Ifcewr stcacat het met den Oerleg
SINT JOSEPH
Pastoor Vanhee
Führer en Duce aan het woord
ToekomstmogeliikMea
voor het Westland
o
I
IW
0e sehsSfciBêgM
oor
den Vastentijd
Bijzonder zware verliezen
veer de Britse?!® Ka^ö®ls®te@t
lotepiJ
Q
I
V
Grondige omvorming van
de Franscèe Regeering
Mtsefte Pantswtroopen
1
3
k
.3-
Bssdesa wijzesa op MeropSevasag won desa
Eaagetad weSke verwachten staat met
de Lente en op de onverbreekbare banden
welke Onitscbland en Italië vereenigen
1
w
33» JAAR. - N' 9.
WEEKBLAD: 60 CENTIEMEN.
ZATERDAG 1 MAART 1941.
KATHOLIEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD. - VERSCHIJNT WEKELIJKS.
«sa
VLAAMSCHE ROEM
in 2 degen tijds verloor zij 250.000 ton aan scheepsruimte
en
WIliTERWJ!
F
3
|||||||«iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^
5 fr.
2 f r.
3 fr.
16 fr.
DE TERUGKEER
ONZER KRIJGSGEVANGENEN
DE SPANNING
IN HET VERRE OOSTEN
WAT IS ER GEBEURD MET
HET BELGISCH
EN FRANSCH GOUD?
DE LEIPZIGER-VOORJAARS-
MESSE
DE
4^
l5ö|.
iii
zatërdaq;.
DE REDE VAN
RIJKSKANSELIER HITLER
«DE POPERINGENAAR
Uitgever:
Sansen-Vanneste, Poperinge.
DUITSCHE
PANTSERWAGENS AAN DE
ITALIAANSCHE FRONTEN
HET PROBLEEM.
Door het Westland dient begrepen
te worden geheel het Zuiden van
West-Vlaanderen, vanaf de Leie tot
aan de Kust, tusschen de Fransche
grens en de monding van den Ijzer.
Deze streek, die om zoo te zeggen
zuiver landgebouwgebied is, biedt op
demografisch gebied een zeer pijn
lijk verschijnsel, waarvoor sedert ja-
ren een oplossing zich opdringt.
De bodem en de bestaande werkge
legenheden zijn onvoldoende om de
gezonde bevolkingsaangroei op te
slorpen, zoadat zich een regelmatige
uitwijking voordoet, naar de groote
steden en de nijverheidsgebieden van
het binnenland. Een aanzienlijk deel
trekt eveneens de Zuidergrens over
om zich bestendig in Frankrijk te
vestigen.
Maar naast deze bestendige uitwij
king doet zich nog een periodische
beweging voor door de jaarlijksche
uittocht van onze seizoenarbeiders
naar Frankrijk (de Franschmans)
die gedurende enkele maanden in de
Fransche landbouw en de verwante
industrie werkzaam zijn. Tenslotte is
er de dagelijksche of de wekelijksche
slingerbeweging over de grens van
onze arbeiders die in de groote nij-
verheidsagglomerattes van het Fran
sche Noorden hun arbeid verhuren.
Hoewel er een tijd was, dat alles
gesmeerd liep en dat onze arbeiders,
naast de betere loonen die ze in
Frankrijk verdienden, ook nog het
voordeel van een gunstige wisselkoers
genoten, toch is deze toestand in den
grond ongezond, omdat het wel en
het wee van dat deel van ons volk
afhankelijk was van de wereldcon
junctuur en van de wisselvalligheden
onzer verhoudingen met Frankrijk.
De zeer ongunstige economische
verhoudingen, die tijdens de laatste
jaren aan het licht gekomen zijn, de
maatregelen door de Fransche regee
ring getroffen om de eigen industrie
te beschermen en de werkloosheid in
het eigen land te bekampen, hebben
een zeer pijnlijke terugslag gehad op
de bevolking van dezen westhoek. De
Belgische regeering zag zich zelfs ge
noodzaakt om in het raam van de
Orec (Dienst voor Economisch Her
stel) een Commissaris aan te stellen,,
die een oplossing moest zoeken voor
het vraagstuk der grensarbeiders.
De toenmalige Commissaris, H. Ing.
De Meyere, is thans toevalligerwijze
Ik zou wel eens een toertje doen
naar die ondermaansche planeet
waar zooveel menschen mij deze
maand bijzonder vereeren.
Hij kwam naar Vlaanderen
keek zijn oogen uit.
Ik ben patroon van Belgieland,
ik moet toch dat landeken helpen
in' deze tijden.
Hier en daar in beschoten ker
ken werd mijn beeld geamputeerd en
’t Kindeken Jezus deelde ook mee
van de brokken. Ze hebben al wat
hersteld en gekallefaterd en ik prijk
daar midden keersen en blommen.
