De Krach der Crédit Anversois y
SNUIF
Bijna honderd en zes jaar
VADERS VAN VIER KINDEREN
GEDEMOBILISEERD
in ons Land
Moedertje Verleyen gestorven
op 3 December 1939
POLLINKHOVE IN FEEST TER EERE VAN EEN ZIJNER
DORPSGENOOTEN WELKE TOT BISSCHOP
WERD GEZALFD
TREFFEN TUSSCHEN JACHT
WACHTERS EN PENSJAGERS
TE BESELARE
BRAVO!
BERICHT
aan de Miliciens van 1940
D:rumme/'s
laaaaaaaaaaaasaaaasaaaaaaaaa
IN DE KAMER
IN DEN SENAAT
'ÏÏnTaTdTn dT""n"inr'
Maandag liep 't droe-
Ve nieuws rond in de
fctad Nieuwpoort: «de
honderdjarige van St-
Joriis gestorven te
OostendeDadelijk
eijn we de familie gaan
groeten om onze kris-
telijke deelneming aan
te bieden.
oIIET RIVIERENHOF»
IN ROUW
't Is een koude en
nattige namiddag in
December. Boven de
sluizen hangt de lucht
somher nn zwaar. De
schildwacht staat een
zaam te turen op de
brug en 't water van
Veui re-Ambacht bruist
niet volle geweld door
de geopende verlaten
sluizm. Nog een paar
honderd meter en wij
zijn ot> de villa «Het
ttivi irenhofgelegen op
de grens van Nieuw-
psor; en St-Joris, waar
sinds acht oDeenvol-
genc e jaren Moederke
Verleyen de winter
maanden doorbracht bij
Heei' Karnicl Rabaye-
jVeriey er-
Het is stil omheen I
het lieve buitengoed.
Wij openen het rood
laag poortje dat even
tjes krast op zijn hen
gels. De zwarte hond
Dukkie. de speelkame
raad van Moederke
Verleven, loopt verloren
tusschen de grasperk
jes. De roode luiken
van de villa zijn dicht. Alles spreekt van
rouw bij de bewoners. Wij drukken de
hand van Kamiel en bieden onze kriste-
lijke deelneming aan terwijl we binnen
geleid worden in de gemoedelijke woon
kamer. Daar staat de zetel van Moederke
ledig naast de stoof. Op de vensterbank
de doos met snuisterijen waar ze soms
een zoetigheid ging uitpeuteren.
Moederke is overledenzegt Kamiel
Ontroerd. Ge hebt het zeker al verno
men? 't Is heel rap gekomen. We kregen
Vrijdagmorgen te 8 uur met de postbode
neg een kaart uit OostendeMoeder
komt dezen namiddag te 4 uur naar het
Rivierenhof Maar een weinig daarna
Werden wij per telefoon opgebeld, 't Was
Slecht nieuws. Moeder kon niet komen.
Haar tosstand was erg.
Wij maakten ons dadelijk gereed en
Vertrokken met den tram van negen uur
naar Oostende.
HAAR LEVENSLOOP
Moederke Verleyen, geboren Marie-
Louisc Van Hoorebeeck, werd geboren te
Sint-Gillis-bij-Dendermonde, den 12 De
cember 1833. Zij zou bijgevolg 106 jaar
geworden zijn, aanstaanden Dinsdag, 12
December. De oudste burger van ons
lend!
Haar vader bereikte ook hooge jaren.
Hij stierf in den ouderdom van 84 jaar.
Zij trad in het huwelijk met Pietsr Ver
leyen, een landbouwer die een schoone
hoeve betrok. Uit dit huwelijk sproten
zeven kinderen. Nog drie ervan zijn in
leven: Mevrouw Irène Rabaye te Sint-
Joris-bij-Nieuwpoort; Mevrouw Thérèse
De Taeye te Brussel en Mevrouw Marie-
Angèle Heymans te Oostende.
Achtereenvolgens bracht Moederke
Verleyen vier maanden door bij een ha-
rer drie dochters.
Elk jaar kwam ze begin December naar
het Rivierenhofen vierde er op 12
December haar verjaardag.
HAAR ONDERHOUD
MET KONING LEOPOLD
Te Nieuwpoort herinnert zich wellicht
ledereen het historisch onderhoud die de
eeuwelinge had met Zijn Majesteit Ko
ning Leopold III ter gelegenheid van de
onthulling van het Koning Albert-Mo
nument. Links aan den voet van de ko
ninklijke tribune had zij de plechtighe
den bijgewoond als oudste burger van
het rijk. De honderdjarige was te dier
gelegenheid door haar dochter Mevr.
Rabaye flink uitgedost en naast haar
stond Kamiel, waarvan het moedertje
zooveel hield en die ook oudstrijder is.
Toen de Koning uit de hoogte van het
gedenkmaal neerdaalde, kwam hij recht
naar Moederke Verleyen. Hij drukte haar
de hand, cn toen liet het oudje zonder
schroom haar hand glijden over het kos
tuum van den Koning, alsof zij zich wilde
overtuigen van de aanwezigheid van den
hoogen bezoeker, terwijl de Koning haar
glimlachend toesprak.
«Ge zijt nog zoo goed te pas, moe
der! zei de Koning.
O ja, Majesteit, knikte blij het
Oudje in het dialect van Dendermonde.
Ik wensch U dat O. L. Heer U mag een
gelukkig en lang leven geven zooals Hij
aan mij gegeven heeft en ook aan uw
MOEDERK^ VERLEYE, enlcele clagen vóór 1>aar
dood, met haar achterkleinzoontje op den schoot.
klr.derkens, en ik hen zoo gelukkig Uw
Ma jesteit van zoo dicht bij te zien.
Tot Prinses .Toséphine-Charlotte. die
haar eveneens de hand kwam drukken,
zegde zijWat e schoon lief kind
Daarna brachten ook Monseigneur La-
miroy en Minister Marck de honderdja
rige een sympathieke groet.
