Drie nieuwe Zaligen VREESELIJKE BRANDRAMP TE MARSEILLE KOERSWiNDING IN FRANKRIJK! Kentering itif het Vlaamsch Nationalisme f 11 November voltopeenVrijdag De Duinen vnn De Panne van verkaveling gevrijwaard 35' JAAR. - Nr 45. KATHOLIEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD. - VERSCHIJNT WEKELIJKS INTERNATIONAAL OVERZICHT Ophefmakende woerden van Volksvertegenwoordiger Rorginon lien de Nationalisten af van hun "Selgie-kapof'-poiitiek Grootwarenhuis en andere gebouwen in de vlammen opgegaan 75 Personen zouden er hun leven ingelaten hebben We drukken een dag vroeger a.s. week Zij werden aangekocht door Koning Leopold 11 NOVEMBER NOOIT MEER OORLOG! WE ZENDEN ONS BLAD DE HERDENKING VAN DEN WAPENSTILSTAND IN DE UZERVLAKTE TE KAAFW^E ZONDAG 6 NOVEMBER 1938. yVTM1*4^s «DE POPERINGENAAR Uitgever SANSEN-VANNESTE POPERINGE Telefoon N' 9. Postch. Nr 155.70. j WEEKBLAD: 50 CENTIEMEN ABONNEMENTSPRIJS VOOR 1 JAAR (per post) Binnenland 25.fr. Belgisch Kongo 45.fr. Frankrijk 45.-— fr. Alle andere landen 65.fr. Medewerkers zijn verantwoordelijk voor hun artikels. giÊfllil f flT lil fr mraurcENUR TARIEF VOOR BERICHTEN: Kleine berichten per regel 1.25 fr. Kleine berichten (minimum) 4.fr. 2 fr. toel. v. ber. tri. adr. t. bur. Berichten op 1® bi. per regei S.fr. Berichten op 2" bt. per regel 2.50 fr. Berichten op .1" bi. per regel 1.50 fr. Rouwber. en Bedank, (min.) 7.fr. Te herhalen aankondigingen: prijs op aanvraag. Annoncen zijn vooraf te betalen en moeten tegtn den Woensdag avond ingezonden worden. Kleine be richten tegen den Donderdag noen. HldÉÉÉKdfÉl IÉ B toiltlii tilHi) rZiMrt*. ilt In den loop van. de maand November eal zijn H. de Paus drie nieuwe heldinnen tot de eer d:r altaren verheffen, drie stichters van kloosters, alle drie uit het Noorden van Italië en tijdgenooten in de verl:dene eeuw. 1. De eerbiedwaardige MARIA-JOSEPIIA ROSSELLO, oudste van negen kinders, uit arme ouders geboren. Op negentienjarigen ouderdom was ze dienstmeid tot haar 25. In 1837 besloot zij met drie vriendinnen zich toe te wijden aan apostolaat bij jon ge dochters. Weldra begonnen zij hun re ligieus leven. Drie jaar later Wf: M.-J. overste en de kleine congregatie groeide aan in verhouding' van 25 nieuwe leden per jaar. Zij stierf in 1880 achterlatend 60 hulp huizen, waarvan er ook enkele in de Mis sies zijn. Het zijn vooral scholen, kost scholen, weezenscholen en gasthuizen. Zij betrouwde vooral op den H. Jozef. In 1913 werd haar zaak van Zaligver klaring te Rome ingediend. De bekroning zal geschieden den 6 November. 2. De eerbiedwaardige FKANCISCA- XAVIEK CABRINI, die den 13 Novem ber zal zalig verklaard worden, werd ge boren in 1850, zij is de jongste van 13 kin ders. Op 22 jarigen ouderdom was ze onder wijzeres. In 1874 gaf zij les in een klein pensicnnaat. God liet tce voor haar geduld en vor ming achtereenvolgens twee oversten te hebben die een lastig' karakter hadden. In 1887 ontmoette zij te Rome de Moe der Marie van de Passie, stichteres der Franciskaansche Missicnaressen, die thans ook een grcote en wijdverspreide Congre gatie vormen. In 1888 stond Paus Leo XII- haar toe hare zusters naar Amerika te zenden voor het werk ten vcordeele der Italiaansche uitwijkelingen. Met 7 religieuzen ging zij er heen. Achtmaal heeft zij den Oceaan overgestoken om er naartoe te reizen. Op .den rug van een muilezel doorkruiste zij EEzaasaxBsasax&sBissasssB'ssES] verschillende landen in Zuid-Amerika, stichtte er scholen e-n hospitalen. Zij stichtte ook bijhuizen in Frankrijk,- En geland en Spanje. Zij stierf te Chicago in 1917. Men noemde haar: De moeder dei- uitwijkelingen 3. De eerbiedwaardige MARI.A-DOMI- NICA MAZZARELLO die den 20 Novem ber aanstaande zal zalig verklaard worden is dé groots hulp geweest van den H. Don Bosco. Vele achtingswaardige personen