Toen Guido Gezelle stierf... Wij zenden ons blad kosteloos Blokkade en tegenbiokkade De Oorlog in Europa DE RUSSEN VALLEN FINLAND BINNEN WE NADEREN 1940 Zware verliezen op Zee te het verloop der gebeurtenissen dag na dag Duitschland kan niets doen om de geallieerde blokkade te verijdelen WEEKBLAD 50 CENTIEMEN. 36" JAAR. - N' 4?, KATHOLIEK NIEUWSNOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD. - VERSCHIJNT WEKELIJKS VEERTIG JAAR GELEDEN INTERNATIONAAL OVERZICHT "Ergens,, waar ze 't opperbest stellen Verscheidene steden met brandbommen bestookt Engeland en Frankrijk voeren de blokkade van den Duitschen uitvoer door Magnetische Mijnen en Mijnen met valschermen Een analyse tan de noodlottige tekort komingen in ziin gewaande bronnen, door H. 0. Bailly. Op Vrijdag 24 November Zaterdag 25 November Minister Éden bezoekt het Front ZONDAG 3 DECEMBER 1939, «DE POPERINGENAAR Uitgever Sansen-Vanneste, Poperinge. Telefoon Nr 9. Postch. Nr 155.70. EEN ABONNEMENT KOST VAN NU TOT EINDE IS39: Binnenland 2,50 fr. Belgisch Kongo 3,40 fr. Frankrijk 3,40 fr. belgisch geld Engeland 3,60 fr. belgisch geld Ander landen 5,00 fr. belgisch geld Alls Medewerkers zijn verantwoordelijk voor hun artikels. PtMMGEMAB TARIEF VOOR BERICHTEN: Gewone berichten per regel 1,25 fr. Kleine berichten {minimum) 5,fr. 2 Ir. toe!, v. her. m. adr. t. bur. Berichten op le hl. per regel 5,fr. Berichten op 2° hl. per regel 2,50 fr. Berichten op hl. per regel 1,50 fr. Ivouwber. en Bedank, (min.) 7,fr. Te herhalen aankondigingen: prijs op aanvraag. Annonccn zijn vooraf te betalen en moeten tegen den Woensdag avond ingezonden worden. Kleine be richten tegen den Donderdag noen. T» Uw. 1Wna Uil guido gezelle Dezer dagen is het 40 laar geleden dat het letterlievende Vlaanderen in rouw was om den dood van zijn groot sten dichter Heer ende Meester Gui do Gezelle. Hij was in de laatste levenspoos van Kortrijk het geliefde Kortrijk waar hij 28 jaar verbleef, genas en opfleur de naar Brugge geroepen, om er Bestuurder te worden van het En- geisch Klooster aldaar, en zijn ouden dag in stille rust en volledige toewij ding aan zijn hooggestemde kunst te kunnen doorbrengen. Nog wilde de Bisschop. Mgr Waffe- laert, een reize ondernemen met hem naar Engeland, het land waarvan hij steeds zooveel gehouden had. Doch die laatste reize had hem heelemaal tiitgeput. Hij kwam thuis, versleten, ziek, geteekend met het merk van een naderenden dood. Nog kwamen ma gen en vrienden hij hem invallen, en er werd gekout, gezellig geredetwist... Dat belette niet dat Gezelle stilie- kesaan het einde voelde naderen. In die momenten dat hij zich het Kindeke van de dood voelde, steeg zijn ziele op als een wondere, leeuwerk van zalig verlangen naar haar Schep per. In één dezer oogenblikken heeft Gezelle ons een der heerlijkste ver zen geschreven die ooit over leven en dood uit een dichterspen vloeiden... Ik ben een blommewaarvan een der slotstrofen luidt och, het is als een innig verlangend lied naar den Schepper, een zuiver Koraal van Bach! Laat alles zijn voorbij, gedaan, verleden dat afscheid tusschen ons en diepe kloven spant; laat morgen, avond, al dat heenmoet, henentreden laat uw oneindig licht mij zien ln 't Vaderland! Weinig later brak de ziekte, die al lang te broeden lag, heelemaal door, Gezelle voelde zijn einde naderen, en zei tot Cesar Gezelle, zijn neef: «Ik meende dat ik meer krachten had, maar toch