Met Y.O.S. naar Verdun
De Strijd voor AMNESTIE
Aon "VOOR ALLEN,,
Hef wordt beroerd
ZONDAG 6 JUNI 1937.
SANSEN-VANNESTE
POPERINGE
Telefoon Nr 9. Postch. Nr 15S.70. 1
i WEEKBLAD: 40 CENTIEMEN.
KATHOLIEK NIEUWSNOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD. - VERSCHIJNT WEKELIJKS
34® JAAR. - Nr 23.
De Hertog van Windsor is in den echt getreden
liaiHaBBBBBBflflBflBBBflBflflBBBIflflBBBSBBBBBaflBBSBBBBBBaBBflaBB
OP ZONDAG 20 JUNI Aanstaande
R SAKRAMENTSPROCESSIE
GENERAAL M0LA
in een -
vliegongeval omgekomen
Wmm. - JUBELFEEST DER SG9AL1TEST
TREKKINGEN DER
VERWOESTE GEWESTEN 1921
R. 29.733 Nr 19 wint 259.900 fr.
R. 186.228 Nr 8 wint 100.090 fr.
R. 58.825 Nr 19 wint 50.000 fr.
R. 20.733 Nr 12 wint 50.000 fr.
R. 106.635 Nr 18 wint 59.000 fr.
WE ZENDEN ONS BLAD
12 ERANK.
RANGSCHIKKING VAN
MONUMENTEN
IBBBSIBBHËB9BEBB!ËBBBBBBB3BBBIBBBBBBg!!9BlBBBBEBBSBE3aSIB9B!lE&a
Net geamendeerd ontwerf? der Regeerissg
aangenomen (loer de Kamer.
De terdoodoeroordeelden krijgen geen recht op verkiesbaarheid
HET AMNESTIEONTWERP
VOOR DE KAMER
DE STEMMINGEN
HOE ER GESTEMD WERD
Wederantwoord
INTERNATIONAAL OVERZICHT
Plechtig ifsops®! van im Prins mn Kapels te Heme
De Pastorij van Houtem-Veurne als Monument gerangschikt
"uiiiiiiiiiwiiiiintuiiiniiiiiiiHiimiiiiiiiiniiiitiiiiininniiiiiiimiiimniiitiiiiKg
«DE POPERINGENAAR
Uilgever
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per po«t)
Binnenland 20.fr. g
Belgisch Kongo 40.fr. 1
Frankrijk 40.— fr.
Alle andere landen 60.fr.
Medewerkers lijn verantwoordelijk voor s
hun artikels.
FNHGENUR
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel 1.23 fr.
i Kleine berichten (minimum) 4.fr.
I 2 fr. toel. v. ber. m. adr. t. bur.
i Berichten op 1° bi. per regel S.fr.
Berichten op 2° bi. per regel 2.50 fr.
Berichten op 3s bl. per regel 1.50 fr.
Rouwber. en Bedank, (min.) 7.fr.
Te herhalen aankondigingen
nrijs op aanvraag. Si
Annoncen zijn vooraf te betalen en
[moeten tegen den Woensdag avond
ingezonden worden. Kleine be-
i richten tegen den Donderdag noen.
!jiill!llll!lll!lllllll>!lllll!lllll!llllllll!>!l!ll!IIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIflllllllilliiil!lllllli?
Toen de Prins van Napels ter wereld kwam werd hem het H. Doopsel toetje-
dierid. Maandag 1.1. hadden nu dc officieeie doopplechtigheden van den kleinen
Prins plaats in de Paulijnsche Kapel in het Quirinaal te Rome. Het is de eerste
inaal dat een Prins van Italië te Rome gedoopt wordt. Het II. Doopsel werd
toegediend door Mgr. Beccarian, Kapelheer van het Hof. Koning Victor Emma
nuel van Italië en Koningin-Moeder Elisabeth van Beigië waren peter en meter
Van het kind. Koningin Elisabeth was vertegenwoordigd door de Hertogin van
Vendóme, zuster van Koning Albert. Ongeveer 700 genoodigden bevonden zich in
de ltspel bij de doopplechtigheden, waarvan wij hierboven een foto overdrukken.
Witblauwe Hemel, zonneglans,
Daartusschen buigend groen,,
'n Bevend-zilvre mereldansi...
De Lente zendt heur zoen
Driekleur of Leeuw waait langs de straat,
Waslicht aan ieder huis.
't Muziek met marsch, op trage maat,
Volgt 't hooge kopren Kruis!
De stoet stapt statig op de baan,
Met bloem en vlag van goud,
Waarlangs de kristen menschen staan
En bidden, jong en oud!
De meisjes dragen elk 'n vaan
Met Jezus' heilig hart.
