Gesprekken te Berchtegaden
IN ONS LAND
Het V.K.V. Kongres te Brussel
De Mensch
WEEKBLAD: 50 CENTIEMEN
35' JAAR. - N' 1
«DE POPERINGENAAR
SANSEN-VANNESTE
KATHOLIEK NIEUWSNOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD. - VERSCHIJNT WEKELIJKS
Onze Prinsjes bij de Zangers van La Croix de Bois
INTERNATIONAAL OVERZICHT
MODERNE STIJL
GEEN PESSIMISME
De Russische poolvorschers, Papanin en zijn makkers, bereikt
DE CHRISTEN
Voorstellen tot gemeentelijke Concentratie
DE VERJARING VAN HET
AFSTERVEN
VAN KONING ALBERT I
DIPLOMATIEKE CONFEREN
TIE TE BRUSSEL
EEN DINER KONING LEO
POLD AANGEBODEN DOOR
Z. EXC. MGR MIC ARA,
PAUSELIJK NUNTIUS
NAAR NORMALE BETREK
KINGEN MET ITALIË
PROF. Dr M AU RITS SABBE
OVERLEDEN
H. PIERRE DE SMET WORDT
BENOEMD TOT MINISTER
VAN ECONOMISCHE ZAKEN
MINISTER MARCK HOUDT
GROOTE KUISCH
Aanhoudingen in den Dienst der
Rijksdrukwerken.
HEER BODART VERLAAT
LA CITÉ CHRÊTIENNE
EN STICHT EEN NIEUW BLAD
DE KAMER EN DE OPRICH
TING DER CULTUURRADEN
NAKLANKEN VAN DE
VECHTPARTIJ IN DE KAMER
DE VERKOOP VAN VLIEGTUI
GEN VOOR SPANJE IN DEN
SENAAT BESPROKEN
HET ONTHAAL IN DE PERS
GUNSTIG
BIJ DE KATHOLIEKEN
DE KATHOLIEKE VLAAM
SCHE PERS ONTVANGT
GUNSTIG DIE VOORSTELLEN
SCHRIK VOOR EENE
KATHOLIEKE MEERDERHEID
BIJ DE SOCIALISTEN
ZONDAG 20 FEBRUARI 1938
HUgever: s
POPERINGE
ITelefoon Nr 9. Poitch. Nr 155.70. p
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR l JAAR (per post)
I Binnenland 25.fr.
1 Belgisch Kongo 45.fr.
p Frankriih 45.fr. jj
H Alle andere landen 45.fr. g
Medewerkers si in verantwoordelijk voor S
hun artikels.
nPEBSKENUS
TARIEF VOOR BERICHTENi
Kleine berichten per regel 1.25 fr.
Kleine berichten (minimum) 4.fr,
I 2 fr. toel. v. ber. m. adr. t. bur.
Berichten op 1° bl. per regels.fr.
Berichten op 2e bl. per regel 2.50 fr.
Berichten op 3s bl. per regel 1.50 fr.
Rouwber. en Bedank, (min.) 7.fr. j|
Te herhalen aankondigingen
nrijs op aanvraag.
J Annoncen zijn vooraf te betalen en
moeten tegen den Woensdag avond
ingezonden worden. Kleine be-
i richten tegen den Donderdag noen.
kV
Prinses JosepKine-Charlotte cn Prins Bcudewijn zijn deze week gaan luisteren
naar het Paleis der Schoone Kunsten waar het beroemd kinderkoor van «La Croix
de Bois» optrad. Na afloop der feestelijkheid zijn onze twee konigskinderen bij
de jonge zangers geweest en hier aden we Prinses Josephine-Charlotte temidden
de koorknapen.
en zelfs van hun kinderen op weg ge
bracht worden naar de kerk. Nog
nooit werd zooveei voor de jeugd ge
daan als nu, en met reden.
Het hert van den mensch is hol en
vol, ij del van glorie en vol van vui
ligheid.
Zei Louis Veuillot niet: «Zelfs de
consciëntie van een eerlijk man doet
me walgen.
We zien overal modder en toch
moeten wij een ideaal hebben en ge-
looven in het klare bronnewater.
Een Fransche dichter die meer
zwijntje was dan poëet, Baudelaire,
bad tot den hemel: «O God, geef mij
den moed mijn hert te bekijken zon
der ervan te walgen.
Nog beter alzoo bidden, rechtzinnig
en nederig zijn, nietigheid te beken
nen en ook zijn zonden, dan te doen
lijk de Pharizeër of gelijk de schis
matieke Popen overtijd in Rusland,
gekozen om hun uiterlijke hoedanig
heden, schoonen baard, hooge gestal
te, gunstig voorkomen, le physique de
l'emploi.
We moeten de toilet van ons ge
weten verzorgen. Hier valt niet te
poederen of te fardeeren. God door
grondt herten en nieren. En dat bin
nenste kunt ge niet roodverwen.
Zijt ge een verloren zoon, keer te
rug.
Er is altijd een vader die uitziet
naar die terugkomst. En van die twee
die weenen, krijscht vader nog het
meest... van vreugde. Hij ontvangt
a la papa.
Uw geluk hangt aan een draad en
uw leven hangt aan een haar.
