LANDBOUWBELANGEN
REISINDRUKKEN UIT DUITSCHLAND
KREDIETBANK
op den dag van Kristus Koning
VOLLEDIGE VEILIGHEID
Toespraak van Zijne Em. (Cardinal Van Roef
VIEBEDEELING VAN SENATOR SOBRY
DE UNDDÖUWVERLOVEN
DE BOTERPRIJZEM
Duitsch Vliegtuig
©ver
©rase grensstreken
Het werd w er gekaald door
Engelscken tc Staple (Fr.N
De pilooi gede©d
Een o'ficie-r geracki
Twaalf Missionarissen
werden Zondag deer de
H. Vader tot Bisschop
gewijd
Het welzijn van
Volk en
OP DEM VOORAVOMP VAM DEM OORLOG
Toenemend mijnengevaar aan onze Kust
KATHOLIEKE UNIVERSITEIT
TE LEUVEN
MIJNRAMP TE LA BOUVERIE
Grummet''
SNUIF
Aan dan voet van Liet altaar le«st Van Röev *?jn rr-de *f. Links, Let Laldalcün H^merken dvide litk <V
Koninklijke Familie: vooraan Print Boudcwijn, Koning Leopold. Koningin Elisabeth (zijn Moeder), met daarna Prinaej
Josephine-Charlotte.
«o»-
fcr gelegenheid van lict fee:* van Kris-
tns-Koning, op Zondag II., had te Brus
sel in de Ste-Goedelckerk eengrootsche
godsdienstige plechtigheid plaats, voor liet
heil van het land cn het behoud van den
vrede.
Even voor tien uur kwamen 7. M. de
Koning, Koningin Elisabeth cn de Ko
ninklijke Kinderen >n de kerk toe waar
zij verwelkomd werden door Z. Km. Kard.
Van Roey, Aartsbisschop te Mechelcu, en
hen leidde naar de eereplaatsen,
fn de kerk waren verders nog aanwezig
dc Voorzitters van Kamer en Senaat, ver
scheidene Ministers, een groot aantal
Volksvertegenwoordigers en Senatoren,
talrijke leden van het diplomatisch korps
en andere personaliteiten. Verders bleken
de .wijde beuk van de collegiale kerk tc
lclcin om de talrijke schaar opgekomen
geloovigen plaats tc bieden.
J)c Mis van Kristus-Koniug werd -ge
celebreerd door M;gr Alarinis. Doken van
Ste-Goedelckerk. met pontificale assisten
tie van Z. Km. Kard. Van Roey.
Na be. Evangelie hield Z. Etn. Kard.
Van Roey" ecu toespraak, eerst in bet
Eransch cn dan in het Ncderlandsch
Zijn Eminentie wees er eerst op dat
allen aldaar kwamen neerknielen voor de
Goddelijke Majesteit om Klaar alvermo
gende bescherming over ons land af te
smeeken. Ook in alle kerken van bet land
wordt Op ditzelfde oogenblik aan een ge
lijkaardige plechtigheid deelgenomen.
Allen voelen liet thans aan dat alleen
de Opperste lieer van bet Heelal de we
reld van een verschrikkelijk cataclysme
kan redden.
Althans ontsnappen dc gebeurtenissen
aan het vooruitzicht cn aan de leiding der
menschen. Oneindig hoog hoven iedereen
oefent de Goddelijke Voorzienigheid haar
onzichtbare oppermacht.
Ten allen tijde moeten onze harten cn
onze zielen zich dan ook verheffen naar
die wij beleven ?s er, dan dc welwillende
tusschenkómst van den Alvermogende in
tc roepen.
Kr is een dubbele reden om zooals wij
het vandaag (loon. om onze toevlucht tot
God te nemen eerst om Hem t;e bcdati-
ken om de bijzonder bescherming waar
mede Hij ons land behoedde cn vervol
gens om van Hem liet behoud van den
vrede af te smecken.
'Kot vlak bij onze grenzen is een oorlog
ontketend. Wie kan voorzien welke pui-
nen die oorlog zal opstapelen! Wij be
klagen dc volkeren die lijden onder dezen
gcese! cn verhopen dat de vrede niet lang
uitblijve, c-.i dat deze gebouwd worde op
rechtvaardigheid cn rechtschapenheid 0111
duurzaam en bestendig te zijn.
Midden dien storm geniet België nog
steeds van de weldaad van den vrede, dit
dank de vastberadenheid van zijn Vorst
en aan dc wijsheid van zijii Regecringen,
die den koninklijken wit ten Uitvoer brach-
teu.
l)ank aan dc Voorzienigheid zijn dc om
standigheden thans ook anders dan in 1914.
Ditmaal weed het land niet tot dc tiitc'r-
sler noodzakelijkheid gedreven.
De houding van onzijdigheid die het
aangenomen heeft zijn ten volle gewet
tigd.
Zij beantwoorde 11 ten eersten aan het
algemeen verlangen van dc bevolking.
Vervolgens kan geen enkele plicht het
land er toe aanzetten den oorlog te ver
klaren. Het is cr door geen enkel ver
bond cr toe gebonden. Het land is voor
niets schuldig in dezen oorlog.
Anderzijds vercisfcïit het hoogste be
lang van het land den. vrede, zoolang zulks
mogelijk blijft, en het is dc opperste plicht
van den Staat het welzijn der nationale
gemeenschap tc bevorderen.
