Het Werk van den Akker
BE OORLOGSTOESTAND
Het Gewijde Palmtakje
DE GOEDE WEEK I
P@lithfce ïerwiisteliagea
in Joego-Slavië
"i
A
Oo
van
Het nieuwe stuk
vijf frank
g@riêg9 verklaart mess dat de Daitseke verdraag
zaamheid niet grenzeloos Is
Koning Peter de koninklijke mocht in handen
I
*>^4
N'lt
38* JAAR.
KATHOLIEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD. -
ONS VROME VOLKSLEVEN
j
-
RUSSISCH-TURKSCH
NIET-AANVALS- EN VRIEND»
SCHAPSVERKLARiNG
DE JAPANSCHE MINISTER MATSUOKA
TE BERLIJN EN TE ROME
16 fr.
50 fr.
DE VOEDSELVOORZIENING
VAN FRANKRIJK
5 fr.
2fr.
3fr.
18 fr.
«DE POPERINGENAAR
Nieuwe Regeering samengesteld door
Generaal Simovitch
Prins Regent Paw! nsor Griekenland uitgeweken
Leden der voormalige regeering aangehouden
De ©uitschers en de Italianen verlaten het Land
Terreur-daden tegen Duitschers gepleegd,
wijl nieuwe lichtingen werden cpgeroepen
Met standpunt der Kraaien moet nog nader
worden bepaald
STORT 22,60 FR.
DE NIEUWE REGEERING
SIMOVITCH GEVORMD
MATSUOKA
BIJ Z. H. DEN PAUS
PRINS-REGENT PAUL
NAAR ATHENE UITGEWEKEN
JAPAN STRIJDT TOT BEVRIJDING VAN ALLE ENGELSCHE
INVLOED IN HET VERRE OOSTEN
«DAG DER WEERMACHT»
VOOR HET OORLOGSWINTERHULPWERK
EERSTE INCIDENTEN
TE BELGRADO
NOGMAALS
KRIJGSGEVANGENEN
TE ANTWERPEN
TOEGEKOMEN
s
.■5*
DUINKERKE EN ANDERE
FRANSCHE KUSTPLAATSEN
VRIJ VAN BELASTING
VERSCHIJNT
WEKELIJKS.
;‘i
ZATERDAG 5 APRIL 1941.
<O-«3» ca»
Fransen
voordrachtgevers
In
Gepantserde transportlco’onnen per
•7-oor aan het frorX
Wij voerde er belangrijke besprekingen met de Duitsche
I taiiaanscho Staatsoverheden.
ABONNEMENTSPRIJS ’41
1 Jaar in Belgie
3 Maanden
6 Maanden
1 Jaar in Frankrijk
Alia Medewerken tt/n verantwoordeliih
voor hun artikels.
opge-
samen
3
s
8
30 fr.
8 fr.
S:
<k
•8
kerkelijke plechtigheid in de kathedraal
van Belgrado plaats vond, die door tal
rijke personaliteiten en door de leden
van het diplomatiek korps bijgewoond
werd.
Te Belgrado werden alle samenscholin
gen verboden.
Tc herhalen aankondigingen
prijs op aanvraag.
Annoncen zijn vooraf te betalen en
moeten tegen den Woensdag avond
ingezonden worden. Kleine be
richten tegen den Donderdag noen.
Uitgever:
Sansen-Vanneste, Poperinge.
Telefoon Nr 9. Postch. Nr 155.70.
Coede Week, zoo zeggen wij Vlamingen.
Heilige Week, in andere talen, maar bij
ons sedert honderden jaren: de goede
week. Zoo meenden het onze voorouders,
ons volk. En heel dé eigen aard, het ka
rakter van ons eigen volk straalt uit de
beteekenis van dat woord. Goede week!
Waar de Heiland werkelijk door zijn lij
den en dood weer goed heeft gemaakt wat
de menschen hadden bedorven. Goede
week! Dankbaarheid is een karaktertrek
van ons volk; wie Vlaming was, legde in
dit woord getuigenis af van zijn hartelijke
dankbaarheid. We zouden er bij verliezen
moesten we minder dankbaar worden.