KAAR LAATSTE LEVENSDAGEN
Geheel den Zomer van dit jaar ver
bleef zij bij haar kleinzoon, Dokter Hey
mans te Oostende. Haar gezondheid was
uitstekend. Ze bleef spijts haar hooge
jaren een opgeruimd, verstandig en knap
moederke. Maar in September laatstleden
ging ze wat achteruit. Ze moest veel
kuchen en hoesten. Maar geen zorgen
bleven haar gespaard. Dokter Heymans
waakte over zijn bonmama als niet een
De laatste week werden al de voorbe
reidselen getroffen in het Rivierenhof
om haar te ontvangen voor den Winter.
Haar kamertje stond te wachten, kraak
net en confortabel. Vrijdag 1 December
laatstleden zou ze weder te Sint-Joris-
bij-Nieuwpoort verblijven.
Maar God schikte het anders. Vrijdag
avond stond geheel haar familie rond
haar ziekbed, angstig over wat gebeuren
zou. Zij lag in haar beddeken als een
schoon bleek wassen beeld, de handen
samengevouwen als een heilige. Uiterlijk
was er niets aan veranderd. Maar de pols
sloeg zoo flauw. Zij sprak nog en her
kende iedereen. Zij voelde dat het einde
van haar lang leven nabij was. Nu toch
mag O. L. Heer mij komen halen. Ik ben
nu gereedZij gaf nog een kruiske aan
haar kinderen. De omstaanders baden
luidop de akten. Zij prevelde ze mee. Af
en toe sprak ze nog met de familieleden
die waakten. Zondag bleef ze geheel stil.
So.ns miek ze nog met haar rimpelige
handen een kruis. Het lampke van haar
leven was t'einden op gebrand.
Ze had geen doodstrijd, 't Laatste dat
ze deed was een flauwe poging om nog
een kruisteeken te maken maar 't ging
niet meer. Ze gaf haar ziel in de handen
van haar Schepper te 7.15 uur 's avonds,
't Was Zondag, 3 December.
TEN GRAVE GEDRAGEN
Op haar praalbed lag ze onveranderd,
't Was alsof ze sliep en schoone droomde.
Veel vrienden en kennissen van haar fa
milie kwamen een laatste rnaal de eeuwe-
iinge groeten en voor haar bidden.
Verleden Woensdag 6 December hadden
de begrafenisplechtigheden plaats te 9 u.
in de Sint-Jozefskerk te Oostende. Op
het oud Kerkhof langs de Nieuwpoortsche
baan werd de aflijvige bijgezet in den
familiekelder.
Zoo verdween het oudste vrouwtje van
ons land. De vele vrienden van de familie
Rabaye te St-Joris-Nieuwpcort droegen
haar een vereerende genegenheid toe. En
hoe kon het anders? Nergens was er een
vriendelijker glimlach te ontmoeten. Ze
wist iedereen te doen lachen met haar
leuke woorden en onverwachten humor.
Ze bleef springlevend van geest, spijts
haar uitzonderlijken ouderdom. In haar
leefde voort het droomvolle verleden van
den ouden goeien tijddat men met eer
bied benaderde.
God geve haar ziel den schoonen he
mel! Moederke Verleyen is niet meer.
luiuuiiiiuiiniiiiiiiiiiiiuiiiiiHiiiiuiiiiiiuiiii
FOTO DER PLECHTIGHEID. In *t midden Mgr U. Morlion, aeMer hem rijn
Familieleden en vóór hem E. H. Baert, Pastoor van Pollinkhove.
Maat dag 4 December was het oprecht gevende parochiën woonde de plechtig -
een hc tgdag voor de anders zoo stille
V/est - Vlaanische gemeente Pollinkhove.
Een zij ter edelste zonen werd door Z. H.
Paus Pius XII te Rome tot Bisschop ge
zalfd, amelijk Z. H. Exc. Mgr Morlion.
Zijne Excellentie werd ten huize afge
haald en stoetsgewijze met grooten luis
ter naar het huis Gods geleid midden
een groote menigte dorpsgenooten.
Schoolkinderen der gemeente en stu
denten van het Noviciaat der Witte Pa
ters uit Varsenare bij Brugge vormden de
eere-haag. Op den doortocht waren alle
huizen bevlegd.
Om 10 uur droeg Z. Exc. Mgr Mor
lion, bijgestaan door den Z, E. H. Deken
van Diksmuide, Z. E. H. Baert, pastoor
der parochie, door diaken, subdiaken en
cantoors alsook novicen der Witte Pa
lters, De gansche geestelijkheid der om-
heid bij, die een eenig grootsehen en
aandoenlijke» aanblik leverde. De bur
gerlijke overheid, de hh. Burgemeester
Beschuyt, schepenen, gemeenteraadsle
den. Kerk- en Dischraad waren colt aan
wezig.
Het was E. P. Vermeersch der Witte
Paters die een diepdoordacht gelegen
heidssermoen hield voor de bomvolle
kerk. Pollinkhove zal dezen dag nog
lang in het geheugen bewaren.
We wenschen Zijne Doorl. Hoogweer-
digheid Mgr Morlion welk op lo Decem
ber a.s. zijn vaderland verlaat om zijn
hoogverheven am'ot m het uitgestrekte
vicariaat van Boudewijnstad in Opper-
Congo als hulpbisschop van Mgr Roe
lens te gaan waarnemen, een vruchtbaar
apostolaat.
EEN OVERWINNING VOOR DE KROOSTRIJKE GEZINNEN
ALLE WEDEROPGEROEPEN MILITAIREN VAN LAGEREN RArtG
DIE VIER IN LEVEN ZIJNDE KINDEREN HEBBEN, WORDEN
VOORLOOPIG NAAR HUN HAARDSTEDE TERUGGESTUURD
De wederopgeroepen militairen, die vier
in leven zijnde kinderen hebben, zullen,
WELKE HUN MILITIEKLASSE OOK
WEZE, voorloop!? naar hun haardstede
teruggestuurd worden op 9 December 1939,
of zoo spoedig mogelijk na dezen datum
voor degenen die tijdelijk bij hun een
heid afwezig zijn (verlof, hospitaal, enz.).