heb ben mij bij herhaling gevraagd te doen voor de meisjes, wat ik met Gods .genade tot nog toe voor de jongens deed», zoo sprak don Bosco. In 't jaar 1872 kwamen zeven en twintig jonge meisjes bijeen op den feestdag van den H. Franciscus van Sales. Zij kozen Maria Mazzarello tot al- gemeene overste met 21 stemmen van de 27. De zusters droegen den naam van: Dochters van Maria, hulp der christe nen Geboren in 1837 stierf zij in 1881. Bijna heel haar leven sleet zij in de omgeving van Turijn. Binst korten tijd heeft zij veel gedaan. Ziehier hoe het groot werk begon. De reusachtige eik groeit uit een eikei. Op 15-jarigen leeftijd had ze een groepje meisjes gevormd om te bidden, het werd een kleine congregatie van kinders van Maria. Uit dien kern groeide later de groo ts congregatie van r-eligieusen. Don Bosco als irenschenkenner, had in de Zuster Mazzarella onder bare nederig heid een gezond oordeel ontdekt en een volledig meester chap over haar zelf. Het werk was begonnen met geringe middelen in de grootste armoede maar nam een spoedige uitbreiding in de Mis siën van Argentinië, Urugay, enz... Gelijk don Bosco had deze begenadigde ziel veel verschijningen, zij deed veel pro- phetieën. De groots Salesiaansche familie zal dus nevens haren stichter, Don Bosco, nu ook de stichteres van de vrouwelijke afdeeling vereeren en aanroepen. De landen maken kanons, de Paus maakt heiligen. A. B. HET CONGRES DER RADIKAAL- SOCIALISTEN. Muenchen beleekent een definitief punt in de geschiedenis van Europa cn van de wereld. Het bakent een tijdperk af; de periode van de heer schappij der na-oorlogsche vredes verdragen. Deze zijn thans grooten- deels onttakeld om plaats te ruimen voor nieuwe princiepen, die het na tionaal en internationaal leven langs andere banen zullen leiden. De cyclonen en tyfonen, die met deze politieke windverandering ge paard gegaan zijn, hebben vooral Frankrijk geteisterd. Onze zuiderbuur heeft na bijna twintig jaar, de hege monie op het vasteland gevoerd te hebben, zich van het voorplan zien verdringen door de as Rome-Berlijn. Op nationaal gebied is de beproeving niet minder groot geweest. Het expe riment van het Volksfront heeft dit rijke land, op de rand van een eco nomische ramp en van de burger oorlog gebracht. Muenchen heeft ook voor de Fran- Woensdag 2G October 11. heeft de Heer Borginon, V.N.V. kamerlid, eene redevoering gehouden op de stichting van de Brusselsche afdeeling van het Kath. VI. Oud-Hoogstudentenverbond. «De Gazet v schrijft hierover als volgt: Deze redevoering is zeef belangrijk en duidt op een werkelijke kentering bij iemand die steeds een belangrijke rol heeft gespeeld in het Vlaamsch- Nationalisme, en die, laten wij het niet vergeten, de voorzitter is van de V.N.V.-kamergroep. Men weet dat de toetreding tot het V.N.V. van den Heer Borginon van korten datum is, en slechts is geschied na lange aarzeling en zeker niet uit volle overtuiging. Dit wordt bekrachtigd, wanneer men zijne redevoering' van Woensdag leest. De titel was: «De accoorden van München en de gevolgen er van voor Europa en voor de Vlaamsch-natio- nale positie Wij kunnen niet beter doen dan onze lezers toe te laten een oordeel over de werkelijk verbluffende verkla ringen te vormen, dan eenige uittrek sels mee te deelen, ontleend aan De Courant «Tot vóór München kwam het gevaar eerder van Francche zijde, zegde de Heer Borginon; sedert is de toestand omge keerd en i3 er reden om te denken, dat het gevaar van Duitsche zijde grooter is dan dit van Fransche zijde, alhoewel dit laatste gevaar blijft voortbestaan. De toestand voor ons, Vlamingen, is zoo, dat wij met de Walen op dezelfde boot varen. Bij een eventueele overrom peling zijn Vlaanderen en waarschijnlijk ook Nederland niet van elkander af te scheiden, daar de noodzakelijkheden van een