Binst mijn leven zagen de men-
schen mij niet staan, eertijds stond
ik met mijn voeten in dé schavelinge
en nu op een troon.
Hoe meer dat het nijpt hoe lui
der de menschen hun nood klagen
in de litanie te mijner eer.
Ze aanroepen mij als patroon
Van de goede dood en in de laatste
tijden heb ik meer werk en aan ve
len gaf ik een duwtje om met hun
ziele boven te geraken.
Gelijk naar welken post ik luis
ter in onze radio hoor ik: Patroon
der werklieden, help ons; Bescher
mer der huisgezinnen, bid voor ons.
Ja ik weet wat er van is, ’k heb
ook menage gehouden en ’t is koste
lijk.
Pastoor Alfons Vanhee is de lach en de guit onder de West*
Vlaamsche Letteren. Hij was een Tijl Uilenspiegel met een
pastoorskleed aan. Beroemd was hij en blijft hij om ‘t on
vergetelijke boekske dat jaar op jaar duizenden harten ver
kwikte: «'t Manneke uit de Mane»!
«■sgsaiaassiBBDaKaaHBBaaaaBnB
EEN STOUTE AANVAL
0? ENGELAND
TE VERWACHTEN
GRCOTSCHE AANVAL
0? BRITSCH KONVOOI
STORT 25,50 FR.
aller genaden, de Verdeelster van
alle goede dingen voor de beide
Vlaanderens.
En O. L. Vr. zegt dan: St Jozef
moet ook eens de keure hebben, zijn
bermhertige oogen open te doen, wij
zullen ze eerst wat op de proef stel
len en ze ’t laten vragen aan dien
heiligen Man zoo sympathiek voor
de arme menschen omdat hij zelf
veel miserie heeft geleden. Dat is
dan ik.
Ik ben er van gepakt.
Ja ik ben vast besloten iets te
doen voor de vaders die bidden:
St Jozef mijn jongens zijn in ’t
groeien, hun mage trekt goed, geef
ons den kost.
Een moeder zei me: St Jozef,
’t is hard weie, als ge moet uit uw
mond sparen, de schapra sluiten en
nog een boterham weigeren aan ’t
jongste kind. Kwestie hebt gij dat
van uw leven al tegengekomen in
uwen tijd al de kanten van Egypte
of Nazareth?
Neen, Goddank, ’t Kindeken Je
zus moest ik toch nooit met ijdel
maagsken naar zijn beddeken doen.
Maar ik heb er veel voor moeten
doen en dikwijls bidden, het ging niet
alleen. De goede God deed geen mi
rakels voor ons, en we vroegen er
ook niet naar. Voor ons geen ver
andering van pompwater in wijn,
geen wonderbare haringvangst, geen
broodvermenigvuldiging in familie
kring, al zag God ons nog zoo geern,
niet partikliers; voor ons gelijk voor
alleman; geen overvloed, geen voor
raad, het noodige voor een dag met
een keer.
Ik kan het over mijn herte niet
krijgen dat die huisgezinnen, waar
mijn beeld onder een vaze staat op
de schouwe, zouden moeten krebbe-
bijten.
Ik keer spoedig naar den hemel
weer. Ik klop aan bij de Goedheid
en Almacht van Vrouw en Kind.
A. B.
Elk zoekt protectie bij mij
Hope der kranken, roepen ze van
alle kanten.
Als patroon van de H. Kerk
heb ik ook mijn armen vol.
Hier in den hemel vieren ze mij,
er gaan hier nog processiën uit;
de oudvaders hebben hun dreve met
sperreboomtje beplant en ze accla-
meeren: Licht der Patriarchen.
De maagdekens wuiven met hun
leliën als ik voorbij hun boulevard
passeere. De belijders en martelaars,
al die binst hun leven wroeters en
sukkelaars waren aanroepen mij voor
u. Troost der ellendigen, zeggen ze,
dat het door mijn herte gaat. Ik zal
er eens van spreken aan O. L. Vr.
Bij ons gaat dat nog altijd in fa
milie gelijk ten tijde wij op aarde
leefden. Ik doe niets op mijn eigen,
ik spreke er over aan O. L. Vr., ze
luistert naar mij en zij doet het dan
uiteen en arrangeert dat met Onze
Lieve Heer.
Ja wij hebben ook veel tegen
gekomen binst ons aardsche leven,
maar nooit heeft O. L. Vr. geklaagd
of gezaagd; ik zaagde het al zelf
In mijn werkwinkel en zat al dik
wijls een keer op een harden knoop.
De menschen zijn met een klein
tje kontent, buiten de smokkelaars
die dagelijks hun prijzen verhoogen.