ben ik zoo gelukkig. Door steeds meer ergerlijke gezwel len werden zijn laatste krachten ge sloopt... Het was waar wat hij gezeid had bij zijn verplaatsing naar Brugge: Een oude boom wil niet meer verplant v/orden. Op 27 November 189D lag Guido Ge zelle op zijn sterfbed. Het was een aandoenlijk moment. Zijn neef, pries ter Cesar Gezelle, kwam hem berech ten, eenvoudig, godvruchtig... Heel het harde en wisselvallige leven van Gui do Gezelle filmde hem voor den geest. Hij fluisterde tot zijn neef en wie mocht het beter zeggen dan hij! «Ik heb geleefd ln waarheid en op rechtheid des harten. ...Een stille doodstrijd begon... De nevelen der eeuwigheid verdoezelden zijn klaren kop... Och ja, en daar zat buiten in 't triestig Novemberweer een wipsteertje een laatste lieks te zingen op den hoek van 't dak... En Gezelle trekt nog eens zijn oogen open, een laatste weerglans van een monkel- lach zweeft over de halfverstijfde lip pen, en 't laatste woord van den dich ter klonk nauw hoorbaar: Ik hoorde toch zoo geren de veugelkes schuife len. Kort nadien luidde de rouwklok over den eenvoudigen priester uit den armen Rolweg, zoon van Petrus Ge zelle, den vromen en braven hove nier... over den koning der Vlaamsche dichters, die 89 jaar oud was. Het klonk als een snik in vele ke len: «Gezelle is dood! Op Sint Elooi's-dag werd hij te Brugge begraven. Dikke nevels hin gen als rouwsluiers over de straten. Heel Vlaanderen was op de beeri. Best dat men al dit volk voorzien had! Ge zelle werd immers in de hoofdkerk en niet in zijn parochiale St Annakerk begraven. Een vorstelijke begrafenis. Dui zenden en duizenden volgden de lijk baar. Want als met zooveel dingen ln 't leven ging het ook met Gezelle. Eerst als hij henen was, begreep men wat men aan hem verloren had... Zijn levensgang, zijn roem en kracht ging van mond tot mond. Nu de lange winteravonden ons ko men verheugen of vervelen, is het de tijd om eens nader kennis te maken met Guido Gezelle. Aan al onze le zers raden wij aan toch één werkje van Guido Gezelle te lezen: «Kerk- hofbloemen Dit is een gedichtenkrans gevloch ten rondom het sterven van dien een voudigen jongen van Staden: Edward Vandenbussche, dien Gezelle met de heele dichtersklas van Roeselare ging helpen begraven. Dit boekie was zijn tweede dicht bundel. Dichtoefeningen zijn eer ste. Zoo klaar, zoo rijk, zoo warm en oprecht klonk er een nieuwen klank in deze verzen, dat men met recht en reden sprak van het mirakel Gezelle. Ge weet hoe Gezelle maar een paar jaar die dichtersklasse hield. Hij was zoo heel anders, zoo nieuw... Hij werd kort nadien onderpastoor te Brugge, geraakte er nog meer in mizerie en armoe... en verviel in een periode van zwijgen, lijden en werken. In 1880 mocht hij naar Kortrijk, waar hij de graag geziene onderpas toor was, die zelfs zijn paraplu, zijn winterbaai en de stolïe voor 'n sou tane weggaf aan den arme. Daar werd hij geeërd, bemind. Zijn dichtershart herleeft en hij schenkt ons de heer lijkste Vlaamsche verzenbundels uit de laatste eeuw: «Rijmsnoer» en «Tijdkrans», allebei in 2 dselen... In Vlaanderen schold men eerst op zijn kunst, op zijn Westvlaamsch, doch in Nederland, waar de nieuwe groote dichters der jaren '80 aan 't roeren en 't zingen gingen, werd Guido Gezelle begroet als de edelste en puurste ver klanking van het Nederlandsche taai genie. Zoo was het weer waar dat Wij, arme Vlamingen, steeds