Ieder jaar wordt ons in den kerkdienst
aanschouwelijk gemaakt, de wonderbaar
ste-maar ook de vreeselijkste gebeurtenis
uit de heele wereldgeschiedenis.
te
TARIEF VOOR BERICHTEN:
PALMZONDAG!
Daar gaat door onze kerk de Palmpro-
cessie; dan keeren we naar huis terug met
de gewijde palm of met den olijftak die
we een jaar lang bewaren zullen; want
’t gebed van de Kerk schonk kracht. Maar
die palmprocessie herinnert ons aan die
eindelooze processie mannen en vrouwen
en kinderen die den Heer Zijn stad Jeru
zalem binnenleidden op dien heugelijken
dag. Hij was hun vorst, hun Messias, hun
profeet, hun weldoener, hun wonderdoe
ner. Het hart sprak dien Zondag, het
hart liep over. Zij gingen en zongen en
juichten en wuiiden met palmen, legden
hun mantels over de straatsteenen, juich
ten al maar door Hosannah! Hosan
nah! Dat had Jerusalem nooit gezien,
zou Jerusalem eilaas nooit meer beleven.
WITTE DONDERDAG
Dan schuiven in onze kerken 's morgens
honderden, duizenden voorbij, knielen
aan de Communiebank. We leerden het,
als kinderen; op dien dag, te valavond
stelde O. L. Heer het groot Sakrament in
van zijn Liefde. Voor ons zou Hij sterven,
van ons zou Hij weg gaan, maar meer
dan ooit zou Hij bij ons blijven. Niet al
leen in zijn tabernakel, maar met ons
zelf zou Hij zich vereenigen, ons voeden
zooals een moeder haar klein kind voedt;
nog inniger, Zijn hart zou slaan en klop
pen met het onze; in ons. Is nauwere ver-
eeniging denkbaar?
ring tot alle kerken uitgebreid, maar ver
liep dan natuurlijk met een veel eenvou
diger ceremonieel. 'De processie verliet de
parochiekerk en keerde seffens daarheen
terug; er werd nog amper halt gehouden
aan de kerkdeur of bij het koor. Zoo
kwam men tot het gebruik van vele pa
rochiekerken: een greepje geestelijken
schijnt den pastoor buiten te steken en
keert onmiddellijk terug’!
Do wijding der palmen is eigenlijk van
Westerschen oorsprong en ontstond in het
begin der 7" eeuw.
Vóór de eigenlijke wijding tomen er
enkele gezangen, oratie’s en lezingen
waaronder het evangelisch verhaal der
intrede te Jeruzalem die bijna allo
zinspelen op de palmwijding. Na een
plechtige prefatie, met sanctus en ho
sanna, volgen vijf wijdingsgebeden, waar
na de palmen besprenkeld en bewierookt
worden.
|§j a °P postcheckrekening 155.70 van
H V. Sansen-Vanneste, Poperinge, en
M 8 ons blad zal U voor het overige
BK S van ^et 5aar telken Zaterdag per
Ma 8 post tehuis besteld worden.
In de Middellandsche Zee werd
een nees’ag geleverd tijdens
dewelke de Italianen drie krui
sers en twee destroyers verlo
ren wijl een Eritsche zware
kruiser werd gekelderd en
twee andere beschadigd.
KONING PETER II NEEMT
DE KONINKLIJKE MACHT
IN HANDEN
Joego-Slcvië heeft in den loop dezer
laatste dagen belangrijke politieae ver
wikkelingen gekend, waardoor dit land
ophieuw in het brandpunt der algemeene
belangstelling komt te staan.
Zooals wij reeds gemeld hebben in ons
vorig nummer, hadden de Joego-Slavi-
schs Eerste-Minister Zwetkowitch en den
Minister van Buitenlandsche Zaken Mar-
kowitch, de toetreding van Joego-Slavië
tot het drie-mogendhedenpakt geteekend
te Weenen co Dinsdag 25 Maart.
