Katholiek Nieuws
Gewichtige Gebeurtenissen
voor het Katholiek Partij
wezen in Beigie
Japansch-Chineesche Samenwerking
Waarheen leidt het nieuwe spoor
mee.
Be eerste beslissingen
van het Directorium van bet bloh
der Katholieken
Belangrijke rede
van Koning Leopold
III
Ruwe huid
Toe. Menschen,
helpt
NAAR DE OPZEGGING VAN
FRANSCH-BELGISCH
MILITAIR AKKOORD
HET
ZONDAG 18 OKTOBER 1936.
12 BLADZIJDEN: 35 CENT.
(DE POPERINGENAAR
SANSEN-VANNESTE I
POPERINGE
Telefoon Nr 9. - Postch. Nr 155.70. |g
KATHOLIEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD. - VERSCHIJNT WEKELIJKS
ii— 31' JAAR. Nr 42.
De laatste vergadering der oude Katholieke Unie
HOE ZAL HET NIEUW
KATHOLIEK PARTIJWEZEN
IN BELGIE ER UITZIEN?
VERSLAG OVER DE
WERKZAAMHEDEN DER
REORGANISATIE-KOMMISSIE
IN7ERNATI0NAAL OVERZICHT
ïw 23.000 geloovigen. Daarbij komt nog
öi*t v:ie plaatsen ver afgelegen zijn en de
wegen schaarsch en slecht.
Een intervieuw
met Volksvertegenwoordiger L. DELWAIDE
't Gezaghebbend Antwerpsch Kamerlid verheugt zich
over de samenwerking tusschen Rex en V. N. V.
Ministerraad onder Voorzitterschap van den Konin«?
CTBBM
De belangrijkste rede sedert het Verdrag
van Versailles, zegt de Fransche Pers
Algemeene instemming en tevredenheid in België.
De Fransche Pers ietwat duizelig.
k NAAR DE RUIMST MOGELIJ
KE CONCENTRATIE VAN ALLE
GEZONDE VOLKSKRACHTEN IN
VLAANDEREN
De Ministerraad
DE REDE VAN DEN KONING
Elke eenzijdige politiek
verzwakt onzen toestand
in het buitenland. - Doel
onzer politiekOorlog te
vermijden. -- Een uitslui
tende Belgische politiek
dient nagestreefd
BELANGRIJKE MEDEDEELING
WE ZENDEN ONS BLAD
4 FRANK.
Uitgever
ABONr>,EMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per post)
Binnenland 19.fr.
Belgisch Kongo 40.— fr.
Frankrijk 40.— fr.
Alle andere landen 60.— fr.
FOFEBDTCENUB
^iiiiiiiiiiiUtiliiiiiiiiiiiiiiiiiiUiiiiiiiiiiiiiuiiHiiniiiiiiiiiniiiiiiiiiuiiimnniioiui
1 TARIEF VOOR BERICHTEN*. I
[Kleine berienten per regel 1.fr.g
Kleine berichten (minimum) 4.fr.
I 2 fr. toel. v. ber. m. adr. t. bur.
Berichten op l9 bf. per regel 5.fr. j§
I Berichten op 2° bl. per regel 2.59 fr. 1|
Berichten op 3" bl. per regel 1.50 fr. §j
j Rouwber. en Bedank, (min.) 7.fr. p
Te herhalen aankondigingen g
nrijs op aanvraag,
j Annoncen zijn vooraf te betalen en B
|moeten tegen den Woensdag avond sg
"ingezonden worden. .Kleine be-1!
i richten tegen den Donderdag noen. d
Want morgen is 't groote Missiedag.
Morgen wordt over geheel de we
reld, in al de kerken, onder al de
Missen, gesproken over ons Missio
narissen op den vreemde.
U moeten ze daarvoor niet wakker
schudden; want gij zijt wakker.
Gij kent die zaken.
Ginder, in zóó veel landen, zitten
nog zóóveel menschen, die van God
noch gebod weten.
Die er maar op aan leven, naar hun
eigen goesting, en van toeten noch
tlazen weten.
Die nooit van Onzen Lieven Heer
hoorden spreken... Die geen benul
hebben van den Hemel of den weg
naar den Hemel.
Die er niet komen kunnen.
Wij zijn eigenlijk bedorvelingen.
Wij weten hoe wij" er geraken moeten.
En als wij er niet geraken, dan is 't
onze eigen schuld.
Zij niet. Zij weten niet beters.
Laat die menschen toch niet voort
sukkelen en dooien.
Helpt hen. Helpt mee, om hen op
denzelfden weg te brengen als wij.
Duizende en duizende mannen uit
ons eigen land zijn naar ginder al
vertrokken.
Missionarissen die ginder kerken
bauwen, heidenen onderwijzen en
doopen, heele dorpen christelijk ma
ken.
Broeders, die bij ons in 't veld, op
den werkwinkel, in de school gestaan
hebben, en met hun bedrijf en hun
ambacht en hun kennis ons Missio
narissen bijspringen.
Zusters die als trekvogels de zee
overgevlogen zijn, en ginder school
doen, zieken oppassen, weeskens en
verlaten kinderen verzorgen.
Is er wel één dorp in ons land,
waaruit geen mannen of vrouwen weg
zijn naar de Missies.
