Nu het Congres van Kortrijk
Voor de herbevolking van Frankrijk
25 Jaar geleden. - Begin van den Wereldoorlog
XX® Ijzerbedevaart te Diksmuide op Zondag 20 Oogst
EEN MISLUKTE CARICATUUR
"t if® I
Mat Naotiweer wn Zentfag avond
Net K, Bloedspel te Brugge
36'JAAR.-N'SI
to BLADZIJDEN: 50 CENTIEM.
KATHOLIEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EN AANKONDICINGSBLAD. - VERSCHIJNT WEKELIJKS
INTERNATIONAAL OVERZICHT
RING VAN 30.000 FRANK
IN VISCH GEVONDEN
Eenige Inlichtingen t
Middenstandsbelangen
Uitbreiding der
Gezinsvergoedingen
DE NIEUWE STATIE VOOR «AUTO-CARRIES» TE OOSTENDE
ZONDAG AUGUSTUS 1939.
«DE POPER1NGENAAR»
Uitgever:
Sansen-Vanreste, Poperinge.
Telefoon N' 9. Postch. Nr 155.70.
EEN ABONNEMENT KOST
VAN NU TOT EINDE 1939:
Binnenland 11,00 fr.
Belg. Kongo 17,85 fr.
Frankrijk 17,85 fr. belgisch geld
Engeland 18,90 fr. belgisch geld
Ander landen 26,25 fr. belgisch geld
AlU Medewerkers zijn verantwoordelijk
voor hun artikels.
mwww
TARIEF VOOR BERICHTEN,
Gewone berichten per regel 1,25 fr.
Kleine berichten (minimum) 5,fr.
2 fr. toel. v. ber. m atlr. t. bur.
Berichten op 1B bl. per regel 5,fr.
Berichten op 2° bl. per regel 2,50 fr.
Berichten op .3° bl. per regel 1,50 fr.
Rouwber. en Bedank, (min.) 7,fr.
Te herhalen aankondigingen:
prijs op aanvraag.
I Annoncen zijn vooraf te betalen en
moeten tegen den Woensdag avond
ingezonden worden. Kleine be
richten tegen den Donderdag noen.
Heerlijke lichtopname van bet Massaspel genomen tijdens de uitvoering van
Zaterdag nacht.
Uitgebreide verslagen van de studie
dagen verschenen in de dagbladen, welke
allen getuigden van buitengewonen bij
val. De grootste zalen van Kortrijk liepen
stampvol gedurende de verschillende
studiedagen. Alle schoonste verwachtin
gen werden overtroffen, zoodat Zaterdag
namiddag de meeste deelnemers op het
grasplein, bij gebrek aan plaats, langs
luidsprekers de slotvergadering moesten
bijwonen.
Zaterdagavond was op de marktplaats
in en langs de omheining een dich
te duizendkoppige menigte. Het spel Wre
de softer d door puike ensceneering en
verlichting, zonder de perfecte geluid
versterkers te vergeten geholpen, ver
anderde liet woelige marktplein van de
stad Kortrijk in een stille en echt kerke
lijke atmosfeer, zoodat het innige van
den mensch ontvankelijk werd om de
groote beteekenis van het H. Misoffer te
begrijpen. Het Massaspel schiep de stem
ming; na het spel gingen duizenden
gansch ingetogen ter H. Tafel. De H.
Communie werd door 30 priesters uit
gereikt op verschillende plaatsen van de
markt en duurde gansch de H. Mis door.
De Middernachtmis zullen de vele aan
wezigen zich lange jaren herinneren
door de zielsroerende atmosfeer. Het
hoogtepunt der H. Mis werd door geen
minste gerucht of beweging gestoord; de
duizenden samengedrukte menigte legden
bewijs af van intens zielsgenot.
's Zondags was de mooi versierde stad,
geholpen door mooi weer, in feestelijke
stemming.
Ora 10 uur reeds was het marktplein
dicht bezet voor de openluchtmis van
11 uur.
De intrede van Monseigneur Lamiroy
en de hooge kerkelijke, gevolgd door de
wereldlijke personaliteiten van ons bis
dom, werden levendig toegejuicht door
een menschenzee. De Pontificale Hoog
mis, meesterlijk met gezangen begeleid,
was de luisterlijke apotheose van het
Eucharistisch Congres, door gansch het
bisdom maanden lang voorbereid.
's Namiddags, waar men zich ook wend
de, waren al de straten van de groote
stad volgepropt met Congressisten. Zoo
ver het oog kon dragen, ontwaarde men
ontelbare menschenkoppen, die ver weg
een grijze wemeling vormden. Volgens
schatting van den rijkswachtkapitein wa
ren er in Kortrijk 90.000 menschen sa
mengestroomd. De optochten, eindeloos
lang, trokken om 3 uur op om plechtige
volkshuide tb brengen aan het H. Sacra
ment, door den bisschoppelijken pastoor
op een heerlijken praalwagen rondgedra
gen.
Alle parochies van gansch het bisdom
waren opgekomen om daar belijdenis af
te leggen van hun trouw aan Kristus
Koning.
De toewijding van het bisdom Brugge
een onbeschrijfelijk schouwspel aan
het H. Hart op het Eucharistisch Congres
van Kortrijk is ongetwijfeld de grootste
godsdienstige plechtigheid, welke ons
bisdom sedert jaren en jaren gekend had.
