ONZE PAASCH-ACTIE
Oversfroonringen in 't Land
Diplomatischs Ac'ris tegen Rusland
Bezoek
aan Viaanderens IJzermonument
VECHTPARTIJ IN DE KAMER
10 BLADZIJDEN. - 40 CENTIEM.»
34' JAAR. Nr T.
«DE POPERINGENAAR g
SANSEN-VANNESTE B
g POPER1NGE
KATHOLIEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EN AANKONDIG VERSCHIJNT WEKELIJKS
NOOD AAN PAASCH ACTIE
ONZE WAPENS
Ons Mannenverbond In cactse
SPSSmSm
*8** 4^4.^ fis j hhMB
INTERNATIONAAL OVERZICHT
WE ZENDEN ONS BLAD
18,40 FRANK.
¥©©r onxe
Kath. Hoogeschool
ScfeSSÉ&Hsea «ear
den Vasten 1937
De LSzertoren ia een waardig
SsBicSaaréans smzsr gesisauvaiden.
B Wonden en
Huiduitslag
Zitting van Dinsdag 9 Februari
De Voorzitter Huysmans weigert uitleg
te geven over zijn uitlatingen in Spanje
Rexisten en Vlaamsche Nationalisten, gesteund
door Katholieken, verzetten zich hiertegen.
(Zie vervolg op blad.).
ZONDAG 14 FEBRUARI 1937.
Uitgever
Telefoon Nr 9. Postch. Nr 155.70. 1
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per po.t)
1 Binnenland 20.— fr. g|
I Belgisch Kongo 40.fr. §3
Frankrijk 40— fr. g
Alle andere landen 60.fr. ja
Medewerkers fijn verantwoordelijk voor =3
kun artikels.
II
faPEBQTCBUyUt
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berienten per regel 1.fr. S
Kleine berichten (minimum) 4.fr.
2 fr. toel. v. ber. m. adr. t. bur.
Berichten op 1" bl. per regel 5.fr. s
Berichten op 29 bl. per regel 2.50 fr. j
Berichten op 3° bl. per regel 1.50 fr. -m
Rotnvber. en Bedank, (min.) 7.fr. B
Te herhalen aankondigingen s
prijs op aanvraag,
j Annoncen zijn voorat te betalen en
moeten tegen den Woensdag avond
ingezonden worden. Kleine be- S
richten tegen den Donderdag noen. S
IB-65S
s
1 In Vlaanderen ls er een nieuw le
uren aan 't kiemen. Dat is geen her
senschim, noch een troostvolle mo
gelijkheid; het is een feit.
Dit nieuw leven is aan 't gisten,
jnog schier onmerkbaar in de ietwat
50 kernen van Katholieke Actie voor
volwassenen over het bisdom ver
spreid, waar echt pionierswerk ge
leverd wordt; waar leeken zich spon
taan geven voor diepere christelijke
vorming en zich specialiseeren hoe
tot het veroveren van de propaganda-
grootmachten voor Christus' Rijk
Pers, Film, Radio, School, Openbare
Zedelijkheid, en ook van de sociale
middens waarin de menschen leven.
Maar ook buiten de kernen was dat
nieuwe leven reeds waarneembaar.
Daarvan getuigen:
de verschillende bijdragen in
'dag- en plaatselijke weekbladen ver
schenen en geteekend: «Mannenver
bond voor Katholieke Actie
het ruim verspreiden van zijn
lijfblad «Voorwaarts»,
de talrijke volksvergaderingen
tegen het communisme, waarin het
volk van Vlaanri'ten met onze opvat
tingen sympathiseerde,
de bekroning van ons eerste
werkjaar in den onvergetelijken stu
diedag te Roeselare op 29 November 11.
Het groot Actie-punt dat het nu lan
ceert is PAASCH ACT IE!
V/ie den polsslag van onzen tijd
'aanvoelt, ontdekt onmiddellijk de
groote moderne plaag, de diepe ver
woesting door het liberalisme in het
Mystisch Lichaam van Christus aan
gelicht: gansche zwermen geloovigen
STERVEN nog wel verzoend met de
Kerk, maar LEVEN allerminst een
kerkelijk leven. Zij voelen niets voor
de Kerk, doen niets voor de Kerk,
luisteren niet naar de Kerk.
Paschen, de dag der opstanding,
het mysterie van de verandering van
leven, is de gepaste tijd om daarte
gen strooming te verwekken: strea
ming naar de Kerk, naar den biecht
stoel, naar den communiebank.
Het Mannenverbond wil in de bres
springen om, onder de stuwing van
Gods genade, deze strooming te be
werken.
Dat is onze Paaschactie!
In de eerste plaats; HET GEBED.
Het Mannenverbond vraagt gebeden
aan de kloostergemeenten en aan
de priesters,
aan de schooljeugd en inzonderheid
aan de Kruistochters,
aan zijn jongeren: de Jongens en
meisjes die strijden in de jeugdorga
nisaties van K.A.,
aan kranken en aan zieken,
aan alle christene menschen die
vinden dat het zoo niet mag blijven
duren.
