Spaak en het Plan TEGEN DEN GEVLOEKTEN De Ziel der Vlaamsche Torens 'Aanvang stem:. EEN WANDTAPIJT VOOR DEN SENAAT. KONING ALBERT WAS EEN VURIG VEREERDER VAN HET H. HART DUITSCHLAND WIL MET FRANKRIJK PRATEN VERNEDERENDE CIJFERS STILLE HELDEN MISSIEACTIE VOOR VROUWEN VERANDERING VAN HET REGLEMENT OP HET AUTO VERKEER AAN DE FRANSCHE GRENS LEUK EN RAAK Een nieuwe rede van Hitler over Fransch-Duitsche toenadering DE NIAGARA-WATERVALLEN VERANDEREN VAN UITZICHT GR00TSCH MARIAFEEST TE LAUWE DE DUINEN LANGSHEEN ONZE ZEEKUST van den Arbeid. HANDEL IN GELE SLAVEN IN AMERIKA GELUKKIGE TAP WAPENZWENDEL VOOR EEN ONDERZOEKSCOMMISSIE VRAGENLIJST DE HAARD VRIEND TIJDSCHRIFTEN B iUa Koor Sopraan: Tenor: Bas: Aanvangstem: Sopraan Solo: Tenor Solo: Bas Solo: Koor Sopraan: Koor Tenor: Koor Bas: Cansche Koor: Aanvangstem: Gansche Koor: cresc. express. Aanvangstem: Gansche Koor: cresc. express. O! zijn niet ons torens als zangen van steen die zingen reeds eeuwen reeds eeuwen aaneen. O zijn niet ons torens als zielen vol zang en zijn niet de klokken de monden er van. O torens! O torens! rond u leefd' een volk:" het heeft u verkozen tot waardige tolk, het bad en het werkte zoo gij het geboodt, met u ging 't ten feeste en met u ook ten doodl O zijn niet ons torens als zielen vol zang en zijn niet de klokken de monden er van. Ze zingen in vreugde en troosten ln smart zoo goed als der menschen is hun steenen hart. O was het niet hun klokgezang hun lange en luide jubelzang die aan den mond der kerk ontsprong wanneer ze weer een kindje won en 't in haar arm den Vader toont wiens heele leven er in woont. O was het niet dat klokkenlied Dat zong het schoonste wiegelied. O was het niet het klokgezang haar licht en lang gebing-gebang dat den Hemel ging verkonden hoe ge, hier op aard' verbonden in een reinen liefdeband, legdet eeuwig hand in hand; O was het niet dat klokkenlied dat zong het blijdste bruiloftsliea. O was het niet het treurgezang het traag en droef gebom-gebang dat smartvol bad en bidden deed en troosten kwam, vol eigen leed, en hing te treuren, zoo vol rouw, alsof die dag wel schreien wou; o was het niet dat klokkenlied dat zong het droefste doodenlied. O torens, o torens, rond u leefd' eén volk het heeft u verkozen tot waardige tolk, ge deeldet zijn vreugd en deeldet zijn smart, maar ook in 't gevaar sloeg u 't stormende hart; toen kwaamt ge van ver en kwaamt ge van bij en luidet en luidet het stormgetij; ge voerdet ten strijde en menigmaal bezongt ge van Vlaanderen de zegepraal: Maar uw volk werd vermoord en ge bleeft alleeft toen schreid' over Vlaanderen uw klokkengeween Gij waart het die nimmer den vijand ontweekt en hem steeds den moord op uw Vlaanderen verweet; Ge bezongt van uw Vlaandren dat u leven liet Te zwijgen van Vlaandren en kont ge niet! Maar uw volk was vermoord en ge bleeft alleen met het leed om uw Vlaandren in uw harten van steen. O Torens! O Torens! rond u stierf een volk, Maar 't had u verkoren tot waardigen tolk: Het volk was gedood, maar U konden ze niet, En Vlaandren herleefd' in uw bronzenen lied; en als zij u hooren daar diep in hun graf: Alsof uwe stem hen het leven weer gaf: Verrijzen de helden en vormen een stoet, Ze staren op 't land, gedrenkt met hun bloed, en blijven er droomen zoolang uwe stem Verhaalt van hun Vlaandren, het Vlaandren van hén,; Dan zinken ze weg, droef-somber, maar groot, Ze glijden in d'aarde en zijn wat méér dood; Want niemand hoorde uw stem of uw lied. Ze wachtten op Vlamen, maar ze kwamen niet; en Vlaandren blééf zuchten in slavernij: de Vlamingen waren in Vlaandren niet vrij! en bij ieder geslacht, droef-somber, maar groot, verdwenen z'in d'aarde en waren méér dood. O Torens, die leeft op een gestorven volk! O Torens, van Vlaandren, de waardige tolkl O Torens, die Vlaandren liet leven in U! O Torens, herroept hen en troost hen nü! O Torens, herleeft met 't herlevende volk, en wordt weer van Vlaandren de reuzige tolk! O komt weer van ver, van ver en van bij en luidt weer en luidt weer het storremgetijl. Voert ons ten strijde en wint ons den slag: opdat weer uw Vlaandren vrij zijn mag! O Torens, die zingt met een treurende ziel O Torens, die bidt voor een volk, dat viel O Torens, die treurt en die