irtisifl in hef
Hotel des Invalides te Parijs
4NHMi
Belangrijke Rede van den Heiligen Vader
Aan @nie Geachte Abonnenten
Kijkjes van den IJzertoren
DA M PO
Staatsminister H. Em. Vandervekü
everledea
3
lerste Minister Daladier ter plaatse
en Griep
Hij was Voorzitter der Belgische Socia
listische Werkliedenpartij
£,v- 'WËBËBSm
m ipWl|iLs
ZWARE INSTORTING
TE TOKIO
Luisterrijke Kerstontvangst in het Vatikaan
Woorden van waardeering voor de Sftalêaansche
siaafsoverheden, doch hittere klachten over
schendingen van het Concordaat
DE H. VADER ONTVANGT
DE KERSTWENSCHEN
DER KARDINALEN
MIEUWJAARSlENDINGiü
DRIE DIEVEGGEN AANGEHOU
DEN TE ANTWERPEN
w
KERSTNACHT
IN VLAANDEREN
EEN RUS LEEFDE SEDERT
ZES JAAR IN EEN KIST
dan rug en borst inwrijven met
Vraag aan uw Briefdrager
BELANGRIJKE VERDUISTE
RINGSZAAK TE OOSTENDE
IBEESBBBBBBBBBBSSB£BSBBBBBBaBBBIGBB3XBBBBBIIBBBaBX8BB9BBBBa
HEER VANDERVELDE CMRI NGD DCOR PARTIJGANGERS
Van harte wensch ik V allen een
zalig en gelukkig Nieuwjaar.
Toen we nog op de schoolbanken
en onder de surveilleerende blikken
van den schoolmeester onze nieuw
jaarsbrieven schreven, werd daar in
plechtigen stijl en verzorgd schoon
schrift opgeteekend en uiteengezet
wat we onder dezen vromen en schoo
nen wensch moesten verstaan.
En dat in dezen eenvoudigen nleuio-
jaarszcensch inderdaad alles begrepen
is wat we als katholieke menschen
kunnen en mogen begeeren, zijn we
met het verloop der jaren en het
stijgen van onzen ouderdom dieper
gaan inzien en klaarder komen te
verstaan.
Als we nog heel klein waren en met
veel moeite den van-buiten-geleerden
brief konden stamelen, keken wij er
verwonderd van op dat mosder en
ook vader zoo dievelinge een traan
wegpinkten en zich ook wel eens om
draaiden om hun aandoening en ont
roering te verbergen.
Dat vijffrankstuk of dat franksken
dat zóó zilverschoon schitterende met
zijn lokkenden glans toen we 't als
nieuwjaarsgeschenk op onze hand za
gen liggen, daar hebben we zeker
vreugde en blijdschap aan beleefd,
maar die blijdschap en die vreugde
waren zoo gauw vergeten als het geld
was verteerd of in den spaarpot was
gedoken.
Maar die stille traan van vader en
moeder en die geziene aandoening
die ze trachtten te verbergen, dat was
een geheimzinnig mysterie waarover
we veel hebben gemijmerd en nage
dacht in de vreedzame en rustige uren
pan ons leven.
Of was het niet werkelijk voor ons,
kleine kleuters, een mysterie waarover
we als vanzelf naar een opheldering
zochten: Hoe komt het toch dat va
der en moeder schreien wanneer wij
ons schoone wenschen aanbieden?
En kan het wel in het hart van een
kind opkomen, en kan het jong en
onervaren kind wel weten, wat er in
het gemoed en de ziel van de ouders
omgaat bij zulke innige familiefeest
jes als nieuwjaarsmorgen?
Wie van U die kinderen heeft en ze
op nieuwjaarsmorgen, één na één, voor
hem ziet treden en de heerlijke wen
schen beluistert, wordt niet ontroerd
en voelt, niet een innerlijke bewogen
heid?
Weinigen zouden kunnen zeggen
waarom nu juist dat blinkende perel-
ke brandt in den hoek van zijn oog
en waarom zij taai op hun tanden
moeten bijten om niet volop aan 't
weenen te gaan in de aanwezigheid
van hun kinderen.
En toch we voelen het allemaal aan
en niemand die daarover ontsnapt.
De hardste harten en de koppigste
koppen begeven en worden verteederd
tegenover een kind dat hun een zalig
en gelukkig nieuwjaar wenscht.
Dat is toch eigenlijk ook niet te ver
wonderen want met nieuwjaar gaan
zóó natuurlijk-weg onze gedachten
eens terug naar de vele jaren die
voorbij zijn voor ons en zien wij met
zekere zorg en met vertromoen naar
de toekomst voor onze kinderen.
Dat is het heerlijk-schoone van die
nieuwjaarsdag dat voor de toekomst
de ouders zichzelf vergeten en al hun
bekommernis stellen op hun kinderen.
Ze weten en herinneren zich wat
het leven in het verleden voor hen
was en ze droomen van het leven dat
ze voor hun kinderen verlangen.
En zij, de kinderen, die nog zoo
weinig van het leven in het verleden
iceten en aan wie de toekomst als een
blijde en vroolijke Lente voorkomt,
beloven aan hun ouders dat zij in
dien nieuwen tijd willen zijn en blij
ven de vreugde en het geluk van hun
ouders.
