DE OORLOGSTOESTAND
DE WE2K IN ONS LAND
s
I
I
I
«3
y
Het Pastoorkevan de “Franschmans,,
De Strijd tegen de Woekerhandel
- "«B »<t»> --
Dë ROL
1/ w
Riperingenaar»
S3
I
I
H
I
de- leveringen s
i
WEKEW8SCHE -
v®®r deiB w®®r Control® en
Onderzoek von het Commissariaat
voor Prijzen en Loonen
a
I
Ji
ZATERDAG 22 MAART 1941.
[WEEKBLAD: GO CENTIEMEN
38» JAAR. Nr 12,
VERSCHIJNT WEKELIJKS.
VLAAMSCHE ROEM
1
i
LUCHT- EN ZEESTRIJDKRACHTEN ONTMOETEN ZICH
KATHOLIEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EN AANKON&IGINGSBLAD.
fi
B
Nu veel onzer Lezers ’s Zondags en ook de andere week-
avonden veel tijd hebben om allerhande huishoudelijke bezig-
GELEI-
«DE POPERINGENAAR
ZONDER OFFICIEEL
BILJET MOGEN GEEN AARD
APPELEN MEER VERVOERD
WORDEN IN OOST-VLAAN
DEREN
iHKagsasMaMaBaaHHHMUgissa
RIJKSKANSELIER HITLER
AAN HET WOORD
TE LINZ
--
STORT 23,80 FR.
POLITIEKE RELLETJES
TE BRUSSEL
PLECHTIGE OVERHANDIGING
VAN DEN REMBRANDTPRIJS
AAN RAF VERHULST
DE DUITSCHE LUCHT
AANVALLEN OP ENGELAND
DE REGELING VAN DEN
BOTERVERKOOP
EERSTE VERJARING
VAN HET OVERLIJDEN
VAN MINISTER SAP
0T. I
OVEREENKOMST TUSSCHEN
VRIJWILLIGE ARBEIDS
DIENST VOOR VLAANDEREN
EN HET VLAAMSCH
EKONOMISCH VERBOND
DE BEGROOTINGEN DER
GEMEENTEN
TEGEN DE SPECULATIE
TER BEURS
GROOTE V. N. V. VERGADE
RING TE BRUSSEL
Hr Staf De Clercq aan het woord.
Stichting van een symbolische
Vlaamsche Afw eer formatie te
gen de Engelsche luchtaanvallen.
Z30 WERD DE VRACHTBOOT LANGLERGERSE
IN DE GROND GEBOORD
TE BERLIJN
IBBBBEBHSaESaBBEEESBaaBBSBZSB
5 fr.
2 fr.
3fr.
10 fr.
v
BfflGENU
TARIEF VOOR BERICHTEN»
VROOLIJKE ONTVANGST VOOR DE DUITSCHE SOLDATEN IN BULGARIJE.
dis
aan
er
en
taak
was
diep
het 4524 ton-^roote Britschc
Alle Medewerkers ntn verantwoordelijk
voor hun artikels.
1.282.000
f
Nj
Provincie
Brabant
West-Vlaanderen
Ocst-Vlaanderen
Antwerpsn
Limburg
Luik
Namen
Luxemburg
Henegouwen
Kleine berichten
Aankondigingen p. r.
In Stadsnieuws p. r.
Rouwberichten
Te herhalen aankondigingen
prijs op aanvraag.
Annoncen zijn vooraf te betalen en
moeten tegen den Woensdag avond
ingezonden worden. Kleine be
richten tegen den Donderdag noen.
Si8MUBffiBHB^BnavdX9IKaa«^Q@Hh!tHB
Uitgever:
Sansen-Vanneste, Poperinge.
Telefoon N' 9. Postch. Nr 155.70.
elkaar verbonden,
een onderzeeboot.
8.056
In do Provincie Oost-Vlaanderen werd
geboden dat voortaan geen aardappelen
meer mogen vervoerd worden zonder offi
cieel geleibiljet. Gezien de Provincie voor
haar eigen voorraad zorgen moet mag
voortaan geen enkele hoeveelheid aard
appelen, hoe klein ook, de Provincie ver
laten. Bij iedere poging hieromtrent zul
len de aardappelen in beslag worden ge
nomen.
«K
missariaat zeer nauwkeurige en
leerde beoordeelingsgrondslagen
hand doen.
- Door dit feit zal zich de wetgeving in
zake prijzen cn loonen volstrekt aanpas
sen bij de noodwendigheden van het
oogenblik en nog grootere lenigheid cn
nauwkeurigheid verwerven dan thans.
ZOEKT G’IETS t’huren of te koopen,
Zoekt g’ een meid, ’n plaats of Wat?
Zoekt niet langer... plaatst nog heden
'n Kleine ZOEKERin ons blad.
Te Linz, in Ostmark (gewezen Oosten
rijk i werd enkele dagen geleden de derde
verjaring gevierd van de vereeniging ven
den Ostmark met het Groots Dui&che
Riik. Te dier gelegenheid nam Rijkskan-
salier Hitler er het woord.
