De waarde der Katholieke School
ONLUSTEN IN CUBA
De strijd om
de Zuid-Amerikaansche
markten
KATHOLIEK NIEUWSNOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD.
Boekbespreking
STORT 7,20 FRANK
Bestaat er een onzijdige school
Broedertrouw
AanEduard en Frans VAN RAEMDONCK,herdacht bij de XlV'IJzerbedevaart
Dl KSMUID E
XIV6 Ijzerbedevaart op Zondag 20 Oogst 1933
ZONDAG 20 OOGST 1933.
"DE POPERINGENAAR
Uitgever
SANSEN-VANNESTE
POPERINGE
Telefoon N' 9. - Postch. N' 15.570
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR
(per post).
In 't Land
18,60 fr.
Frankrijk
35,— fr.
Congo, Engeland
40,— fr.
Amerika, Canada en an
dere landen
60,— fr.
TARIEF VOOR BERICHTEN;
Kleine befichten per regel 1,00 fr.
Kleine berichten (minimum) 4,00 fr.
2 fr. toel. v. ber. met adr. t. bur.
Berichten op 1" bi. per regel 2,50 fr.
Berichten op 2' bi. per regel 1,75 fr.
Berichten op 3° bl. per regel 1,50 fr.
Rouw ber. en Bedank, (min.) 7,00 fr.
Te herhalen aankondigingen:
prijs op aanraag.
Annoncen zijn vooraf te betalen
en moeten tegen den Woensdag
avond ingezonden worden. - Kleine
berichten tegen den Vrijdag noen.
Economische Vraagstukken j
De gevolgen ontstaan uit de oneven
wichtigheid die er heerscht tusschen
voortbrengst en verbruik, en die we cri
sis noemen, laten zich in de nieuwe
landen van Zuid-Amerika niet minder
scherp gevoelen dan bij ons. Verminde
ring van den uitvoer en prijsdaling der
bijzonderste voortbrengstprodukten zooals
koffie, rubber, graan, vee, enz. hebben
den levensstandaard, die al niet hoog
was, nog verder naar omlaag gedrukt.
Dat de Staatsfinancies daarbij jammer
lijk in wanorde geraakten hoeft wel geen
betoog. Bijna al de landen van Zuid-Ame
rika hebben de betaling van hun buiten-
landsohe schulden opgeschorst, sommigen
zelfs hebben hun toevlucht tot muntin-
flatie genomen. De onrustige politieke toe
stand, die de Zuid-Amerikaansche repu
blieken kenmerken, is er met de crisis
niet op verbeterd. Integendeel. De revo
luties zijn er nooit van de baan. In den
loop van een jaar beleefde Chili niet min
der dan zes revoluties. En het is een ken
merkend feit dat, na zulke opstootjes, de
toestand in niets verbeterd is.
Zoo hebben we, in het kort geschetst,
een benaderend beeld van den benarden
toestand waarin de Zuid-Amerikaansche
republieken verkeeren.
We noemden in den aanvang de ver
mindering van den uitvoer als de eerste
oorzaak van de crisis die de Zuid-Ame
rikaansche landen doorworstelen. Bijzon
der Engeland, dat jaren lang de beste
klient was, neemt tegenwoordig veel min
der af. Dit komt omdat Engeland na de
afsluiting der akkoorden van Ottawa zijn
handelsbetrekkingen met zijn Domini
ons nauwer heeft toegehaald. Niettemin
denkt Engeland er niet aan zijn formi
dabele belangen in Zuid-Amerika op te
geven. 25 der totale Engelsche buiten»
landsche beleggingen liggen in Argenti
nië en Brazilië vast. Nochtans wordt de
overwegende positie die de Engelschen
er sinds lang bekleeden, dag aan dag
moeilijker door de medewerking der Ver-
eenigde Staten, waarvoor de Zuid-Ame
rikaansche landen een geschikt en ver
lokkelijk werkveld bieden. Ook neemt
Amerika's invloed gestadig toe. Bolivië,
Colombië en Chili, die over een tiental
jaren heelemaal onder Engelschen invloed
stonden, zijn zoa gced als gewonnen door
Amerika. Alleen in Argentinië en Bra
zilië handhaven de Engelschen min of
meer hun posities. Voor hoelang nog?
Die vraag mag op dit oogenblik wel eens
gesteld worden. Want sinds de misluk
king van de Economische Wereldconfe
rentie verzamelen de Amerikanen al hun
krachten op de verovering van Zuid-
Amerika.