Iedereen moet bidden opdat het
Paschen worde in de zielen.
Een gebed voor de Paaschactie zal
op ruime schaal verspreid worden.
Het weze de dagelijksche smeekbede
van al onze christelijke huisgezinnen.
Ons lijfblad «VOORWAARTS» ver
schijnt in speciale Paasch-editie.
Het moet al de gezinnen van het
bisdom bereiken. Het zal, rondgedra
gen door onze militanten, de heraut
zijn van de Blijde Boodschap:
dat een God mensch geworden voor
ons gestorven is en verrezen,
dat wij zijn Leven moeten leven:
breken, met de zonde, in de Biecht
onze doopgenade herstellen, zijn Hei
lig Lichaam nutten.
Onze actiekringen stellen zich voor
de arbeiders te bewerken en hen het
Paaschmysterie beter te doen begrij
pen.
Zij zullen hun werkbroeders aan
het werk aanspreken, aan huis be
zoeken, het Paaschblad bestellen en
uitleggen.
Te veel zielen hebben den dood ge
vonden in het arbeidsmidden.
Op Góeden-Vrijdag 3 uur de
H. Uur waarop Christus voor ons is
gestorven moet het werk stilvallen,
en zullen alle arbeiders front maken
rond het Kruis.
Het moet Paschen worden in de
arbeidsmiddens.
De West-Vlaamsche Radio-Omroep
wordt onze spreekbuis.
lederen Zondag in den Vasten, te
8.45 uur, zal een kernlid van het Man
nenverbond voor de micro de Paasch-
boodschap verkondigen:
Op 14 Februari: Heer J. Maeyens,
De strijd tegen het menschelijk op
zicht
28 Februari: Heer K. Vandepitte,
De strijd tegen de gehechtheid aan
de zonde»;
7 Maart: Heer Detaye, «De strijd
tegen de wanhoop
14 Maart: H. Adv. Versteele, «De
onvoldaanheid van den mensch bui
ten God»;
21 Maart: Heer L. Deschodt, «Gods
oneindige barmhartigheid
28 Maart: Z. E. H. Kan, K. Dubois,
De vreugde van het kindschap
Gods
Het parool voor alle luisteraars
klinkt: IEDEREN ZONDAG IN DEN
VASTEN AFSTEMMEN OP W.V.R.O.
Het Mannenverbond zet zijn Paasch
actie in en de Vasten 1937 worde
het groot offensief van het gansche
Christi-leger tot verovering der zielen.
M. V. K. A.
van het Bisdom Brugge.
lESBBEBBBBEBflfiBSBSBBBBBBBEBBaBtBEflBSBBgBEaBI&BBBBflaBBflBBBE
Te Wevelgem deint het water zoo ver het oog kan reiken
Y2; - - Vo t -v y - j «p- >1^1
f i -• Sfteï'/lp v s «Is'//if#.//
Te Berchem hij Oudenaarde heeft de Schelde het lager gelegen weiland ingenomen.
De overvloedige regens die einde der
vorige week en begin deze week zijn ge
vallen hebben overal de beken, rivieren
en stroomen doen zwellen en buiten hun
oevers doen treden. Op veel plaatsen werd
groote schade aangebracht.
Te Poperinge liepen talrijke kelders
groote ndeels vol water en de laag-gelcgen
huisjes en landerijen, gelegen langs de
wassende beken, hadden veel te lijden
■door het water.
Tusschen Abcele en Steenvoorde spoel
de het water over de baan aan een diep
gelegen gedeelte.
Te leper was de Groote Markt in ware
riwertjes herschapen en de riolen hadden
liet moeilijk om de groote watermassa te
verwerpen. Aan het Fransch militaire
kerkhof St Charles, tusschen leper en
Zonnebeke, waren de voertuigen verplicht
door het water te rijden daar de grachten
vol geloopen waren en het water hierdoor
niet tijdig afgevoerd werd.
Op de baan van Ieper-Vlamertinge-Po-
pcringe was het ook niet beter gesteld,
insgelijks te Geluwe waar talrijke kelders
onderliepen en groote schade verrichtten.
Het ergst was het toch gesteld in de
West-Vlaamsche bergstreek, in de ge
meenten De Klijtte, Reningelst en West-
outer 1 Het water kwam maar voortdurend
toe en de wegen en velden waren blank
gezet. De kinders moesten te Westouter
door een autobus van school afgehaald en
naar huis gebracht worden, vele kelders
liepen er vol en op talrijke plaatsen moes
ten de personen met opgestoofde broek
door het water waden om hunne woning
te bereiken.
Het peil van het water in de vaart
Ieper-IJzer is zoodanig gerezen dat tal
rijke schepen, welke te leper hunne vrach
ten getost hadden en ijdel terugkeerden,
opgehouden zijn aan het tweede sas van
Boezinge daar zij onder het vast voct-
wegbrugje, dat boven het sas is aangelegd,
niet kunnen doorvaren.