modernen oorlog de ontplooiing op een breed front van de legers vereischen. Wij moeten de konsckwenties van dezen toestand aanvaarden. De kans voor Belgie om Vlaanderen te doen vechten voor po litieke doeleinden, die niet met Viaamsche be «angen zouden te verzoenen zijn, is on eindig veel geringer dan in l'Ji*. Indien de Belgische politiek onder Viaarnsciien inipuss verder Noordwaarts wordt gedre ven, is de kans voor samenwerking met Nederland groot. Indien de vraag ot Bel gie rekening wil houden met de Viaam sche werkelijkheid gunstig kan beant woord worden, brengt dit mede, dat bet Viaamsch-nationalisme fcich niet a priori en absoluut anti-staatscb kan blijven too rnen. Samenwerking met Nederland is alleen mogelijk, indien wij een sourdine zetten op alle totalitaire grootspraak, waaraan de Nedesiandscbe mentaliteit een bekel beeft. De rechtsche weg voor samenwer king met Nederland loopt over Belgie en niet er tegen... Nochtans ben ik geen Dinaso, ik ben tegen deze beweging ge kant, omdat zij bet volkscbe beginsel, dat in de Viaamsche traditie ligt, ver loochent. Dinaso - opvatting is een louter Staatsche constructie, bet is een fascis tische opvatting, die de negatie is van tie traditie der Nederlanden. De herziening van bet Vlaamsch-natio- naal standpunt hangt af van de koers wijziging van de Belgische politiek. De Viaamsche inteiiectueelen mogen niet lan ger verplicht worden hun beste krachten te verspillen aan de beveiliging van de cultureele belangen. Deze taak behoort tot de rol van den Staat. Deze moet de dualiteiten van de Belgische bevolking erkennen onder welken vorm ook. Wij verlangen, dat de eigen Viaamsche aan gelegenheden door eigen Viaamsche men- scben worden beredderd; dat het Viaam sche ambtenarendom in Viaamsche Lan den beruste. Voor gemeenschappelijke aangelegenheden, zooals de militaire en buitenlandsche politiek moet een propor- tioneele verdeeïing der invloeden doorge voerd worden. Bij de Brusselaars mag geen drukking uitgeoefend worden; de Brusselaar moet vrij mogen kiezeji voor een van beide gemeenschappen. Wij ver-, wachten echter, dat vele Brusselaars zich lot het Vlamingschap zullen bekennen. De Brusselaars moeten bun rechtmatig aandeel hebben in het Staatsbeleid... Een harde en gevaarlijke toekemst ligt voor ons. Indien wij echter alle kleinmoedig heid en onwerke'ijkheid weten te over winnen, zuilen wij ons door zlie moeilijk heden weten heen te slaan. Wanneer men bovenstaande leest, dan moet men vaststellen, dat de toon heel wat anders klinkt dan we van V.N.V.-zijde gewoon zijn. p Van het oogenblik dat het V.N.V. zijn anti-Belgische houding laat va ren en het kan dat onmogelijk nog langer volhouden zonder bij het Viaamsche volk alle crediet te ver- liezen Van het oogenblik, dat het zijn to talitaire strekking laat varen en ook deze heeft geen crediet bij ons volk dan zal de onbevooroordeelde lezer toegeven, dat het V.N.V. werke lijk alle bestaansreden verloren heeft. Het kan niet anders dan iederen Vlaming verheugen, de zwenking in dien zin van Mter Borginon vast te stellen, en alles laat dan ook voorzien, dat hij reeds heel wat dichter is ge komen op den weg tot eene werke lijke concentratie dan de aanklevers van de concentratiemystiek a tout et a travers vermoeden. Het is niets anders dan het door dringen van de schreeuwende reali teiten tot de meest verstandigen van het V.N.V. In het belang van land en van volk, dient dit met blijdschap aangestipt. IN HEEL DE PERS wordt die redevoering natuurlijk druk besproken. Bij de Nationalisten schijnt er ver warring. In hun blad Volk en Staat» schrijft de leider Staf De Ciercq dat er niets aan.hun politiek is veranderd en dat de rede van Heer Borginon er ook niets aan verandert. Het is echter een publiek geheim dat Meester Borginon net leiderschap van Heer