bidt, ixoept uw Vlaandren weer Roept uw Vlaandren tot U en bidt tot den Heer, dat het kome nu! O Torens, die treurt en die bidt, Roept uw Vlaandren weer Roept uw Vlaandren tot U: Want Vlaandren komt nooit Of Vlaandren komt nü!!! DE BLIJDE INTREDE VAN KONING ALBERT TE BRUSSEL IN 1918 Hier geven v/ij een afbeeldsel van de modeltselsening van het nieuw wandtapijt dat zal aangebracht worden in den Senaat. Deze modelteehening van den schilder Anto Carto, naar deweihe het tapijt zal vervaardigd worden, stelt de blijde intrede voor van de Koninhliilce Familie te Brussel op 22 November 1918, na clen wapenstilstand. Het voorgestelde tooneel speelt zich af vóór bet Paleis van de Natie. De Koning is omringd van de Koningin, Prinsen Leopold en Karei en Prinses Marie-José, den Prins van Wales, Maarschalk Foch, Maarschalk Haig, den Franschen Generaal Degoutte en de Belgische Generaals Leman en Gillain; op het balkon bemerkt men Z. Exc. Kardinaal Mercier en de Belgische Ministers. Vóór de paarden stappen vaandeldragers en geallieerde troepen, wijl langs de andere zijde inwoners van Brussel bloemen bieden aan de Koningin. Bij dit koor passe men klokkenmuzik aan. H. V. d-.BR. N. B. - Het spreekkoor bestaat uit: 'n aanvangstem, 1 solo Sopraan, 1 solo Tenor, 1 solo Bas. En verder 'n koor (Sopraan, Tenor, Bas) bestaande uit ongeveer 6 man ieder. De solo's kunnen meer expressief voorge dragen worden. De koren daarentegen recto tono. ■■■DsaBEBBBBBiniaBBneziHssBaassiiaaassBasiaaBBBBaBSBBBBCGiasB In 1860 bekleedde Belgie den derden rang voor de sterfte. In 1934... den zeventienden! We hebben ons laten kloppen door Hol land, Zwitserland, Engeland, Duitschland, Zweden, Noorwegen, Denemarken, Vergelijken we ons in 't bijzonder met iet naburige Holland: zelfde klimaat, even lichte bevolking, enz. In 1841 had Belgie als sterftecijfer: 14.3%»; Holland 26,2%,. Een ernstige voorsprong! In 1920 heeft Belgie 13,9 Holland 11,9 %o. In 1924 heeft Belgie 13 Hol land 9,8 %c. In 1931 heeft Belgie 13,2 Holland 9,6%,. Hoe vielen we af tot zulk beschamend record? De strijd tegen de tering werd in Belgie ingericht zoowel als in Holland; wij mee- nen niet dat onze sociale wetgeving veel ten achter staat op die van Holland; maar we hebben een ding verwaarloosd: de strijd tegen het alcoholisme. We verbruiken onder vorm van bier, wijn en likeur meer dan 8 liter per hoofd; Holland nog slechts 3,10 1.; Engeland nog slechts 3,70 1.; Duitschland nog slechts 3,63 1. Belgie blijft het land waar men het meest drinkt. Het feit is dat de andere landen maatregelen genomen hebben te gen het alcoholisme en hebben doorge voerd. Laten wij ze navolgen. Beter laat dan nooit. Laten wij het aantal gelegenheden tot drinken beperken met het aantal herber gen te beperken, en laten wij er de sterke dranken verbieden. Laten wij het anti-alcoholisch onder wijs inrichten en de matigheidsbonden de middelen geven om de opvoeding van het publiek te verzekeren. Niets kost den Staat zooveel geld als 't alcoholisme, dat de tering zaait en de hoofdoorzaak is van ontelbare gevallen van ziekte, dood. ongelukken, enz. Geen beter geldplaatstng voor den Staat dan het beteugelen van het drankmis bruik en het steunen van de matigheids beweging. IBBBBBBBBBBBBBBBBBBXBSBBSBBB SLACHTOFFER VAN ZIJN PLICHT In den ouderdom van 64 jaar is in de Missie van Guadeloupe, op het eilandje Desiderade, in de Kleine Antillen, overle den Pater Wintz, van de Congregatie van den H. Geest, die heel zijn leven gewijd heeft aan de verpleging der melaatschen. Tenslotte werd hij zelf door deze vreese- lljke ziekte aangetast, waaraan hij thans na een langdurig lijden als slachtofier van zijn plicht is overleden. Het eerste nummer van den nieuwen jaargang van het algemeen missietijd schrift voor vrouwen De Ijverige Mis siebietjes is verschenen. Alle Eerweerde Heeren Pastoors en Proosten van mis- siekransen alsook missie-ijveraarsters en leden van het liefdewerk voor arme kerken, om het even voor welke missiën en op welke wijze zij werken, kunnen kosteloos een nummer ter inzage krijgen op adres van het bureel van het tijd schrift bij Alej. Eulalie Sobrechts, Les- siusstraat, te Brccht (prov. Antw.). Het tijdschrift, met zijn 64 bladzijden per afle vering, zijn