De belanghebbenden zullen ontslagen
worden mits zij een schriftelijke verkla
ring aan hun eenhcidscommandant over
leggen. Binnen aeht dagen na hun ont
slag moeten zij zich, voorzien van hun
trouwboekje en van een door den burge
meester hunner gemeente afgeleverd le-
vensbewljs voor elk van hun kinderen,
aanmelden bij den Commandant van het
Rijkswachtkanton tot welks gebied hun
verblijfplaats behoort.
Vorenstaande bepalingen zouden even
eens toepasselijk ziin op de militairen
van lageren rang die in voormelden ge
zinstoestand verkeeren en later v/ederop-
geroepen mochten worden.
BEMERKINGEN
1. De militairen die, mits overlegging
van een schriftelijke verklaring aan hun
eenheidscommandant, naar hun haard
stede teruggestuurd worden en die het
levensbewijs waarvan hooger sprake, bin
nen acht dagen aan hun kantoncomman
dant niet bezorgen, zullen als onwettig
afwezig bij hun korps beschouwd en als
zoodanig vervolgd worden.
2. De korpscommandanten zullen de
naamlijst van de krachtens vorenstaan
de bepalingen naar hun haardsteden te
ruggestuurde militairen aan de betrokken
Districtscommandant en der Rijkswacht
overmaken en de reden, waarom elk van
deze militairen ontslagen wordt, op deze
lijst vermelden.
3. Vorenstaande bepalingen zijn niet
toepasselijk op de reserve-officieren wel
ke hun militieklasse en hun gezinstoe
stand ook moge wezen.
4. De bepalingen zijn zoowel van toe
passing op de militairen weduwnaars als
op de gehuwde militairen. Bij de bereke
ning van het aantal kinderen komen ook
al de kinderen in aanmerking, zelfs die
welke uit een vroeger huwelijk gesproten
zijn.
5. De bepalingen zullen niet toegepast
worden op de militairen van lageren rang
die, alhoewel aan voormelde voorwaar
den beantwoordend, niet verlangen naar
hun haardsteden teruggezonden te wor
den.
6. De militairen, die krachtens de be
palingen van dezen omzendbrief voorloo-
pig naar hun haardstede worden terug
gezonden, zullen administratief terug over
gaan naar de depot- en parkeenheid of
de denoteenheid van het betrokken korns
om bij algemeene mobilisatie (phaze E)
aldaar wederopgeroepen te worden.
Het "beste St-Niklaaspeschenk is er
door. De vaders-gemobiliseerden met
vier kinderen komen naar huis.
Wat Zondag in het vooruitzicht ge
steld tverd, werd Dinsdag bekrachtigd.
Er zal wellicht geputterd worden
door dezen die de kroostrijke gezin
nen geen goed hart toedragen, en
jammer voor hen die in hun plaats
loorden opgeroepen, maar de billijk
heid van dezen maatregel zal door
geen enkel ernstig mensch kunnen
betwist worden.
Het is zekerlijk voor ieder gezin
treurig icanneer het gezinshoofd uit
zijn huis wordt weggerukt. Maar het
is stellig nog erger ivanneer de eerste
gezagdrager van het gezin daar niet
is om eene kinderschare te leiden en
te steunen.
En daar is tiveedens nog de levens
kwestie van het land. Zonder kroost
rijke gezinnen gaat een volk ten gron
de. Nu is het toch een vaststaand feit
dat er in een kroostrijk gezin niet
gemord wordt en getreurd om één
mondje meer t>, het huivelijksegoïsme
ten svijt.
En derdens is de financieele kantzijde
ook niet te versmaden voor de Staats
financiën. Het is voor iedereen duide
lijk de kostelijkste soldaten toch
dezen zijn met groote familielast.
Frankrijk heeft ten ander zijn
maatregelen tot bescherming van het
gezin nog veel verder gedreven. Daar
in dit land gaat ieder soldaat auto
matisch over, voor ieder kind, naar
eene militieklasse die 2 jaar ouder is.
Nog onlangs werd beslist dat dezen
met drie kinderen uit het aktief leger
naar landweer en binnendiensten zul
len overgaan.
Hopelijk zal men hier ten onzen ook
niet blijven stilstaan bij dezen maat
regel en de bescherming van het ge
zin en de toekomst van het Land ver
der ter harte nemen.
- EEN GEKWETST®
Dinsdag avond, omstreeks 21 uur, waren
MM. Henri Wicke, toeziener van Waters
en Bosschen, wonende te leper, en Tite-
ca, jachtwachter, insgelijks te leper ver
blijvend, alsook Camiel Bruneel, jacht
wachter, wonende te Hollebeke, op dienst
ronde op grondgebied te Beselare. Wel
dra hadden ze een paar stroopers opge
merkt, die met een lichtbak den omtrek
afspeurden. Ze naderden behoedzaam. Op
een 60- tot 70-tal meter van de pensja
gers gekomen, zette M. Wicke plots zïjn
groote phare open. De lichtstraal viel óp
twee stroopers. Ze werden herkend als
zijnde Paul en Jozef Lef..., wonende te
Beselare. Verblind door het licht, keerde
de laatste zich om en vuurde in de rich
ting van de phare, waarna hij de vlucht
nam. Dit vuur werd beantwoord door M.
Wicke. Paul werd door den hagel getrof
fen aan het linkeroog, het linkerbeen en
de linkerbil. Hij werd dan ook gevat en
onderhoord, alsook zijn broeder Jozef, die
de vlucht had genomen en zich reeds
thuis bevond. Deze loochende echter ge
schoten te hebben. Proces-verbaal werd
opgemaakt. Achteraf echter werd bemerkt
dat in de pet van jachtwachter Titeca
loodkorreltjes zaten. Deze werd aangesla
gen als bewijsstuk en naar het Parket
van leper overgebracht.
BIJ DEN ONDERZOEKSRECHTER
TE IEPER
Woensdag namiddag werd Jozef Lef...
voor den heer onderzoeksrechter Devos
de Moldergem gebracht. Jozef Lef... be
weert dat hij niet geschoten heeft, maar
dat denkelijk twee schoten moeten afge
gaan zijn toen hij op de vlucht sloeg.
