Een wondermeisje
aanstaande Gemeenteverkiezingen
Het Vlaamsche Vraagstuk
Feest der H. Theresia
van Lisieux
1MEtöITE
8
Eenige aspekten
van het wereldgebeuren
De Konfereiscie van Professor Piccard
De Gordon-Bennett-Beker
Brussel zonder licht
Z. H. dsn Paus
in den fean van hei N.LR.!
29" JAAR. N1 40.
KATHOLIEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD.
Katholiek, Volksch en Vlaamsch
BIJ BE
Gl| het geval TrêfoEs» - Kalmte aanhevolca»
spil.l
VERANDERING VAN UUR.
STORT 5,30 FRANK
mmmm Wmm
DE RANGSCHIKKING DER GELANDE BALLONS
Dg ElectHclleitscentrale vaa Brussel in brand
Keuringen en Prijskampen
voor Hengsten
van het Belgisch Trekras
ZONDAG 2 OCTOBER 1932. E*®
WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN.
"DE POPERINGENAAR
Uitgever
SANSEN-VANNESTE
POPEEINGE
Telefoon Nr 9. - Postch. N'15.570.
Abonnementsprijs tot einde 't jaar:
voor Belgie per post 5,30 fr.
te storten op onze postcheckrekening
met volledig adres;
voor Frankrijk 10,30 fr.
voor andere landen 11,60 fr.
te zenden per internationaal post-
mandaat met juiste adres.
urm»
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel 1.00 fr.
Kleine berichten (minimum) 4 .00 fr.
1 fr. toel. v. ber. met adr. t. bur,
Berichten op 1* bl per regel 2,50 fr.
Berichten op 2* bL per regel 1.75 fr.
Berichten op 3° bl. per regel 1.50 fr.
Rouwber. en Bedank, (min.) 7.00 fr.
Te herhalen aankondigingen:
prijs op aanvraag.
Annoncen zijn vooraf te betalen
en moeten tegen den Woensdag
avond ingezonden worden. - Kleine
berichten tegen den Vrijdag noen.
TgWCTCT
Van 2S Juni tot 3 Juli 11. waren meer
dan 600 priesters vergaderd te Lisieux
en ze stemden er een motie, opdat H.
Treesje tot Kerkleeraarzou worden
uitgeroepen.
Treffend contrast: Klein Treesje, Groot
Kerkleeraar.
De Paus Pius XI die haar de ster
van zijn Pontificaat noemt, zegde aan
Mgr PicaudC'est un Grand Hom-
me que Ste Thérèse de l'Enfant Jé-
susDie roemrljk-regeerende Paus heeft
haar beeld altijd op zijn bureel voor
oogen en zegt dikwijls tot zijn verhe
vene bezoekers, dat hij geloof hecht aan
den rozenregen, aan de weldaden* de
genaden, met een woord, aan de bood
schap van Treesje.
Wie had dat gepeinsd, dertien maan
den vóór den dood van den H. Pastor
van Ars, toen Treesje's vader en moe
der *t huwelijk intraden?... ('t Jaar 1858.)
De Aartsbisschop van» Praag Mgr Kas-
par heeft in zijn wapen opgenomen de
kleine speelbal waarvan Treesje sprak
toen zij zich aan Jezus opofferde, om
zijn speeltuig te zijn, niet een kos
telijk speelding dat de kinders alleen
bekijken en niet durven aanraken,
maar een gewone katsebollezei ze
alzoo, die men mag op den grond doen
bonteren, voortschoppen of laten liggen
in een hoek, ofwel gaarne oprapen als
men het verkiest. Zij wilde Jezus amu
seeren, en het Kind Jezus mocht ook
doen lijk alle kinderen, het speelding
breken of doorboren om te zien wat er
in was.
We zien rozen aan haar voeten, rozen
ln haar armen, rozen op haar meisjes
wangen, maar we zien de boetedoarnen
niet van haar hart, die houdt ze voor
zich. Niet een rimpel komt ons voor op
haar voorhoofd, niet een vlekje op haar
ziel, haar oogen zijn perels, haar woor
den gezang, maar we weten nog het
tienste part niet van hetgeen ze uit
wendig deed en inwendig leed. Niet en
kel rozen, geen kruis alleen, de liefde
voegt ze getrouw bijeen.
Hemelkind geboren uit den eersten
glans der zilveren maan en de laatste
stralen der gouden zon en toch kind der
aarde, kind van onzen tijd en de Fran-
schen noemen haar terecht: Petite
Sainte de chez nous
Ik tracht te gevoelen, Treesje, o wees
je, wat gij hebt gevoeld bij het- afscheid
en de laatste omhelzing, toen gij achter
U het slot hoordet grijnzen der zware
kloosterdeur, en uw vader heenging zon
der zijn kind, zonder zijn Koningin
netje thuis alleen naar den grond keek
en weende omdat het voor hem was, lijk
ten tijde toen hij nog ongehuwd was.
En hij zou niet meer bij haar zijn, hij,
haar vader. En hij bekeek treurend haar
ledigen stoel, haar album, haar naaiwerk.