Het in oorlog treden van ïle'gie zon
geen ander tastbaar gevolg hebben dan
de verwoesting en de slachting uit te
de Voorzienigheid. Geen dringender dicht breiden cn België opnieuw het slagveld
bestaat cr, geen grootere veiligheid in de van Europa te maken,
kritieke cn angstwekkende oogcublikken I Bov ntheri is deze houding voordcélig
iaiissiSLidgzL.BBa&ssuiBBHQHKcaHaHiflBssgasisieasaEassaasBw
voor de oorlogvoerenden zelf. Op deze
voorwaarde alleen kan België een werk
tuig van de Voorzienigheid worden om
de ellende te lenigen en om gebeurlijk
den weg naar dcu vrede toegankelijk tc
maken.
Al deze redenen bepalen juist Belgic's
plicht: ten allen prijze zijn vredesstolling
te behouden.
Het-zou een misdaad zijn het land in
den oorlog tc betrekken buiten liet geval
van het onvermijdelijke, t.t.z. wanneer liet
zelf zoti bedreigd worden.
Gelukkiglijk laat alles verhopen dat deze
gebeurlijkheid zich niet zal voordoen, cn
dat de Voorzienigheid zal voortgaan met
ons land te beschermen. Onze vrédesstel-
ling is gewaarborgd door de uitdrukkelijke
belofte van de oorlogvoerenden Zij -wordt
bovenal gewaarborgd door een sterk leger
dat sterk gevestigd is.
Ten slotte maakte Z. Km. Kard,. Van
Roey een beroep pp allen opdat zij werk
dadig zouden mede werken .-a.auhet be
houd van den trede.. Iedereen moet in
kalme beslistheid zijn plicht volbrengen.
Iedereen moet de gevraagde offers vol
brengen. Allen zouden moeten him plich
ten naleven die de onzijdigheid oplegt.
Inwendige verdeeldheden moeten verdwij
nen.
Alleen het Christelijk Geloof is bij
machte in omstandigheden als deze- aan
de zielen het vertrouwen en kalmte terug
tc schenken. Het toont lmn het mach
tigste om aan dc bescherming van den
Hemel te bekomen: vooreerst liet Gebed
cn vervolgens ceu leven van volkomen
eerbaarheid, bijzonderlijk op zedelijk ge
bied.
Indien een menigte zielen deze doel
treffende middelen aanvv.endt mogen wij
vertrouwen in het heil \*n het land cn
in dc toekomst van Europa.
Na deze toespraak werd de plechtigheid
dan voortgezet en geëindigd met de pon*
tifikaleu zegen van Z. Km. Kard. Van
Roey cn het spelen van het Va.dcriar.dsch
Lied.
StZaaaSBB3GaBBaaBEBBaSSSS3BL3
Vóór een 14-tal dagen vroegen we den
Minister van Landsverdediging tijdens
ecne vergadering der legcrcommissie van
den Senaat, dc landbouwvcrloven, die tot
dan toe slechts in ecne veel te geringe
maat werden verleend, in brccden zin loc
tc slaan en zelfs tc veralgemeenen.
Daarin gesteund door Senator De Bowlt,
eveneens li-cl van deze Commissie, stelden
wc nog voor een meer practisch regiem
daarbij aan te wenden ten einde de groote
ontreddering, ontstaan in de landbouw-
middens ten gevolge van dc mobilisatie,
in 't belang van liet land ruimschoots te
lenigen.
We vroegen nl„ zooals wc hier reeds
hebben meegedeeld, dat dc gemobiliseerde
rechtstreeks hunne aanvraag zouden mo
gen indienen bij den Bevelhebber hunner
legereenheid, die van de hoogere leger
leiding dc macht zou krijgen om deze
aanvragen zelf in te willigen.
Wc steunden dus op cene spoedprocc-
iduur, die zeker werkt.
Door ons werd dan ook een schrijven
gericht aan dén Minister van Landbouw
om hem te wijzen op de volstrekte nood
zakelijkheid van ruime verloven aan de
bedrijfshoofden cn de onmisbare boeren
zonen cn bij hem aan te dringen om zich
onverwijld in betrekking tc stellen met
zijn collega van Landsverdediging ten
einde ons voorstel tot werkelijkheid tc
doen geworden.
Bij een schrijven van 23 Oktober 1.1.
drongen we opnieuw daarvoor krachtda
dig aan bij den Minister van Landbouw.
Volgend antwoord werd ons daarop ver-
Strekt in date van 30 Oktober:
Waarde Senator,
Ik heb uw schrijven van 25 Oktober
wel ontvangen cn kan U de verzekering
geven dat ik al mijn krachten inspan
tot het bekomen van een beter regiem
van lardbouwverloven. Ik hoop binnen
kort tc lukken.
Aanvaard, Waarde Senator, d.: ver
zekering mijner verkleefde gevoelens.
Dc Minister,
(get.) Graaf d'Aspremont Lyndcn.
We blijven intusschen onverpoosd voort-
ijveren tot wanneer we ons doel algeheel
zullen hebben bereikt.
Tot hiertoe deden we den bevoegden
Minister reeds ecu overgroot getal aan
vragen voor landbouwvcrloven. We heb
ben kunnen ondervinden dat verscheidene
daarvan werden ingewilligd. Sommige
kregen zelfs t\\ cc achtereenvolgende sei-
zoenvcrloveu. Tocli blijft het huidige stel
sel nog ontoereikend.