De Lcie spoelde overal buiten haar
ACTIE IN
CENTRAAL- EN OOST-EUROPA
Een van de bijzonderste punten,
waarvoor Duitschland en Italië ge
meenschappelijk ijveren, is de strijd
tegen het communisme dat door de
leiders dier beide landen als een pest
betiteld werd. Sedert Graaf Ciano te
Berlijn is geweest om te onderhan
delen met de Duitsche regeering zijn
er al enkele maanden verloopen en
thans beginnen we duidelijk te zien
op welke wijze de anti-communisti
sche strijd door Hitler en Mussolini
georganiseerd wordt. Het communis
me vindt zijn verwezenlijking in de
Sovjet - Republiek; communisme en
Rusland zijn voor het oogenblik één,
én strijd tegen het communisme én
strijd tegen Rusland beteekent het
zelfde. Het onderscheid tusschen ko
mintern en Sovjet-regeering bestaat
niet. Dit onderscheid tracht de Sov
jet-regeering zelf te doen ingang
vinden, maar er is bijna niemand
meer die hier nog aan gelooft.
De anti-communistische strijd van
Duitschland en Italië krijgt dan ook
duidelijk het karakter van een anti-
Russische strijd, en daar de strijd
tusschen de landen in vredestijd di
plomatie genoemd wordt, kunnen we
niet anders spreken dan van een di
plomatische actie tegen Rusland.
Deze diplomatische actie tegen Rus
land vindt vooral zijn basis in Cen
traal en Zuid-Oost-Europa. Week na
week vernemen we dat Duitschland
of Italië tweeledige overeenkomsten
afgesloten heeft met Oostenrijk, Hon
garije, Polen, Zuid-Slavie, Bulgarije,
Griekenland, Turkije. Wat die over
eenkomsten juist bepalen weten we
niet, doch het schijnt dat het in bijna
alle gevallen gaat om vriendschaps
betuigingen, die het tot stand komen
van handelsovereenkomsten in de
hand werken. Zoo zien we dat in Cen-
traal-Europa en in Oost-Europa een
economisch blok ontstaat, waarin het
goederenverkeer zooveel mogelijk be
vorderd wordt. De wederzijdsche be
hoef tenaanvulling der betrokken lan
den moet aan het blok een zekere
autarkie of zelfverzorging verschaf
ten om het te onttrekken aan vreem
de invloed en hiermee is vooral be
doeld invloed van Frankrijk en Rus
land.
Ook blijkt dat in de meeste dier
politieke overeenkomsten de houding
tegenover het communisme en Sovjet-
Rusland omschreven werd. De bedoe
lingen van Duitschland en Italië wor
den door deze politiek duidelijk. Tus
schen Frankrijk in het Westen en
Rusland in het Oosten moet een wig
geslagen worden, die beide landen
afzondert.
Als we bedenken dat de Fransche
invloed in Midden- en Oost-Europa
over een viertal jaren nog overheer-
schend was, dank zij een politiek van
financieele tegemoetkoming, dan is
het verbazend om de tegenwoordige
verandering vast te stellen.
TURKIJE -ITALIË
De laatste der reeks toenaderin
gen, heeft pas vaste vorm gekregen,
door een vriendschapsaccoord tus
schen Turkije en Italië, waarvoor de
besprekingen over enkele dagen plaats
hadden te Milaan. Turkije erkent de
verovering van Abessynie en Italië
erkent het Verdrag van Montreux,
dat aan Turkije de soevereiniteit over
de Dardanellen en de Bosphorus te
rugschenkt. Italië nu heeft bedongen,
dat Turkije nooit de Zeeëngten ten
dienste zou stellen van het bolche-
vistisch imperialisme en hiermee
werd het hoofddoel uitgedrukt dat
Italië door dit accoord wilde berei
ken, namelijk beletten dat Rusland
ooit de heerschappij over de Middel-
landsche Zee zou komen deelen met
Engeland en Italië. De Conferentie
van Montreux over enkele maanden
en deze Italiaansch-Turksche toena
dering maken weer een vraagstuk
actueel, dat in de laatste honderd
jaren verschillende oorlogen ontke
tend heeft en in groote mate heeft
bijgedragen om de wereldoorlog van
1914-18 te doen losbarsten. Het is de
strijd voor het bezit van Constanti-
nopel en van de Dardanellen. Peter
de Groote, Tsar van Rusland heeft
destijds gezegd: Degene die Con-
stantinopel zal bezitten zal meester
zijn van de werelden hiermee be
doelde hij dat zoo een van zijn op
volgers er in mocht gelukken deze
belangrijke haven Ue bemachtigen,
hij zijn land tot het sterkste en wel
varendste land van de wereld zou
maken. De woorden van hun illus
tere voorganger indachtig, hebben de
verschillende Tsars die mekaar opge
volgd zijn in de loop van de 19" eeuw
en in het begin van de 20" eeuw, her
haaldelijk gepoogd van de verzwak
king van het Turksclie rijk gebruik
te maken om hun slag te slaan, doch
telkens kwamen de groote West-
Europeesche mogendheden tusschen
om de verovering van Constantinopel
te beletten. Na de revolutie van 1917
in Rusland dacht nmn ecu oogenblik
dat het uit ivas met de oude politiek
der Tsaren, maar de Sovjetleiders
schijnen al even begeerig te lonken
naar de poort van de Middellandsche
Zee, om van daaruit des te gemak
kelijker de wereldrevolutie te kunnen
leiden. Italië, is thans echter een van
de sterkste landen van de wereld ge
worden en zal al doen wat in zijn
macht ligt om de Russen in het Oos
ten van de Middellandsche Zee een
voetje te lichten. Het heeft daar reeds
groote belangen. Op de eilanden van
de Dodecanesos heeft het een vloot-
basis aangelegd, gereed om bij de
minste onraad tusschen te komen.
