig te houden.
Zijn grootvader, M. Navel was Meier
van Mercy-le-Haut wanneer de tegen
woordige president geboren werd. De
eigen vader van M. A. Lebrun volgde
M. Navel op als Meier, en zijn broeder,
M. Gabriel Lebrun werd later Meier van
het klein geboortestadje.
De vader van den president is overleden
in 1906 en zijn moeder in 1912. Eene zus
ter van M. A. Lebrun huwde M. Richard,
professor van mathematieken in den Ly-
cée Michelet te Parijs.
Een opsteller van den Petit Parisien
bevond zich te Mercy met M. Gabriel
Lebrun wanneer een radiouitzending de
kiezing van den nieuwen president ver
kondigde. Iedereen was er natuurlijk over
verblijd en de aanstelling werd er geest
driftig gevierd, terwijl al de klokken van
het dorp luidden. M. Gabriel Lebrun
sprak volgende woorden die stof tot na
denken geven:
Ik ben vier Jaar jonger dan mijn
broeder. Ik heb mijn Lorreinsche aarde
niet willen verlaten, die ik zelf niet zou
willen verwisselen met de Elysée. Vóór
den oorlog beboerde ik 80 Ha. met de
hulp van een groot personeel. Nu werk
ik geheel alleen.
Gansch alleen?
Zekerlijk, geheel alleen. Eene hof
stede heb ik te pachten gezet en 20 Ha.
overgehouden voor mij. Ik bebouw ze
zelf. Het is voldoende 's morgens om
4 uur op te staan, en het gaat goed.
Even een korte terugblik, onze aan
loop, om straks voldoende gelanceerd te
zijn voor onze sprong in de verte.
We kennen allemaal voldoende ge
schiedenis om te weten dat heel het
19° eeuwsch Europa een min of meer
geslaagde kopij was van het gerevo
lutioneerde Frankrijk, dat de meeste
grondwetten geautoriseerde plagiaten wa
ren en zijn van die monumentale vrij
heidstafel waarop de rechten van den
mensch gebeiteld stonden. Wie even la
déclaration des droits de l'hommein
kijkt wordt gewoonweg duizelig van al
die rechten (vrijheden) zonder plichten
die hem zoo ongemeen kwistig naar het
hoofd gegooid worden. Het is de heilig
verklaring van het individu. Zij die li
terair een beetje beslagen zijn kennen
voldoende het individualisme der ro
mantiek.
Na de afkondiging van dit evangelisch
individualisme begon het apostolaat. En
werkelijk de eeuw van de vrijheid heeft
wel een fameuze stoot gegeven aan de
ontplooiing van de menschelijke energie.
Doch zoo geestdriftig de XIXeeuw
arbeidde aan de realisatie van de men
schelijke vrijheid, zoo vergruwd staat
onze tijd tegenover de wrange nasmaak
van de gulden vrucht die op en verteerd
is. Hebben we niet te veel vrijheden ge
kregen, vraagt men zich terecht af, zoo
dat we regelrecht naar de anarchie loo-
pen. Zooals in de grootstad aan iedere
hoek van de straat twee autos op elkaar
loopen; zoo botsen op onze dagen twee
belangen, neen duizend belangen tegen
elkaar. En dan is men zich aan 't af
vragen of het uitgangspunt van de
XIX» eeuwsche orde niet valsch was.
Is de mensch als individu, als eenheid
wel zooveel waard dat men van hem uit
mag vertrekken om een gemeenschap
te ordenen. Neen, beslist neen, pro-
klameert de nieuwe, groeiende ge
dachte. De mensch is niet alleen een
maatschappelijk wezen, doch het is de
gemeenschap die de mensch vormt. Laat
ons dys in eerste Instantie de gemeen
schap zoo harmonisch ordenen dat ze
het maximum-vorming aan het individu
verschaffen kan. Van daaruit worden al
de vroegere rechten vervangen door plich
ten.
Het is dus juist tegen het individua
lisme dat de strijd aangebonden wordt.