In een vorig artikel hebben we er ter
loops op gewezen dat de Vereenigde Sta
ten onderhandelingen hadden aange
knoopt met verschillends Zuid-Ameri
kaansche Staten, meer bepaaldelijk met
Argentinië, Brazilië en Colombië. Veel
wordt er niet over geschreven zoodat het
moeilijk is er zich een bepaald gedacht
over te vormen. Het komt ons echter voor
dat de besprekingen van geen leien dak
jes loopen. Bijzonder met Argentinië
schijnen de onderhandelingen lastig t»
zijn. En geen wonder. Argentinië ver
klaarde zich bereid de voorkeur te geven
aan de goederen van Amerikaanschen
oorsprong, indien de Vereenigde Staten
meer Argentijnsch vleesch zouden invoe
ren. Als men nu weet dat Amerika zin
nens is zijn eigen veestapel in te krim
pen en desaangaande bereid om de Ame-
rikaansche landbouwers geldelijk tege
moet te komen, begrijpt men licht dat
dusdanig voorstel van Argentinië de Ame
rikanen koud laat. Dezelfde moeilijkheid
doet zich voor met het fruit. Argentinië
zoekt afnemers voor zijn fruit. Maar de
Amerikanen willen enkel en alleen Ar
gentijnsch fruit invoeren wanneer het
Californiaansoh fruit van de markt is.
Maar er is in Amerika fruit te veel en
de nieuwste methoden laten toe het een
heel jaar door te bewaren als kwame het
juist van den boom. Alles laat voorzien
dat een overeenkomst tusschen de Ver.
Staten en Argentinië niet zoo spoedig zal
gesloten worden. En Engeland is ook nog
altijd daar om een stok in de wielen te
steken, als het noodig mocht blijken.
Met Brazilië schijnen de onderhande
lingen vlotter van stapel te zullen loopen.
De Vereenigde Staten staan bijzonder
sterk tegenover Brazilië. Ze zijn namelijk
de grootste verbruikers van Braziliaansche
koffie. Indien Brazilië aan de Amerikaan
sche eischen niet toegeeft zal de koffie-
invoer gecontigenteerd worden en zal
Colombië bevoordeeligd worden. Colombië
vraagt niet beter en toont zich derhalv®
inschikkelijk.
Zoover staan de zaken op dit oogenblik,
al moeten we volledigheidshalve nog een
privaat iniatief vermelden. Onlangs werd
een. nieuwe bank gesticht met een begin
kapitaal van vijf millioen dollar om den
uitvoer naar Zuid-Amerika te bevorderen.
Dit is in het kort geschetst het gewel
dig offensief door de Ver. Staten ingezet
ter verovering der Zuid-Amerikaansche
markten. Dat vele Europeesche belangen
er zullen onder lijden staat van nu af
aan reeds vast. Ook de Belgische metaal
nijverheid ziet zich bedreigd. Maar het
zullen de Engelschen en de Duitschers
zijn die de gebroken potten zullen be
talen.
Staan we op een keerpunt in de eco
nomische geschiedenis. Keeren de Ver
eenigde Staten zich voor goed van Europa
af en concentreeren ze uitsluitend hun
aandacht op Zuid-Amerika? Zullen de
twee Amerikaansche werelddeelen zich
economisch aaneensluiten en een blok
vormen tegenover het Engelsch blok en
tegenover het Fransch blok?
Het is best mogelijk dat dit in de be
doeling ligt van de Amerikaansche leiders.
Verwezenlijkt is het, echter, nog niet. De
Amerikanen schijnen er zelf aan te twij
felen of het wel ooit verwezenlijkt zal
worden. En daarom trachten ze hun in
vloedssfeer uit te breiden tot China en
Rusland... en zelfs tot de Scandinaaf-
sche landen. Zag Engeland zich niet
verplicht zijn handelsakkoorden met deze
landen te herzien wilde het zijne posities
handhaven?
Bij hoog en bij laag wordt beweerd dat
Amerika aan autarchie doet, het is te
zeggen dat het zijn heil zoekt in afzon
dering. Het voorgaande toont duidelijk
aan dat dit niet waar is. Dit zou immers
voor de Amerikanen zooveel zijn als vaar
wel zeggen aan welvaart en voorspoed, en
de heersohende werkloosheid ten deele
bestendigen. De Vereenigde Staten trach
ten hande sakkoorden af te sluiten en
zoeken overal hun voordeel. Dat ze bij
zonder hun aandacht wijden aan Zuid-
Amerika, is dat louter toeval of een on
derdeel van een grootsch plan ter ver
wezenlijking van een Amerikaansch blokT
Wie zal het uitmaken?