En misschien valt uw haar uit.
Denkt aan de toekomst.
De toekomst is de gendarm van
God.
Een Fransche dichteres, la Comtes
se de Noailles,. schreef pessimistisch
«Ik ben bijna dood, ik ben reeds
dood, omdat ik weet dat ik toch eens
sterven moet.Sedert is zij gestor
ven zonder de blijheid der christelij
ke hoop op een beter leven en omdat
zij geen gezichteinder had naar den
hemel, is haar lachader gesprongen
binst haar leven, lang voordat ze
stierf.
De eerste vrouw verschoot en ween
de als zij den eersten doón zag van
haar leven, een lijk stakestijf, en 't
moest nog haar lieve Abel zijn, door
zijn eigen broeder gekaduind.
En toch zingt de Kerk bij de be
graving ook van het dierbaarste we
zen een troostvollen zang met vreug-
demuziek: «Ik ben de verrijzenis en
het leven. A. B.
«lllllllllllllHIIlHBSillBlUmillHIBlIBIIllHSIHlIBfllB
-xx 'mmm mm
i - -
Het is niets van een mensch
zegt men bij een onverwacht sterf
geval.
De mensch is een wezen klein van
formaat, en in dit kort tijdbestek,
dat men zijn leven noemt, gebeurt er
veel van af de woorden die de Kerk
over de doopeling uitspreekt: «Ga
weg uit dezen dienaar Gods» ('t is
aan 't adres van den duivel), tot de
woorden bij het sterfbed: «Ga heen
christene ziel.».
Als het kind te teer opgebracht
wordt en in de watte ligt, kan het la
ter tegen geen duw.
De H. Kerk legde op onze tong bij
het doopsel een beetje zout, het zout
der wijsheid, die levensspecerij die
zoowel te passé komt.
Later, groot geworden, vergeet men
het doel van zijn leven. De opvatting
verschilt. Voor velen is het maar
kwestie meer van een beafsteak. De
ziel en de hemel worden uit het oog
verloren. De index speelt een hoofd
rol.
Maar God heeft ook een oog, en Hij
verliest ons nooit uit dat oog. Altijd
kijkt Hij met welgevallen op ons neer.
Zou God geen oog hebben? Hij die
ons oog heeft gemaakt, zou Hij niet
zien, ons niet zien, en geerne zien?
O Heer, wat zijt ge goed, hoe dat ge
U toch wilt interesseeren aan een
schepsel lijk lk?
De jeugd is glad als en helling met
bruine zeep bestreken. Velen tuime
len, ook in de mannenjaren capitu-
leeren velen voor den duivel.
Die zich vergenoegt 's Zondags met
een vroegmis, de messe-d'express met
de preek van 10 minuten, heeft al
niet veel voedsel voor zijn geestelijk
leven. Hij bidt misschien nog, maar
hij zou willen zijn gebed naar de he
mel sturen met betaald antwoord, en
hij verwacht antwoord per keerende
oost.
Hij is spijtig als hij hoort afroe
pen: Vigilie, of quatertemper. En hij
vergeet dat het niet nadeelig is voor
zijn maag en zijn galblaas. Hij ver
geet dat de penitentie een goê re
medie is.
Harde waarheden hoort hij soms.
Maar het is beter dat te hooren, dan
doof te zijn.
Wacht ge om den Dokter te raad
plegen de uren waar er meest volk
is? Voor de biecht gaat ge als ze al
gaan en dat er maar tijd is voor een
vermaning, te veel omnibusvoor
allen.
Die luidst preekt, doet niet altijd
meest goed. Een boer zei het eens op
zijn manier: «Het is de koe niet die
meest melk geeft, die luidst beurelt.
Tegenwoordig zijn er mannen die door
de zachte prediking van hun vrouw
iès& 'MÈ
k J. Ot 9| -
i --'A. i :!!i Six. S
De Ru»»i»che ijsbreker «Taymir» die met alle mogelijke «poed door het ija een
baan heeft gezocht om het drijvende ijsveld te bereiken waarop Papanin en zijn
makkers zich bevinden.
Een tweede dergelijke Russische boot
de a Moermantrachtte ook door het ijs
te geraken om hulp te bieden aan Papa
nin. Soms moest het ijs met dynamiet
opgeblazen worden om verder te geraken.
Reeds sedert enkele dagen waren de
booten eenigszins in betrekking gekomen
met de Poolvorschers bij middel van
licht- en rooksignalen.
Aan boord van beide ijsbrekers waren
vliegtuigen meegevoerd. Papanin liet we
ten dat zich een ijsvlakte gevormd had
in de nabijheid van hun kamp genoeg
Om vliegtuigen te laten landen. De vlieg
tuigen werden dan uitgepakt en stegen
op de Ijsvelden op. Zoo konden de
vliegtuigen van beide ijsbrekers het kamp
Papanin bereiken en een verbinding tot
stand brengen tusschen het kamp der
Poolvorschers en de schepen.
Papanin heeft dan bevolen dat eerst
zijn wetenschappelijke apparaten naar de
ijsbrekers zouden gebracht wo~v en voor
aleer een hunner. Desnoods, verklaarde
hij, kunnen wij het hier nog drie maan
den uithouden, ons ijs is nog goed en wij
hebben nog genoeg levensmiddelen voor
drie maanden.
