Gouden Raad
DE ANGELSAKSISCHE WERELD
De Bevoorrading
van ons Lsrsd
Stijn St reu veis
DE WEEK IN ONS LAND
i
38‘ JAAR. - N' 4.
WEEKBLAD: 50 CENTIEMEN
KATHOLIEK NIEUWS-
NOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD. - VERSCHIJNT WEKELIJKS.
DUITSCHE TORPEDOBOOTEN VERZEKEREN EEN HANDELSCONVOOI
VLAAMSCHE ROEM
■BW
De Belgische Landbouwer
moet ten volle zijn plicht doen
DE BELGISCHE EKONOMISCHE
AFVAARDIGING TE BERLIJN
FONDS
DER MEESTBEGAAFDEN
VOOR ONZE
ADVERTEERDERS
DE WEDEROPBOUW VAN
ONS LAND
ENGELAND’S MODERNSTE VLIEGTUIGENMOEDERSCHIP
GETROFFEN
VLAAMSCHE ARBEIDERS
NAAR DUITSCHLAND
VERTROKKEN
DE RADIOTAKS
f i
W. VAN WESTLANDT.
jEBasaHaKBEsasaaBHaBiaaaazaaBEHiBZBssiaassKffisaassa^aisiSEaHa
EEN SLAGSCHIP DER MALAYA »-KLAS GETROFFEN
DE VERHOOGING
DER BELASTINGEN
De Reis van de Belgische Ekonomische Afvaardiging naar
Berlijn met sukses bekroond
Uiteenzetting van H. Verwilghen,
Commissaris-Generaal
OPROEP
TOT DE VOORTBRENGERS
VAN BROODGRAAN
AFVAARDIGING VAN HET
AMERIKAANSCHE ROODE
KRUIS TE BRUSSEL
AANGEKOMEN
3
—27 ^7.
AAN DE BURGERLIJKE
OORLOGSSLACHT
OFFERS 1940
k DE POPERINGENAAR
BELGISCHE AFVAARDIGING
MET DEFINITIEVE VOOR
STELLEN NAAR BERLIJN
EN WAARSCHIJNLIJK
NAAR MOSKOU
5
DE mUNCEHUB
DES
PROVINCIE WEST-VLAANDEREN
«BW?
ZATERDAG 25 JANUARI 1941.
I
5 fr.
2 fr.
3fr.
10 fr.
(Zie vervolg 2® blad.)
S£aaBaaH3i933BgBiusBBBaaaBïiBB3BaiaHaBaBBaiaBi£Eaia3BsaasagiaBaHB
-«o»-
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Tc herhalen aankondigingen:
prijs op aanvraag.
Annoncen zijn vooraf te betalen en
'moeten tegen den Woensdag avond
ingezonden worden. Kleine be-
richten tegen den Donderdag noen.
ZOEKT G’IETS t’huren of te koopen,
Zoekt g’ een meid, ’n plaat» of wat?
Zoekt niet langer... plaatst nog lieden
’n Kleine ZOEKERin ons blad.
IBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBlBBBBBBBBBBBaBBBBflBBBBBBBBBBBB
De opbrengst der laatste verhoogingen
der belastingen wordt geraamd op ander
half milliard frank.
De verhooging der overdrachtstaks en
dergelijks is van kracht geworden op 20
Januari jl. Op alle rekeningen dient dus
voortaan de nieuwe taks toegepast. (Ta
fel der taks geven we op ons 6” blad).
Voor wat betreft de inkomstenbelastin
gen, crisistaks, bedrijfsbelasting, aanvul
lende personeele belasting, enz., dient deze
toegepast op de inkomsten van het dienst
jaar 1941, dus o.m. voor de eerste maal
op de bezoldigingen sinds 1 Januari jl.
-«o*-
Voor de radio heeft een woordvoerder
van het Ministerie van Landbouw en
Voedselvoorziening een nieuwe oproep
gericht tot de voortbrengers van brood
graan, opdat deze alle broodgraan welke
zij nog in bezit hebben en zij niet hou
den mogen voor hun eigen bevoorrading,
vóór 31 Januari zouden afleveren.
In deze rede werd er verder aan her
innerd dat harde maatregelen zullen ge
troffen worden tegen de weerspannigen,
dat bevel werd gegeven huiszoekingen te
doen bij maalders en voortbrengers, zelfs
in hun private woonhuizen, en dat alle
broodgraan dat ten onrechte achterge-
houden werd, in beslag moest worden ge
nomen. Zoo een voortbrenger te dezer
zake in overtreding wordt genomen, zal
ook het graan welke hij mocht voorbe
houden voor zijn gezin, aangeslagen wor-
den en zal hem geen maalvergunning 5
meer i -
voortbrenger en zijn gezin het voorrecht
van een hooger
verliezen.
Kleine berichten
Aankondigingen p. r.
In Stadsnieuws p. r.