Twee dagen nadien werden de nieuwe
politieke verwikkelingen voor Jcego-Sla-
vië te Belgrado ingezet.
Het begin hiervan was dat Koning Pe
ter II, die eerst op 6 September de Ko
ninklijke Macht in handen moest nemen,
den Donderdagmorgen 27 Maart een pro
clamatie afkondigde waarin hij aan de
bevolking van zijn land, zijnde de Serviërs,
de Kroaten en de Slovenen. kond maakte
van het feit dat hij zelf de koninklijke
macht in harden genomen had. Verder
werd erin medegedeeld dat de Regeering
Zwetkowitch ontslag had genomen, dat
het leger zich trouw rond hem geschaard
had en dat hij aan Generaal Douchan
Simovitch de opdracht gegeven had ten
nieuwe Regeering te vormen. Ten slotte
riep Koning Peter II alle Serviërs. Kro
aten en Slovenen op om zich rond zijn
troon te scharen. Deze maatregel bestem
pelde Koning Peter II als het veiligste
middel om de orde in het binnenland en
den vrede met het buitenland te bewaren.
Kleine berichten
Aankondigingen p. r.
In Stadsnieuws p. r.
Rouwberichten
Dinsdag zou hij de besprekingen in
zetten. Zijn bezoek aan het Vatikaan
werd aangekondigd voor den Woensdag.
Dinsdag j.l. werd de H. Matsuoka ont
vangen door de Duce en door Graaf Cia-
no met dewelke hij langdurige gesprek
ken had. Tijdens een banket werden heil
dronken gehouden door Graaf Ciano en
de Japansche' Minister Matsuoka; Beide
sprekers wezen op de vriendschapsban
den welke de as-mogendheden aan elkaar
binden en op den wederopbouw welke
door Italië, Duitschland en Japan nage
streefd wordt.
Britschc aanval, op
konvooi.
werk
steld in
om den Spoorwagen te zien
-«o»--
Uit het Vatikaan wordt medegedeeld,
dat Matsuoka Woensdag voormiddag te
9 uur een bezoek bracht aan Z. 11. Paus
Pitts XII.
Vervolgens heeft de Japansche Minis
ter van Buitenlandsche Zaken een be
zoek gebracht aan Staatssekretaris Kar
dinaal Maglione.
(Zie vervolg op 2e blad.)
Door de Fransche Staatssekretaris voor
de voedselvoorziening werd verklaard dat
Duitschland 30.003 ton suiker zal leveren
aan Frankrijk en dat reeds 2.000 ton aard
appelen door Duitschland werden gele
verd wijl er verder nog 20.0/0 ton op weg
zijn.
Algiers zal eveneens levensmiddelen
bezorgen voor het moederland.
“fc, -
Na op geestdriftige wijze verwelkomd
tc zijn geweest door de 'Bcrlijnsche be
volking werd door den H. Matsuoka de
besprekingen met de Duitsche Overhe
den ingezet. Op 27 Maart, in den mor
gen, had dc Japansche Minister met den
H. von Ribbentrop een onderhoud van
verscheidene uren tijdens hetwelke de
volledige overeenstemming tusschen bei
de Staatslieden tot uiting kwam. Daarna
werd aan den Japansche gast een ont
vangst aangeboden.
H. Matsuoka legde ook een krans neer
aan het monument gelegen Unter der
Linden
Donderdag namiddag te 16 uur werd
de H. Matsuoka ontvangen door den
Rijkskanselier, in tegenwoordigheid van
Rijksminister von Ribbentrop, en andere
hoogcre Overheden. Omtrent dit onder
houd werd gemeld dat alle actueele kwes
ties er besproken werden en dat de be
spreking in het teeken der hartelijkheid
verliep.
Later in den avond werd gemeld dat
II. Matsuoka aan een persvertegenwoor
diger had verklaard dat hij op zijn reis
reeds positieve resultaten bad bereikt.
Meteen verklaarde hij dat hij hoopte op
zijn terugreis een langer oponthoud te
hebben te Moskou..