Men is thans bezig met het opstellen
van de plannen voor de definitieve redding
van de expeditie.
SCHUSCHNIGG BIJ HITLER.
ffet onverwachte bezoek van de
Oostenrijksche kanselier bij Hitier
heeft, bijna evenveel als de wijzigin
gen in het Duitsche leger en de di
plomatie een week vroeger, heel wat
opzien gebaard in geheel Europa. Men
heeft deze gebeurtenis zelfs willen in
betrekking stellen met de eerste. Het
onderhoud heeft elf uren geduurd en
het ging natuurlijk over de Duitsch-
Oostenrijksche verhoudingen. Als men
zich herinnert hoe gespannen die ver
houdingen geweest zijn tijdens het
jaar 1935 en de tijd die dat jaar voor-
afging, waarbij de Duitsche natio-
naal-socialisten een terreur verwek
ten in Oostenrijk, en de kanselier
Dolfuss het leven verloor, kan men
zich indenken dat het bezoek van
kanselier Schuschnigg te Berchtesga-
den als een gebeurtenis van uitzon
derlijk belang is beschouwd gewor
den, dat uitgebreid commentaar heeft
uitgelokt in de meeste dagbladen.
HET ACCOORD VAN 11 JULI 1936.
Het Oostenrijksche vraagstuk heeft
langen tijd de nachtmerrie gevormd
van de Europeesche diplomaten. Het
feit dat Oostenrijk door het verdrag
van Trianon herleid geworden was tot
een kleine Staat, die losgerukt was
geworden uit de machtige dubbele
monarchie, had de Oostenrijkers ge
weldig ontmoedigd. Ze konden zich
niet verzoenen met de gedachte niet
meer tot een machtig rijk te behoo-
ren en stilaan groeide een beweging
voor aansluiting bij Duitschland, de
Anschlussbeweging. De geallieerden
en vooral Frankrijk, die een zoo ge
makkelijke uitbreiding van Duitsch
land, na het vernietigende verdrag
van Versailles niet konden gedoogen
hebben toen alles in het werk gesteld
om die versmelting te beletten. De
hulp onder vorm van leeningen, die
de Oostenrijksche regeeringen vroe
gen en die Duitschland niet kon ver-
leenen, was een zeer gepaste gelegen
heid om voorwaarden van dien aard
te stellen. Van dan af verdedigden de
Oostenrijksche regeeringen de zelf
standigheid van het nieuwe Oosten
rijk. In het binnenland bleef de An-
schlussgedachte echter intens voort
leven en met de groei van het natio-
naal-socialisme in Duitschland ver
hoogde de spanning meer en meer.
IBSBiglUIUliailUIIUIIIlHtUllBUIIEBIIinii
Toen het notionaal-socialistische be
wind in 1933 in Duitschland tot stand
kwam begon de afdeeling van de na-
tionaal-socialistische partij in Oos
tenrijk een buitengewone activiteit
aan de dag te leggen, die tijdens het
bewind van Dolfuss tot een toppunt
steeg en leidde tot een reeks van ter
roristische daden, die de kanselier het
leven kostte.
Toen nam Mussolini een dreigende
houding aan, niettegenstaande de
sympathie die hij voor het nieuwe
Duitschland koesterde. Zijn troepen
werden zelfs samengetrokken aan de
Brennerpas. Hitier, door geheel de
wereld bestreden, voelde zich gedwon
gen om tusschen te komen en einde
lijk brak een periode van rust na het
sluiten van het Duitsch-Oostenrijksch
accoord van 11 Juli 1936. Het belang
van deze stap is zoo groot geweest,
dat hierdoor alleen de as Rome-Ber-
lijn is kunnen tot stand komen, die
sedert bijna twee jaar geheel het his
torisch gebeuren van Europa be-
heerscht.
DE BEPALINGEN.
Het is daarom wel Interessant, de
bepalingen te herhalen, van dat ac
coord, temeer daar de dagbladen
voortdurend de overeenkomst aanha
len. Eerst en vooral erkende Duitsch
land de volledige souvereiniteit van
de Oostenrijksche bondstaat. Ten
tweede beschouwden de beide regee
ringen de in het andere land be
staande politieke verhoudingen als
een binnenlandsche aangelegenheid,
wat noch min noch meer beteekende
dat Hitier zich onthield van tusschen-
komst of openlijke steun aan de na-
tlonaal-socialisten van Oostenrijk en
zich zelfs voornam hunne voortva
rendheid in te toornen. Ten derde zou
de Oostenrijksche regeering zich
steeds gedragen als een Duitsche Staat
en daarom de kultureele en economi
sche toenadering tot Duitschland be
vorderen. Er werd zelfs in overweging
genomen om Duitschgezinden in de
regeering op te nemen.
DE UIVOERING VAN HET
ACCOORD.