Ik tracht eanigszii.s te begrijpen, Trees
je, uw vermoeienis, toen gij ziek en uit
geput U moest sleepen, om nog eens tot
aan de kapel te geraketi en telkens moest
staan, om te rusten en eventjes asem te
halen, maar ook telkens uw afmatting
hebt opgedragen voor een missionaris
die ginder aan den overkant ook niet
meer voortkon van vermoeidheid' op zijn
apostolische reis. Treesje lachte Jezus toe
door haar tranen en de Heer glimlachte
ginder ver op den zendeling.
Ik zie U uitvliegen lijk het duifje van
Noë's ark en keer voor keer op aarde
weerkeerend met een vredetakje.
Ze droeg het Evangelie op haar hart,
ook in haar hart. Geen wonder dat die
stem tot haar hart sprak.
Ze kende de «Navolging van Kristus»
van buiten, z» kende Kristus self van
buiten, door dat schoonste commentaar
van 't H. Schrift. Ze beminde haar Min
naar, tot de dwaasheid van 't kruis in
begrepen, maar ook tot de zoetigheid
ervan. Ze wilde Hem beminnen lijk Hij
nog nooit werd bemind.
Ze groeide zeer, hoog en rap in *t gees
telijk leven, zij die nog lichamelijk groei
de bi 't Klooster zoodat men haar rok
moest uitlangen of den opnaai neerla
ten. De reuzin en athleet ln den ziele-
strijd, in 't olympiadesport naar den
hemel, lang3 het wegeltje van liefde en
kinderlijk betrouwen trekt ons mee en
en traineert ons.
Treesje nog een «bébé» vroeg 's avonds:
«Est-ce que J'al été mlgnonne aujourd'-
hui?«Was ik «en brasf meisje van
daag? Zij die eens zoo nzlef wes» zal
tronen te Lisieux; voor haar een Ba
siliek, voor haar al die bedevaarders
niet voor Pierre Cauchon, den eermaligen
onwaardigen Bisschop van Lisieux, die
eens Jeanne d'Arc onrechtvaardig ver
oordeelde.
In 1878 wereldtentoonstelling te Parijs.
Treesje gaat er niet heen. Ze leefde
niet voor de wereld. Zij heeft liever ex
positie van 't H. Sakrament. Zij weiger
de niets aan Jezus. Wie dit program
ma naleeft is een held of een heldin en
staat hooger dan al de beroemdheden
eener expositie.
Den laatsten dag van 't Jaar 1882 sterft
Gambetta. Hij wordt triomfantelijk-bur-
gerlijk begraven. Heel Europa spreekt
zijn naam uit.
Y/ie is Gambetta? Hij is dood en be
graven. Geen mensch op het platteland
vermoedt dat hij eens bestond. Niemand
kent hem. Allen kennen heden Treesje
Vanaf de bewaarschool.
Treesje is 11 Jaar oud, ze ontvangt het
H. Vormsel, den H. Geest, «de kracht
om te lijdenzegt ze zelf. En hetzelfde
Jaar, stemt de Fransche Kamer de wet
der echtscheiding, de ondermijning van
't familieleven. Zij die dachten alzoo de
Kerk te bekampen zien toch een keur
bende kristene kinders, Eucharistische
Kruistochters, waarborg der toekomst.
In het tranendal onzer moderne we
reld, te midden eener uitgeleefde be
schaving, een winter zonder bloemen,
en fleurt bet schoonste roosje
geurt
Trees J-
Lamartine Is dood, Barrès studeert.
Hun geschriften zullen geestdrift wek
ken bij ontelbare lezers. Maar na een
tijd verbleekt hun ster. Treesje schrijft
een boekje Histoire d'une 6,mehet
meest verspreide boek der XX" eeuw,
herdrukt, vertaald, en het grootste suk-
ses voor een boek, herlezen in alle lan
den. Treesje begon haar werk ln Ja
nuari 1895, op commando, het staat niet
vermeld in de catalogen der letterkunde,
maar het prijkt aan de vitrien van eiken
boekhandelaar.
Treesje knielde voor Z. H. Paus Leo
XIII en vroeg de toelating (St!.. Chut!..
deden de aanwezigen lijk op een stout
kind) om te mogen aan den ouderdom
.van 15 jaar Carmelites worden.
Ze keerde weer naar Parijs, de wereld
Wist niks van Treesje, 't was op Vrijdag
2 December 1887. Er werd maar gespro
ken van den President der Republliek
Grévy, die zijn ontslag nam, en van
den nieuwen President Sadi-Camof. Nu
zijn die mannen al lang vergeten.
Treesje leeft in elke geheugenis.
Van haar vijftiende jaar tot haar vier
en twintigste steeg zij met een ascen-
seurten hemel op, werkend en zwij
gend, al biddend en boetend, al vagend
in den gang, al wiedend ln den tuin.
Ze zette de tafel, verwaschte en droog
de af, lijk alle novicen doen.
Ze deed de gewaden en den kelk ge
reed in de sacristie, ze sloeg de waschte,
ze stopte kousen, zette een lap op een
versleten mouw, vastte de helft van 't
Jaar, leed koude, mediteerde, stond een
oud zustertje ter zij dat gromde omdat
ze te rap ging, bezorgde de talrijke zie
ken die de griep hadden, glimlachte als
't niet ging, was blij als de menu niet
smaakte. Alles uit liefde!
In 1891, (22 Oogst) groot nieuws: Ale
xander Ribot, Minister der Buitenland-
sche Zaken, bezegelt het verbond tus-
schen Frankrijk en Rusland. En ziet, in
den laatsten tijd, Paus Pius XI vertrouwt
aan H. Treesje de bevrijding van Rus
land.