De Ciercq sedert lang beu is, er niet veel naar luistert, en ook zijn aanhangers heeft. We moeten dus wachten en zien, en met «Het Kortrijksche Volk» zeg gen wij «Met vreugde begroeten wij deze verstandige en gematigde taal die re kenschap noudt van de werkelijkhe den en zeer weinig afwijkt van de stellingen die ook in den schoot van de K.V.V., den Katholieken Viaam- schen Landsbond en elders verdedigd worden. Op dien grondslag kan een gemeen schappelijk programma gebouwd wor den, dat de concentratie mogelijk maakt van de geesten en gedachten in den dienst van de katholieke viaamsche volksgemeenschap. Daar door vallen alle principieele bezwaren tegen concentratie. Maar zal het V.N.V. volgen? (Zie verder commentaar op 2* blad). IBIIEIBlBlimiBIUIllllHU Wij hebben het genoegen te melden dat Zijne Eminentie Kardinaal Van Rocy, Aartsbisschop van Mechelen, goed gevon- oen heeft de toelating te verleenen, om vleesch te gebruiken, aan de leden van het Verbond V.O.S. en hun familie, die zuilen deelnemen aan de teerfeesten welke op Vrij Jap II November a.s. door de V. O. S.scn-afdeelingcn zuilen ingericht worden. BESLUIT: Algemeen© toelating in alle bisdommen van het Viaamsche land, zon der uitzondering! HEER DALADIER, de Fransche Ministerpresident, die het Congres der Radikaal Socialistische Partij, te Marseille gehouden, voorzat. schen de oogen geopend. Geen stap meer verder in de tot nu toe gevolg de richting, luidt het allerwegen. Rechtsomkeer! Geen Volksfront meer. Afbreken met de communisten. Alle handen aan het werk voor het eco nomisch en financieel herstel van Frankrijk. Zoo klinken ongeveer de leuzen, die uitgesproken werden op het laatste congres van de Radikaal- Socialistische partij, dat verleden week te Marseille gehouden werd en waaraan een belangrijke fractie van de huidige regeering, onder de lei ding van Ministerpresident Daladier deelnam. DE REDE VAN DALADIER. Vooral de rede door Daladier uitge sproken, heeft heel wat geopenbaard van de veranderingen, die thans in Frankrijk op til zijn. Eerst en vooral heeft de Eerste Minister zijn houding op de bijeenkomst van Muenchen willen rechtvaardigen en wel omdat deze houding het voorwerp is geweest van kritiek, voornamelijk uit de com- munistischen hoek. Ik heb in volledige zelfstandigheid, zonder de minste invloed van dwang gehandeld, beweert hij, want ware mij een oplossing onder vorm van een ultimatum opgedrongen geweest, ik zou onmiddellijk naar Parijs te ruggekeerd zijn om het verzet te or ganiseer en, Er zijn groote offers ge bracht geworden, maar zelfs deze van Tsjecho-Slovakije was te verkiezen boven de verliezen die zouden geleden worden, door een oorlog. Verder wijst hij op de stelselmatige campagne van de communistische partij, die het prestige van de regee ring ondermijnd heeft en die slechts één uitgesproken doel kende, de oor log te ontketenen. Frankrijk heeft niet gecapituleerd te Muenchen. Het heeft zijn veiligheid en de onschend baarheid van zijn vastelandsgrenzen gewaarborgd. Voortaan zal Frankrijk trachten de oude vriendschappen in Midden-Euro pa te handhaven en loyaal samen te werken met Duitschland en Italië. Verder zal het zijn internationale po litiek hoofdzaklijk steunen op Enge land. Het is wel eigenaardigdat steeds de vriendschap met de Mi&den-Euro- peesclie kleine landen, door eender welke Fransche Ministerpresident aangehaald wordt. In het verleden heeft Frankrijk zijn hegemoniale po litiek gesteund op de Vriendschappen. Doch ook nu dat geheel Midden- Europa, ook Tsjecho-Slovakije, rond de as Rome-Berlijn graviteert, moet het Fransche publiek aan de oude vriendschappen herinnerd worden. Dat moet wel een zeer gevoelige plek zijn in de buitenlandsche politiek van Frankrijk. Verheugend mag anderzijds het standpunt van Daladier ten overstaan van Duitschland