Hij herinnerde eerst aan het feit, dat
het op 12 Maart het juist drie jaar gele
den was dat hij in die stad, de stad zijner
jeugd, het woord kon voeren. Vervolgens
wees hij op de hereeniging van alle Duit-
schers. zijnde de vervulling van een
eeuwenlang gekoesterd verlangen. Dooi
de onrichting van Groet Duitschland werd
de vernietiging van het Verdrag van Ver
sailles naaf buiten zichtbaar. De vorming
van Groot-Duitschland moet thans door
gedreven worden. Dit is zijn ideaal, in
den strijd die thans geleverd wordt is de
standvastigheid der Duitsche volksgenoo-
ten ten zeerste duidelijk geworden. Dit
hebben de bataljons van. Ostmark bewe
zen.
Rijkskanselier Hitler drukte cok nog-
melkpoeder, ter waarde van 200.000 fr.,
aangeslagen. Bij zelfden handelaar, ge
naamd Dehulster, werden verder nog 3.600
kgr. erwten en 188 doozen vleesch aan
geslagen. Alles ter waarde van ongeveer
500.000 fr. Dehulster werd aangehouden.
Te Gent werden drie beenhouwers
aangehouden wegens woeker.
Te Gent verschenen vier lieden die
samen 30.000 kgr. aardappelen hadden
opgekocht en verkocht aan woekerprij
zen. Zij verscheiden voor het Feldknegs-
gerecht dat aan 2 een straf oplegde van
1 jaar gevang en 800 mark boete, wijl de
2 anderen 4 maand gevang en 400 mark
boete opliepen.
Ta Wolvertem werd een geslacht
kalf alsmede hoeveelheden vleesch aan
geslagen, o. m. een verlaten flets met
twee hespen eraan bengelend.
Te Meenen reed een auto door de
stad. Aan de auto was een hangwagen
bevestigd waarop 2 Russische biljard». De
gendarmen deden den vragen stoppen cn
vonden 209 kgr. tabak verstopt in de
beide biljards.
Te Antwerpen, op een klein mansar-
dekamertje van een winkel, werd voor
25.000 fr. textiel waren, bestemd voor den
woekerhandel, aangeslagen.
Te Leuven werden o. m. 5.000 stuk
ken chocolade aangeslagen.
Te Elzcle werd procss-verbaal opge
steld tegen een handelaar die een zooge
zegde tafelolie verkocht en welke ver
vaardigd was uit meelstoffen, water, azijn
en een uittreksel van zeewier, De waarde
ner fiesch dezer stoffen bedroeg 2 fr. wijl
het produkt verkocht werd aan 30 fr. de
liter.
Te Mechelen werd proces-verbaal
opgesteld tegen leursters die hun eieren
van deur tot deur gingen aanbieden aan
den prijs van 4 fr. het stuk.
Te Eeernem werd een razzia gehou<
den die tot gevolg had dat groote boet
veelheden vleesch, graan en aardappe
len werden ontdekt.
Te Lier werden 16 kgr. boter aange
slagen welke vervoerd werden door een
fletser. In zelfde stad werden nog andere
hoeveelheden waren, o. m. tientallen kgr.
vleesch allerlei, aangeslagen.
Te Rooborst werden 7.000 eieren aan
geslagen welke verkocht werden aan 2
3 fr. het stuk.
OPGAVE DER PROCESSEN-VERBAAL
EN DER INBESLAGNEMINGEN
GEDURENDE
DE MAAND FEBRUARI 1941
In beslag
genomen
‘i
kgr.
120.000
605.000
210.000
150.000
55.000
30.000
4.000
20.990
83.000
’t Meerendeel onzer Lezers herkennen
in dit opschrift het onvergetelijk Pastoor-
ke Denys, 't Is omtrent 20 jaar dat hij
dood is, en nog leeft hij in veler mond!
Spreek maar eens aan trimards, aan
oude moederkes! Lees maar eens in War
den Ooms roman: De Trimards en ge
zult gaan zien en hooren hoe de gedach
tenis van zoo’n taai, zoo’n durvend, zoo’n
offervol pastoorke niet sterven kan!
Voor onze lezers willen we derhalve een
korte levenschets geven van die schoone
priesterziele. van dien echten Vlaming.
binnenkomt’! kunnen niet meer in aanmerking komen.
We vragen ook aan al wie ons oplossing instuurt te willen
volgend adres op den brief schrijven:
Raadselprijskamp De Poperingenaar
Poperinge.
We reken op een flinke schaar oplossers! Raadsels oplossen
scherpt het geheugen, ontwikkelt en is aangenaam tijdverdrijf.
Daarom dus, niet opgeven! Allen aan ’t werk, die zoekt die vindt
en... de boeken van. Hans wachten op U.
en
cn om
van
1* cp postcheckrekening 155.70 van
föj V. Sansen-Vanneste, Poperinge, cn
jS S ons blad zal U veer het overige
SS van het jaar telken Zaterdag per
post tehuis besteld worden.
Na toespraken van de HH. Karei Lam
prechts en Tollcnaere werd het woord ge-
Svoerd door de leider van het V.N.V., Heer
Istaf De Clercq.
De redenaar begon met te verklaren dat
de dag nakend is waarop de V.N.V.-e-s
als meester Brussel zullen binnenrukken.
Brussel, i? voor hen het symbool van de
uiteindelijke bevrijding. Brussel is Vlaam-
sche grond en is dit steeds gebleven niet
tegenstaande alle aangewende pogingen
om de stad te denationaliseeren.
Hr De Ctercq weidde vervolgens uit
voerig uit over deze denationaliseering,
gesteund door de Fransche propaganda,
het Jodendom en de vrijmetselarij. Voor
Brussel zijn wij echter op een keerpunt
geraakt. Aan de huidige sabotage der
taalwetten zal een einde worden gesteld.