overgroot getal modellen voor kerkgewaad en fotos, doet zich prachtig voor en getuigt eens te meer, insgelijks door de verscheidenheid en de gelijkheid van artikels, dat het geheel de vrouwelijke missieactie in al hare ver takkingen omvat en ten dienste staat geestelijke missiehulp, drie Pauselijke missiegenootschappeu op de parochie, kerkgewaad, liefdewerk voor arme ker ken, medische missieactie, verstandelijke bevoorrading der missies, plaatselijke missiefeesten, missielectuur, njissievor- ming der mëisjes in en na de school, mo dellen voor hand- en kantwerk, raad gevingen voor vrouwelijke missieactie door missiebisschoppen en missieprocu ratoren, missie-Zondagvoorbereiding, in lichtingen over vrouwelijke missiecongre gaties, enz. Alle medewerking der gees telijken en leeken, die is in de richting der vrouwelijke missieactie van gelijk welke uiting maar volgens de gegevens van Paus en Bisschoppen, is uiterst wel kom en wordt met dank aanvaard. Het abonnement kost 10 frank; in te schrij ven bij Afejuffer Eulalie Sobrecht, Les- siusstraat, te Brecht (prov. Antwerpen), postcheck 2807.09. Eendracht baart macht, ook de samenwerking in de vrou welijke missieactie, die zoo ten goede komt aan ieder parochie en aan ieder missiecongregatieallen voor ieder, ieder voor allen iBsaBSBBMasBBBissiiiflaBiaaBaia Onderhandelingen werden aangeknoopt tusschen Belgie en Frankrijk voor het autoverkeer voor toerisme aan de grens. Die onderhandelingen mochten leiden tot een akkoord. Krachtens het akkoord wordt het fis- kale boekje afgeschaft alsmede het grens- verlof voor al de partikuliere wagens voor toerisme die vloeibare brandstoffen gebruiken; eveneens verdwijnt de beper king tot 3 maanden van den verblijfs duur in een van beide landen van private toerisme-wagens die iu het andere ipgo- SShïÊYlS giju, 1 In het Italiaansch katholiek blad Nuovo Cittadino geeft de bekende Pater Math. Crawley een beschrijving van de merkwaardige audiëntie die hij enkele jaren geleden met Koning Albert van Belgie mocht hebben. In verschillende steden had Pater Craw ley predicatiës gehouden over het H. Hart en over Christus-Koningschap. Hij was toen ook de gast van Z. Em. Kardinaal Van Roey, Aartsbisschop van Mechelen die hem den raad gaf om zijn opwachting te gaan maken bij den Koning. Niet zonder schroom vroeg Pater Crawley audiëntie aan, die hem welwillend werd toegestaan. De Koning ontving den predikant buitengewoon vriendelijk. Als klein aandenken had Pater Crawley een kunstzinnig uitgevoerde bronzen me- daillie van het H. Hart voor den Ko ning meegebracht. Hij vroeg aan den Vorst of hij het ook zelf mocht wij den hetgeen den Koning ten zeerste op prijs stelde. De medaillie werd op 's Konings bureau gelegdPater Crawley wijdde de medaillie en vroeg dan den Koning om samen met hem een gebed te willen doen voor Belgie en de Koninklijke Familie. De Ko ning knielde naast den pater neer en met gevouwen handen bad de Vorst: H. Hart van Jezus, Heer der Heer- schers, en Koning der Koningen, ik aanbid *U. H. Hart van Jezus, Belgie behoort U toe. Bescherm het! H. Hart van Jezus, de Koninklijke Familie behoort U toe! Zegen hen! Heb me delijden Koning der wereld met de volken die U verachten! Met Pater Crawley bleef de Koning 10 minuten lang samen in gebed. Pater Crawley schrijft daarover: «Wat was ik ontroerd, toen ik het \art van dezen katholieken Vorst hoorde kloppen onder den machtigen invloed van het geloof, dat jammer genoeg maar al te weinig het ken merk is van diegenen, die het gezag Gods hier op aarde vertegenwoordi gen! Toen het gebed beëindigd was, stond ik op, de Koning greep mijn beide handen en sprak tot mijBui tengewoon hartelijk dank; ik zal dit indrukwekkend moment nooit verge ten. Dan verzocht de Koning mij om plaats te nemen en enkele mededee- lingen te doen over mijn predikambt. De audiëntie duurde drie kwartier. Toen ik vertrok zei de Koning: «Ik laat U nu weggaan Pater, maar twee dingen moet ge mij beloven: als ge weer in Belgie komt mij een bezoek te brengen en voor mij en voor de Koninklijke Familie veel te bidden. Eenigen tijd later was Koning Al- bert, op een reis door Brazilië, de gast van den President der Republiek. Aan tafel vertelde de Koning van