Is er wel één huis in ons land, waar
geen portret op de schouw staat van
een Missionaris, een Broeder of een
Zuster?
Hun portret laten wij daar niet
geel worden, neen.
Wij werken met die uitvliegers mee.
Wij ook doen Missionariswerk.
Morgen hoort alleman de Mis voor
ons Missionarissen.
Morgen gaat al wie beenen heeft,
te Communie voor ons Missionarissen.
Morgen bidt elkeen het Rozen
hoedje voor ons Missionarissen.
JEn zóó verder den dag doer.
AaneennmoTi9
«Niet veel gevraagd!mompelde
een of ander filosoof.
Jawel, veel gevraagd. En 't voor
naamste gevraagd: Bidden voor ons
Werkers op den vreemde.
Dat is ons geweldigste middel.
Doch ons Missionarissen kunnen
toch niet leven van den hemelschen
dauw?
Dat is zóó.
Maar als wij hen den hemelschen
dauw van ons gebed geven, dan zul
len wij er allicht ook het dagelijksch
brood bij doen.
Die twee smaken heel goed, samen.
En wat wij niet kunnen, dat vult
Onze Lieve Heer aan. Hij heeft een
ander tafel van vermenigvuldiging
dan wij.
Toe, menschen, helpt meel.
TH. VAN TICHELEN.
De laatste algemeene vergadering van
de Katholieke Unie van België, welke
Zondag namiddag in het lokaal Patria
te Brussel gehouden werd, en van zeer
gewichtige beteekenis was voor de toe
komst van het katholieke partijwezen in
ons land, werd buitengewoon talrijk bij
gewoond.
OPENINGSREDEVOERING VAN DEN
VOORZITTER
De h. de Kerchove d'Exaerde, in zijne
openingsrede, wees op den ernst van den
toestand, en omschreef het doel en de
werkzaamheden van de huidige vergade
ring.
Hij drukte den wenech uit dat deze ver
gadering de benoeming van het directo
rium zou goedkeuren, en dat het nieuw
statuut der partij, met een sociaal en po
litiek programma, spoedig zal uitgewerkt
worden.
Ik meen dat we volle vertrouwen mogen
stellen in het voorloopig directorium al
dus spreker die de weerspiegeling zal zijn
van onzen gemeenschappenjken wil: in de
huidige krisis een nieuw licht van her
nieuwend katholiek leven brengen, ten ba
te van volk en land.
-«o»-
De heeren Segers en Delvaux brachten
nu verslag uit over de werkzaamheden
van de Kommissie, belast met h&t opma
ken van een reorganisatieplan der Katho
lieke Partij.
De h. Segers herinnerde aan de oprich
ting van deze Kommissie na de verkiezin
gen. Er was er eene voor het programma;
eene voor de eigenlijke reorganisatie der
partij.
De programma-kommissie moest een
sociaal statuut maken eenerzijds, en een
aktueel programma voor de politieke wer
king anderzijds.
EEN BLOK, TWEE FORMATIES
Inzake organisatie-v wm kwam men tot
de opvatting van de organisatie der Ka
tholieken in één blok, voor de beharti
ging der gemeenschappelijke katholieke
belangen.
Daarbuiten kwam men tot overtuiging
van de noodzakelijkheid eener eigen
partij-groepeering voor Vlamingen en
Walen,met eigen organen en eigen bena
ming. nl'. flb Vlaamsche Vólks
partij en de Parti Social Catholique.
Het gevaar der verspreiding van de ka
tholieke krachten, door deze twee partij-
afdeelingen, acht de kommissie te onder
vangen door de keuze der leidende per
sonen.
DE TOETREDING TOT DE
PARTIJFORMATIES
Deze is mogelijk op volgende wijze:
1. kollektief, door de standsorganisaties;
2. door andere groepen, die de statuten
en het programma aanvaarden;
3. individueel.
De besturende lichamen zouden bestaan
in het kongres, de afgevaardigden, en het
bestuur. Daarbij werd getracht naar meer
tucht, naar cohesie, naar overwicht der
niet-parlementairen, naar koöptatie van
hogstaande katholieken.
Het kontakt van de leiding met de ar
rondissementsorganisaties moet versterkt
worden. Verder ontwikkelde spreker deze
richtlijnen.
De samenhang tusschen de twee partij
formaties wordt verzekerd door hunne
toetreding tot het gemeenschappelijk ka
tholiek programma.
en deze aanstelling moet heden bekrach
tigd worden.
WAT VLAANDEREN BETREFT KAN
ER NIETS MEER VERANDERD
WORDEN
De h. VAN CAUWELAERT (in 't Ned.).
Degenen die zich inbeelden dat er nog
iets kan veranderd worden wat het
Vlaamsche land betreft, hebben het ver
keerd voor.
ALLES ZAL NIEUW ZIJN
Allen in Vlaanderen, die belangengroe-
peeringen vertegenwoordigen, zijn het er
eens om aan de Vlaamsche partijformatie
een zelfstandig karakter te geven.
Die zelfstandigheid beantwoordt niet
enkel meer aan een behoefte, een nood
zakelijkheid, maar is reeds een feit ge
worden. (Tcej.)
Wij zullen hier met de overtuiging weg
gaan dat ze morgen reeds een werkelijk
heid is geworden. De samenstelling van
Directorium zal in geheel Vlaanderen ze
ker instemming vinden.