Alhoewel de nationaal-socialisten
zich van tijd tot tijd nog eens lieten
hooren mag toch gezegd worden, dat
de overeenkomst door de twee par
tijen werd nageleefd. Oostenrijk ken
de een periode van binnenlandsche
rust, het benoemde enkele pro-Duit-
sche ministers onder andere Guido
Schmidt, die Schuschnigg vergezeld
heeft naar Berchtesgaden. Wat de
cultureele en economische toenade
ring betreft, hier schijnt nog heel wat
te doen te zijn en dit kan wel een van
de bijzonderste redenen geweest zijn
die tot de huidige bijeenkomst geleid
heeft.
GISSINGEN.
Door het feid dat maar weinig be
kend is van de uitslag van het onder
houd is de verbeelding van de jour
nalisten weer, dikwijls in het belache
lijk toe, aan het werk gegaan. We we
ten alleen dat Schuschnigg geen nieu
we toegevingen heeft gedaan aan
Duitschland en dat het accoord van
11 Juli 1936 van kracht blijft. Het is
dus een bevestiging van de onafhan
kelijkheid van Oostenrijk. Volgens
sommige bladen zou Hitier gepoogd
hebben door de uitnoodiging van de
Oostenrijksche kanselier om de An
schluss zonder geweld te verwezenlij
ken en de wereld voor een voldongen
feit te stellen, ofwel zou hij Schusch
nigg hebben willen verplichten om na-
tionaal-sorialisten in de regeering te
doen opnemen. Dit zou te verklaren
zijn als een poging om door een buiten-
landsch succes de aandacht van de
wereld af te leiden van de binnen
landsche moeilijkheden. Doch zooals
we verleden week schreven moeten de
hervormingen die onlangs aange
bracht werden in het beleid van de
Duitsche Staat niet noodzakelijk ver
klaard worden als een gevolg van
moeilijkheden. De gemakkelijke uitleg
van de afleiding van de aandacht,
houdt dus geen steek. Trouwens hoe
wel de gedachte van de Anschluss
blijft voortbestaan en zeker een der
programmapunten van hei nationaal-
socialistische Duitschland blijft, zou
den de tijdsomstandigheden voor een
rechtstreeksche actie in dien zin voor
het oogenblik zeer slecht gekozen zijn
en blijk geven van diplomatieke on
handigheid, wat van de huidige Mi
nister van Buitenlandsche Zaken, von
Rïbbentrop, zeker niet- verwacht
wordt. Het zou namelijk de breuk van
de as Rome-Berlijn beteekenen en
zooiets is niet zoo spoedig te verwach
ten.
(Verboden nadruk.) ROSKAM.
Op Donderdag 17 Februari 11. was het
de vierde verjaringsdag van het afster
ven van Koning Albert. I, die zoo onge
lukkig aan zijn einde kwam in de rotsen
van Marche-les-Dames.
Te Brussel evenals in vele steden van
het land werd deze droevige verjaring
herdacht en werden herdenkingsplechtig
heden gehouden. Te Laken werd een be
zoek gebracht aan den grafkelder der.
Koninklijke Familie door de overheden
en talrijke bloemengarven neergelegd op
het graf van de betreurden vorst.
De Belgische diplomaten, ambassadeurs
of gezanten in de verschillende hoofdste
den van Europa, zijn Zaterdag 12 Februa
ri 11. samen gekomen te Brussel, om te
beraadslagen met den H. Spaak, Minister
van Buitenlandsche Zaken. De gezant te
Moskow, H. Letellier, had zich doen ver
ontschuldigen wegens ziekte.
Tijdens deze diplomatieke conferentie
werd de algemeene politiek besproken en
de richtlijnen van België's Buitenland
sche politiek nader toegelicht.
Op Woensdagavond 9 Februari 11. heeft
Z. Exc. Mgr. Micara, Pauselijk Nuntius
te Brussel, een diner aangeboden aan Z.
M. Koning Leopold. Verschillende hooge
personaliteiten woonden het diner bij,
o. m. Z. Exc. Kardinaal Van Roey, aarts
bisschop van Mechelen.
Het blijkt dat in kabinetsraad gehouden
op einde der vorige cie Regeering
zich akkoord verklaard heeft tot liet aan-
knoopen van normale betrekkingen met
Italië en er een gezant te sturen. België
zal dus in feite de aanhechting van Atoës-
sinië door Italië erkennen.
Op verzoek van den H. Spaak zou hier
mede evenwel nog een 14-tal dagen ge
wacht worden.
Zaterdagmorgen. 12 Februari 11. is te
Antwerpen ds Hr Dr Maurits Sabbe in
zijn woning overleden. Hij is bezweken
aan een hartkwaal.
Prof. Dr Maurits Sabbe is een bekende
Vlaamsche letterkundige. Onder zijn wer
ken stippen wij aan Aan 't Minnewa
ter Filosoof van Sashuishet too-
nselstukje Bietje enz. Sedert 1919 was
hij conservator van het Plantin museum
te Antwerpen. Hij was een vrijzinnige
maar vermeed steeds anderdenkenden te
kwetsen.
De overledene is geboortig uit Brugge;
hij zag aldaar het levenslicht in 1873.
Hij we d te Antwerpen met veel plech
tigheid ten grave gedragen.