Kruis,, scepter, kroon, komt achteraan,
Het lijden en de smart!
Zes maagden dragen Onze Vrouw,
Die goedig nederziet!
De mannen volgen met flambouw!.,.
Ons Heer is in t verschiet!
Daar stopt de gouden baldakijn,
Waarrond 'n wierookwolk. -
De belle klinkt als kristallijn!...
De Priester zegent 't Volkl
Beselare, 30 Mei 1937. GEO.
(■BBBBBBBMBBBBBBBBBBBBBBBBBai
Voor aangifte voor de reis naar Ver
dun, waaraan iedereen mag deelnemen,
zoowel vrouwen als mannen, ntet-oud-
etrijders als oudstrijders, moeten de toe
tredingen gedaan zijn heden Zondag 6 Juni
ten laatste bij den leider van den V.O.S.-
aenbond van 't gewest. Die worden ook
aanvecrd bij Joris Deburggrave te Veurne
on bij Marcel Senesael te Sint Rijkers,
telefoon Letse ie 86. Voor Poperinge
Jich aangeven bij Folcque J., Peperstraat
14, Poperinge.
De treinen vertrekken Zaterdag 19 Juni:
■Jén uit Adinkerke, 's avonds te 10.26 uur,
dan langs Veurne, Diksmulde; één andere
kit Poperinge te 10.18 uur 's avonds langs
Vtamertinge, leper, enz. In Brussel komen
treinen «amen, om morgens vroeg1
er(km «mi te komen in autocars de
secteur van Verdun bezoeken, om dan
aan de Pontifikale Mis aanwezig te zijn,
aan het monument van Douaumont, het
grootste gedenkteeken van het westelijk
front.
Voor gansch de reis -bedraagt de prijs:
75 fr. in 3» klas; 115 fr. In 2« klas. Voor
het personeel van P.T. T. 45 fr. en voor
de agenten die vrijkaarten hebben op de
Fransche spoorwegen: 20 fr.
Het Verbond vraagt dat ten minste al
de vlaggen zouden aanwezig zijn gedu
rende de H. Mils, wat een schoonen indruk
zou maken.
De terugkeer heeft plaats rond 3 urn-
Maandag morgen.
Liefst eten medenemen, ten minste tot
Verdun; daar zullen goede spijshuizen
aangewezen worden.
DE HERTOG VAN WINDSOR,
vroeger Koning van Engeland.
De treurige geschiedenis van ex-koning
Edward VIII van Engeland, thans de Her
tog van Windsor, lueft Donderdag 11. haar
verder verloop gehad. Zijn huwelijk met
Mrs Warfleld, alias Mrs Simpson, werd
dien dag voltrokken op het kasteel van
Candé, bij Tours. De burgemeester van
Monts, gemeente op welker grondgebied
het kasteel van Candé is gelegen, voltrok
het burgerlijk huwelijk. Een Anglikaan-
sche geestelijke, dominee Anderson Jar-
Mrs WARFIELD,
voor wie een Koning zijn troon liet.
dine, voltrok het kerkelijk huwelijk naar
den Anglikaanschen protestantschen ri
tus. Dominee Jardine is hier eigenhandig
opgetreden en zonder machtiging van zijn
kerkelijke oversten, zïlfs tegen dezes wil
in. Dominee Jardine was daarvoor spe
ciaal uit Engeland overgekomen. De Her
tog van Windsor is dus niet verzoend met
de Anglikcansche kerk, die weigerde zijn
huwelijk met een gescheidene vrouw in
te zegenen.
GENERAAL EMILIO MOLA,
opperbevelhebber der nationale troepen
van het Spaansche Noorderfront, is Don
derdag LI. omgekomen in een luchtvaart
ongeluk. Donderdag morgen was hij met
zijn vliegtuig opgestegen ter bestemming
van Valladoli. In de omgeving van Bri-
viesca is het vliegtuig om nog onbekende
reden te pletter gevallen. Het lijk van
Generaal Mola lag gansch verminkt op
25 meter van het vliegtuig. Drie stafoffi
cieren en de twee piloten die hem ver-
gezelden, werden ook allen op den slag
gedood.
«BBBBS5BBBHB9BBBBBBESBBSBBBB
1329 Trekking van 1 Juni 1937.
De andere nummers dezer reeksen en
deze der reeks 189.139, zijn terugbetaal
baar met 259 frank.
EBBBBEBBBEBBBBBBEBBBBBBBBBBB
in Beigie, van nu tot einde jaar, aan wie
ons zendt in postzegels of stort op post-
checkrekening 155.70 van V. Sansen-Van-
neste, Drukker. Poperinge, do som van
Voor het Buitenland zende men ons per
Internationaal Postmandaat:
Uit Frankrijk: 24 frank.