Rouwberichten
Tijdens de jaarvergadering van de
Vlaamsche Ingenieursvereenigmg, welke
doorging te Antwerpen, hield H. Verwil
ghen, Commissaris-Generaal voor ’s
Lanas Wederopbouw, een uiteenzetting
over den wederopbouw van het Land.
H. Verwilghen betoogde dat ook bij den
wederopbouw de gemeenschapsgeest; tot
zijn reent moet komen en dat ook in
deze het privaat belang aan de belangen
der Gemeenschap ondergeschikt moet
zijn.
Verder betoogde spreker dat de ver
woestingen, aangebracht in 1940, niet zoo
omvangrijk zijn geweest als deze van den
oorlog 1914-1918 en over het geheele land
zijn verspreid.
Door de tusschenkomst van hét Com
missariaat voor ’s Lands Wederopbouw
waren einde December reeds 50 scholen,
8 gemeentehuizen, 105 kerken, 6 zieken
huizen, 2 museums en 65 bruggen in her
opbouw. Heidegronden werden ontgind,
rivieren gekanaliseerd, spoorbanen in
orde gebracht, enz. Daarbij werd het aan
tal werkloozen teruggebracht van 700.000
op 200.000. In weerwil van alle moeilijk
heden wordt de arbeid voortgezet.
-«o»--
De aanvragen om een studieleening uit
het Fonds voor Meestbegaafden, voor het
schooljaar 1941-1942, moeten bij den Heer
Gouverneur van de Provincie, vóór 15
Maart 1941 ingestuurd worden.
De aanvragen die, na dien datum, het
Provinciaal Bestuur bereiken, worden niet
in aanmerking genomen.
De ingezetenen van Brugge, Kortrijk,
Moeskroen, Oostende en Roeselare moe
ten zich rechtstreeks wenden tot het be
stuur van de stad waar ze woonachtig zijn,
treft, zegde de H. De Winter, een Belgi-
sene afvaardiging zal gedurende de laat
ste dagen der volgende week naar Berlijn
vertrekken, voorzien van instrukties en
definitieve voorstellen.
Van uit Berlijn zal zij daarop waar
schijnlijk naar Moskou vertrekken, waar
een overeenkomst moet worden gesloten.
In afwachting, dat wij de Russische
granen ontvangen, levert het rijk ons een
zekere hoeveelheid broodgraan, van zijn
eigen voorraden.
Zoodus, mag er van sukses worden ge
sproken, en wij dienen eens te meer den
nadruk te leggen, op den machtigen in
druk dien wij van de ontvangst der Duit-
sche Overheden meedragen.
DE TRANSPORTMOEILIJKHEDEN.
De risicos van de Amerikaansche
leveringen over zee zijn enorm. Tot
op honderd mijlen ten Westen van
Ierland opereeren de Duitsche duik-
booten en bommenwerpers. De
scheepsverliezen zijn zeer gevoelig.
Zoo zijn dan voorstellen gekomen om
de schepen met bestemming naar
Engeland door Amerikaansche oor
logsbodems te laten convoyeeren.
De Vereenigde Staten worden heen
en iveer geschud tusschen het verlan
gen om meer te helpen en de vrees
voor de gevolgen. Het is die aarze
ling die we regelmatig in de berich
ten uit Amerika kunnen lezen.
OM ZICH EEN BEELD TE VORMEN
OVER DEN BEVOORRADINGS-
TOESTAND
Eenige dagen geleden kwam te Brussel
een afvaardiging aan van het Ameri
kaansche Roode Kruis, ten einde zich ter
plaatse een beeld te kunnen vormen over
den bevoorradingstoestand en over het
nemen der hulpmaatregelen.
Genoemde afvaardiging zal meerdere
dagen hier te lande vertoeven.
Naar wij vernemen zal deze delegatie
onder leiding van het Belgische Roode
Kruis en van Winterhulp, de Belgische
toestanden bestudeeren.
ONTVANGST BIJ PRESIDENT REEDER
In opdracht_van den Militairen Bevel-
Iwid-x’iaiikxxjk,
heeft President Reeder, hoofd van het
Militair Bestuur, Maandag de vertegen-
jwoordigers van het Amerikaansche Roode
t n L .J «v wi x* 1 "V r» 4 t 1
jgië ophouden,"'tot het doen eener studie
reis- (Belgapress).
terventiemogelijkheclen van Amerika
zeer twijfelachtig. Anderzijds heeft
de Japansche Minister van Buiten-
landsche Zaken, Matsuoka, herhaal
delijk verklaard dat een rechtstreek-
sche tusschenkomst van de Vereenig
de Staten in den Europeeschen oor
log, gevolgd zou worden door de oor
logsverklaring van Japan aan Ame
rika. En dat stemt ook wel tot na
denken.
Vanaf toekomende week moe
ten alle berichten, Rouwberich
ten, Zoekers, in een woord ALLES
wat verschijnen moet den Vrij
dag, vóór den Donderdag avond
6 ure binnen zijn. Wat later bin
nenkomt wordt niet meer opge
nomen!