Het is zóó goed dat we zulke ge
bruiken en geplogenheden bij ons
volk beioaren en in eere houden want
ze zijn tenslotte de beantwoording aan
een diepe behoefte en een wijze die
zich vanzelf opdringt om de echte
banden te smeden van loare liefde in
éénzelfde familie.
Ze hebben 't zeker verkeerd op zij
die er tegen opkomen dat de kinderen
met hunnen schoonen nieuwjaarsbrief
voor de pinne komen op nieuwjaar-
ochtend en het zelfs uit den booze
achten dat de kleinsten van de bende
die noch lezen noch schrijven kun
nen, een van-buiten-geleerd nieuw
jaar-rijmpje opzeggen!
Laat ze maar afkomen de kinderen
met hun nieuwjaarsbrieven waarop
bloemen en rozenrankjes, engelkens
en 't Jezu-Kindje zijn aangebracht!
Schoon en verdienstelijk werk is 't
van de onderwijzers die aan hun
schoolkinderen voor 't schrijven van
hun nieuwjaarsbrief een model-opstel
en een splinternagelnieuwe penne ge
ven!
Doet ze maar schoone schrijven en
leert ze den brief maar schoone lezen!
Ge kunt niet peinzen wat een plei-
zier en welk een geluk de ouders daar
aan beleven.
Ze hebben zoo gaarne dat hun kin
deren een zalig en gelukkig nieuwjaar
wenschen volgens den ouden en goe
den trant: in een schoonen nieuw
jaarsbrief.
TUL UILENSPIEGEL.
IBBBBSSiaBBSBSSSaSBSHBSBBEaSSiaiaiBBBaiBBBBBaaBBtaaaaaBglBBB
r m
Het Dome des Invalidesdat gelukkig
gespaard bleef.
Donderdag avond, werd Parijs opge
schrokken door het alarmeerend bericht,
dat het historieke Hótel de Invalides»,
in hrand stond.
Meerdere Kamerleden hebben onmiddel
lijk de nochtans belangrijke Kamerverga
dering verlaten, om zich naar de plaats
der ramp te begeven en ook de Ministers
Pomaret en Champetier de Ribes, zijn er
heengegaan. Iets later vertrok ook de
Eerste-Minister, vergezeld door den Mi
nister van Binnenlandsche Zaken, Sarraut,
naar het Hotel des Invalides
De brand was uitgebroken, iets na 9 uur,
in het gebouw, waarin zich de bureelen
bevinden en waar ook de archieven on
dergebracht zijn. De Dóme des Invali
des is echter niet geteisterd.
HET ALARM
We vernemen nog nader, dat het een
zeer ernstige brand is, die i:i het histori
sche gebouw uitbrak. Een sergeant van
dienst bemerkte de eerste vlammen en tien
minuten later was reeds een pompiers-
korps ter" plaatse. Kolonel Barrère, bevel
hebber van de Parijsc'ne pompiers, nam
zelf de leiding.
Ondanks de hevige koude konden ge
lukkig de waterslangen gebruikt worden.
GROOT" BELANGSTELLING
Vanzelfsprekend had de brand een
groote belangstelling verwekt. Ook kwa
men vele officieele personen toe, waaron
der Generaal Bourret, bevelhebber var.
Parijs, wiens appartementen zich in het
Hotel des Invalides bevinden.
Een dichte menigte had zich verzameld
rond het gebouw, om de ramp gade te
slaan. Een sterke ordedienst hield alle
nieuwsgierigen evenwel op afstand.
De koepel, die door Mansard werd ge
bouwd en waaronder het stoffelijk over
schot rust van Napoleon, is gelukkig ge
spaard gebleven.
DE BRAND OVERMEESTERD
Om 23.15 uur, was de brand overmees
terd. Maarschalk Pétain bevond zich on
der de toeschouwers, die den strijd van
de pompiers in een temperatuur van 5
graden gadesloegen.
HET «HOTEL DES INVALIDES»
In 1671 werd door Linéral Bruant een
aanvang gemaakt met het bouwen van
een hotel, bestemd om de in/alieden een
onderkomen te versohafïen. Bij dit ge
bouw was ook een kerk gemaakt en het is
aan de Zuidzijde van deze kerk, dat de
bouwmeester Mansard den be-oemden koe
pel van den Dóme des Invalidesop
richtte, dat algemeen als zijn meesterwerk
wordt aanzien.
In 1840 werd het stoffelijk overschot
van Napoleon er onder gebracht.
Het gebouw is tevens den zetel van het
Franrche Legermuseum en er worden
vooral veel herinneringen bewaard aan de
veldtochten van den groeten Napoleon.
Het is vooral om de veie historische do
cumenten die het gebouw bevat, dat heel
Parijs Donderdag avond, in alarmtoestand
verkeerde aa alle Parijzenaars zich naar
het wereldberoemde monument begaven.
Gelukkig schijnt de schade niet zoo
aanzienlijk te zijn en in ieder geval is er
slechts zeer weinig verloren gegaan aan
i-ocumenten.