In September 1891, zelfmoord te Brus
sel van den Generaal Boulanger. De bla
den staan er vol van. Geen enkele krant
meldt iets over Treesje. Nu Is er geen
tijdschrift, geen krant die geen artikel
wijdt aan haar. Boulanger is sinds lang
doodgezwegen.
Ze wordt offerzlel, lijdt een doodstrijd,
en doorstaat in twee Jaar en half een
martelaarschap van tien eeuwen. Genoeg
gestoofd, Juist van pas om hemelgerecht
te worden.
Ze hoest en spuwt haar longen uit,
schrijft den Credo met het rood van
haar bloed en terzelfdertijd haar naam
ln den hemel met gouden A. B. C.
Drie vrouwen slechts ln 't Klooster
van Lisieux weten welke schoone ziel
naar den hemel heentocg. Buiten het
Klooster niemand. Al de andere mede''
zusters denken: «Eén lijk wij allen».
Hierboven luidt het oordeel anders. De
hoogste eer zal haar te beurt vallen, de
glorie in den hemel en hier beneden de
eer der altaren.
De hemel gaat open voor het char
mantste figuur dezer aarde. Een zieltje
met pluimpjes stijgt op, de populairste
en aantrekkelijkste heilige.
Een Kloostertje In brielcen gemetst
wordt het middenpunt van Frankrijk.
Treesje's standbeeld prijkt op een markt
te Rome, ze is tot patrones der zende
lingen aangesteld. Haar invloed straalt
uit over gansch de wereld, in alle ker
ken heeft ze haar beeld.
Haar voorzegging gaat steeds ln ver
vulling: Je veux passer mon del A fai
re du blen sur la terra.A. B.
2SaBS(C£33a5aBaaSlBBSS&2&3BSSIign
Op October wordt het Feest der
Kleine H. Theresia gevierd. Dat hare
millioenen vurige veréerders altijd ont
houden dat Klein Treesje om hare
Missie-liefde ook PATRONES DER MIS
SIES IS en bedenken dat wij des te
meer door haar zullen gezegend worden
ln mate wij meer voor de Missles bid
den, eerlijk naar vermogen er voor ge
ven en, zoo mogelijk, er voor werken!
Niet alleen van al de Missies maar ook
van het 8t Petrus' Liefdewerk wercf de
H. Kleine Theresia tot Patrones aange
steld.
Om de macht der H. Theresia ln *t" al
gemeen en voor de Missies ln 't bizorider
te toonen hierbij een verkort verhaaltje,
reeds aangehaald ln De IJverige Mis
siebietjes», het tijdschrift der Missie-
kransjes (Hoogboomsche steenweg, 13,
Brasschaat).
Een Missionaris ln Brltlsch-Indlë
schreef aan de Eerw. Moeder Priorin
van den Carmel te Lisieux:
m het zuiden van Indlë was ln de
jaren 1020, 1927 en 1928 geen regen ge
vallen: dus geen oogst, geen rijst, geen
stroo.
Einde 1923 besloot Ik met mijn men-
schen God een heilig gèweld aan te
We begonnen een noveen tot aé H.
resla van Lisieux: en we hebben regen
gekregen, een stortregen, en die was voor
ons alleen, en voor onze twee vijvers.
Nergens anders ls er regen gevallen. En
die regen kwam uit een geweldige welk,
die zich als t ware op de plaats zelf
gevormd had. Ala lk U al de bijzonder'
heden van dit verschijnsel schreef, dan
zoudt U er verbaasd over staan! Onze
mensohen zijn nu zeker van hun oogst,
hun rijst en hun stroo. We hebben allen
gezien dat de goede God aan de Kleine
H. Theresia van Lisieux de macht heeft
legeven vrij over de elementen te be
schikken. V
Mochten door dit nieuw voorbeeld dui
zenden meer de H. Theresia aanroepen
en, zooals zij, Mlssiegezind zijn!
Koopt niet den eerste den beste
ONTRGGMER.
Indien gij uwe belangen lief
hebt, verlangt den Ontroomer.
Op 9 Oktober wordt heel het kiezers
korps der gemeenten, mannen en vrou
wen, opgeroepen, om de nieuwe manda
tarissen aan te duiden, die voor de ko
mende periode van zes jaren over het
lot onzer gemeenten zullen beslissen.
De weken, die deze verkiezingen voor
afgaan leveren op heel wat Vlaamsche
gemeenten het weinig verkwikkelijk spek
takel, waarbij christelijke naastenliefde
en rechtvaardigheid corns verre te zoe
ken zijn en waarmee het belang van de
gemeente zeer weinig 13 gediend.
Het wegwerken van de geestesgestel-
tenls, die het belang eener gemeente
verkiezing herleidt tot baatzuchtig eigen
belang en strijd tuwhea gezinnen sf fa-'
milies, ls een werk van volksopvoeding,
waaraan iedereen meewerken moet, die
aan de veredeling en verchristelijking
van het openbaar leven en van het
volk helpen wil
De gemeenteverkiezingen van 9 Okto
ber a. s. moeten staan ln het teeken:
Katholiek en Volksch en Vlaamsch
In dit teeken zal de politiek die de
gemeentebesturen moeten voeren in bree-
den zin worden opgevat.