We denken dat iedereen daar
van zal willen nota nemen, dit
opdat al onze Lezers tijdig ons
blad den Zaterdag morgen ont
vangen zouden.
k
Naar een Italiaanse!: Welirmaclittbericbt meldt, werd een 31.009 ton groote »lag-
schip der Malaya 9klas door bommen getroffen.
EN IN GOEDE HOEDE STOOMT DE BOOT NAAR ZIJN HAVEN
IBSHB®BBB3BBBBHBB3SSBB3®aBHB<j8JBBBBBBBBBBIBS3Ba5H3aB3BBBBaBBBBBBBBBBHBBBBBBBBB3HBBBBBBB
INTERNATIONAAL OVERZICHT
dat woord volksverbondenheid
nooit... gehoord. Maar zeg ’s: Kent
gij er senooner uiting van?
’t Gebeurde, aldus onze Pastoor, dat
vader, na de drie Wees Gegroetjes
kort weg beval: «Een Onze Vader
voor een oijzonder intentie Er moest
iets... haperen op veld of stal, meer
wisten we niet, maar ’t was of we ge
voelden dat we een dreigend gevaar
moesten afkeeren... wegbidden!
Als het rond den oogst, of wanneer
de oogst buiten stond, blazekes of
koordekes regende dan gebood va
der: Een Onze Vader voor den oogst,
voor ons dagelijksch brood.». Ook dat
verstonden wij, hoe klein we ook wa
ren.
Dat was ons gebed op de gewo
ne dagen. Daarna stopte vader zijn
branderke en, wanneer we grooter
waren: «Jongens, zei hij, alwie een
heelen dag gewerkt, gelabeurd en ge
zweet heeft, kan honger hebben als
een wolf. Maar wie t’huis op land en
stal ieder dag de dagelijksche mise
ries kent en gevoelt, die heeft wol
venhonger naar Ons Heerens zegen.
Dan plak ik mijn handen voor mijn
IBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBB
»*a
’k Ben niet beschaamd te beken
nen dat ik in mijn leven nooit zoo
diep ontroerd was, zoo diep geschokt...
Onze oude Pastoor heeft vele erva
ring!... En wie, als ik, dat beeld nog
I ziet van dien vader, die moeder en
Zoudt ge zelf niet ontroerd zijn ge- die jongens... zal bij ’t gewoon avond-
weest? Was dat nu geen volksverbon- gebed nog—weU-een speciale. «Ltaae.
denheid van de bovenste plank? De Vader» voegen voor den vrede die...
ouuv i-ustoor Heeft misschien tot nog buiten staat!
Gouden raad schonk die oude
Pastoor!
Dat vele burgerlijke oorlogsslachtoffers
nog een verkeerde opvatting hebben van
de werking van het Nationaal Verbond
van Burgerlijke Oorlogsinvalieden, blijkt
uit het feit dat sommigen zich nog vooraf
vragen hoeveel dat het kost. We herhalen
het, ons werk is kosteloos. We hebben
ons tot doel gesteld onze lotgenooten van
1940 met raad en daad bij te staan bij het
bekomen van een rechtmatig pensioen.
Dienstbaarheid is onze leus.
Voor alle inlichtingenPlaatselijk Se
cretariaat, Plantenstraat 82, te Oostende.
Bureel Dinsdag en Vrijdag van 5 tot 7 u.
Briefwisselingzegel voor antwoord a.u.b.
IBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBB
DE NOOD VAN ENGELAND.
Naast de vele afwijkingen en te
genstrijdigheden, die de Angel-Sak-
sische gebieden kenmerkt, zijn er ook
bindende factoren, die in tijdperken
van nood een gevoel van solidariteit
opwekken. Engeland is de bakermat
van de Angel-Saksische gebieden, die
over geheel de wereld verspreid lig
gen en waarvan de bizonderste deze
zijn waar een sterke Engelsche inwij
king plaats greep. Dit zijn in de eer
ste plaats de Engelsche Dominions,
zooals Canada en Australië. Doch ook
de Vereenigde Staten behooren hier
toe, al hebben de oude Engelsche
Settlers zich reeds vóór meer dan 150
jaar losgerukt van het moederland.
Er zijn nog steeds sterke banden,
die deze landen met Engeland ver
binden, vooral de gemeenschappelijke
taal en vele gemeenschappelijke kul-
tuuruitingen. Er is ook nog dezelfde
echter slechts de groote industrie- en
bankbonzen vereenigt en eigenlijk
maar een zeer betrekkelijke waarde
heeft, daar het een element van so
ciale gisting kan worden.
Engeland is thans in nood. In ge
heel de Angel-Saksische wereld heeft
deze toestand zijn weerslag. Er zijn
echte gevoelens van solidariteit, die
hun uiting vinden in een sterke sym
pathie en in wenschen tot hulpver-
leening.