Z. H. de Paus heeft Zaterdag de Kar
dinalen, aanwezig te Rome, en andere
hooge geestelijke personaliteiten entvan- j
gen, die den H. Vader, zooals elk jaar, hun
Kerstwensehen kwamen aanbieden.
Paus Pius XI hield bij deze plechtigheid
een rede, waarin hij in het bijzonder han
delde over de aanstaande viering van den
10» verjaardag der verdra-ge van Latera-
nen tusschen den H. Stoel en Italië.
Hij drukte op het belang en op de be-
teekenis dezer verdragen en sprak met
minzame bewoordingen over den vorst en
het regeeringshoofd van Italië.
«OOK D17 VAN DE
VERZOENING
Na de wenschen van het Heilig Kollege
in ontvangst te hebben genomen en zijn
wenschen tot de aanwezigen te hebben
gericht, sprak Z. H. de Paus volgende re
de uit:
DE DANK VAN DEN PAUS AAN ALLEN
DIJ AK VAX LATERANEN
HIELPEN TOT STAND BRENGEN
En nu zouden Wij zonder meer U On
zen apostolischen zegen kunnen geven
welken gij allen als trouwe zonen van de
Kerk verbeidt.
Doch de vooravond van Kerstmis zal dra
worden gevolgd door den vooravond van
een nieuw jaar. Van alle zijden worden
Wij verzocht enkele zinspelingen te maken
op aanstaande gebeurtenissen. Het is ook
de vooravond van de tiende verjaring van
het aceoord van Lateranen, het accoord
van de verzoening. Anderzijds hebben Wij
voor Ons een groep toehoorders voor wie
een onderwerp als dit bevattelijk en ver
staanbaar is.
Het is een gewichtig onderwerp op zich
zelf doch het is nog gewichtiger ten ge
volge van de omstandigheden. Het is daar
om niet gemakkelijker.
Wij haasten ons te zeggen en te ver
kondigen dat de viering van die tiende
verjaring een lofzang zijn imioet van le
vendige dankbetuigingen. (Onze magnifi
cat, onze Nunc dimittis. Onze en Uwe Te
Deum) tot de Goddelijke goedheid, Die
ons toeliet in Onze eerste encycliek reeds
te zeggen Cogito cogitationes pacis et
non afflictionis (Ik denk aan gedachten
des vred.es en niet der droefheid) en Die
ons in ons hart liet .beleven die heerlijke
stonden welke dra zouden aanbreken en
die niet te vergeefs zouden zijn aange
broken.
Het is bijna overbodig te zeggen, en toch
houden Wij eraan het te verkondigen, dat
Onze erkentelijkheid en Onze dankbetui
gingen ook de hooge personen betreffen
Wij bedoelen den edelen vorst en zijn
onvergelijkeliiken eerste minister aan
wie het te danken is dat dit zoo gewich
tig en weldoend werk kon worden uitge
voerd en zulk een heerlijk succes is ge
worden.
Wij danken ook de andere eminente
personen onder andere wijlen kardinaal
Gasparri dien Wij «r.et ontroering en
dankbaarheid herdenken.
Nu Wij onizen dank hebben betuigd aan
God en aan de mencchen en Wij Onzen
hartelij-ken groet hebben gezonden aan
heel Italië, dat ons toch zoo nauw ter
harte ligt onder alle dierbare leden van
de katholieke familie, moeten Wij onge
lukkig ook uit apostolischen plicht en uit
waarheidsliefde en ook cm wille van het
Voorbeeld dat Wil ook. gelet op Onzen
hoogen ouderdom aan allen- moeten geven,
dus om al die redenen, zeggen dat de ver
jaring van dit gebeuren ons niet de serene
vreugde bezorgt die Wij zoo graag alleen
zouden willen op -het oog houden.
Er zijn voorwerpen van ernstige en zwa
re zorg en van bittere droefheid.
DOOR RASSENWET WERD HET
CONCORDAAT BELEEDIGD
De beleediging voor en de wonde toege
bracht aan Ons Concordaat, wat betreft
de rechten van de Kerk in zake huwelijk
en voor ieder katholiek heeft men daar
mede alles gezegd heeft niet enkel het
hart van den ouden Vader iinet droefheid
vervuld voor de slechte behandeling waar
van de zoo dierbare -katholieke actie het
voorwerp is, doch ook met zware en ern
stige bekommernissen voor den chef van
het Katholicisme en den Behoeder van de
zedelijkheid en van de waarheid.
DE KATHOLIEKE ACTIE WORDT
GETERGD
Wij zijn vervuld met droefheid door de
vele tergerijen Wij zeggen niet dat zij
algemeen zijn die zijn gebeurd op ver
schillende plaatsen tegen de Katholieke
Actie waarvan men weet dat zij Ons zoo
lief is als de appel van Onze oogen.
Men heeft en men heeft dit moeten
toegeven verscheiden lokalen van de
katholieke actie -overrompeld en de ar
chieven verstrooid.
De katholieke actie doet niet aan po
litiek. Zij concurrenceert niemand en dit
wenschen Wij ook niet. Zij wil slechts goe
de christenen vormen die I n christen
dom in-leven en zoo is zij een der eerste-
rangselem-enten voor de welvaart van de
volkeren, vooral in een katholiek land zoo
als Italië er een is, zooals de feiten dit
hebben bewezen.