Een aanhoudingsmandaat werd tegen hem
uitgevaardigd. Hij werd tegen den avond
naar de gevangenis van Kortrijk over
gebracht. De lichtbak en het geweer wer
den aangeslagen.
auanaaaieaaBB3aB«s»aaxBaBHB
IBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBK imiBBBBBBlBBBBBBBB
HET PARKET STAPT AF
IN DE HOOFDBUREELEN
Zaterdag 2 December 11. rond den mid
dag stapte het Parket af in de bureelen
van de Crédit Anversoisdit zoowel
te Brussel als te Antwerpen.
De deuren werden gsloten en de be
dienden naar huis gestuurd, ook de tele
foonverbindingen werden afgesneden en
een onderzoek der boeken werd ingesteld,
deze werden in beslag genomen. In andere
bijkantoren stapte het Parket even
eens af.
Alhoewel men in de financieele krin
gen op de hoogte was van de moeilijk
heden waarmee de Crédit Anversois
sedert eenigen tijd te kampen had bleek
men uiterst verrast om het plots optre
den van het Gerecht.
Sedert het optreden van het Parket is
de bank gesloten, alleen de kofferzalen
blijven nog ten dienste van de klanten.
Zoo telt ons land meteen een nieuwe
bankkrach.
Over deze krach werd deze week al
heel wat geschreven. Wij zullen pogen
hieronder in beknogten vorm al de bij
zonderheden van mede te deelen.
TWEE AFGEVAARDIGDE-
BEHEERDERS AANGEHOUDEN
Zondag werden in verband met deze
zaak twee afgevaardigde-beheerders der
Crédit Anversois aangehouden.
Het zijn de genaamden Max Stevens,
uit Etterbeek, en Joseph Plas, uit Brus
sel.
Beiden werden in beschuldiging gesteld
wegens vervalsching, valsche balans, ver
duistering en bedrieglijke bankroet.
Woensdag werd hun aanhoudingsman
daat nog bekrachtigd.
DE REDENEN DER MOEILIJKHEDEN
De Bank had veel belangen genomen
vroeger in de texiielgroep Lagache, die
goede zaken deed tot in 1930, maar die
nadien ineenstortte.
Verders had de «Crédit Anversois» een
slechte zaak gedaan mee de financiee-
ring van de Chemin de Fer en Coloni-
bie die groote vei liezen heeft geleden,
bij zoover dat toen de portefeuille titels
van de Bank overgemaakt werd aan de
nieuwe Maatschappij Soprafinin die in
den beginne een kapitaal had van 60
millioen, dit moest worden teruggebracht
tot 15 millioen wegens die verliezen. De
Soprafinin is 180 millioen schuldig aan
de Bank.
Anderzijds bezat de Crédit Anversois
voor een 120 millioen renten waarop thans
een verlies geleden wordt van circa 40
millioen.
Een der grootste redens van den val
der bank blijkt nog wel de hooge alge-
meene kosten die moesten worden afge
dragen. Behoudens de intresten die moes
ten betaald worden voor de depositos
beliepen de algemeene kosten jaarlijks
tot 28 millioen frank. Deze kosten spro
ten voort uit het groot aantal kantoren
en bijkantoren namelijk 138 die de bank
bezat, waar in het geheel 1500 bedienden
aan het werk waren, aantal dcor het
Bestuur- noodzakelijk geacht. De gebou
wen dier kantoren en bijkantoren immo
biliseerden ook nog een 70 millioen fr.
Vele kapitalen liggen vast bij industrieele
ondernemingen.
Alhoewel geweten was in de financieele
kringen dat de Crédit Anversoiste
kampen had met financieele moeilijkhe
den hadden in de laatste dagen geen be
langrijke terugtrekkingen plaats. Inte
gendeel werden den Zaterdag morgen, dag
van de sluiting, nog verschillende hon-
derdduizende frank gestort.
EEN MISLUKT REDDINGSPLAN
VERWORPEN DOOR DE
SOCIALISTISCHE MINISTERS
Hoogerhand waren de moeilijkheden
van de Bank goed bekend bij zoover dat
door de Minister van Financiën een ont
werp werd opgesteld, wel niet om de
bank zelf te redden, maar wel om de be
legde spaarcenten te redden.
Dit plan werd evenwel door de Regee
ring van de hand gewezen, onder de ver
klaring dat er geen vporgaande in zulke
vraagstukken kon worden gesteld. Naar
La Libre Belgique zijn het de Socia
listische Ministers die beslist weigerden
het voorstel van den H. Gutt te aan
vaarden met het gevolg dat geheel de
Regeering het voorstel moest verwerpen.
Bedoeld gefaald reddingsplan kan als
volgt worden samengevat
Een fonds van 200 millioen zou zijn
opgericht om hulp te bieden. 100 Mil
lioen zou door den Staat gestort v/orden,
en 100 door ae verschillende andere ban
ken, naar gelang het bedrag huimer de
positos.
In ieder geval zou de Crédit Anver
sois verdwenen zijn. De klienteel zou
verdeeld zijn geweest onder de Sté Gé
nérale de Bank van Brusselen de
«Kredietbank». Deze banken zouden de
zaken der klanten ynpcK<?sgt Rebben jvijl
de geleden verliezen dan later zouden
vastgesteld zijn geweest. Voor wat de ge
bouwen, enz. van de Crédit Anversois
betreft zouden deze verkocht worden of
wel bezet worden door de kantoren van
de reddende banken zoo die instellingen
beter waren dan de hunne.
Tot groot spijt van de deposanten en
bedienden is van dit alles niets in huis
kunnen komen.
WAAROM HET PARKET OPTRAD
Men blijft evenwel gissen om de rede
nen waarom het Parket zoo plots opge
treden is wijl nog besprekingen om de
redding van de bank en de spaarders in
gang waren.
De moeilijkheden in de bank waren
immers sedert lang bekend. Wel werden
de laatste bilans optimistisch opgesteld
en werd een dividend uitgekeerd als-
wanneer in feite geen winst werd ge
maakt. Sedert lang zou het Parket zulks
geweten hebben.
Men vermoedt dus dat nog andere rede
nen voor handen moeten zijn.
