KERSTDAG!
De verrassing van Vschy
DE WEEK IN ONS LAND
Van Nizza naar de Dorpskerk
Winferlialpl
De Abonnementsprijs voor 1941
Hoe ons Volk
vroeger Kerstmis vierde
De Bokkenrijders
Tegenover ikzucht».
EEN NIEUW MENGELWERK
KATHOLIEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EU AANKONDIGINGSBLAD. - VERSCHIJNT WEKELIJKS.
i
I GEEN NACHTMIS OP 1
KERSTMIS 1
HET AANTAL
OORLOGSSLACHTOFFERS
IN ONS LAND
AAN ON7F
CORRESPONDENTEN
GROOTE MIJNRAMP
IN ROEMENIE
REEDS MEER DAN
I 65 MILJOEN GESTORT I
VOOR WINTERHULP
Het vrome Vlaanderen
Kort Kerstverhaal
ZATERDAG 21 DECEMBER 1940.1
WEEKBLAD: 50 CENTIEMEN-
- 37* JAAR. N 47.
«DE
POPERINGENAAR
Uitgever
Sansen-Vanneste, Poperinee.
Telefoon Nr 9. Poitch. Nr 155.70.
EEN
POSTABONNEMENT 1940
IN BELGIE KOST:
3 Maanden
6 Maanden
1 Jaar
7,— frank
13,50 frank
25,frank
All* Utdrmtrkert tint verantwoordelijk
voor hun artikels.
TARIEF VOOR BERICHTEN»
Kleine berichten 5 fr.
Aankondigingen p. r. 2 fr.
In Stadsnieuws p. r. 3 fr.
Rouwberichten 10 fr.
Tc herhalen aankondigingen
prijs op aanvraag.
Annoncen rijn vooraf te betalen er
I moeten tegen den Woensdag avond 1
ingezonden worden. Kleine be-
richten tegen den Donderdag noen.
'Iiiü:l!iIii;il!lllllll!lllll!l!IllltlIUHHItll(ll!lllllllNHnmillUltI!HmHti!!m!lllllllllllll!lllimtini
uir.uiüiiiiiüHiiiiiitiiHiiitiiHuiHitiiiiiiuiiuiuaiitiiiiiiiiiiiiiiiüiiiiinitiiiiinHniiHitniinHn
muiittitinitiititmtiiiHiiiiuiüH
Stille nacht, heilige nacht.
Sterren ontelbaar, bleeke mane
schijn op zilver-witte sneeuw. Dat
alles is poëzie, of fantasie. Maar dat
in die winternacht de Heiland gebo
ren werd in dien stal, kraal of krocht,
te Bethlehem, en door Maria in een
krib werd gelegd; dat is rauwe,
ruwe werkelijkheid en... goddelijke
waarheid
Gemoedelijker feest bestaat er niet;
gemoedelijker feest is niet denkbaar,
't Zijn niet de kleine kinderen alleen
die hunkeren naar dat feest, naar het
kribbeken, naar de herders, naar den
os en den ezel en den hoog-gerugden
dromedaris die met de wijzen uit het
Oosten aanloopt. Was dat alles geen...
goddeli,!":' waarheid, het zou het al
lerschoonste, allerzuiverste, heerlijk
ste... sprookie zijn. Maar we weten
beter; wij GELOOVEN. Ja, we heb
ben meer zekerheid omtrent dat god
delijk gebeuren dan over het feit dat
de zon boven onze hoofden staat.
Want dat is gelooven!
Gemoedelijk feest? Wanneer we op
Kerstavond of on Kerstdag zelf rond
den Kerstblok of den Kerstboom ver
zameld zijn, de kleine keerskens of
lichtjes branden bii het stalleken dat
on een kast of tafel staat, dat stalle
ken. d° groote kinderschat!
Kerstdag, het groot familiefeest!
Waar vader en moeder even denken
dat oo': hun kinderen de broertjes en
ns-es ziin geworden van het Kribbe-
kind; vrder en moeders-kinderen
maar ook Gods-kinderen door het
epopee!. Want daarom was het toch
dat dit kleine Kind te Bethlehem ge
baren werd om ons te... verlossen.
Maar die gedachte is misschien wel
minder gemoedelijk!
Gemoedelijk blijft het Kerstfeest.
Er ligt iets van het Kerst-mysterie in
de huiselijke Kerstviering.
Maar er is veel meer:
Hoe lieten de groote meesters hun
inbeelding werken? Hoe gingen zij in
hun vroom, kinderlijk geloof dat
Kerstgebeuren op doek brengen? Hoe
wordt thans nog, in wonder-teere tee-
keningen en schilderijen Kerstdag
bezongen?
Dat Kleine Kind; die Heilige Moe
der-Maagd, Engelen en herders en
dis... gemoedelijke Sint Jozef?