In het tweede gedeelte van zijn rede
nam hij, als leider van de nationaal-
socialistische beweging, stelling tegen do
machten van het oude regiem. Thans zijn
wel dringender problemen in Europa maar
hij is er van overtuigd dat de verzuch
tingen die verband houden met de her-
eeniging ven de afgeseheurde leden' van
den Vlaair mh'n stam en met de onont
beerlijke la; ensruimte in het gezamenlijk
complex ven de Eurcpeesche ordening
een oplossing zullen krijgen.
Wijzende op de verklaringen afgelcgd
omtrent de gebeurtenissen in het Zuid
oosten van Europa en door Minister von
Ribbentrop te Weenen, verklaarde hij dat
het V.N.V. zijn bijdrage verleent en wil
verleenen tot net bekomen der beslissen
de eindzege.
Na een verklaring te hebben afgelezen
waarin hij stelling nam tegen de Belgi
sche regeering te Londen, kwam spreker
tot de kwestie der samenwerking met
Duitschland.
Wij werken 100 met de bezettende
macht mee, verklaarde Hr De Clercq, om
de triomf te helpen verwezenlijken van
het, Nationaal-Socialisme. Duitschland
versloeg Vlaanderen’s eeuwenoude vijand,
Frankrijk. Het bevrijdde ons van Loge en
Jodendom en openbaarde de Vlamingen
den zin van de Nederlandsche en Gsr-
maansche bestemming. De Belgische Re
geering te Londen en haar knschten hier
te lande houden het voor Engeland, ging
spreker voort, het V.N.V. koos de partij
van Duitschland. Het past dit niet on
verschillig tc olijven voor een strijd die
ook over het lot van Vlaanderen zal be
schikken. Daarom stelt spreker vervolgens
voor aan de aanwezige Duitsche overheid
de mogelijkheid te onderzoeken tot het in
het leven roepen van e en symbolische
Vlaamsche afweerformatie, cf iets derge
lijks, bestaande onder Vlaamsch kom
mando en gevormd uit Vlamingen v‘t
alle Vlaamsche gewesten, om nar et do
Duitsche Weermacht aan de kust e" el
ders den strijd tegen het Engelsch vlieg-
wezen aan te binden.
Daarna weidde spreker uit over do
V.N.V.-organisatic die thans 55.000 leden
'telt voor het V.N.V., 5.009 voor het A.V.
N.J.. 2.509 leden voer het V.N.V.V.. 5.000
leden voor de Zwarte Brigade (die tot
50.000 most worden opgevoerd), en 200.000
voor de Arbeidsordc. Deze organisatie
moet worden uitgobeuwd. De kernen zijn
sterk genoeg om binnen hun kader de
Vlaamsche eenheid te verwezenlijken.
Deze rede werd herhaaldelijk onder
broken en besloten met geestdnitige toe
juichingen van de aanwezigen.
Belga meldt dat het Zondag jl. in den
namiddag, kwam tot enkele politieke rel
letjes te Brussel. De Belgische politie,- in
samenwerking met de l-'eldgendarmerie,
kon spoedig de rust herstellen. Slechts
twee personen werden aan de Belgische
politie overgeleverd.
Op Zaterdag en Zondag jl. hadden
plecntigxieden plaats van aen Rembrandt,
prijs aan den Vlaamscnen schrijver Raf
Verhuist.
De eerste dag had een dichteruur plaats
op het Stadhuis alsmede de opvoering in
de Kon. Vlaamsche Opera van Quinten
Metsys
De twee dag had in de stadsbibliotheek
de ontvangst der deelnemers plaats tij
dens dewelke het woord geveerd weid
door Dr J. Van de Wide, voorzitter van
de Vlaamscne-Duitsche Arbeidsgemeen
schap, Prof. Dr Speleers en Wies Moens.
In de Academische zitting, gehouden in
het Kon. Museum voor Schoone Kunsten,
tijdens dewelke de Rembrandt-prijs aan
den Hr Raf Verhuist overhandigd werd
wijl hem hulde werd gebracht als schrij
ver, dichter en strijder, werd het woord
gevoerd door de HH. Dr J. Van de Wide,
E. H. Cyr. Verschaeve, voorzitter van den
Vlaamschen Kultuurraad, Prof. Dr Gun
ter, rector aan de Universiteit te Ham
burg, Dr Borms alsmede door Hr Verhuist
die dankte om de hem toegekende eer.
Hr Raf Verhuist is de schepper van tal
rijke werken in proza en gedicht, en is
wellicht wel het meest gekend als schrij
ver van den roman Coucke en Goet-
lialsHet is voor dit werk dat hem de j
Rembrandt-Prijs toegekend werd.
zoeking in dien winkel werd gedaan, met
het gevolg dat er een groote hoeveelheid
dier niet-verkrijgbareproducten ge
vonden werden.
Te Brussel werden twee melkverkoo-
pers betrapt toen zij afgeroomde melk
verkochten voor volle melk. Aan hun
klanten vroegen zij 3 fr. per liter en de
den den verkoop nog doorgaan als een
gunst. Beiden liepen nu een straf op van
3 maand gevang en 16.009 fr. boete.
Te Brugge, bij den handelaar bij wie
vorige week 3.500 kgr. kaas werd aange
slagen, werden thans ook nog 3.000 kgr.