EEN OUD-BEHEERDER OVERLEDEN
Een der bijzonderste stichters van de
bank en oud-beheerder ervan, H. Firmin
Lambeau, stierf een plotselinge» dood
Zondag morgen. Zijn afsterven werd den
kelijk veroorzaakt door het nieuws van
den krach die hem tverd gemeld.
115.000 DEPOSANTEN
Naar verluidt telde de Crédit Anver
sois in het geheel een 115.000 deposan
ten, met een gemiddelte van 5.000 ir. per
kop, wat beduidt dat cius 115.000 slacht
offers worden gemaakt. De deposito's be
liepen tot 600 millioen.
Andere zeer te beklagen slachtoffers
zijn ook de 1500 bedienden der bank die
in deze benarde tijden allen zonder werk
vallen. Zij werden nog hun wedde voor
December uitbetaald.
WAT ZAL UITBETAALD WORDEN?
V/at aan de deposanten zal uitbetaald
worden werd nog niet duidelijk bepaald.
Toch bestaat er groote kans dat door
het Kerdiskonteerings- en Waarborgfonds
binnen kort een uitkeering zal gedaan
worden van 75 op de depositos van
min dan 10.000 fr. met een maximum van
6.000 fr. De deposanten die meer dan
10.000 fr. in de Bank hadden belegd zou
den slechts voorloopig 25 van hun gel
den ontvangen.
Dit beduidt niet dat al de rest als ver
loren dient beschouwd. Wat nog meer te
gelde zal gemaakt worden zal uitgekeerd
worden naar mate het activa zal geli-
kwideerd worden.
Wat het verlies feitelijk zal bedragen
kan moeilijk worden uitgemaakt, alles
hangt af van wat zal kunnen gemaakt
worden bij de likwidatie. Het valt moei
lijk te bepalen aan welke prijs gebouwen,
titels, enz. zullen kunnen verkocht wor
den. Niettemin gelooft men dat het ver
lies zal schommelen tusschen 170 en 240
millioen. Na aftrek van het kapitaal dat
65 millioen bedraagt zal waarschijnlijk
een verlies blijven van 25 a 35 van de
deposito's.
De likwidatie zal veel tijd vergen.
1B3BBBBBBBBBBBBBBBBBBBBB3BBB
TREKKING DER BIMNENLAND-
SCHE LEENING 1938
Dinsdag had te Brussel de 14» trek
king plaats van de Binnealandsche Lee
ning 1938.
Reek» 282261 wint 500.000 frank.
De volgende reékscn werden uitgekeerd
tegen 25.000 lrank:
208142 148252 250533 23-4445 283738 290291
211386 234649 156262 168599 128093 212717
253899 261027 227829 1112S5 174134 131316
224823 263900 297361 224993 240433 120173
178843 179390 218285 239578 281072 213495
Elke obligatie, welke behoort tot een
uitgetrokken reeks, heeft recht op één
tiende van het lot, dat deze reeks te
beurt viel.
«BQBSBBlSaB9BflflESiSB3B83S933Sa
Beate Ëugelscht
PEPERMINT
voorkomt
Hoofdpijn
Neusverstopping
Kortademing
Zenuwverzwakking
enz. enz.
Te verkrijgen
enkel ln de
BESTE WINKELS
Vraagt
Bet doosje met hei
baantje,
.(•'EOistEBF3,
Met het doel aan de miliciens zooveel
mogelijk voldoening te schenken in zake
de aanwijzing voor het regiment hunner
keuze, heeft de Minister van Landsverde
diging besloten de permutaties van mili
ciens tusschen de regimenten voor de
indiensttreding en onder de volgende
voorwaarden toe te laten.
De miliciens die van regiment willen
veranderen moeten zulks per aangetee-
kenden brief aanvragen bij den comman
dant van het Aanvullings- en Opleidings
depot voor hetwelk zij zijn aangewezen.
De handteekening van den aanzoeker
dient gelegaliseerd. De aanvragen moe
ten ingediend worden zoodra de miliciens
de kaart ontvangen hebben, waarbij er
hun wordt medegedeeld voor welk regi
ment zij zijn aangewezen. De aanvragen
zijn niet meer ontvankelijk 30 dagen voor
den datum welke vastgesteld is voor de
oproeping onder de wapens bij het re
giment waar de miliciens verlangen te
dienen. Bij uitzondering zullen de aan
vragen om permutatie vor de regimen
ten waarvan de miliciens op 3 Januari
eerstkomende onder de wapens worden
geroepen, ontvankelijk zijn tot 15 Decem
ber 1939.
De permutaties worden toegelaten bij
wijze van compensatie, 't is te zeggen
dat het aantal miliciens die de toelating
bekomen om een regiment te verlaten,
niet grooter mag zijn dan het aantal mi
liciens die vragen om haar hetzelfde over
te gaan. De belanghebbenden moéten van
hetzelfde taalragime zijn. Ih geval dit
getal mocht overtroffen worden, zal de
keuze gedaan worden met inachtneming,
vooral, van het aantal in leven zijnde
kinderen van het gezin.
Wat betreft de miliciens die in aanmer
king komen om voor het reservekader te
worden opgeleid, deze mogen slechts per-
muteeren ln het wapen waarvoor ze wer
den aangewezen en voor een regiment
met hetzelfde taairegime.
Ten slotte zijn de individuecle permu
taties afgeschaft. Da miliciens mogen dus
gesn permutant maer voorstellen.
De miliciens worden door den Com
mandant van hun Aanvullings- en Op
leidingsdepot of gebeurlijk door de Korps
commandanten ingelicht omtrent het aan
hunne aanvraag gegeven gevolg. Het is
nutteloos dat zij verzoekschriften richten
aan het Departement, dat dezelfde onbe
antwoord zal moeten laten, wijl het zich
in de onmogelijkheid bevindt tusschen
beide te komen.
De aandacht van de miliciens wordt
in 't bijzonder gevestigd op het feit dat
de permutatie geen recht uitmaakt, doch
eene gunst is welke slechts bij even
wicht tusschen de aanvragen kan worden
toegestaan en dat zij slechts één enkel
regiment mogen aanvragen.
TREKKING DER
VERWOESTE GEWESTEN 1921
152» Trekking.
Trekking van 1 December 1939.