Ik kijke mijn oogen uit aan de
vitrienen voor wat de prijzen aan
gaat.
De goe menschen bidden toch
nog, ze betrouwen op mij en de God
delijke Voorzienigheid. En het ge
beurt wel eens als ze reeds dikwijls
gevraagd hebben en niet verkregen,
dat O. L. Heer antwoordt: Ze moe
ten het eerst vragen aan O. L. Vr.
van Vlaanderen, aan de Middelares
’t Manneke uit de Mane dat klein
boekske dat jaar op jaar aan de West-
Vlamingen leute bij de geute bracht, dat
op *t schouwke lag en voorgelezen werd
rond de winterstove, en waarmee de men
schen maanden lachten en lonkten...
OMVORMING VAN
FRANSCHE REGEERING
ABONNEMENTSPRIJS ’41
1 Jaar in Belgie 30 fr.
3 Maanden 8 fr.
6 Maanden 16 fr.
1 Jaar in Frankrijk 50 fr.
DE DUITSCHE EN ITALIAAN
SCHE LEGERBERICHTEN
de tusschenkomst en de gevolgen van
deze tusschenkomst voorloopig niet
steeds duidelijk te omlijnen. Maar
eens breekt de zon door dezen mor
gennevel, om de prachtige dag aan
te kondigen.
Aan deze zijde van het vraagstuk
wenschen we thans geen beschou
wingen te wijden. Veel meer interes
seert ons het specifieke verkeers- en
industrieele midden, de verbindings
wegen, voornamelijk het herstel van
de vaart leper-Komen, het herstel en
de uitbouw van de haven van Nieuw-
poort, ivaaraan niet alleen leper en
Hieuwpoort zelf geïnteresseerd zijn,
maar werkelijk geheel het Westland.
Hieraan zullen we een paar verdere
bijdragen wijden. (24-2-41.)
(Nadruk verboden.) ROSKAM.
■BSBBaBEBBBBBBBBBEM38aE!SaSS3aES33HE23EESfiSS3DSa3aaBaEB?.l3SBaBBBafiaE£S3S3B3EB522I£SCS33SaR3S8®E!2a0BSi3S833aESnE8;i3SE!3SI5SSBES13BSaBBaB3aBaHSaaBfiaiSïgï
DUITSCHE PIONIEREN AAN HET WERK ALLES WAT VAN COVENTRY NOG OVERBLUFT
s
Commissaris voor den Wederopbouw
van V!est-Vlaanderen, wat hem in
de mogelijkheid stelt om buiten het
concrete probleem van het herstel
van openbare werken, private huizen
en instellingen een ruimer begrip aan
den dag te leggen voor den ongun-
stigen toestand die het V/estland se
dert jaren kent. Mede door de uitge
breide bevoegdheid waarmede hij se
dert enkele maanden belast werd, is
hij de aangewezen man om het her
stel van West-Vlaanderen en meer
bepaald Zuid-West-Vlaanderen door
te voeren ver buiten het kader van
de rechtstreeksche gevolgen van den
oorlog.
Wij weten dat hij ook effectief het
vraagstuk in zijn vollen omvang on
derzoekt en plannen maakt om een
totale oplossing te zoeken.
Het Westland vormt in het kader
van onze volkshuishouding, met zijn
eigen geografische, economische en
demografische verhoudingen een ge
bied, waarvoor een reeks maatregelen
zich opdringen, die allen solidair sa
menhangen. De maatregelen, die die
nen getroffen te worden op land
bouwgebied, zijn dezelfde die voor
het geheele land gelden. Zij liggen
in het raam van het algemeene werk
van de herwaardeering van den land
bouwersstand en den landbouw in
het algemeen, waarvoor het Departe
ment van Landbouw en Voedselvoor
ziening, alsook de Nationale Land
bouw- en Voedingscorporatieop ra-
tioneele wijze de oplossing nastre
ven. In den wirwar van omstandig
heden, die de oorlog en de huidige
perten speelde, dat Pater Devos buiten
vloog’, de tijd der wonderklasse van
Verriest.
I 4
I
DE PDPESINBENAAR
TARIEF VOOR BERICHTENi
5SE
JIIHillllllllllllilHIlllllllllllllllllllllllllN
Alle Medewerkers tijn verantwoordelijk
voor kun artikels.
HET SCHANDELIJK VERDRAG
VAN VERSAILLES
Voor ons, vervolgde de Führer, lag het
schandelijk dictaat van Versailles dat
Duitschland naar den ondergang en de
slavernij wilde voeren. De oude partijen
vermochten hiertegen niets. De vijand
Uit
meld
J
^aidarL/1
Naar aanleiding van den 21n verjaar
dag van de stichting van de Nationaal-
Sociallstische Arbeiderspartij richtte de
Führer op Maandag jl. nogmaals het
woord te München tot zijn oude garde.