Maar!
Wanneer Franciscus van Assisië
over Kerstdag en het Kerst-mysterie
sprak, dan weende hij dat hij er bij
snikte! Hij had in de bergen van
Umbrië een stal en een kribbe ge
timmerd, met... levende beelden en
in de nacht had hij de schamele
bergbewoners, jagers en herders,
saamgeroepen. En zoo gemoedelijk,
zoo hartelijk sprak de heilige. Hij de
«Poverello», de arme. zooals de Italia
nen hem noemèn: Hij, de heilige...
Havelooze, zooals Heinrich Federer
hem noemt! De heilige Havelooze, die
niets, maar niets bezat, de verloofde
van «trouwe Armoede»; en toch zoo
rijk was aan liefde voor dat Kribbe-
kind en voor alle menschen... om
wille ve dat Kribbekind.
Dat Kind bezat alles, hemel en aar
de, want het is God zelf. Dat Kind
verliet alles, alles; vond niets dan een
dood-arme moeder en een krib. Maar
toch; het bewaarde dien goudschat
zijner liefde, zijner goddelijke liefde
tot ons.
De heilige Havelooze! De groote na
volger van het Kribbekind dat de
groote Habenichts, de groote Have
looze werd om onzentwille!
Kerstdag is het feest van de godde
lijke Armoede.
Aan de afgrond-diepte van die Ar
moede leeren we weten de afgrond
diepte van Gods Liefde.
Er is minder gemoedelijkheid vast
aan armoede?
Daarom vergeten we wel, als 't
Kerstdag is, te denken aan die god
delijke Armoede. We houden wel van
een klein kind, dat zoo lief monkelen
kan. Maar aan... arme kinderen den
ken we liever niet.
Men noemde Franciscus een dwaas,
dien jongen minnezanger, die rijk
dom en leutige gezellen verliet om
de Armoede achterna te loopen. Men
noemde hem arm van geest, dien
wonderen dichter van het Zonnelied!
IMaBSSiBütiaanHaHUHHHHHB
WINTERHULP EN ONZE
KRIJGSGEVANGENEN
In aansluiting met onze mededeeling
over de paketten voor onze krijgsgevan
genen kannen wij thans meiaen, dat
21.000 koili's door Wmternulpnaar
Duitschland werden gestuurd.
Onze sjidaten in Duitscnland, wier fa
milieleden niertoe de miadeien niet beza
ten en die nog geen enkei paket ontvin
gen, zullen aldus ter geiegenneid van
Kerstmis arie reepen chocolade, 3 pakjes
sigaretten, 1 doos nonfituur, 1 doos lever
pastei en 2o0 gr. suiasr ontvangen.
Ook aan de nelgisciie krijgsgevangenen,
in franarijK geïnterneerd, ueeft WIN
TERHULP koili's gestuurd.
Omdat hij den geest van Armoede
predikte... met woord en... daad, zoo
als het Kribbekind dien geest van
Armoede predikte in zijn krib; zoo
als de Heer dien geest van Armoede
predikte; «Zoekt eerst het rijk Gods»,
en dien geest van Armoede zalig
noemde; Zalig zijn zij die arm zijn
van geest.
Bij het kribbeke moeten we thans
op beêvaart, wij, grooten.
Wij hebben zooveel te vragen van
dat Arm Kind.
Wij hadden zooveel en we had
den... niets.
Wij zochten geld, genot, gemak;
wij vonden er misschien.
Wij zochten eere en we vonden er
misschien.
Het heele leven was een Jacht om
het goed te hebben, een jacht naar
meer en naar beter; zonder dien
geest van Armoede, 't Werd alles
geldberekening en geldbelegging.
En we hadden zooveel tekort!
In vele moderne en ultra-moderne
villas en Homes had een or
kaan het dak weggeblazen en de
grondvesten aardig doen schudden,
zonder dat de Inwoners er iets van
wisten. Door zoovele spleten regende
het binnen; van zoovele gewone
woonsten stond de kap scheefgetrok
ken, zonder dat men er acht op gaf.
Er was genot, gemak, comfort, er was
overvloed en luxe, maar er was... on-
voldaaheid en... oneenigheid! Men
leefde naar buiten, niet naar binnen.
Er was iets tekort.
Zoo ging het onder families, veete,
diepe vijandschap om wille van een...
erfdeel!
Zoo ging het in de lieele samenle
ving: klassenhaat en klassenstrijd en
't heele gebouw stortte in. Er was
niets dan onvoldaanheid en oneenig
heid: overal was het zelfde tekort.
Wat het Kribbekind zeggen wilde,
dat liet het aan zijn boodschappers
over. Die boodschap droegen de En
gelen over de weiden van Bethlehem.
Ieder jaar met Kerstdag, iederen dag
onder de Mis wordt die boodschap
herhaald.