zijn ontmoeting met Pater Crawley en hoe zij samen gebeden hadden tot Jezus' H. Hart. Mevr. Pessoa, de echtgenoote van den President was hierdoor zoo diep onder den indruk gekomen dat zij, die tot dan toe niet praktizeerde een godvruchtig leven ging leiden. Sinds dien is Mevr. Pessoa, die op aanraden van Koning Albert een bezoek ging brengen bij Pater Crawley een der vurigste pionieren voor de uitbreiding van den eeredienst tot het H. Hart. IBBBBBBBBBBBBB3BBBI1BBBBBBBBB Pater Abraham a sancta Clara, een be roemde predikant uit de 17" eeuw, stelde zijn toehoorders eens de vraag, waar 't meest gelogen wordt. Wellicht zult ge zeggenop die markt, in den winkel, in de herberg, of op een dergelijke plaats. Doch nean! Het meest wordt er gelogen... in de kerken, en wel bij 't gebed. Wie van ons gaat niet eens de kerk bin nen, om een Onze Vader te bidden? En hoe weinigen zijn er intusschen die dan niet... liegen? Zij zeggen: «Vergeef cms onze schulden, gelijk ook wij vergeven aan enze schuldenarendoch zij meensn niet wat ze zeggen. Is het vergeven, wanneer men iemand, die ons ook maar in 't minst beleedigde, niet eens wil aanzien? Is het vergeven, wanneer men steeds op wraak bedacht blijft? Veel menschen gelijken op brandnetels; nauwelijks raakt men ze aan, of zs bran den. Ze gelijken op orgels; drukt men ex even op, dan .beginnen ze te piepen. Ze gelijken op vuursteen; komt men er even met staal aan, dan schieten ze vonken. Is dat oprecht vergevensgezind zijn? Verre vandaar! Daarom most ik u met de woor den van David vermanen: Hoelang nog zult gij de leugen zoeken 2 IB3 DE VOLKERENBOND. Door een zonderling toeval worden de twee bijzonderste plaatsen in den Volke renbond nu bezet door twee overtuigde geheelonthouders: den Tchechoslowak- schen Alinister Benesch en den Zweed se hea Minister. Sandler. HET DOEL LIGT NOG VER AF Een paar Fransche dagbladschrij vers hebben een onderhoud gehad met Hitier en zij brengen erover ver slag uit in het blad Matin Hitler heeft o. a. gezegd dat er geen mis verstanden tusschen Frankrijk en Duitschland zouden mogen bestaan en dat het grootste misverstand zijn oorsprong vindt in de Saarkwestie. Men heeft het vermoeden geuit, aldus Hitier, dat Duitschland een putsch in het Saargebied voorbe- reidt, doch hoe kan men zich voor- stellen dat Duitschland tot die daad van krankzinnigheid zou bereid zijn? Ik verklaar, zoo zegde Hitier plechtstatig, dat ik den uitslag van het referendum in het Saargebied zal aanvaarden welke die uitslag ook zijn moge.». Hitier zegt nog meer: «Er kan geen sprake ervan zijn, zegt hij, een grenspaal te verplaat- sen. Men kent mijn opvatting be lt treffende Elzas-Lotharingen. Het is niet doenlijk om de 20 of 30 jaar een oorlog te voeren om een streek terug te krijgen die altijd vele moeilijkheden berokkend heeft aan Frankrijk toen zij Fransch was en aan Duitschland, toen zij Duitsch was. Overigens Duitschland denkt niet meer zooals het Duitschland van vroeger. Wij zetten onze gedachten niet meer op enkele kilometer gronds die wij zouden terug in ons bezit ivillen. Wij denken hoofdzake- lijk aan de toekomst van ons volk en aan het dagelijksch brood var. dit volk. In het Oosten van Duitsch- land bedraagt de bevolking 237 zie- len per vierkante kilometer. Hoe kan men ons verwijten te trachten onze bevolking nog aan te dikken? Over de bewapeningen liet Hitier zich als volgt uit: Gij, Franschen, verwijt ons ors te wapenen. Doch gij wapent U even s' eens. En gij tracht uwe bewapenin- gen te wettigen met de bewering dat wij weigeren ons te ontwape- nen. Als wij eens oprecht met elkaar s> wilden praten, zouden wij dien on- dragelijken toestand opheffen. Vier jaren lang, hebt gij de journa listen zijn oudstrijders en ik op het front gebleven. Wij hebben er onzen plicht gedaan, doch juist om it dat wij onzen plicht hebben gedaan begrijpen wij meer dan iemand an- ders dat een oorlog ijdel en nutte- s> loos is. Degenen die den vrede niet ion s' len en stokken in het wiel steken als het gaat om de toenadering van de volkeren, zijn niet degenen die het geweer zullen schouderen als er ooit een nieuwe oorlog losbreekt, maar wel deze die er het profijt zullen uit trekken. De millioenen s> Franschen en Duitschers