Er zijn echter ook nuchtere be
schouwingen, waarbij de ondergang
1--1- - ^4...
liteit ingezien wordt. Bij de Amerika
nen vooral zijn dezen legio, die uit
den ondergang van Engeland een
versterking van de eigen macht en
van den Amerikaansche invloed te offensief ingericht is... maakt de in-
gemoet zien. Het is duidelijk voelbaar ---
dat er tegenstrijdige factoren werk
zaam zijn in de Amerikaansch-Engel-
sche verhoudingen, zoadat de berich
ten, die ons uit de Vereenigde Staten
De Belgische ekonomische afvaardiging,
staande onder de leiding, van Dr V. Lee
mans, Sexretaris-Generaal van het Bel
gisch Ministerie van Ekonomische Zaken,
Kwam op 14 Januari te Berlijn toe en
werd er verwelkomd aoor verschillende
hoogstaande Duitsche Personaliteiten.
In den namiddag werd de afvaardiging
ontvangen door btaatssekretaris Backe,
van het Reichersernahrungsministerium,
aan wie de toestand van België werd uit
eengezet. H. Btaatssekretaris Backe ant
woordde hierop dat hem de toestand van
België goed bekend was en dat België
niet over de noodige voorraden beschikt,
maar meende te moeten onderiijnen dat
Duitschland slechts helpen kan zoo de
Belgische landbouwer ten volle zijn plicht
doet. Alle graanvoorraden moeten ten
goede van. de bevolking komen. Tegen
over sluik- en woekerhandel dienen dras
tische maatregelen getroffen. Onder deze
voorwaarden zal Duitschland uit zijn
eigen voorraden het tekort voor België
aanvullen. De HH. Leemans en De Win
ter verzekerden hem dat de noodige
maatregelen zouden worden getroffen.
Woensdag werd de Belgische afvaardi-'
ging ontvangen door onder-staatssekre-j
taris Generaal von Hanneken. Deze ver-i
klaarde dat het Reichswirtschaftministe-
rium bereid is de Belgische ekonomie te
bezitter van een radio, 78 fr. storten op
postcheckrekening 290.211, Koninginne-
laan, Brussel.
Zelfs indien de radio niet gebruikt
wordt, moet de taks betaald worden, want
de wet takseert niet het gebruik, maar
wel het bezit van de radio.
Indien men de radio niet wil gebrui
ken. moet men er zich van ontdoen ofwel
de post buiten gebruik stellen.
Het is net genoeg één of meerdere lam
pen uit te nemen, da antenne of iets der
gelijks weg te doen. Men moet de post
zoodanig demonteeren dat het eigenlijk
geen radio meer is.
De andere oplossing is: zich van zijn
radio te ontdoen. Indien men de post niet
wil verkoopen of ten geschenke geven,
kan men eenvoudig zijn meubel in be
waring geven bij iemand die zelf een ra
dio heeft. Deze moet slechts tweemaal
taks betalen als hij een van de posten in
een openbare gelegenheid gebruikt.
Tengevolge van den oorlog werden tal
rijke radio’s gestolen of vernield. Zoo
schat men dat er voor 1941, 200 a 300.000
luisteraars minder zullen zijn, hetzij 20
t.h. Men mag evenwel aannemen dat in
den loop van het jaar een 50.000-tal luis
teraars zullen bijkomen.
Enkele radio-bezitters moeten echter
GEEN taks betalen: de invalieden (meer
dan 50 t.h.), de blinden en de noodlij
dende gebrekkelijken. Voor de families
van de krijgsgevangenen wordt een gunst-
regiem bestudeerd.
-co»
«DE POPERINGENAAR
Uitgever:
Sansen-Vanneste, Poperinsre.
Telefoon Nr 9. Po»tch, W 155.70.
EEN
POSTABONNEMENT 1940
IN BELGIE KOST:
3 Maanden 7,frank
6 Maanden 13,50 frank
1 Jaar 25,frank
AUê Mideuerhers lim verantwoordelijk
voor hun artikels.
N
De «Illustrious», een der modernste vlicgtuiprenmoederschepen, is in de Middelland,
cclie Zee zwaar beschadigd geworden. De Illustrious heeft eene waterverplaat-
sing van 23.OC0 ton, had 1500 man aan boord en was met talrijke afweergeschut-
kanonnen van alle kaliber uitgerust. Het moederschip werd eerst bij het begin
van den oorlog in lijn gebracht en kon 72 vliegtuigen vervoeren.
Ik ben blij dat ik heden Streuvels
bij ons lezend publiek mag binnen
leiden...
Hij heeft zijn name niet gestolen!
Dat ’t ne streuvelkop is, weet ieder
een, die hem gezien heeft toen zijn
haar in wilden borstel er uitzag als
een struik door wilden wind bewogen.
Doch die Streuvelsis eigenlijk
maar de deknaam van Frank Lateur,
een neve van onzen Grooten Gezelle,
langs moeders kant, dus familie in
dat schoone geslacht van groote ster
ke West-Vlaamsche artisten, waaron
der we noemen. Cesar Gezelle, Karei
Lateur (beeldhouwer) en hier onze
Frank.
Uit zijne jonge jaren, en uit zijn
leven is er eigenlijk zoo danig vele
niet te zeggen.