van over de grenzen de eigen waarde en schoon heid van ons leven en onze kunst moe ten worden diets gemaakt. Het is de fout van alle kleine volkeren. Hoe heerlijk is het niet ergens een boek te hebben van Gezelle, en in uren van harde smart, van verveling en angst, eens open te slaan en een verzeke of twee te lezen. Honig is het voor de ziel, vreugde voor het hart, zonneschijn voor het leven. Nee, we mogen spijts oorlog en poli tiek, onzen grooten Guido Gezelle niet vergeten. Hij is de koning van het zoetvloeiende Vlaamsche woord, waar van hij zong «Mijn Vlaanderen spreekt zijn eigen God gaf elk land de zijne, |taal, en laat ze rijk zijn, laat ze kaal, z'is Vlaamsch, en z'is de mijne Hoe vol eerbied zullen we niet staan tegenover zulk een groot kunstenaar, die eenmaal, na zijn eere-doctoraat aan de hoogeschool van Leuven, ge vierd werd als een koning. En zie eens hoe aandoenlijk schoon, hoe gevat hij antwoordde: «Och, als ik dan toch ne Koning moet zijn dan ben ik maar liefst de derde, de zwarte Melchior, die achter aan komt gesukkeld, dragende in m'n handen een tuiltje verlegen veldblom- mekes, die ik plukte langs de akkers van Vlaanderland Ontroerende nederigheid, stille maar waarachtige afstraling van een on sterfelijke grootheid. Veertig jaar geleden stierf hij. Vlaanderen, gij die zooveel aan hem dankt, gedenk! L. J. WK van nu tot einde het jaar aan al- wie in Belgie ons per post kaart een abonnement vraagt voor het jaar 1T40 of 25 fr. stort op ons postcheckn. 15.570 van V. Sansen- Vanneste, Poperinge. Ml Dat die piotten die binnen zijn het zoo goed stellen «ls de hierboven afgebeelde det durven we sterk betwijfelen. Maar ja, na elke karwei komt tenslotte een ver- zing die 't goede humeur van onze Vlaamsche jongens weer boven brengt* een! we laten bet aan ons bart niet komen, en peuzelen op 't gemak de rood- gekaakte appelen binnen. Kijk maar toel W# stellen bet die» opperbest. DE EVOLUTIE VAN DEN OORLOG. Het zou belangioekkend zijn een studie te maken over de evolutie van den oorlog in den loop der tijden. Dat hebben de oorlogen in ieder geval ge meen, dat ze godgeklaagde, gruwelijk heden zijn, het menschdom omvaar- dig, of ze nu in het klein gebeuren of in den vorm waarin ivij hen thans vreezen: den totalen oorlog. Het zijn echter de doeleinden en de middelen die aanzienlijk veranderd zijn. De doeleinden, niet zoozeer naar de wer kelijkheid als naar den schijn. Het gaat immers nog steeds om de ver nietiging van den vijand en de over- heersching over hem. In schijn zijn ze anders omdat ze anders voorge wend worden. De middelen, d.z. de wapens en de strijdmethodes hebben stap voor stap de vooruitgang van de techniek en van de wetenschap ge volgd. Hoever staan we thans van den tijd, toen de ridders het voorrecht opeischten om te krijgen, van den tijd der vrijwilligerslegers, der soldeniers- legers. Waar is de tijd, dat men ten strijde toog met messen en lansen, met bogen of zelfs met smijtlappen? Het is nog niet zoo lang geleden dat een oorlog beslecht werd door een veldslag van enkele uren. Thans wordt gevochten met de meest geperfectio neerde icapens, vele jaren achtereen, dag aan dag. Zelfs deze oorlog schijnt in zijn aard geheel anders te zijn dan de vorige. Het is toch opvallend dat de landlegers een secondaire rol zijn gaan spelen hoe machtig ze ook uit gerust zijn, terwijl het duidelijk wordt dat de economische uitrusting