Wat in 1789 als een dogma verkondigd
werd, wordt thans als een ketterij ge
brandmerkt. Zoo heel verwonderlijk is
dit wel niet. L'histoire est un perpétuel
recommencement(«De geschiedenis
is een eeuwig herbeginnen.En als
we even terugdenken aan de middel
eeuwen, klinkt ons onmiddellijk de ge
meenschapsidee tegen wat nu precies
niet zeggen wil dat we eenvoudig het
middeleeuwsch stelsel zullen zien herle
ven. Andere tijden, andere zeden. Waar
heen gaat het? Vooralsnog mag noch kan
niemand met preciesheid profetiseeren
hoe de nieuwe maatschappij er uitzien
zal of moet.
Dergelijke revolutie (wezen we niet te
bang voor dit woord) is niet het werk
van kamerprofeten, noch van syndika-
tenleiders. Ze gebeurt in de massa zelf,
in de diepste lagen van de massa. Ze is
noch lokaal noch nationaal, doch uni
verseel. Dertig Jaar geleden noemde
Kropotkin (die o. a. de Verovering
van het Brood schreef) haar l'es-
prit édificateur des masses obscures
de opbouwende kracht der anonieme
massaEn Julien Benda, een Fransch
filosoof en historicus komt zoo pas een
geschiedenis uit te geven, die hij be-
wust-gewild Histoire des Frangaisbe
titelt en de bepaling «Histoire de France»
vrijwillig vallen laat. De thesis die hij
overtuigend volhoudt is dezede hui
dige Fransche natie is niet het produkt
van koningen en regeerders maar het re
sultaat van de opbouwende kracht van
het Fransche volk, vaak geleid door de
hoofden, dikwijls ook in weerwil van de
machthebbers.
Niemand zal ontkennen dat die be
weging er is. Het volstaat even toe te
zien om tot de overtuiging te komen dat
nagenoeg geen enkel land vrij is van
ontbindende of bindende bewegingen.
Mussolini veroverde Italië, dat rijp voor
het socialisme, door hem tot het fascis
me geleid werd en wordt. In Rusland
werd het autocrate regiem uitgeroeid om
er het communisme te experimenteeren,
in afwachting dat het de wereld verovert
Spanje duldde de diktatuur van Primo
de Rivera, om hem, en de koning met
hem, te verloochenen en te vervangen
door een mossel- noch visch republiek, die
geweldig door 't communisme geschud
wordt Het nationaal-socialisme in
Dultschland streeft naar een 100 Hit-
lerregeering Ierland stemt binnen een
maand over de al dan niet gewenschte af
schaffing van den eed van trouw
Indië glijdt traag naar de zelfstandig
heid China, Japan, Chili, Vlaande-
ii&aBiDaaiBBBaauaaBaBEiisaiaaaa
Dat ze zouden meikaar verscheuren,
moest er van komen! Ruzie maken blijft
niet ongestraft!
Rond den 3 Juni het feest van
't H. Hart hebben we in veel steden
en verscheidene gemeenten op de hoe
ken van de straten, aan de gevels van
de huizen, op de schutsels langs den
weg groote kleurige aanplakbrieven ge
zien, gelezen. Het initiatief is uitgegaan
van de Bonden van het H. Hart. Waar
om zouden onze katholieke organisaties
hun ijver niet dragen buiten de lokalen
en de kringen op süóLt eü" in 't open
baar? We moesten dat meer doen en
we moesten allen bereidwilliger een
handje toesteken.
OPLOSSING VAN DE KRISIS
De plakbrieven troffen. Geen een, die
oogen in zijn kop heeft, kon ze voor-
bijkijken en lezen moest hij dan ook:
GEEN OPLOSSING VAN DE KRI
SIS ZONDER BOETE EN GEBED
Bondig en kernachtig gezegd! Het is
wat meer dan een slagwoord!
Misschien treft dat de meesten pijn
lijk; maar een dokter die een etterende
wonde wil en moet genezen kan dat
moeilijk zonder pijn te veroorzaken. An
deren hebben geschokschouderd, geglim
lacht; ze begrijpen niet goed, ze zullen
nog feller door 't leven moeten gebeten
worden.
Er zijn menschen die zich durven af
vragen waar ze de slagen, de moeilijk
heden, de krisis hebben verdiend? Waar
ze 't verdiend hebben? Ze hebben ge
wroet en gesjouwd om hun kapitaaltje
te doen aangroeien, om beter en schoo
ner in hun komfort te zitten en God
hebben ze vergeten; 't gebed bijvoorbeeld
was bijzaak en daarom hebben ze 't meer
dan eens verwaarloosd.