Als men den ijver van de ondergeschik
te kringen nagaat, dan blijkt al te duide
lijk dat ofschoon er van de Katholieke
Actie op ontegenzeggelijke wijze sprake is
in het Concordaat, de hoogere Instanties
het optreden tegen de Katholieke Actie
toelaten en aanmoedigen in hooge mate
meestendeels in het geniep.
Immers de tergerijen houden niet op, on
verschillende -plaatsen, en over heel Italië
en niet slechts in weinig belangrijke cen
tra's. Te Venetië, te Turijn, te Bergamo,
te Milaan, doen zij zich voor. Te Milaan
werd de Kardinaal Aartsbisschop lastig
■gevallen ter gelegenheid van een sermoen
dat niet bulten zijn bisschoppelijke be
voegdheid viel.
Het is niet nocdig andere woorden aan
die vaststelling toe te voegen en te zeg
gen dat die wonde ons in het diepste van
Ons 'hart heeft getroffen en dat zij zeer
pijnlijk is.
Men zegt dat het Concordaat niet ge
raakt werd; dat het gaaf gebleven is. Wij
zullen daarover geen discussie beginnen.
Wij gelooven veeleer dat Wij moeten op
merken wat klaarblijken-d is nl. dat zoo
■bij ieder tweeledig pact en voor de al dan
niet naleving van dit pact de eene partij
zich daarvan niet de uitlegging mag toe
eigenen, dit des te meer waar is voor een
uitlegging waarvan het gevolg is dat men
van iedere verplichting wordt bevrijd.
OOK DOOR DE RECENTE HULDE AAN
HET HAKENKRUIS. «EEN ANDER
KRUIS DAT DE VIJAND TS VAN HET
CHRISTI-KRUIS
Wij willen nog een andere opmerking
naar voren brengen. Wij willen de groote
Sgu-ur van Paus Leo XIII in herinnering
brengen door terug te denken aan de ver
heerlijking (de apotheose) welke onlangs
werd voorbereid voor een ander Kruis, dat
de vijand is van het Christi-Kruis (het
hakenkruis) en aan de slagen die werden
toegebracht aan het Concordaat en aan
vele andere dingen nog waarover Wij
reeds hebben gespreken.
Wij hadden gehoopt dat men eerbied
zou hebben -gekoesterd voor onze blanke
haren. Mm is er over heengestapt op bru
tale wi;\&, (Leo XIII P. M. Acta 15 pagi
na 369).
DE PAUS OFFERT WEDEROM ZIJN
LEVEN OP VOOR DEN VREDE DER
ZIEIJ5N IN ITALIË EN VÖOR HET
WELZIJN VAN DE VOLKEREN
Wij herinneren aan dien Groeten Pans
om ons voor oogen te stellen Zijn heerlij
ke vergiffenis en om het edele voorbeeld
van Hem te volgen zooals Wij dit uit gan-
scher harte doen.
Meteen bidden wij den Goeden God op
dat Hij de geesten zou verlichten en de
harten ontroeren in den zin van de waar
heid en van de rechtvaardigheid die de
eenige, echte, en onvervalsehte grondsla
gen zijn van de welvaart der enkelingen
en der volkeren.
Er wordt geschreven in het Goddelijk
boek Miseras facit populos peccatum
(de zonde maakt de volkeren ongelukkig).
Wij hebben ons leven opgeofferd, dit
oude leven, voor den vrede en voor het
welzijn van de volkeren. Wij offeren weer
dit leven op opdat de binnenlandsche vre
de zou worden gehandhaafd, opdat ook de
vrede der zielen en der gewetens zou wor
den bestendigd, en het welzim van Italië,
dat onder alle volkeren ons vooral dier
baar is; zooals ook zijn vaderland aan
Jezus zoo dierbaar was, dat hij zich zelf
schonk ter passie en ter dood voor het
menschdom.
Dit is onze wensch van Kerstmis en
met dien wensch zegenen Wij u en allen
die gij in uw hart en in uwen geest draagt.
Verlangt gij dat uw wenschen snel zeker ter bestemming toekomen, geliev*
dan uw naamkaartjes aan het winket af t e geven, gefrankeerd zooals hierondef
aangeduid en na ze verzameld te hebbea in afzonderlijke pakken, bevattende!
het le, de naamkaartjes voor het postkantoor;
het 2°, de andere naamkaartjes voor het binnenland;
het 3®, de naamkaartjes voor het buitenland.
Gedurende de nieuwjaarsperiode is het raadzaam geen naamkaartjes te ge
bruiken voor dringende mededeelingen.
Binnel. en Belgisch Neder- Ander*
G.-H. Lux. Congo land landen
Brieven met enkel port
Gewone postkaarten
Prentkaarten, Kerstmis- of Nieuwjaars
kaarten:
a) Waarop alleen naam, adres, handtce-
ken van den afzender en datum van
de verzending vermeld zijn
b) Welke daarenboven een beleefdheids
formule van ten hoogste. VIJF woor
den dragen
c) Met gelijk welke geschreven meldin
gen 1. Bloot
2. Onder open omslag of onder band
Naamkaartjes:
0.75 fr.