Het schijnt wel dat de vervanging van
den Heer Van Isacker als Minister van
Economische Zaken op heel wat moeilijk
heden stootte. Eerst was er veel spraak
van dat de H. Prof. Eyskens, een bekend
Katholiek Vlaming, dit ambt zou toever
trouwd worden, maar van Waalsche zijde
is hiertegen nogal heftig verzet gerezen
en de H. Janson zag dan uit naar een
andere persoon. Dan werd er nog spraak
van de HH. Van Dijck, bestuurder der Fir
ma Bell Telefoon uit Antwerpen en de
H. Prof. Van Goethem, en ten slotte weid
de H. Pierre De Smet benoemd tot Mi
nister van Economische Zaken.
H. Pierre De Smet werd docr de Bra-
bantsche katholieke conservatieven voor
gesteld tot Senator en nadien als dusda
nig aangesteld. Hij is Ingenieur in burger
lijke bouwkunde en is Professor aan de
Katholieke Hoogeschool te Leuven.
H. De Smet behoort niet tot den kring
der Katholieke Vlamingen en ka* als dus
danig ook niet doorgaan. Aldus werd ook
de invloed der Kath. Vlamingen vermin
derd in den schoot der Regeering waar
nog slechts de HH. Rubbens en Marck het
Katholieke Vlaamsche Land vertegen
woordigen.
De taak van Vlaamsche rechtsvorde
ring in de Regeering berust dus alleen nog
op die twee Heeren die het ervoor niet
onder de markt zullen hebben.
Vroeger werd reeds herhaaldelijk een
onderzoek ingesteld in den dienst der
Rijksdrukwerken te Brussel. Deze inrich
ting bezorgt aan alle ministexieele depar
tementen het noodige drukwerk en hangt
feitelijk af van het Ministerie van Ver
keerswezen.
Minister Marck heeft nu een nieuw on
derzoek bevolen, dat aanleiding heeft ge
geven tot waarschuwing van d? gerech-
teriijke diensten. De Minister wilde orde
scheppen in zijn departement.
Het gerecht heeft dan de aanhouding
bevolen van den bestuurder van den
Dienst, den H. Buytaert, die sedert jaren
kommissiegeld zou hebben aanvaard van
zekere leveranciers, voor een totaal bedrag
van 60.000 fr.
De boekhouding werd aangeslagen en
leveranciers, die bij da zaak betrokken
zijn, werden eveneens ingerekend. In het
geheel zouden reeds etn 15-tal personen
zijn aangehouden.
In verband met nijdige artikels van den
Christen Demokratischen. Volksvertegen
woordiger H. Bodart, over de zoogezegde
verongelijking der Walen, en het. recht
der Waalsche Demokraten in het bijzon
der, is ruzie ontstaan tusschen den Heer
Bodart en de redactie van La Cité Chré-
tienne
H. Bodart wilde zijn campagne niet
stopzetten zooals hij het gevraagd werd.
Ten slotte heeft de H. Bodart het bedoeld
blad verlaten en heeft gemeld een nieuw
blad te zullen stichten, Ia Justice
Sociale
Het blad is reeds verschenen en in het
eerste nummer werd een scherpe uitval
gedaan tegen de Vlamingen en tegen de
Vlaamsche Christene Demokraten.
In de Kamerzitting van Dinsdag II
werd de Minister van Onderwijs geïnter
pelleerd over de oprichting van de cul-
tuurradem en dit benoemingen van leden
dezer nieuwe organismen.
H. Piérard, Socialist, vond de cultuur-
raden volkomen overbodig en noemde ze
een misbaksel.
H. Balthazar, Socialist, keurde de in
deeling af welke in acht werd genomen
bij de benoemingen. Deze zijn geschied
in verhouding van de belangrijkheid der
partijen, en kan tot niets goeds leiden,
slechts tot confiikten. Geen politieke per
sonaliteiten zouden mogen benoemd wor
den tot lid der cultuurraden.
H. Bcrginan, VI. Nat., uitte ziel tegen
de benoeming van politieke mannen tot
lid der cultuurraden en wets erop dat het
Vlaamsch Nationalistisch intellect ver
waarloosd werd.
H. Van Cauwelaert, Kath., verklaarde
dat van Vlaamsche 2ljde veel wordt ver
wacht van de cultuurraden. Het is een
oöicieele erkenning van de cultureele
autonomie. De cultuurraden hebben een
invloedrijke zending te vervullen.
Ons cultureel leven, moet worden be
vorderd en naar zijn meening zijn de aan
gestelde personen iii staat dit doel te be
reiken. Rekening moet evenwel gehouden
dat Vlaanderen overwegend katholiek is
en dat dus in aanmerking moest worden
genomen bij de benoemingen van de leden
.der cultuurraden. In den Waalschen cul-
tuurraad komt ook het vrijzinnige tot
uiting. Er mag ook niet uit het oog wor
den verloren dat sedert twintig jaar de
Minister van Openbaar Onderwijs steeds
een vrijzinnige is geweest. Spreker ziet
er evenwel geen bezwaar in dat het aan
tal leden op 7 zou worden gebracht, op
dat aldus voldoening zou kunnen geschon
ken worden aan den H. Borginon. De Ka
tholieken willen, van de cultuurraden geen
politieke instelling maken maar slechts
een werktuig tot cultureele verheffing van
het volk.