KATHOLIEK! Dat wil zeggen, dat de
personen die zullen worden aangeduid
als verantwoordelijke gemeentebestuur
ders moeten doordrongen zijn van de
diepste gronden waarop een katholieke
politiek moet worden opgebouwd.
Politiek voeren, ook gemeentepolitiek,
heeft te beteekenen, zorgen voor het
welzijn van allen, maar politiek voeren
in katholieken geest, wil zeggen, de
heele politieke werking ten bate van het
algemeen welzijn, stellen in het teeken
van het einddoel van den mensch, het
bereiken van de eeuwige zaligheid.
Elke politiek dus, die de menschen,
door het verzorgen en het bezorgen van
him stoffelijke en tijdelijke belangen,
zou aftrekken van hun einddoel, hun
zielezaligheid, of het bereiken ervan zou
bemoeilijken, kan den naam, van ka
tholieke politieke werking niet verdienen.
Dergelijke opvatting van de politiek
zal dan ook meebrengen, dat zij die
zulkdanige katholiek opgevatte politiek
voeren, de naastenliefde en de recht
vaardigheid niet uit het oog verliezen
tegenover hun tegenstanders en zij zul
len de personen eerbiedigen, zonder daar
om de verkeerde gedachten en leerstel
lingen met minder hardnekkigheid te
bestrijden.
VOLKSCH! Een volksche gemeente
politiek ln katholieken zin, wil zeggen,
het ter harte nemen van al de belangen
van de menschen, met hun ziel en li
chaam, want niet alleen de lichamelijke
en stoffelijke belangen dienen bezorgd en
verdedigd, ook de hoogere ziels- en gees-
tesbelangen moeten worden gediend.
De groote Encyclieken Rerum Nova
rum en Quadragesimo Anno hebben
•ook aan de burgerlijke overheid, dus de
gemeentelijke overheid Inbegrepen, den
plicht opgelegd mee te werken aan de
oplossing van het sociaal vraagstuk. So
ciaal vraagstuk opgevat ln zijn breedste
beteekenis en doelende op de harmoni
sche verdediging van de belangen, die
alle maatschappelijke standen betreffen
en de redelijke belangen, van lederen
stand op zichzelf.
De algemeene belangen, die eiken ge
meentenaar aangaan bestrijken het werk
veld der gemeente op gebied van onder
wijs, gemeentelijke financies en belas
tingswezen, de verdediging der openbare
zedelijkheid, de openbare gezondheid, de
veredelende regeling var. ondersteuning
van gezond vermaak, van kunst en volks
ontwikkelingswerk, de openbare werken.
Gezien de bevoegdheid die aan de ge
meentebesturen ls toegekend op gebied
van onderwijs, de bestrijding der open
bare onzedelijkheid hij middel van streng
toegepaste politiereglementen, het aan
moedigen van werken voor kunst, gezond
vermaak en volksontwikkeling in zijn
meest verscheidene vorraèn, moet er op
al die gebieden een streng principieele
katholieke werking vanwege de toekom
stige gemeentebestuurders worden ge-
ëlscht.
Volksch moet do gei, .ntepejitiek ook
zijn door hare harmonische ineenstren-
geling en verdediging van de belangen
der verschillende standen, die misschien
wel bij zekere gelegenheid in tegenstrijd
zullen schijnen, maar in het licht der
kristelijke naastenliefde kunnen geordend
worden, bij zooverre dat de toenadering
van de verschillende maatschappelijke
standen er merkelijk door bevorderd
worde.
VLAAMSCH! In het Staatsleven speelt
de gemeente een groote rol, aangezien
de gemeente er het gronddeel van uit
maakt. Zij bschikt over grondwettelijk
zelfbestuur, binnen zekere palen en per
ken, doch dat zelfbestuur is ruim genoeg
om op het gemeentelijk terrein met alle
kracht den kultureelen uitbouw van ons
volk ln zeer groote mate te bevorderen.
In Vlaanderen moet de innerlijke en
uiterlijke organisatie van het gemeente
wezen door- en in-Vlaamsch zijn. De
wetten en verordeningen op dat stuk
moeten onverminderd toegepast en daar
over dienen de gemeentebestuurders te
waken.
Aan de gekozenen van 9 Oktober ls
de taak opgedragen dus, te waken dat
de gemeenten die ze helpen besturen,
Vlaamsch zijn ln wezen en werking.
KATHOLIEKEN 1 Volksgezinden en
Vlaamschvoelenden, denkt er aan, dat
de toekomst meer dan ooit vereischt,
dat er op al de Vlaamsche gemeenten
een politiek worde gevoerd met eeuwig
heidswaarde!
Breekt af met alle kleinzielige dorps
politiek! Het mikpunt van ons werk en
streven moet hooger worden geplaatst!
Hier ook gaat de strijd vóór of tegen
den Christus!
Ook in het leven van de gemeente,
dat een openbaar lichaam is, moeten de
kristaalheldere en stalen beginselen on
zer christelijke zedeleer worden toege
past en geëerbiedigd!
In al onze gemeenten moet Christus-
Koning heerschen, niet alleen op het
marktplein ln brons of hardsteen, maar
in al de daden en werken, gesteld door
de verantwoordelijke bestuurders!