Wij willen morgen in Vlaanderen de
actie beginnen met de leuze: Alles zal
nieuw zijn: de harten, het geluid, de wer
ken. (Tosj.).
HET DIRECTORIUM GOEDGEKEURD
Daarop word overgegaan tot de stem
ming: het besluit van het hoofdbestuur
om een Directorium te belasten met de
voltooiing der hervorming, en de samen
stelling van het directorium worden met
algemeene stemmen min 10 onthoudingen
goedgekeurd.
Dit directorium bestaat dus op dit
oogenblik
VOOR HET VLAAMSCHE LAND:
uit de hh. A. Verbist, prof. Edg. De Bruy-
ne, prof. Eyskens, Van Coillie, P. W. Se
gers, Van Dievoet, Gruyters.
VOOR HET FRANSCHSPREKEND
DEEL VAN HET LAND:
uit de hh. Hoyois, d'Aspremont-Lynden,
Bodart, du Bus de Warnafïe, Ch. Tschof-
fen, Bchogne, en een nog te benoemen
Middenstander.
De vergadering bekrachtigt ook de be
noeming van de voorzitters A. Verbist en
G. Hoyois.
DE TWEE NIEUWE VOORZITTERS
DOEN EEN OPROEP TOT
ONMIDDELLIJKE ACTIE
De VOORZITTER roept dan de hh.
VERBIST en G. HOYOIS, de twee nieuwe
voorzitters aan het bureau. Beide worden
stormachtig en door de overeind gerezen
zaal toegejuicht.
De naam van Prof. Verbist is een
vlag in Vlaanderen, zegt de h. de Kercho
ve d'Exaerde (in 't Ned.), een zinnebeeld
van katholiciteit, eerlijkheid enVlaamseh-
gezindheid. Wij bewonderen zijn bevoegd
heid, zijn goedheid en vastheid van ka
rakter. Onder zijn wijze leiding zal de
katholieke partij vooruitgaan ten Öate,
van alles wat ons nauw aan het harte lis>
Voortgaande in 't Fransch, herinnerfels
aan het werk van den h. G. Hoysieke
voorzitter van de Waalsche k?'
jeugd. die nog-
De h. VERBIST (in 't Ne.ftvangst te
maals een ovatie heeft inen de studie-
nemen, dankt den voorrij^ van minister
commissie, die onder lebeeftvoorbereid.
Pierlot deze vergadert van morgen af
Het directorium^ wil bewijzen leveren
reeds aan de tamheid en vurigheid voor
van zijn overhalen. Over veertien dagen
de katholiekfg overtuiging hebben dat er
zal iedere^ jS, r>e Katholieke Vlaam-
wat vispartij gaat reeds morgen san
het, Vorm van de nieuwe katholieke par-
Terwijl Europa meer en meer ver
deeld wordt en verzwakt door onder
ling gekuip, groeit 1% het Verre Oos
ten een verstandhoMingdie weldra
ons aller oogen zat doen opengaan
voor een onverwachte toekomst van
de wereld.
Nog zijn de laatste geruchten van
een nieuwe hardnekkige Japansch-
Chineesche oorlog riet uitgestorven,
of daar komt plots het nieuws van
Japansch - Chineesdie besprekingen
f' hp-el nieuw uihicht bieden aan
ae toestan*(,n van Chst-A&le. Te Nan
king heeft Ifct»^rscMlk Tsjang Kai
Shek, hoofd van öb hineesche Re
publiek een onderhö%,ehad- met de
Japansche gezant È&Loe; In welke
mate het tot een ovf iznkomsi icwvcm
en welke de bepalinffn van deze even-
tueele overeenkomt zouden kunnen
zijn is nog niet gefcnd. In ieder ge
val heeft dit ondeijoud onmiddellijk
een gunstige invloa uitgeoefend op
de gespannen toestind tusschen beide
landen, zoodat thaf reeds de moge
lijkheid vooruitgezt, wordt van een
blijvende overeenkïiist tusschen Ja
pan en China.
DE JAPANSCJE EISCHEN
Volgens De Majsbode van 9 Oc
tober zijn de Japnsche eischen de
volgende:
1. de aanvaardiifk van het beginsel
eener gemeenschappelijke Chineesch
Japansche verdedfing tegen een roo-
de invasie van kn kant van een
derde land;
2. Nanking soujeen breeder auto
nomie aan de vij Noorderlijke pro
vincies verleenen
ter toezicht op de
iviteit moeten wor-
3. er zou sche
anti-Japansche a
den uitgeoefend;
4. d& anti-Japi sche tarieven zou
den moeten herzin worden;
5. de Chineesh - Japansche ver
keersmiddelen zi'.en uitgebreid wor
den;
6. op
alle de
Nanking-regeeri i moeten Japansche
adviseurs in die
Waarschijnlijlzal er wel overeen-
opriclit uit de
durende vijf
dompeld was z<
rtementen van de
t gesteld worden.
belgie. Juffrouw Christine de
Kemptinne, internationale voorzitster der
jeugdafdeehng van de Internationale
Unie der Katholieke vrouwenbonden is
naar Adelaide vertrokken om in Australië
esn analoge organisatie op te bouwen.