In 1871 werd hij te Heule geboren,
liep er school, rakkerde en klauwier-
de in ’t land van Leie en Schelde,
en rond zijn twaalf jaar verhuisde
de familie naar Avelgem.
Vader was bakker en Frank zou ’t
stieltje van zijn vader overpakken.
Doch daar broeit een andere bakker
in hem. Zijn rijk gevoel, zijn weet-
lust, zijn liefde voor al dat groot en
schoon is, dreef hem naar het lezen.
Hij was als kind al een ferme lezer
geweest, voor zooveel, hij wat onder
handen kreeg, Snoeck’s Almanak, Al
lemansgerief, de sprookjes en vertel
sels, prijsboeken... doch het ging ver
der. Her blad van Peteroom, «Rond
den Heerd met al zijn oude Vlaam
sche histories en legenden hield hem
telkens ademloos gevangen voor al
het schoone en nieuwe van dit heer
lijke lijfblad van onzen grootsten
dichter; avonturen, en geleerde boe
ken in vreemde talen... Zoo zat hij
meer dan eens naast zijn heeten oven
te lezen... en ik laat het aan de her
inneringen der Avelgemsche monden,
als het brood of de pastei van Frank
Lateur nooit aangebakken of aange
brand was!
Streuvels las, las! Doch meteen
voelde hij hoe in en rondom hem ook
zoo’n schoone dingen waren te zien.
Hij zag hoe zijn streke daar vóór hem
lag in de milde pracht der natuur.
En dag op dag trok hij er op uit met
zijn hond Pan om het steeds wis
selend en bonte leven te lande te be
wonderen.
Streuvels was in dien tijd de schoo
ne levensvolle kerel, die door niemand
beter dan Hugo Verriest werd be
schreven:
Hij staat wit in ’t meel en bespet-
terd met deeg. Zijn vlottende broek
die sluit om de lenden, onder zijn
vlottend hemd gestriept grauwrood,
rijst hij omhoog uit zijne slufters en
teekent een schoon sterk lichaam,
niet lang, niet kort, licht en los, vlij
tig en vlugge... Zijn oogen hebben
wisselende tinten: zeeblauw met groe-
ip glansen, of perelgeluw blauwge-
tmt; maar stralen, stralen, stralen en
roeren. Zij kijken en bekijken genie
tend...
Met dat koppel oogen, gescherpt
oogen en ’k zie Hem dan voor me.
aan zijn Kruis en ’k drage Hem al
die miseries op als een schoof tarwe
in ruil voor zijn zegen over moeder,
over U en over onze doeninge... De
oude Pastoor’s stem beefde...
’k Ga nu in vele huizen, vervolgde
onze Pastoor, en in alle zie ik een
kruisbeeld en een H. Hartebeeld en
O. L. Vrouwke.
Maar in vele wordt niet gebeden.
Heeft men het verleerd?
Heeft men er geen behoefte meer
aan?
Och! we hebben alles tekort en de
vrede staat buiten in den... regen!
Zijn er geen andere miseries? Het
leven is voor iedereen toch het zelf
de: één druppel zoet, een vat zuur!
De ervaring heeft me geleerd dat
de menschen nu minder gemakkelijk
last, kommer, zorg en miserie kun
nen dragen dan vroeger. Ze denken
uitsluitend aan zich zelf, aan hun
eigen last en ontlasten zich nooit.
Dan wordt het ten slotte een berg
waaronder ze bezwijken.
Dat Kruis staat daar, het H. Hart
hangt daar, die Lieve Vrouw kijkt
meewarig.
Maar ’t is alles! De Eieve Heer, de
Lieve Vrouw zijn vreemdelingen in
dat gezin. Dagen, weken, jaren gaan
voorbij. Men doet tijdig het stof van
die beelden, ’t is alles. Geen groet,
geen gebed en als ’t erg gaat... grove
woorden
Er wordt geklaagd, gemord, gevijld,
gezaagd, er wórdt gesakkerd en ge
vloekt.
Het eenige wat baten kan wordt
verzuimd.
Er wordt tijd verloren, verkwanseld
met over den slechten tijd te praten.
Men praat er over met den gebuur,
die evenmin helpen kan.
En van op zijn Kruis wacht de
Lieve Heer.
Van onder ’t glas wacht de Lieve
Vrouw.
Ze wachten op het eerste woord,
op de eerste vraag, de eerste smee-
kmg... het eerste «Onze Vader», het
eerste Wees Gegroetje
Och, hoe jammer dat wijl het Kruis liberaal-kapitalistische organisatie die
nog binnen hangt, de Lieve Heer op --
straat werd gezet en heelemaal bui
ten het huiselijk leven gelaten.
Leert saam te bidden ’s avonds...
te bidden: «Vergeef ons onze schul
den, gelijk wij vergeven onze schul
denaren». We staan allen in ’t krijt
daarboven. We moeten onze schul
den... afbidden; komt dan de vrede
niet?
Niets is veranderd wat betreft de ra-
diotaks: vóór 31 Januari 1941, moet elke
a3SSHSB3SB3aBSI2SSES3liaB33333S!