Kortrijk en het bisdom Brugge hebben
Zondag getoond het Vlaamsch geloof
onzer voorouders getrouw te zijn ge
bleven.
30 Juli 1939 zal een onvergetelijke dag
voor de congressisten blijven.
De mooie praalwagen die Bet H. Sakrament, begeleid door Z. Exc. Mgr Lamiroy,
Bisschop van Brugge en Z. E. H. Kan. Camerlynck, Deken van Kortrijk, door do
straten der stad voerde tot de Leieburg waar de leger gegeven weid door Z. Exc.
Mgr Lamiroy, pionier der K. A. en die Zondag met fierheid zijn legers te Kort
rijk zag opstappen, onze duurbare Godsdienst en bet welzijn van ons Vlaamsche
Volk ten bate.
SZHSSBSGSESEBESMEaSBBSBaeiSaHBSESEZEÏEÏS—ESfiaaaEEKtt
Een geweldig onweder heeft Zondag
avond gewoed niet alleen boven onze
eigene streek maar omzeggen., over gansch
het land en verder nog ook over Frank
rijk, Duitschland. Nederland en zelfs de
Skanüinavische landen. Na langen tijd
over Engeland en meest bepaald over Lon
den te hebben huis gehouaen was het
onweder, over een groote breed'. 3, gepaard
met zware rukwinden, het Oosten afge-
d ven, dus naar het Vasteland; het
strekte zich uit tot Montpellier, Genève,
Francfurt-a.-Main, Kopenhagen en Oslo.
Overal had men te lijden van zwaren
neerslag en zware rukwinden.
Da vruchten had::en het erg te verdu
ren en de oogst werd door regen en wind
op aile velden platgelegd.
Hier nu een en ander óver de schade
door het noodweer van Zondagavond ver
oorzaakt
Te Oostvleteren sloeg de bliksem op de
hoave Feryn die gedeeltelijk afbrandde.
Bij het blusschen knakten elektrische lei
dingen af en raakten den bevelhebber der
brandweer. Hr De. eckere, die door den
stroom gedood werd.
Te Poperinge moet de bliksem op ver
schillende elektrische leidingen geslagen
zijn; de looden sprongen van den stroom
meter van O. L. Vrouwker.; en van enkele
huizen.
Te Zele werden door den bliksem elek
trische leidingen beschadig.!.
De nieuwe groote weg Brussel-Namen,
op grondgebied Tollembeek, werd op een
deel weggespoeld t:n gevolge den gewel
digen neerslag.
De streek van Eindhoven, Nederland,
werd bijzonderlijk zwaar getroffen. De
danen van verschillende huizen werden
opgelicht en verder geslingerd; boomen
werden ontworteld en elektrische leidin
gen vernield. Ach; woningen werden er
totaal vernield door den wind n vrouw
kreeg een stuk muur op het gezicht en
werd zwaar gewond. Dc kerk van den
H. Pastoor van Ais werd zwaar bescha
digd, een gansche hoek en een stuk muur
wr.uiden in als een houten beschot.
Te Leiden waaide een beschutting om
ver, opgericht bij het in opbouwzijnde
stadhuis, en kwam op een arbeider te
recht, die zwaar gewond werd.
Te Veldhoven viel de hlitrem op een
hoeve, die tot den grond toafbrandde.
Aan huizen en boomen werd er veel
schade aangericht.
Te Muiden verzakte een rijwielpad ten
gevolge de zware regens.
Op het IJselmeer sloeg een boot om. De
1" visschers konden gelukkig-lijk gered
worden.
In Engeland hadden veel kampen, mi
litairen en deze van padvinders, te kam
pen met overstrooming.
In Frankrijk kreeg men daarbij nog"
zware hagelneerslag. Oogsten werden ver
woest. Steden en dorpen geraakten on
der water. Boomen werden ontworteld en
elektrische leidingen vernield. Te Bor
deaux zette de bliksem de sirene in gang
waardoor paniek onder het volk ontstond
daar men vreesde dat de noodsirenen den
oorlog aankondigden.
Te Brussel liepen talrijke kelders onder
v, ater wijl een vijftal personen gewond
werden door afgerukte voorwerpen.
Te Heist-op-den-Berg werden twee wo
ningen door den bliksem getroffen. In een
d'.- huizen viel de vrouw des huizes be
wusteloos wijl het huis in brand schoot.
Zij kon slechts op het nippertje gered
worden.
In talrijke dorpen der Kempen werden
huizen beschadigd en boomen ontworteld
door den wind.
Te Betekom-Moorsem werd een man
half lam geslagen door den bliksem.
Te Brugge geraakten verscheidene stra
ten overstroomd daar de riolen het niet
meer konden slikken.
Te Leopoldsburg, langs den Antwerpen
steenweg, werden niet min dan 216 boo
men ontworteld. Soldaten moesten bij
stand bieden om die van de baan te rui
men.
Te Beverloo brandde een huis af na
getroffen te zijn geweest door den blik
sem. In zelfde gemeente kreeg een inwo
ner een pan op het hoofd en werd nogal
erg geraakt.