Ooit hier in de Middelland«ch« Zee werken rij, nauw aar»
(«men. Een italiaansch kampvliegtuig op kontroolvlucht, ontmoet
heden te verrichten, hebben we geoordeeld dat een Wekelijksche
Raadselprijskamp hun aangenaam zou zijn. We beginnen dan ook
deze week reeds met op ons 89 blad een serie raadsels te geven.
De oplossing van deze raadsels verschijnt in ons volgend nummer
dan waar tevens nieuwe raadsels inkomen, enz...
Bij deze prijskamp worden wekelijks twee roman-boeken
uitgeloot onder de juiste oplossers. Deze boeken zullen steeds
vooraf bekend gemaakt werden en ook in zelfde volgorde uitge
loot. Deze week zijn het twee romans van A. Hans:
De Verstoöteling en
Stadsleven of Overwinnende Liefde
Deze prijskamp is uitgeschreven ALLEEN EN UITSLUITEND
voor Lezers van De Poperingenaar Alle briefwisseling moet
door hen gepost worden ten laatste den Woensdag avond of Don
derdag morgen. Alle brieven die hier NA den Donderdag avond
verklaart g.
1949 zal vol- g
eindigd worden in 1941.
Geweldige luchtaanvallen on
Glasgow, Livernool, Huil,
Londen en Newcastle.
Te Lovendegem werd de Burgemees
ter der gemeente, Baron Dons de Lovende
gem. afgesteld wegens verschillende over
tredingen van de reglementen op het
slachten van varkens.
Door de vliegende brigade van de
controlediensten van Bevoorrading wer
den in verschillende Steden en Gemeen
ten van West-Vlaanderen een onderzoek
ingesteld. Te Brugge werden verschillende
honderden kgr. aardappelen, graan, peul
vruchten en vleesch in beslag genomen.
In het district Tielt werden 5.000 kgr.
aardappelen, 392 kgr. tarwe, 920 kgr. rog
ge, en 636 kgr. gemengde granen beschik
baar gevonden, wijl 100 kgr. rogge, 150
kgr. tarwemeel, 1 levend varken, een ge
slacht varken en een vaars in beslag wer
den genomen. Alleen voor aardappelleve-
ringen werden een 20-tal processen-ver-
baal opgesteld.
Te Beerzel werden verscheidene woe
keraars in rogge aangehouden. Verder
werden rogge, zeep, vet. suiker, koffie,
roggemeel en een geslacht kalf aange
slagen.
Te Kruishoutem werd een zwaar be
laden vreemdeling tot staan gebracht in
wiens pakken 59 kgr. bloedworst, 10 kgr.
gezouten varkensvleesch en 3 kgr. boter
gevonden werd. Al deze waar bleek aan
woekerprijzen te zijn aangekocht.
Ter markt van Ronse werd 3 kgr.
ajuin- en poreizaad aangeslagen dat door
den eigenaar te koop was gesteld aan
1.0Ó9 fr. het kgr.
Te Oudenaaarde werd 39 liter tafel
olie aangeslagen welke verkocht werd aan
>24 fr. de liter en totaal ongeschikt bleek
ABONNEMENTSPRIJS ’41
1 Jaar in Belgie 30 fr.
3 Maanden 8 fr.
6 Maanden 16 fr.
1 Jaar in Frankrijk 50 fr.
I
Aantal processen- waren in
verbaal
1.740
1.123
2.120
787
588
742
143
311
1.097
Zooals blijkt uit de laatste Duitsche le-
gerberichten heeft de Duitsche lucht
macht binst de eerste lentedagen van dit
jaar geweldige aanvallen uitgeveerd op
belangrijksché Britsche plaatsen. Zoo werd
o. m. on 13 Maart bekend gemaakt datj - „öhrniW - - -
in den voorga,anden nacht meerdere hon- yoor
derden vliegtuigen een grootscheensche!1 f Meeneten werd klacht neergelegd
aanval hadden uitgevoerd op Liverpool.! tegen een winkelier om het feit dat de
Uit nadere berichten bliikt dat dit de klanten voor hun zegels bepaalde pro-
zwaarste aanval is die sedert het begin? dukten er met konden verkrijgen, in te-
van den oorlog werd uitgevoerd. De ha- genstelling met andere winsels. Een huis-
ven van Liverpool, die sedert de slagen
toegebracht aan Londen, een deel van
den invoer van Londen had overgeno-
mer, werd door deze aanval zeer zwaar
geteisterd. Branden die een gebied van
12 ha. omstreken, werden door de Duit
sche vliegers vastgesteld. Een aluminium-
fabriek werd er ook ten groeten deele
vernield.
De aanval op Glasgow werd eveneens
uitgevoerd door honderden Duitsche vlieg
tuigen, die greote verwoestingen veroor
zaakten.
(Zie vervolg op 2e blad.)
zekere organismes die de nationale eco
nomie bizonder vertegenwoordigen.
Buiten de gewone technische onder
legdheid inzake prijzen en loonen, ver-
eischen dergelijke onderzoeken, grondige
kennis van economie, techniek, boekhou
ding cn sociale vraagstukken vanwege de
ondergeschikte agenten van het Commis
sariaat. Die onderzoeken worden in den
Centraler! Dienst verzameld en dienen
tot grondslag voor statistiek.
Daarna studeeren specialisten ze in
brengen er kommentaar over uit.