P. S. Nadat deze medcdeeling reeds
aan de pers v. erd overgemaakt vernemen
we langs een telegrafisch bericht, ons
overgeseind \an uit zijn Icgerkaatomie-
meut door den Heer AfAURtTS VAN-
DAM ME, Voorzitter van den Boercn-
jeugd in het gewest «VEURNE», dat
de legerorders van Donderdag morgen,
2 November, volgende vermelding voor
opstelden
«Voortaan moeten de aanvragen voor
landbouwvcrloven rechtstreek» door de
belanghebbende overgemaakt v/orden aan
den bevelhebber hunner legereenheid, t.t.z.
de Commandant van dc Batterij of de
Kompagnic.
Elke aanvraag, gedaan langs dei an
deren weg, t.t.z. het Ministerie van Land
bouw, zou niet uieer in aanmerking ge
nomen worden.
.We raden dan aait dat al wie reeds een
aanvraag voor verlof instuurde naar het
Mintsicriè van Landbouw, deze zou ver
nieuwen in overeenstemming niet de nieu
we schikking, ten einde zoo spoedig mo
gelijk voldoening tc kunnen krijgen.
Wc stellen ons steeds ter beschikking
oln deze aanvragen te ondersteunen.
De-e schikking beteekent dus de inwil
liging van ons voorstel.
We ebben de stellige overtuiging dat
cr da.-mvan veel meer zal te verwachten
zijn, dan hetgeen we tot hiertoe hebben
bereikt.
Pc nieuwe internationale toestand, ver
oorzaakte een diepe cmurédilering in dc
zuivel economie.. In tegenstelling met den
toestand, die wc ieder jaar kennen aan
dit tijdstip, ondervinden we thans dat de
boterprijzen gevoelig laag staan cn ook
zwaar verlieslatend zijn.
Dc reden daarvan ligt in de mobilisatie,
die in ons land reeds redelijk ver gedre
ven werd500 i 6001.1)00 manschappen zijn
thans onder de wapens.
Dit verwekte een niet geringe vermin
dering van den koopkracht bij dc bevol
king. Verscheidene bedrijven zijn ook of
wel aanzienlijk verstapt of zelfs stil ge
vallen. Daarenboven waren vele gemo
biliseerde in hun haardstee verbruikers
van boter terwijl au in 't leger margarine
consumenten geworden rijn.
De huidige zeer lage prijzen zijn be
denkelijk n.'ct alleen in zich zcif maar ook
omdat het gevaar erin ligt üat te vele
koeien zouden kunnen worden afgeslacht.
Een tceken daarvan was tot hiertoe reeds
waar te nemen op de vlceschraarkten, die
veel tc zwaar betalen werden en diens-
volgens onvermijdelijk ecu gevoelige prijs-
inzinkicg kenden.
Hoewel er, volgers den huldigen toe
stand van economische ontreddering, die
vermoedelijk volgers cene zekere norma
lisatie zal kunnen gezuiverd worden, nu
nog overschot is aar. boter en rundvlcesch,
zoo kan er zelfs voor dc r.aaste toekomst
ceu werkelijk tekort zijn aait deze pro-
dukteu.
Daarop wordt de batervalorisatie zeer
dringend geboden. J en rechtstreeks mid
del daartoe met onmiddellijke doelmatig
heid. is het verbruik van boter in het
leger.
Kr werd dienaangaande door het Mi
nisterie van Landsverdediging aangekon
digd dat voortaan aan onze soldaten
40i».000 kgr. boter per maand zouden wor
den besteld.
De botermarkten -au dees week gaven
reeds teckcns van ietwat betere notccriu-
gen, "t zij 2 a 3 it, verhooging per kgr.,
wat nog volstrekt ontoereikend is.
üru tot het gewoon vintcrpcil te ko
men, zal liet zeker uoodig zijn dat nog
meerdere koeveelheden dan werden afge
kondigd. zouden worden opgeslorpt.
Volgens zekere persberichten van dees
week zou het vernselde quantum nog op
verre na niet in aanmerking gekomen zijn.
In piaa:s van 40W.I(KX) kgr. boter zou cr
slechts spraak zijti van o0 a 70.000 kgr.,
't zij 11 ten honderd van de algemeene
boterprxiuctie ett een zevende van het
marganneraiitsoen.
oor zoover deze berichten met de wer
kelijkheid zouden overeenstemmen, noe
men we dergelijke fncfijk volstrekt on
aannemelijk.
Reeds hebben we dienaangaande om
uitleg gevraagd bij de Ministers van Land
bouw en Landsvetrdedigiag.
De botervalorUatie moet er komen. De
Regeering beschikt over het middel. Daar
om laten ws deze dringende kwestie niet
los.
Op Donderdag morgen 11., rond 11 G uur
werd langs de Fransch-Belglsche grens
van rond Doornik tot onze gewesten af,
het in actie treden van het Fransch lucht
afweergeschut waargenomen.
Ten Zuiden van Doornik werden boven
Belgisch grondgebied eerst/drie vliegtui
gen bemerkt, komende uit Oostelijke rich
ting en die verdwenen in het Westen.
Het Fransch geschut opgesteld bij Toer-
konje, Robaais, Risquons-Tout, enz. trad
in actie tegen die vliegtuigen.