Bij Beeringen werd het afgepikte koren
in alle richtingen verspreid. In zelfde ge
meenten werden wagons, geladen met ko
len, voortgedreven door den wind. De wa
gons vernielden aldus een ijzeren afslui
ting.
Te Kwaadmechelen werd een uitstal
raam door den wind ingedrukt.
Te TessenderlDO werd een kiosk als een
kaartenhuisje ingedrukt. Dr.ken van groo
te hangaars kwamen gansch open te
staan. Een patatfritkraam kantelde om,
schoot vuur en brandde af. Schuren en
gebouwen wei-den van hun dak beroofd en
talrijke boomen ontworteld.
Te Villers-Potterie viel een vrouw dood
van den schrik.
Te Péronnes-lez-Binche viel een boom
op een auto. De drie inzittenden van den
auto werden zwaar gewond.
Te Marcinelle knakte een elektrische
leiding en viel over de straat. 3en 19-ja-
rige jongeling die rond middernacht huis
waarts keerde liep er tegen en werd dood-
gebliksemd.
(flBflBaBBflSBEBBBBBZBflflflBBSflflB
Te Lakcjwood, in de V. S. van Amerika,
kreeg een vrouw een partijtje baars toe
gestuurd die een vriend-hengelaar had ge-
vischt. Bij het openen en schoonmaken
vond zij tot haar groote verrassing, in een
der visschen, een schoonen briljanten ring.
Toen zij hij een juwelier de prijs van
den ring vragen had die naar verluidt
een waarde van 30.000 frank.
BEVOLKINGSACHTERUITGANG.
Een paar weken geleden wezen we
op de diepe politieke kentering, die
Frankrijk sedert een goed jaar mee
maakt en die vooral zijn oorzaak
heeft In de internationale gebeurte
nissen en de machtsdruk van de to
talitaire landen.
Die kentering wordt geleidelijk een
heropstanding uit een verval dat wor
telt in een algemeene zedelijke ont
aarding, gevolg van libertijne theo
rieën en geloofsafval. Dat verval
vindt hoofdzakelijk zijn uiting in de
katastrofale bevolkingsachteruitgang
Frankrijk, heeft thans ongeveer de
zelfde bevolking als in 1870, toen het
nog als een dicht bevolkt land gold.
Dus schijnbaar geen achteruitgang,
vermits het stand hield naar het aan
tal der inwoners! In werkelijkheid
echter is die toestand hoogst beden
kelijk, als men weet dat in diezelfde
tijdsspanne de bevolking van Duitsch
land, van Belgie en van Nederland
meer dan verdubbelde. Anderzijds zegt
het absolute cijfer van die goede veer
tig millioen inwoners nog zeer wei
nig. Van beslissenden invloed is de
verdeeling van die bevolking over het
land en den ouderdom ervan.
Een algemeen kenmerk van de in
dustralisatie, is de landvlucht en de
ophooping van de bevolking in de
steden. In Frankrijk zijn de steden
snel aangegroeid, terwijl het platte
land op onrustbarende wijze ontvolk
te. Voor ons, die gewoon zijn aan onze
dichtbij elkaar liggende dorpjes, aan
de rationeele uitbating van het min
ste plekje grond, treft het als we door
Frankrijk reizen, uitgestrekte gebie
den te ontmoeten, uren ver, waar
vroegere bebouwde gebieden thans
braak liggen, waar geheele dorpjes
verlaten werden om stilaan in puin
te vallen. Hoe dikwijls hebben de dag
bladen ons niet gemeld, dat dergelijke
dorpjes of vervallen hoeven voor een
spotprijs te koop waren. Het is trou
wens een bekend feit dat op die wijze
veel Vlamingen, geheel Frankrijk
door, zijn gaan boeren en geleidelijk
dank zij hun werkkracht en hunne vele
kinderen welstand hebben verkregen,
waar de Franschen, met hun één-
kind-gezinnen, het nog moeilijk kun
nen bolwerken. Bijna iedere boeren
familie in West-Vlaanderen, is aldus
door een lid of verwante in het Fran
schen/ vertegenwoordigd.
Een felle achteruitgang beteekent
ook het feit, dat de Fransch.e bevol
king een typisch oude bevolking Is.
Doordat er maar weinig kinderen ge
boren worden en dat door de vooruit
gang van de geneeskunde de ouder
dom van den mensch verlengd wordt,
is de gemiddelde ouderdom van den
Franschman zeer hoog, zoodat men
weieens Frankrijk, het land der grij
saards noemt. Men heeft aldus bere
kend, dat als er geen verandering
komt in de demografische verhoudin
gen van onzen Zuiderbuur, dat bin
nen een twintigtal jaren de Fransche
bevolking op de helft van thans zal
geslonken zijn. Dan is dat toch wel
achteruitgang, dubbel sterk, omdat de
omringende landen juist een snelle
bevolkingsaangroei kennen.
En eindelijk moet nog gezegd wor
den dat het huidige bevolkingscijfer
slechts kon in stand gehouden wor
den door een intense inwijking.
MAATREGELEN.