Uit Amerika: 36 frank.
iBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBB
Bij koninklijk besluit zijn gerangschikt,
om redenen van hun kunst-, historische
en oudheidkundige waarde, overeenkom
stig de wet van 7 Augustus 1931 de hier-
navermelde monumenten in West-Vlaan-
deren:
1. Oude deelen der Sint Martenskerk, te
Moorsele.
2. De toren van de Sint Niklaaskerk, te
Moere.
3. De toren en Onzs-Lieve-Vrouwkerk,
te Lissewege.
4. De toren van de Sint Eutropiuskerk,
te Haule.
5. De toren van de kerk van het Heilig
Kruis, te Wenduine.
6. De toren van de Onze-Lieve-Vrouw-
kerk, te Gistel.
7. Het onderste gedeelte van den toren,
het koor en de kruisbeuk van de Sint Mi
chielskerk, te Ichtegem.
8. De toren, het koor en de beuk van de
Sint Michielskerk, te Zuienkerke.
9. De torsn van de Sint Omerskerk, te
Westksrke-Roxem.
10. De beuk en de viering van de Onze-
Lieve-Vrouwkerk, te Zandvoorde.
11. De toren en de Sint-Jan-Baptist-
kerk, te Stalhille, uitgenomen de beuk en
de sacristij.
12. De toren van de kerk van Sint Me
nard, te Eernegem.
13. De Sint Maartenskerk, te Kortrijk.
14. De kerk van O.-L.-V. en de kapel
der graven van Vlaanderen in O.-L.-V.,
te Kortrijk.
15. De kleine halle, te Kortrijk.
16. De Sint Antoniuskerk, te Blanken-
berge.
17. De toren en de oude gedeelten der
Sint Eligiuskerk, te Snellegem.
18. Het oud stadhuis, te Blankenberge.
19. De oude berg van barmhartigheid,
thans stadsbibliotheek, te Kortrijk.
20. De kerk en de oude deelen van Onze-
Lieve-Vrouw godshuls, te Kortrijk.
21. De toren en de Sint Baafskerk, te
Slnt-Baafs-Vijve.
22. De toren van de Sint Amandskerk,
te Markegem.
23. De toren van de kerk van den Ver
losser, te Harelbeke.
24. De toren en de Sint Elooiskerk, te
Sint-Eloois-Vijve.
25. Het geboortehuis van Peter Benoit,
te Harelbeke.
26. De pastorij van Houtem-bij-Veurne.
27. De toren van de kerk Sint Pieter in
Banden, te Torhout.
28. Sint Janshospitaal, te Damme.
29. Het begijnhof, te Kortrijk.
30. De toren van Onze-Lieve-Vrouwkerk,
te Pittem.
31. De toren van Sint Kwintenskerk, te
Oostkerke bij Brugge.
Op Zondag 25 Juli viert de Sodaliteit van den gekruisten Zaligmakeï
haar 300-jarig bestaan. Hunne Doorluchtige Exc. Mgr. Lamiroy, Bisschop
van Brugge, Mgr. Coppieters, Bisschop van Gent, en Mgr. Rasneur, Bis
schop van Doornijk, wonen de plechtigheid bij.
Om 3 y2 uur namiddag zal een PLECHTIGE JUBELPROCESSIE uit
gaan, gevierd volgens oude traditie. Drie praalwagens en groepen van
1791 zullen hermaakt worden. De Processie is een BOETPROCESSIE zoo
als ieder jaar. Al de deelnemers zijs^ vrijwilligers. Om de steeds stijgen
de aanvraag te kunnen voldoen, werden nieuwe kruisen en bcetekleederen
bijgemaakt.
De Processie is verrijkt met aflaten. Die begeeren deel te nemen als
boeteling doen hunne aanvraag bij den Eerw. Hèer Bestuurder der Soda
liteit Veurne.
De laatste H. Mis wordt gelezen in Sint Niklaaskerke, te 11 uur.
Giften worden gestort op postchecknummers 1864.14 van E, H. Van-
derheyde, Bestuurder der Sodaliteit, Veurne.
j De Rétfeering weigert
verkiesbaarheid
(tan de terdoodveroordeelden
Maandag 11. kwamen de Ministers in
Kabinetsraad bijeen om o.m. de amnestie
kwestie te bepsreken. Na den raad: werd
bekend gemaakt dat de Regeering zich
met algemeene stemmen akkoord had ge
steld de amnestiewet voer te houden voor
de Kamer, maar met de bepaling dat aan
de terdoodveroordeelden wegens activisme
geen recht op verkiesbaarheid zou worden
verleend. De Regeeringskwes t ie zcu op de
formule worden gestald.