geheeten worden, waar hij zegt dat hij te Muenchen den indruk gekregen heeft dat trots de groote moeilijkheden de twee vol keren, wederzijdsche achting kunnen voelen, dat een oorlog nooit een op lossing is en dat dóór een loyale ver standhouding het mogelijk is alle vraagstukken te regelen. En onder die vraagstukken is zeker ook wel het koloniale vraagstuk begrepen. Wij ge- looven dat het reeds bij voorbaat te Muenchen geregeld werd en dat Frankrijk de Duitsche voor oorlog sche koloniën zal terug schenken. Daladier heeft immers uitdrukkelijk gezegd, zooals hierboven aangehaald dat te Muenchen zijn vastelandsgrenzen ge waarborgd loerden. Vastelandsgren zen, dus niet koloniale grenzen. DE FINANCIEELE EN ECONOMISCHE SANEERING Uit dezelfde rede en ook uit deze van Marchandeau, Minister van Fi nanciën, blijkt in welke hachelijke toestand de begrooting zich bevindt. Deze voorziet voor 1939, 102 milliard schulden cn slechts 66 milliard inkom sten. De oorzaken hiervoor worden impliciet meegedeeld, daar waar de redmiddelen worden voorzien. Het zijn eenerzijds de geweldige lasten die de schatkist op zich genomen heeft tijdens het volksfrontregime, onder vorm van overdreven bureaucratiseering (post jes voor partijvriendjes) en de sociale vergoedingen, die ingevoerd werden zonder rekening te houden met de crisistoestand. Anderzijds zijn de in komsten verminderd doordat de voort- brengst van het land verminderd is. Hieraan heeft zeker de crisis schuld, maar ook de sociale anarchie die het Volksfront meegebracht heeft onder vorm van stakingen en fabrieksbe- zettingen en die een geest geschapen heeft, die de arbeiders maar steeds meer doet eischen voor steeds minder werk. De logische redmiddelen liggen voor de hand. De lasten moeten vermin derd worden en de voortbrengst moet opgedreven worden. GEORIENTEERDE ECONOMIE. Om dit laatste te bereiken moet stelselmatig en planmatig gewerkt worden. De tijdsontwikkeling heeft hiervoor een middel gevonden: de geleide economie, die mits behoud van de privaateigendom een steeds stren gere controle en een almaardoor die per ingrijpen van de staat in het productieleven voorziet. De Franschen schijnen schrik te hebben voor dit woord, geleide economie, of de regee- ringsleiders vreezen voor reactie bij het volk. Want niet aan geleide eco nomie zal gedaan worden, maar wel aan georienteerde economie. Als we nu goed nagaan wat Minister Gentin hiermee bedoelt, dan blijkt dat ge orienteerde economie eigenlijk maar een vorm is van geleide economie, zoodat men hier door het invoeren van een nieuw woord getracht heeft kitteloorigheid te vermijden. In werkelijkheid beteekent het stel sel verhooging van de werkelijke ar beidsprestatie en van de werkelijke rijkdom van het land en hiermee volgt Frankrijk het Duitsche voorbeeld. (Verboden nadruk.) ROSKAM. HEER MARCHANDEAU, de oud-Fransche Minister van Financiën, die op het Radikaal-Socialistisch Congres te Marseille een doorslaggevende rede uit sprak. Naderhand veranderde hij van por tefeuille met Minister Renaud en werd Minister van Justitie. De Canébière, da hoofdstraat van Mar- seilla, wag, dia uitmondt op zes cn waar rond hat bijna gansche laven der twee- da Fransche stad draait, is hat tooneel geworden van een. zware vre-Sclijke brandramp. Danderdagnamiddag 27 Oktober, brak plot» brand uit in da groote magazijnen Nouvelle;: Galeries de Pariawijl het gansche personeel aan. het werk was en een talrijk publiek aan mkoopen deed. Het vuur ontsMr.d, Uit welke oorzaak is nog niet ivgesnaakt. op da derde verdie ping, m h;t g:dr-'i,a waar werklieden versierings werken aan het uitvoeren wa ren. Het nam een bijzender snelle uit breiding, en was bijzonder lij., als een loo pend vuurtje langs de stellingen en het teerpapier dat er aanwezig was. In enkele cogenblikken stond