In ieder geval, sinds de mislukking van
de Economische Wereldconferentie leggen
de Vereenigde Staten een groote interna
tionale bedrijvigheid aan den dag... e»
het staat vast dat ze hun plaats onda*
de zon willen handhaven en verbeteren^
H. M.
WFFKRI.AD: 35 CFNTIFMFN - «ucia 30" JAAR. Nr 34
Een zicht op het kapitool, zetel van het
Cubaansch Parlement, te La Havane.
Eerst nadat de President Machado zijn
ontslag had ingediend en de vlucht nam
kwam het volk weerom tot kalmte.
De staat van beleg werd in verscheide
ne steden uitgeroepen en de orde wordt
thans door het leger gehandhaafd.
Aanslagen worden niettemin nog ge
pleegd op vroegere aanhangers van den
gevluchten president en het gebouw waar
het blad gedrukt werd dat vroeger Ma
chado steunde werd in brand gestoken.
De revolutie kostte het leven aan min
stens 40 personen en een 200-tal perso
nen werden gekwetst.
De Heer Cespedes werd aangesteld tot
nieuwe voorzitter.
iaBEBBa33SEaaESiaaa333aüES!aZ)esafiSS££BaS!agreHasaBES;aïIBSSBSaa
HET KANAAL LUïK-ANTWERPEN
Het Albertkanaal, dat de verbinding
moet daarstelien voor groote schepen tus
schen Antwerpen en Luik, vordert snel.
De grootsche werken gaan met veel moei
lijkheden gepaard maar niets kan ze be
lemmeren.
Op zekere plaatsen is de vaart 100 m.
breed, en wordt tot 70 meter diep gegra
ven.
Hier op onze plaat ziet men de door
graving door Sint Pietersberg, tusschen
Klein-Ternaaien en Kanne. De bermen
zijn op deze plaats meer dan 70 meter
hoog.
BBH3BE9ilB8BaS3aaHaaa£3BB3BI3Sn3aEBB3B8aaBEBBgaS£3£HEB9a&
DE STRATOSFEERTOCHT VAN MAX COSYNS.
De ballongondel ontploft. Een doode en een gekwetste.
Zooals vroeger werd gemeld, had den
Heer Max Cosyns, gewezen helper van
den Heer Professor Piccard, een stra
tosfeertocht ontworpen. Deze zou eerst
nog doorgaan dees jaar.
De gondel werd vervaardigd door den
constructeur Lhoir, uit Luik. De ingenieur
Max Cosyns bestatigde echter aan de
gondel eenige defecten en besloot de
vlucht uit te stellen tot alles juist in
orde was.
De constructeur drong aan om den gon
del onder proef te stellen en ten dien
einde werd de gondel naar Brussel over
gebracht, in de polytichnische afdeeling
der Universiteit.
In 't bijzijn van ingenieur Max Cosyns,
van den constructeur en dezes twee werk
lieden, werd de gondel met zuurstof onder
drukking gesteld.
Door een der werklieden werd met een
hamer op den gondel geslagen waardoor
een klein gaatje, dat vroeger reeds was
vastgesteld, grooter werd en de gondel in
drie deelen stuk vloog.
De merkman die met een hamer op
den gondel geslagen had werd vreeselijk
verminkt en op den slag gedood, de an
dere werkman werd erg gewond en de
constructeur ontving enkele schrammen.
Ingenieur Max Cosyns bleef ongedeerd.
Joe English, de «dienende»
Vlaamsche Kunstenaar op
het front verheerlijkt da
«BROEDERLIEFDE», j
DE GEBROEDERS
EDWARD (8-10-1895)
VAN RAEMDONCK
FRANS (24-1-1897)
DEN ZATERDAG 19 AUGUSTUS
Den vooravond van de XIV* Ijzerbe
devaart zal er te Steenstrate, op de plaats
waar de Gebroeders Van Raemdonck
werden gevonden, een bijzondere plech
tigheid plaats hebben. Een bijzondere
traai vertrekt uit Diksmuide te 16 uur
haar Steenstrate, waar, om 17 uur de
onthulling plaats heeft van een monu
ment, de Gebroeders ter eere, op de ge
heiligde plaats, waar ze in eikaars armen
liggend werden gevonden. Oud-luitenant
De Ketelaere, een der leiders van den
aanval in den nacht van 26 Maart 1917,
tal er spreken alsook Dr O. Dambre,
eveneens den aanval meemaakte. Om
14 uur terug met den tram naar Dik
smuide. 's Zaterdags avonds om 20.30 uur
komen al de vrienden van 't 23"-24" die
Keds te Diksmuide zouden zijn, bijeen
fc het Gasthof «Casino» (bovenzaaltje)
hfarkt, Diksmuide. Er worden dus op den
Vooravond reeds honderden vrienden oud-
makkers der Gebroeders en honderden
Vereerders Vlamingen te Diksmuide ver-
Wacht.