De H. Hoste, Minister van Openbaar
Onderwijs, antwoordde aan al de vorige
sprekers. Hij ziet er geen bezwaar in dat
binnen eenigen tijdi het aantal der leden
van de cultuurraden wordt uitgebreid.
H. Sindic heeft een klacht ingediend
bij het gerecht tegen de Volksvertegen
woordigers M.-H. Jaspar, Lahout en Del-
brouck, wegens de slagen hem toegebracht
tijdens ds beruchte vechtpartij in de Ka
mer van over een paar weken. De l'roku-
reur des Konings heeft nu een aanvraag
ingediend bij de Kamer om van nu reeds
rechtsvervolgingen te kunnen inspannen
tegen bedoelde personen. De kwestie werd
naar een bijzondere kommissie verzonden.
In den Senaat op Dinsdag 11. heeft de
H. P. De Mont, Rexist, een interpellatie
gehouden omtrent de kwestie der vlieg
tuigen welke door zekeren Perel werd ge
kocht aan de Sabenanaar verluidt
voor rood-Spanje, en die betaald werden
maar nimmer geleverd.
Deze kwestie wefd reeds behandeld in
de Kamer en gaf er aanleiding tot de
zware vechtpartij van vóór een paar we
ken. Spreker verklaarde o. m. dat zijn
partijleden in de Kamer ongelijk hebben
gehad deze kwestie in de Kamer te heb
ben voorgeschoteld als een sardien op een
groote plat zooals een zalm
Na antwoorden van de betrokken Mi
nisters werd de kwestie gefloten verklaard.
Clercq is beseft het gevaar en hij daagt
op om aan de katholieken een bondge
nootschap aan te bieden dat het gevaar
moet afwenden.»
Ons zou het veel genoegen doen kon er
goede verstandhouding geworden tusschen
alle weldenkende Christene Vlamingen
om samen de christelijke en vlaamsche
belangen te verdedigen. Dit moet ech
ter gebeuren zonder dubbelzinnigheid.
We verhopen dus ook dat alle Belang
hebbende Overheden de zaak zullen be-
studeeren en de goede oplossing betrach
ten en dat dan alle groepen goeden wii
zullen aan den dag leggen. De leuze
weze: «Stormloop tegen socialisten en li
beralen». Dót is het doel. Maar om
het dool mogen g.sen princiepen ten beste
gegeven worden.
En met Het Nieuws van dsn Dag
wenschen we dat de Pers zich voorlco-
pig zou onthouden van eiken twist of vit
terij rond deze voorstellen, afwachtende
welke beslissing de verantwoordelijke
Partijleiding ter zake zal treffen».
llll
In VOLK EN STAAT treffen wij
den tekst aan van de rede, die Staf
Declercq heeft uitgesproken op het
V.N.V.-congres te Brussel, Zondag
laatstleden. Dit congres had voor doel
de houding te bepalen, die door het
V.N.V. zal worden aangenomen tegen
over de aanstaande gemeenteverkie
zingen.
De groote vraag, waarover de lei
ding zich te dezer gelegenheid zou
moeten uitspreken, was de concen
tratie op het terreln van de gemeen
telijke politiek. Na lange beginselver
klaringen, waarin weer "eens wordt
bevestigd, dat het V.N.V. zichzelf be
schouwt als de eenlge en noodzake
lijke organisatie van alle nationaal
denkende Vlamingen en dat het bij
eventueele samenwerking met andere
groepeeringen zijne meest volstrekte
zelfstandigheid en onafhankelijkheid
wil bewaren, somt de leider de stel
lingen op, waarop de verschillende
groepeeringen zouden moeten akkoord
gaan, vooraleer het tot samenwerking
kan komen. Wij laten hier, ten titel
van Inlichting, deze verschillende
punten, die ln «VOLK EN STAAT»
in vetjes zijn gedrukt, volgen:
«1. - Op-zij-zctting van alle klein ge
meentelijk egoïsme en streven naar een
opbouwende streek- en zelfs nationale
politiek
2. - Het voeren van een vooruitstre
vende sociale urbanisatie en huis
vestingspolitiek, die onze gemeenten en
streken opheffen uit de bestaande ach
terlijkheid
3. - Waken over de degelijkheid en
den nationaal - Vlaamschen geest van
onze onderwijsinstellingen. Steunen en
ontwikkelen van essentieel Vlaamsche
kultureele volksvereenigingen en wer
ken;
4. - Volledige gelijkstelling tusschen
vrij en officieel onderwijs, en met de
zen verstande dat alleen toelagen wor
den verleend aan deze onderwijsinrich
tingen, waar het geheele kompleks der
schoolinrichtingen, ook de niet gesub
sidieerde, de bestaande taalwetten op
het onderwijs onderhouden en aldus vol
ledig in al hun afdeelingen, op Vlaam
schen grondslag zijn ingericht
5. - Volstrekte toepassing der eenta
ligheid- in alle domeinen van het gemeen-
meentelijk leven: bestuur, regies, schou
telijk leven: bestuur, regies, schouwbur
gen, enz.;
6. - Volstrekte vernederlandsching van
alle door of namens de gemeente gekon-
troleerde of gesubsidieerde instellingen
of kringen
7. - Benoeming tot gemeentelijke en
andere funkties uitsluitend van betrouw
bare Vlaamsche kandidaten bij voorkeur
i van hen die voortkomen uit zuiver
Vlaamsche scholen en opleidingsgestich
ten, vanaf de periode dat de verneder
landsching van het onderwijs werd door
gevoerd
8. - Rehabilitatie en genoegdoe
ning voor gebeurlijke slachtoffers om
Vlaamsch-nationale of aktivistische re
denen, zulks binnen de invloedsfeer der
gemeente
9. - Steun verkenen, binnen de moge
lijkheid van de gemeentelijke macht, in
den strijd die gevoerd moet worden te
Brussel voor de beveiliging der Vlaam
sche rechten en belangen.