De granaat ontploffingen werden duide
lijk gehoord o. m. te Meenen, Kortrijk,
Komen, Rekkem, Moeskroén, Abeele, enz.
Uit Waasten wórdt ons ook nog het
volgende gemeld:
Heden, 2 November, rond 11 uur, kwam
een Duitsch vliegtuig uit Frankrijk naar
België gevlogen. Het werd onthaald op
kanonschoten door het afweergeschut van
Komen (Frankrijk! en mitrailleuzen langs
de grens opgesteld, maar zonder uitslag.
Enkele minuten later werd het Duitsche
vliegtuig achtervolgd door een Belgisch,
en beiden verdwenen uit het zicht, aiover
Waasten, naar de Franschc grens toe in
de richting van Belle.'
Naar nog andere berichten zouden ook
twee Belgische vliegtuigen zijn opgemerkt
geweest die de lijn Moeskroen-Rekkem-
Meenen volgden en dan verdwenen, ver
der het land in.
Wat evenwel vaststaat ls dat te Staple,
gemeente gelegen midden het gebied zich
uitstrekkende tusschen Hazebrouck, Cas-
sei, St Omcr en Aire, Donderdag morgen
rond 11.45 uur een Duitsch tweemoto-
rig bombardementsvliegtuig werd neerge
haald.
Een Havasbericht uit Rijsel geelt hier
over nog volgende bijzonderheden:
Bedoeld vliegtuig kwam uit de richting
Merville-Armentiers en werd weldra na
gezet door twee Engelsche vliegtuigen.
Op een geringe hoogte openden de Engel-
schen een kruisvuur op het Duitsche
vliegtuig, dat ten gronde plofte op grond
gebied van Staple, wijk Longue-Croix
Een der vleugels raakte daarbij nog een
elektrische geleiding, terwijl de landings-
trein beschadigd werd door een haag,
Staande op den kant van een beek.
Men vond vier man aan boord; de pi
loot was gedood, een officier geraakt door
een schot in den rug, terwijl de twee an
dere inzittenden ongedeerd waren en ge
vangen werden genomen.
Aan boord van het toestel werden geen
bommen gevonden.
MBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBaBB
HEBT GE OOIT EEN GOED WOORDJE
GEDAAN OM EEN EN ANDER KENNIS
AAN IE ZETTEN TOT HET ABONNEE-
REN OF DIT BLAD.
Zondag 1.1. werden met grootsche plech
tigheid twaalf Missionarissen door den
H. Vader tot bisschop gewijd. Onder hen
bevond zich E. Exc. Mgr Morlion, afkom
stig uit Pollinkhove.
1-Iet was de eerste maal dat de H. Vader
tot zulk een plechtigheid overging sinds
zijn troonsbestijging.
Deze plechtigheid had een macht van
volk doen bijeenstroomen in de Rcom-
sche St-Pieterskerk. Talrijke kardinalen,
diplomaten, waardigheidsbekleeders, enz.
waren aanwezig.
Tijdens deze plechtigheid werd een ont
roerende toespraak gehóuden door den
H. Vader waarin Hij wees, op de Evange
lische zending der Missiebisschoppen die
slechts steunt op liefde en waarheid en
merkte o. m. ook nog het volgende op
Gelukkig de Naties die wetten uitvaar
digen ingegeven door de 'leer van het
Evangelie
In den verderen loop dér week ontving
de H. Vader de twaalf nieuwgewijde bis
schoppen en gaf Hij hen Zijn zegen mede
voor de zielen die aan hun zorgen zijn
toevertrouwd.
IBB33SZBaaZZ3E3B2aS=E:ESBZZSB
Midden het internationaal conflict dat
Europa teistert, heeft België vooralsnu
zijn jw'trp-'t-it op militair gebied kun
nen behouden.
Nochtans is ors landeke onvermiideliik
zeer getroffen, wegens de naburigheid van
groote oorlogvoerende mogendheden.
De Regeering heeft dan ook tot taak,
in deze moeilijke omstandigheden, angst
vallig toe te zien en de ncodige maatre
gelen te treffen om 's lands welzijn op de
doelmatigste .wijze te bevorderen.
Tn het volbrengen dezer taak ontmoet
zij heel wat moeilijkheden
1) Een gedeelte der bevolking schijnt
«er niet voldoende te berri.inen dat wij
n'et meer 'n vre^estrd leven. Benevens
diegenen die in paniekstemming verkee-
ron en dan cok paniekmaatrsrelen tref
fen. zooals opstapeling van allerlei voe
dingsmiddelen, leven de meeste staats
burgers juist alsof er geen geweldige
striid wordt uitgevochten op 150 km. van
da hoofdstad. Zii schiinen niet ervan be
wust te zi-'n dat, zelfs indien de corlog
buiten onze grenzen wordt weerhouden,
ons in eik geval nog zeer moeilijke dagen
te wachten staan. Omdat zij nog geen
kanongebulder hooren en in hun slaap
nog niet gestoord worden door het ge
ronk van dreigende vliegtuigen, meenen
zij dat zij mogen leven en doen en spre
ken alsof er niets bijzonders gebeurd was.
De soms strenge maatregelen die door
de Regeering v/orden getroffen, worden
dan ook meermaals op schokschouderen,
op critiek en zelfs op verontwaardiging
wiwc onthaald.
2) De Regeermg meet het ho«'d bie
den aan de talrijke problemen die zich
voordoen ten gevolge van de ontredde
ring der nationale economie.