HEX HERKENNINGSTEEKEN
OPGEPAST
leder bedevaarder moet in 't be
ft! lijn van zijn herkenningsteeken al-
Vorens af te reizen. Te DIKSMUIDE
Zelf OP 20 AUGUSTUS zal de prijs
Van het herkenningsteeken uitzonderlijk
5 fr. zijn! Wie er geen heeft zal onver
biddelijk den toegang tot den helden-
huiae-grond ontzegd worden.
ORDEDIENST
AUTOVOERDERS OPGEPAST
Zooais men weet wordt de ordedienst
Jaar Wederom gedaan door Ganda en
de VI. Wachters. Reeds van Zaterdag
middag berust de ordedienst in handen
van het Komiteit.
Dit jaar zal streng moeten opgetreden
worden, gezien de werken van in opbouw
zijnde nieuwe brug op dit punt het ver
keer geweldig bemoeilijken.
Alle auto's die naar de kust gaan na
de middag moeten hun reisweg zoo rege
len dat zij te KAASKERKE aanlanden,
zonder te Diksmuide te komen, daar reeds
vanaf 9 uur, geen enkele auto meer over
de brug mag.
Verder volge men reglement verleden
week hier medegedeeld.
SCHIKKINGEN
VOOR DEN BEDEVAARTDAG.
1. DE PLECHTIGE H. MIS begint stipt
te 11 Vt uur. Het altaar zal "staan aan den
achterkant van het IJzermonument. Ba
zuingeschal zal de mis aankondigen. De
vaandels worden nabij 't monument ge
plaatst in groep. Verzoek deze niet te la
ten wapperen binst het H. Misoffer en
de grootste ingetogenheid en stilte in acht
te willen nemen. Men is verzocht van
af de aankomst te Kaaskeke of te Dik
smuide naar de weide op te stappen, ten
einde eene goede plaats te hebben. Reeds
van af 10 uur zal daar muziek uitgezon
den worden. NIEMAND ZAL ZONDER
HERKENNINGSTEEKEN OP DE WEI
DEN TOEGELATEN WORDEN. Binst de
Mis blijft de weide afgesloten. Voor de
telaatkomers der openluchtmis zal er nog
eene H. Mis gelezen worden in de kerk
te Diksmuide, te 12 uur.
2. Er zal wederom EENE NOODBRUG
zijn. De voetgangers mogen geen andere
dan deze nemen, daar de vaste brug voor
behouden blijft, gezien de werken aan de
inopbouw zijnde nieuwe brug. Vanaf
de noodbrug gaat men dwars over den
I.
Er hebben geen klokken geluld
Bij hun tocht door dien loeienden nacht,
Toen de Dood zijn granaten en schroot
Liet gieren in razende jacht;
Toen de Dood in donker en rood
Er danste met grijnzenden lach,
Wijl het aanschijn geheven naar God
Daarstervend een jongeling lag.
Er hebben geen klokken geluid
Na dien tocht, toen een jongen daar liep,
Die zijn broeder vermiste en die bang
Door den nacht om zijn broeder riep;
Die huilend van striemende smart
Terug uit de loopgraven sprong,
Daar het spervuur waar schreeuwend hij
Een bulderend zegelied zong. [liep
Er hebben geen klokken geluid
Toen later hun lijken men vond...
Geen mond heeft het tragisch geheim
Van dien gruwelijken nacht verkond;
Maar zij lagen, gelaat naar gelaat,
Twee kindren van eender vrouw,
En zij hielden elkander omarmd
In hun trouw dien niet sterven wou.
II.
Er zal een klokke luien
Haar bange doodehklacht
Voor wie geen klokken hoorden
Toen zij vielen dien gruwbren nacht.
Er zal een klokke luien
En schreien traag en droef,
Waar Vlaanderen onder zijn Toren
Het Broederen-schrijn begroef.
Er zal een klokke luien
Hoog boven dood en rouw,
Daar duizend gebogen hoofden
Herdenken hun Broedertrouw.
Er zal een klokke luien:
Hun dood is God bekend,
Maar zij lagen elkaar omarmend
En aanschijn naar aanschijn gewend.