die in den oorlog zijn gevallen, zijn niet ge- wone mannen. Zij vormden de eliet van onze beide volkeren en zij zijn gevallen... gij weet zoo goed als ik welke de uitslagen van den oorlog zijn. Het is niet mogelijk, zoo besloot Hitier, dat oudstrijders hun wil niet zouden kunnen opdringen en den vrede vestigen. Dit zijn natuurlijk mooie woorden. Wij hebben den klank ervan reeds vroeger gehoord. Hitier geeft zijn po gingen niet op om een vergelijk te treffen met Frankrijk. Hij wil vol strekt de Fransch-Duitsche kwestie door rechtstreeksche onderhandelin gen regelen en met dit doel doet hij steeds een beroep op de Fransche oudstrijders. A Geen mensch twijfelt eraan dat een Duitsch-Fransche verstandhou ding bevorderlijk zijn zou voor den internationale vrede. Doch Frankrijk en andere landen nog zijn wantrou wig. Mooie woorden, zoo schrijft de Fransche pers, doch «woorden zijn geen oorden Als Duitschland oprecht den vrede wil, dan moet het terugkeeren naar den Volkenbond en naar de Ontwa peningsconferentie. Dan moet het ook zijn herbewapening stopzetten. Het doel ligt dus nog ver af. B9HBf33!BBgIBSaBBSBB!8B«IBE«!9flBBI Een schoone grot van Lourdes werd te Lauwe bij de statie opgericht op den eigendom der firma Van Enis. Zondag 9 December geschiedde de plechtige wij ding onder grooten toeloop van volk. De straten, vooral vun het statiekwartier, waren schoon versierd met vlaggen, met witte rozen en blauwe bloemenkransen. Vele witte en gele chrysanten, door de be volking ten geschenke gegeven, stonden rond de grot en in de rotsen. Twee groote vlaggen, blauw en wit de. Mariale kleu ren wapperden bij den ingang van het Msriaplein. Een spandoek over de straat droeg als opschrift Koningin zonder vlek ontvangen, bid voor onsen bij de grot was een jaarschrift in 'groote letters als volgt: «Schoone allerliefste Vrouw van Lourdës, Koningin van vrede, bid voor uw trouwe volkGroene sparren hier en daar geplant, vergrootten nog de feeste lijke stemming. De plechtigheid begon te 2 uur in den namiddag met een Lof in de parochiale kerk waar de Z. E. H. Vroman, Deken van Meenen, de gelegenheidspreek hield. De menschen verdrongen zich in de kerk, zoo groot was de toeloop. Daarna optocht naar de grot, waaronder er werd gebeden en gezongen, en tusschenin allerlei aange paste muziekstukken door de fanfares. Een 400 kinderen in den stoet droegen wit-blauwe vlaggetjes waarmede zij wuif den onder hunne gezangen. Bij de grot hield de Z. E. H. Deken nog een gloed volle aanspraak tot de menigte die geheel het voorplein en de aanpalende straten vervulde. Het Mariabeeld en de grot wor den gewijd en het geestdriftige volk zong gekende Marialiederen. Z. E. H. Lam- brecht, pastoor der parochie, deed alsdan hardop eenige aanroepingen evenals het de gewoonte is te Lourdes, die alle door de toegestroomde menigte luidop worden herhaald, en die zeer in den smaak der aanwezigen vielen. Op het einde der plechtigheid werd het lied Te Lourdes op de bergen aangeheven dat door al het volk geestdriftig werd meegezongen. Ge heel den avond brandden honderden bou gies in de grot en defileerden vele bezoe kers voor het Mariabeeld. Een onvergetelijke dag voor Lauwe. On getwijfeld wordt die grot een bekend ge nadeoord van O. L. Vrouw waar jaarlijks, vooral in de Meimaand en op de Mariale feestdagen, vele geloovigen O. L. Vrouw zullen komen aanroepen. (BBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBB «O» Spaak is een voorman der socialis tische partij. Hij is echter van ge dacht en steekt dat onder geen stoelen dat Anseele, Vandevelde en consoorten, mannen zijn die le ven van socialist te zijn en aan de partij veel kwaad doen. Door de millionair-socialisten aan socialist-zijn is Anseele multi- millionair geworden werd Spaak uit de socialistische partij gestemd. Hij maakt er echter geen kwaad bloed om; stichtte zelf een blad L'Action Socialistewaarin hij zijne vroegere bazen bekampt, en telt reeds veel aanhangers, zoodat er scheiding komt in de partij. Nu is Spaak bezig over het come- die-plan van den Arbeid! We laten hem het woord! Onze Le zers zullen zelf het noodige besluit trekken. Tweehonderdduizend kilogram rotsen zijn ingestort en in de watervallen van den Niagara gestort, zoodat