van den vijand, moet vernietigd worden, om hem stilaan uit te putten en tot vredesonderhandelingen te verplich ten. Zoover is het tenslotte gekomen dat de landlegers en voóral hunne verdedigingsmiddelen zoo sterk ge worden zijn, dat de vijanden, mekaar niet meer te lijf durven of kunnen gaan. De pantsers van staal, beton en vuur aan het Fransch-Duitsche front zijn ondoordringbaar geworden. DE ENGELSCHE METHODE. We hebben eens ergens gelezen dat Duitschland militair onltlopbaar is. Het is de uitputting, tengevolge van de voedselschaarschte die dit land tenslotte het onderspit deed delven in den laatsten oorlog. In het verdrag van Versailles hebben de bondgenoo- ten het dan ook hoofdzakelijk gemunt gehad op de vernietiging van het eco nomische apparaat$>an Duitschland. Het is deze ondervinding die Hitier er toe aangezet heeft de autarkie toe te passen ten einde de afhankelijk heid van het buitenland te vermin deren. Maar dezelfde ondervinding heeft Engeland aangezet de oorlog vooral als een economische oorlog ie voeren. De economische blokkade van Duitschland is het wapen dat ten slotte de overwinning moet bezorgen aan de bondgenooten, zeggen de En- gelschen, omdat zij zelf oneindig rijk zijn aan voedingsmiddelen, grondstof fen en kapitaal, terwijl Duitschland van alles verstoken blijft, als zij den toevoer belemmeren. Die economische blokkade is een geducht wapen, maar er moet ook voldoende tijd kunnen voorbijgaan vooraleer het invloed kan uitoefenen. Het is om deze reden dat een lange oorlog in het vooruitzicht gesteld wordt. Daarom was het ook zoo verrassend President Roosevelt verleden week te hooren verklaren dat de oorlog in de volgende lente zou geëindigd zijn. Er is maar een moge lijkheid die den Amerikaanschen Pre sident zijn optimisme ingegeven kan hebben en wel deze, dat de blokkade van Engeland uitkomstloos zou blij ken tengevolge van de ongehinderde bevoorrading van Duitschland uit den Balkan en het Oosten (Rusland). EMBARGO OP DEN UITVOER. Als Duitschland dan toch, zij het langs andere, grooter en kostelijker wegen zijn invoerbehoeften zou we ten te bevredigen, dan moet het weer de middelen hebben om deze invoer te betalen. De kapitaalreserves van Duitschland, zijn echter heel gering, om niet te zeggen nihil. Het is met de uitvoer, dat de invoer moet kun nen betaald worden. En zoo hebben de Engelschen nu ook besloten de uit voer over zee onmogelijk te maken door de Duitsche producten aan te slaan, die met neutrale schepen zul len vervoerd worden. gulks is echter tegenstrijdig met hetVerdrag van Parijs van 1856, waar voorzien werd dat de neutrale vlag de goederen be-, schermt van de oorlogsvoerende lan den. Engeland beweert thans dat het niet meer gebonden is aan dit ver drag omdat Duitschland het eerst het verdrag geschonden heeft, door het leggen van magnetische mijnen, die zoowel de neutrale als de Engelsche schepen treffen. TEGENBLOKKADE? In de laatste weken is het aantal gezonken schepen op onrustbarende wijze toegenomen, vooral in de on middellijke omgeving der Engelsche kusten. De verklaring is heel spoedig gekomen. Het gold hier een wapen door Duitschland toegepast, de mag netische mijn. Is dit wellicht het ge heim wapen waarmee Hitler in zijn beruchte rede van Danzig dreigde? Het kan zoo zijn en het kan inder daad een zeer geducht wapen zijn, die als het effectief kan toegepast blijven, Engeland zelf wel eens zou