Daarvoor sloot het een overeenkomst
met Griekenland; daarom heeft het
thans een overeenkomst gesloten met
Turkije.
RUSLAND,
OMRINGD VAN VIJANDEN
Het Duitsch - Italiaansch - Oosten-
rijksch - Hongaarsch blok is met ver
bazende snelheid uitgegroeid tot een
geweldige aaneengesloten Statengroe-
peering, met anti - communistische
strekking, die bijna geheel Midden-
Zuid- en Zuid-Oost-Europa omsluit.
Dat is de dam die de communistisch-
Russische vloed in het Westen moet
indijken. In het Oosten tracht Japan
de Russische vooruitgang te remmen
in China. Duitschland, Italië en Ja
pan plegen overleg. Zoo is Rusland
omringd door machtige vijanden, die
het op tijd en stond zullen aanmanen
om de handen thuis te houden voor
het geval het zinnefis mocht zijn deze
Constantinopel of van China. Intus-
schen schijnt Rusland zich vanzelf
uit te strekken in de richting van
binnen de eigen schelp een beetje te
moeten terug trekken ten gevolge van
binnenlandsche moeilijkheden waar
van we de beteekenis en de draag
kracht maar moeilijk kunnen beoor-
deelen voor het oogenblik. Het proces
tegen de Trotskisten heeft ons ge
leerd dat er iets aan het broeien is
tegen het huidige bewind. Wat het
juist is kunnen we echter vooralsnog
niet uitmaken daar alle berichten
hieromtrent tendentieus zijn, zoowel
die welke uitgaan van het Deutsches
Nachrichtenbüro als deze die uitgaan
van de regeering zelf. Mogelijk is het
een strijd van persoonlijkheden die
streven naar de macht. Wellicht zijn
enkele vooraanstaande mannen be
wust geworden dat het huidige stel
sel onhoudbaar is en dat men moet
terug keeren tot een zekere privaat
eigendom vooral bij de landbouwers.
Zooals we reeds herhaaldelijk schre
ven, meenen we dat de communisti
sche bedreiging van de wereld een
einde zal nemen door de ineenstor
ting van het communisme in Sovjet-
Rusland zelf. Wat zich thans voor
doet is daar een voorteeken van. Het
volk krijgt geen kans om mee te spre
ken over het Staatsbeleid, maar als
de leiders nu onderling oneenig wor
den zou het toch wel tot opstanden
kunnen komen van grootscheepsch
allooi. Mogelijk zijn de moeilijkheden
in het Russische binnenland voor een
heele tijd uitgesteld, doch vroeg of
laat wordt het erger en de ontwik
keling van de internationale toestand
kan hier veel toe bijdragen.
(Verboden nadruk.) ROSKAM.
IBBBflBaBBBBSfiBBBBBlBBBBBISZiaD
in Belgie, van nu tot einde jaar, aan wie
om zendt in postzegel* of stort op post-
checkrekening 155.70 van V. Sansen-Van-
neste, Drukker, Poperinge, de «om van
Internationaal Postman.
snde r
daat:
Uit Frankrijk: 36,80 fr.
Uit Amerika: 55,20 fr.
IBBBBBBBBBSIlEIli3BBEEBBflBBBB3BC!3aB3SE2E9&BBB3Dfl£ï2S3l2flBB3B&BB
oevers, en te Meenen, Wevelgem en an
der gemeenten bespoeld door de vlasrivicr,
werden talrijke landerijen onder water ge
zet wijl veel huizen en fabrieken onder
water liepen en moesten ontruimd worden.
Te Zonnebeke spoelden dammen weg
langs den Rocselaarschen steenweg, zoo
dat huizen, velden en wegen door het wa
ter ingenomen werden. Te Zonnebeke zelf
werd veel schade aangericht in de Groote
Molenstraat en de Groenestraat.
In de omgeving van Gent stroomden
veel hoeven en velden onder water.
Te Meenen, aan de Tuinwijk, van aan
den ijzerenweg tot aan de Brnggepoort,
is de Geluwebeek overgcloopen en heeft
alles blank gezet. De kweekerijen van
MM. Rigoll en Polen staan onder water.
Aan de wijk Roode Kampagne aan
de Gelijkheidstraat, liep liet water de hou
ten barakken binnen en in alle haast
moest er een gracht gedolven worden
midden de straat om het water af te lei
den.