Aldus kan de Dienst een beste docu
mentatie bijeenbrengen en aan het Com-
gedetail-
aan de
Deze twee opnamen tconen den ondergang van
handelsschip Langlergeraedat te westen van Ierland door liet Duitsche lucht
wapen vernie'd werd. BOVEN: Door 2 bommen is het schip blijkbaar direkt
nevens de schoorsteen getroffen. De kajuiten zijn weggeveegd. ONDER»
Het schip is in tweeën gebreken en gaat weinige minuten na den aanval
de diepte in.
In zijn jenge jaren was de E. H. Eclm.
Denys, professor aan St-Lodewijkscollege
te Brugge. Daar groeide reeds in hem de
liefde tot den simpelen man van de straat,
tot de sloovers en wrosters om de magere
bete brood.
De volkspriester, met zijn gulden hart
en rappen mond, kwam reeds voor goed
uit de mouw, toen hij in 1902 door den
Bisschep werd aangesteld als pastor
van de Franschmans. Pastor benoemd
op 37 jarigen leeftijd van een parochie
van Duinkerks tot over Parijs! Geen
klein bier! Een parochie waar wijds en
zijds afzonderlijk of in troepjes de taaie
stakkers uit het krotteland hun leven
kapot werkten voor moeder de vrouw en
de vete gezonde kindermond.ies...
Zij allemaal, de ruwe kerels, die in de
doodende hitte als steenbakkers haast te
smelten stonden, of de pikke sloegen in
die korenvelden zoo groot als gemeenten,
of die gsstopen stonden over knoestige
beetenakkers of klauwierden lijk mollen
in de aarde, allen, ferme jongens uit
Vlaanderen, ze werden zijn p-rochianen.
Ze zaten soms onvindbaar lijk verloren
zonen, soms liepen ze hem te gemoet. En
hij, de goede herder, hij ging ze overal
opzoeken, op de schouders kloppen en
zeggen: Jongens, hier is pastorke Denys,
om eens over den thuis te klappen, en
over de daghure, en over ’t arme zielke
daarbinnen die bonkige lijven!... Hij zag
zoo dolgeerne al die maatjesdie zoo
ver van den zoeten thuis een stukske geld
moesten verdienen. Hij wist algauw, bij
ondervinding, hoe lastig het werk was,
hoe hoog het loon en derhalve hoe groot
de bekoring. Hij kende ze: goe herten
van menschen, die nog onuitwischbaar
moed rs kruiske op hun voorhoofd droe
gen, het dierbaar geloove van Vlaande
ren of toch nog een sperkske ervan,
maar die een driftig bloed hebben, en
zuipen dat de Lodenuit hun cogen
leekt, en battevieren in slechte koten...
Arme kerels uit het arme Vlaanderen!
Daar stond echter pastorke Denys, het
onvermoeibare beslofte manneke, dat
langs haagjes en wegeltjes de mannen op
zocht, van uren en uren uit ’t rende, cm
ze bijeen te krijgen voor een vergadering
in ’t een of ’t ander middenpunt. En
geerne dat ze gingen!
Ze gingen soms een schoftijd te voete,
de mannen, naar de vergadering. De eenen
trokken de anderen mee, en ’t gebeurde
dat ze met een heele kompagnie, een
vaandel in top en de Vlaamsche trekorgel
er naast, zegeeingend binnen kwamen in
’t dorp bij pastorke Denys. Daar had het
Pastorke ze dan te pakken. En hij was er
geen duts op. Hij zei hun de waarheid
zonder doekskens, tikte ze op de kneukels
dat ’t zeer deed, sprak hun moed in het
herte, liet ze zingen van God en ’t Kruis,
hoorde biechte, gaf de vijve aan Jan en
alleman, noemde ze bij name en toename
en zat na den Kerkdienst smakelijk met
zijn maatjeste kouten. En iedereen
trok ’s avonds naar huis, gezalfd en ge
troost, alsof ze eens thuis geweest waren
in hun arme huizeken, bij vróuw en kin
deren...
Pastorke Denys wilde die mannen alle
maal aan den goeden kant houden, trouw
aan hun kristelijke plichten, weg van
slechte vergaderingen en van den Lo
den om die mannen aldus gezond van
herte en ziele naar huis te zien gaan.
Het koste moeite en moed. Alleen staan
op zoo’n geweste, soms slecht bekeken,
vergeeuwd, belachen door eigen volk, uit
gescholden en achternageroepen door
Fransche papevreters, uren te voete gaan,
al eens mislukken... Jamaar! Pastorke
Denys kwam uit West-Vlaanderen, uit
het hartje ervan, en daar laten de men-
schen geen roest op den ploeg komen.
West-Vlaanderen heeft een kop, die klaar
ziet, een hart dat liefheeft zijn God en
zijn land, een wil die harder is dan een
kei... Het heerlijke West-Vlaanderen!...
Hoe vaak heeft hij laster en spot en
bitter mislukken moeten verkroppen!
Want hii was ten slotte toch een zeer
fijngevoelige ziele. En hij zag soms zoo
veel schoone Vlaamsche jongens naar lijf
en ziele te kwiste gaan... in een land
zonder geloof, een geuzeland, waarvan hij
schreefHet geloof is daar zoo coed als
dood. De kerken die in duigen vallen zijn
het zinnebeeld van den godsdienst die te
niet gaat.