het bijna gansche gebouw in lichte laaie. De grocte trap stond in vuur en vlam. en de lieden, dia op de verdiepingen waren vochten om een. plaatsje te vinden in da liften, wat voor velen een gewissen dood is geworden. Lan. lilt bleef steken wegens overlading tusschen twee va. Jr.pingen on allen war den. er levend verbrand wijl een andere ■te pletter neert tartte. Er heerschte een ware paniek. Het volk dat beneden was vertrapte degenen die het ongeluk hadden te vallen bij het naar buiten dringen. Vrouwen en meisjes die op de verdiepingen waren en allen weg af. gesneden zagen riepen vruchteloos om hulp door de vensters en wanneer geen redding voor hen kwam opdagen deden zij den sprong naar beneden, zelfs van het 4" verdiep. Enkelen werden aldus gedood, anderen zeer erg gekwetst. Velen zouden echter levend verbrand worden in den vuu-poel. Vervolg 2blad.) Gezien op 11 November de post gesloten is en dien dag da bladen dus niet kunnen verzonden worden, zien wij ons verplicht aanstaande week een dag vroeger te drukken, en onze bladen DONDERDAG AVOND NAAR DE POST TE DRAGEN. Al onze inzenders verzoeken wij dus hun bijdragen zoo vroeg mogelijk te zenden, in ieder geval vóór Woensdag avond. Aankondigingen moeten binnen zijn vóór Woensdag nvddug en kleine berichten vóór Donderdag middag.. Denk zij het optreden van Koning' Leo pold III, zijn de duinen rond De Panne van verdwijning' gevrijwaard. Wij hadden reeds vroeger gehooid dat er eer.e groep van duineniisfhebbencenvooraan staande personaliteiten uit de wereld van handel en financiën, was gevormd met het inzicht de bedreigde duinen aan te koopen en deze den Vorst ten geschenke bieden. Het is evenwel bij het nieuws dezer vorming gebleven... Ook de Staat heeft dat domein willen aanknopen op het Urbanisatiefonds, ten einde er een geklasseerdlandschap van te maken: ook deze onderhandelin gen zijn echter niet to: het gewenschte doel doorgedreven. En nochtans, sinds lang hebben de vrienden van die heerlijke brekke natuur aangedrongen op de noodzakelijke be scherming van die heerlijke duinen tegen de gronaspeculateurs, die dat natuur schoon wilden verwoesten om er een nieu we villa-wijk van te maken. Verleden jaar hebben wij hier een nood kreet in dien zin en een oproep tot steun en bescherming geslaakt, wanneer er kwestie was van verkavelingonzer duinen, waarvan niet min dan 80 erfge namen hun deel zouden krijgen. Er was zelfs sprake, zegde men toen, te vragen dat die afzichtelijke dijk, die van Oostende tot tegen Nieuwpoort loopt, en die met zijn kunstmatig uitzicht de gelukkige een heid van strand en duinen schendt, zou verlengen tot Bray-Dunes, op Fransch grondgebied, dus. In Amerika en in Engeland hadden de officieele machten zonder dralen hun stop! geroepen tot de vandalen: daar heeft men zoovele natuurlijke parken ge schapen, dat er niet dient aan getwijfeld of de duinen van De Panne waren al lang geklasseerd» geworden... Indien ze maar in den omtrek van Scarborough of Boston hadden gelegen. Het is dus ten slotte niemand minder dan de Koning zelve, die het krachtige en doeltreffende voor-beeld heeft gesteld tot bescherming en redding van'dat gave stuk natuurschoon: Hem weze hier dan ook innige hulde gebracht voor dat edele werk en dank gezegd in name van alle natuur- en schoonheidsminnaars. Want het staat buiten kijf dat de duinen rond De Panne in de breedste mate bijdragen tot de toeristische aantrekkelijkheid van dat gedeelte onzer Viaamsche kust. HET GESCHENK VAN NAPOLEON Dit vorstelijk gebaar is overigens slechts het natuurlijke uitvloeisel van de vorste lijke belangstelling voor dat weelderig- wilde hoekje van onzen vadergror.d: De Panne was steeds de geliefkoosde bad plaats van wijlen Koning Albert en laatst nog vernamen wij dat ook Koning Leo pold besloten had daar regelmatig eiken