Vrijdag hield de Rijksminister voor
Buitenlandsche Zaken, H. von Ribben
trop, een receptie, ter eere van den Ja-
panschen Minister. Heildronken werden
gehouden tijdens dewelke H. von Rib
bentrop o.in. wees op het hoog belang
van de Duitsch-Italiaansch-Japansche sa
menwerking en verklaarde dat het zijn
overtuiging is dat de strijd tegen Enge
land reeds beslist is en dat einde 1941
de gansche wereld dit weten zal. Duitsch
land, Italië en Japan vormen een lotsge-
meenschap dat op leven en dood verbon
den is en zullen geen inmenging dulden,
welke ook, bij de nieuwe ordening van
Europa en Oost-Azie.
In zijn antwoord wees de H. Matsuoka
o;>de beteekenis van het pakt en beaam
de wat de Duitsche Rijksminister hier
over had verklaard. Hij wees er verder
op hoe steeds meer en meer volkeren tot
dit pakt toetreden. Ten slotte drukte de
H. Matsuoka zijn genoegen uit de Rijks
kanselier Hitler en zijn Minister van Bui
tenlandsche Zaken te hebben leeren ken
nen.
H. Matsuoka had ook een onderhoud
met Rijksminister Funk wijl Vrijdag mid
dag hem een lunch aangeboden werd
door den Führer. Het laatste bezoek dat
de H. Matsuoka bracht te Berlijn was
aan Potsdam.
Zondag, na een welvervuld verblijf van
vijf dagen te Berlijn, reisde de keizer
lijke Japansche Minister af naar Italië.
Langs zijn doortocht werd hij nogmaals
geestdriftig begroet.
Maandag avond te 19 uur kwam de
LI. Matsuoka te Rome aan waar hij ver
welkomd werd door Graaf Ciano. Langs
- --
ook door een duizendkoppige menigte
geestdriftig begroet.
Hst hoogtepunt... van den «Dag der Weermacht» voor het Oorlogswlnterhulp.
was het be-oek van den Historischen Spoorwagen van Compiègne
de Berlijnsche Lusthof. Met duizenden stroomden de Berlijners
5“ waar in Juni van vorig jaar da Wapenstilstand met
Frankrijk geteekend werd.
>1
Dien dag gaan we een half’ uur of een
uur O. L. Heer aanbidden; voor het rust-
altaar! En ’s avonds zijn we daar terug,
wanneer het Allerheiligste wordt wegge
dragen naar de Sacristie. Gok voor die
ceremonie hebben wij een eigen woord:
de Begrafenis! en dien avond zijn er
flambeeuwen te kort in de kerk. Want
dat is de avond van de mannen, ’t Zij
dees jaar meer zoo dan ooit.
GOEDE VRIJDAG
In die goede week komt er nog een
goede dag. Begrijpt ge nu hoe mijn va
der en de uwe zegden wat ze meenden. Is
er wel een dag zooals goede Vrijdag! Was
het in alle werkelijkheid en waarheid dan
niet dat de heele menschsnschuld werd
kwijtgescholden, nadat de Heer door zijn
passie en dood de zondenlast, dien berg
van zonde, had gesleept op zijn schouders
en uitgeboet op zijn kruis. Goede Vrijdag.
Nog hangt dien dag een rouwwade over
de heele beschaafde wereld. Niemand
ontsnapt dien dag aan die innige gewaar
wording: God zelf stierf vandaag voor
mij
In de kerk staan we voor den H. Kruis
dienst. In de kerk gaan we het kruis ver-
eeren.
We doen het eveneens thuis. En wie niet
ter kerk gaan kan vereere thuis het
Kruis; wie op het werk is legge een
cogenblik den- arbeid neer, keere in zich
ztlf en bidde een kruisgebed.
Dien dag spreekt het Kruis tot ons.
Zelfden dag nog werd bekend gemaakt
dat dc nieuwe Regeering Shnoviteh ge
vormd was en dat alle partijen van het
land erin vertegenwoordigd waren. Dr
Matschek, Kroaat, fungeerde er als vice-
president.