In afwachting dat h:t vrar.-:.tvk zou
ter stemming werden gebracht in de Ka
mer op Woensdag 11., werden tab'"re po
litieke onderhandelingen geveerd, ten ein
de de Regeexing een meerderheid te be
zorgen.
De houding der Regeering had tntus-
schen bij velen eenige verbazin g verwekt.
De Socialisten beslissen blok te
vormen en het Amnestieontwerp
met het Regeeringsamendement
goed te keuren
Dinsdag- morgen II. vergaderde vervol
gens de Algemeene Raad der Socialisti
sche Partij, ter bespreking van het am-
nestievraagstuk, De Socialisten wilden de
Regeering niet in gevaar brengen en er
werd met bijna algemeene stemmen be
sloten de socialistische parlementaire
groep aan te zetten blok te vormen en
het amnestieontwerp met toevoeging van
het Regeeringsamendement goed te keu
ren.
DE BESPREKING.
HEFTIGE INCIDENTEN.
In de Kamer moest dus Woensdag de
bespreking over de amnestie worden
voortgezet. Bij de opening der vergade
ring waren bijna alle Ministers aanwezig
en de meeste Kamerleden waren ook te
genwoordig.
Eerst werd de tekst van het Regee
ringsamendement medegedeeld; dit voor
ziet het niet verleenen van het recht van
verkiesbaarheid aan de terdoodveroor
deelden.
H. Van Glabbeke, Liberaal, was de eer
ste spreker. Deze, die zich verontschul
digd had niet tegenwoordig te kunnen
zijn op de betooging voor amnestie te
Brussel, verklaart nu dat de amnestie
geen bevrediging brengen zal in. het
Vlaamsche land; dat geen verzoening zal
bereikt worden; dat de Vlaamsche Na
tionalisten hun strijd tegen België zullen
voortzetten; dat de activisten niet waar
dig zijn van amnestie; dat degenen die
20 jaar geleden het land hebben verraden,
niet vrijgepleit kunnen worden en dat hij
dus ook tegen de amnestie zou stemmen.
H. Hubin, Socialist, ziet in de amnestie
een kwestie van opbod onder de verschil
lende Vlaamsche elementen; dat de
beweging ingegeven is door den haat te
genover Frankrijk. Zijn liefde voor Frank
rijk wil hij verkondigen. Voor hem is
Frankrijk een tweede Vaderland. Zoo Bel
gië met scheuring wordt bedreigd, weten
de Walen waar naartoe, en zijn rede ein
digde hij met den reep: «Leve Frank
rijk H. Hubin kreeg echter maar
weinig bijval voor zijn rede.
H. Bodart, Christen Demokraat, meent
dat men zich niet blind mag staven op
het verleden. Men moet enkel de toskomst
voor oogen hebben en een broederlijke
verstandhouding tusschen de twee gedeel
ten van het land nastreven. Alles moet
in het werk worden gesteld om daartoe
te komen. De huidige toestand kan niet
blijven duren; de wonde moet geheeld
worden. Een oplossing moet gevonden
worden, die voldoening geeft aan de
Vlaamsche opinie, zonder geweld de Waal-
sche opinie aan te doen. Dit geeft het
Regceringsontwerp. Talrijke Walen willen
medehelpen tot een definitieve regeling
van het Vlaamsche Vraagstuk, maar zij
moeten weten wat de Vlamingen juist
willen en waar zij naartoe willen. De ma
laise van na den oorlog, die de eenheid
van het land in gevaar brengt, moet ver
dwijnen.
H. Balthazar, Socialist, betreurt de
restrictie voor de terdoodveroordeelden.
H. Bovesse had beter gedaan zalf zijn ont
werp in de Kamer te verdedigen, daar het
Waalsch verzet dan niet zoo groot zou
zijn geweest. De Socialisten willen een
einde maken met een verleden van min
derwaardigheid. Voor de Socialisten staat
het vraagstuk voor amnestie zonder bij
bedoelingen, wat het geval niet Is voor de
Vlaamsche Nationalisten, die het grootste
belang erbij hebben dat hat ontwerp niet
goedgekeurd worde. Zij zoaken alleen eer
deuk aan België te geven, maar spreker
is ervan overtuigd dat van zoodra het
amnestievraagstuk opgeruimd zal zijn, dé
VI. Nationalisten veel van hun pluimeii
zullen verliezen, in Vlaanderen.
REDE VAN HEER VAN ZEELAND.
Dan volgde de rede van Heer Van Zee?
land, Eerste Minister.