Acht millioen menschen wonen hier in
een overbevolkt land. Waanzin zou het
zijn te meenen dat wij ons in een ivoren
toren kunnen opsluiten zonder ons iets
aan te trekken van wat er rondom ons
gebeurt. Wij hebben het buitenland noo-
dig om sommige producten te verkoopen
en om levensmiddelen en grondstoffen aan
te koopen. De losgebroken oorlog heeft
gansch onze economie ontredderd. De Re
geering staat dan cok voor de ontzag
lijke taak een oplossing te vinden voor
de tallooze problemen die zich op dat ge
bied opdringen.
3) De Regéering wordt in haar wer
king gehandicapt door dc vele valsche
berichten die regelmatig worden verspreid.
Wanneer de menschen gaan gelooven
dat een vijandelijk leger aan de grens
gereed staat om ons land te overrompe
len. wanneer men zegt dat sommige es
sentieels levensmiddelen spoedig gaan
ontbreken, ontstaat er weldra een pa
niekstemming die de actie van de Re
geering bemoeilijkt.
Het is onbetwistbaar dat uit sommige
verdachte bronnen berichten worden ver
spreid die tot doel hebben het moreel der
bevolking te ontzenuwen. De Regeering
heeft tot taak deze poging tot defaitisme
te bekampen.
41 De bevolk'ng begrijpt soms niet goed
waarom sommige getroffen maatregelen
nadien worden gewijzigd of ingetrokken
en schrijft dit toe aan gemis aan samen-
heng in het regeeringsbeleid.
Zij zou nochtans moeten begrijpen dat
er soms zulkdanige wijzigingen komen in
den toestand, dat sommige absoluut-
r.oodzakelijke piaatregelen niet meer noo-
dig zijn wanneer deze omstandigheden
zich wijzigen. Zoo bijvoorbeeld, wanneer
de graantoevoer onderbroken wordt we
gens oponthoud van schepen, moeten
maatregelen getroffen wórden om de ver
deeling van dit graan te regelen en kun
nen deze maatregelen ingetrokken wor
den wanneer de toevoer opnieuw regel
matig wordt.
5) Het onder de wapens roepen van
een half millioen roanschapnen brengt
onvermijdslEk veel storingen mee in het
economisch leven.
Bedrijfsleiders, werkkrachten, vaders
van kinderrijke huisgezinnen, werden ge
mobiliseerd en verhoogen de moeilijkhe
den die het normaal leven in de huis
houding van den Staat in den weg staan.
Het is daarbij zeer moeilijk de offers voor
elkeen gelijk te maken.
D" mobilisatie van een leger kost ont
zaglijk veel geld. Hierdoor wordt de be
grooting van den Staat ten zeerste be
zwaard. De Regeering staat voor de on
dankbare taak de inkomsten te vinden
die een financleele ondergang van het
land moeten vermijden.
Ziedaar een onvolledige opsomming van
de groote moeilijkheden die de Regee-1
ring moet overwinnen in liet volbrengen
harer taak.
Aan de bevolking mag dan ook ge
vraagd worden tuchtvol de besluiten der
Regeering te aanvaarden. Zij moet met
de openbare besturen meewerken om het
gemeenschappelijk nationaal gced te
vrijwaren.
Als men even wil nazien wat er in al
de omringende landen van de bevolking
wordt gevraagd en geëischt (ook in neu
trale landen als Nederland en Zwitser
land), dan mogen wij gerust zeggen dat
wij geen ander onzer naburen inogen be
nijden.
Kleine offers, thans met gelatenheid en
met waren burgersplicht volbracht, spa
ren ons wellicht de grootste onheilen.
In 1914 werd België reeds in c'e eerste
dagen van Augustus overrompeld. Dank
zij de wijze leiding van onzen Vorst en
een stevig Regeeringsbeleid, is de oor
logsgruwel nog niet over ons gekomen.
Met alle kracht aan het werk Met
ons 8 millioen zijn we zeker niet te veel
om schouder aan schouder en hand in
hand het vaderlandsch bezit te verdedi
gen.
TER INLEIDING. In zijn radioboodschap aan dc bevolking legde Kering I.copoh'
er den nadruk op dat ieder staatsburger cp zijn hoede meest zijn en ieder ivoord mi
daad goed moest overwegen om ons Land niet iicodelccs in gevaar to brengen.
Deze bijdrage is dan cok geschreven in 'n geest van een zco volledig mogelijke ea>
jectiviieit en zender eenige tendenz.
We hebben alleen een kort verhaal willen te boek stellen over 'n fietstocht dot f
Duitschland op den vooravond van den ccrlcg dié thans in Europa woedt. Hier est
daar hebben we ook getracht de geestesgesteldheid van liet Duitsche volk bloot- l£
leggen gedurende de dagen die dezen krijg onmiddellijk voorafgingen.
DE BAAN OP!
Hot was 'n heerlijke namiddag wan
neer we, 'n paar dagen na Cnze Lieve
Vrouw Hemelvaart, langs de baan Eupen-
Aken, Duitschland binnenfietsten.
De vriendelijke voorkomendheid der
douanebeambten van Köpfchendeed
ons alras de stroefheid der Belgische
douaniers vergeten, en het vooruitzicht
van eeh prachtiger! Rijntocht stak ritme
in onze beenen.