Geeft al dat andere, genot, gemak,
eer, overvloed in ruil voor wat dat
Kribbekind, en dat Kribbekind al
leen U geven kan... PAX! den Chris
tus-Vrede!
En waar nu in guren wintertijd
zoovele gezinnen armoede en honger
en koude lijden... durft in de oogen
kijken van dat arme Kribbekind. Het
vraagt "U het Godsdeel voor ziine ar
men. Zoo leeren we den geest van
armoede kennen en waardeeren!
W. VAN WESTLANDT.
INTERNATIONAAL OVERZICHT
KEER LAVAL
Archief De Pofrrl.trnaar
LAVAL MAAKT PLAATS
VOOR FLANDIN.
Vichy heeft ons een verrassing ge
bracht, die veel gissingen heeft doen
ontstaan en veel stof tot nadenken
geeft.
Van Laval vernemen we thans dat
hij als Minister van Buitenlandsche
Zaken vervangen werd door Flandin
en zelfs kort daarna gevangen geno
men werd.
Geheel het geval zon viet het op
zien gebaard hebben, die het nu ken
de, moest er werkelijk e-n stevige
grond geweest zijn tegen Laval, iets
in den aard van een schandaal, waar-
De nieuwsbladen hebben verward g
g nieuws gemeld over Kerstmis. Hier
H volgt de juiste toedracht:
{I De Heilige Vader Pius XII heeft §f
iil aan de Bisschoppen van die landen, jg
g waar lichtdemping tegen luchtaan- g
g vallen voorgeschreven is, macht ver- g
leend om de Nachtmis van Kerstdag fg
jjg te celebreeren tegen den avond van
s24 December. Om in die Avondmis g
g te Communie te mogen gaan, zouden g
3de geloovigen sedert vier uren nuch- g
g ter moeten zijnen ze zouden 's f|
g anderendaags niet mogen Communi- g
ceeren.
H De Bisschoppen van Belgie heb- g
hen met reden beslist di- gunst g
g NIET te gebruiken.
j EuMiiimninHmiii[tti!tnHHMHniiBiwtu'HtHii!iwt!iMwmBM<wt»ainiuaiWi^
DE KOLONIALE FONDSEN
TER BEURS GENOTEERD
De noteering van de aandeelen van de
koloniale maatschappijen, welke hun be
drijvigheid uitoefenen in Belgisch Kongo,
werd thans hervat.
Maandag en Dinsdag jl. werd overge
gaan tot voorloopige noteeringen, ten
einde een basis vast te stellen voor de
verdere verhandelingen der waarden.
Een groot deel der aandeelen werden
genoteerd en bereikten koersen welke
merkelijk hooger waren dan deze van
vóór 10 Mei jl.
De verhandelde titels blijven evenwel
geblokkeerd in de banken. Bij deze kun
nen alle verdere inlichtingen bekomen
worden.
CONTROLE OVER HET VER
VOER VAN LEVENSMIDDE
LEN IN DE TREINEN
Luidens een pas verschenen onderrich
ting van de N.M.B.S. is het aan de amb
tenaren van het Ministerie van Landbouw
en Voedselvoorziening voortaan toegela
ten toezicht uit te oefenen in de reizi
gerstreinen, alsmede in alle inrichtingen
van den spoorweg.
Deze controle mag evenwel den spoor
wegdienst niet hinderen, dit is: geen ver
traging aan de treinen of ook geen ver
sperring aan den uitgang der stations
veroorzaken.
Het zijn de stationschefs en de hoofd
wachters, gelast met het toezicht over de
tremen, die in bepaalde gevallen te oor-
deelen hebben of ja dan neen van een
voorgenomen controle moet worden af
gezien."
VERPLICHTE GOEDKEURING
DER BOUWPLANNEN
BIJ DEN WEDEROPBOUW
Ten einde een zekere eenheid te he
komen in het architecturaal uitzicht van
de geteisterde gebouwen, die terug wor
den opgebouwd, en om te beletten dat
onooglijke constructies het licht zouden
zien, heeft de Commissaris-Generaal voor
's Lands Wederopbouw besloten, dat het
verleenen van kredieten aan geteisterde
eigenaars afhankelijk zal worden gesteld
van het voorleggen der plannen van het
nieuwe gebouw en de goedkeuring hier
van.
Ofschoon deze maatregel alleen maar
geldt voor gehouwen waarvan de herstel
lingskosten 25.1XX) fr. overtreffen, is het
te hopen dat hij een heilzamen invloed
beginnen we vanaf aanstaande week.
Wat we gekozen hebben?
Zeker iets dat in den smaak 'zal vallen van al onze I.egers.