Reek» 153463 Mr 5 wint 530.609 fr.
Al de volgende reeksen zijn uitkeerbaar
met 250 frank:
1294
3177
7221
11727
14577
19025
23055
25890
29496
35982
37370
39074
42462
44608
46687
52504
55485
60065
65707
>4585
70320
76064
80001
81601
85861
88022
91457
98881
1326
41! 3
8675
12284
15461
19037
23155
26165
30581
36482
37702
40211
42863
44738
47637
52774
56930
60754
03925
68508
70772
77329
80017
81633
85949
88079
95018
1423
1967
2883
3127
4465
4833
5957
7116
9488
9958
10685
10692
12724
12891
13148
14470
15930
17288
17391
17919
16900
20356
21509
21848
23463
23803
24426
24530
27968
28073
28303
28403
31204
31467
32695
35245
36909
36921
37091
37198
38391
38534
38790
38803
40515
40613
41487
42086
43081
43934
44086
44418
44893
45656
45964
46674
47670
48379
49933
51691
53705
54803
55179
55470
57390
58625
59109
59913
60897
61714
61811
61868
(«1114
62497
64468
64495
69132
69468
69506
69566
72061
72191
72879
73727
77940
78927
79221
79584
80344
80481
80608
81297
81741
82133
83180
84686
86290
87261
87501
87614
89654
89920
90916
90994
95290
95360
96613
97363
99788 100030 101324 101330 102700
104509 105625 105723 108265 109313 109455'
109964 110158 110432 110653 112120 112172
112557 113655 114300 115325 115546 116944
116950 116976 118413 119464 119566 119772
119879 120190 121264 121327 121439 121448
124211 125870 125954 126491 126854 126969
127050 128567 128793 128965 129254 131088
131818 131832 132512 134882 135105 135965
135709 136268 130715 157993 139535 140149
141057 141615 142484 142575 142929 143085
145284 147018 147176 149822 151850 152030
152425 152589 153463 154100 154180 154199
154738 155639 15öt>25 156778 158137 158633
158672 518944 159279 160145 160)>73 1 62.505
162788 162969 163438 164898 165176 165455
165952 168296 169927 170524 171054 171255
171539 173038 17337" 174362 174771 174989
175378 176633 177645 177621 178184 178865
179017 179202 180532 181859 183588 183790
185342 185354 186o56 188302 189165 189577
190101 190248 190564 191843 191257 191327
191161 192234 195204 196527 198471
laaaBsaeasaaaaaaBaaaaaasaaaa
GEMEENTEKREDIET
VAN BELGIE 1938
Trekking van Maandag 4 December 1939.
Serie 259623 wint 250.630 frank.
De 30 volgende series zijn uitkeerbaar
met 10.000 frank:
106578 109419 112441 112827 116861 126787
132212 136526 151889 155301 171613 174223
176160 204556 209940 23C517 232121 243346
246970 250281 264090 273256 277450 278715
286342 288176 293068 29/551 3152oö 332843
FINANCIEELE OVEREENKOMST
TUSSCHEN REGEERING EN
ELEKTRICITEITSMAAT
SCHAPPIJEN
Sedert eenigen tijd was er spraak van
een speciale belasting op de elektriciteits
maatschappijen. In de jongste financieele
regeeringsontwerpen werd die taks ook
voorzien.
Tusschen de Regeering en de elektrici
teitsmaatschappijen van ons land werd
hieromtrent nu een overeenkomst getee-
kend. Door de Elektriciteitsmaatschap
pijen zal voor 1939 een bedrag van 50
millioen worden gestort, ook voor 1940
zoo de winsten van gelijk bedrag blijven.
Anderzijds zal de Regeering doen over
gaan tot de elektrificatie van een 200-tal
Km. spoorwegen, gelegen rond Brussel
en bekend als de kleine ster
DE ARBEIDSDUUR
IN DE KOOLMIJNEN
In den Kabinetsraad werd o. m. de ar
beldsduur in de koolmijnen besproken,
en een akkoord bereikt.
Naar verluidt zal de 8-uren arbeidsdag
met dien verstande dat een extra-verlof-
heringevoerd worden in de koolmijnen,
dag zal toegekend worden om de drie
weken.
MAATREGELEN
TEGEN POLITIEKE ORGANEN
Het vervoer, de verkoop en de uitdee-
ling van l'Etincelle communistisch or
gaan, en van La Jeune Gardeorgaan
van afgescheurde socialisten, zijn verbo
den.
De verkoop van ««La Bataille Wallon-
ne blijft steeds verboden.
'S LANDS BEVOORRADING
Door het Ministerie van Bevoorrading
werd deze week de verzekering gegeven
dat 's lands bevoorrading tijdelijk verze
kerd Is. De voorraad uitheemsch graan
overtreft de voorgeschreven cijfers. De
aanvoer blijft anderzijds ook normaal.
Het land is voorzien van voedingswaren.
De voorraden werden op alle gebied op
gevoerd.
DE NIEUWE VERLOFREGELING
IN HET LEGER
SPLITSING WORDT GEEISCIIT
Het toekennen van een vijfdaagsch ver
lof per maand aan onze soldaten heeft
eenerzifds groot genoegen verschaft maar
anderzijds ook een zware misnoegdheid
om het feit dat het verlof in eens moet
worden genomen.
Doorgaans geven de soldaten de voor
keur eraan minstens een paar maal naar
huis te mogen gaan, per maand.
Overal is verzet gerezen en van alle zij
den werd protest aangeteekend tegen de
nieuwe regeling.
Laat ons hopen dat het Ministerie van
Landsverdediging zal inzien dat het aan
het verkeerd eind heeft gehad en de sol
daten de keus zal laten hun maande-
lijksch verlof te splitsen in minstens
twee termijnen.
GRENSARBEIDERS OPNIEUW
AAN HET WERK GESTELD
In de streek van Halewijn-Busbeek
hebben Maandag 11. een aantal Fransche
fabrieken opnieuw het werk aangevat.
Hierdoor zijn veel grensarbeiders uit Mee-
nen en omstreken terug aan het werk
kunnen gaan.
Laat ons hopen dat het nog beteren zal.