Er zal een klokke luien
Die boven hun grafstee hangt,
Het hart van Moeder Vlaanderen
Dat zijn Dooden roemt en dankt.
Er zal een klokke luien
Van geslacht tot nageslacht,
Want Nele zal eeuwig verkonden
Het Offer van dien Nacht.
PEETER DE BOER, gewezen brankardier.
DE OFFERGANG DER GEBROE
DERS VAN RAEMDONCK door O.
Dambre. Prijs: 8 fr.
Dit boek werd geschreven in opdracht
van het Bedevaartcomité door Dr O.
Dambre, de front- en kompagniemakker
der Gebroeders Van Raomdonck en die
met hen den nachtaanval medegemaakt
heeft waarin zij beiden sneuvelden.
Over dezen aanval gaat het niet. Die
werd verhaald, ook door Dr O. Dambre,
in een boek getiteld Stampkoten aan
10 fr. verkrijgbaar op het Sekretariaat der
Ijzerbedevaart.
Het boek De Offergangvolgt de Ge
broeders Van Raemdonck van hun prille
jeugd tot zij in elkanders armen om
strengeld liggen als lijken aan den IJzer.
De oorlog heeft veel feiten van hoogen
moed en ware zelverlooohening leeren
kennen. Maar kan er wel een voorbeeld
van trouwer broederliefde gesteld worden
naast dat der Temsche Gebroeders Ed
ward en Frans?
Beiden zijn als oorlogsvrijwilligers op
getrokken, de negentienjarige Edward en
de zeventienjarige Frans.
Dit boek geeft ons een blik in het ziele-
leven dezer jongelingen die, hoewel ver
schillend van karakter, elkander zoo in
nig lief hadden.
Dit boek leert ons het lijden aan den
IJzer kennen en ook die donkere zwarte
bladzijde uit de geschiedenis van Vlaan
deren tijdens den oorlog.
Het toont ons aan hoe de Vlaamsche
jongens gestreden en geleden hebben het
eerst voor Vlaanderen en hoe zij daarom
echter in niets te kort kwamen aan hun
plicht tegenover Belgie.
Dit boek verschijnt te goeder ure, als
geheel het Vlaamsche land de blikken
keert naar Diksmuide, waar het stoffelijk
overschot der Gebroeders in de crypte
van den IJzertoren bijgezet is en waar op
20 Oogst 1933 een negen-meter hoog Van
Raemdonck - gedenkteeken ingehuldigd
wordt.
Mocht de lezing van het diepvoelend
boek De Offergang der Gebroeders Van
Raemdonckbijdragen om de twee
Vlaamsche helden Te saam vereend in
den dooden eerst gevallen voor
Vlaanderen beter te doen kennen en nog
Inniger te doen liefhebben.
Verkrijgbaar te Diksmuide op heden
Zondag.
DE STUKKEN VAN DEN ONTPLOFTEN GONDEL.
Zicht genomen op het gebouw der Uni
versiteit te Brussel, die erg beschadigd
werd door dc ontploffing.
INGENIEUR MAX COSYNS.
IBBBMBaaBBBBBBBBSBBBBBSBBBBB
VOOR FRANKRIJK 14,00 Fran®-
op postchecknummer 15.570 van V. San-
sen-Vanneste, drukker, Poperinge, en we
kelijks wordt ons blad U door de postbode
tehuis besteld.
«BBBBBBSBBBEBBBSBBBBBBBBBEB
Belgische fabriek van
Chicorei Wyppelier-Taffin.
In laatsten grond komt alle twistge
sprek over het schoolvraagstuk immer
neer op de vraag of er zoo iets bestaat als
een neutrale school, een onzijdige op
voeding.
Men kan redetwisten over de Vrijheid
van Onderwijs door de grondwet gewaar
borgd. Men kan twijfelen omtrent de ge
grondheid den huisvader het recht toe te
staan een school, een opvoedingsmethode
en een opvoeder te kiezen naar zijn gewe
ten. naar zijn hart.
Men kan twijfelen over de billijkheid
Staatssteun te verleenen aan onderwijs
inrichtingen die de wettelijke voorwaar
den vervullen men kan redetwisten...
tegenwoordig is alles voorwerp van dis
cussie. Zelfs over de klaarblijkelijkheid
wordt geredetwist maar In laatsten grond
komt alles neer op die eene vraagIs een
neutrale school bestaande buiten de
machtsspreuken om van enkelen, buiten
het brein van princieploozen mogelijk?