Ja, 't is iets eigenaardigs. Alles wordt in dit mooie boek be
handeld. Huiselijke liefde tusschen man en vrouw, kinder
liefde en de genegenheid der beide kinderen ondereen die,
omdat vader 't deugdzame pad ontweken had, daarom heel wat
ontberingen moeten lijden en tenslotte toch...
Maar ja, alles mogen we onze Lezers niet voorpra
ten, alle nieuwsgierigheid zou er bij venoren zijn.
Dit zuilen onze Lezers kunnen volgen in 't prachtboek
roman van
ECREVISSE.
Een echt Vlaamsch werk van een Vlaamschen Schrijver die
't Ylaamsche leven weergeeft van enkele honderden jaren gele
den toen onze kalme gewesten soms zoo geweldig opgeschrikt
werden door ingebeelde weerwolven, vermomde dievenbenden
en andere onheilen.
«DE BOKKENRIJDERS» is een dergelijke volks
roman flink doorweefd met eerlijke liefde die ten
slotte tegen tal van schier onmogelijke omstandig
heden toch nog zegepraalt!
u
zal uitoefenen en een wederopbouw in
schoonheid bevorderen.
DUUR VAN DEN ARBEIDSDAG
BIJ DE NATIONALE MAAT
SCHAPPIJ DER BELGISCHE
SPOORWEGEN
Krachtens de wettelijke bepalingen
mag de gemiddelde duur van den Ar
beidsdag niet meer dan 8 uur bedragen.
Met het doel de productie en het ren
dement van het personeel der Nationale
Maatschappij van Belgische Spcorwegen
te verhoogen, heeft de Wshrmacht-Ver-
kehrs-Direetion besloten het maximum
van den gemiddelden dagelijksehen
diensttijd van het Spoorwegpersoneel op
9 uur te brengen.
Een bijzondere vergoeding wordt aan
het betrokken personeel voor deze ne
gende werkuur uitbetaald.
Het departement van Binnenlandsche
Zaken houdt zich bezig met het opmaken
van de lijst der soldaten en burgers die
omgekomen zijn, tijdens de krijgsverrich
tingen in 1940.
Het spreekt vanzelf dat het departe
ment in deze taak op groote moeilijkhe
den stuit, te meer dat talrijke personen,
die nu als vermist worden beschouwd, op
dit oogenblik nog kunnen verblijven in
Frankrijk, Zwitserland of Spanje. Men
weet bovendien dat vele soldaten over
gebracht werden naar Marokko. Tot he
den heeft het departement zekerheid over
4.300 officieren en soldaten en 4.600 ge-
doode burgers.
Men hoopt binnenkort een volledige
lijst te kunnen geven.
in hij zou gemengd geweest zijn.
Maar van dat alles niets. Er blijven
ten gunste van Laval slechts de lo
vende artikelen uit de pers van voor
een paar maanden natrillen.
De eenige uitleg die aan het geval
gegeven wordt is deze van een paleis
revolutie. Dus een soort Siaat'sarecp,
waarbij iemand van het tooneel ver
dwijnt, met zijn aanhang of zijn
vrienden om plaats te maken voor
iemand anders.
Het is een typisch Fransch ver
schijnsel.
De geschiedenis van Frankri-'k w'*st
herhaaldelijk op dernelijke gebeurte
nissen. Hiermee loordt het bewijs ge
leverd. dat te Vichy nog lang geen
stabiele verhoudingen heerschen. En
hoe zou het ook anders kunnen. Het
is reeds verschillende iaren. dat de
Fransche politieke opinie heen en
weer gezweept wordt, onder allerlei
mekaar kort opeenvolgende regeerin-
nen. Vooral de volksfrontregeerina
heeft een malaise verwekt waaruit
Frankrijk nooit meer is kunnen op
staan.
FRANKRIJK IS NOG ZIEK.
Frankrijk is nog ziek van de ge
weldige storm, dis het in de maand
Juni overrompeld heeft. De verplet
tering is zoo gewéldig cis ze kort is
geweest. Het kan zich zoo moeilijk
bewust worden dat het als Europee-
sche eerste rang smog endheid van
vóór enkele maanderi, thans herleid
is tot een verslagen lund dat voor de
twee derden bezet is.
Er zijn gezonde tendensen aan het
werk, onder den vorm van vernieu
wing en van aanpassing, maar de
ziektekiemen die heondermijnden
zijn nog lang niet uitgeroeid. De eth-
nologische verzwakking, de cuder-
domverschijnselen drukken zwaar, en
de ontreddering van den oorlog, ook
de aanvallen op het koloniaal bezit,
moeten een onbehaaalijks stemming
scheppen in Frankrijk. Voeg daarbij
nog de scherpe tegenstelling van een
bezet en een onbezet Frankrijk en
het wordt begrijpelijk, dat deze ab
normale verhoudingen, abnormale re
acties moeten verwekken.