het uitzicht van deze beroemde watervallen merkelijk »l gewijzigd. Wij lezen in het jongste maandbulle- tijn «Natuur en Stedenschoon»: Tijdens een bezoek aan onze kust, is het ons opgevallen welke mooie duinen wij nog bezitten tusschen Wenduine en Den Haan en tusschen Den Haan en Breedene. De duinen dringen daar tamelijk diep het land in, zijn indrukwekkend van vorm, bijzonder weelderig bewassen, kort om vormen nog ware natuurmonumenten. En zijn daarenboven nog nergens door villabouw geschonden. Het is daar nog het mooie, gave duinenlandschap. Wij hebben daarom de Koninklijke Commissie voor Afonumcnten en Land schappen voorgesteld dit gebied te klas- seeren. Nu is het nog tijd; binnen een paar jaar zou het wellicht te laat zijn. Een ander gedeelte onzer kust, ditmaal aan den Westhoek, namelijk de duinen der Panne, zal, voor zoover wij kunnen oordeelen, niet gered worden. Jarenlang hebben wjj bij de Koninklijke Commissie aangedrongen om toch dit gebied te klas seeren de laatste berichten melden dat de Commissie gemeend heeft hier een middenweg te moeten kiezen. Het groot ste gedeelte van het duinengebied levert zij over aan villabouw. Een klein gedeelte wenscht ze bewaard te zien. Wij vragen nadere inlichtingen aan de Commissie. Doch intusschen wenschen wij hier met klem te betoogen dat wij met deze oplossing geenszins akkoord gaan. Een natuurreserve van 600 hect aren was toch stellig niets te veel in de eindeloosheid van villawijken langsheen onze Westkust. Zal Belgie dan steeds liet land der halve oplossingen blijven? IBBBBBBBBBBBBBBBBBaBBBBBBBBB In den Staat New-Jersey der V. S. van Amerika., werden 17 Chineezen gevonden in een kelder, waar zij gekluisterd zaten. Da ongelukkigen hadden groot geld be taald aan eerlooze lieden om Amerika binnen te kunnen waar zij alsdan binnen gesmokkeld werden, gekluisterd in een kelder, tot wanneer de schurken kans zouden zien de ongelukkige gelen te ver- koopen als slaven. Van de 39 uit China vertrokken waren er nog 17 overgebleven, de anderen waren gestorven tengevolge de onmensohalijke behandeling. Een neger, aanhanger der bandieten, werd aangehouden en een hoeveelheid van 250 Kgr. opium aange slagen. M. Montjoie, beheerder van eene kolo niale maatschappij ia Congo, heeft bij de laatste trekking van de Koloniale Lo terij drie loten gewonnen met tien num mers. Er was er een bij van 1 millioen, een van 5000 en een van 200 fr. Naar het schijnt heeft de gelukkige winner aan zijn bestuurder in Europa gevraagd hem een plaatsvervanger te zenden. DE BESCHULDIGDE BESCHULDIGT... Spaak zwijgen? Maar neen, hij zwijgt niet! Spijts de zware afstraf fing die hem door den Algemeenen Raad der B. W. P. werd toegediend, gaat hij steeds verder. Wij schreven het reeds: de strijd gaat voort tegen den meerderheidsgroep der socialisti sche partij en het zal wellicht toch tot eene scheuring leiden. BIJ MIDDEL VAN EEN OPEN BRIEF In een der laatste nummers van -ijn blad L'Action Socialisteschrijft Spaak een open brief aan H. De Man, de vader van het Plan van den Arbeid. Hij herinnert hem er aan hoe vijf maanden geleden het Kerstcongres der socialisten zich had uitgesproken voor eene krachtdadige en dagelij k- sche actie. Hij stelt echter vast dat niets werd gedaan en dat het Plan tot mislukken is gedoemd in die voorwaarden. Na de katholieken en liberalen, ko men dus nu ook socialisten tot deze vaststelling! Spaak vraagt zich af of vele mili tanten zich niet te gauw bij het be rucht Plan hebben aangesloten, zon der het goed te begrijpen. WIJ HEBBEN ONS VERGIST! Wij laten Spaak zelve aan het woord; Sinds het aanvaarden van het Plan van den Arbeid is er, tegen onze verwachting in, niets veran- derd in de partij. Wij hebben eene grove dwaling begaan op het Kerstcongres, en daar ondergaan wij nu de gevolgen van, gevolgen waaraan het Plan wellicht zal bezwijken. Wij hebben nu aanvaard dat de nieuwe politiek zou geleid worden door mannen die de kampioenen waren van die an- dere politiek, wier failliet ons ver- plicht heeft al onze richtlijnen te wijzigen. Wij waren zoo naïef te hopen dat zij eindelijk begrepen hadden, dat zij veranderd waren. Wij hebben ons vergist. NIETS IS VERANDERD! Zeker, zegt Spaak, enkele pogingen werden