Al deze beschouwingen worden ons
ingegeven, door het verschijnen van
een reeks decreten van de huidige re
geering, met het oog op de bescher
ming van het gezin en de aanmoedi
ging van de geboorten. Zoo wordt o.m.
voorzien: leeningen aan jonge boe
rengezinnen (20 a 30.000 fr.), hooge
gezinstoelagen bij de geboorte van
een eerste kind (3.000 fr.), aanzien
lijke toeslagen, die twintig percent
van het loon beloopen vanaf de ge
boorte van het derde kind. Aan de
moeders, die thuis blijven, die dus
niet buitenhuis in de fabriek werken,
wordt eveneens ee:i bizondere vergoe
ding voorzien. Dat zijn allemaal recht-
streeksche maatregelen, die eigenlijk
maar een uitbreiding zijn van vroe
gere maatregelen. Want de strijd te
gen de ontvolking in Frankrijk is niet
van vandaag.
De Fransche leiders hebben echter
genoeg kunnen ondervinden, dat de
materieele voordeelen die verbonden
worden aan de geboorten onvoldoen
de zijn om deze aan te wakkeren. De
oorzaken van de geboortenachteruit-
gang zijn niet van stoffelijlcen of fy-
sischen aard. Het is het ontbreken
van alle moraal, in en buiten het hu
welijksleven, het is de zucht naar on
gebreideld genieten van het leven, het
schuwen van alles wat inspanning,
moeite en lijden kan meebrengen, dat
Frankrijk doet uitsterven. Het is de
straf voor het niet naleven van de
natuurwet, de straf voor het overtre
den van Gods geboden.
sjuwi»!
EEN TREFFEND FEIT.
Daarom ook hebben de huidige wet
gevers, ingezien dat ze naar andere
middelen moeten uitzien, dat ze moe
ten de onzedelijkheid indijken en de
besmetting ervan beperken. Zoo wor
den in sommige decreten maatregelen
in dien zin voorzien: verbod en be
straffing van vruchtafdrijving, tegen
gaan van overmatig drankmisbruik,
het bezwaarlijker maken van de echt
scheiding, beteugeling van de porno
grafie (onzedige bladen, tijdschriften
en prenten), enz. Kortom alles wat
tot nu toe officieel geduld en in zekere
gevallen aangemoedigd werd, wordt
thans verboden, door een regeering,
die weliswaar nog altijd bestaat uit
een heele reeks vrijmetselaars, die
echter nu hunne vooze princiepen on
dergeschikt maken aan het welzijn
van het land.
Is hei niet opvallend, voor de ken
tering waarvan boven sprake, dat die
maatregelen thans getroffen, terwijl
de leider van het vroegere volksfront
bewind, Blum, onzaliger herinnering,
de schrijver was van een boek Le
mariagewaarin hij de vrije liefde
verdedigde, de uitspatting in de on-
kuischheid, het samenleven van een
man met verschillende vrouwen aan
beval.
En er is nog meer, dat ons, Katho
lieken, moet verheugen. Er zijn nog
kenteekenen, die wijzen op een ver
andering in de algemeene officieele
geestesgesteltenis, die minder uitdruk
kelijk en in 't oogvallend, maar daar
om niet van minder gewicht zijn. In
het goddelooze Frankrijk, waar zoo
lang gespot werd met godsdienst en
priester, waar het de Kerk, onzegge-
lijk moeilijk gemaakt icerd, wordt
thans de godsdienst welwillend ge
duld en stilzwijgend aangemoedigd.
Kloosterorden, die sedert vele jaren
verboden waren, beoefenen thans in
het openbaar hun zielewerk, zonder
dat het verbod opgeheven werd, maar
ook zonder dat ze gehinderd worden.
En is het den lezer ook niet opgeval
len dat op grootsche kerkelijke plech
tigheden, meer en meer officieele ver
tegenwoordiging valt op te merken.
Het is nog geen geloofsbekentenis,
maar wel de erkenning van de groote
zedelijke kracht van de Kerk. Dit is
trouwens het eenig middel om Frank
rijk te redden.
(Verboden nadruk.) ROSKAM.
Heel dikwijls is het opgevallen hoe
menschen die tal van vreemde landen
hebben doorreisd, plots als bij toeval, hun
eigen streek ontdekken. Dit kan thans
meer dan ooit het geval zijn voor one
Vlaamsche volk.
Dit Jaar is Brugge het Mekka der
vreemdelingen. Van alle landen van
Europa en ook van over de oceanen ko
men talrijke bezoekers, aangetrokken
doov de groote kunstmanifestaties die er
plaats grijpen. Niet één verlaat de Mem-
ling-Tentoonstelling zonder zijn groote
bewondering uit te drukken voor de al
daar tentoongestelde meesterwerken van
de wereldvermaarde Vlaamsche schilder
school.
Aan den anderen kant lieten reeds dui
zenden en duizenden vreemdelingen, voor
al uit Nederland, Frankrijk en Engeland,
hune plaatsen voorbehouden voer de open-
luchtvertoonlngen van het H. Bloed-Spei,
dat verleden jaar in het buitenland een
zeer geweldigen indruk heeft nagelaten.
En wanneer we uit den mond van de
vreemdelingen dagelijks hooren dat Brug
ge het in niets moet afleggen tegen de
meest vermaarde plaatsen van den aard
bodem, wanneer we zien dat de wereld
pers maar niet uitgepraat geraakt over
de Memling-Tentoonstelling
en de grootschheid van het H. Bloed
spel, dan denken we onwillekeurig aan
ons eigen volk en we vragen ons afKent
ons volk zijn eigen schoon? Is het wel
bewust van de wereldrol die Vlaanderen
speelde en nog speelt?