Zoo alleen kunnen we de verande
ringen in het Kabinet van Vichy be
grijpen. Wellicht zal de geschiedenis
eens meer helderheid op deze episode
werpen. Thans is het moeilijk om ze
goed te begrijpen.
FLANDIN.
Van Laval had men minstens uat
kunnen getuigen, dat hij reeds vroe
ger geijverd had voor een toenade
ring met de asmogendlieden. We her
inneren ons nog heel duidelijk, dat
ten tijde van de Abessynische oorlog,
Laval te Genève de sancties tegen
Italië trachtte te ontzenuwen. Door
zijn ontreden werd de toepassing der
sancties verschillende maanden uit
gesteld en toen xe T&Ar werkelijk in
voege kwamen hadden ze grootendeels
hun kracht verloren. Daarom was
Laval ook nu bruikbaar.
Flandin, die in zijn plaats treedt,
HEER FLANDIN
Archief De Poperingenaar
Aan al onze inzenders doen wij
voor de twee eerstkomende weken
een dringende bede ons hun bijdra
gen minstens een dag vroeger dan
naar gewoonte in te zenden.
Kerstdag en Nieuwjaar komen im
mers op een Woensdag, wat ons
noopt het werk voor deze twee weken
te verhaasten.
Alleen met aller medewerking zal
ons blad in deze beide weken op
tijds kunnen verschijnen. Hierop re
kenen wij dan ook en danken op
voorhand.
51 DO0DEN EN 30 VERMISTEN
In de koolmijn van Lupeni, Zevenbur
gen, in Roemenië, heeft er zich een ge
weldige brand voorgedaan, veroorzaakt
door een dsfekte mijnlamp. Slechts na
vier uur kon de brand gebluscht worden.
51 Mijnwerkers kwamen bij deze ramp
om, wijl er 3 zwaar en 12 licht werden
gewond.
heeft zich tijdens de laatste maan
den en zelfs jaren herhaaldelijk doen
onmerken, door zijn redevoeringen.
Hij waarschuwde de Fransche bevol
king voor de oorlogsbestrevingen. Hij
pleitte voor een samenwerking met
Duitschland er. vooral in den laatsten
tijd heeft hij ten desle het doek ge
licht over de onverantwoordelijke lei
ding van de Fransche regeering, die
tenslotte tot den oorion geleid heeft.
Hij is een reaalpolitieker met veel
gezag. Wellicht zal hij het vertrou
wen winnen van de Fransche bevol
king. waaraan het zoo'n aroote be
hoefte heeft. 17-12-40.
(Nadruk verboden.) ROSKAM.
JMMpiniiiiiniiiiiiiiiiiiimiiiiiiifliiiiiiinniiiiiiiiiwiiiimiiiiimmiimiiiDmiiiii^
g!!l!l!llllllllll!!!l!llil!:!!!l!l!!!!!lllll!!lllllll!llllll!!llll!!l!l!l!!!i;!lllllll!!IIIUIIlllllllf
g Nog maar pas geleden konden wij g
melden dat tot dusver meer dan veer- g
fg tig miljoen frank door Winterhulp g
g werd opgehaald.
jj§ Een week later slechts was dit g
§g cijfer reeds gestegen tot meer dan g
h 65 miljoen frank, en nog beschikt g
g het Centraal Uitvoerend Komiteit
3 niet over alle gegevens.
II Het laat geen twijfel dat ook dit g
g bedrag reeds verre overschreden is. g
g En tot degenen die hun storting g
g op basis van het financieel plan nog g
g niet deden, zeggen wij: «Volgt het g
g voorbeeld van hen die U voorafgin- g
g gen! Toont dat ons volk. ook uit g
g eigen, vrijen wil zijn noodlijdenden g
g weet te helpen 1
iiiitiiiïitiiiitiwmBiiBniiitiiniüiiiiuiuuitBifliiiiiiMiiiiiiinmHfüüiHt'tiüiHmiM'HiwarrimHiüimiuit'Mi-'iij.HHiuii;::
Spijts oorlogswee en oorlogsrouw mo
gen wij niet vergeten dat de Kerst
vreugde, die altijd ons volk verheugde,
ook in dezen tijd niet mag worden ver
waarloosd.
Mocht het oproepen van het vroegere
Kerstbeeld er u hartig toe aanzetten.
Vreugde was er, heel dsn lande door,
want, zoo zingt een veertiendeeuwsch
gedichtje:
Ons is geboren een kindekyn
noch claerer dan die sonne
Met Kerstavond begon het feest in den
huisslijken haard. De kerstblok, door
grootveder gezegend, wordt in 't bijzijn
van alle huisgenooten ontstoken met
denappels. Kaarsen en lampen worden
uitgedoofd. Heerlijk vlamt en sprankelt
het kerstvuur den heelen nacht door. In
den vreedzamen gloed van 't warme licht
zitten allen bijeen en moeder vertelt voor
de kleinsten het steeds nieuwe verhaal
van den heiligen Kerstnacht. Vertelsels
van grootouders zaliger komen voor den
dag en soms wordt er een heel zoet
kerstliedje gezongen, dat als een gebed
klinkt uit simpelschoone harten.