Hij zocht zijn maatjes op in hun barak
ken, op ’t werk, zat in de rustuurtjes met
hen te kavelen, liet ze uit zijn tabakszak
stoppen, vertelde ’t nieuws uit Vlaanderen
en zong hun zelfs een liedje voor van wat
hun aan ’t harte lag. Hij wilde nog beter
doordringen. Daarom stichtte hij een blad
De Franschmandat weldra een ander
naam kreeg De Stem uit het Vader
land De mannen zaten het te lezen of
hoorden het lezen, van ’t begin tot einde.
Daar vertelde Pastorke van zijn toersn
en tegenkomsten, Warden Oom schreef er
lekkere brokjes voor en die komieke ziele,
Asiel Denys, liet ze tranen lachen met
g Rijkskanselier Hit!
J dat het werk van I
I
Naar gemeld wordt zou vanaf de
maand Mei de verplichting bestaan
voor de verbruikers zich bij een han
delaar te laten inschrijven voor het
verkrijgen van het boterrantsoen.
Tijdens de periode waarin boter
wordt bedeeld, zou
margarine verminderd worden.
In Albania hebben de Italianen
President Roosevelt kondigt
H de aanvang aan
g aan Engeland. S9 Oorlog»-
g bodems anüen aan Brittannie g
werden geleverd.
Tussehen den Vrijwilligen Arbeids
dienst voor Vlaanderen en het Vlaamsch
Ekcnoihisch Verbond werd een akkoord
bereikt waarbij wordt bepaald dat de
vrijwilligers van den Arbeidsdienst, na
hun dienst bij dit organisme zullen heb
ben afgedaan, de voorkeur zullen genie
ten bij de leden van het V. E. V. in zake
de aanwerving van nieuwe werkkrachten.
Anderzijds verzekert de Arbeidsdienst
dat deze arbeiders steeds -vclwaardige
werknemers zullen zijn.
In een schrijven aan do Provincie-
Gouverneurs heeft H. Vandenbulcke G.,
Commissaris-Generaal voor de Gemeen
tebesturen, gehandeld over de begroetin
gen der Gemeenten en der Commissie
voor Openbaren Onderstand.
De Hr Vandenbulcke stelt in dit schrij
ven eerst vast dat talrijke groote Ge
meenten te kampen hebben met zware
financieele moeilijkheden en dat bijgevolg
de begroetingen der grootste Gemeenten
eerst dienen onderzocht.
Verder wordt erop gewezen dat de Ge
meentebesturen slechts met de grootste
omzichtigheid mogen overgaan tot her
ziening van vastgestelde begroetingen. De
door omstandigheden opgedrongen uitga
ven moeten in zoover mogelijk door de
inkomsten worden gedekt.
Er dient ook vermeden dat begroetin
gen van Gemeenten worden goedgekeurd
alvorens de begroetingen der Commissies
van Openbaren Onderstand van zelfde
Gemeenten goedgekeurd zijn.
Er disnt erop ook gewaakt dat de Ge
meenteraden werkelijk al de voorziene
belastingen goedkeuren. Het algemeen
Commissariaat is er toe geneigd sommi
ge Gemeenten te helton door het toe
staan van leeningen die uiterlijk één jaar
na den vrede zullsn moeten worden te
rugbetaald. Deze leeningen mogen slechts
aangevraagd worden nadat alle andere
kasmiddelen uitgsput zijn.
Ten einde een rem te plaatsen op de
hoogtesprongen der beurs werd door de
Beurscommissie besloten hieraan paal en
perk te stelten met namelijk te bepalen
dat voortaan van dag tot dag geen hoo-
gere stijging dan 1 'iom de fondsen
zal worden toegelaten, wijl de koersver
mindering onbeperkt blijft.
Door het V.N.V. werd op Zondag jli
een nieuwe groote vergadering gehouden,
namelijk in het Koninklijk Cirkus te
Brussel.
Duizenden leden van het V.N.V. vulden
het groote gebouw.
Een jaar is thans reeds verstreken se
dert in den nacht van 18 op 19 Maart
1940 Minister Sap den geest gaf.
De dood trof hem terwijl hij zijn beste
krachten ten dienste stelde van het land
en onvermoeibaar op de bres stond in.
een der belangrijkste sectoren van ons
economisch leven. Des te pijnlijker werd
zijn verscheiden aangevoeld omdat gansch
de bevolking op hem de oogen gericht
had, als op den daadkrachtige:! en rea-
listischen Staatsman, wiens helder door
zicht en moed wellicht een oplossing zou
den gebracht hebben voor talrijke en
zware economische problemen.
Aan zijn haast bovcnmenschelijke
is hij eilaas te vroeg bezweken.
Geen enkel nationaal vraagstuk
hem onverschillig.
Tenslotte herdenken wij in dezen
betreurden Staatsman een gezaghebbend
en strijdend Vlaming die in zijn parle
mentaire cn ministerieels loopbaan veel
tot de ontvoogding van het Vlaamsche
volk heeft bijgedragen en hardnekkig
onze neutraliteitspolitiek verdedigde
ISiE9SDE!SS3ZSS3BHaaB3aX3IEaBlBE39a3!9&aBBB3X9iS3^3l3!S8ri7>(|ftBganM
zijn weerkalender. Intusschen had Pastor
ke Denys nog heel wat brieven voor om
aan zijn maatjes te schrijven. Met den
winterdag, als de meeste maatjes thuis
zateq, trok hij in Vlaanderen op bezoek,
hield wintervergaderingengaf raad
en advies, en stookte ze al goed op, om
met den naaasten zomer goed naar de
vergaderingen te komen.