Heer Van Zeeland wijst eerst op dé
verwarring welke ontstaan Is rondom het
amnestievraagstuk. In den grond gaat
het niet over de amnestie zelf, maar mes|
om te weten of het recht van verkiesbaar*
heid terug zal worden geschonken aan
enkele- personen die tijdens den oorlog
verraad hebben gepleegd en die steeds
blijven herhalen dat, moesten zelfde om
standigheden zich voordoen, zij dit nog
zouden doen. Mag aan Rorms en eenigf
anderen het recht verleend worden plaats
te nemen onder dezen die het Belgisch
Volk leiden? Do Regeering antwoordt
daarop: «Neen».
Het onmiddellijk belang van het vraag?
stuk is veel te gering, wijl het onrecht*
streeksch belang te groot kan zijn. Ami
nesti» is geen eerherstelling. Het ls zelfs
geen vergiffenis. Het is enkel vergeten,1
het ls een gebaar waarbij men het ver*
leden met zijn ellende den rug toekeert
om naar de toekomst te blikken. Niemand
die de amnestie zal goedkeuren, zal letsj
afdoen van de afkeuring voor de daden
van dezen die het genot der wet zullei;r
bekomen. Amnestie is ook een gebaar vaff
kracht.
Sedert het nederleggen van het regee-
ringsontwerp hebben zich nieuwe feiteni
voorgedaan, die de regeering genoopt heb*
ben het amendement op de verkiesbaar
heid neer te leggen. Bij de laatste verkie
zingen op 11 April heeft hil geen belofte
voor volledige amnestie afgelegd, hij heeft
het feit vastgesteld dat een ontwerp voor
amnestie was neergelegd.
Spreker vraagt dat allen het ontwerp
en het amendement zouden goedkeuren,
om nadien belangrijker en opbouwende?
werk te kunnen verrichten,
ANDERE SPREKERS.
H. Tollenaere, VI. Nat., teekent protest
aan tegen het ingediend amendement. De
Belgische Staat is onbekwaam de Vlamin
gen te begrijpen. Ten aanzien van de am
nestie is er woordbreuk over gansch de
lijn. Spreker brengt een eeresaluut aan
de activisten.
H. Truffaut, Socialist, verklaart nog dat
hij niets meer ten gunste der Vlamingen
zal stemmen, wijl H. Hcusiaux, Katholiek,
doet opmerken dat geen vergiffenis kan
geschonken woden zco er geen berouw
bestaat.
Het debat werd dan gesloten en het
Reg-eeringsamendement ter sprake ge
bracht.
H. Borginon, VI. Nat., neemt het woord
om den Eersten Minister te herinneren,
aan zijn belofte. De rede van H. Borginon
verwikt talrijke incidenten; aan het adres
van H. Van Zeeland roepen de Vlaamsche
Nationalisten steeds heftiger: «Woord
breuk! Woordbreuk!De Vlaamsche Mi
nisters worden door de Vlaamsche Na
tionalisten en bijzonderlijk door H. Leu-
ridan, uitgemaakt voor judassen en ver
raders. Zij worden nog ui tg-geven als
standbeelden van Vlaamsche lakschheid
en Vlaamsche verloochening».
H. Rubbens verdedigde zich dan. Hij
doet opmerken dat het amnestieontwerp
nog aan hen te danken is. Zi1, de Vlarm-
sch>e Ministers, hebben ingez'en dat, zon
der het gesteld amendement, geen am
nestie zou verkregen worden, wijl dé
Vlaamsche Nationalisten enkel doen aan
demagogie en afbrekerij.
H. Leuridan, VI. Nat., wilde dan rog
het woord nemen, maar hij kon zich niet
meer doen verstaan, waarna overgegaan
werd tot de stemming.
Eerst werd gestemd over het amende
ment dat geen recht van verkiesbaarheid
verleent aan de terdoodveroordeelden. Dit
amendement werd aangenomen met 94
stemmen tegen 65 en 26 onthoudingen.
Het verminderd wetsontwerp op zijq
geheel werd dan goedgekeurd met 95 stem*
men tegen 75 en 16 onthoudingen.
Over het Regeeringsamendement werd
volgende stemming uitgebracht:
Stemden jade Waalsche Katholi^j,,
ken, de Vlaamsche Katholieke Ministers*
Kamerleden, de Socialisten en 7 Liberalen,
Stemden neen de Katholieken H.H.
Cossée de Maulde, Coussens, Sap, Vinde-
vogel, Laenen, Schaepherders en Vcr-
poorten. Varders de overige Liberaler^
waaronder de H. Van Glabbeke, al da
Rsxisten en al de Vlaamsche Nationalist
ten, de Kommunisten en de Socialist
truffaut»
(Zie vervolg op 2' blad.)
0^*
De oude pastorij van
Houtem werd zooeven,
samen met eenige an
dere merkwaardige ge
bouwen en landschap
pen, geklasseerd door de
Kommissie van Natuur -
en Stedenschoon.