0,40 fr.
1,50 fr.
0,75 fr.
1.50 fr.
1,00 fr.
1.75 fr.
1,00 fr,
0,10 fr.
0,30 fr.
0,35 fr.
0,35 fr.
0,30 fr.
0,30 fr.
0,35 fr.
0,35 fr.
0,40 fr.
0,75 fr.
0.75 fr.
1,50 fr.
1,00 fr.
1.50 fr.
1,00 fr.
1,75 fr.
0,10 fr.
0,30 fr.
0,35 fr.
0,35 fr.
0.30 fr.
0,50 fr.
0,30 fr.
1,50 fr.
0,35 fr.
1,50 fr.
0 35 fr.
1,75 fr.
b) Met beleefdheidsformule van ten
hoogste VIJF woorden
c) Met gelijk welke correspondentie
OPGELET 1
1. De prent- en postkaarten met bestemming naar het buitenland dienen op
de adreszijde gefrankeerd.
2. Let Inzonderheid op het tarief toepasselijk op de in rubrieken B bedoelde
poststukken.
»BBSSBflBBSmBBBBBHSBBBBBBBBSaBflflEaBBSIBiaES3!96B3SXflB!95I3EBafl
DE VROUW EN TWEE DOCHTERS
VAN EEN CONSUL
Over enkele dagen werd In een modes-
afdeellng van een grootwarenhuis te
Brussel, een dameshoed gestolen. Een
drietal dagen naaien kwamen drie dames
zelfde warenhuis bezoeken, maar een hun
ner droeg den gestolen hoed. Dit werd
opgemerkt door een der bedienden, en de
dames werden verzocht mede te gaan
naar het bureel, waar zij afgetast werden.
Zij hadden reeds weer een en ander ge
stolen, o.m. linnen, konserven-doozen en
zelfs een pakje tapioca.
Naar het politiebureel geleid werd uit
gemaakt dat de drie dieveggen de vrouw
en de twee dochters waren van een consul
van een zuidelijk land.
«BBBSBBBlSBBBEBSSBBHZBBBSBSaa
GE ZIJT OVER ONS BLAD TEVRE
DEN! - NA LEZING, SCHUIF HET
IN HANDEN VAN EEN GEBUUR OF
VRIEND, ZOO STEUNT GE ONS.
DOE HET ZONDER UITSTEL.
Bonzend beiert 't klokakkcNJïd
In den zwarten toren,
Stilte stuwt de mare voort:
God is mensch geboren...
Door de grijze duisternis
Spoeden donkre schingen,
Naar de vroege Kerstmis,
't Kindje hulde bringen...
Fükkrend, vonkelt gulden Licht
Voren in de kerk.
En, waar monkelt 't minlijk Wicht
Teekent 't pinkend sterr'ke...
Aan het schittrend hoogaltaar
Dampen wierookwalmen...
Biddend, horkt de vrome schaar
Naar de jubelpsalmen...
Trillend zingt een zilvren stem
Ruischend-stille bede
Kindeke van Betlehem
Vlaandren vraagt uw Vrede.
Karei Caenen.
SBBBBHBHBBBBBBBBBBBBSBBBBBBBBIHBHBBBBHBHBBBBB1BEB1BBB1BKHBBEÏCBHBBBBBBBBBB1B1BB11HBBBH
De PERS#
I. KRITIEK OF MEDEWERKING?
In plaats van kritiek uit te oefenen,
stelt U in onze plaats en vraag u zelf ne
derig af: Zoudt gij -het beter doen? Be
nijd onze positie niet, wordt collega!
De pers is over te nemen voor een civiel
pr-ijzeke.
De uitgever wacht nog op uw eerste ar
tikel. Kritiek Is gemakkelijk, doen is moei
lijker.
Men heeft gezegd: moest St Paulus
weerkeeren hij ware dagbladschrijver.
Dat is vleiend voor de corporatie der jour
nalisten. Ik weet het niet. Misschien?
God is wel mensch geworden.
St Paulus die zelf binnendrong bij de
heidenen zou ook wel binnendringen in
de redactiezalen. Waarom niet? Overal
waar er goed te doen is moet het goede
zaad geworpen worden.
Wat helpt het Zondagsermoen van de
vroegmis als de man die 10 minuten de
waarheid hoorde dan dagelijks minstens
uur de leugen en het -bedrog instapt
der slechte gazet!
De beste parochiaan die drie maanden
lang een slecht blad leest zal zweren bij
den Meester en wellicht de kerke maar
meer van buiten zien.
II. ONMACHT VAN DEN SCHRIJ
VER - MACHT DER PERS
La Oroixdeed overtijd een oproep
voor Missen ter intentie van den Paus
voor de vrede. In geen tijd kwamen 300.000
frank binnen en nog meest van gewone
burgers en werkmenschen.
Een artikel schrijven voor en blad,
pondre un article gelijk de Fransohen
zeggen, gaat niet altijd even gemakkelijk.
Den eenen keer komen de gedachten als
bij tooverslag, de réservoir gletscht over
het papier, de inkt vloeit jet conti
nu en in drie kwart staat het artikel
daar zwart op wit, persklaar.