kunnen afzonderen van de buiten wereld, en veel gevoeliger treffen dan dit ooit het geval met Duitschland kan zijn. Tegenbiokkade! Doch ieder middel roept tegenmiddelen in het le ven en het zou in ieder geval be zwaarlijk zijn om geheel de zeer uit gestrekte kust van Engeland met de bedoelde mijnen af te zetten. De doel treffendheid van het Duitsche wapen moet voor de toekomst nog bewezen worden. In ieder geval zullen de psy chologische gevolgen in de eerste tij den niet minder gevoelig zijn, daar het mogelijk is dat vele schepen voor al van neutrale landen liever een andere route zullen volgen, ten einde een zekere ondergang te ontloopen. DE MOEILIJKHEDEN VAN DE NEUTRALE LANDEN. Intusschen hebben de blokkade- en tegenblokkademaatregelen, voor het embargo op de uitvoer van Duitsche producten, een zeer noodlottige betee- kenis gekregen voor de kleine neutrale landen, zooals Belgie en Nederland. Dit mag echter geen oogenblik aan leiding zijn voor onze menschen om te twijfelen aan de doeltreffendheid van de neutraliteit. De neutraliteit vergt offers, de oorlog vergt er echter veel grootere, vooral voor ons land, dat in dat geval zeker weer zou her schapen worden in het slagveld van Europa. (Verboden nadruk.) ROSKAM. laiiiiiiHgiiBiiiHMSHiiiiHiiiinMiiiiiiiNimniiMNiiimi EEN ENGELSCH KONVOOI IN VOLLE OCEAAN. Onze lezers weten ongetwijfeld Allen dat koopvaar dijschepen door Engelsche konvooien begeleid worden wanneer deze een tocht in volle zee ondernemen. Dit heeft tot doel het beletten dat vijandelijke duikbooten deze in den grond zouden boren. Alleen in volle zee zouden deze onder vuur ge nomen worden daar ze meestal zonder verweer zijn, aldus begeleid is de verdediging heel wat sterker bij aanval en hou den de aanvallers zich koest tot een minder zwaar prooi aan de horizont opduikt. Hierboven hebben we zoo een konvooi Nog enkele weken scheiden ons af van het nieuwe jaar. Een jaar dat van 't grootste belang zal wezen voor ons aller toekomst. Zal het ons den volledigen oorlog brengen of den vrede? Wij hopen, en met reden, dat Belgie van het ergste zal gespaard blijven; en meer nog: dat gansch Europa den vrede zal terugvinden. Intusschen moeten we zeker op de hoogte blijven van wat er rondom ons gebeurt. Daarvoor zorgt ons weekblad DE POPERINGENAAR Meer dan ooit hebt Gij een blad noodig dat U wekelijks de voornaamste gebeurtenissen van binnen- en buitenland in woord en beeld opdischt. Een weekblad dat U opbeurende en aangename lezing verschaft, in deze tijden van «gespannen zenuwen». Een weekblad van «uw» streek vooral, dat U regelmatig het interessante nieuws breixgt uit eigen midden, uit eigen stad en omgeving, waarin interessante en leerrijke artikels voorkomen, en benevens boeiende reportages andere aangename lachhlstories ver teld door ons Manneke uit de Maan Knusjes gezeten 's avonds in den warmen huiskamer, wie zou er niet gretig luisteren naar het nieuws over eigen stad? Nu vooral dat het stil is geworden rondom ons. dat feestelijkheden en ver gaderingen worden beperkt, en we dus vanzelf meer tijd ln den huiskring doorbrengen, nu vooral is een goed weekblad een onmis bare gast voor ieder huis. En meer nog: DE POPERINGENAAR is ook het weekblad geworden van onze soldaten. Of ze het gaarne ontvangen, hoeft §e hen maar eens te vragen. Door de DE POPERINGENAAR lijven zij kontakt houden met het leven van onze stad, van onze streek. En