Vraag aan uw Briefdrager
een Abonnement cp
DE GEVOLGEN VAN
DEZEN OORLOG VOOR AMERIKA.
De Vereenigde Staten zullen de in-
vloedsgebieden van Engeland op het
Amerikaansche vasteland overnemen.
Het is niet onmogelijk dat Kanada
rechtstreeks aansluit bij de States.
Voor Europa, kan zulks allerminst
onrust wekken. Sedert jaren reeds
verklaren de Duitsche politieke lei
ders, dat zij geen uitstaans hebben
met de Amerikaansche belangen in
Amerika. Zij staan immers op het
standpunt, dat een interpenetratie
van politieke belangen van het eene
Kontinent naar het andere slechts
schadelijk kan zijn voor de ivereld-
vrede en dat een indeeling van de
wereld in groote vastelandsgebieden,
idie op autonome wijze hun politiek
land en Italië geheel het Europeesch statuut instellen, tot de ideale geo-
■Jcomst behoort.
Amerika aan de Amerikanen, Azië
aan de Aziaten, Eur-Afrika aan de
Europeanen! Moge het eens in vreed
zaam overleg zoo beslist worden.
(Nadruk verboden.) 19-1-41.
ROSKAM.
«■BBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBaBBBBBBflBBBBBBflBBUBBBBBBBBBBBBBB
’k Geloof dat ik in jaren niet zoo
aandachtig had geluisterd.
Geluisterd naar de... Zondagpreek
van onzen ouden Pastoor, ’t Is niet
uit hoffelijkheid dat ik ieder Zondag,
onder de Hoogmis, met aandacht die
preek volg. Onze Onderpastoor kan
net zeggen en hij heeft een stem van
brons. Maar onze Pastoor is levens
wijs, een ervaring van vele jaren, en
hij zegt eenvoudig en gemoedelijk
wat hij weet en wij van hem moeten
leeren. En levenswijsheid hebben we
nooit te veel! Maar Zondag laatst
hing ik werkelijk aan zijn lippen.
’t Was niemendal bizonders... de
oude man droomt er niet van de we
reld om te keeren; wel droomt hij
er van zijn volk, dat is zijn parochie,
in het rechte spoor te houden en
zijn... schapen te leiden naar het
ware... Godewaarsvelde.
’t Was dus niemendal bizonders,
maar ’t was buitengewoon, raak!
Onze oude Pastoor had het inder
daad over een doodgewoon onder
werp. Maar ’t kwam uit zijn priester-
hart en ’t werd iets buitengewoons.
Hij wou het ons allen nog eens in
hameren, inboren, ingieten dat we
t’huis ’s avonds saam ’t avondgebed
moeten bidden.
Ge ziet, ’t is doodgewoon en vroe
ger verveelde mij ’t wel eens als, om
de maand, onze vorige Kapelaan zijn
boek opensloeg en met zijn... neus-
toon het bekende inleidingske voor
las: «Om zalig te worden»... Maar
dezen keer was ik ontroerd. Hoe fijn
wist onze Pastoor met zijn vele er
varing dat voor te stellen.
We baden wij saam t’huis... zoo
lang geleden. Vele kinders en vader
en moeder. We zaten op een klein
doeningskeen ieder cent werd
verdiend mits een emmer... zweet.
Moeder bad voor. Vader legde zijn
klakke neer en rookend soms en
dampend van zweet, knielde en...
bad. Dan kon hij soms in zijn groote
zware handen zijn heele gezicht weg
bergen. Zijn zware stem klonk hard
bij onze kinder- of halve-jongens-
s temmen.
«De Akten voor de Zielen» zei
moeder voor. Was er op de parochie
iemand gestorven dan was er een
kleme wijziging. De Akten voor de
Ziel» van... Louise of Louis X... En
wij, kleinen, baden beter dien avond;
die overledene leek ons naderbij dan
die verre zielen.
Zie, ’k weet niet of een van mijn
buren in de kerk het opgemerkt heelt,
maar ’k was zoo ontroerd als de Pas
toor er bij voegdeIeder overledene
op de parochie kreeg zijn beurt, be
kende of onbekende, vriend of vreem
de... vijanden kenden we niet, maar
we haaden er zeker ook voor gebe
den!
helpen. Generaal von Hanneken beloofde,
aai België gronastofien zal ontvangen ih
het kaaer van zijn loopende behoeftenl
Deze grondstoffen moeten echter spaar
zaam en doelmatig gebruikt worden. Bel
gië dient zijn ekonomie te regelen vol
gens de eisenen van den hee.sciiendeni
toestand en een passenae reorganisaties
Duitschland is ook bereid te helpen tot.
het voeren van ekonomische besprekin
gen tusschen België en Rusland.