Andermaal foetert het niet, men zou
moeten een kurketrekker hebben om iets
interessants uit zijn 'bol fe halen, de woor
den komen ook. niet. Men kan geen puid
bi-echten. Het is lastige geboorte.
O. L. Heer laat dat toe: opeenvolging
van i euphonieen inzinking, alternatie
ve strooming van den electriek in de her
senpan, opdat we 't niet te ..oog op zou
den hebben en nederig blijven en bidden.
II. DE DUIVEL
Ik las; Ik heb den duivel gezien, chic
uitgedost: hij stond voor een dagblad
winkel en zijn oogen glinsterden.
En 'k weet niet hoe het kwam... 'k stond
opeens bij hem en hij- wees naar de eta
lage:
Tel uwe dagbladen, zei hij... tel ze,
als ge durft.
Ik telde: een... twee... drie... vier...
vijf..., 't was alles.
Tel nu de mijne!
Zijn lange knofrkige vingeren wezen ze
één na één: Aan mij dit d~vbi«d door
zij hoofdartikel, dit andere door zijn men
gelwerk... deze gazet door hare aankondi
gingen... die door hare printen, clichés.
Aan nummer veertighield hij op en
schoot in zulk een helschen schaterlach,
dat ik ervan wakker werd.
Is het droom of werkelijkheid??
KARDINAAL SCHUSTER
De Kardinaal Schuster, Aartsbisschop
van Milaan, op een perscongres zei dat
het een plicht was katholieke bladen te
lezen, plicht voor priesters, kloosterlingen
en zelfs voor de religieuzen die in kon-
takt komen met het volk.
Hij besloot met te zeggen dat leder
klooster, zelfs de kleinste (uitgenomen
slotkloosters) zich zouden aan een katho
liek dagblad moeten abonneeren om op
de hoogte te blijven van de wereldgebeur
tenissen en hedendaagsche vraagstukken.
De gelukzalige Mosder Cabrini die op
13 Nov. 11. zalig verklaard werd-, had vele
bezigheden; nochtans, zegde hij, las ze
dagelijks de gazet.
Voortaan beloofde de Kardinaal een zil
veren pauselijk eereteeken voor de pries
ters die meest de katholieke pers steunen.
...En het is niet gemakkelijk artikels
van geestelijke lezing te doen slikken door
de massa.
GEVAARLIJKE LEZING
Een moeder was verwonderd en spijtig
dat haar zoon slecht uitviel. Zij had hem
een goe opvoeding gegeven of zij meende
het. Hri was student geweest in een colle
ge van priesters en toch een op mannen
leeftijd was hi; ver van het geloof en de
deugd zijner jongelingsjaren.
De moeder ceed -haar beklag en kreeg
voor antwoord: «Het ongeluk dat gij be
treurt is te wijten aan zekere gazetten,
tijdschriften en boeken die gij dacht te
mogen lezen wanneer ik jong was. Ge
woonlijk hebt gij die lezing zorgvuldig in
de bibliotheek van den salon gesloten,
maar de sleutels waren in huis en niet on
vindbaar voor een jongen die overal snuis
tert: zelfs gebeurde het dat gij per onop
lettendheid deze bladen of geschriften liet
liggen en ik kon eraan. Ik was zooveel te
nieuwsgieriger, dat ik uw bezorgdheid wist
om ze me te verbergen».
Welke verantwoordelijkheid voor de
ouders! Victor Hugo noemde het «enfant
terribleZou men niet moeten zeggen
hier: schrikkelijke oudersA. B.
NOTA. En nu met de eerste week van
1969 nog niets te laat is, doen we een
beroep op onze trouwe lezers. Elke lezer
winne een atoonnent. Dat zal ook een be
wijs zijn dat gij tevreden zljt over uw
•blad.
Vergelijk ons blad eens met and-ere
weekbladen en oordeel!
Nabij de stad Grenoble, Frankrijk, werd
een 36-jarige Rus aangehouden die nog
een en ander goed te maken had met het
Fransche gerecht.
De man leefde sedert 6 jaar in een kist,
die hij had opgetimmerd aan de oevers
van de Drae. Zijn kist was slechts 1.50 m.
lang, 0,90 m. breed en 0,70 m. hoog. Hij
was nooit verder dan 20 meter ver van
zijn kooi gegaan en kon bijna niet meer
gaan. De man leefde van wat hij vischte
in de rivier. Hij was geheel in lompen
gehuld.
Doos 5 fr. Pot 10 fr, In alle Apotheken.
Het middengebouw van het Hötel des
Invalideswaar brand is uitgebroken.
9» WERKLIEDEN MEDEGESLEURD
Bij den bouw van een statie voor elek
trische waterdrijfkracht te Tokio, Japan,
deed zich een ernstige grondverschuiving
voor; 90 werklieden op de 125 er aan den
arbeid, werden meegesleurd. Dertig lijken
werden reeds opgegraven. Elf arbeiders
konden gered worden; 43 konden nog
niet bevrijd worden uit hnu neteligen
toestand.
Een abonnement op dit blad.