gedaan, maar helaas, het Bureel van den Algemeenen Raad, de Algemeene Raad zelve, de parlemen taire groep, zijn onveranderd ge bleven. Geen enkele hervorming werd doorgedreven. Het beloofde offen- sief werd nergens aangevat, geen nieuwe geestdrift heeft zich ge it openbaard. DE VERWEZENLIJKINGEN?... Spaak stelt dan deze vraag: «Weet ge wat de Partij rond het Plan heeft kunnen verwezenlijken? en bijtend, spottend klinkt het: Eene groote ad- ministratieve en bureaucratische organisatie kwam tot stand, zonder ziel, zonder vuur. Commissies, on- der commissies, secretarissen en om- zendbrieven. Dat is alles! BIJBEDOELINGEN BIJ SOMMIGE LEIDERS? Ik vraag me werkelijk af, aldus Spaak, of het niet waar is dat som- migen het Plan hebben aanvaard, zoodanig verraden zij den geest van het Plan zelve als eene af- leiding die hen moet toelaten de oplossing van de groote vraagstuk- ken die zich voor hen stellen, een- voudig tot later uit te stellen. Te hunner verontschuldiging laat Spaak heel venijnig de moeilijke tijdsomstandigheden gelden, die de aandacht hebben afgeleid en de krachtsinspanningen hebben ver deeld. Het geval met de Bank van den Arbeid heeft zelfs de actie vol ledig stilgelegd... DE PARTIJ BLEEF BENEDEN HARE TAAK! De houding der Partij tegenover de gebeurtenissen zelve hebben aan het socialisme meer kwaad gedaan dan die gebeurtenissen. De politieke werking? Nul en on bestaande! De politiek tegenover de groote so ciale geschillen die zijn losgebarsten of dreigen los te barsten? In elk ge val geen politiek van offensief! De propaganda voor het Plan? Hoever staat het er mee? Hoe komt zij tot uiting? Wat de arbeiders be treft, men is er niet in gelukt de pro paganda bij hen goed aan te vatten. Statistieken, beginselen van staats huishoudkunde bij de vleet! Zeer geleerde uiteenzettingen met het ge volg dat de massa er niets heeft van begrepen, verondersteld zelfs dat de gelegenheidsprofessors er zelve iets van begrepen hebben! ENKELE VRAGEN. Spaak besluit deze strenge aan klacht met H. De Man te herinne ren aan de redenen die de «Spaakis- ten» voor de aanvaarding van het Plan hebben aangegeven: 1) omdat het Plan definitief af brak met de reformistische opvat ting; 2) omdat de leer aldus verjongd werd en omdat tevens de tactiek en de mentaliteit in de partij gewijzigd werd; 3) omdat het gedaan zou zijn met eene defensieve politiek en dat tot eenen krachtdadigen strijd zou wor den overgegaan. Dat alles was hen beloofd gewor den. Welnu, zegt Spaak tot De Man, antwoord ons daar eens klaar en duidelijk op. Een bevredigend ant woord volstaat echter niet, we eischen ook daden. Dat is de allereerste voor waarde om ons vertrouwen te bewa ren en het Plan te redden. (Zie vervolg onderaan 7* kolom.) DOOR HET ACTIECOMITÉ TEGEN DEN WAPENZWENDEL Secretariaat: Em. Jacqmainlaan, 37, Brussel samengesteld uit de tot heden officieel toegetreden groepeeringen: Verbond van V. O. S., Internationale Socialistische An- ti-oorlogsligu-, Katholieke Jongere Vredes actie, Vlaamsche Jongere Vredesactie, Socialistische Arbeidersjeugdcentrale, An. ti-Oorlogsvereeniging van Vlaamsche Uni versiteitsgediplomeerden, wordt de vol gende oproep verspreid: Onder voorwendsel van landsverdedi ging leggen alle regeeringen lederen dag zwaardere lasten aan hun volk op, Men besnoeit den werkloozensteun, de ouder domspensioenen, en zoo meer. Men doemt millioenen ongelukkigen tot ellende en hongersnood, om altijd meer milliarden te kunnen besteden aan den aankoop van wapentuig. Ten bate van wat? Niet van landsver dediging, want naarmate een land zich bewapent, vermeerdert zijn tegenstander zijn toerusting in dezelfde mate. Neen! De politiek van bewapening brengt niemand voordeel bij, tenzij de kanonnen-handelaars en de financiers, die deze politiek inblazen, waarvan de uit komst is: de wederzijdsche uitroeiing der volkeren. De kanonnenhandelaars hebben in hun dienst ministers, diplomaten, generaals, zooals de Onderzoekscommissie, opgericht door den Amerikaanschen Senaat, bewe zen heeft. Omdat wij houden staan dat dezelfde zwendel ook in België wordt gedreven, omdat wij overtuigd zijn dat ook dit land de kanonnenhandelaars, de pers en de politiekers hebben beïnvloed, eischen wij dut hier ook een Onderzoekscommissie zou worden opgericht. Het onderzoek kan gevoeglijk loopea over onderstaande vragen: I. VRAGEN VAN ALGEMEENEN AARD a) Betreffende industrieele en finan- cicele instellingen: D Welke banden verbinden onze me taalnijverheid en onze wapenfabrieken aan vreemde ondernemingen en in het bijzonder aian het Fransch Comité des Forges? 