Binst dat we de formaliteiten vervulden
hadden we met de Duitsche beambten
een gemoedelijk praatje aangeknoopt en
onze reisvooruitzichten opengeplooid
van Aken naar Keulen, langs den Rijn
naar Bonn; het Zevengebergte; Koblenz,
vandaar met den boot naar Bingen; ver
der per fiets over Mainz, Worms en
Mannheim naar de oude romantische
universiteitstad Heidelberg; dan over
Kaiserslautern, Saarbrücken en Trier te
rug over de Duitsche grens.
Jammer, merkte een beambte op, dat
U over geen veertien dagen méér bsscljikt
om door te fietsen naar Garmisch-Par-
tenkirchen, München en Tyrol
Inderdaad, zegden we, maar wie geen
oudmijn te zijner beschikking heeft en
marken moet koopen tegen acht belgische
frank het stuk meet zijn verlangens we
ten te beperken
Noch hij, noch wij vermoeden dan dat
we zoo spoedig terug over de grens zou
den trekken en zelfs ons reisplan zouden
moeten inkorten onder de dreiging van
een internationale ramp.
Hiermee sprongen we terug op onzen
fiets en de tocht begon.
A;
Te Aken hadden we niet veel tijd te
verliezen, want het was reeds drie uur in
den namiddag, en den zelfden avond
moesten we nog te Keulen slapen. Op 'n
paar uren tijds kregen we toch het voor
naamste te zien van deze oude. stad waar
Karei de Groote, reeds zijn residentie bad,
en waar hij in 814 kwam sterven. Naast
het moderne operagebouw, in nationaal-
socialistischen monumentaalstijl, ging
onze bewondering toch meer naar de
eeuwenoude Domkerk waar de Duitsche
Keizers werden gekroond, en waar nu
nog de oude koningstoelte zien is.
Over Jüllich slingert de baan naar
KEULEN
In het eerste schemerdonker reden we
de oude Colonia Agrippina binnen op
zoek naar de Breite Strasze. In het ka
tholieke Kolpinghaus(één van de
zeldzame die nog konden blijven bestaan
op de vijftig dergelijke katholieke tehui
zen die er voor 1933 bestonden!) werden
we gemoedelijk- ontvangen, en daar er
geen kamers meer vrij waren kregen we
ons nummer op een slaapzaal, midden
een afdeeling van de Hitlex'jeugd. We
hadden graag met deze jonge mannen
een gesprek aangeknoopt, maar... des
nachts moest er geslapen worden en niet
gepraat, en 's anderendaags gingen de
vogels reeds om vijf uur vliegen; ze moes
ten op propagandatocht.
Na de II. Mis installeerden we ons op
het terras, en terwijl we enkele broodjes
met wat Le'oerwurstnaar binnen
werkten, vroeg een sympathieke Rijnlan
der of hij zich bij ons aan tafel mocht
neerzetten. Het duurde niet lang of het
ijs was gebroken en we vielen aan het
praten. Het bleek dra dat België voor on
zen nieuwen kameraad niet zoo onbekend
was. Hij was te Gent geweest, had in Ant
werpen rond gezworven, en kende Luik op
zijn duimpje. Het ging er i^poral over de
Joden. Wat wij in België met al die
Joodsche vluchtelingen aanvingen? Ste
ken jullie die cok zoo maar in concen
tratiekampen. of zijn jullie wat minder
barbaarseh dan hier in Duitschland?
Steeds opnieuw vroeg hij wat men in
België zoo al c'aeht over het regime, over
de Joelen, over Tsjeko-Slovakije... Maar
we hadden juist voor onze afreis gehoord
van 'n paar buitenlanders die zich wat al
te vrij hadden uitgelaten, en aanstonds
per vliegtuig met een terug aan den af
zender naar Brussel werden gestuurd.
Zoodat we op onze hoede bleven en lie
ver zelf tot het vragenofiensief overgin
gen.
f Wat denkt U over de moeilijkheden
met Polen? Zal Duitschland vechten?
K Hitler zal niet vechten, was het di-
rekte antwoord, v/ant hij heeft zelf den
Oorlog meegemaakt en weet wat er van is.
Wat groote woorden... een mobilisatie en
een nieuwe vredesconferentie
Maar we opperden dat Frankrijk en
Engeland geen tweede München zouden
dulden. En dan?
it Laten we hopen dat het gezond ver
stand zal triomfeeren
Nu moesten we opschieten, want het
begon reeds warm te worden en we moes
ten nog heel Keulen afzien.
Eerst naar de Dom, de schoonste parel
uit de bloeiperiode der Duitsche Gothiek.
De groote Petersklok (25.000 kgr.) luidde
juist voor de hoogmis. Duizenden toeris'
ten liepen er rond die van alle hoeken
van de wereld dit meesterwerk kwamen
bewonderen.
Over de prachtige Holienzollernbrücke
stapten we den Rijn over vanwaar we
weer de monumentale Domtorens (157 m.)
de stad zagen domineeren. 'In het Wallraf-
Richards Muzeum wandelden we door 'n
echte kunsthistorie, tot we plots, na het
echt-duitsche van Lochner, Grünewald
en Dürer, verrast werden door 'n collec
tie van onzen Rembrandt en Frans Hals,
om ten slotte te belanden in een Rubens
zaal! Hier kregen we weer een treffend
bewijs van de levenskracht en den roem
van ons volk. Op zulke oogenblikken is
men er van doorzinderd dat het weinig
belang heeft een groot of een klein volk
te zijn, als we maar een schoon volk en
een kuituurvolk zijn!