REDE VAN
EERSTE MINISTER PIERLOT
De Kamer kwam Dinsdag 11. bijeen ten
einde de behandeling aan te vangen der
llskale ontwerpen en de finantieele be
grooting.
In den beginne werd een heftig Incident
uitgelokt door de Kommunisten.
Daarna werd onmiddellijk het woord
gevoerd door Eerste-Minister Pierlot, die
enkele aanduidingen geven wil over de
algemeene politiek der Regeering.
Het' Vraagstuk, zegt hij, waarmede
thans 's lands dood of leven gepaard gaat
is niet een ekonomisch, maar een politiek
en militair vraagstuk. Dit wil evenwel
niet zeggen dat de ekonomische moeilijk
heden waarmede wij ts kampen hebben
over het hoofd moeten worden gezien.
De hoofdbekommering moet gaan om
's lands onafhankelijkheid en zijn verde
diging te verzekeren.
Onze politiek van onafhankelijkheid
werd eenpariglijk aangenomen.
Om ons land te verdedigen bezitten wij
een talrijk, weluitgerust en welbewapend
leger. Ons grondgebied werd degelijk ver
sterkt, overal rijzen hinderpalen op. Elke
stap dat men zou wagen op ons gebied
zou bloed en tijd kosten. Men beleeft
thans niet meer de tijden van 1914 toen
ons leger slechts 116.000 man telde om te
velde te trekken.
Zoo de oorlog mocht duren tot einde
1940 dan zullen wij 9 milliard fr. van
noode hebben. In den vreemde zal dit
bedrag wel onmogelijk kunnen gevonden
worden. In het land dan? Daarvoor zijn
slechts drie middelen voorhanden: lasten,
leeningen en inflatie der munt. Dit laat
ste middel wijst de Regeering beslist van
de hand.
Onverwijld moet in onze veiligheid wor
den voorzien en dag aan dag betaald.
Om te betalen moeten onze inkomsten
eerst aangesproken worden, dan ons ka
pitaal. In ieder geval zal het land van
het zijne er bij inboeten. Maar beter is
het een stuk vleesch te geven dan er het
leven bij in te schieten.
België rekent er stellig op dat het van
den oorlog zal gevrijwaard blijven, over
eenkomstig de beloften en waarborgen
die het mocht ontvangen, en die plechtig
herhaald werd daags voor het uitbreken
van het konflikt.
België wil cok loyaal blijven en niets
zal het er deen van af zien volgens eigen
middelen voorzorgsmaatregelen te treffen
met het oog op zijn veiligheid.
Het behoud van ons defensief stelsel
vereischt aanzienlijke kosten.
Geen van de twee andere middelen
zullen te veel zijn.
Nieuwe lasten zijn dus noodzakelijk.
Hoe groot de offers ook mogen zijn, be
reiken zij nog niet het peil welke in meer
dan een land moeten gedragen worden
Herinneren wij ons dat een maand ge
wapende vrede minder kost dan een dag
oorlog.
De fiskale inkomsten zullen, volgens de
huidige voorziningen, volstaan om de ge
wone begrooting van 1940 in evenwicht te
brengen, rekening houdend met de be
staande toestanden. De kosten der mobi
lisatie en openbare werken zullen door de
gewone middelen in do buitengewone be
grooting gedekt worden.
Eens het fmantieel evenwicht in het
land verzekerd zal er dan beroep kunnen
gedaan worden op de spaarders en zal een
binnenlandsche leening kunnen uitgege
ven worden. Alle nieuwe uitgaven dienen
ook vermeden en onverwijld zal gedaan
gemaakt worden met de v. oegere uitgaven
die niet volstrekt onmisbaar waren.
Allen samen dienen wij onze verant
woordelijkheid te nemen en niet terug te
schrikken voor mogelijke besparingen,
zelfs zoo die neg meer impopulair zouden
zijn dan de belastingen.
Hr Pierlot raakte dan even het regiem
dor pensioenen aan.
Dit regiem, zegde hij. werd gebouwd,
niet zonzeer op de middelen waarover wij
beschikken, dan op middadige inzichten.
Sr werd niet genoeg rekening gehouden
met de lasten die dit regiem brengt voor
de toekomst.
Dit alles heeft tot gevolg gehad dat on
geveer een derde van onze inkomsten ge-
ëischt worden voor pensioenen. Zulks kan
niet blijven duren. Zco langs deze kwestie
niet cp rechtvaardige wijze v.ardt gere
geld kan er geen sprake zijn van een blij»
vende financieele gezondmaking.
Op ander gebied zullen nog zwaarden»
besparingen worden gevraagd. De Kamer
zal hierover te beslissen hebben. Iedereen
dient zijn verantwoordelijkheid op te ne
men.
Zoo o. m. komt de Mij der Belgisch»
Spoorwegen steeds voor een tekort te
staan, dat ten slotte door den Staat dient
aangevuld. Een der hoofdzaken hiervan
Is het abuis inzake toegekende voordeelen
tot vermindering van prijs op treinbil-
jetten. Hierover zal een algemeene maat
regel getroffen worden aan dewelke nie
mand algeheellijk zal ontsnappen.
Na nog verder uitgeweid te hebben over
de moeilijkheden die de huidige mobili
satie voor het land heeft gebracht be
tuigde de Eerste-Minister dat de Kamer
ten volle rekenen mag op de medewerking
van de Regeering.
Deze rede werd op vele banken toege
juicht.
REDE VAN H. GUTT
Na Hr Pierlot besteeg de Hr Gutt, Mi
nister van Financiën, de tribuun, om uit
te weiden over de financieele politiek der
Regeering.
Deze rede kunnen wij als volgt samen
vatten
Het uitbreken van den oorlog heeft ook
voor ons land zware moeilijkheden ge
bracht, ook op financieel gebied. De In
komsten zijn verminderd wijl de uitgaven
geweldig zijn gestegen.
Het bedrag der schatkistbons steeg dan
ook van 1025 millioen, in Juli 11., tot 3.620
millioen, op 25 November 11.
De geleden goudverliezen, sedert Sept.
11., zijn normaal.