2) Welke banden verbinden onze che mische nijverheid aan vreemde groepen en in het bijzonder aan de I. G. Farben, Kuhlman en Imperial Chemical In dustry? 3) Welke banden verbinden het Bel gisch hooger bankwezen met het Comité des Forges en met de vreemde metaal trusts en chemische nijverheidsgroepsn? b) Betreffende de pers: 4) Welke dagbladen worden gecontro leerd door ondernemingen, welke belan gen hebben bij de bewapeningsindustrie? 5) Vinden ziekere geruchten, welke na bije oorlog voorspellen en de noodzake lijkheid eener grensversterking beoogen, hun oorsprong niet in bovengenoemde kringen? c) Betreffende de politiekers: 6) Welke is de samenstelling van de waardenportefeuille (acties, obligaties) van parlementairs en ministers, welke uitbreiding van het oorlogsbudget eischen? 7) Zijn alle landen op dit oogenblik niet het slachtoffer van een reuzenop- lichterij waarvan de eenige, noodlottige uitkomst is een nieuwe wereldoorlog? II. VRAGEN BETREFFENDE BIJZONDERE AANGELEGENHEDEN 8) Heeft een minister van oorlog, welke aan een buitenlandsche firma een bestel ling van vliegtuigen doet, het recht be taalde publiciteit van zulke firma, te aan vaarden voor het dagblad dat hij beheert? 9) Zijn personen, welke van al te na bij betrokken zijn in de wapen-, chemi sche of gasmaskerindustrie, niet tusschen- gekomen tijdens de lucht va artmanceu- vers? Moeten de gevolgtrekkingen waartoe Le Temps en de Belgische ge- trusteerde bladen kwamen, beoogende het versterken onzer vliegtuigen en het uit breiden onzer bombardementsvloot, nood zakelijk overeenstemmen met deze van de Belgische regeering? 10) Moet het vroeger ingezet onderzoek betreffende de wapenleveringen van Her stal aan de nazi's als ernstig 'aanzien wor den en moet dit onderzoek niet hernomen, worden? Wij noodigen onze medeburgers uit om met ons die Onderzoekscommissie te eischen. Allen die morgen door have of leven den oorlog zullen bekostigen, heb ben recht op de onthulling van de waar heid. ■BE I33S Goede Vlaamsche volkslectuur, 1 FRANK PER NUMMER. Geeft wekelijks EEN VOLLEDIGEN ROMAN. Vraag propagandanummer aan onzen Verkooper of op ons bureel DE TIJDSTROOM. Literair maand blad. Excelsior, Brugge. De Tijdstroom houdt knap vol. Een heele bent jongeren vullen het maand blad ifiet een prijzenswaardige regelma tigheid. Vercammere, P. G. Buckinx, Galle en Demedts zijn er de voornaamste epi gonen. Het is echter jammer dat een stijgende lijn uitblijft. Breed-opgezette scheppende kunst is er althans nog niet te bespeuren. Het is jammer. Aanbevolen aan de amateursvan literatuur die veel te weinig talrijk zijn. GENESIUS. Loopmare van het con cert- en theaterbureau GenesiusGe neraal Lemanlaan, 128, Assebroek-Brugge. Zeer» geschikt als dokumentatie voor tooneel- en ontspanningsvereenigingen. Wie een tooneelgroep, voordrachtkunste naar of bonte avond begeert, kan zich in vertrouwen tot hoogergenoemd adres wenden. Het bureau concentreert nagenoeg alle interessant beschikbare materiaal. ibbbbbbbbbbbshbhbubbbbbbbbbb ONS BESLUIT. Wij laten de socialisten verder vechten met elkaar! Dag na dag zien wij den strijd voortduren; de uitslag is nog onzeker, doch hij voorspelt in elk geval geen goeds. Ook voor ons zou het van belang zijn eene klaardere houding door de B.W.P. te zien aannemen, hoewel het Plan op zichzelf nu reeds onaan vaardbaar is. Eén zaak blijkt hieruit: het Plan was en is een groote bluf! Wij heb ben het steeds gezegd, Spaak zegt het nu ook! Zegt men niet dat vooraanstaan de socialisten beweren dat De Man slechts in zijn element is bij de pro paganda voor zijn plan, voor intel- lectueele burgersmiddens. Voor da arbeiders is zijne taal echter Chi- neesch, die begrijpen er niets van en heel het Plan ls dan ook een ziel kundige fout! Arm Plan, arme De Man, arme so cialisten!...

HISTORISCHE KRANTEN

De Poperinghenaar (1904-1944) | 1935 | | pagina 10