Ze hebben geteerd en gesmeerd, maar
hun ziel lieten ze honger lijden, ze ble
ven weg van de sakramenten. Nu zijn ze
op den dool, als de verloren zoon.
Er zit niets beter op dan rechtsomkeer
te makeiken zich met ons Heer in orde
te stellen: op tijd en stond bidden, wat
ontbeering te lijden voor de overdaad
van vroeger en kort geleden.
UIT EIGEN BEWEGING
Indien de menschen uit eigen bewe
ging en uit vrijen wil niet terugkeeren
tot de orde van soberheid en versterving
dan zou God kunnen de nood nog hoo-
ger laten stijgen, dan zou de miserie
nog donkerder en zwaarder kunnen wor
den en dan zal de vrede nog langer uit
blijven.
De profeet Isalas Sprak eens tot het
volk: Er is geen vrede voor de god-
deloozenVoor ieder mensch is de so
berheid en de boetvaardigheid als de
eerste vereischte voor den vrede; want
vrede veronderstelt orde ook in het per
soonlijke leven en die orde bestaat hierin
dat het geestelijke heersche boven het
stoffelijke en het lichamelijke, dat het
tijdelijke beschouwd worde in 't licht
van het eeuwige, dat men het paradijs
niet zoeke op dees aarde, waar alles
wentelt als het rad van de fortuin, maar
zijn hoop stelle op den hemel.
In den laatsten wereldbrief van de
Paus staat geschreven: «Gebed en ver
sterving zijn de twee machtige midde
len, ons door God in dat tijdperk ge
geven, opdat wij de ellendige mensch-
heid, die overal zonder leider ronddwaalt
tot Hem zullen terugvoeren; machtige
middelen, welke de diepste en voornaam
ste oorzaak van alle wanorde en afval
den opstand, meenen wij van den
mensch tegen God kunnen wegnemen
en uitboeten.
Laat het niet bij schoone voornemens,
maar stelt daden. A.
EQBSB9BBSE289BBB38BBBBBBSESBBf
DE TEWEEG GEBRACHTE
INDRUKKEN
De brief van onzen Koning heeft in alle
kringen diepen indruk teweeg gebracht.
De tijd om dezen brief te doen verschij
nen kon niet beter gekozen nu dat de
Conferentie te Lausanne aan den gang
was, aan dewelke de Heer Renkin ook
deelneemt aan het hoofd c'.er Belgische
delegatie.
De Heer Renkin kan dien brief aanzien
als eene vingerwijzing van eencn breeden
geest, bekommerd om de gevolgen eener
onzinnige politiek, en die een ommekeer
in de ekonomische toestanden welke tot
op heden geschapen werden, noodig acht.
Koning Albert, wiens "oorname positie
tusschen de Staatshoofden niet kan geloo
chend worden, heeft door zijn schrijven
de oogen van al de beschaafde landen
der wereld terug op Belgie gevestigd. Dit
door zijn blijk van durf en werkkracht
om het hoofd te bieden aan den vreese-
lijlcen crisisstorm die nu woedt.
Te Lausanne werd den brief in alle
kringen druk besproken en overal met
sympathie onthaald. Bij de Franschen
was men bijzonder getroffen door de hel
derheid en duidelijkheid van het schrij
ven en den durf waarmee Koning Albert
stelling heeft genomen in het economisch
wereldstrijdperk.
Bij de Italianen was <ten overtuigd dat
die brief een spoorslag zou wezen om een
beteren weg op te gaan en dat uitslagen
zich niet lang zullen doen wachten. In
de Zwitsersche kringen was men oc
zelfde meening toegedaan.
EEN EERSTE UITWERKIN
Een conventie gesloten tusschen 1
Nederland en Gr.-Hertogdom Luxemb..
In verband met den brief die d^ Heer
Renkin van onzen Koning ontving heeft
hij het Initiatief genomen tot de aan
knooping van economische onderhande
lingen en die met Nederland en Luxem
burg zijn geslaagd.
Eene conventie werd te Ouchy gesloten
waarbij de betrokken landen zich ver
binden onder elkaar geen nieuwe tol
rechten in te voeren, en door eene gelei
delijke vermindering van 10 per jaar
der bestaande tolrechten, deze terug te
brengen tot een mininum peil.