ook Gij vindt er telkens iets in over of voor onze sol daten. Waar zij voorgaan, moogt Gij niet ten achter blijven. Spijts alles blijft U dus trouw aan uw weekblad DE POPE RINGENAAR wanneer de postbode U het nieuw kwijftschrif voor 1940 brengt. Het is ten andere voor alle Katholieken kortweg plichthun weekblad te steunen door het nemen van een abonnement. In het nummer van verleden week hebt Gij een artikel kunnen lezen van Pater F. Morlion over persleiding tegen persverwarring. Zoo schrijft hij: «In den abonnementenoorlog die thans begint, wordt over het lot van veel zielen beslist. Vooral in deze tijden ook moeten de trouwe lezers van de katholieke bladen hun blad dubbel trouw blijven. Elk blad dat valt is een nederlaag. Elk blad dat recht blijft is een borstwering te meer voor het verdedigen van ons geloof en van onze wereldbeschouwing. Daarom moet deze persoorlog, die op het einde van ieder jaar herbegint, voor onze bladen een zege praal worden. Niet schudhoefden dus, beste lezer, maar toch eens bewust begrijpen dat ons katholiek weekblad er noodig is, en rekent op U. En voor hen die het kunnen zal het een bizonder goede daad zijn voor onze soldaten ergens te velde, indien voor hen enkele gratis-abonnementen betaald worden. De pers is een macht, «ij kan veel ten goede, thans vooral in het leger. Wij leven in een tijd van mobilisatie, die er niet zou moeten zijn; de mobilisatie echter van het katholiek geweten is er op ieder oogenblik noodig. Op de bres dan, Katholieken, voor een edelen strijd. De strijd voor de zielen. Ons wapen: de katholieke dagbladen, de katholieke weekbladen. Uw blad DE POPERINGENAAR Abonneer U! DE MAGNETISCHE MIJNEN LE VEREN GROOT GEVAAR OP ZEE. PRESIDENT ROOSEVELT VER KLAART DAT DE OORLOG ZAL GEDAAN ZIJN IN DE EERSTKO MENDE LENTE. De magnetische mijn gebruikt door de Duitschers en de mijnen die per val scherm in de Teems en de Zee door Duit sche vliegtuigen zouden zijn neergelaten houden eenieders aandacht gaande. Deze magnetische mijnen blijken zeer gevaarlijk te zijn, daar zij o. m. niet kun nen opgevischt worden door de mijnen vegers, in ieder geval met de althans ge bezigde middelen. Die mijnen zijn bijzonder gevaarlijk doordat zij op den bodem der zee blijven liggen en slechts ontploffen zoo een schip de mijn nadert. Deze mijnen zouden een magnetische naald bezitten die bij na deren van ijzer verspringt en aldus de ontbranding veroorzaakt. Deze mijnen mo gen evenwel niet in groote diepten wor sen gelegd daar zij dan hun uitwerking zouden verliezen. De Engelsche, en ook andere bladen be spreken die nieuwsoortige mijnen zeer druk en blijkt men er eenigszins bezorgd over in Engeland. Intusschen werden nieuwe verliezen ge leden op zee. Uit Berlijn werd staande gehouden dat de Engelsche kruiser «Bel fast» in den grond werd geboord. De En gelsche admiraliteit gaf toe dat bedoelde kruiser geraakt werd in de Firth of Forth, dat er 30 gewonden te betreuren waren, maar dat de boot zelf geeix ernstige schade had opgeloopen en binnen kort zal her steld zijn. De Nederlandsche tankboot «Slledrecht» werd in den grond geboord enkele dagen voordien. Vijf leden der bemanning, die zeven dagen en zeven nachten in een sloep op zee hadden rondgedobberd, wer den opgepikt en gered. Van de anderen heeft men geen nieuws. De «Anngalore» werd in den grond ge boord door een mijn. Op de kust van Yorkshire strandden niet min dan 200 