Deze reis werd aangemoedigd en goedge
keurd door den Heiligen Vader met wien
het plan besproken werd tijdens private
audiënties in den loop van het jaar. Aarts
bisschop Spence van Adelaide heeft zijne
hulp toegezegd om de taak van Juffr. de
Hemptinne zooveel mogelijk te vergemak
kelijken. Deze laatste zal verscheidene
vergaderingen bijwonen, de grondslagen
leggen van een K. A.-beweging onder de
jongeren en studiekringen stichten voor
toekomstige leidsters.
frankrijk. Vanwege den Paus
kond Kardinaal Pacelli aan Mg:* Pic, Dis-
schop van Valence in Frankrijk, «en diep
gevoeld dankwoord vooi de gufie ont
vangst voorbehouden aan Spaansche pries
ters welke in zijn bisdom een onderkomen
hadden gezocht. Hierbij haalt de Paus de
Woorden aan van Christus over de naas
tenliefde: Wat ge aan den minste der
Mijnen gedaan hebt, hebt ge aan mij ge
daan.
IERLAND. Gansch Ierland door wer
den plechtigheden van eerherstel opge
dragen voor de gruwelen in Spanje bedre
ven. In bijna al de bisdommen wordt een
dag van boete ingesteld met een algemee-
he communie der geloovigen en gedurige
kanbidding van het uitgestelde Heilig
Sacrament. Vele kerken zitten heel dien
dag vol. Een der bisschoppen van Ierland
heeft aangestipt dat deze oefeningen riet
hioeten aangezien worden als een inmen-
feg doch enkel als daden van eerherstel
voor den smaad God aangedaan door de
gruwelen door de roode troepen in Spanje
gepleegd.
mexiko. Slechts in 1231 kerken der
33 bisdommen en een apostolisch vicariaat
van Mexico mogen goddelijke diensten
Worden opgedragen. En om deze kerken
welke over het geheele land verspreid lig-
gon, te bedienen, werden slechts 576 pries
ters behoorlijk toegelaten door de stads-
overheden. Daarbij zijn 1460 kerken open:
öe geloovigen mogen er gaan om te bid
den, doch de priesters mogen er geen dien
sten in celebreeren.
In sommige staten werden kerken ver
vormd tot winkels, garages en zelfs tot
communistische centrales. Volgens da sta
tistieken der regeering zijn er in Mexico
«p zijn minst 15 millioen katholieken
Zoadat er één kerk met goddelijke diensten
is vcor 12.000 katholieken en één priester
zal beantwoorden aan de structuur van
(et land, waar, naar de woorden van den
Hverbatnd.^scll1en stan^sorganIsr-H?TkQn-ing zelf, twee volden wonen,
of andere toetredende groepen en paih.
ligt ook in de aanvaarding van
algemeen katholiek programma. Va
gemeenschappelijk programma rfr
leen de partij in haar geheel in^ïAjp
eveneens voor de Federatie va* ■cwainoiie-
ke Vereenigingen en Kringe/
few TiT««r,HFw*OMST
VAN MINISTKK'I1
HET DIRECTORI'M MOET DE
BEWEGINF LEIDEN*
De h. RUBBE*^ Ucht de omstandig
heden toe, waar*1 tvet directorium werd
aangesteld.
De openba^ meenm'S, aldus de mi
nister vraaK "iet zoozeer statuten en be
palingen "U vraagt leiding. Daarom was
de aans^iUug van een directorium noodig,
om d« «organisatie der Katholieke Partij
in .een geest van Mechelen, naar buiten
y bevestigen.
De politieke werking en beweging moe
ten ook regionaal aangevat worden, en
daar moet het directorium leiding en
stuwing geven. Men moet niet achteruit-
deinzen voor groote, stoute zaken. Het is
tijd om te handelen, en om de katholieke
krachten daarvoor ln handen te nemen.
Om dat alles mogelijk te maken, werd
Donderdag 11. het directorium aangesteld,
stemming bereil zijn over de drie
eerste punten. 1 ^rie laatste echter
zal Tsjang Kai >hek met hardnek
kigheid, verworphebben. Immers nu
de Chineesche 1 publiek zich stilaan
iaos waarin ze ge-
twintig jaar ge-
ze zich met hand
en tand verzettn togen overdreven
vreemde inmening en vooral het
laatste punt zowiieis minder betec-
kenen dan dat C
van Japan zou f/egcioftgt een y\-
die eischen van Jam-V <H° eigen is
mate van rierjtne diplomatie. Er
aan de s"*gevraagd om ten slotte
wordt,Aer tevreden te zijn. Ook zal
meU dat punt wel het eerst laten
Jeén. Wat de andere punten betreft,
et vierde en het vijfde, daar zal de
overeenstemming moeilijker bereikt
zijn. Japan ziet in China immers een
zeer uitgebreid afzetgebied, dat wel
iswaar voor het oogenblik maar een
zwakke koopkracht heeft, maar dat
mettertijd weieens de bijzonderste af
nemer zou kunnen worden. Het vraagt
daarom thans ook verlaging van de
toltarieven op de Japansche goederen.
Doch zonder die toltarieven zou het
China nooit mogelijk zijn zijn indus
trie die nog in een beginstadium ver
keert in stand te houden en nog min
der uit te breiden. China staat voor
de dringende noodzakelijkheid, aan
zijn zeer groote bevolking werk te
verschaffen en er de stoffelijke wel
vaart van te verhoogen. Het moet an
derzijds echter ook gezegd worden dat
China het land is van de onbegrensde
mogelijkheden.