Eerst gaf hij een overzicht van de
stichting der partij en van het vroeger
opgesteld programma dat sedertdien nog
geen enkele wijziging onderging. Slechts
de stichting dezer partij kon de volledige
ontbinding van de Duitsche natie ver
hinderen.
Zooals verder blijkt uit de Duitsche la-
gerberichten waarvan wij hieronder een
■EDaasaazsBSBUBaBSEzasissssasEeaQBBHQssasisnEssiaffiaïssaasasQa
In het Parijsch blad Le Matin wordt
de vraag gesteld wat er gebeurd is met
het Fransen en Belgisch goud.
Dit blad doet eerst uitschijnen dat, na
stappen gedaan door den Amerikaan-
sehen Gezant te Parijs, onder voorwend
sel van -« veiligheid het Fransche goud,
ten bedrage van 60 milliard fr., naar de
U. S. A. gezonden werd. De overige 40
milliard, na rondgevoerd te zijn geweest
in Frankrijk, werd naar Dakar gestuurd
door Reynaud. Uit dien hoofde moet de
Gaulle een aanval hebben gericht op
Dakar. Een gedeelte van dit goud werd
later naar Zuid-Amerika gezonden voor
den aankoop van vleesch en graan. Bij
de 100 milliard Fransch goud zou zich ook
10 milliard Belgisch goud hebben bevon
den die kort voor 10 Mei naar Parijs
werden gezonden.
Na de nederlaag van Frankrijk en Bel-’
gië, heeft Frankrijk op verlangen der
Telefoon Nr 9. Postch. Nr 155.70.
Volgens een bericht medegedeeld door
de Brusseler Zeitung strijden voortaan
ook Duitsche pantserwagens aan de Ita-
liaansche fronten. Dit werd ten andere
bevestigd door hst Duitsche Legerbèricht
van Donderdag waarin het suksesvol op
treden van Duitsche pantsertroepen op
hst front van Lybië medegedeeld worden.
tie tot hetzelfde resultaat. Tusschen deze
I beide revoluties bestaat niet alleen een
volkomen indentiteit van doelstelling,
maar ook van middelen en daarboven uit
een vriendschap welke nog heel wat meer
beteekent dan het louter samengaan om
een bepaald doel te bereiken.
Dat begrijpen onze vijanden nog niet.
Daarom kan er geen twijfel bestaan, dat
het verbond, waardoor twee revoluties en
twee mannen met elkander vereenigd
werden, onverbreekbaar is en dat, in
dien het den eene minder goed gaat, de
andere hem zal bijstaan.
DE DUITSCHE
DUIKBOOTENVLOOT PARAAT
Bovendien is het de gemeenschappelij
ke vijand immers, dien wij zullen ver
slaan. Onze strijd op zee kan nu begin-
op postcheclcrekening 155.70 van
V. Sansen-Vanneste, Poperinge, en
ons blad zal U voor bet overige
van het jaar telken Zaterdag per
post tehuis besteld worden.
beknopte inhoud weergeven, werd een
gansch Britsch konvooi vernield door
Duitsche duikbooten. Na hardnekkige ge
vechten werden talrijke schepen van
samen 125.G00 ton, waaronder een hulp-
kruiser, tot zinken gebracht. Ook nog
andere suksessen werden behaald door
andere duikbooten zoodat op een enkelen
dag 217.030 ton scheepsruimte van de
Britten tot zinken gebracht werd.
Het midden van dit in hst hart van Engeland gelegen wapencentrum werd door de Duitsche
luchtvloot in een echte puinhoop herschapen. Hier een zicht op het centrum van Coventry.
Iffl. HH. Exc. de Bisschoppen van Bel
gië troffen de volgende schikkingen voor
de Vasten van het jaar 1941:
I. Krachtens onze buitengewone mach
ten ontslaan wij de geloovigen van de
wet op het vasten en op het vleesch-
derven, voor den ganschen Vastentijd
van dit jaar, met uitzondering van Asch-
Wosnsdag en Goeden Vrijdag.
Eenieder blijft echter verplicht de al-
gemeene wet op de christelijke verster
ving, die nooit wordt opgeheven, naar
best vermogen te onderhouden.
Wij zetten allen die het kunnen er ten
zeerste toe aar. op de Woensdagen en de
Vrijdagen van den Vastentijd, vrijwillig
het offer van hun vasten en vleeschder-
ven aan God op te dragen.
II. Tot nader bevel, verleenen wij even
eens vrijstelling van de wet op het vasten
en het vleesch-derven, op alle andere
vasten- en onthoudingsdagen van dit
jaar; wij laten het over aan de gods
vrucht van de geloovigen zich te verster
ven in de mate van hun kracnten en van
hun middelen.