Voor degenen die totnogtoe verwaar
loosden eens hun eigen streek te ont
dekken, doet zich thans een eenige ge
legenheid voor: Het H. Bloed-Spel. Aan
diegenen die meenen dat hier spraak is
van een soort schouwburgvoorstelling,
kunnen we dadelijk antwoorden dat daar
in de verste verte niets van is. Hier is
de gansche stad het tooneel, met het
statige belfort als middenpunt; 2500 in
woners zijn de spelers; het decor het
eenig mooie Marktplein, dat door een
meer dan 200.000 watt sterke kleurbelich-
ting in een ongeëvenaarde feeërie van
glorie wordt omtooverd.
Alle gemak tot het bijwonen van het
H. Bloed-Spel wordt verschaft. Bussen
kunnen onmiddellijk na de vertooningen
IBflBQBBBEBBBBBBISKBBBSBBBBlHBBBIBBBBBBBBBEilBSBEBZBBBBSffSl
EBBBBBBBBSBESBHSBEBBBD
Deze maand is het juist vijf-en-twintig
jaren geleden dat een der verschrikke
lijkste katastrofen die de menschheid
ooit teisterde uitbrak nl. de wereldoorlog.
Ziellier eenige belangrijke gebeurtenissen
rond deze tragische periode;
BELGIEDe regeering besluit tot de
mobilisatie.
FRANKRIJK: De Fransche troepen
werden allengs van de grenzen terugge
trokken om het gevaar te vermijden van
een botsing met de Duitsche troepen.
Daags te voren op 31 Juli werd de so
cialistische afgevaardigde Jaurès door een
individu in een café door revolverschoten
doodelijk gewond. Korten tijd later stierf
hij.
SERVIE: Uit Semlin (voorstad van
Belgrado) wordt geseind, dat een hevig
voorpostengevecht aan de Save plaats had,
waarbij ook machinegeweren in het vuur
kwamen. Het gevecht ontwikkelde zich
België het doormarschrecht voor zijn
troepen, onder voorwendsel dat concen
traties van Fransche cavalerie aan de
Fransch-Belgische grens die troepen be
dreigde. Na dit ultimatum aan België nam
ook Engeland een kordate houding aan
ten opzichte van Duitschland. De conser
vatieve oppositie verklaarde de Britsche
regeering te zullen steunen en te midder
nacht tusschen 3 en 4 Augustus bevond
ook het Britsche Rijk zich met Duitsch
land in oorlog.
Op 4 Augustus vielen de Duitschers
België binnen, en hadden er ook Fransche
offensieven plaats in den Elzas. Engeland
verklaarde insgelijks den oorlog aan
Turkije, dat slechts eenige maanden la
ter op 29 Oktober, op zijn beurt den oor
log zou verklaren aan Frankrijk en
Rusland.
Op 12 Augustus verklaarden Frankrijk
en Engeland den oorlog aan Oostenrijk-
Hongarije.
■BBBBBBBflBBEBBBBEBBaEBl£BflEBflEBIBBIZBBBBBBBBE!8BBBIBESBIBBBB93BSB)BSBBfll8BBflBflB!HBBflflflEBSflBBI>
verder. Ook de artillerie mengde zich in
den strijd.
DUITSCHLAND: In het Paleis Belle-
vue te Berlijn had de keizer de huwelijks
plechtigheden van zijn zoon bijgewoond,
's Avonds was in Unter den Linden een
groote menigte samengestroomd aan wier
toejuichingen geen einde scheen te willen
komen.
Te Berlijn werd op 1 Augustus te 2 u. 55
nog meegedeeld dat de termijn voor het
antwoord op het aan Rusland gesteld ul»
timatum Zaterdagmiddag om 12 uur is
verstreken.
Sedert 1 Augustus 17 u. was er een
Duitsch-Russische oorlog, eenige minuten
tevoren had eerst Frankrijk, toen Duitsch
land, de algemeene mobilisatie afgekon
digd.
T DÜITSCH ULTIMATUM AAN BELGIE
GEVOLGD VAN DEN WERELDOORLOG
Op 2 Augustus eischte Duitschland van
PROGRAMMA
Zaterdag 19 Augustus 1939:
AAN DEN VOET VAN DEN IJZER-
TOREN:
20 uur: Uitzending van Vlaamsche lie
deren en internationale muziek.
21 uur: Aankomst van den Estaffetten-
loop van den Vlaamschen Blauwvoetbond.
21.30 uur: Vredesoptocht van de jeugd
(waaraan deelnemen VJC.C., B.V.O.S.,
K.J.V.A. enz.); gezamenlijke zanguitvoe
ring van Vaarwel mijn Broeder
Daarna voortzetting' van de muziekuit-
zending.
Volledige belichting van den IJzertoren.
De Toren zal tot 23 uur bestijgbaar zijn.
's Avonds op de Markt: Tusschen 19 en
20 uur Beiaardconcert, door A. Moenaert.
Muziekuitvoering tusschen 22.30 en 23.30 U.