zomer een tijdje te gaan verblijven. Aan dat gewest zijn overigens ook zoo veel 'belangrijke historische herinneringen verbonden, welke destijds door bevoegde opzoekers werden gezant en bijeengegaard. Onder deze dokumenten, die ten prijze van zooveel studie en inspanningen wer- de verkregen en verzameld, zijn er die betrekking hebben op de geschiedenis der duinen, zoo wild en zoo indrukwekkend, maar tevens zoo schilderachtig. Men zou de duinen, die zich uitstrekken van De Panne tot de Fransche grens, en die een der heerlijkste juweelen vormen op gebied van natuurlijke schoonheid van België, dan ook wel als historischmogen be titelen. Zij beslaan eene oppervlakte van zoowat 600 hectaren. Dat uitgestrekte do mein werd door Napoleon Bonaparte in vollen eigendom geschonken aan generaal Dubois, als belooning voor zijne schitte rende wapenfeiten. Maar de generaal scheen met die barre uitgestrektheid al niet danig veel opgezet, en hij verhaastte zich dan ook die te gelde te maken, door ze voor 12.0C0 fr. te verkoopen aan wijlen P. Eortier, den scheppervan de ga lerijen ofte glazen straten te Brussel, die thans nog zijn naam dragen: Ga leries Bortier Langen tijd heeft die zee van zand haar zelfde verwilderd uitzicht behouden en haar zelfden indruk van verlatenheid geboden. Bortie-r heeft er evenwel eene soort kweekerij aangelegd van boomen, en deze staan nog kloek en struisch, glan zend van levenslust, recht, ondanks de IBBBBBBSBBESBHBBBiaBlBBBBBBBBBl kleine eeuw die zij torscheii en de menig vuldige stormen, welke van uit den zee kolk tegen hen opbcr.kten. Nadien werden die kweekerij-pogingen voortgezet name lijk door den Heer Maurice Calmeyn, welke die bekoorlijke basschen aanlegde langs weerszijden de baan De Panne- Ad ink srkeDuinhoek, over eer.e opper vlakte van 60 hectaren. Daar staan eiken, populieren, berken en esschsn, ook alle soorten van dennen- en «parrel:oomen, heesters van allen aard. HET GKOOTE GEVAAR Söoais we nccger zeg-aen, dreigde dat indrukwekkend ensemble nu gansch ver- spiinterd en verkaveld te worden, doordat de erfgenamen van den laatsten bezitter, 87 in getal, hun toevlucht gingen nemen tot een openbare verknoping om elk zijn paartte bekomen langs dezen weg, daar zelfs de hoogste rechtbanken van het land geen anderen uitweg tot verdeeïing had den gevonden. Men zal zich herinneren he's wij hier vóór enkele maanden tegen deze openbare verkooping hebben gewaarschuwd, welke vast en zeker den ondergang meest be werken van dit onvergelijke natuurschoon: de meeste van die erfgenamen immers zouden wel de brui geven aan natuur en schoonheid, om het lapje grond dat hun was ten deele gevallen als bouwgrond voor villa's of hotels zooveel mogelijk te doen opbrengen. Aanstonds waren weliswaar langs alle zijden protestkreten geslaakt en waren er kemiteiten gesticht om die verwoesting te voorkomen. Niet alleen van toeristische zijde werd bijgesprongen, niet alleen van artistieken kant werd op het vandalisti sche van het ontwerp gewezen, ook van wetcnschappelijken kant kwam men in verzet en werden de merkwaardige ar cheologische ontdekkingen ingeroepen, gedaan door de Heeren Donny, de Hoë, Rahir, Loppens, e.a. en welke immers be wezen dat reeds in het Romeinsche tijd perk de duinen van De Panne waren be woond. Maar, zooals we hooger zegden, al die protesten leken stemmen in de woestijn: al die komiteiten arbeidden in den wind, omdat men steeds cp den grooten strui kelblok stootte: het gebrek aan geld om zelve tot den aankoop over te gaan, en dat heerlijke gewest te behouden voor het. «algemeen belang» "én het tè ont trekken aan den drang van het persoon lijke be-lang». WORDT DE DROOM NU WERKELIJKHEID? Het. was de droom een gemeenschappe lijk fonds te stichten waar Staat, de pro vinciën, de groote steden, de groote onder