Vóór enkele maanden werd door het
parkec te Brugge een onderzoek ingesteld
naar de echtheid van de sommen, voort
komende op de balans van een maat
schappij aan de kust. Dit onderzoek, dat
teraelfdertijd te Oostende en te Kortrijk,
zetel van de maatschappij, plaats had,
wees uit dat onregelmatigheden, voor een
hoog bedrag, waren gepleegd. Meer dan
anderhalf millioen zou aldus verdwenen
zijn.
M. P. H., beheerder van de maatschap-
Dij. werd, in verband met deze feiten,
naai- de rech-tbaiik te Brugge verzonden.,
Eerst en vooral wenschen we
aan allen een Zalig Nieuwjaar!
Het jaar is verloopen; wie af
wezig was bij het bezoek van
den briefdrager, en zijn abon
nement voor 1939 niet voldeed,
wordt verzocht seffens te beta
len, 't zij aan den briefdrager,
't zij op het postbureel, 't zij
per storting op postchecknum-
mer 155.70. Voor wie ons een
kaartje schrijft om te vragen
dat wij het abonnement voor
1939 zouden voortzenden, zullen
wij het noodige doen om per
post te doen ontvangen.
Bij storting op postcheck, ge
lieve altijd op keerzijde te schrij
ven welk blad Gij begeert.
A
Wie De Poperingenaar ont
vangt en verkiest dit vervangen
door De Halleof «De Toe
komst^verwittige hierover den
briefdrager of schrijve ons een
kaartje. Aan die wensch zal
vanaf de volgende week voldaan
worden.
A
AAN ONZE ABONNENTEN
UIT HET BUITENLAND
Velen zonden ons reeds het
bedrag voor 1939: 9 Belgas voor
Frankrijk en Congo; 10 Belgas
voor Engeland; 13 Belgas voor
de ander vreemde landen.
Wie ons het bedrag nog niet
betaalde, gelieve dit te doen in
den loop der week, zooniet zou
zijn abonnementdienst vanaf
Zondag aanstaande onderbro
ken worden.
DE UITGEVER.
En moest ons blad deze week
iaat later toekomen dan ge
woonte, dan bieden wij bij voor
baat hierover onze verontschul
digingen aan: de ontreddering
der diensten door het gure win
terweer, is hiervan de schuld.
ZIJN AFSTERVEN
Dinsdag 11., te half zes in den morgen,
is de Heer Emiel Vandervelde, Minister
van State en Voorzitter der Socialistische
Partij, overleden in zijn appartement van
het Residence-Palace, Wetstraat, Brussel,
in zijn 73" jaar.
Zaterdag en Zondag had hij nog een
wandeling gemaakt in gezelschap van zijn
echtgenoote. Zondagmiddag hadden bei
den, samen met den Heer De Brouckère
en dezes dochter, het noenmaal genomen
in het Vc'kshuis te Brussel, en 's namid
dags een kinema bezocht.
Zondagavond was hij om 10 uur naar
bed gegaan. Een half uur later hoorde
Mevr. Vandervelde een kreet. Zij spoedde
zich naar haar man, die evenwel reeds
het 'bewustzijn had verloren en al den
reutel in de keel had. Zijn vrouw, die zelf
Dokter is, heeft hij niet meer herkend
Verschillende geneesheeren werden nog
bijgeroepen, die hem een aderlating lieten
en een morfine-inspuiting toedienden, wat
tot gevolg had dat de reutel afnam, maar
de zieke bleef bewusteloos. M-e-vr. Vander
velde bleef steeds aan de sponde van haar
echtgenoot, tot hij dan Dinsdagmorgen
den geest gaf.
Dinsdagmorgen te 11 uur ging Heer
Spaak, Esrste-Minister, het stoffelijk over
schot van den Socialistischen Leider
groeten.
Het -bureau van den Socialistischen Par
tijraad werd ook bij hoogdringendheid
bijeengeroepen. Een rouwhulde werd den
overledene gebracht en ex werd medege
deeld dat de overledene den wensch had
uitgedrukt dat aan zijn begrafenisplech
tigheid geen officieel karakter zou gege
ven worden.
Niettemin wenschte de Socialistische
Partij een opperste hulde te brengen aan
den overleden .Leider en er werd besloten
dat zijn stoffelijk overschot zou worden
opgebaard vanaf den Donderdag in de
groote zaal van het Volkshuis.
De begrafenisplechtigheden werden vast
gesteld op den Vrijdag 30 December, in
den namiddag. Slechts één redenaar zou
een lijkrede uitspreken, namelijk de per
soonlijke vriend- van. den afgestorvene,
Heer De Brouckère.
Op Zondag 29 Januari zal door de So
cialisten dan een groote herdenkingsplech
tigheid worden gehouden te Brussel.
De Koning, Minister Heymans, het Ka
tholiek Blok en talrijke andere persona
liteiten en organismen drukten hun rouw-
deelneming uit bij Mevr. Vandervelde of
bij het Bureau der Belgische Werklieden
partij. i
DE BONDIGE LEVENSLOOP
VAN DEN OVERLEDEN STAATSMAN
Vandervelde werd te Elsene geboren op
25 Januari 1866.
Hij studeerde aan de Athenea te Elsene
en te Brussel en hij volgde de lessen aan
de Vrije Universiteit, waar hij in 1885
dokter in de rechten en drie jaar later
dokter in de sociale Wetenschappen werd.