Want als het uitgemaakt is dat de neu
trale school, dat neutraliteit enkel een
masker is waarachter een mensch schuilt
die om zekere redenen niet durft uitko
men voor zijn gedachten, dat neutraliteit
in zake opvoeding een fictie is, en aan
geen realiteit beantwoordt, dan worden
meteens duidelijk de woorden van den
geleerdeGeen volk ter wereld heeft
ooit zijn kinderen in zulk systeem opge
voed
Zonder levensbeschouwing kan men
niet opvoeden Er bestaat geen opvoe
ding zonder dat men weet waartoe men
opvoeden wil. Alle opvoeding, en daar
over is men het eens, betracht den ide
alen mensch. In de vraag wat wil men
van het kind maken, waartoe wil men
het opleidenligt het wezenskenmerk
van alle opvoeding.
Een onzijdige opvoeding, 't is reeds een
tegenspraak in de termen, kan en mag
zich die vraag niet stellen, zij weet er
niet eens op te antwoorden.
Niet in wat een mensch weet maar in
wat een mensch is, in zijn zielenadel, in
zijn karakter leeft zijn ware grootheid.
De opvoeding heeft iets te maken met
de ziel van den mensch daarom is het
dat de opvoeding steeds door een gods-
dienstïgen geest zal gedragen worden.
Er bestaan geen neutrale opvoeders
evenmin als er neutrale menschen be
staan. Elkeen zal in zijn hart kleur be
kennen. Men kan zijn vlag op zak hou
den. men kan zich bij gesprekken of ge
schillen om zekere redenen onthouden,
maar in zijn hart heeft men reeds partij
gekozen, in feite is men niet neutraal ge
bleven. De opvoeding is katholiek of ze is
het niet; ze is socialistisch, liberaal, na
tionalistisch, communistisch naar gelang
de opvoeder zijn levensbeschouwing in
een dezer richtingen orienteerde.
Er zijn lieden die meenen de neutrali
teit werkelijk te dienen met angstvallig
alles wat God of zijn leer aangaat te
verzwijgen. Maar iets verzwijgen is iets
bekennen. Niet over God spreken is God
verloochenen. En de godsdienst uit het le
ven wegnemen is het hart uit het mensch-
dom wegsnijden. Neutraliteit is meestal
en dit uit berekening, een vermomde anti
godsdienstige geest. De neutrale school
wordt enkel daar nog verdedigd waar
plaatselijke belangen de geesten beletten
tot den grond van de zaak door te drin
gen.
In feite werd in ons land de zoogenaam
de neutrale school door de overgroote
meerderheid der bevolking wantrouwig
van de hand gewezen. De Katholieke
School heeft steeds het vertrouwen geno-
IIBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBHBHEBBEBIBBBSSBBBBBBE
ten van de overheid en van de burgers
De overgroote meerderheid van de bevol
king verkoos de opvoeding met gods
dienstigen grondslag boven alle andere
neutrale instelling, omdat ook de eenvou
dige man intuïtief tot de vaststelling
kwam dat opvoeding voor alles een kwes
tie is van levensideaal, en dat levensideaal
zonder absolute meening geen zin heeft
Geen ernstig mensch, geen geleerde,
geen opvoedkundige gelooft in de waar
achtigheid van een neutrale opvoeding,
want geen waagt er de ziel van zijn eigen
kind aan.
Zeg mij naar welke school uw kind
gaat en ik zal u zeggen welk mensch het
worden zalDe keuze eener school is
een kwestie van kapitaal belang. Want
niets is zoo waardevol, zoo belangrijk als
de toekomst van uw kind. In de school
is zulk een belangrijke factor in de op
leiding tot die toekomst. Want de school
bouwt mede aan de lichamelijke, zede
lijke, sociale, verstandelijke en godsdien
stige opvoeding van het kind. Zij bouwt
op in de goede richting. Zij breekt af in
de richting der slechte neigingen en on
deugden.
De katholieke school moet voor wat de
verstandelijke vorming aangaat voor geen
onderwijsinstelling achteruit staan. Onder
geen enkel oogpunt, voor geen vak staat
zij in de schaduw. Al de vakken van het
staatsprogramma worden er onderwezen
en de uitslagen van de staatsexamen ein
de studiën zijn daar om te bevestigen
dat die vakken er degelijk, het kon moei
lijk beter, onderwezen worden.
Maar de katholieke school beoogt niet
alleen de vorming van een deel van den
mensch, van het verstand bijvoorbeeld.