O, die oude kerstvooizekes! Ze leggen
zoo klaar als zonnelicht de harten open
van onze voorouders. Eeuwen en eeuwen
zijn ze oud en nog ken ik er weinig van
de nieuwste die mooier zijn. Want zoo
vol stille simpelheid als de Kerstnacht
zelve, kinderlijk als 't wichtje op zijn
handsvolletje stroo, oprecht en ongekun
steld als het heele doen en laten, van
onze oudvlaamsche menschen.
Elders werd op den Kerstavond het
kerstkribbetje opgeslagen. Kouten en kar
tonnen herders, schaapjes en koningen
houden er de eerewacht om, kaarskens
vlammen er rond en kinderen knielen en
zingen er bij, verrukkelijk blij als andere
kerstengeltjes.
Het was de Heilige Franciscus die in
de 15* eeuw het eerste krihbetle liet op
timmeren te Greccio in Italië. Al zijn
broederkes en de menschen uit de nabu
rige dorpen kwamen er henen met lich
tende fakkels, zoodat de heuvels in lich
tende deining vurig afgeteekend stonden
in den heiligen nacht. Dit tooneel van
schocne devotie viel in den volkssmaak
en waar ook Franciscus' navolgelingen
trokken, daar werden vrome kerstkribbe
tjes opgetimmerd. Ons volk houdt van
beelden en printjes waarop het lustig kij
ken kan. Daarom is dit gebruik nog in
eere gebleven onder onüalk.
In de jaren 1700 bouwden de Francis
canen eerst een Kerststalletje in Frank
rijk, cp verzoek van den beroemden kar
dinaal Mazarin. Wellicht is het dan ook
naar hier overgekomen. In de groote
Vlaamsche steden was het soms een echt
om best in 't stalletjes timmeren en ver
sieren. De menschen trokken er dan met
hun kleinen op uit om de schoonsten uit
te zoeken.
In de laatste tijden kreeg de kerstboom
hier en daar ook burgerrecht. De Duit-
schers en Noordervolken gaan er vooral
tuk op. We weten nog hoe de Duitschers
met een voorbeeldige ontroering te zingen
zaten rond den glinsterenden kerstboom.
ZOEKT G'IETS t'huren of te koopen,
Zoekt g' een meid, 'n plaats of wat?
Zoekt niet langer... piaatst nog heden
'n Kleine ZOEKERin ons blad.
caasaEazziüSM&BfiasaaBEBBK&saasscaBiaasaaaBüBaaBaaBSflHBBidaiJtasaBasiiaasKiaBBaiiaB^BBMBjadaai
Eric en Hilda!
Hij was professor, zij leerares.
Moderne menschen, intellectueelen.
Ze hadden een lief huis aan de rand
van de stad; een luchtig huis, met alle
comfort.
Voor de kerk waren ze getrouwd. Van
godsdienstige praktiekan hielden ze niet,
maar daar was nog iets als familie-tra
ditie, nog iets als welvoegelijkheid. De
pastoor, een brave oude man, had hen
ondervraagd en ze hadden zich behoorlijk
uit den slag getrokken ze hadden im
mers da les in godsdienst gevolgd! Bij
't slot had de vrome man gesproken over
de schoonheid, en heerlijkheid van een
christelijk gezin. Die pastoor is een
dichter en filosoofhad Erie gezegd,
wanneer zs weer op straat waren. Dat
was nu zes jaar geleden.
Nette menschen, Eric en Hilda!
Ze hadden geen viieg kwaad gedaan,
ze hielden hartelijk van mekaar, maar
hadden aan elkander genoeg. Hun huis
was gezellig, precies iets voor hun beiden!
Daar konden ze zich ongestoord aan hun
eigen liefhebberij wijden, na de vele uren
op de school, hielpen elkander. Nu en
dan 's naar 'n scuouwburg of naar de
bioscoop en onder de verlofdagen vlogen
zij als jonge vogels de wereld in.
Vooral met het Kerstverlof.
Ze vonden het beide zoo verdrietig
thuis met die vacantie. Vooral Nieuw
jaardag was onuitstaanbaar, met die
vrienden en andere visites! Dan maar op
reis, vooral dan maar!
Zoo waren ze naar Nizza getrokken,
't jaar daarop naar Zwitserland, dan
Christmasgaan vieren te Londen en
een Weihnachtnaar Duitschland.