Duitsche mijnen aan. Op het Westerfront kalmte op de beide stellingen. In de lucht was de bedrijvig heid groot. Van Fransche zijde worat voorgenouden dat de Duitschers 8 vlieg tuigen verloren. Van Duitsche zijde werd gemeld dat 5 Fransche vliegtuigen wer den neergehaald. Een bemoedigende nota werd geleverd door den Hr President Roosevelt, gezien hij op een diner aangeboden te Washing ton verklaarde dat het met de aanstaande Lente geen oorlog meer zal zijn. (God gave het Roemenië heeft een nieuwe Regeering gekregen onder liet beleid van den Heer Tartaresco. Deze nieuwe Regeering blijkt ongetwijfeld meer naar de zijde der Ver bondenen over te hellen dan de voor gaande Regeering. De Paketboot Prinses Josephine-Char lotte is ongehavend te Oostende aange komen na opgehouden te zijn te Kales. In zake het incident te Venlo wordt nog heel veel verteld en verondersteld. Naar thans blijkt zouden de Engelschen Eest en Stevens naar de grens zijn getrokken ln gezelschap van den Nederlanfischen Luitenant Klop, om er in het bezit te komen van Duitsche vredesplannen. Zij zouden gefopt zijn geweest en daarbij ont voerd. Enkele bladen meenen dat alle drie tot het Rijk der dooden reeds be lmoren. protest door de neutralen tegen de engelsche blokka de. engeland kocht reeds 183.000.000 pond oorlogstuig. België, Nederland, Italië, Zweden, De nemarken en Japan teekenden reeds pro test aan tegen de door Engeland voorge nomen blokkade van den Duitschen uit voer. Het Italiaansch en Japansch protest werd op zeer scherpe wijze opgesteld. Ja pan zou gedreigd hebben met weerwraak- maatregeien. Op het front te lande geschutbedrij- vigheid en in de lucht verkenningstoch ten. Duitsche vliegtuigen vielen Engelsche oorlogsschepen aan. De Duitschers be weerden vier Engelsche booten te hebben geraakt, wat door de Engelschen gelogen straft werd. Engeland doet reusachtige bestellingen van wapens. Sedert het uitbreken van den oorlog werd gemiddeld 2.250.000 pond ster ling besteld per dag, zoodat het land se dert het uitbreken van den oorlog reeds voor 183 inillioen pond bestelde. (Zie vervolg 7' blad.) Op 4 September verkondigde de Admi raliteit dat Duitschland zich onder blok kade bevond. Vijf en twintig jaar gele den, op een maand na, werd het Duit sche Rijk in dezelfde omknellende macht gegrepen. Toen het in elkaar stortte, be klaagden zich zijn generaals, admiraals en politici erover, dat de blokkade schuld was aan zijn ondergang. Na kalme over weging hebben de geschiedschrijvers aller landen hun gelijk gegeven. Welke kansen heeft het Nazi-Reich om aan een nog verpletterender nederlaag te ontkomen? Al de groote oorlogen van de wereld werden gewonnen door de natie of het verbond van naties die de zee fceheersch- ten. 't Was haar macht op zee cüe de Grieksche beschaving voor vernieling door de talrijke Aziatische legers bewaarde. Rome was genoodzaakt de macht op zee te veroveren en te handhaven, alvorens het Carthago kon vernietigen en zijn eigen rijk opbouwen. Toen zijn zeemacht begon te kwijnen, werd het door de Bar baren verslagen. De Engelsche zeemacht redde de Europeesche vrijheid door den Spaanschen automaat die over een half dozijn landen op het Continent heerschte en de rijkdommen, der Nieuwe Wereld te zijner beschikking had. Toen Napoleon de macht van Oosten rijk en Pruisen vernietigd en Rusland door de wapenen en door mooie beloften gewonnen had, was hij meester