wijsgestichten en de greote schoolwerken zouden toe bijdragen ten einde deze dui- nenreeks te behouden en in te richten tot gezondheidskuurplaats voor de schoolkin deren van het gansche land. Daar was het de gedroomde plaats om openlucht-scho len op te richten, ten voordeel» der zwak ke kinderen, terwijl de duinen zelve en de zee een groot deel van het jaar voor de verlofgangers eene onuitputtelijke bron van kracht en gezondheid zouden vormen. De adulten, die de dolle vermaken van dancing en palace graag prijs,geven voor natuurgenot en hartsverheffing door vrede en schoonheid, zouden hier ever.e.ne ruimschoots hun gading vinden. Daar is nu zoo plots en onverwacht, wanneer velen reeds begonnen te vreeman dat er niets meer aan te deen wasen het verkavelingswerk zou worden doorge dreven, het verheugend nieuws gekomen dat, dank zij Koning Leopold, de duir.en van De Panne alvast behouden blijv.n; nu volgt ongetwijfeld wel spoedig rne mededeeling omtrent de beschikking, welke men er heeft voor bedacht, terv.ijl in de eerste plaats het nieuws moet wor den afgekondigd dat deze strooi: wol en degelijk als onaantastbaar deer de Ko ninklijke Commissie van Land- en Steden schoon is geklasseerdgeworden, cm tegen alle mogelijke verrassing vanwege de mollen en vandalen te zijn gewapend, daar deze thans wel zijn verslagen, maar zich mogelijks niet te onder geven voor goed, doch zinnen op weerwraak in hun teleurgestelde hebzucht, de hor mach ten in het land ten spijt... Uit «Het Nieuwsblad». O. Stegh-.s. IBIBBBBBBBBBlBESBBBBBBSiSSSBifiBXB EEN ALGEMEEN ZICHT OP DE BRANDENDE GEBOUWEN WAARVAN IN DETAIL ALLE VERDERE .VERKLARING IN BOVENSTAANDE UITLEG GEGEVEN WORDT. Die hartekreet, Na smarteleed, Uit jubeling geboren; Vóór twintig jaar Ten IJzer, daar Bij 't vroegste vredegloren... 't Is uit voor goed In slijk en bloed, verguisd, verbeest, te wroeten!... Die hebt gestreên En diep geleên, Gij, zult getuigen moeten: Is de oorelog niet 't valsch bedrog van moordenaren samen??? Die 't machtsgeweld Uit jacht naar geld tot wreede rampen pramen??? Een andre blik Op oorlogsschrik Werd vóór een maand gegeven! Is 't nu gedaan???... De tijd dringt aan: Het nieuw geslacht wil leven!!... Geen oorlog meer De naaste keer!!! Als zij, die vóórbereiden het helsche plan, Zoo man voor man Eens zelve moesten strijden!!! Poperinge, 1 Nov.'38. KAREL CAENEN. ^aBsnaaasiBBasa&BBiiigBBsaiaazi* HEBT GE OOIT EEN GOED WOORDJE GEDAAN OM EEN EN ANDER KENNIS AAN IE ZETTEN TOT HET ABONNEE' REN OP DIT BLAD. in Belgie, van nu tot einde jaar, aan wia on* zendt in poitzegels of stort op post- checkrekening 155.70 van V. Sansen-Van- neste. Drukker. Poperinge, de som van 2 FRANK. Voor het Buitenland zende men ons per Internationaal Poatmandaat: Uit Frankrijk: 0,75 fr. (Belg. geld). Uit Amerika: 10,00 fr. (Belg. geld). SIBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBSIBBB De Crypt van uan ijzer.orcn te Kaas- kerke (Diksmuide) zul, evenals alle ja ren, kosteloos toegankelijk zijn voor ieder een op Vrijdag 11 November, herdenking van den Wapenstilstand. Dit jaar zal deze 20' herdenking van den Wapenstilstand gepaar.» gaan met de onthulling van een gedenksteen aan den geest der beroerde Septemberdagen van dit jaar, tijdens dewelke de zucht naar vrede en de nooit-meer-oorlogs-xvil van de volkeren zoo eensgezind tot uiting kwam. Bij de onthulling van deze gedenksteen zal de Heer Germain Lefevtr. algemeen voorzitter der V.O.S. cn bestuurs.id van het Bcdevaarteonuté, namen: de Ijzerbe devaart het woord voeren. De plechtigheid wordt ingeleid uoor eene Herdenkingsmis in de kerk ven Kaaskerke te 10 uur, waarna optocht naar den IJzer- toren waar te 11 uur de V/ty islihtand, onder het luiden van «Nclo» plechtig herdacht wordt.

HISTORISCHE KRANTEN

De Poperinghenaar (1904-1944) | 1938 | | pagina 1