Verder wordt verklaard, dat deze
gemeentelijke samenwerking door het
V. N. V. wordt opgevat als een
Vlaamsch-nationale concentratie, die
in de lijn ligt van zijne politiek. Deze
samentrekking van krachten wordt
niet bedoeld als een verbond van ve
lerlei groepeeringen met totaal ver
schillend inzicht in gemeentelijke
aangelegenheden. Daarom worden de
franskiljons van de samenwerking
uitgesloten: «het reactionnaire frans
kiljonisme heeft uitgediend en een
verbond ermede is voor ons ondenk
baar».
De katholieke Vlamingen zullen de
ze rede met veel belangstelling lezen.
Het geldt ditmaal niet meer de ver
klaringen van het kamporgaan
«VOLK EN STAAT», maar de offi-
cieele verklaringen van den leider
zelf der partij.
Daarom zijn wij van oordeel dat
hierop niet dient gereageerd te wor
den door ons blad (de lezers kennen
trouwens onze concentratieopvattin
gen voldoende), maar door de leiding
der K.V.V. zelf. Zij is een antwoord
schuldig. Uit <De Courant
De weerklank op deze voorstellen heeft
zich niet laten wachten.
IN HET LICHT
DER CHRISTELIJKE PRINCIEPEN.
HET NIEUWS VAN DEN DAG geeft
een. overzicht van de vergadering, haalt
de voorwaarden aan van den 1H. De Clercq
en zegt onder meer:
«De Katholieke Vlaamsche Volks
partij zal ongetwijfeld ingaan op het
voorstel tot samenwerking. Zij zal on
derhandelen. Wij zouden wenschen dat
de Pers zich voorloopig zou onthouden
van eiken twist of vitterij rond deze
voorstellen, afwachtende welke beslis
singen de verantwoordelijke Partijlei
ding ter zake zal treffen.
Wij zullen voor het oogenblik uit de
verklaring van Staf Declercq alken dit
hoofdzakelijke onthouden, dat de sa
menwerking moet gevestigd zijn op de
«ERKENNING DER CHRISTE
LIJKE BEGINSELEN DIE TRADI
TIONEEL T VLAAMSCHE GE
MEENSCHAPSLEVEN HEBBEN
GEVORMD
Laat nu de onderhandelingen gevoerd
worden in het licht van deze christelijke
princiepen en dan kan er geen beletsel
meer worden opgeworpen tegen een sa
menwerking tusschen allen, die zich op
deze christelijke princiepen beroepen.
WAAROM NIET IN BLOK OPTREDEN?
HET VOLK-DE TIJDbespreekt de
voorstellen. ein de gevolgen ervan als volgt
«Het Volk-De Tijd»» vindt de evolutie
van het V. N. V. uit zijn star doctrinalis-
me in het Parlement naar verdraagzaam
reformisme in de gemeentepolitiek niet
onsympathiek.
Het merkt hierbij echter op:
Edoch, men vraagt zich af, tegen
over de negen stellingen van den Heer
De Clercq, waarom het nog noodig it
dat het V.N.V. afzonderlijk op gemeen
telijk terrein zou optreden. Praktisch
maakt het daar abstraktie van z'n Diet-
iche doelstellingen wij zeggen «prak
tisch» om alleen algemeene Vlaamsch-
nationale doelstellingen, gemeentelijk
door te voeren, voor te houden. Ge
tuigt het dan juist niet van «kleinzie
lige partij- en personenpolitieknog
afzonderlijk, als V.N.V., in de gemeen
teverkiezing op te treden- Vermits van
de twee partijen, K.V.V. en V.N.V.
daarover gaat het toch in eerste instan
tie, denken we de eerste ontegen-
tprekelijk de grootste massa achter zich
heeft, en vermits het Vlaamsch-natio-
uaal programma van de K.V.V. op ge«
meentelijk terrein niet tegenstrijdig i«
met de negen «tellingen van den H. D*
Clercq, waarom dan. de kiezers niet in«
eens aanzetten om in blok voor éih
partij te stemmen?
Dit zou veel moeilijkheden, personen-
kwesties en andere wegruimen, vindt
«Het Volk-De Tijd».
Tot «lot verheugt het zich om dien
eersten «tap tot wederzijdsch begrijpen
tusschen Vlamingen die in feite toch op
elkaar aangewezen zijn».
DE KANSEN VOOR EEN VLAAMSCH»
KATHOLIEKE CONCENTRATIE OP
GEMEENTELIJK GEBIED VERGROOT.