De begrooting voor 1940 bedraagt 11.633
millioen in uitgaven en 11.656 millioen in
ontvangsten Toen de verschillende voor
uitzichten Ingediend werden bleek er een
tekort te kunnen zijn van meer dan een
milliard. Twee maanden is het werk ge
weest om eenerzijds door besparingen en
anderzijds door nieuwe lasten het even
wicht te bekomen.
De middelen tot bezuiniging zijn niet
groot. Wanneer men deze zoeken wil stuit
men tegen de wetten. Zonder de wetten te
veranderen zijn er niet voor 50 millioen
frank te bezuinigen.
Wie zal raken aan de pensioenen der
oorlogsinvalieden, aan de werkloozensteim,
aan de invaliditeitspensioenen der ambte
naren, kan de ouderdomspensioenen, aan
de uitgaven voor Onderwijs Hierin al-*
leen zijn groote bezuinigingen te vinden,
maar is er een meerderheid er voor t»
vinden Neen 1 De bezuinigingen kunnen
dus slechts gevonden worden in liet im»
krimpen der toelagen, enz.
Op de ambtenaren valt weinig te be
sparen. In het geheel zijn er 166.615 amb
tenaren. Sedert 1935 zijn er 19.058 een
heden bijgekomen, maar bijna allen voor
de verschillende af deelingen van de
Landsverdediging.
Hr Gutt gaf vervolgens een overzicht
van de niewe lasten welke geëischt wor
den.
De mobilisatie, vervolgde hij, kost II
millioen per dag, waarvan 3 tot 4 millioen
voor de vergoedingen. Van 1 Oktober 1939
tot einde 1940 zal op dien voet de mobi
lisatie 5 milliard vergen. Voeg daarbij da
buitengewone begrooting, de minder op
brengst der belastingen, enz., dan komt
men aan een bedrag van 9 milliard.
Hr Gutt weidde dan verder uit over d»
winst op de uitzonderlijke winsten om er
ten slotte den nadruk op te leggen dat
het land al moet doen wat het kan om
zich staande te houden. Men moet d»
waarheid durven zienzooals ze is.
Na de rede van den Hr Gutt ving da
algemeene bespreking aan, waarin o.m,
tusschenkwamen de HH. Deschrijver ea
Janssen.
BERICHT AAN DE HOUDERS
VAN PASPOORTEN
Bij Regeeringsbesluit worden alle pas
poorten afgeleverd vóór 11 Oktober 11.
ongeldig verklaard. Deze paspoorten kun
nen echter kosteloos verlengd worden in
dien de titularis zich in de noodzakelijk
heid bevindt terug naar feet buitenland
te gaan.
De verlenging zal echter slechts mogen
worden verleend mits overlegging door
den aanvrager van de stukken die voor
de vernieuwing van een paspoort zouden
worden vereischt met inbegrip van het
identiteitsbewijs van goed zedelijk gedrag.
Ai wie een nieuwe paspoort aanvraagt
moet hiervoor een bewijs van goed zede
lijk gedrag indienen, behalve de öoku-
menten die reeds vroeger vereischt wer
den.
INTERPELLATIE OVER DE
BENOEMING VAN DEN
BURGEMEESTER TE BRUSSEL
In den Senaat ging Donderdag de in
terpellatie van de HH. Van Dieren en
Finné, VI. Nat. door, over de benoeming
van den H. Vande Meulebroeck tot Bur
gemeester te Brussel.
De dagorde ingediend door de inter-
pellanten, evenals de gewone dagorde wer
den verworpen. Ten slotte werd de dag
orde der Katholieke Senatoren goedge
keurd, waarbij wordt verklaard dat in d#
hoofdstad een politiek van stipte nale
ving der bestaande taalwetten dient ge
voerd.
HEER SOBRY BESPREEKT DE
LANDSVERDEDIGING
In den Senaat, tijdens de bespreking
van de Begrooting voor Landsverdedi
ging, kwam Hr Sobry tusschen in het de
bat. Hij weidde breed uit over de op-
eischingen, de moeilijkheden door de mo
bilisatie aan den landbouw opgelegd, de
verlovenkwestie alsmede de taalkwestie in
het Leger.
(Vervolg van 1" blad)
Finland heeft bijzonder veel werk ge
maakt van de opleiding der troepen voor
de wintel-veldtocht. De geheele infanterie
en aile afdeelingen van de fietsers worden
dan veranderd in ski-afdeelingen. Deze
opleiding wordt vergemakkelijkt door het
feit dat iedereen deze noodzakelijke sport
kent.
Zooals wij reeds schreven, wordt er in
Finland veel meer voor de verdediging
uitgegeven dan in de overige Scandinavi
sche landen. De Finsche defensie-uitga
ven per hoofd van de bevolking zijn vier
maal zoo groot dan die in Zweden, zeven
maal zoo groot als in Noorwegen en elf
maal zoo groot als in Denemarken. Een
vijfde gedeelte van de geheeie Finsche
begrooting komt ten bate van de defensie,
WAT ZAL FINLAND NU TEGEN
RUSLAND DOEN?
Wat zal Finland nu tegen Rusland kun
nen doen?
Met zekerheid valt hier niets over te
zeggen. Polen heeft ons geleerd dat men
geen al te optimistische berekeningen
mag maken. Toch mag men wel zeggen
dat Finland geruimen tijd weerstand kan
bieden zoo de weersomstandigheden voor
de aanvallers niet al te gunstig zijn. Maar
men mag niet uit het oog verliezen dat
Finland vroeger altijd gehoopt heeft bui
ten een conflict te blijven, omdat Duitsch-
land en Rusland belden belang hadden
bij zekere Finsche strategische punten.
Nu zijn de zaken zoo veranderd dat
Duitschland weinig zal of lean zeggen
wanneer Rusland deze punten opeischt
Een oorlog tegen Rusland zonder bond-
genooten, zou voor Finland doelloos zijn
en een nuttelooze heldendaad beteekenen.
En nu Rusland in Finland binnenge
vallen is, zal het lot van Finland, spijtig
genoeg, dra beslecht worden ln den zin
waarin onze medewerker «Roskam» ou
eerste blad dit voorziet.