In de Lammcrstraat liep het water ook
de huizen binnen en werden er verschil-
ligc grondinzakkingen vastgesteld.
In de Oostkaai staat gansch de straat
ouder water en kunnen de bewoners
hunne woning niet meer verlaten. Ver-
schillige huizen worden reeds door het
water geteisterd en alle meubelen moesten
naar de verdiepingen overgebracht wor
den. Reeds zijn er verschillige muren ge
barsten.
Kortrijk, Waregem, Vijve-Sint-Baafs,
Vijvc-Sint-Elooi, enz., hadden ook zeer
te lijden door het water. Onder de brug
gen te Kortrijk kon geen enkele boot
meer door, Een 83-jarige ouderling, die al
leen woonde en niet weg kon, was in
het water blijven zitten in zijn zetel. Het
water reikte hem bijna tot aan de lenden
toen hij werd gered.
.Te Mocskroexi veroorzaakte het ivater
een groote grondverschuiving in de statie.
Te Wervik is Zondag nacht het water
der Leie op vele plaatsen fel gestegen en
bereikte de kalsijde. Maandag morgen,
rond 7 uur, kwam de genaamde Maria 8ix,
echtgenoote Chery, wonende Albertfonds,
na eene boodschap gedaan te hebben, te
rug naar huis, toen zij eensklaps in een
put zakte en weldra tot aan de lenden in
liet water stond. Op het hulpgeroep van
haar kind, kwamen voorbijgangers toe-
geloopen en bij middel van balken kon
de vrouw uit haar netcligen toestand ge
red worden.
Van Wervik tot Meenen ziet men niets
dan water. Verschillende schuren staan
onder water en men vreest nog voor uit
breiding.
Het gehucht Reekcte Wervik, de
wijk «Ten Krielen» te Komen, de plaats
«Kortewildc» te Houtem en het weste
lijk gedeelte van Zandvoorde werd even
min gespaard.
Te Geluwe liep de Beselarestraat en
aan de wijk Kruis-Eeke, kelders en ho
vingen onder water. Te Passchendale, te
Dadizele en aan Slijpskapelle, is liet een
waterplas.
OOK NOORD-FRANKRIJK
ONDER WATER
De schade door de overstroomingen
veroorzaakt loopt ongemeen hoog te St-
Jean-Cappel, nabij Bailleul, dat door liet
snel wassen van het water der Cappelbeek
reeds vóór een paar dagen ernstig werd
bedreigd. Toen het water buiten zijn
oevers trad was de heele streek weldra
in een wijde watervlakte herschapen.
Nacht en dag bleef de brandweer aan
den arbeid om het onheil te beperken.
Deze laatste dagen is echter wat beter
schap in gereden en is het water lang
zamerhand jtajr liet aakken gegaan.
wwrmttm'Ha
Op Zondag 14 Februari en volgende
Zondag wordt in al de kerken en kapel
len van het Land een geldinzameling ge
daan ten voordeele der Katholieke Uni
versiteit van Leuven.
De Katholieke Universiteit heeft de
vrijgevigheid der Katholieken doodnoodig.
Alle Katholieken zullen met genoegen
aan dit edel werk hun milde penning
jeunen.
ÏHÏSSEÏÏBaaEMSKEBElïïHMSfflESM
T. De wet op het vleescii-derven verbiedt
het gebruik van vleesch en van vleeschnat.
Eieren, melk, boter en alle andere eetwa
ren, zelfs met vet toebereid, worden altijd
toegelaten.
De wet op het vasten verbiedt meer dan
één volledigen maaltijd daags te nemen;
zij laat echter toe 's morgens een weinig
voedsel en, 's avonds, een collatie te ne
men, volgens de in zwang zijnde gebrui
ken in ons land. Het is insgelijks toegela
ten den voomaamsten maaltijd tot den
avond te verschuiven en de collatie 's mid
dags te nemen.
II. Het vleesch-derven alleen is voorge
schreven op al de Vrijdagen, uitgenomen
wanneer de Vrijdag samenvalt met het
feest van Onze-Lieve-Vrouw-Hemelvaart,
van Allerheiligen, van Kerstmis of van
's Heersn Besnijdenis (1 Januari).
Het vleesch-derven en tevens het vasten
zijn voorgeschreven op de Woensdagen (1)
en de Vrijdagen van de Vasten; op de
Woensdagen, de Vrijdagen en de Zaterda
gen van Quatertemper; op de vigiliedagen
van Sinxen, Onze-Lieve-Vrouw-Hemel-
vaart, van Allerheiligen en van Kerstmis,
uitgenomen wanneer deze vigiliedagen ver
plaatst worden naar den .tweeden dag vóór
deze feesten.
Het vasten alleen Is voorgeschreven op
al de andere dagen van de Vasten behalve
op de Zondagen.
Op Góeden-Zaterdag zijn het vleesch-
derven en het vasten voorgeschreven tot
's middags.
Hl. De wet op het yleesch-derven ver
plicht alle geloovigen die ten volle zeven
jaar oud zijn.
De wet op het vasten verplicht hen van
den dag af dat zij ten volle een en twintig
jaar oud zijn, tot het begin van hun zes
tigste jaar.