III. De geloovigen wordèn verzocht drie
Onze-Vaders, drie Wees-Gsgroeten en
éénmaal de akten van Geloof, Hoop,
Liefde en Berouw te bidden, iederen dag
van de Vasten waarop zij zullen gebruik
maken van de hierboven verleende vrij
stelling.
Wie deze gebeden niet zal opgezegd
hebben, zal in den offerblok van de Vas
ten een aalmoes storten, ieder volgens
zijn godsvruchtigheid en zijn vermogen.
IV. In alle parochiekerken zal op eiken
Vrijdag van de Vasten, tegen den avond,
plechtig de Kruisweg geschieden, gevolgd
door den zegen met het Allerheiligste,
V. Wij dringen er bij de priesters en
de geloovigen op aan. dat zij dit jaar
met de meeste vurigheid en de grootste
plechtigheid het feest van Sint Jozef,
Patroon van België (op 19 Maart) zpuden
vieren.
Belgische regeering te ^Brussel deze 10 !wiide een demokratisch Duitschland om
dat dit alleen het dictaat zou uitvoeren.
Dit verdrag heeft hij in zich opgenomen
en heeft er niets van vergeten. Hij heeft
er echter nooit aan getwijfeld dat het
Duitsche volk, na de inwendige crisis te
hebben overwonnen, ook de uitwendige
crisis zou te boven komen.
Generaal Huntiznger is Minister van
Landsverdediging. De drie andere Minis
ters zijn de HH. Earthélémy, Bonthillier
en Gaziot.
De Japansche bladen, in hun commen
taar van de redevoeringen van Rijkskan-
selier Hitler en van de Duce, doen uit
schijnen dat men zich in het voorjaar
kan verwachten aan een stoute aanvaï
op Engeland, en dat Duitschland bereic
is al zijn krachten in te spannen voor
dergelijken aanval, en dat de komende
gebeurtenissen de algemeene toestand;
van de wereld sterk zullen beïnvloeden.
Verscheidene berichten, waarvan wij
hier onder een kort overzicht geven, doen
uitschijnen dat de spanning in het ge
bied van het Verre Oosten, ttz. aan den
Stillen Oceaan, nog steeds aanhoudt,
maar anderzijds ook dat de hoop op een
vredelievende oplossing nog steeds niet is
verzwonden.
Uit Tokio wordt gemeld dat alle En-
gelsche en Amerikaansche scholen in Ja
pan zullen worden gesloten en dat alle
Engelsche vrouwen en kinderen verblij
vende te Bangkok, hoofdstad van Siam
of Thailand, verzocht werden het land te
verlaten.
In de Amerikaansche Kamer hebben
Amerikaansche Kamerheeren dreigemen
ten uitgesproken ten overstaan van Japan.
De besprekingen tusschen Japan en
Nederlandsch-Indië werden voortgezet.
De Japansche plaatsvervangende
Minister van Buitenlandsche Zaken Het
den Australischen Gezant te Tokio we
ten dat Japan geen schuld heeft aan de
crisis in het Verre Oosten.
De Japansche Gezant te Washing
ton verklaarde dat een oorlog tusschen
Amerika en Japan kan vermeden worden
maar dat de V. S. hiervoor het initiatief
moeten nemen. Japan poogt met econo
mische middelen een vreedzame expansie
naar het Zuiden te verwezenlijken en
tracht hierbij alle gebruik van geweld te
vermijden. Of Japan, om zijn doel te be
reiken, al of niet geweld gebruiken zal,
kon de Gezant niet met juistheid verkla
ren.
Vijf honderd Amerikaansche solda
ten en een aantal officieren ontscheepten
cp ds Philippijnen.
Kleine berichten
Aankondigingen p. r.
In Stadsnieuws p. r.
Rouwberichten
Tc herhalen aankondigingen
prijs op aanvraag.
Annoncen zijn vooraf te betalen en
moeten tegen den Woensdag avond’
ingezonden worden. Kleine be
richten tegen den Donderdag noen.
DE DUITSCH-ITALIAANSCHE
SOLIDARITEIT
Na nog herinnerd te hebben aan den
leugen an laster tegen hem verspreid
door de tegenstanders en gewezen te heb-
bn op de sterkte tot dewelke de Nationaal-
Socialistische Partij is gegroeid, weidde
hij uit over de Duitsch-Italiaansche so
lidariteit.
Evenwijdig met ons, verklaarde de
Führer, leidde ook de fascistische revolu-
Op de Leipziger vcorjaarsmesse, die dit
jaar gehouden wordt van 2 tot 7 Maart,
zullen alle Europeesche landen mét een
buitengewoon rijke inzending vertegen-
a woordigd worden. Volgens den tegen-
woordigen stand van de aanmeldingen,
zijn 21 landen op de messe vertegen-
woordigd.