Op het Raadhuis, eveneens een juweel
van architectuur, was er juist een ont
vangst van engelsche sportlui, want dien
namiddag was er 'n wedstrijd Engeland-
Duitschland voor lichte athletiek. 'n Groo
te Engelsche vlag wapperde er vriend
schappelijk naast het Hakenkruis. Voor
hoelang nog??
Den Zondagavond kregen we weer de
gelegenheid wat te praten, en ditmaal
met een kellner uit 'n café. Midden het
geroezemoes der stemmen en het opge
wekte rithme van het orkest kwam hij
tusschen de tafeltjes door naar ons toe
gezeild, want hij had in 't voorbijgaan
gehoord dat we Nederlandsch spraken en
hij was vier jaar kellner geweest in een
café ergens bij de Muntschouwburg te
Brussel. Of het nu toeval was of niet,
maar na een halve minuut liep het ge
sprek weeral over de internationale be
trekkingen. Ik ga nooit .meer in den
oorlog, zei hij. Vier jaar in zoo 'n helle
boel is genoegHij had in veertien eerst
tegen de Russen gevochten en dan aan
het Westerfront. Maar Hitier zal niet
yechtrn, besloet hij zijn alleenspraak, hij
begrijpt ons en weet wat er van is. Hij
is niet zooals ds oude keizer. De Führer
komt uit liet vplk en hij zal ons niet doen
bloeden... Maar moest het toch zoover ko
men, dan zal mijn eerste kogel hier door
gaan (en hij wees op zijn hoofd) Ik
hoop voor zijn eeuwig geluk dat hij zijn
beiofte nog niet uitgevoerd heeft.
Onze laatste wandeling door Keulen
werd gestoord door een dondervlaag met
geweldigen regen. We vluchtten binnen
in een kinema waar de toeschouwers er
juist werden toe aangezet om deel te ne
men aan het gvocte vredescongres der
Nation? al-Socialistische Pai-tij te Nüren-
bergDit werd on het doek begeleid door
enkele zichten van de reusachtige werken
welke te Niirenbërg worden uitgevoerd en
tegen 1940 moesten klaarkomen.
Met den wind op kop bolden we naar
EONN,
de oude Beethovenstad met op den ach
tergrond (langs den overkant van den
Rijn) het heerlijke Siebengebirge.
We bezochten Bonn onder 'n aanhett»
denden druilregen en wé vreesden reeds
dat onze voorgenomen uitstap naar het
Zevengebergte letterlijk in het water zou
gevallen zijn.
Om half tien moesten we dien avond
iii de Jeugdherberg binnen zijn wilden we
niet voor gesloten deuren staan. Het kon
ons echter weinig schelen dat men ons
zoo vroeg te slapen legde, want er waren
dien avond luchtafweeroefeningen en da
heéle stad lag in 't duister, zoodat we zelfs
de plaatjes niet meer konden zien die in
grooten getalle aan muren en palen hin
gen: tt Zum öffentiichen Luftschutzraum
naar de openbare bomvrije kelders.
(Deze gele plaatjes vindt men ten an
dere óp elkën straathoek- van geheel
Duitschland,- zoodat ge daar werkelijk
begint te vreezen datd» vijand» inder
daad* iedere seconde driegt te zullen uit
de lucht vallen.) -
(jnddank.«1. .tegenstelling, met het
natte weef vair "den vorigen dag, zagen
we den. volgenden-morgen dat de zon do
mist'wegVaTagÖe elr'onr negen uur ston
den we welgemoed op derjAdolf-Hitlér-
platzde elektrische af te' wachten dis
ons naar Königswinter zou brengen. De
tram was niet te dicht t»ezet, zpodat cle
ontyahger bet niet te druk had,, met als
verder gevolg clat ons gesprek dra vlotte.
De'man was ook piot geweest, in den wè-
reldodriogAm had vier jaar aan liét Wes
terfront gestaan. Het beetje Vlaamsch dat
hij nog gekend had was hij reeds verge
ten, maar hij wist ons nog goed alle
baantjes aan té duiden rond Roeselare,
Westroozebeke, enz... We brachten het
gesprek weer op de hangende moeilijk
heden met Polen, en weer was het ant
woord als dat van den kellner uit Keu
len: n Duitschland zal niet vechten, want
Hitler is een man uit hét volk die
oorlogsellende kent.
Ondertusschen waren we te Königs
winter aangeland en onze vriendelijks
zegsman wees ons nog den weg naar het
Kabelspoor om den Drachenfels te be
stijgen, maar we deden deze beklimming
liever te voet. Naar mate we hooger kwa
men weken de horizonten achteruit en
een heerlijk Rijnpanorama lag voor ons
open. Half weg den berg kwamen we aan
het Drakenholwaar de heele sprook
jesweelde der Nibelungen in beeld en
doek is uitgebeeld. De conservator van dit
klein muzeum begon juist zijn uiteenzet
ting over de zware dubbele ingangsdeur
uit gesmeed ijzer. Hij las ons -de teksten
uit den Walkürenrit van Wagner voor
die in Runenschrift (vroeg gsrmaansch)
op de deur te lezen zijn, en wees er op
hoe aile teekenen welke door het Natio
naal Socialisme gebruikt worden van
het hakenkruis tot de herkenningstee-
kens der S.S. toe rechtstreeksch af
stammen van de denkbeelden en teeke
nen van de oude germaansche stammen:
het eeuwige Duitschland! i
Enkele honderden meter verder gingen
we op een vooruitspringenden rotsblok
staan om 'n ander uitzicht op den Rijn to
krijgen, toen ik plots dicht bij ons 'n man
een Michelleke zag opsteken. Mijn siga
retten waren reeds twee c'- en op, en in
de overtuiging hier met e.. Vlaming ts
doen te hebben, riep ik: «Hebt ge nog
veel MicheltjesDe man keek verrest
op, maar kwam er ons elk eentje'aanbie
den. Hij was uit Antwerpen, en hier voor
enkele dagen met zijn vrouw op vacantie.