Het gaat er om de verdediging van
den heelen mensch, beschouwd in het
licht van zijn eindbestemming; van den
mensch, die niet alleen leeft van brood,
maar die ook een ziel heeft met behoef
ten die moeten voldaan worden!
Het gaat er om de verdediging van
ons Vlaming-zijn; van de hoogste rech
ten die wij als volk kunnen laten gel
den, omdat God ons Vlaming schiep!
Katholiek, Volksch en Vlaamsch weze
de strijdleuze, en we trekken ter ver
overing!
Ons volk en Vlaanderen voor Christus!
R. D. DE MAN.
IBBEflBBBBHBBBSBpiBflBEflBSaBBBBBaBBflBBflBBflBflHflBBaBflffBBBflSB
Oetroomers MELOTTE, N. y.
Rcmicourt
TREKKING
6 ten honderd 1832
Het lot van 500.000 fr. is ten deel geval
len aan de reeks 155302, waarvan bijge-
volge elk nummer (1 tob 10) uitbetaalbaar
ls met 50.000 frank.
De 33 volgende reeksen zijn uitbetaal
baar met 25.000 frank
108773 109572 110217 111308 119133 120704
135038 137957 144323 146181 149766 151520
15S549 163427 174274 180857 192208 194126
196902 213733 224409 225441 234742 235729
237728 242484 247313 253127 256360 273372
277794 285534 299391.
VERGEET NIET IN DEN NACHT VAN
ZATERDAG 1 TOT ZONDAG 2 OCTO
BER UWE HORLOGEN EEN UUR ACH
TERUIT TB ^E.'TTEN,
Voor menschen, die het zouden ver
geten hebben, diene herinnerd te worden,
dat op Vlaamsch gebied de katholieke
partij zich ln de laatste Jaren uiterst
verdienstelijk maakte. Drie groote maat
regelen van rechtsherstel zijn aan haar
te danken: Vooreest de vervlaamsching
van de Hopgeschool van Gent, dan de
taalwet op de besturen en ten derde de
wet op t gebruik der talen in het be
waarschool-, lager- en middelbaar onder
wijs. Het is vooral deze laatste wet, die
voor goed haar stempel drukte op de
eerbiediging van de Vlaamsche rechten.
De Katholieken hebben op het terrein
der talen eene reusachtige pyramide ge
bouwd, waarvan de basis bestaat uit het
bewaarschool- en lager onderwijs, het
middenstuk uit het middelbaar en de
top uit het hooger onderwijs. Dit mo
nument is in denzelfden stijl opgetrok
ken, volgens dezelfde lijnen van taalge-
lijkheid voor de twee deelen des lands,
met dezelfde oplossing voor de tweetalige
gemeenten, dezelfde regelen van waar
borg voor de minderheden, dezelfde be
zorgdheid voor handhaving en bescher
ming van eigen cultuur, zonder daarom
de nationale eenheid uit het oog te ver
liezen, noodzakelijk voor het bestaan des
lands.
Wij moeten bekennen, dat onder al
de monumenten waarmede ons land se
dert den oorlog bezaaid werd, wij dit
het liefst zien. Het is er een naar ons
hart.
-
*«-.
De groote bouwheeren hiervan zijn be
kend. Zij verdienen al onze dankbaar
heid. Maar zonder de hulp en den steun
van de millioenen Vlamingen, die ieder
op hunne manier een steentje bijbrach
ten, zou niets bereikt geweest zijn. En
deze op hunne beurt bouwden voort op
de grondslagen van de voorgangers, waar
van reeds honderden ten grave daalden.
Maar bij het optrekken van groote ge
bouwen komt vaak wel een tegenslag voor.
Alles gaat niet altijd gelijk men wil of
gelijk men het voorzien heeft. Dat weet
iedereen bij ondervindirg. Zoo ging het
ook met bovenbedoelde Vlaamsche pyra
mide. Hoeveel spannende oogenblikken,
hoeveel ministerieele en andere crisissen
hebben er de constructie van bemoeie-
lijkt? Maar dat was nog niet alles.
Er waren Vlamingen, zich nationalist
noemende, ze hadden zich evengoed
anti-nationalist kunnen heeten die
oordeelden, dat het plan niet deugde,
dat het gebouw niet goed inéén zat, en
het per sewilde afbreken. Zij ver
oorzaakten niet weinig herrie en gaven
openlijk schandaal. Zij stemden openlijk
tegen alles wat het Vlaamsch rechtsher
stel moest bevorderen en in cigén mid
dens richtten zij niets op. Zij deden
enkel aan afbraak en indien men ze had
laten begaan, zouden wij op taalgebied
evenveel verwoeste gewesten geteld heb
ben als na den oorlog.
Onder de tegenvallers voor de Vlamin
gen kan men noemen het geval Tréfote.
Dit is, zooals men weet, de naam van
den lichtzinnig benoemden hoofdgriffier
vo,g dt) rechtbank Brunei, Het ge&êfct
van zelf, dat dit eene fout ls en eene
wetovertrecling. Zelfs indien er geen spe
ciale tekst aanwezig is, moet een ver
standige Minister vooral als hij de
Justitie beheert den geest der wet
nagaan. En hier geen twijfel toegelaten.
Het schuil gaan achter het advies
van ander onverantwoordelijke magistra
ten om deze benoeming te wettigen is
eene zwakheid van bedenkelijken aard.