’t Was of er geen ende aan den werk
ijver van Pastor Denys kon komen. Hij
werkte zich haast op, maar bleef niette-,
min onverminderd dol werkzaam.
In 1914 wordt hij Pastoor van Klerken,
doch moet vluchten en heeft niks meer.
«Mijn eenig bezit: de kleederen aan
mijn lijf... Doch ik ben niet alleen in het
ongeluk gedompeld: God leeft die ’t al
geeft: kondsn we nu maar in veiligheid
geraken... liebbe toch nog mijn leven be
waard en mijn gezondhem!...En 'als hij
eindelijk afstapte te Brugge, bestelde hij
nu eens met een vrijen asem een weke-
daagsehe pinte, een kave!
Te Brugge zocht hij de arme verlaten
vluchtelingen op, troostte ze en koutte er
mee.
Na den wapenstilstand werd hij weer
tot Paster der Franschmans benoemd. In
’t voorjaar 1919. Maar het was het voor-
ocrlogsche maatjesleven niet meer. De
oorlog had zooveel verzeemd en verwa
terd. Pastorke werkte maar door... Maar
hij was t'enden. Een kapotte borst: hij
steende bij de minste wandeling te Lich-
tervelde, moe, afgeleefd als een vent die
de negentig nadert, doodgewerkt. /Enkele
maanden duurde het. ’t Pastorke had nog
hoop en had geerne een beetje geleefd
voor zijn maatjesmaar hij legde zijn
hoofd ten eeuwige ruste neer in Korte-
maand van ’t jaar 1923.
Hij had zich gegeven voor zijn Volk,
heldhaftige Pastoor Denys, gegeven
voor zijn maatjes heel en al om hun ziel
te winnen, om ons Volk hoog te houden,
rein en Vlaamsch, volksoh en veilig te
midden van ’t bederf van het lekkende
en dwingende Zuide".
Pastoor Denys wao een groot Vlaming!
L. J.
een oSensieï ingezet.
J In Eü-itsch-Somaliland henben g
de Britten Berbers heroverd.
- In Erythrea zijn al hun aan-
vallen afgeslagen veor Keren, g
maals zijn vertreuwert’ uit in de toekomst
omtrent de uitslag van den gevotrden
strijd.
Na verder gewezen te hebben wat reeds
verwezenlijkt werd in den loop dier drie
laatste jaren besloot de Führer met de
verklaring dat alle krachtinspanningen
van het Duitsche volk opnieuw dit gan-
sche volk ten goede zullen komen. Alleen
Groot-Duitschland is van tel.
IN 1941 ZAL »E STRIJD, IN 1940
BEGONNEN, VOLEINDIGD WORDEN
Zondag werden in gansch Duitschland
de Duitsche gevallen helden op plechtige
wijze herdacht.
Te dier gelegenheid rfam de Rijkskan
selier het woord in het Arsenaal te Berlijn.
In deze rede bracht hij eerst hulde aan
de Duitsche helden die hun teven offer
den voor de Duitsche natie. Een jaar ge
leden, bij de eerste sjezor herdenkings-
hulden, kende Duitschland reeds het
suecesvolle begin van dsn oorlog dien
Duitschland niet gewild maar werd op
gedrongen.
De Führer wees vervolgens op de on
rechtvaardigheid van het Verdrag van
Versailles en co do pogingen van de Wes-
tersche demokraties <;m Duitschland te
wurgen. Uit verklaringen van Churchill,
afgelegd in 1933, blijkt reeds dat Duitseh-
land voor hem reeds te machtig was ge
worden en dat het voor Churchill bij een
nieuwen oorlog moest vernietigd worden.
Engeland en Frankrijk wenschten den
oorlog, niet zoozeer de volkeren dan wel
de kleine politieke en financieele groepen
die aan de leiding stonden, en achter hen
het internationale Jodendom.
Deze oorlogsophitsers hebben gemeend
door het vooropzetten van Polen een
aanleiding tot oorlog te vinden en meteen
een verdeeling van de Duitsche krachten.
De veldtocht in Polen die 18 dagen duur
de heeft hen hun illusies ontnomen. Met
fier vertrouwen mocht Duitschland dan
het jaar 1940 ingaan. Maar de strijd in
het Westen moest beslist worden. In volle
vertrouwen in den Duitschen soldaat en
leger werd deze strijd cp den herden
kingsdag van 1940 aangekondigd.
Vervolgens bracht de Rijkskarselier de
feiten voor oogen welke in 1940 hebben
geleid tot de volledige instorting van het
Fransch-Britseh front. 1940 zal in de ge
schiedenis geboekt staan als een der
meert beslissende en belangrijkste. In dit
Jaar had immers een krachtverschniving
pleats van waarlijk historische beteekenis.
Thans staat de Duitsche Weermacht
bereid om te voleinden wat in 1949 be
gonnen werd.
Hier bracht Hitler een nieuwe diepe
buide con de^en die gevallen zijn in den
s:”iid aan het Westen. Naast de gesneu
velden van den wereldoorlog scharen zich
thans ook de slachtoffers van de voort
zetting van dezen strijd. Thans bevin
den zich ook in verre landen en zeeën
Duitsche strijders, om de toekomst van
het Duitsche volk te waaarhorgen en een
vrede af te dwingen dia zal leiden tot
een betere organisatie der menschelijke
gemeenschap.