D.-genen die verplicht zijn te verben
mogen, buiten de Zondagen, maar één
maal daags vleesch eten, te weten op den
voomaamsten maaltijd, en niet op de col
latie. Hetzelfde geldt voor het gebruik van
eieren.
IV. Wij verleenen aan de militairen ln
werkelijken dienst, aan hunne echtgenoo-
ten, kinderen en dienstboden, en insgelijks
aan de andere personen die wezenlijk 8an
den militairen dienst zijn verbonden, vrij
stelling van de wet op het vleesch-derven
op alle dagen van het jaar, uitgenomen
op Góeden-Vrijdag.
Wij verleenen dezelfde vrijstelling, uit
genomen op Góeden-Vrijdag, aan de poli-
tie-agenten en aan de veldwachters ln
werkelljten dienst, aan de douaniers en
aan de bedienden der accijnsen in werke
lijken dienst, aan de boschwachters,- aan
de technische bedienden der telegrafen en
telefonen in werkelijken dienst langsheen
de lijnen, aan de briefdragers, aan de be
dienden in werkelijken dienst op de trei
nen, de trams en de autobussen, aan de
zeelieden, aan de schippers, aan de werk
lieden der havens, der hoogovens, der
staalfabrieken, der zink ovens, der pletmo-
lens, der scheikundige fabrieken, der glas
blazerijen, der mijnen der steengroeven,
alsook aan de families die voorbijtrekken
de troepen huisvesten en voeden.
Degenen die, op reis zijnde, of door hun
bezigheden buiten hun huishouden opge
houden, hun eetmaal nemen onderweg, in
een hotel, een afspanning of een herberg,
worden insgelijks ontslagen van de wet op
het vkeech-derven, behalve op Góeden-
Vrijdag. Hetzelfde geldt voor de werklie
den en de bedienden, die van huis hun
spijzen mededragen om ze op hun werk te
nemen. De vreemdelingen, op doortocht in
Ons bisdom, mogen van dezelfde vrijstel
ling genieten.
V. Da Pastoors hebben de macht, in af
zonderlijke gevallen en om billijke rede
nen, de personen en de families aan hun
gezag onderworpen, alsook de vreemdelin
gen op doortocht in hun parochie, 't zij
geheel 't zij gedeeltelijk van het vasten en
het vleesch-derven te ontslaan.
Wij verleenen dezelfde macht, aan de
biechtvaders; deze mogen evenwel er
slechts gebruik van maken ter gelegenheid
van de biecht en ten opzichte van eiken
biechteling afzonderlijk.
De zieken en de personen met zwakke
gezondheid zullen zich schikken naar den
raad van een gewetensvollen geneesheer.
VT. De geloovigen worden verzocht drie
Onze-Vaders en drie Wees-gsgroeten en
éénmaal de akten van Geloof, Hoop, Lief
de en Berouw te bidden .lederen dag van
de Vasten, waarop zij zullen gebruik ma
ken van een geheele of van een gedeelte
lijke vrijstelling van de wet op het vasten
en op het vleesch-derven.
Degenen die deze gebeden niet zullen
opgezegd hebben, worden verzocht in het
offerblok van de Vasten een aalmoes te
storten, ieder volgens zijn godsvrucht en
zijn vermogen.
Een zicht op de nieuw uitgevoerde werken onder den Toren.
(i) Door Pauselijke ver/sunninR mag ?n België de
Woensdag genomen worden in plaats van den Zaterdag.
iHBSBSBSiscfssflBaaBmBBaBoaBiaa
F? O Sm verzacht en geneest
Doos 4.— en 7.50 Fr. - In alle Apotheken.
SKfmKSHMeesfflEBEa
Om aan 't stoffelijk overschot van onze
duurbare gesneuvelde Vlaamsche dooden
een waardevolle rustplaats te vergunnen,
worden sinds November 1.1. belangrijke
verbouwingswerken in de Krypte van het
IJzermonument uitgevoerd. Om die merk
waardige veranderingen onze Vlaamsche
bevolking over te maken, heeft het Bede-
vaart-komiteit het gedacht opgevat de
Vlaamschgezinde pers tot die werken op
Zaterdag C Februari uit te noodigen. De
samenkomst had plaats op 't Secretariaat,
waar Prof. Frans Daels, voorzitter, en
Clemens De Landtsheer, secretaris van
dit kc-miteit, de persafgevaardigden ver
welkomden en bedankten. Samen met hen
en de andere aanwezige leden van het
Bedevaartkomiteit, namelijk: E. H. Van-
neste, Pastoor te Boezinge, Heer Samuel
De Vriendt, Heer Advokaat Bulckaert,
MeJ. Colomiba Thiel en Dr Ferdinand
Verknocke, togen we naar de LJzervlakte.
Onder de genooddgden bevonden zich
eveneens E. P. Callewaert; E. H. Vincke,
Pastoor van Kaaskerke; Heer Alib. Dé
Bondt, bouwmester van het Monument;
Heer Karei Aubroeck, beeldhouwer der
vier groote IJzerheldenflguren; Heer Adv.