Een Minister is persoonlijk verantwoor
delijk voor zijne daden. Indien dus een
schuldige moet gezocht worden, is die
niet moeilijk aun te wijzen.
Aangezien de zaak zooals wij reeds
mededeelden eene sub judice lis
geworden is en er klacht ingediend werd
hij het beroepshof wegens wetsverkrach
ting, past het voorloopig geduld te heb
ben en te wachten op de beslissing.
Nu beweren de tegen-windmolen-scher
mende nationalisten, dat de eenige schul
digen zijn: de Vlaamsch Ministers. Dit
is waarlijk de waarheid op haar kop zet
ten. Zij hebben Integendeel al het moge
lijke gedaan, om deze benoeming te belet
ten, en, na het bekend worden hiervan,
waren zij er onmiddellijk bij om protest
aan te teekenen. Wij vinden dat zij vol
komen hun plicht deden.
Neen, zeggen de VI. Nationalisten, zij
hadden moeten ontslag aanbieden en 't
Ministerie doen vallen. Allemaal onzin en
opschepperij. Door dit te doen hadden zij
hun doel niet bereikt en aanleiding ge
geven tot de grootste politieke en finan-
cieele wanorde. Immers de pas gestemde
noodmaatregelen moeten nog uitgevoerd
worden voor het financieel herstel des
lands.
Wie zou dit doen, als 't Ministerie Ren-
kln zich niet moedig met die Augias-ope-
ratie belastte? Wij zien de Fronters daar
niet tegen opgewassen. Het is in alle ge
val niet met cowboy-uitroepen van om
ver en eroveren met zwaardvechters-
gebaren, dat men er toe zal komen het
land van de failliet af te houden.
Honderden gevallen als dat van den
griffier Tréfois zijn tot voor ettelijke Ja
ren voorgekomen en dienden eenvoudig
om in enkele bladen de grievenlijsten met
éenige regels aan te vullen. Dat nu één
enkele benoeming als deze, en dat nog in
het Brusselsche, zoo'n beweging veroor
zaakt en zooveel protesten opjaagt, is een
teeken, dat de Vlaamsche beweging in
een stadium gekomen is, waarin zulke be
noemingen onmogelijk geworden zijn.
Deze vaststelling dient vermeld, want
zij wijst aan, hoezeer wij op Vlaamsch
gebied vooruitgingen sedert eenige jaren.
De karavaan kwam uit eene donkere grij
ze kimme en in onze dagen bereikte zij
het Vlaamsche Mekka na eene lange en
moeilijke reis. Noch keffers, noch struikel
blokken brachten haar van den weg af, en
dat strekt haar tot eere, en versterkt ons
machtsbewustzijn.
H. v. A. .1 BERVUS.
III. ADOLF HITLER
Evenals Stalin en Mussolini is ook Adolf
Hitler van obscure afkomst. Dit mag vol
strekt niet pejoratief genomen worden,
wel int-gendoel, want we zijn van meening
dat ln de rangen der gaaf-gebleven arbei
ders er een krachtige reserve talent huist,
waar aristokratie en bourgeoisie door een
eeuwenoude levering van leidende figuren
zich nagenoeg uitputten.
Adolf Hitler werd in 1889 te Braunau ln
Ncder-Oostenrijlc geboren uit een zeer ne
derige bediendenfamilie van landelijken
oorsprong. Zijn intellektueele opleiding
was eerder primair en al dadelijk gold
voor hem het 'gebiedende primum vi-
vere eerst levenHij verkoos het
schilderen en week een vijftal jaren naar
Weenen uit, met de gedachte een meester
van het penseel te worden. Doch hij had
het ln het opulente Weenen zoo schraal
en zoo lastig dat hij het niet verder bracht
dan huisschilder.
Het verwondert wel eenlgzins Hitier ln
het Beiersche leger aan te treffen tijdens
de oorlog. Men noemt hem weieens de
Oostenrijksche deserteuralsof Duitsch-
land en Oostenrijk geen bondgencoten
waren. Aan het front wordt hij als velen
gegazeerdzoodat hij thans nog aan
oogen en longen af en toe de mizerie er
van gewaar wordt.
Vooraleer zijn na-oorlogsche loopbaan
te ontleden zouden we vooreerst enkele
gevolgtrekkingen uit voorgaande details
willen afleiden.
Men heeft er Hitier vaak een verwijt
van gemaakt dat hij Oostenrijker en geen
Duitscher is. De führer heeft er echter
een argument uit getrokken en beweert
Groot-Duitschland te vertegenwoordigen.
Verklaarde hij niet aan de voorzitter van
de Rechtbank Ik heb geen vaderland,
Mijnheer de Voorzitter, maar ik ben trots
op het Germaansch ras waartoe ik be
hoor.
Zijn schamele afkomst alsmede zijn
miserie te Weenen verklaren, Juist als bij
Stalin en Mussolini, zijn anti-kapitalisti
sche overtuiging, uitgedrukt door het epi
theton socialistisch ln den titel zijner
partij. En hier past het wel de geweldige
beteekenis van drie arbeiderskinderen te
doen uitschijnen die miljoenen en nog
miljoenen menschen leiden naar de ver
wezenlijking van een nieuwe orde. In Ame
rika werden knappe werkjongens indu
striekoningen, ln Europa worden ze schep
pers en bouwers van nieuwe tijden.