Het weze herinnerd
dat het oudste deel van
dit schilderachtig ge
bouw reeds van' de ja
ren 1617 dagteekent, de
westvleugel werd in 1689
bijgebouwd. - Benevens
zijn speciaal karakter,
eigen aan de Norbertijn-
sche kloosters, heeft de
ze pastorij nog een his
torische vermaardheid
Verworven binst den
laatsten oorlog, gezien de algemeene staf van het Belgisch leger er zijne bureelen
had: opgericht, vanwaar hij de krijgsverrichtingen leidde welke over het lot onzer
jongens beslissen moest, daar werden ook hooge bezoekers ontvangen, zooals onze
Vorsten, de Heer Polncaré en de Fransche Minister van Oorlog, H. Millerand.
<HBBBSBBB13BBBB3aEBaBSISBBBBB!8BaBflBBBBBBlBIBBBBaaBBBBBBBBBB
In «Voor Allen» van 16 Mei 1.1.
wordt gereageerd tegen ons artikel
jan 9 Mei over de Schoolkwestie.
Onze lezers zullen zich ongetwijfeld
den bezadigden toon en de redelijke
stellingen van dit artikel herinneren.
Ook moet het de goedkeuring van alle
weidenkenden wegdragen, zoowel van
geloovigen als van niet-geloovigen.
Het antwoord van Voor Allen is
dan ook niet een principieele discus
sie over het ingenomen standpunt,
maar wel een grof sarcastisch pam
fletartikel, vol rood fanatisme.
Hst is er ons om te doen die wal-
perijke journalistiek van Voor Al
leneens te ontmaskeren en aan de
kaak te stellen.
Volgens V. A. hebben wij geschre
ven dat de vrienden van het officieel
onderwijs, waar ze petitionneeren
voor gemengde scholen, valsche of
gedwongen handteekens ophalen
ook dat wij er tegen zijn de gemeen
ten verplicht te zien op afgelegene
wiiken scholen te bouwen.
Nu dagen wil V. A. uit de passages
te knippen waar dat gezegd werd. Dat
tal het leugenachtig weekblad niet
kunnen om de eenvoudige reden, dat
het niet geschreven werd.
Nu V. A. zich bevuilt, willen wij de
gelegenheid te baat nemen om nog
eens proper te antwoorden.
1. Of er ooit handteekens ge
ronseld werden voor het oprichten
van gemeentescholen laten wij hier in
't midden. Er wordt immers veel ge
daan dat niet te bewijzen valt, omdat
er overal slimme deugnieten rond-
loopen, ook binnen de schansen die
het O. O. verdedigen. Maar nu er van
wet sprake is moet er voor gezorgd
vwrden dat, waar het verlangen van
de bevolking door een petitie wordt
uitgedrukt, dit op ernstige manier
kan geschieden en de handteekens
voldoende kunnen gecontroleerd wor
denZoo werd letterlijk geschre
ven in het hoofdartikel, «waarop V. A.
iets te zeggen heeftDenkelijk heeft
het blad in onze gewettigde voorzorg
om een misbruik te voorkomen de
aanklacht van een feit gezien. Nu,
't is de gewone psychologie van een
misdadiger. Men moet niet spreken
van de koord in het huls van den ge
hangene!
2. Waar ons verweten wordt er
tegen te zijn dat de gemeenten zou
den kunnen verplicht worden scholen
te bouwen in de afgelegene wüken»,
kunnen wij niefrrbeter do,en daif te
verwijzen naar- den passus v£tar wij
het als redelijk beamen dat aan
een voldoende aantal ouders, die ern
stig een gemevnde schaal vmnen, vo1-
gens hun ovinie, voldoening zoude
worden gegeven
Wat echter vooral als plomp fana
tisme voorkomt, is het totaal gemis
aan logika, dat over gansch het arti
kel wordt aangevoeld, maar vooral
waar er sprake is van de rechten der
katholieke bevolking.
De lezer oordeele zelf.
«Het klerikaal weekblad, aldus
V. A., stelt ook de onzinnige vraag,
waarom wij niet evenveel rechten toe
kennen aan de vrije als aan de off.
school. Dat is klaar als pompwa
ter. De officieeie school is de school
van iedereen... Iedereen kan ln volle
vertrouwen-zijn kinderen naar de of
ficieeie school zenden. Zij zullen er
in een geest van verdraagzaamheid
en van onafhankelijkheid opgevoed
worden.
Wat er bij het overlezen van dit
•prQza klaar blijkt als pompwater is:
1. Daar er van schoolgelijkheid
volstrekt geen sprake meer kan zijn.
Dat wordt trouwens o.m. in het ar
tikel uitdrukkelijk bekend.