De door de buitenlandsche tentoonstel
lingen voor dit voorjaar in beslag ge
nomen oppervlakte, is tegenover het voor
afgaande jaar van 1609 tot rond 5.000
vierkante meter gestegen.
iBBBBSBBBBEBBBBBS33aaB3BBBBa
In den loop dezer laatste dagen kwa
men nogmaals duizenden Belgische
krijgsgevangen toe te Antwerpen, terug
uit Duitschland, en wel namelijk 999 uit
kemp 17 B, 1363 uit 11 B, 36 officieren, 5
onderofficieren en 2 ordonnances uit 3 B,
Ik hoor de Vlamingen bidden
om hun dagelijksch brood; ze pein
zen veel op hun levensonderhoud
maar ze vergeten toch hun zielezalig-
heid niet; ze bidden ook opdat het
geloof en de goe zeden in hun chris
telijk land zouden gave blijven.
Wel dat manneke is voor ’t grootste
deel het werk van Pastoor Vanhee zaliger,
een van die zeldzaam geworden West-
Vlaamsche pastoors, die vierkant en vast
in hun Vlaamsche schoenen stonden, leef
den en lieten leven, lachten en lieten
lachen
Pastoor Vanhee! Hoe zei Verriest weer
van hem: lederen keer dat ik bij u ben,
ik keere en draaie rondom u, en misschien
wel zonder dat ge het moogt gewaar wor
den, ik bezie u, en bestare u, vooren en
achter, links en rechts, van onder tot bo
ven. Ik bespiede u! en toch en durve ik
het bijna niet aanvangen uw portret te
teekenen of u te bespreken.
Gij zijt een wondere man!...
Gij zijt de schrijver van ’t Manneke
uit de Mane
Gij zijt de schrijver van Seven Have-
looze en Mietje Pameleen van menig
ander vertelsel.
Gij zijt de schrijver van enthoeveel
blijspelen.
Gij zijt de schrijver van hier en daar
een verloren gedicht...
Zoo omtrent de kurieuze voorstel1 ing
van Pastoor Vanhee, in Twintig Vlaam
sche Koppen
Doch die wondere man willen we in zijn
doen en laten nog meer van naderbij lee-
ren kennen.
Hij is van ’t jaar 1846, werd in ’73 pries
ter gewijd en stond reeds van ’72 te Roe-
selare als professor.
Het was de tijd der blauwvoeterij in
Rosselare. En Vanhee was natuurlijk een
van de kopstukken. Hij is in zijn jeugd
geweest wat hij heel zijn leven wasde
ronde Vlaming met rechten zin en recht
gemoed, treffelijk, en eerlijk en waar, in
doen en laten, in denken en willen, in
wezen en leven...
Het schoone Vlaanderen draagt gij
vol liefde in uwen geest en in uw hart
Het was de tijd dat Rodenbach zijn
milliard teruggegeven. De naar Londep
gevluchte Belgische regeering heeft ech-,
ter door bemiddeling van Engeland ver
kregen dat de Vereenigde Staten 12 mil-j’
hard in beslag namen voor rekening van
de uitgeweken Belgische regeering.
Vichy werd op 25 Februari jl. ge-
dat de Fransche Regeering een
grondige omvorming heeft ondergaan. De
Regeering bestaat voortaan uit 5 Minis
ters en 8 Staatssekretarissen. Admiraal
schaarschte meegebracht hebben, zijiA Darlan is vice-President en tevens Mi
nister van Buitenlandsche en van Bin-
nenlandsche Zaken en van de Marine.
SS»B33333!S!333E333SZa3S3Baa3B
Vrijdag 21 Februari:
IN HET WESTEN. Op zee werden
verscheidene konvooien aangevallen. Twee
Schepen van 10.000 ton samen werden tot
zinken gebracht door een snelboot, vier
andere zeer zwaar getroffen door vlieg
tuigbommen, zoodat met hun verlies mag
rekening gehouden worden. Een destroyer
werd in brand geschoten. Luchtaanvallen
werden uitgevoerd op vliegvelden, fabrie
ken en havenwerken in Engeland, bijzon
der op het eiland Wight, London, Ply
mouth, Swansea en Chatham. (Zie 28 bl.)
IE3aB3BSBEBaSS£K3BBBISBaB3BBBB3MBB3flMBBBBQBBBMBSBSaBBBBB
74 uit kamp 12 D, 999“uit 17 B, 800 uit A J S
1009 uit 17 B, 1354 uit 11 A en 11 B.
Aldus is in vele families, met den te- N
rugkeer van een krijgsgevangen familie
lid, ook de vreugde teruggekeerd.