De mensch is meer dan zijn verstand. De
karaktervorming is het middelpunt van
geheel de opvoedkundige werkzaamheid
De katholieke opvoeding nu streeft er
naar met den steun van Gods genade
door het onderwijs en de tucht de edele
eigenschappen te ontwikkelen, de slechte
neigingen te leeren bedwingen en den
wil zoo krachtig mogelijk te maken, op
dat het kind later in alle omstandighe
den zich zelf zou kunnen beheerschen en
daardoor zal kunnen handelen volgens
godsdienstige en zedelijke beginselen.
Juist doordat gansch de opvoeding een
eenheid vormt met de katholieke levens
beschouwing onderscheidt men de gods
dienstige school van de zoogezegd neu
trale. Niet in haar leerstof, maar in haar
doel en haar middelen, in haar opvoe
ders, in haar gansche wezen schuilt het
diepe onderscheid.
Kleine menschen met zeer engen blik
kunnen smalend spreken over de waarde
van de katholieke opvoeding. Maar geen
geleerde, geen opvoedkundige heeft ooit
haar waarde onderschat. Integendeel
kunnen we het oordeel aanhalen van me
nigvuldige niet-katholieke geleerden die
met lof over de katholieke school ge
schreven hebben.
De katholieke school stelt een hoog
doel. Zij wil den mensch vormen tot
iemand die zijn hart verwijdt, tot iemand
die zich zeiven niet zoekt maar zich zei
ven wil opofferen.
De katholieke opvoeding is bij uitstek
een leer van liefde, van opgang.
Zij alleen is geheel maar ze erkent dat
een mensch tegelijk behoort tot een fami
lie, een volk, een staat, de Kerk, het
menschdom, het Godsrijk. Om haar hoo-
ge doel dat de katholieke opvoeding stelt,
om haar rijkdom van middelen, om haar
wonderbare oplevende kracht moet de
katholieke school het halen boven alle
andere onderwijsinstelling. Daarom juist
geniet ze het volle vertrouwen.
BURGER.
grond waar de Atlastent staat, en zoo
dwars over den steenweg van Kaaskerke,
tot In de weiden van het Heldenhulde
Kruis.
3. HET HERKENNINGSTEEKEN zal
te Diksmuide door de Vlaamsche Meis
jesworden aangeboden. De prijs TE
DIKSMUIDE ZELF ZAL 5 FRANK ZIJN.
4. DE MILITAIRE BEGRAAFPLAAT
SEN van heel West-Vlaanderen, zullen op
20 Augustus open zijn tot 8 ure 's avonds,
HET SEKRETARIAAT DER
BEDEVAART TE DIKSMUIDE
zal op Zaterdag 19 en Zondag 20 Augus
tus gevestigd zijn te Kaaskerke, rechtover
de noodbrug in een speciale tent nabij
de groote Atlastent, alwaar alle inlichtin
gen kunnen bekomen worden. De VI.
Meisjes en Studenten, die wenschen op
te treden voor den verkoop van Program
ma's enz., worden dringend verzocht zich
aldaar, zoo vroeg mogelijk ter beschik
king te willen stellen van het Sekreta
riaat. Daar zullen boeken, herkennings-
teekens, postkaarten, programma's enz.
voorhanden zijn.
De Vlaamsche Meisjes die zich met den
verkoop der herkenningsteekens en pro
gramma's gelasten zullen eene afzonder
lijke plaats hebben in het sekretariaat
alsook in de IJzervlakte tijdens de plech
tigheid.
MEN NEME VERDER IN ACHT
GEENE SPANDOEKEN worden toege
laten. De bestuurders der bonden wor
den verzocht de vaandels met een rouw
strik te voorzien. Bij de aankomst mogen
de vlaggen wapperen. Men gehoorzame
streng aan de bevelen van den ordedienst.
Zonder herkenningsteeken zal niemand
toegelaten worden, en onverbiddellijk den
toegang tot den heldengrond ontzegd
worden. Er is dit jaar wederom gezorgd
voor zeer sterke LUIDSPREKERS, zoodat
men op afstand de sprekers zal kunnen
verstaan,.
Tijdens de aanspraken wordt eene in
getogen stilte vereischt. Streng wordt
aanbevolen de plechtigheid door geen
uitroepen of handgeklap te storen.
MEN BLIJVE INGETOGEN!