Besprekingen werden ook gevoerd met
hooge ambtenaren van het Vierjaren
plan, welke onder leiding stonaen van
Mimsterialdirektor Gramsch, die even
eens een ruim begrip voor de Belgische
noodwendigheden toonde, zoowel inzake
de bevoorrading evenals in zake het be
schikken van de noodige grondstoffen
voor de Belgische ekonomie., Duitschland
blijft ook bereid België toe te laten tot
den Europeeschen goederenruil, voor zoo
ver de oorlogsnoodwendigheden zulks toe
laten.
Verder werden nog besprekingen ge
voerd omtrent de inrichting van Win
terhulp
Vrijdagnamiddag kwam de Belgische
afvaardiging te Brussel toe. Bij de aan
komst der afvaardiging gaf de Sekreta-
ris-Generaal H. Leemans een toelichten
de verklaring over de reis der afvaardi
ging naar Berlijn. H. Leemans bevestigde
dat hun zending' ten volle was gesteund
door de Duitsche Militaire Overheden
voor België en Noord-Frankrijk, dat de
besprekingen welke gevoerd werden te
Berlijn gekenmerkt werden door een ruim
begrip van Duitsche zijde omtrent de
noodwendigheden van ons ekonomisch le
ven. Op essentieele punten werd dan ook
een akkoord bereikt en geruststellende
verklaringen afgelegd. De toezegging van
levering van broodgraan wil echter niet
zeggen dat daarmede alles gedaan is. In
tegendeel, deze hangt af van het vervul
len van den stipten leveringsplicht van
wege den Belgischen landbouwer en den
afweer van den sluikhandel. Over den
aanvoer van ekonomische grondstoffen
werd eveneens een principieele overeen
komst bereikt. Binnen kort zullen nieuwe
besprekingen worden gevoerd.
De H. Leemans verklaarde zich ten
slotte ten zeerste tevreden omtrent de
bekomen uitslag.
Bij deze reis werden dus hoopvolle voor
uitzichten gesteld door onze voedselvoor
ziening en de levering van grondstoffen
voor de Belgische ekonomie.
door zijn sterke ziele trok Streuvels
op ontdekking uit in zijn eigen om
trek.
Hoe hij er toe gekomen is om aan
’t schrijven te gaan, heeft hij in zijn
eigen Herinneringen verteld. Hij
had al zooveel gelezen, voelde dat hij
dat ook zou kunnen vertellen, dat er
entwat in hem zat en naar buiten
wilde. Hij waagde het, en zond zijn
eerste stuk In den Voorwinter
naar De Jonge Vlaming het tijd
schrift der jongeren.
En seffens had men geroken wat
een nieuwe wilde kracht er zat in
dien Stijn StreuvelsNagenoeg
alle Vlaamsche Kunstbladen zetten
hun poorten open voor den jongen
Frank. Ontwaking Vlaamsch
en Vrij BiekorfDe Nieuwe
Tijd en zoo meer.
En ’t en duurde niet lang of daar
kon hij een frisch nieuw boekje :n-
eensteken met zijn eerste verzamel
werk: «Lenteleven», dat verscheen
op den eersten lentedag van 1899.
Reeds in ’98 was Streuvels in aan
raking gekomen met Karei van de
Woestijne en Emmanuel De Bom, en
werd stilaan ingelijfd in den groep
Vlaamsche Kunstenaars, die zich
schaarden rond het blad Van Nu
en Straks»... Allen kunstenaars die
in Vlaanderen gedaan wilden maken
met al die zoete romannetjes en
traantjes der vorige jaren, en wilden
vertellen van het diepe, ware, soms
harde en ondankbare leven... en dat
in een sterke maar irlare eigene tale.
Dat was precies iets voor Streuvels.
Hij is aan die gedachte getrouw ge
bleven.
Weldra zou ’t eene werk na ’t an
dere van hem voor den dag komen.
In zijn stille kamer aan zijne lange
tafel vóór ’t venster langs de straat
schreef hij met vreugde en over
vloed... «Dat ging als een stroelend
watertje! zoo getuigde hij zélf.
En iedereen die zijn werk las, zei:
Dat hebben we in de Vlaamsche tale
nog niet gehoord, dat is een nieuwe
klokke
En daar stonden ze geschilderd, de
schoone Vlaamsche landschappen,
met leven en beweging, daarin de
Vlaamsche menschen m hun doe
ninge van hand en harte... zoo raak,
zoo ontroerend schoone, dat men
Streuvels genoemd heelt «Da senii-
aer met het woord
’t Eene boek na ’t andere borrelde
uit cue fontein van nieuw stralend
leven op: In 1899 «Lenteleven»; in.
1900 Zomerland en Zomertij
Verder een heele reke: Doodendans,
Dagen, Langs de wegen, Minnehan
del, Dorpsgeneimen, openlucht, Stille
Avon,den, o Uitzicht aer dingen, De
Viasschaard, Najaar, Het Kerstekind,
Een beroerae Maandag, Keinaert ae
Vos, Genove.a van Braoant, Frutske,
Kerstvertellingen, enz.
Daar zijn in mijn herinnering
schoone en rijke genachten overge
bleven uit het werk van Streuvels, en
wel vooral uit enkele die me getrof
fen heb oen.