DE DIEPERE BETEEKENIS
Deze eerste stap in de richting van
een blijvende toenadering is alleen
mogelijk geworden door het krachtig
optreden van China in de laatsten
tijd. Het heeft aan Japan laten voe
len dat het desnoods zijn zelfstandig
heid met groot wapengeweld zal ver
dedigen. Er is werkelijk veel aan het
veranderen in het oude hemelsche
rijk. Het beleeft zijn heropstanding en
Japan ziet dit niet ongaarne. Het is
immers hoofdzakelijk uit vrees voor
communistische beïnvloeding dat Ja-
\jk.cio tïoji v isivirvytcy (to tbyv,» o J L.
gonnen is en intusschen is het ver
zwakte China bewust geworden van
zijn bestaan en groeimogelijkheden.
Met een Japansch-Chineesch Staten
blok kan een einde gesteld worden
aan de expansie van Sovjet-Rusland
in het Oosten, en zoo zuordt wellicht
ook in het Oosten een dam opgericht
tegen het communisme. In dien zin is
de Japansch-Chineesche toenadering
een verheugend verschijnsel. Doch het
kan ook weieens een gevaar worden.
AZIE AAN DE AZIATEN
De leuze van de Japanners en van
de bewustioordende naties in Azie
blijft nog steeds Azie aan de Azia
ten De strijd van Japan is dan ook
niet uitsluitend gericht tegen Sovjet-
Rusland maar tegen de Westersche
landen in het algemeen. Azie moet
gevrijwaard worden van de smet der
Westersche beschaving. Niet dat de
gerationaliseerde industrie en de ge
rieflijkheden van de moderne uitvin
dingen moeten verdwijnen. Ook de
Aziaten willen genieten van de wel
daden der moderne beschaving. Maar
de Oostersche levenswijze, de oude
gewoonten, de godsdiensten die ty
pisch Aziatisch zijn moeten gewaar
borgd zijn. De blanken zien volgens
hen in de Oostersche landen alleen
bronnen van verrijking en de missio
narissen zijn niets anders dan de
agenten van het Westersche kapita
lisme die door hun beïnvloeding de
iceg bereiden voor de Westersche pro-
dukten. Daarom is het Aziatisch na
tionalisme ook gericht tegen het
Christendom. Zoo in de toekomst
ooit de verschillende Engeische en
Fransch - Indische kolonies hunne
zelfstandighe'* verwerven zal het
missi0"—'K wellicht zeer bemoeilijkt
Moraen.
verovering van hi na, *cl an efeëiciiét
sie pdfiiiÉk'u$f/tJ]trm$0,zis-"u,e^nan-
den min of meer vrij krijgt in China,
zal het meer aandacht kunnen wij
den aan de eilanden die zich aaneen
rijgen in het Zuiden. Er zijn eerst en
vooral de Philippijnen die zoo pas
hunne zelfstandigheid verkregen heb
ben uit de handen van de Vereenigde
Staten van Amerika. En verder blijft
nog het rijk Nederlandsch Indie dat
zich uitstrekt aan den evenaar als
een gordel van smaragdwaarvan
sommige eilanden zooals Celebes en
Borneo in hunne binnenlanden, woest
en ondoordringbaar als het oerwoud
van Brazilië, nog niet ontdekt wer
den, verre van uitgebaat te worden.
Het groote probleem van de pa
cifielcblijft bestaan en naast de Ja-
pansch-Russische tegenstelling komt
zich dringender en dringender de te
genstellingen Japan-V. S. Amerika,
Japan-Nederland en Japan-Engeland
voegen.
Verboden nadruk.) ROSKAM.
We gaan nieuwe tijden tegemoet.
Feitelijk staan we er reeds in, ook in
ons land, al ontbreekt nog de tast
bare vorm.
In de politieke luchtlagen heerscht
er een stormatmosfeer. Men zou thans
kunnen spreken van het rv-"-"eXe
zwenk
Do overwinr»"^ van dezen nieuwen
tijd zal hij zijn die thans de wil en
de verzuchtingen van het volk be
grijpt. En die wil is radikaal veran
derd; die wil is eenvoudig en
gebiedend, en die wil luidt voor
de Vlaamsche Katholieken: offensief
katholicisme, Vlaamsch radikalisme.
Die wil blijkt de katholieke Vlaam
sche Volkspartij te bezielen. Het spijt
'Vis echter TTirvatojn vcuitatellcn dat
het schijnbaar onder den druk is van
omstandigheden en van een bijna
boven het hoofd gegroeide volkswil,
dat de Katholieke Partij eindelijk
begrepen heeft dat er noodig was;
een nieuwe verm, nieuwe methoden,
nieuwe mannen. Zij had de omstan
digheden moeten vóór zijn. Zij heeft
op het gepaste oogenblik niet de
leiders gehad.
Morgen dan hebben we nieuwe vor
men, en laat ons hopen, nieuwe man
nen. Nog geen nieuwe methoden. Of
we nieuwe methoden zullen hebben,
zullen de nieuwe leiders overmorgen
bewijzen. De nieuwe methode echter
zal even eenvoudig moeten zijn ais
de nieuwe volkswil; ze resumeert zich
in een woord: actie.