Bookaert en de Heeren De Tandt, aan
nemers der werken.
OP DE IJZERVLAKTE
bij den IJzertoren gierde er een koude
Westerwind, die zware regenwolken ver
der Vlaanderen inzond. Als zonnedag
tusschen talrijke regendagen in, viel het
weder anders bepaald mee... en de IJzer,
hoog boven zijn normaal waterpeil, vulde
veel weilanden imet zijn geel zandwater.
Toen we de Krypte birmendaalden weer
klonken doffe hamerslagen die beukten
op zwaren gewapenden beton.
Vooraleer verder te gaan geven we
EENTGE GULDEN DATUMS UIT DEN
GROEI VAN DEN IJZERTOREN
uitgevoerd volgens de plannen der Ge
broeders Van Averbeke, werden reeds met
gulden letters in de Annalen der Bede
vaarten opgeteekend.
7 Juli 1928 legt E. H. Cyriel Verschaeve
den eersten steen.
19 Augustus 1928 (9« Bedevaart), het
voetstuk wordt ingehuldigd.
12 Oktober 1929 plaatste Mevrouw Dr
Prof. Daels de laatste steen.
24 Augustus 1930, plechtige inhuldiging
van den IJzertoren en woeste gendar
meriefurie van Diksmuide».
1931: Een lift wordt geplaatst (40 m.).
Augustus 1931 tot 1934, werd jaarlijks
een der 9 meter hooge 'beelden, symbolen
van het Vlaamsche IJzerlijden, geplaatst,
n.1.: Ideaal (Renaat De Rudder); Dienen
(Joe English); Broederliefde (Gebr. Van
Raemdonck)Volksverbondenheid (De
Boninge, Van der Linden), werk van den
beeldhouwer K. Aubroeck, van Temsche.
21 Augustus 1932: overbrenging der
zeven Vlaamsche IJzersymibolen in de
krypte van den toren: Renaat De Rudder,
Joe English, Gebroeders Van Raemdonck,
Frans Van der Linden, F. Deprez, F. Kus-
ters en H. Willems.
19 Augustus 1934: onthulling van de
door de V. T. B. geschonken oriëntatie
tafel
Eens allen de krypte binnengekomen
leidde de Heer De Bondt, bouwmeester
van het Monument, ons even rond. en
verklaarde meteen hoe de
VERBOUWING DER KRYPTE
er uitzien zou.
Vier groote en drie kleine grafkamers
en een verruimde rondgangwist hij
op te merken. Verder wist hij mede te
deelen hoe bij het overbrengen in de
krypte van de 7 prachtjongens, deze voor-
loopig in den rondgang geplaatst werden,
in afwachting dat men. hen een waar
diger rustplaats zou verleenen. De krypte
van den IJzertoren, gevormd door de
ondergrond, gelegen onder de 3 groote
trappen van het voetstuk van den Toren,
was niet voorzien bij den aanvang der
werken men kwam slechts op het ge
dacht wanneer de Toren bijna voltooid
was. Dit legt ook uit waarom de rond
gang der krypte slechts op 1/3 deel moge
lijk was terwijl 2/3 te laag waren en
de bezoekers zeer hinderden.
Daarbij kwam nog dat de eigenlijke
binnenkamers der krypte (dezelfde van
het blokstelsel, die men buiten ziet, waar
op de letters nooit iraeer oorlogstaan)
nooit toegankelijk konden gemaakt wor
den voor het publiek, bij gevaar erin te
verdolen. Na het overbrengen der 7 IJzer-
IBBBBBBEBBBBBBBBflflBBBBBBREBIBB!BE3I
n hernam de Kamer haar
werkzaamheden.
Na bespreking van eenige punten, ver
klaart de Voorzitter Huysmans (soc.) een.
schrijven ontvangen te hebben van Pierre
Da ye, leider van de Rexistische groep,
hem aankondigend dat hij Dinsdag ae
Voorzitter zou lnterpelleeren over zijne
onwaardige houding bi Spanje.
Do Heer Huysmans verklaart dat hij
daar nu niet zal op antwoorden.
Na een vinnige bespreking' tusschen
Rexisten, Nationalisten en Socialisten dat
met getier en gewoel gepaard ging, kwam
opeens de storm los, en we vinden het
wel van belang volgend verslag uit De
Standaardeens over te nemen.
symbolen werd het gedacht naar voren
gebracht, die kamers, gelegen aan den
binnenwand der krypte, aldaar open té
slaan en ze als passende grafkelders in
te richten. Maar de geweldige kosten en
de zeer delikate en voor den bouw gewaag
de onderneming, schrikten het komiteit
eenigzins af.
1935-1936 bracht eenige verbetering lp
den finantieelen toestand en verleden
jaar werd besloten, na herhaald onder
zoek en overleg der Teknische en Kunst
kommissies, het werk aan te vatten, onder
leiding van bouwmeester Alb. De Bondt
van Gent.