Het ls ook zijn verblijf te Weenen,
waar de kapitalistische Joden de plak
zwaaien, dat hem zijn geweldige haat te
gen het Jodendom inspireerde. Zijn anti
semitisme is een van zijn leitmotieven
geworden.
De oorlog riep in hem een ander gevoel
wakker: zijn haat tegen Frankrijk, en als
corollarium zijn optreden tegen Polen,
Frankrijks bondgenoot en Duitschlands
gebuur.
De Duitsche revolutlonnaire arbeiders
beweging onmiddellijk na de oorlog, ls ook
niet zonder invloed op Hitier geweest.
Waar hij in oorlogstijd «de front-geest»
de agressieve, sterk-gedisciplineerde va
derlandsliefde opdeed, kon hij het naoor-
logs-defaitisme niet goedpraten.
Hieruit blijkt dus dat vooraleer een ak-
tieve, politieke rol te vervullen, Adolf
Hitler menigvuldige en complexe Invloe
den ondergaan had, waarvan de weerslag
onmiddellijk te vinden is in de Nazi-be
weging.
Het politiek optreden van Hitier na de
oorlog is nagenoeg één met de nationaal-
socialistische partij. We kunnen er ons
dan ook toe beperken enkele markante
feiten uit zijn wedervaren te vermelden.
We meldden reeds in een voorgaand ar
tikel dat hij in 1919, misschien wel toeval
lig, terecht kwam in een groep menschen
die een nieuwe partij wilden stichten.
Aanvankelijk weigerig, sluit hij aldra
bondgenootschap met Feder en neemt een
leidende rol over.
In 1923 droomt hij \an een staatsgreep
in Beieren die echter tijdig verijdeld wordt
door het verraad van een zijner bondge-
nooten. Van Belersch kanselier, rol die
hem toegewezen was, komt hij als veroor
deelde terecht ln de gevangenis. Misschien
gelukkig voor zijn verdere loopbaan. Daar
had hij gelegenheid klaarte te scheppen
in zijn eigen zelf, waarvan het resultaat
het volumineuze Mijn kamp is.
Eenmaal ontslagen, wijdt hij al zijne
krachten aan de reorganisatie en de op
bouw zijner partij. Zijn resultaten kennen
we reeds. De voormalige hulsschilder
wordt ontvangen en onderhandelt met de
Rijkspresident, de rijksregeering, het Cen
trum, enz.
Over zijn eventueele Lestuursgaven kun
nen we voorloopig nog geen oordeel vel
len. Hij had nog niet zooals Mussolini en
Stalin de gelegenheid zich aan het roer
van het Staatsschip te laten gelden. Dat
komt wel. En tot dat oogenblik is ont
houding geboden.
De geestigheid die we in een Fransch
weekblad te lezen kregen laten we dan ook
voor rekening der Jetrokken redakteurs.
Het is voor een Fransch blad bepaald on
mogelijk zonder vooringenomenheid over
Duitsche zaken te oordeelen.
Genoemd weekblad meldde dat rijks
kanselier von Papen aan de Fransche ge
zant Frangois Poncet zou verklaard heb
ben in een onderonsje Hitier! Misschien
zou hij met voorspraak een nederig on-
derStaatssekretariaat verdienen! Malsch
is dit dus niet voor den führer... Er is
echter voorbehoud, het komt langs Parijs.
Houden we ons liever wat op met de
prodigieuze gaven van Hitier als volksre
denaar, als suggestieve veroveraar van
massa's. Wie hem zag en hoorde, raakt
er niet over uitgepraat. Victor Leemans,
Jules Saucruvein, de gewezen Matin-redac-
teur, Hubert Douchet, hebben ons vele en
interessante bizonderheden gegeven over
Hitiers wonderbaar redenaarstalent. Oogen
en stem schijnen hem een prestigieuze
invloed te schenken, die intens rayon-
neert op zijn toehoorders.
Gewoonlijk houdt hij zijn auditorium
een paar uur onder hoogspanning, brengt
hij tour tour de zaal in begeestering en
woede, knettert hij met leuzen.
Slechts een paar themas, soms een enkel
ontwikkelt hij op een avond; doch de zeer
schrale grondwaarheden die hij voorhoudt
omkleedt hij met een vuurwerk van ver-
wenschingen, alle-daagschheden, ronken
de woorden en idealistische bespiegelin
gen.
Hij betoovert letterlijk zijn toehoorders
en overtreft alle3 wat Duitschiand aan
redenaars telt.
Er werden reeds heele bladzijden gewijd
aan de buitengewone, haast wonderbare
redenaarsgave van Hitier, die perfekt-
zuiver spreekt en de gepaste geste weet te
voegen bij het woord, kortom een vol
maakt tooneelspeler is, die de psycholo
gie van de massa kent op zijn duim.
Telkenmale komt een of ander, soms
verscheidene programmapunten te berde.
Au fond, welk is dan zijn program?
HERWIG.