De Führer bracht vervolgens ook hul-
da aan de Italiaansche solde,ten, die in
verre dealen van de wereld eveneens
hun leven moesten offeren. Hun strijd
en idealen zijn dezelfde als deze der Dvit-
schers. Da wereld bestaat niet voer enke
le volkeren. Ieder volk heeft recht zijn
aandeel op te eischen cp Gods aarde. Ook
de vrouw heeft haar deel in dazen kamp
die moet leiden tot een der roemriikste
zegepralen van de Duitsche geschiedenis.
De natie is op het oogenblik één strijden
de eenheid omdat deze strijd baer opge
drongen wcrcl. Engeland voert den oorlog
tegen het burgerlijke teven. Aan de blok
kade, die tijdens de wereldoorlog was een
uithongering van vrouwen en kinderen,
heeft Engeland thans gevoegd den lucht
en brandoorlog tegen de vreedzame dor
pen en steden. Maar Churchill zal den
door hem ontaarden luchtoorlog niet
Duitschland vernietigen maar wel Groot-
Brittanië zelf. Evenzoo zal de blokkade
alleen Engeland treffen.
Winter ligt nu ten achter. Binst de-
.77Ven Winter hebben de Duitsche bciran-
V G Iningen van oorlogsschepen en luchtvloot
q |den strijd heldhaftig voortgezet. Maar
Ibinst dezen Winter heeft Duitschland
fyiard gewerkt en heeft de Duitsche Weer-
Smacht het sterkste militoi: e instrument
.“efonzer geschiedenis bsrei’d-,
Lat- Wanneer binst de Win' ormaanden Ita
lië de gansche kracht der Britsche aan
vallen heeft te verduren gehad, dan zal
van heden af de Duitsche weermacht
haar deel in deze moeilijkheden opnemen.
Geen enkele macht zal aan het verloop
van dezen strijd iets kunnen veranderen.
Engeland zal overwonnen worden. Alle
gedane voorstellen zijn tevergeefs geweest.
De internationale ploetocratie wenschte
den oorlog. Daarom zal zii aan het einde
ervan vernietigd worden. Nuchter en vast
beraden zal Duitschland het jaar 1941
aanvangen om te voleinden wat in het
afgeloopen jaar begonnen werd. On welk
front ook zullen de Duitsche soldaten
steeds weten dat deze oorlog voor immer
het lot, de vrijheid en de toekomst van
het Duitsche volk beslist.
De Dienst voor Controle en Onderzoek
van het Commissariaat voor Prijzen en
Loonen, heeft een rol die tegelijkertijd
bestraffing en inlichting behelst.
Het arbeidsveld dat bij de wet
dezen dienst wordt voorbehouden, is zeer
uitgebreid.
Op het gebied der prijzen komt de
dienst tussehen in gansch de prijzenlad-
der die opklimt van den voortbrenger tot
den verbruiker.
Het is dus van dit bijzonder standpunt
uit, dat de Dienst voor Controle en On
derzoek, zich bezighoudt met de ruilin
gen inzake landbouw- en voedingspro
ducten.
Er mag dus gezegd dat hij in een ze
kere mate samenwerkt met de Diensten
van Rantsoeneering en Ravitailleering.
De Dienst voor Controle en Onderzoek,
houdt al de prijzen in het oog van de
nijverheidsproducten en stelt belang in
de transacties die onroerende goederen
als voorwerp hebben.
De Dienst komt ook tussehen in de
bewaking der prijzen van jrrestaties van
allen aard.
Voor wat de loonen aangaat, behelst
dit arbeidsveld niet alleen de eigenlijke
loonen, maar ook de wedden, eereloonen,
commissies, toeslagen van allen aard
en minima-arbeidsvoorwaarden. Daaruit
volgt dat door de uitoefening van zijn
normale bedrijvigheid op economisch ge
bied, de Dienst voor Controle en Onder
zoek bij machte is, een sociale zending
te vervullen in den ruimsten zin van het
woord. Daartoe beschikt de Dienst voor
Controle en Onderzoek over een buiten
dienst waarvan de agenten verdeeld wor
den over gansch het nationaal grondge
bied en die het actief echelon vormen der
beteugeling en der inlichting.
De agenten van den Dienst voor Con
trole en Onderzoek oefenen een bestraf-
fenden rol uit die reeds wel bekend is
bij bet publiek. Maar deze agenten heb
ben ook als plicht aan het Commissariaat
alle inlichtingen te bezorgen, nuttig ge-
.oordeelt voor de studie der groote eco
nomische en sociale vraagstukken die in
zijn bevoegdheid liggen. In deze orde van
gedachten, kan deze Dienst desgevallend
belast worden, diepgaande onderzoeken
in te stellen, die de algemeenheid van
het land aanbelangen.
Die onderzoeken worden dan op groote
schaal geleid met een louter informatief
doel en met groote nauwkeurigheid die,
dank zij de uitgebreide macht die aan
de agenten van liet Commissariaat werd
afgevaardigd. Die onderzoeken zijn
mogelijk op gegevens van grootere
tcnschappelijke waarde tc steunen
den toestand van dezen of genen tak der
economische en sociale bedrijvigheid tc
bcoordeelen cn om de economische cn
sociale evolutie van het land tc voorzien,
en gebeurlijk te bevorderen. Met dit doel
stelt de Dienst zich in verbinding met
het rantsoen
ft
1 ecu
nieuwigheid op dit gebied cn maken het
wc-
om
tcnschappelijke waarde
s