van de Europeesche hulpbronnen, van den Oeral tot den Atlantlschen Oceaan. Duitsch land gehoorzaamde hem slaafs, de Czaar van Rusland was gereed om de wereld met hem te verdeelen. Doch hij had de zee verloren. Toen zijn zeemacht vernietigd vrerd ln den nacht van Trafalgar, was hij tot den ondergang gedoemd. De kusten van het Continent, zijn handel, zijn aanvoeren, werden ge blokkeerd totdat de naties tegen zijn on- verdragelijke overheersching opstonden en hem ten val brachten. zelfs in 1914 niet genoeg In den oorlog van 1914 verkregen de Duitsche Krijgsmachten de beschikking over de hulpbronnen van België, Servië, Roemenië, Polen, de Ukraiene en nog andere deelen Ruslands. Het ongelukkige Oostenrijksche Keizerrijk droeg de indus trie van Tsjeko-Slovakije en de vrucht bare graanvelden, van Hongarije bij. De grootste edelmoedigheid van. Stalin opzichte van zijn beproefden en vertrouw den bondgenoot, zou den Führer heden niet méér kunnen geven. Toch werd de blokkade ter zee vanaf 1914 zoo nijpend dat de Duitsche troepen op het Westelijk front voor het einde van 1917 honger hadden. De werken achter de frontlinies, de geheele civiele bevol king, maanden lang van alle» verstoken, zonder behoorlijk voedsel, «onder brand stoffen, zonder kleeren, werd zoo oproe rig dr.t Ludendorff op het oogenblik van zijn hevigste aanvallen in 19ï8 zijne lc- ger-chefs instructies moest .geven batal jons gereed te houden om tegen het Ci viele Frontop te treden. En Duitschland was den oorlog in 1914 begonnen met een welvarende bevolking, eene voorspoedige nijverheid, een groote goud-reserve en belangrijke iinancieële reserves in vreemde landen. Den oorlog van 1939 gaat liet in, tot boven het hoofd ingedompeld- in een Na zi-politiek. Lang geleden legde Veldmaar schalk Goering het Duitsche volk reeds voor, dat het tusschen kanonnen en bo ter had te kiezen; sindsdien heeft de Füh- rer vol welwillendheid kanonnen voor hesj gekozen. REEDS NU DRASTISCHE RANTSOENERING De invoeren, behalve die welke noodig zijn voor het fabriceeren van wapenen en voor oorlogsdoeleinden in -het algemeen, zijn tot een minimum terug gebracht. Koortsachtige pogingen worden aange wend om surrogaten te vervaardigen voor de grondstoffen welke DuitschVmds bo dem niet voortbrengt Toch heeft het Nazidom, -cesds bij het begin van den oorlog een -systeem van rantsoeneering moeten invoeren dat, zelfs aangenomen dat de vastgestelde hoeveel heden om werkelijk te verkrijgen zijn, volgens Veldmaarschalk Goerour's eigen bekentenis, ontbering en «evf»nr voor de volksgezondheid beteekenen. Enkelen onzer, die Duitschland kort na den wapenstilstand van 1918 bezochten, zullen zich herinneren hoe wanhopig de Duitschers naar zeep verlangden. Veld maarschalk Goering heeft hun. in zijn op roep gezegd dat zij zich aan het denk beeld moeten gewennen om den geheeien oorlog door vuil te blijven ïnopen. (Zie vervolg 4" blad.) iiiiiHiiiiniiiminiiiiiinJiiNuuiHiinniiiinii De Engelsche Minister der Dominions, Sir Anthony Eden, kwam forldka week in Frankrijk op bezoek naar het front. Onze foto toont den Hertoj tr.tn Gou- cester (links) die voor het oogenb'.ik als verbindingsofficier tusschen bet Firanscho en Engelsche leger dienst doet in Frankrijk, met nevens hem (rechts) kits burger gekleed^ Minster Eden. Beiden gekiekt b^j bun bezoek kïi rtWafc

HISTORISCHE KRANTEN

De Poperinghenaar (1904-1944) | 1939 | | pagina 1