In 1892 werd hij dokter in de staatshuis
houdkunde.
Op 19-jarigen leeftijd, dus van zoodra
hij dokter in de rechten was, sloot hij
zich aan bij den Werkliedenbond te El
sene, ten tijde van de stichting van de
Belgische Werkliedenpartij.
De Heer Vandervelde werd voor de eer
ste maal tot lid van de Kamer van Volks
vertegenwoordigers verkozen op 21 Okto
ber 1894, voor het arrondissement Char
leroi Hij is dus meer dan 44 jaar Kamer
lid geweest. Sedert 27 Mei 1900 was hij
Socialistisch Kamerlid voor Brussel.
In 1905 werd hij door de Socialisten
van de geheele wereld geroepen tot het
Voorzitterschap van hun gemeenschappe
lijke organisatie. Slechts na den oorlog
heeft hij dit amibt neergelegd om in den
schoot der Belgische Regeering te treden.
Zijn ministerieele taak eenmaal volbracht,
ging hij terug plaats nemen aan het hoofd
dei Internationale.
Op 4 Augustus 1914, bij het uitbreken
van den oorlog, werd de Keer Vandervelde
in den Ministerraad opgenomen.
Na den oorlog was hij de Eerste Mi
nister van Justitie op 21 November 1918
tot 24 Oktober 1921. Daarna bleef hij bijna
vier jaar buiten de Rsgsering, cm op
17 Juni 1925 in het Kabinet te treden als
Minister van Buitenlandsche Zaken, wat
hij tot 22 November 1927 bleef, eerst met
den Heer Poullet en vervolgens met den
Heer Jaspar als Eerste-Minis ter.
Van 25 Maart 1935 tot 13 Juni 1336 was
hij lid van den Ministerraad zonder porte
feuille, en van 13 Juni 1936 tot 28 Januari
1S37, Minister van Volksgezondheid, teen
de Heer Van Zeeland Eerste-Minister was.
Wegens meeningsverschillen met zijn
collega's, ten cpzichte van den Spaanschen
burgeroorlog, trad hij vrijwillig af.
In de laatste tijden bekampte hij aan
houdend de binnenlandsche en vooral de
buitenlandsche politiek van de Regeering
Spaak, namelijk in verband met de kwes
tie van Burgos.
Ondanks deze wrijvingen, behield hij
ziim gezag over een groot deel van de so
cialistische massa, die hem, den «patren»,
nog steeds als den leider bleef aanzien.
De Heer Vandervelde nam een werk
zaam deel aan de oprichting en bespre
king van sociale, juridische en financieele
wetten. Hij was de vader van het be
staande alkoholstelsei.
Heer Emiel Vandervelde was ook bekend
als schrijver. Hij werkte daadwerkelijk
mede aan verschillende bladen en ver
schillende boeken werden d-ocr hem ge
schreven.
BIJ ZIJN DOODSBED
Bij dit afsterven schrijft De Stan
daard o.m.
Met Emiel Vandervelde is ongetwijfeld
een Staatsman van groot formaat heen
gegaan.
Zeer terecht 'brengt het Directorium
van het Blok der Katholieken van België,
bij monde van zijn beide Voorzitters, in
zijin rouwtelegram aan het bureau der
Socialistische Partij, op ruiterlijke wijee
hulde aan de nagedachtenis van den so
cialistischen voorman en aan de diensten
die hij aan land en volk heeft bewezen.
Het dient gezeid dat Vandervelde ook
bij zijn meest overtuigde tegenstrever»
waardeering en achting vond om een ao n-
tal edele motieven die zijn actie zoo vaak
bezielden. Eiken politieleen strijd leverde
hij op het hooger plan der beginselen.
Zelfs in zijn gevaarlijke dwalingen moest
men nog altijd zijn rechtschapenheid er
kennen. Dit is o.m. het geval geweest in
de laatste jaren, toen hij op het gebied
der internationale politiek een ideologie
voorstond die de groote meerderheid van
het land als volstrekt verderfelijk afwijst.
Zijn nagedachtenis zal in het land in
eere worden gehouden, ook door ons, Ka
tholieken, die overal waar hij gestreden
wordt achting moeten koesteren voor een
strijd voor meer rechtvaardigheid j-egeni
den arbeider. Het is bedroevend dat Van
dervelde in dezen strijd voor een beter
lot aan zoovele arbeiders heeft ontruk*
wat het dierbaarste blijft voor den enke
ling en de volkeren: het geloof. Hij kon-
zonder de zedelijke principes van het
christendom, nooit de sociale kwestie
duurzaam oplossen. Het was een strijd die
geen uitkomst van vrede en harmonie
brengen. En Vandervelde bleef
trouw aan oude, verjaarde, schijnid
Hij is er mee ondergegaan.
Als Katholieken herdenken wij
met oprechte achting alles wat hij
liefde voor de axbeidersschare en
drang naar gerechtigheid verrichtte, maaf
mijmeren met pijnlijken weemoed ovej*
het feit van de verstoffelijking der arbeV
dersldealen ondeT zijn leiding, en denkeQ
zwaarmoedig aan zoovelen die hij op op»
standlge wegen Joeg, verwijderd van
en geloof.