Zoo keerde een Duitsche enderzeeboot
van de vaart tegen den vijand terug.
Doch onbekommerd om aile Winterstor
men doen de cnderzeebcotmannea dag en
nacht hun dienst.
Zanders-Nultiplex-Klischee
Vanhee
maakte deel uit 'van den
Zwigende Eede», de stille harde wer
kers van Vlaanderen. Ds eenige en laat
ste tronk van dit Vlaamsche edelman-
schap is Dr Bruwier van Ichtegem, die
onlangs te Ichtegem stierf, eenzaam maar
trouw aan ’t oude ideaal.
Bij den Zwigende Eede was Vanhee
natuurlijk de geestigste. Hij was geen
spreker, geen prediker, ach als pastoor
zweette hij watsr en bloed in zijn preek
stoel. dcch hij was een fijne verteller, een
geestigaard in ’t gezelschap, het zonne
kind der bende. Daartoe is een vlugge
geest van doen. En die bezat hij, volledig.
Als student was hij op zijn gemak de
eerste.
Och. Vanhee, waar was hij al niet ge
ren gezien. Hij was de vertrouweling en
raadsman van Hugo Verriest. Waar hij
kwam was bij geren gezien, een volks
vriend, te Alvsringem, Wijtschate, en te
Moere niet het minst.
En al is dit alles reeds een schoon le
vensplan, toch ligt zijn hoogste waarde
in zijn werk.
Zijn blijspelen Het Testamenten
Boerenkrakeelzijn meesterwerken van
fijnzinnige West-Vlaamsche geestigheid,
en staan nu po’ goed op de planken. Wie
ze zag, zal dit beamen.
Dichten kon hij ook, bij rouw en trou
we, bij feest en fooie; en wat hij dichtte,
dat was weer Vanhee, niet gezocht, recht
uit, vloeiend, ongekunsteld, maar vast en
welluidend.
V/e zouden heel de wonderbare schat
van het toenmalige Vlaamsche leven moe
ten doorsnuisteren, om Vanhee terug te
vinden: «Fabels», «Loquela», «De
Vlaamsche Vlagge Nieuwe Tijd enz.
Doch wilt ge Vanhee op zijn best, den
waren vollen Vanhee, neem ’t Manneke
uit de Manedat in ’t leven geroepen
werd door den Zwigende Eede cn meer
in ’t bijzonder door Blanke, Persyn, maar
bovenal dooi’ Vanhee met zijn Dagklap-
psr Goê- en kwaweermaren
Ferdinand Rodenbach teekende de ti
telplaat en heel Vlaanderen smekte aan
dit koddi"e boekske, zoodanig dat tal van
die zeis' cn zotternijen in den volks
mond blijven voortleven.
Hoor onze Verriest er eens mee hoog
oploopenGeheel Vlaanderen verlangt
er naar, leest het en lacht. Wij, uw vrien
den, wij peuzelen er aan, traagzaam eh
smakelijk...».
De Zwigende Eededrukt net Man
neken op twintig duist. Met vijftig duist
kwame hij te kort, deed hij propaganda.
Och, als er nu toch nog eens een West-
Vlaming met het bloed van een Fons
Vanhee te vinden was, die ons nog zoo
oorspronkelijk en vierkante een alma-
nakske kon leveren van 't zelfde gehalte.
Jammer dat het Manneke uitgestorven
is. Och, Warden Oom is dood, en Achiel
Denys van Rosselare, en wie nog al!
Elkeen bofte clus met dat Manneke,
bofte met de kwinkslagen, de manieren
van zeggen van Pastoor Vanhee.
«Wat gij geschreven hebt: 't Is ge-
greffied in koper; ’t is gekapt in marmer;
neen, ’t is gesneden in bosseboom! ’t Is
perfactuip, ’t is uit, ’t is getypeerd.
Niemand moet dat achterdosn; niemand
moet dat hergaan; niemand meer mag
daaraan beginnen» (H. V.).
Ik zou u hier willen het schoone ver
telsel voorlezen van dien Seven Have-
looze en zijn wijf, Mietje Pamele, een
der schoonste West-Vlaamsche vertel
sels, die bestaan, die ons doen denken,
aan Pastoor Leroy, aan Van Hoecke’s
guitig volksvertelsels en ook wel aan den
felsten West-Vlaamschen verteller, van
’t moment, Apotheker De Wolf van Brug
ge... Al menschen die hun volk niet heb
ben leeren kennen in de boeken, doch van
dichtebij, mond aan mond, hart aan
hart.
Seven en Mietje waren twee doodarme
dutsen, leefden, klawierden en stierven
tegare, kwamen in den hemel, en zagen
een grooten stoet afkomen om hen in ta
halen... maar de stoet ging voorbij.