DOVER VAN O? DE FRANSCHE KUST ONDER VUUR GENOMEN
Of het aangenaam was!
Weken konden ze samen over hun reis
praten en beiden hadden ze een album
met de mooie fotos van hun reis.
Alleen te Nizza hadden ze niet eens aan
Kerstdag gedacht... 't was daar immers
nooit winter!
Uit Engeland hadden ze een takje
hulste meegebracht, enkele Christmas-
kaarten en de herinnering aan pudding
en heerlijke liksur.
In Duitschland was het weerom anders
geweest. Van daar kwam immers het
stemmige Stille Nachten dat mooie
lied had toch indruk gemaakt, al werd
het in het hotelgezongen. De zee van
Jicht om den Kerstboom waren ze even
min vergeten.
In Zwitserland was het misschien wel
het mooist geweest. Daar waren ze 's
morgens uit hun slaap gewekt geweest
door het beieren van de klokken uit een
klein kerkje in de bergen. In die ijle lucht
zongen de klokken een zilveren lied. Ze
hadden het kerkje gezien aan de flank
van een berg en in t manelicht het berg
volk zien opstijgen, over de blauw-witte
sneeuw. Jammer dat men dat niet foto-
grafeeren kon...
1939! Kerstdag!
Waar moesten Eric en Hilda nu de wijk
nemen?
Wat zou dat een saaie triestige vacan
tie worden! Ge kunt toch den heelen tijd
niet binnen blijven. Sneeuw lag er nu
hier even veel als in Zwitserland. Als ze
nu eens in den vroegen morgen naar een
dorpkerkje trokken. Kwestie van toeris
ten-stemming!
Zoo landden Eric en Hilda in een
dorpkerkje.
Erg bizonders was dat niet een
tochtje van vijf kilometer.
En niets bizonders in die kerk. Honder
den menschen schoven aan, aan de Com
muniebank. De pastoor zong de herder-
kensmis; honderden menschen zongen liet
Gloria en het Credo mee. Ja toch...
bij het kribbeken brandden ontelbare
lichtjes; aan de offerande het Adeste
fldelis en na cs Mis een mooi Kerstlied.
(Vervolg op 2* blad.)
Dat is wel een van de mooiste herinne
ringen die ik van 1914-1913 bewaard heb.
Het volksgeloof vertelde wondere din
gen van den schoonen nacht: te midder
nacht houden os en ezel een praatje, ver
zonken klokken luiden lang en hel door
den nacht, en standbeelden draaien hun
koppen om; de hellewagen bolt door de
sombere luchten en kaarsjes worden ont
stoken. noten in 't vuur geworpen om er
een voorzegging in te zien.
De Kerstmis, die om bijgaande mis
bruiken werd afgeschaft in vele kerken,
was het middenpunt van de heele feest
viering. Zooals ge ze kunt zien gaan, met
warme mantels en groote sjerpen aan, op
plaatjes en schilderijen, zoo trapten de
menschen het af in bonte groepjes, be
lust op 't zien van het rijkveriichte krib
betje en op 't hooren zingen van een
nagelnieuw kerstliedje.
In sommige kerken bestonden er zeer
kleurige en eigenaardige volksgebruiken.
Zoo schrijft G Celis in rijn kalender:
Te Tongeren kwamen vóór de Midder-
nachtmis drie kinderen in het wit ge
kleed als Engelen, het blijde nieuws der
geboorte ean het volk verkondigen. Zij
stonden vóór het koor en zongen: Van
daag is de Koning des Hemels geboren,
enz. Glorie aan God in den hooge en
vrede aan de menschen van goeden wil.
Nadat de priester het Evangelie, waarin
de geboorte van Jezus verhaald wordt,
had gezongen, hief het volk het Te
Deum aan, terwijl al de klokken be
gonnen te luiden.
Hoe moesten daar de zielen niet zin
deren van hoogon jubel in dezen stillen
nacht
Na de Kerstmis keerden ze huiswaarts
en vierden feest: eierbrood, wafels, kerst-
koeken door 't kindek? Jezus gebracht,
of wat ook, werden lekker binnen ge
smuld, want ze vervulden maar de woor
den van het oude deuntje:
Fn als het Kinneke is geboren, dan
gaan we eten. drinken en vroolijk zijn
Immers alle kunstenaars uit den
Vlaamschen lande hebben hun bovenste
best gedaan om Kerstdag t? verheerlij
ken. Noem de oude liedjeszangers die met
hun vedel langs de wegen liepen, noem
onze beste schilders uit de vroegste en
de huidige tijden, en g? zult verrast staan
over het mooie dat ze rond het schoone
Kerstgebeuren lieten afspelen.
D? Vlaamsche menschen voelden zich
zoo thuis in dit verhaal, dat ze 't lieten
afspelen in hun eigen streke.