Neen, niet zooals een Minister het
aanduidde: gaan naar het publiek en
haar een programma voorleggen.
Maar gaan naar het publiek met da
den, verwezenlijkingen, die op zich
zelf het programma belichamen.
Zij die thans nog een programma
moeten opmaken, maar den weg niet
zien dien het volk zelf aanwijst, zul
len worden voorbij geloopen. Morgen
reeds.
En laat het on3 hier maar dadelijk
en vrijmoedig zeggen: de nieuwe over
winnaar zal niet zijn dï huidige re-
geering. Zij is zuiver materialistisch
en pleegt aanslag op aanslag het
geweten van een. volk.
Leest de Vlaamsche weekbladpers.
Ze roept U uoe: «Een minderheid
Jcrkter,
Wij zullen werken in den geest van Me
chelen. Een zware verantwoordelijkheid
hebben wij opgenomen. Rekent op ons;
wij rekenen op UAldus besluit de h. Ver
bist zijn begeesterende toespraak.
De h. HOYOIS (in 't Fr.) zegt o. m.:
mijn loopbaan is tot dusver buiten en
naast de politiek geweest. Ik meende me
te gaan wijden aan de kathoileke man-
nenaktie in Wallonië. De zeer ernstige
omstandigheden hebben er anders over
beschikt.
Hij belooft al zijn krachten in te span
nen om te komen tot verzoening en een
dracht op het terrein van het openbaar
leven, waar de grootste verdeeldheid
dreigde.
Een jonge geest zal de partij bezielen
omdat de vorm zal jeugdig zijn.
Wij aanvaarden onze taak en zullen
slagen!
De h. HOYOIS zegde ook enkele woor
den in voortreffelijk Nederl. om de Vla
mingen te overtuigen van zijn innige
vriendschap en oprechte wenschen van
innige en vruchtbare samenwerking.
Na deze beide zeer opwekkende toespra
ken werd de vergadering door den h. de
Kerchove d'Exaerde met het gebed ge
sloten.
■■■■■■aH&IMBBHaHHEBHHBHBBBHflaaBBflMnHIIHMHIM
IBBBBBBBBBBBBBBBBBHBBBBBBBBSBKIBBBBBBBBBSBnBBBBBBBBBBBBBB
In het Hollandsch Dagblad van Noord-
Brabant vinden wij een persgesprek met
den heer Delwaide.
Wat is uw indruk, zoo vroeg de ver
tegenwoordiger van het Nederlandsch
dagblad, aan den h. Delwaide, van het ac-
coord, dat tusschen Rex en het Vlaamsch
Nationaal Verbond gesloten is?
Op Vlaamsch gebied, aldus het ka
tholiek Kamerlid van Antwerpen, acht ik
dit verschijnsel zeer gelukkig. Feitelijk
doen de VI. nationalisten van het V. N.
V. voor het oogenblik afstand van het na
streven eener oplossing van het Vlaam
sche vraagstuk buiten en tegen den Bel
gischen Staat in; zoodat een element van
onzekerheid en latente conflicten in de
Belgische politieke wereld uit den weg is
geruimd.
De Vlaamsche nationalisten komen
hierdoor dichter bij het standpunt van
de Kathólieke Vlaamsche Kamergroep, die
ook aan Vlaanderen een volkomen cultu
reels zelfstandigheid wil bezorgen.
Dat ook Rex, de beweging van Leon
Dégrelle, die ontegenzeggelijk een Waal-
schen oorsprong heeft thans resoluut voor
de rechten van de Vlamingen opkomt, kan
niet anders dan een buitengewoon gunsti-
gen invloed oefenen op de verdere ont
wikkeling der binnenlandsche vethoudin
gen in België. Nog nooit heeft een redelij
ke oplossing van het Vlaamsche vraag
stuk zoo dicht voor de deur gestaan als nu.
VAN KATHOLIEK STANDPUNT
Van katholiek standpunt, aldus li
Delwaide, moet het worden toegejuicht,
dat de verspreide katholieke krachten
voor zoover die èn in het Vlaamsch Na
ticnaal Verbond, èn in de Kex-bcweging
schuilen een ieder weet, dat beide be
wegingen, hoezeer ook in naam niet ka
tholiek, in werkelijkheid toch wel kathc
lick zijn samen gebundeld worden cm
gemeenschappelijk front te maken tegen
het grootste gevaar op nationaal èn inter
nationaal gebied: het communisme met al
zijn aanhang. Daarom moet ook worden
gewenscht, dat de besprekingen, welke
tusschen het V. N. V. en het Vsrdinaso
worden gevoerd, een gunstig verloop zul
leni hebben.
Zondagavond nog werd vanwege
het Directorium van het Blok der
Katholieken van België volgend me
degedeeld:
Het Directorium van het Blok der Ka
tholieken van België vergaderde onmid
dellijk na zijn aan .tslling. Het heeft zijn
taak in een geest van volmaakte samen
werking aangevat. Het hoopt kortelings
een ontwerp van structuur voor de Ka
tholieke partij en een programma van
wetgevende en administratieve verwezen
lijkingen vast te stellen die beantwoorden
aan de bekommernissen, der verscheidene
sociale en gewestelijke middens van het
land.