Zondag 20 Augustus 1939:
XX' BEDEVAART. HULDE AAN ALLEN
DIE VOOR VLAANDEREN HEBBEN
GELEDEN.
VOORMIDDAG: II u. stipt, Nele luidt.
Plechtige H. Mis in open lucht medege
zongen door de massa in de IJzervlakte
(Missa brevis) ter nagedachtenis aan onze
gesneuvelden en voor den wereldvrede.
BEGIN DER IJZERPLECHTIGHEID.
Bazuingeschal.
1. Gezamenlijke uitvoering van: O
Kruise den Vlaming...».
2. Inleiding, door Voorzegger-Pro
grammaleider J. Platteau. (De teksten
voor het Volksspreekkoor zijn van dichter
F. Vercnocke). De bedevaarders herhalen
telkens de laatste woorden van den voor
zegger (zie Programmaboekje).
3. Gezamenlijke uitvoering van: Het
lied der Vlamingen» (Emmanuel Hiel -
Peter Benoit).
4. Gezamenlijke uitvoering van het
<i Wilhelmus van Nassauwe
5. Toespraak namens het Verbond
V. O. S. door Karei De Feyter.
6. Gezamenlijke uitvoering van Mijn
Vlaanderen heb ik hartelijk lief(Th.
Coopman - O. T. Antheunis).
7. Bekendmaking van de namen der
nieuwe toetredende gemeenten.
8. Hulde aan allen die voor Vlaande
ren hebben geleden: Onze boeien zijn
onze eerToespraak door P. Steeg-
mans, oud-gevangene van Fresnes. Eed
van Trouw aan Vlaanderen Natio
nale en Internationale Bloemenhulde.
Gezamenlijke uitvoering van het Bede
vaartlied: IJzerpsalm (F. Vercnocke -
A. Meulemans).
9. Toespraak door Prof. Dr Fr. Daels,
namens het Bedevaartcomité.
10. Laatste tocht der oud-V. O. S.-
sen vaandels. Gezamenlijke uitvoering
van <i Vaarwel mijn Broeder (Hubcrtus
Waelrant). Optocht van de Vlaamsche
Oud-Strijders-vlaggen. Gezamenlijke
uitvoering van de Van Rijswijcks-marsch
(Julius De Geyter - Peter Benoit). De
Vlaamsche Leeuw.
Alle liederen worden uitgevoerd onder
leiding van toondichter Arthur Meule
mans.
NAMIDDAG: Van 15 uur af: Muziek-
uitzending in de IJzervlakte.
Op de Markt: (tusschen 15 en 16 uur)
Zang- en muziekuitvoering. Van 16 tot
17 uur: Beiaardcoucert, door A. Moenaert.
'S AVONDS: 20 uur: Doorloopende mu-
ziekuitzending in de IJzervlakte. Volledi
ge belichting IJzertoren (bestijgbaar tot
22 uur).
«o»-
DE BLOEMENHULDE. OPROEP
Op het voorlooplg programma zien onze
bedevaarders, onder Nr 9 de Hulde aan
allen die voor Vlaanderen hebben geleden,
met eene algemeene Bloemenhulde. Dit
jaar moet wederom de Bloemenhulde het
hoogtepunt worden in de plechtigheid.
Daarom doet het comité van nu reeds af,
een gansch bij zonderen oproep opdat, op
20 Augustus a.s., een macht van bloemen
rondom den IJzertoren zou worden aan
gebracht. Bloemen der streek, vanaf het
nederigste heibloempje, tot de heerlijkste
rozen, zullen in kleuren en geuren den
adem der geboortestreek met zich bren
gen en een waardige hulde zijn aan al
onze dierbare gesneuvelden.
Alle Vereenigingen of bij zonderen die
bloemen wenschen aan te brengen, wor
den verzocht deze met een strik te voor
zien met naam van den schenker. Ver
leden jaar was men niet uitgesproken
over de prachtige bloemenhulde. Dit jaar,
meer dan ooit, moet de Bloemenhulde
iets eenigs zijn!
Draagsters of dragers van Bloemen
moeten, om toegelaten te worden in de
bijzondere omheining, ln bezit zijn van
de groene kaart B. Dit jaar zal de voor
behouden plaats dichter bij den Toren
gelegen zijn.
Men gelieve deze kaarten zoo spoedig
mogelijk op het Bedevaartsekretariaat te
Diksmuide-Kaaskerke aan te vragen.
ALLE VLAAMSCHE OUD-STRIJDERS-
VLAGGEN NAAR DIKSMUIDE!
Dit jaar zullen de vlaggen wederom
een bijzondere beteekenis hebben. Hon
derden Vossen-vaandels moeten te Diks
muide een laatste eeregroet brengen aan
de oud strijdvaandels van de V. O. S.,
die dit jaar in den IJzertoren worden
bijgezet, en die nog een laatste maal zul
len wapperen in Vlaanderens Dooden-
vlakte aan den voet van den IJzertoren.
Zij zullen gedurende gansch de plechtig
heid op den IJzerdijk links en rechts van
den Toren als eerewacht opgesteld wor
den en na de Bloemenhulde een optocht
doen rondom het monument. Daarom
mag dit jaar geen enkele Vlaamsdne oud
strijders-vlag afwezig zijn!