Ziet-zi, beet Mietje, ze zien hier ook
d’arme menschen niet staan...». En in
derdaad, ’t was ne rijken, dat ze inhaal
den. Maar ’t kwam uit, zoo 'n stoet moest
maar alle honderd jaar ne kser uitgaan...
omdat er maar alle honderd jaar ne rij
ken in den hemel kwam!
Allee, dat moet ge eens in ’t lange en
’t breede lezen, ge zult er aan smekken
aan een telloore rijstpap, dikke met
suiker bestrooid.
Vanhee, Vanhee, gij wondere Pastoor,
wat hebt ge leven, schoon Vlaamsch le
ven gezaaid alhier, leute, schoone Vlaam
sche leute.
Het is 34 jaar geleden dat ge sterft,
dat is een heele bende jaren... Maar te
Moere zie ’k nog de moeder van mijn
maat naar de schouwe gaan, om met een
mildheid en verteedëringen in de stemme
te zéggen, wijl zij dat schoone portret
toont: En dat is hier onze pastoor, ge
weet wel, Pastoor Vanhee... Hij is al zoo
lange dood, maar veel te vroeg gestorven.
Uit dit leven spreekt de groote les, dat
wij allen steeds den hoogen volkssche.t
moeten waardeeren, bewaren en verde
digen.
Nog liggen gulden vertelsels en dier
bare tradities in den mond van vele oude
menschen. Houd ze in eere, vertel ze voort
aan uw kinderen, schrijf ze op, omdat ze
schoon zijn, en goed, en van ons.
Omdat ze getuigen van de onuitroeibare
kracht en den vromen en vroolijken zin
;van een groot en schoon volk, het Vlaam-
i sche volk, ons volk. L. J.
fiBflBBBB3S3BBBBBflBBB3BB3BBBB3
In een Ïeger-p5onier«parlc wordt een stormloopboot vervoerd.
—at «tsxi-aBp--
nen. De kwestie is hier, dat wij eerst
voor onze duikbooten nieuwe bemannin
gen wilden opleiden. Dat deze nieuwe
duikbooten thans ook op komst zijn,
daaraan hoeft men niet te twijfelen.
Juist twee uur geleden deelde de op
perbevelhebber onzer marine mij mede,
dat, luidens pas birmengekomen berich
ten, in de laatste twee dagen Duitsche
oorlogsschepen en duikbooten 215.000 ton
tot zinken hebben gebracht, waarvan al
leen reeds door onderzeebooten 190.000
ton inbegrepen een enkel konvooi van
125.000 ton dat gisteren werd vernield.
De heeren zullen zich echter in Maart
en April nog op heel andere dingen moe
ten voorbereiden en zij zullen dan wel
merken, of wij den winter hebben ver
slapen en wie zijn tijd nuttig gebruikt
heeft.
Voor ons is het thans om het even, of
onze Stuka’s de Engelsche schepen in de
Noordzee dan wel in de Middellandsche
Zee te lijf gaan: het is hetzelfde. Eene
zaak is zeker: waar de Britten het vas
teland ook mogen aanvallen, wij treden
hen dadelijk tegemoet en, waar Britsche
schepen kruisen, worden onze duikboo
ten daar tegen in den strijd gebracht,
tot het uur der beslissing valt.
Wanneer mijn tegenstanders meenen
mij schrik te kunnen aanjagen met het
argument van den tijd; dienen zij te
weten: ik heb geleerd te wachten, maar
ik heb gedurende dezen tijd van wach
ten nooit geluierd.
DE STRIJD OP EKONOMISCH
GEBIED IS UITGEVOCHTEN
Na verder gewezen te hebben op de ver
zinsels van den tegenstrever, welke voor
deze steeds beschamend zijn uitgevallen, t c
wees de Führer op den ekonomischen lijk
strijd door Duitschland gevoerd.
Van de wereld heeft hij niets anders
verlangd dan dat zij aan Duitschland
gelijke rechten schonk. In dien zin wer
den steeds nieuwe voorstellen voorgelegd.
Er zijn dingen die Duitschland moet be
zitten wil het leven. Het is onmogelijk
dat een natie die reeds 38 millloen vier
kante kilometer bezat, een andere nog
maals 2 millioen vierkante kilometer
ontneemt. Het is ook ondragelijk voor een
volk voortdurend onder ekonomische
voogdij te leven.
Thans wordt de ekonomische strijd ge
voerd die de belangen van het Duitsche
volk dient. Hij tracht zijn wil niet aan
andere volkeren op te dringen. Wanneer
zij op goudzakken willen rusten kunnen
zij zulks gerust doen. Hij zal er echter
voor zorgen voor Duitsche arbeidskrach
ten goud te koopen. (Vervolg op 2' blad.)
r-
l*