Daar heat ge dat stoere taaie werk
De Viasschaardwaarin hij den
harden, nukkigen, koppigen boer be
schrijft, die aan zijn gezag niet wil
laten porren, die zijn eigen zone neer
slaat, en dan gebroken lijk een eik,
als vader bij ’t ziekbedde van zijne
zone zit... Maar intusschen beschrijft
Streuvels heel de doeninge van t
vlas, van zaaiers en slijters... Och
dat moet ge lezen, want ons babbe
len er over is los en onzeker...
Daar hebt ge zijn Kerstekind
dat aandoénlijk stukje vertelling,
waarin de goeie dappere volksmen-
schen staan beschreven, en Veva
opduikt, die heerlijke argelooze kin-
derziele! Horinneke, Staf, Doorke,
Veva uit «De(n) Viasschaard» en
’t Kerstekindzijn de eerste kin
derfiguren die hij zoo meesterlijk kan
beschrijven. Niemand bij onze Vlaam
sche senrijvers, heeft zoo diepe en zoo
fijn in ’t narte en zieleke van kinde
ren gekeken als Stijn!... Lees maar
eens Prutske en aat Kerstekind
en dan ook «Alma».
Op eigene voiksche manier heeft
hij ook twee oude verhalen naverteld:
Reinaert de Vosen Genoveva
van Brabant», geestig en leerzaam
om lezen.
Thans woont hij te Ingooigem op
zijn Lijsternestje van waaruit, hij
heel de golvende streke van het Zui
den over Tiegem en omstreken bc-
heerscht als een vorst op zijn troon.
In 1908 immers gaf hij ’t oakKers-
stieltje op en ging naar Ingooigem
wonen, waar Hugo Verriest, ue pas
toor van het witte huis, hem een
steun en vriend was. Verriest immers
was een leerling van Streuvels’ peter-
noom, Guido Gezelle. En van den kant
van Gezelle heelt Stijn zoovele ge-
- leerd en gedeeld!
Maandag jl. zijn uit Antwerpen weder- Hij heeft samen met zijn nonkel,
om twee treinen vertrokken naar Duitsch-samen met Rodenbach en Verriest.
lend, met L900 Vlaamsche arbeiders, 'samen met Warden Oom en zooveel
(anderen dien blonden Westeriioek van
Vlaanderen, dat steeds levenskrach
tige West-Vlaanderen, beroemd ge
maakt! L. J.
VERKLARING VAN
SEKRETARIS-GENERAAL BE WINTER
Een medewerker van het dagblad Le
«die ifvaardigin'’6 ui^BerFj’V e»n onder- ln oparacnt van aen Militairen nevei-
houd met Sekretmï-Ge^reai 'hebber voor België en Noord-Frankrijk.
d^m weesetoTXrolt-' President Reeder hoofd van het
zichten voor de bevoorrading van het
“Wat de toekomstige besprekingen be- het
Zie vervolg hiernevens £3^
Maandag jl. zijn uit Antwerpen weder-
land, met 1.900 Vlaamsche arbeiders,
tv vuuc, vjlmuwc. Axcv w g
tendeels arbeiders uit de metaal- en
bouwbedrijven.
JU
..vu.
mogen afgeleverd worden, zoodat de g
Srimmr or> gezin het voorrecht1*
broodrantsoen zullen
i •S’l
een
toestroomen, een dubbelzinnig en. on
bepaald karakter dragen.
DE HULP VAN AMERIKA.
De Vereenigde Staten verleenen
hulp aan Engeland, reeds vele maan
den zelfs, maar het is geen koste-
looze hulp. Het cash-and-carry stelsel
geldt evengoed voor Engeland, als het
vóór Juni 1940 voor de andere Euro-
peesche landen toepasselijk was. En
geland krijgt materieele hulp, zoo
veel het wil, of liever zooveel als de
lucht- en duikbootoorlog in den Oce
aan zulks toelaten, en in de mate
waarin Engeland nog over financieele
middelen beschikt.
Maar juist deze twee factoren, de
transportmogelijkheden en de finan
cieele middelen van Engeland begren
zen de Amerikaansche hulpverlee-
ning. Aan de rechtstreeksche finan
cieele betalingsmogelijkheden van
Engeland komt een einde, en dan
kan het huidige stelsel van leverin
gen niet meer behouden blijven. Se
dert maanden reeds wendt Engeland
in de Vereenigde Staten pogingen
aan, niet alleen om kredieten van
Amerika los te krijgen, maar even
eens om dit land rechtstreeks in den
oorlog te betrekken. Trouwens het
openen van Amerikaansche kredieten
voor Engelsche leveringen sluit het
gevaar voor een deelname aan den
oorlog in zich.
Doch een deelname aan den oorlog,
vindt in de Vereenigde Staten veel
van het Britsche Rijk als een fata-- tegenstanders. Het feit dat Duitsch-
Kontinent beheerschen, dat de kust politieke verhoudingen van de toe-
van aan de Noordkaap tot aan de
Golf van Biskaja sterk defensief en
K
N
•S
k