Alleen de Vlaamsche oud-strijders-
vlaggen zullen dc eerewacht vormen
rondom den IJzertóiren!
De personen die onder toepassing val
len van de wet van 10 Juni 1937 en die
nog bij geen Onderlinge Compensatiekas
aangesloten zijn, ontvangen in de eerste
dagen van de Onderlinge Nationale Kas
te Brussel een vragenlijst ter invulling.
Zij Worden alsdan van ambtswege bij deze
Nationale Kas ingelijfd.
Zijn aan deze wet onderworpen, alle
werkgevers, landbouwers, ambachtslieden,
handelaars, vrije beroepen en over het al
gemeen alle niet-loontrekkenden.
Deze personen zullen ook, hetzij vanaf
1-1-38 of vanaf 1-1-39 recht hebben op
gezinsvergoeding voor de kinders die zij
ten laste hebben.
Het is ook nog mogelijk ter plaats aan
te sluiten. Daartoe hoeven de belangheb
benden zich evenwel aanstonds te wen
den tot de Onderlinge Compensatiekas
voor Middenstand en Beroepen, Garen-
markt 17, Bvugge, waar hun tevens alle
gewenschte inlichtingen zullen verstrekt
worden. In alle Kristen Middenstands
secretariaten kan men daarover ook In
lichtingen bekome».
vertrekken, terwijl de N. M. B. S. talrijke
speciale treinen in verscheidene richtin
gen inlegt. De groepen die niet hun stad
of dorp per spoor kunnen bereiken na
de opvoeringen, gelieven zich te wenden
tot den Heer Schryvers, Exploitatiedienst,
N. M. B. S., Leuvensclie weg, 17, Brussel,
die zonder eenige verbintenis de zaak
zal onderzoeken.
De prijzen der plaatsen zijn in 't be
reik van iedere beurs:
50 fr. (tribuneplaatsen).
25-15-10 fr. genummerde zitplaatsen;
5 fr. staande plaatsen; 20 vermin
dering voor bestellingen van minstens
20 kaarten.
Voor de bestellingen van kaarten en
allerhande Inlichtingen lean men zich
wenden tot den Dienst voor Toerisme,
Markt, Brugge, tel. 328.12, postcheck-
rekening 409273 Comité H. Bloed-Spel,
Brugge, of tot de stationchefs.
Deze kaarten, vanaf 10 fr., geven daar
bij recht op een vermindering voor het
bezoek aan de Memling-Tentoonstelling
(10 fr. ln plaats van 15 fr.).
Ter herinnering geven wij hier nog
maals de data der opvoeringen: 5-6-10-13
en 13 Augustus, telkens te 21 uur.
Wij kunnen enkel de oproep van dg
Algemeene Vereenlglng voor Radio-Om
roep te Amsterdam beamen, waarin gij
enkele da^en geleden aan hare luisteraars
onbewimpeld verklaarde:
...«Het H. Bloed-Spel, dat met duizen
den medewerkers vele malen ln de open
lucht zal worden uitgevoerd, belooft een
van die stralende getuigenissen van ge
loof en goede wil te worden, die temidderi
van een opgejaagde wereld, een houvast
zijn voor wie nog gelooft ln de menseri
en hun daden
Ter gelegenheid van het H. Bloed-Spel
en van de Memling-Tentoonstelling zul
len duizenden en duizenden onzer land-
genooten hun eigen land ontdekken.
Wij kunnen nog mededeelen dat ter
gelegenheid van het H. Bloed-Spel de
Basiliek van het H. Bloed voor het pu
bliek toegankelijk zal zijn en de kost
bare relikwie ter vereering uitgesteld,
lederen dag der opvoering, van 10 tot
12 uur en van 15 tot 17 uur.
IBEBflBBBBEBBBBflBBBaBBBaaBBBIBBBBBBBflEBflSS331B£iIBL!Z££BBlKi«
Er wordt wel eens beweerd dat bij het
vallen van de bladeren de gevallen van
krankzinnigheid zich talrijker voordoen.
De echtheid van die bewering hebben
wij niet willen nagaan, maar wij stellen
geregeld vast elk jaar bij het naderen van
het nieuwe schooljaar, dat er uit de anti-
clericale pers een vloed van de meest on
gerijmde artikels komt aanspoelen over
de Katholieke Scholen en over het con
fessioneel onderwijs in 't algemeen.
Boo werd onlangs onze aandacht ge-
trókken op een artikel geschreven door
een zekeren Heer Brunfaut in het blad
L'ECLAIREURspreekbuis van de Ge
meentelijke Socialistische Vheeniging van
Doornik.
In een ellenlang betoog tracht schrijver
een vergelijking te make:tusschen de ge
meenteschool en de vrije school, waaruit
d-"\ natuurlijk de eerste in vollen luister
voor den lezer moet verschijnen.
Maar als can onbewuste moppentapper
eindigt kameraad Brunfaut zij artikel
als volgt:
Ziedaar dus in kort een getrouwe ca-
ricatuur van de twee scholen die elkaar
concurrentie aandoen
Dat woord caricatuuris een geniale
vondst! Caricatuur beteekent een spot
prent, waarin opzettelijk dc zaken over
dreven of aangedikt worden om een ko
misch effect te bekomen.