't Stalletje van Bethleëm werd voor
hen, een arme boerenschure; zij voelden
zich zelf de herdertjes die naar 't krib»
betje liepen:
Sie, wy brengen U saemea
een soet wit lammeldjn
boter, melk en saene
voor uw lief mondekija
Na, na, na, kindje teer
sus. sus en kryt niet meer,
doet uw kleen" ooghskes toe
sy syn van 't kryten moe!
Zeg me eens, konden ze 't schooner"
zeggen die goeie menschkens? Ze lieten
Sint Jozef achter water gaan in de Leie
dis toegevroren was. En de gulle Sint
sloeg er een lochteke in met zijn oude
toebakdoozePrachtig! Schildert Breu
ghel niet de volksoptelling onder Keizer
Augustus, waar Maria en Jozef heen-
tegen, midden een joelend Vlaamsch
dorp?
En hoe vertelde Felix Timmermans dat
weer in zijn Kerstekindeke in Vlaan
deren!
De kerstbloemen spelen links en rechts
nog een niet te misprijzene rol. Vooral^
worden bij ons de hulstetak en de maren-"
tak gebruikt. De oude Germanen vierden
vroeger een grootsch Joelfeest of winter
feest. Maar enkele gebruiken uit dit
Joelfeest zijn overgegaan naar Kerstdag,
die er een christelijke beteekenis wist
aan te geven. De marentak met zijn ver
rassend groen en witte bessen in den
stroeven en dorren wintertijd, werd dooi
de Germanen als iets wonderbaars aan
zien. Druïden, hun priesters, sneden den
marentak met goudn sikkei af, wijdden
hem en gebruikten hem als onheilwerend
teeken in hun leven en woningen. In de
middeleeuwen werd de marentak ge
bruikt tegen tooverij. Nu verbeeldt de
marentak de vreugd in dit koude tij, lijk
de marentak die blij en groen te lachen
staat op den dorren eik.
IEBBSBEXBBBBBBBBBBBBBBBBBBBB
OP DEN DAG VAN ZIJN THUIS-
KEER KRIJGT EEN DUFFEL-
SCHE KRIJGSGEVANGENE EEN
DRIELING TEN GESCHENKE
Dagelijks komen tot groot genoegen
van jong en oud vele krijgsgevangenen
terug. En of ze gul ontvangen worden!
Zoo kwam één dezer dagen ook de Heer
K. De Bruyn zijn woning op de Wilson-
plein opzoeken. Zijn vrouwtje heeft hem
uitermate gul onthaaldimmers den dag
na zijn terugkeer yvas de H. De Bruyn
vader geworden van een schattigen... drie
ling. Lie 4f'e meisjes en de moeder ver-
keeren in uitstekende gezondheid.
DE BEVOLKING
VAN DUINKERKEN
Voor gansch de onmiddellijke omgeving
van Duinkerken, heeft men tijdens een
onlangs gehouden optelling slechts 22.810
zielen geboekt, terwijl er voor den oorlog
niet minder dan 511.009 geteld werden.
Hier volgen de officieele cijfers: Duin
kerken 12.020 (tegen 33.900)Rosendaël
2.240; Coudekerke-Branche 2.016; St-Pol-
aan-Zee 968; Malo-Baden 735; Kleine
Syuthe 849; de andere gemeenten 3.992.
V*n op de Fransche kust wordt de haven van Dover om de heurt onder sterk kanonnenvuur genomen. Hierboven ont
ploffingen voor de havengeul die gansche het landschap met dikke rookwolken vervullen.
Sedert verleden jaar is het gazetpapier aanzienlijk in prijs
gestegen, en nog steecis kunnen de papierfaDrieken ons geen prijs
waaroorgen voor papier te leveren in 1941.
Anderzijds moet het Postbeheer tegen einde dezer maand de
abonnementsprijs voor 1941 doen ontvangen.
In deze omstandigheden hebben de Uitgevers van weekbladen
ln V/est-Vlaanderen oesioten VOORLOOP1G DEZELFDE ABON
NEMENTSPRIJS VAN VERLEDEN JAAR te laten ontvangen, doch
moest een nieuwe prijsverhoogmg van het gazetpapier ons dwin
gen ook onze prijs per nummer te verhoogen, aan zullen wij in
den loop van het jaar onze Abonnenten een Dijkomend kwijtschrift
.laten aanbieden, waarvan het bedrag in verhouaing zal zijn van
den opslag van het papier.
Wij weten dat onze Lezers de billijkheid van dezen maatregel
zullen aanvaarden en danken hun hierom bij voorbaat.
Aan de Heeren Postmeesters en Briefdragers, die met dit sei
zoen reeds overlast zijn, bieden wij onze verontschuldigingen aan
de abonnementsprijs niet vroeger te hebben kunnen meaedeelen.
DE UITGEVER.