SSQB^SEBaBBBBBBBBBBBBflEStiBBBB
op onze postcheckrekening 15.570, met
aanduiding van .uw volledig adres, en
telken Zaterdag tot einde dit jaar wordt
OAS hiad ]Z per post besteld,-
Professor Piccard heeft Vrijdag te Brussel, ln het Palels der Akademles, eene
voordracht gehouden over zijn tweeden stratosfeertocht, die werd bijgewoond
door den Koning en door Prins Leopold. Men ziet hier de Vorst bij zijne aan
komst in het Paleis der Akademies, in gesprek met MM. Piccard en Cosyns.
iBBB£ia£2BiaB!S&iaBBSsaB!a!saBBaR''8gageaESiaaBa!Ba!saQS9BB^2as9B9a
Zondag 11. werden te Bazel, ln Zwitserland de ballons die deelnamen aan
de Gordon-Bennett-beker opgelaten. De Belgische ballon «Belgiea» van Demuyter
moest wegens een sneeuwstorm landen in Polen, en rangschikte zich negende op
de zestien deelnemers.
1. U.-S. Navy der Vereenigde Staten, met 1479 km.; 2. Good-Year, Ver-
eenige Staten, 1420 km.; 3. 14 April, Spanje, 1170 km.; 4. Petit Mousse,
Frankrijk, 1075 km.; 5. Gdynia, Polen, 1074 km.; 6. Stadt Essen, Duitsch
iand, 1054 km.; 7. Basel, Zwitserland, 1050 km.; 8. Polonia, Polen, 980 km.;
9. Belgiea, België, 960 km. Nog 7 ballons daalden op korteren afstand.
y
Demuyter en rijn ballon «Belgiea», fcorts vóór de opstijging te Bazel.
i9SB&assaBB5a9sasBSBBBagaE£;6EiESBB&ssBsssss3Ei2:asa82gaBa;aaa
Woensdag namiddag ls de elektriciteits- i
oentrale van Brussel afgebrand. Tot in den
avond was Brussel zonder licht totdat de
stroom werd aangelegd door een andere
maatschappij.
De brand werd veroorzaakt door een
turbine die ln brand is geschoten. Drie
personen werden gekwetst en de aange
brachte schade wordt beraamd op 100
millioen frank.
Een zichtje ter plaats na de ramp. Het groote gebouw, gelegen langs de spoor
lijn Popcringe-Brussel, juist bij 't binnenrijder der hoofdstad, vormt nog slechts
een hoop verwrongen poutrellen en balken.
Provinciaal Bestuur van West-Vlaandercn RADIOS PICK-UPS
KOMPTANT KREDIET
Alleen de best gekende merken zocals:
PHILIPS S.B.R. COLUMBIA
HIS MASTER'S VOICE.
Verscheidene Amcrikaansche toestellen.
Alle toestellen Worden ten huize nauw
keurig nagezien en hersteld.
Philips Service, technieker 5vl.
Muziekhuis Jos. Couttenier
Gasthuisstraat 53 Poneringe
Tel 261. Te). 261
E. P. Geruplh, minderbroeder uit Me-
chelen en proost van de Kajotsters van
dit arrondissement, meest op Donderdag
22 September 1.1. eene toespraak houden
op de radio-uitzending van K. V. R. O.
Welnu uit zijne rede werd door de cen
suur van het N. I. R. eene zinsnede ge
schrapt, om reden: dat zij volgens de
N. I. R.-heeren eene polemiek zou kun
nen uitlokken». Die zinsnede luidde: «En
de arbeiders zullen elk gevoel van haat en
afgunst waarop nu de propagandisten
van den klassenstrijd zoo listig speculee-
ren, oprecht uitdooven». Deze tekst nu
was LETTERLIJK uit de beroemden we-
reldbrief Quadragestano Anno van on
zen Heiligen Vader Paus Pius XI! Dus
heeft zelfs het woord van den Paus geen
vrijen doorweg langs onze NEUTRALE
N. I. R.-dictatuur
Mochten de katholieken hierdoor eens
te meer begrijpen wat het NEUTRALE
N. I. R. eigenlijk te beteekenen heeft,,s
en wat er meè te doen valtl
DEKDIENST 1932-1933
Deze keuringen en prijskampen zullen
plaats hebben als volgt:
Voor de 1" omschrijving te Brugge, op
Dinsdag 18 October 1932, om 10 Vi ure
voormiddag, ter Burgplaats.
Voor de 2" omschrijving te Torhout, op
Woensdag 19 October 1932, om 10 ure
voormiddag, ter Burgplaats.
Voor de 3' omschrijving te Gistel, op
Dinsdag 25 October 1932, om 10 ure voor
middag, ter Groote Markt.
Voor de 4° omschrijving te Veurne, op
Woensdag 26 October 1932, om 10 V4 ure
voormiddag, op de Kaatsspelplaats.
Voor de 5° omschrijving te Kortrijlc, op
Donderdag 27 October 1932, om 9 Vi ure
voormiddag, langs de Vandenpeereboom-
laan.
Voor de 6" omschrijving te leper, op
Donderdag 20 October 1932, om 10 ure
voormiddag, ter Groote Markt.
De prijskamp voor de provinciepremiën
en de bewaringspremiën van 10.000 fr. zal
gehouden worden te Brugge, op Dinsdag
8 November 1932, om 10 Vi ure voormid
dag, ter Burgplaats.
Om eene provinciepremie, en om gelijk
welke bewaringspremie te kunnen beko
men, moeten de hengsten ingeschreven
zijn in het studbook van het Belgisch trek
paard.
De inschrijvingsbulletijns der te keuren
en aan de prijskampen deel nemende
hengsten, moeten naar het Provinciaal
bestuur gezonden worden vijf dagen, vóór
den dag der k,enring of prijskamp.