Het Directorium heeft beslist de bena
ming van Katholieke Unie voorloopig te
vervangen door Blok der Katholieken van
België en door KATHOLIEKE VLAAM
SCHE VOLKSPARTIJ en PARTI CA
THOLIQUE SOCIAL voor de formaties
van het Blok respectievelijk in het
Vlaamsch en Fransch sprekende landsge
deelte. Deze benam'ngen zijn niet bindend
tegenover definitieve besluiten die door
het Directorium aan de algemeene ver
gadering der partij kunnen voorgelegd
worden.
van principieels aanhangers van het
Volksfront heerscht over ons
niettegenstaande de
de twee derden
,-v.nö weekbladpers roept
TT wc; «°Éen belachelijke minderheid
speelt door de regeeringsmacht baas
over Vlaanderen. In het parlement
zijn er 60 katholieke Vlamingen, te
genstanders van het Volksfront ert
van de Waalsch-socialistische over-
heersching ln de regeering. Tegenover
een paar dozijn Vlaamsche marxis
ten...
En de Vlamingen vragen: hoe lang
nog?
Als een katholiek minister spreekt
over den wapensmokkel als over
«peronieuwajes», dan is het töch meer
dan voldoende bewezen dat er noodig
is: een nieuwe geest, een nieuwe me
thode.
Daarom juichen wij de federatieve
herinrichting toe van het katholiek
partijwezen, feitelijkheid die nog or
ganisatievorm moet krijgen. Wij jui
chen toe, maar herhalen: indien het
niet daarbij blijft. Deze nieuwe partij-
vorm is geen overwinning op zijn
eigen. Ze is geen doei op zich zelf.
Maar ze moet staan in functie van
twee volksgemeenschappen. We staan
nog maar steeds op den drempel, wijl
anderen reeds voor zijn: thans moet
beginnen het tijdperk der kultureeie
en politieke verwezenlijkingen van de
katholieke Vlamingen. Niet binnen
een maand, maar morgen.
In een geest van breede concentra
tie moet de Katholieke Vlaamsche
Volkspartij alle katholieke Vlaamsche
krachten naar zich weten toe te hal
len, om te vestigen: een nationaal
Vlaanderen, een katholiek Belgie, een
gezagvolle demokratie,
Zoo wordt de toestand weer helder.
Zoo worden morgen de fouten van het
verleden hersteld. We verwachten
stoute daden. Want vreest niet: de
katholieke en ordelievende krachten
sluimeren slechts. Wie ze opwekt
vreeze maar een ding: de stroom van
haar dynamisme te kunnen opvan
gen en richten. Er staan heerlijke
dagen te wachten voor een nieuw ge
organiseerd katholicisme, in een zege-
zekere strijd tegen alle marxisme.
IBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBIIBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBflBEBBB
Het Directorium van de KATHOLIEKE
VLAAMSCHE VOLKSPAR-IJ verklaar
de Zondagavond:
Het Directorium van de Katholieke
Vlaamsche Volkspartij zet rich onmid
dellijk aan de taak om op politiek ter
rein de voorwaarden te verwezenlijken
die noodig- zijn ten einde aan de Vlaam
sche Volksgemeenschap haar volledige
ontwikkeling te verzekeren.
Het besluit in den geest van het
Congres van Mechelen, de ruimst mo
gelijke concentratie te bewerken van
alle gezonde volkskrachten in Vlaande
ren, op een ondubbelzinnigen Vlaamsch-
nationalen en christelijken grondslag.
(W. get.) Senator VERBIST, voor
zitter; Senator A. VAN COILLIE,
Prof. DE VLEESCHAUWER, volks
vertegenwoordiger; PTof. DERRUY-
NE, Prof. G. EYSKENS, Advokaat;
J. GRUYTERS, bestendig afgevaar
digde Limburg; PAUL W. SEGERS.
iBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBlBHIDflBlBBBEEBBBBBBBSIBBaBBBBB
Woensdagmorgen 11. te 9 uur verga
derde de Ministerraad ten Paleize, onder
voorzitterschap van den Koning, om het
Legervraagstuk te bespreken, en het wets
ontwerp te onderzoeken dat door het Mi
nisterie van Landsverdediging was voorbe
reid.
Het was de eerste maal sedert zijn
troonsbeklimming dat Koning Leopold III
een Ministerraad voorzat.
Bij den aanvang van den raad hield de
Koning een toespraak tot zijn Ministers
over de militaire en buitenlandsche poli
tiek van ons land.
Op verzoek van den Heer Van Zeeland
overhandigde de Koning dan de tekst van
zijn rede om deze bekend te maken aan
de bevolking van het land.
AAN DE LEDEN DER
KROOSTRIJKE GEZINNEN
VAN WEST-VLAANDEREN
Van de Tombola waarvan de uitloting
der prijzen plaats had te Torhout op 2
Augustus 1936, blijven nog een 50-tal on
afgehaalde prijzen van groote waarde.
Deze prijzen zullen wij verloten onder
al onze leden uit de Provincie die voor
het Weduwen- en Weezenfonds eene bij
drage van 3 fr. betalen in plaats van 2 fr.
Wie zou er weigeren één frank méér
te betalen als die frank moet dienen om
Weduwen en Weezen te helpen?
Wie zou er ook, voor één frank, de
kans niet wagen om een schoonen prijs
te winnen?