De vriendschap was gauw gesloten. Wè
trokken samen verder naar den top van
den Drachenfels en mieken van de gele
genheid gebruik cm mekaar te fotogra
feeren en samen een beker drakenbloed
te drinken. (Verschiet niet: drakenbloed
is zeer onschuldige rooc'.e wijn!)
We namen den terugweg langs het zeer
romantische Nachtegalendal en bleven
nog even rusten bij den legendarischen
Dreiburschenbaumwaar vroeger
volgens de legende eens drie jongens
naar het zelfde doode meisje vrijden.
(VERVOLGT).
<BX23sa&aaBaa3i3S33£3B33aBKt23aB2B33gs!SNBSixsass&a9aBa&asu»Maa33HaBB8i33Baaii9i<aBaassHBaa
I-Iet Mijnengevaar aan onze kust neemt
om den dag toe.
Tengevolge van den storm op zee moe
ten verschillende mijnen zijn losgerukt
van de mijnenvelden. Want in 24 uren
spoelden niet min dan 7 mijnen aan op
onze kust tusschen De Panne en Middel-
kerke.
Ziehier de aanspoelingen
Woensdag 25 Oktober te De Panne
een hydrostatieke mijn die door drukking
ontploft. Dergelijke mijn noemt men
Sauter Harley. Daar spoelde nog een me-
kanieke mijn aan, die door het omdraaien
der voelhorens ontploft.
Te Koksijde-bad, te Westende en te
Middelkerke strandde eveneens een me-
kanieke mijn.
Donderdag 26 Oktober
Te De Panne 1 mijn genaamd «Bre-
quet» met mekanieke ontsteking.
Te Oost-Duinkerke 1 mekanieke mijn.
voor Uw kostbaarheden en waardepapieren, wanneer U ze
plaatst in een brandkast gehuurd bij de Kredietbank. De staal- en
betonconstructie van onze koffers en kofferkelders schept een
zekerheid die op geen andere wijze geëvenaard kan worden.
Matige huurprijzen. 1
In zitting van 23 October, heelt do
Rectorale Raad van de Katholieke Uni
versiteit te Leuven volgende schikkingen
bepaald betreffende de verlenging van
den examenzittijd van October 1939.
De gemobiliseerde studenten of zij dlo
met gemobiliseerden werden gelijk ge
steld mogen zich ter ondervraging aan
bieden bij een of meer professoren op
gelijk welken dag. Daartoe zullen ze tij
dig aan de Heeren Professoren den dog
bekend maken waarop ze zouden kun
nen voorkomen, en hun vragen dan on
dervraagd te worden (of gebeurlijk zich
in betrekking stellen met den voorzitter
der jury).
De Jury's zullen ter beraadslaging ver
gaderen wanneer ze het nuttig oordeclen.
De laatste beraadslaging is gesteld op 23
December 1939.
Leuven, 27 October 1939.
Wegens den Rectoralen Raad,
L. Van der Essen
Secr. Gener.
«Ba
ELF MIJNWERKERS GEDOOD
Op Allerheiligendag heeft zich een zwa
re mijnramp voorgedaan te La Bouverle,
in zelfde mijn waar in 1936 tijdens de
welke 32 arbeiders het leven lieten.
Op het oogenblik der ramp, in vollen
nacht, waren een twintigtal arbeiders
werkzaam in de schacht waar de ont
ploffing zich voordeed. Elf hunner wer
den gedood en de negen anderen gewond
of verbrand, waarvan een zoo erg dat er
geen hoop bestaat hem nog te redden.
De mijngasontploffing werd gevolgd
door brand, die in den loop van den dag
nog voort woekerde.
Tragische bijzonderheideen der
slachtoffers, zekere Gainvers Jos. die ge
dood werd, was nog maar pas sedert
Maandag 11. gedemobiliseerd als mijnwer
ker en was voor de eerste maal terug in
de mijn afgedaald om te arbeiden.
Ministers Sap en Balthazar stapten ter
plaatse af.
Op onze Foto I Te Oostdulnkerke s
De speciale dienst voor het ontladen en
bergen van springstoffen onder leiding
van koinmandant Samyu is bezig een
mijn te ontladen.
Foto II Na de voelhorens (antennen)
en dc kapsuls verwijderd te hebben,
wordt de mijn door de auto van den red
dingsdienst van Nieuwpoort honderde me
ter door do duinen gesleept.
Best* Engelscho
PEPERMINT
voorkomt
Hoofdpijn
Neusverstopping
Kortademlng
Zenuwverzwakking
enz. enz.
Te verkrijgen
enkel In de
BESTE WINKELS
Vraagt
het doosje met he)
haantj*.