Kameraad Brunfaut geeft dus van bei
de scholen een getrouwe, waarheidlie
vende spotprent waarin opzettelijk de za
ken overdreven zijn
Dat alles verschijnt in L'Eclzireur
Zoo'n <i verlichtingzal wel klaarheid
brengen.
Buiten die mop wil heel het artikel van
kameraad Brunfaut aantocr.en dat het
NEUTRAAL gemeentelijk onderwijs vrij
staat tegenover elke wijsgeerige strek
king en dat 't dus het onderwijs van
allenkan zijn; de katholieke school
daarentegen is confessioneel en past
slechts voor een zekere groep men
schen
A
De bewering van kameraad Brunfaut
zal wel weer terugkomen in een aantal
anticlericale bladen en tracten gedurende
de enkele weken die gaan volgen.
Wij meenen dus dat het noodig is ze
even van naderbij te beschouwen.
I. Een neutrale gemeenteschool is dus
vrij van alle wijsgeerige strekking?
Neenl
Hare partijgangers bekennen dat het
al. 3meen onderwij j, dat cr gegeven wordt,
laïcistisch is t. t. z. vrijzinnig.
Welnu, of men het wil of niet, het la-
icisme is een wijsgeerige leerstelling die
als kenmerk heeft juist het tegenover
gestelde te zijn van de Katholieke leering.
Ofschoon ze zoogezegd neutraal is, doet
de vrijzinnige school een keus tusschen
de verschillende waarheden en die keus
wordt gedaan tegen de Katholieke leering.
II. Kan de neutrale gemeenteschool de
school zijn van allen
Neen!
De feiten zijn daar om het te bewijzen.
M. Nolf, oud liberaal Minister van Kun-
boven alle verdenking staat van Katho
lieke partijdigheid, getuigt:
Ds helft der cuders weigaren hun
nderen aan de officieele school toe te
vertrouwen; dat is de veroorfselLng cler
zoo dikwijls herhaalde bevestiging dat de
officieele school vc iedereen openstaat
(Le Flambeau - 1 December 192U.
III. Heeft de Katholieke school een
c nfessioneel karakter?
Zonder den minsten twijfel.
Niet alleen maaac ze er geen geheim
van, maar ze gaat er fier op. Die school
gelooft aan iets en beves'Y:t naar geloof;
zo heeft een overtuiging die ze niet ver-
be-gt, ze heeft een zinnebeeld dat ze met
fierheid aantoont.
In de katholieke school is men niet
onzijdig en heeft men niet de pretentie
dit te zijn, omdat men weet dat onzijdig
heid onmogelijk is. M. Kregiinger, libe
raal kamerlid heeft dat ten volR bekend:
omdat .nen weet c'.at neutraliteit op
schoolgebied een diplomatieke leugen,
een schijnheiligheid isgelijk Viviani het
op cynische wijze r urfde bekennen.
De katholieke school belijdt haar ge
loof in God, in 1- eeuwig levi ln de
onsterfelijkheid der ziel, in ïrt Evangelie,
en HEEL het onderwijs is van dit geloof
doortrokken.
rezen keer heeft kameraad Brunfaut
dus gelijk, de katholieke school is conic -
sionesl. Maar door die waarheid te ver
kondigen heeft hij het lauw water niet
ontdekt.
IV. Past de katholieke school slechts
voor een groep menschen?
Zeker.
Daarom hebben de katholieken ook niet,
zooals de liberalen, de verwaandheid hun
scholen aan iedereen op te dringen; ze
denken er niet a~ i de ongeioovigen te
verplichten hun kinderen naar c-n chr
telijke school te zenden.
De katholieke school past slechts
een groep menschen: voor de ouders na
melijk die eraan houden hun kindereu.
buiten een degelijk onderwijs, eok een
opvoeding te geven, gesteund op een ze
aenwet, die haar lewijzen heeft geleverd
en zonder dewelke de woorden zijn van
Taine de wereld slechts «een roovers-
hol, een plaats van ondeugd cn zedenbe
derf zou zijn.
Die groep menschen groeit elk jaar aan,
want meer en meer geven de ouders zich
rekenschap van de noodzakelijkheid te
rug te komen tot de geestelijke waarden,
gesteund op het Christendom.
Meer dan de helft der kinderen van ons
land volgen de katholieke lagere school
en veel meer dan de helft der kleinen
gaan naar de katholieke bewaarschool.
De groep waarvan kameraad Brun
faut 6preekt stelt het dus tamelijk wel!
Als wij het schoolbezoek als grondslag
nemen, dan zijn het eerder de katholieke
scholen die wij publieke scholenzou
den moeten noemen.
En die aangroei zal blijven voortgaan
naarmate de ouders dieper willen naden»
ken over de verantwoordelijkheid van hun
taak als opvoeders.
Burggraaf Charles <v
sten en Wetenschappen, dus een man die ®us Wamaffe.
IBBBBaBBBBBBflflMWBEflflBBBBBBIBflBBBBBIBBflflBBBflBflBBSBBBBBBBa
Deze nieuwe (tatie, bijzonder ingericht voor de dienst van de mailboot Auto»
Carriest.t.z. voor het overbrengen van auto* tusschen Engeland ca Brig ie, i#
bijna voltooid. Zij wordt ia September a. s. ingehuldigd.