2. Dat er zelfs voor het vrij on
derwijs volstrekt geen leefbaarheid
meer mag bestaan. «De off. school is
de school voor iedereen», dus ook
voor de geloovigen, die én volgens
hun geweten én volgens de kerkelijke
wet voor hunne kinderen toch een
godsdienstige opvoeding moeten opr
eischen.
Tegènover de katholieke
schap stelt V. A. zich hier aan
100 hitleriaansch. Nu, wij weten al
lang dat al het gezeem der socialisti
sche pers over schoolvrede en gewe
tensvrijheid maar larie is, en moest
ooit de B. W. P. over Vlaanderen re-,
geeren, wij er hier even slecht zou-,
den voorstaan als onze geloofsgenoo-
ten voor 't oogenblik in Duitschland^
Wij betwijfelen hier niet dat enkele
socialistische leiders het met den
schoolvrede goed meenen, en in ge-
moede overal scholen begeeren «vol
gens den wil der bevolking»; maar
de geest van hun partij is anders. Het
grootste deel der socialisten is niet
verdraagzaam. Dat bewijst de taal
van V. A.
A
En het gaat ook niet op te beweren
dat in de officieeie scholen de kinde
ren in een geest van verdraagzaam
heid worden opgevoed. De opvoeding
is er niet enkel ongodsdienstig, ze is
ook on-burgerlijk: ze leeren er im
mers niet leven met menschen van
een ander gedacht, maar integendeel
er op uit zijn deze te duivelen en te
verdrukken. Schrijver van bedoeld ar
tikel is er een levend bewijs van; hij
is allerminst verdraagzaam.
Men zou hier echter nog een ach-
ternoortie kunnen vinden om zijn
nlan te trekken, en tóeeèven dat deze
ne school maar een krabberwas,
die van zün burgerijike opvoeding niet
meer heeft meegedragen dan van zijn
lessen in het nedérlandsch. Wat nogal
gemakkelijk te verdedigen ware gezien
het taaltje dat hij schrijft...
Dat ware het eenig antwoord, DIE
(sic) daarop past! Om het met zijn
eigen woorden te zeggen!
V. Sansen-Vanneste.
18 cBsaxsssBXgisaasBeaEaBSiaüBBB
DE NIET-INMENGING
We hebben hier al zoo dikwijls aan
getoond, dat de niet-inmenging, niet
tegenstaande de mooiste initiatieven,
niettegenstaande de best-bestudeerde
plannen nooit effektieve uitslagen zal
bereiken, omdat het princiep van de
niet-inmenging in de Spaansche bur
geroorlog uit den aard der zaak zelf
niet verwezenlijkbaar is. Hoe zou men
zich kunnen indenken, dat landen,
die de eind-overwinning zouden wil
len zien aan de zijde waarvoor ee
geopteerd hebben, zich volledig zou
den afzijdig houden wanneer de mo
gelijkheid van de tegenovergestelde
uitslag blijft bestaan. Dat is het ge
val voor Duitschland en voor Italië
die nooit een andere zegepraal zullen
aanvaarden of erkennen dan die van
de legers van Generaal Franco en dat
is ook het ggpal voor Rusland en
Frankrijk, ook wel voor Engeland die
voor het oogenblik de overwinning
van de regeering van Valencia wen-
schen. Toch was de schijn gered. Met
ettelijke weken uitstel werd toch de
bewaking van de Spaansche kusten
toegepast door Fransche, Engelsche,
ltaliaansche en Duitsche schepen. In
hoeverre hierdoor uitslagen bereikt
werden is nog niet uitgemaakt. We
weten ook niet of juist die niet-in
menging geen gelegenheid heeft ge
boden voor een interventie, maar ver
schillende feiten geven ons wel een
zekér recht te vermoeden dat het zoo
was. Eindelijk geven de laatste schok
kende gebeurtenissen reden om te
gelooven dat de rooden door de niet-
interventie geschaad werden. De ver
schillende beschietingen op Engel
sche, ltaliaansche en nu vooral op
Duitsche schepen meenen we niet an
ders te moeten interpreteeren dan als
een poging van de regeering van Va
lencia om de niet-inmenging te doen
ophouden opdat de bevoorrading van
wapens en munitie uit Rusland weer
vrijer zou kunnen gebeuren. Waar
schijnlijk zijn die beschietingen zelfs
gebeurd op aanstichting van de Sov
jet-Republiek zélf. De krijgskansen
waren in de laatste tijden immers
weer ten gunste van de troepen
van Franco gekeerd, die belangrij
ke vorderingen gemaakt hebben in
het Baskenland. Rusland heeft al te
veel egijverd in Spanje om er de
vruchten van te zien verloren gaan.