KOOPT ALLEEN DE UITGAVEN VAN
HET SEKRETARIAAT
Alle verkoop buiten de uitgaven van het
Komiteit der Bedevaart, is op 20 Augus
tus verboden in de voorbehouden zone:
Markt, Weststraat, IJzerlaan, aan de
Bruggen en den IJzerdijk Kaaskerke van
aan spoorweg tot Kalvarieberg. Het is
een plicht dat de Bedevaarders enkel en
alleen de uitgaven zouden koopen die hun
door de dragers van den armband
worden aangeboden. De gele armbanden
zijn de uitgaven van het Komiteit. Men
verlate Diksmuide niet zonder in 't bezit
te zijn van de twee prachtige boeken:
de XIII'1 Bedevaart (5 fr.) en De Offer-
gang der Gebroeders Van Raemdonck,
door O. Dambre. Prijs 8 fr. Alsook het
prachtige werk De aanval op het Stamp
kot door O. Dambre. Prijs 10 fr.
Het Vlaamsch Kruis richt wederom
verscheidene hulpposten in: één aan het
station op de markt tusschen de
bruggen op grondgebied Diksmuide en
Kaaskerke nabij het monument in de
weide tegen IJzerenweg. De VI. Kruis-
verzorgers dragen witten armband met
zwart-gele ronde. De dokters, een arm
band met zelfde kenteeken en zwarte
dwarsstreep.
Voor den teru^ceer der speciale trei
nen zal stipt de uurregeling gevolgd wor
den. Men ga dus niet vroeger naar het
station dan noodig is, dit om versperring
te vermijden.
LIEDEREN IN DE IJZERVLAKTE
Volgende liederen zullen door de massa
in de IJzervlakte gezongen worden: 1. O
Kruise den Vlaming. 2. Vlaanderen
van Veremans. 3. Mijn Vlaanderen heb
ik hartelijk lief. 4. De Vlaamsche
Leeuw.
Deze liederen zijn algemeen bekend, en
kunnen dus gemakkelijk aangeleerd wor
den. Tekst en muziek zullen verder ver
schijnen in de Progamma-boekjes die
op den dag de Bedevaart zullen aangebo
den worden.
VOORBEHOUDEN ZITPLAATSEN
Dit jaar zal dus een beperkt aantal zit
plaatsen verhuurd worden, op eene uit
gelezen plaats, vanwaar men rustig heel
de plechtigheid zal kunnen overschouwen.
Op bedevaartdag zullen zij 25 frank aan
gerekend worden.
BEDEVAARDERS
BEZOEKT DEN IJZERTOREN!
ter gelegenheid v. d. XIV" Ijzerbedevaart.
Den Zaterdag 19 en Zondag 20, heel den
dag en 's avonds met speciale verlichting
tot middernacht, zullen de Bedevaarders
de krypte kunnen bezoeken en den Toren
bestijgen.
Geen Bedevaarder zou Diksmuide mo
gen verlaten zonder een bezoek te hebben
gebracht aan het IJzermonument. Alge-
meene inkomprijs: 5 fr. (Geen groepsver-
minderingen worden op die dagen toege
staan)
De Lift zal steeds in volle werking zijn.
12 personen worden Ineens op enkele se
conden tot aan de klokkenkamer (40 me
ter hoog) gebracht: voor het gebruik van
de lift zal 1 fr. per persoon worden aan
gerekend.
Gedurende de IJzerplechtigheid (van
II tot 14 uur) blijft de IJzertoren geslo
ten.
HET LIED VAN DE DOOD
Gedicht van Fans Van Raemdonck, mu
ziek van Roel Steppe, werd reeds op me
nige herdenkingsavond met ontroerden
bijval uitgevoerd. Het is kortweg een
éénig prachtlied! Het muziek voor zang
en klavier werd uitgegeven ten bate van
het Gebroeders Van Raemdonck-gedenk-
teeken. Prijs 5 fr. Verkrijgbaar op
het Bedevaartsekretariaat, Temsche.
ZATERDAG 19 AUGUSTUS zal te 8 u.
's avonds aan den IJzertoren te Diksmuide
door een kinderkoor van Antwerpen ge
zongen worden: Vaarwel mijn Broeder
Doodenlied door A. Meulemans (inge
kort en licht gewijzigde tekst)Pie Jesu
Deze liederen worden uitgevoerd in de
krocht nabij de graven van hen die er
verleden jaar werden ter ruste gelegd. De
uitvoering zal door luidsprekers van uit
den toren worden uitgezonden.
DE XIV" BEDEVAART PER RADIO
UITGEZONDEN. Even als verleden
jaar zal door de zorgen van het N. I. R.
de volledige IJzerplechtigheid met zang
en spreekbeurten op Zondag 20 Augustus
uitgezonden worden. De Heer Frans Di-
rickx, redakteur, bij. diet gesproken dag
blad zal de reportage doen. Een buiten
kansje dus voor de thuisblijvers.
Der zullen geen klokken luien
(Fr. Van Raemdonck)-