DE STANDAARDook etst de voor
stellen als een gunstige kentering en zegt
onder meer:
Hoe men ook denke over de rede
welke de H. Staf De Clercq hield op de
congresvergadering van het Vlaamsch
Nationaal Verbond gewijd aan de ge
meentelijke politiek, verleden Zondag te
Brussel gehouden, men zal moeten er
kennen dat daarin objectief gesproken
een ernstige stap wordt gedaan om de
concentratie op het gemeentelijk ter
rein mogelijk te maken.
In de stellingen van den H. De Clercq
voor een opbouwende nationale Vlaam
sche politiek in het beheer der gemeen
ten en in de voorwaarden die hij schet
ste voor een samenwerking, in den kies
strijd van October a. s., vinden wij bij
een herkiezing niets dat strijdig voor
komt met principes en actieprogramma
van de Katholieke Vlaamsche Volks
partij.
Daarenboven schijnt tegenover dit
gebied van actie bij den H. Staf De
Clercq een veel beter inzicht door te
breken dan wat bleek tegenover de con
centratie op algemeen politiek terrein
in de bekende ongelukkige nieuwjaars
boodschap van den leider van het
Vlaamsch Nationaal Verbond.
Ons komt het voor dat er, met Jut
oog op vrijwaring onzer gemeenten, voor
een gunstige evolutie naar een .christe
lijk nationaal leven, waarvan de gemeen
ten de kernen vormen, tevens met het
oog op het algemeen goed dat er kan
voortspruiten uit meer eensgezindheid
onder alle Vlamingen van christelijke-
denkwijze, van de zijde der Katholieke
Vlaamsche Volkspartij niet mag worden
geaarzeld om onderhandelingen aan te
knoopen met de verantwoordelijke lei
ders van het Vlaamsch Nationaal Ver
bond voor het afwegen der concrete
mogelijkheden die voor de gemeente
lijke verkiezingen en voor de daarna te
volgen gemeentelijke politiek than»
voorhanden zijn.
Een blijkbaar gunstige kans voor een
concentratie op het gemeentelijk ter
rein, een terrein dat fel actueel wordt
in verband met den nakenden verkie
zingsstrijd en zijn terugslag heeft op
de algemeene oriënteering van het land,
mag men niet lichtzinnig laten ontsnap
pen. Men zou,'door er onverschillig cf
volstrekt weigerend tegenover te staan,
het volksgemoed kwetsen en een ern
stige politieke fout begaan.»
In VOORUIT geeft G(ust) BCattha»
zar) vrijen teugel aan zijn soclallstEch*
verontwaardiging en aan zijn antl-katho-
licisme.
Na onderlijnd, te hebben, dat de H. Staf
De Clercq een voorstel tot samenwerking
gedaan heeft «erkennend de christelijke
beginselen die traditioneel het Vlaamsehë
gemeenschapsleven hebben gevormd
laat G. B. zich als volgt uit:
Lees goed wat wij onderlijnd heb
ben.
Als men die zinsnede ontdoet van den
opgesehroefden pompiersstijl, waarin zij
gesteld is, beteekent zij, dat het V.N.V.
bereid is om voor den gemeentekiesstrijd
en voor de daaropvolgende gemeente
lijke politiek de groote katholieke kon-
centratie (K.V.V en Rex) te aanvaar
den.
Hij wijst dan verder op het verschil
in houding van het V. N. V., inzake ge
meentepolitiek en algemeene landspolitEk.
Voor de eerste wil het coxicentreeren, voor
de tweede nog niet.
Maar, besluit G. B., de houding van
thans bewijst ons dat, moest het de mo
gelijkheid inzien een katholieke meerder
heid te bthalen in het land-, ze ook daar
zouden bereid zijn.
Het Vlaamsche radikalisme van het
V. N. V. staat in dienst van de katho
lieke meerderheidsged.--'-*.-- nxials het
ook dienst moet doen, om totalitaire op
vattingen in Vlaanderen binnen te lood
sen,
't Zal in het teeken zijn van den strijd
voor de vrijheid dat de verkiezingen zul
len plaats hebben. Aan ons, socialisten en
demokraten, zal het besluit van het
V. N. V. in die richting behulpzaam
zijn
Ook DE VOLKSGAZET(soc.) spuwt
vuur en vlam:
«De Vlaamsche Hitleristen hebben
Zondag gekongresseerd
Zij hebben de a. s. gemeenteverkiezin
gen besproken.
De leider Staf De Clercq heeft
een gelegenheidsrede gehouden.
Wat te verwachten was is gebeurd.
Hij heeft een plechtig beroep gedaan
op de katholieken om de gemeentebe
sturen te veroveren of, beter. VOOR
DE KLERIKALEN TE BEHOUDEN.
Want zoo is de werkelijke toestand:
het gaat er voor de katholieken niet om
uitbreiding van heerschappij, maar weer
om behoud van heerschappij. De op
komst van het rexisme beteekent, voor
al in de agglomeraties, dat gevestigde
volstrekt katholieke meerderheden met
ineenstorting bedreigd zijn.
De waarachtige klerikaal die Staf Df
(21e vervolg onderaan 5* koltfBta'