Dit minimum peil zou vastgesteld zijn
op 8 ad valoremop tie bewerkte
produkten en 4 op de halfafgewerkte
produkten.
De contracteerende landen verbinden
zich ook geen verdere beperking van in
voer of uitvoer tegenover elkaar te nemen,
behalve in eenige bepaalde gevallen.
De gesloten conventie berust op begin
selen reeds verscheidene malen in den
Volkenbond geformuleerd doch die nooit
tot eenige uitwerking leidden.
Bij deze overeenkomst zullen ook gelijk
welke andere Staten mogen aansluiten
op een voet van gelijkheid met de thans
contracteerende Staten. De voordeelen
welke zij oplevert blijven dan ook voor
behouden aan de Staten welke er bij be
trokken zijn.
De conventie, alvorens in voege te kun
nen treden, moet nog eerst goedgekeurd
worden door de wetgevende Kamers der
aangesloten landen.
Het is ons toch een genoegen dat onze
Belgische vertegenwoordigers het tot da
den gebracht hebben wanneer de andere
vertegenwoordigers hun tijd verbeuren in
redevoeringen en geen aarde aan den dijk
brengen.
Toen Maandag de gesloten conventie
te Lausanne werd bekend was de belang
stelling zeer groot en werden de bespro
kingen der herstelschulden wat op den
achtergrond geschoven door de gedach-
(Zi» vervolg onderaan 6° kolom.),
Landbouwer
broeder van den Voorzitter, aan 't werk
op zijn velden. Zijn broeder de po
litieker» noemt hij hem komt hem
nog dikwtijls op de hofstede bezoeken.
IBiaBBBBBBBBBBBBSaiaBIlHBSQZaa
tenwisselingen over de gesloten overeen
komst.
Allen moesten bekennen dat door de
Belgen daden werden gesteld om in de
mate van het mogelijke de ekonomische
crisis te keer te gaan, alswanneer andere
landen, wel overtuigd zijnde van de nood
zakelijkheid de tolrechten te verminderen
voor den algemtenen welstand, deze in
tegendeel nog verscherpen voor eenige
binnenlandsche begunstigingen en tot
geen overeenkomsten met andere landen
geraken.
In Nederland werd de overeenkomst met
geestdrift onthaald en Nederlandsche
dagbladen wijzen erop dat zij gansch in
de lijn ligt van de Nederlandsche ziens
wijze nopens den vrijhandel en deze naar
een betere verstandhouding met Belgie
zal leiden.
De Duitsche bladen zien in de geslo
ten conventie een protest der kleinere
landen tegen de beschermingspolitiek der
groote landen. Van Duitsche zijde wordt
verder gevreesd dat Belgie nu zekere
landbouwprodukten in Nederland zal gaan
halen in plaats van naar Dultschland,
gezien de vermindering der tolrechten.
Door de Fransche en Amerikaansche
pers werd de tusschenkomst van den Ko
ning Albert geloofd en de conventie met
veel belangstelling en sympathie bespro
ken.
De Engelsche pers begroet het Belgisch-
Nederlandsch tolakkoord en wijst erop
dat de opinie zich allengerhand in vele
landen keert tegen het stelsel der belem
meringen.
Het gesloten tolakkoord zal eene wijzi
ging vereischen van de vroeger gesloten
overeenkomsten van meestbegunstiging.
De Scandinavische landen, onderteeke
naars der tolunie van Oslo, zouden het
gesloten tolakkoord nogal gunstig gestemd
zijn en mogelijks zullen zij eerstdaags
wel bijtreden.
met .verlaagden melkbak
draaiende op eene spil
voorstaanders jl§s yopruitgangs.
is de
roomer1
wers
taaXBBBBBBBSaaBBBBBBBEESaBBff
ren! Nimmer was een periode rijker aan
revolutionaire fermenten. En toch na
genoeg overal is eenzelfde leitmotiv voor
handen het opbreken met het indivi
dualisme om het te vervangen door de
gemeenschapsidee wat verder geen bon
te verscheidenheid in het wereldgebeuren
uitsluit.
Doch vermeien we ons niet langer aan
synthetische indrukken. Pakken we de
stier bij de horens. En presenteeren we
vooreerst het communisme.
Dit gebeure dan bij een volgende bij
drage, w HERWIG.