De Gebroeders De Tandt, de vroegere
aannemers, werden bereid gevonden d«
werken in beste voorwaarden uit te voe
ren. Deze mochten echter het bezoek niet
storen en to de winterperiode worden
gedaan.
Op 16 November 1936 werden de eerste
slagen gegeven. Nu kwam het uiterste
deüfcate werk: heele steummuren en fon-
deeringen moesten verdwijnen of ver
bouwd worden zonder aan de stevig
heid van het geheel te schaden. Een heele
krachttoer, die veel studie en voorzorgen
vereisefhte.
EEN MOEILIJK WERK
De verbouwing bestaat uit:
a) Het maken van een regelmatige
achthoek, in vervanging van een onregel
matige veelhoek met hinderende steun
punten.
b) Er zijn vier groote en drie dubbele
kleine grafkamers. Eik van hen zal twee
'begraafplaatsen hebben onder ieder boog.
Alleen de Gebroeders Van Raemdonck
rusten samen in een dubbele schrijn (zie
foto) .en liggen aan dsn voet van 't gan
sche Monument, dat als 't ware oprijst
uit hun gebeente. Ook werd er gezorgd
voor een geregelde in- en uitgang voor
het bestijgen van de toren.
c) Het verdiepen van de rondgang, ten
einde zonder storing onder de groote
dwarsbalken welke de buitentrappen van
het gedenk teek en schragen, te kunnen
gaan. Het vloeren der krypte.
Het verwezenlijken van dit plan heeft
het mogelijk gemaakt, de groote graf
kamers, juist onder de reuzenfiguren aan
te brengen, zoodat voor deze kamers het
stoffelijk overschot van den gesneuvelde
om zoo te zeggen de fondeering wordt van
zijn reuzenbetld, zoo b. v. komt irgekapt
in den drummer, die zijn tateld schraagt,
de tombe van Renaat De Rudder, evenzoo
voor de andere drie beelden.
Dat zulk werk met de grootste omzich
tigheid moest worden gedaan, vraagt geen
betoog. Door de verbouwing is men ver
plicht geweest zekere steunpunten naar
andere plaatsen over te brengen. De veet
van den Toren zal er echter niet ver
flauwd uitkomen, doch eerder nog ver
sterkt zijn.
Höt uitdiepen van den rondgang was
niet min gemakkelijk; de reeksen pijlers,
welke behouden blijven, bevonden zich op
fondeeringen welke zoo goed als gelijk
lagen met de vroegere begaanbare grond:
door bet uitdiepen van de rondgang, is
men Verplicht geweest deze pijlers te
onderwerken en de fundeeringen ervan
zooveel dieper te plaatsen, en de vroegere
weg te kappen.
DE NAMEN DER GESNEUVELDEN
(per gemeente) zullen aan den buitensten
rondgang aangebracht worden (model
plaat van het dorp Vichte, in gebakken
rood steen, werd reeds geplaatst)14
groote vlakken werden verkregen door het
dichtbouwen der venstertjes, enz. De Hel-
denhuldeaerkjes welke in die wanden
stondien worden uitgekapt en verplaatst
in de binnenwanden der grafplaatsen en
op de steunpijlers.
DE LIFT
Nog een woordje over de lift; deze ver
trok vroeger op bet eerste verdiep, en zal
nu vertrekken ln de krypte zelf. Hiervoor
werd de machinekam r afgebroken en in
een gesloten onzichtbare fcaibien geplaatst,
die alle storende geluiden zal dempen.
DE BELICHTING
Bene gansch bijzondere belichting is in
studie, want het ls een feit dat het pas
send 'belichten van de grafaamers, naam
platen en krypterondgang etn overwegen
de rol zal spelen, en aan de krypte een
aangrijpende atmosfeer zal geven. Om de
ingetogen stemming des te beter te be
waren zullen de oorlogszichten verwijderd
worden en later ni een vredesmuseum
worden ondergebracht.
De werken zullen rond Paschen beëin
digd zijn.
A
EEN LUNCH OP HET SECRETARIAAT
DER IJZERBEDEVAARTEN
Na afloop van het bezoek aan de krypte
werd door Prof. Daels aan de vertegen
woordigers der pers een lunch aangeboden,
op het Secretariaat der Ijzerbedevaarten.
In een korte tafelrede vestigde professor
Daels andermaal de aandacht op de be
teekenis van het IJzerkruis. Te Diksmuide
heeft Vaanderen een kapitaal belegd van
hoogere waarden en geestelijke reserven.
Diksmuide is de schoonste plaats voor
concentratie; al wat in Vlaanderen ver
deeld is wordt weer één, en ook <J«
Vlaamsche pers concentreert er zich jaar
lijks rond een zuivere gedachte. Diks
muide is uitsluitend een Volkscho bede
vaartplaats en daarom zal ieder officieel
karakter uit de jaarlijksche plechtighedeo
worden geweerd. Dit is een princiep waar
aan steeds streng zal worden gehouden.
Met een oprechte hu'de aan de Vlaam
sche Pers om hetgeen zij voor het wel
slagen der indrukwekkende pelgrimage#
heeft gedaan, besloot Prof. Daels
toespraak.