Het Prov. Weduwen- en Weezenfonds
heeft reeds aan 375 Weduwen met 1783
weeskinderen een gezamenlijk hulpgeld
uitbetaald van 2C2.5C0 frank.
Zoudt ge uwe medeleden in hun drin
gendsten nood die hulp willen weigeren?
Daarom, uit kristen naastenliefde, zoo één
ssr ZIE VERVOLG HIERNEVENS.
oos 4 en 74.fr. In alle Apotheken
in Belgie, van nu tot einde jaar, aan wie
ons zendt in postzegels of stort op post-
checkrekening 155.70 van V. Sansen-Van-
nestö, Drukker, Poperinge, de som van
Voor het Buitenltnd zende men on* per
Internationaal Postmandaat:
Uit Frankrijk: 8,80 fr.
Uit Amerika: 13,20 fr.
-iio allen, meegewerkt aan het Steunfonds
voor de Weduwen en Weezen der Kroost
rijke Gezinnen van West-Viaanderenl
Da Koning herinnerde eerst aan de be
loften die de Belgische Koningen bij hun
troonsbestijging moeten afleggen: 's Lands
onafhankelijkheid te handhaven en het
grondgebied ongeschonden te bewaren.
Hij stelt er prijs op deze belofte na te
komen. Daarom wil hij den Raad voorzit
ten die de maatregelen moet vastleggen
welke aan het Parlement zullen voorge
legd worden ten einde aan België een mi
litair statuut te geven dat bij de omstan
digheden aangepast is.
De Belgische militaire toestand moet
verstevigd worden om reden o. m. der her
bewapening van Duitschland en de hier-
opvolgend-e bewapeningen in andere lan
den, de wijzigingen der oorlogsmetho
des (vliegwezen, gemotoriseerde troepen,
enz.), de gedane inbreuken op de aan
gegane verbintenissen en de binnenland
sche oneenigheden in zekere Staten die
dreigen zich te verwikkelen met de twis
ten ontstaan wegens politieke en sociale
stelsels in andere staten, enz.
Onze militaire macht moet in verhou
ding worden gebracht met de buitenland
sche gevaren die zich reeds deden voelen
in het voorjaar van 1935.
Dan gaf de Koning een historiek van de
verschillende stadia der militaire kwestie
in ons land en van de laaiste voorstellen
die in de laatste tijden inzake militair
gebied neergelegd werden. Hoe ook deze
voorstellen en de behandeling ervan aan
leiding heeft gegeven tot het samenstellen
van een gemengde militaire kommisslé
die nu haar besluiten heeft neergelegd.
De militiewet dient aangenomen te wor
den, verklaarde de Koning verder, alles
zins vóór 1 December aanstaande, op wel
ken datum de inlijving' der klasse 1937 een
aanvang neemt. Het is teil andere ook ge
past de openbare meening omtrent het ge
stelde vraagstuk niet nauwkeurig in te
lichten.
Onze militaire politiek beoogt enkel
HET VERWIJDEREN VAN DEN OOR
LOG VAN ONS LAND. Ten gevolge onze
geographische ligging zijn wij verplicht
een militair lichaam te onderhouden cat
om 't even WELKEN ONZER BUREN Oen
lust zou benemen een anderen staat over
ons grondgebied aan te valien. Door deze
opdracht te vervullen draagt België mach
tig erbij toe tot het behoud van den vre
de in West-Europa, en hierdoor verzekert
het zich het recht op den eerbied en de
eventueele hulp van de Staten, die belang
bij dezen vrede hebben.
Dienaangaande gelooft hij dat de Belgi
sche meening eensgezind is.
Doch de Belgische verbintenissen MOE
TEN NIET VERDER, reiken. Elke eenzij
dige politiek verzwakt orzen toestand in
het buitenland, en verwekt ten rechte en
ten onrechte verdeeldheid in het binnen
land. Een verbond, zelfs defensief, zou
nimmer maar hulp kunnen brengen r.a
den eersten stoot, die bliksemsnel ons zou
treffen. Om dien slag af te weren zouden
wij alleszins alleen staan.
In geval België niet beschikt over een
verdedigingsstelsel dat beschikt is om dien
aanval het hoofd te bieden, zou van den
aanvang af op een groote diepte bezet of
onmiddellijk verwoest worden. Eens dit
aanvangsstadium voorbij zou de tus-
schenkomst van onze vrienden voorzeker
de eindoverwinning kunnen afdwingen;
maar de strijd zou over ons land zulke
rampen brengen dat die welke 1914-1918
kenmerkten er maar een flauwe gedachte
zouden van geven.
Daarom dienen wij een UITSLUITEN
DE EN VOLSTREKTE BELGISCHE
POLITIEK te voeren. Die politiek moet
ons buiten de konflikten van onze buren
te houden en zij beantwoordt aan ons na
tionaal ideaal. Zij kan doorgevoerd wor
den dank zij een redelijke militaire en
financieele inspanning e?' zal de instem
ming verwerven van de Belgen die boven
alles naar den vrede hunkeren. Ware Bel
gië verbonden geweest in 1914 dan had
onze moreele toeestand in het binnenland
zwakker geweest en de wereld had on3
alsdan niet dezelfde sympathie betuigd.
(Zie vervolg op 2e