Let wel, ook Italië of Duitschland
zouden in het omgekeerde geval er
wel iets op gevonden hebben. En het
is rfaarom dat we beweren dat van
niet-interventie nooit iets zal in huis
komen!
DUITSCHLAND EN ITALIË ZIJN
ER IN GELOOPEN
Aldus beschouwd hebben de Duit-
scherp en de Italianen na de beschie
ting van de kruiser Deutschlandi»
een flater begaan door zich zoo plots
uit de niet-inmengingscommissie te
rug te trekken, want daarmee hébben
de rooden hun doel bereikt: de niet-
inmenging bestaat voortaan niet
meer, en de Russische schepen zullen
weer aanleggen op de Spaansche
Oostkust en de Fransche zuidergren
zen zullen weer opengesteld worden.
Nochtans hadden de Duitschers en de
Italianen machtige wapenen in hun
handen gekregen na de beschieting
van het internationaal toezicht. Hun
ne doode officieren en matrozen be-
teekenden evenveel vuistslagen die ze
konden laten neerbonzen op de groe
ne tafels der internationale bijeen
komsten om hunne politieke eischen
te onderschrijven. Door de beschie
ting van de versterkte haven van Al-
meria als weerwraakmaatregel zullen
ze maar weinig gewonnen hebben en al
hun troeven verloren. Geheel die han
delwijze is trouwens kenschetsend
voor de Duitsche zoowel als voor de
ltaliaansche politiek. Oploopendheid
en open spel, waardoor ze telkens in
alle strikken vallen hen door ge
slepener diplomaten gespannen. De
Franschen en de Engelschen zijn heel
wat listiger en soepeldert
GESPANNEN TOESTAND
Hierdoor is de internationale toe
stand weer zeer gespannen geworden.
Het nieuwe onweer brengt ons terug
in herinnering de gevaarlijke dagen
van de herbezetting van de Rijn
zone, toen we op het nippertje aan
den oorlog ontsnapten.. Weer is het
Duitschland, die zal beschuldigd wor
den om de beschieting van de stad
Almeria. Natuurlijk zal Duitschland
zich beroepen op de vreeselijke slach
ting aangebracht onder de beman
ning van zijn oorlogsboot door de
vliegtuigen van Valencia, maar hoe
zal dit ten slotte verklaard of ver
draaid worden? Rusland zal de gele
genheid niet laten voorbijgang om
herrie te verwekken op internationaal
gebied zooals het in alle landen op
binnenlandsch gebied wanorde sticht.
De communistische Staat tracht iede
re schijn van recht aan zijn zijde te
krijgen om die uit te spelen tegen de
landen wier ondergang het gezworen
heeft. In de Spaansche oorlog laat
hij het genoeg gevoelen dat hij eigen
lijk niets anders dan de wettelijke
regeering steunt tegen rebellen
Toen er voorstéllen kwamen vanwege
Engeland om een wapenstilstand te
bewerken onder de strijdende legers,
ging het akkoord op voorwaarde dat
de rebellen het eerst de wapens neer
legden. De onmenschelijkste wreedhe
den worden de rebellen, (Ie Duitsche
en de ltaliaansche vrijwilligers toe
geschreven, zoo de totale vernieti
ging van de Baskische steden, ter
wijl het toch bewezen is dat de roo
den voor den aftocht zelf de gruwe
len verwekken om ze te kunnen toe
schrijven aan de nationalen. Duitsch
land en Italië beschuldigen Rusland,
goed, maar dan mogen ze toch de
communisten geen wapens in de han
den geven! Bij een oorlog kan geen
enkel land in West-Europa gebaat
worden. Alleen Rusland tracht er
munt uit te slaan;, omdat het weet
dat oorlog en rebolutie zijn aanhang
vergrooten en het dus sterker maken.
Dat Engeland, Duitschland, Italië en
Frankrijk da.ar mtfar goed van bewust
zijn en de handen in mekaar .leggen
voor een westelijk pact. Waarschijn
lijk is dit laatste weer uitgesteld.
Maar komen moet het, voor de vrede
in Europa en de wereld. Allen moeten
daarom wat water in hun wijn doen.
Wij denken dan ook dat de toestand
niet hopeloos is. Er zijn al zooveel
ernstige incidenten gebeurd in de
laatste tijden die oorlog konden ver
oorzaakt hebben. De belofte van fl-
nancieele hulp door Frankrijk aan
Duitschland afgelegd na het laatste
bezoek van Dr Schacht aan Parijs zal
hier misschien invloed hebben en En
geland zal al doen wat het kan om
de opgehitste gemoederen te bedaren.
Immers meer dan wie ook is Enge
land bij de voortduring van de vrede
gebaat!
(Verboden nadruk.) ROSKAM.