D. Servische militie-organisatie be
toogde baar trouw aan den jengen Ko-
ning, wijl de Aartsbisschop van Belgrado
de bevolking aanspeorde tot eensgezind
heid.
Leden der voormalige Regeering
aangehouden.
Den 28 Maart werd te Belgrado bekend
gemaakt dat Prins-Regent Paul naar
Athene, Griekenland, uitgeweken was en
dat ook de leden der voormalige Regee
ring werden aangehouden. De leden van
den Regentsraad namen eveneens ontslag.
Door den nieuwen Eerste-Minister werd
een oproep tot de bevolking gericht om
de orde tê handhaven. Koning Peter II
legde den eed af wijl Vrijdagmorgen ter
gelegenheid van de troonsbestijging een
Verleden week schreef ik over
«lochtingen» en «tuintjes». De of-
ficieele tuintjes, dat zijn onze ouder-
wetsché... lochtingen die aan ouders
en grootouders het lochting-vleesch
bezorgden.
Opzettelijk maakte ik dat verschil.
Ik was destijds immers lid van het
«Werk van den Akker»; maar bij
ons had die vereeniging een anderen
naam: «BOND VAN DE LANDE
NAARS Er waren verschillende af-
deelingen: ’t eigenlijk werk van den
akker, een konijn-kweekers- en een
hoender-kweekers-afdeeling en een
sterke... geitenbond! Was dat ook
zoo bij U? Een van onze Onderwij
zers was schrijver, en schatbewaar
der, een van dè Onderpastoors was
Proost en was saam met Meester
de zisl van onze vereeniging. We had
den een aantal Wijkmeesters al
len kortwoonders, mits een papren-
tenier», de plaatsenaars konden het
immers niet slikken dat een... rente
nier begaan was met... geiten! Ieder
jaar kregen we enkele pakjes uitge
lezen zaad, in den Zomer kreeg de
lochting ’t bezoek van Meester en
van den Proost; met de kermis was
er prijskamp en tentoonstelling van
groenten. Af en toe was er een al
gemeene vergadering. Daar sprak
Meesterdaar hadden we een
woord van den Proost en soms een
voordracht. Was er een prijsloting bij
dan kon het brobbe’en van ’t volk
en dan hing onze zaal verloren in
een mist van zwaren tabakrook; was
er niets bij dan stonden er veel...
stoeien. Niemand jeunde zich meer
op DIE greote vergaderingen dan
Warden Oom zaliger! Daar was hij
bij ZIJN volk. Men had wel spot over
voor die geitenbonden; maar om nu
eens ronduit de waarheid te zeggen,
daar hadden we veruit onze neerstig-
ste en gsnerigste menschen; ons ge
zond landsch vol'*.
Dat waren de wroeters die van stad
noch fabriek wilden weten, bij den...
boer bleven en, als ’t niet verder kon,
’t seizoen gingen doen naar Frank
rijk cm de kost te verdienen voor
wijf en jongens. Woonden zij een ure
van de kerk, ze waren des Zondags
toch vroegst aan voor de Mis; en hun
jongens en meiskes waren minst af
wezig op de school. Na den vollen
dag zaten ze nog te arbeiden op hun
land of in hun lochting, en de hin
ders leerden, na de school, moeder
te helpen te huis of op ’t land. Ze
hadden een geit en geitemelk, ze
kweekten een zwijn, hadden wat ko
nijnen en hoenders. Ze hadden...
boerekost en floten de stad uit. Ze
gingen een beetje meer gebogen, hun
vrouw kende de laatste mode van...
leper niet en de kinders kwamen ’s
Zondags uit geen dooske!... maar
waren echte... boere-rozen, wat besto
ven, maar gezond, gespierd, sterk.
Als de grooteren ’t zotte in den kop
kregen dan liepen ze naar stad, de
dochters om te gaan dienen, de zoons
om ieder dag per fiets naar de stad
te rijden of naar de statie om elders
fabriekwerker te worden. Die gingen
allen verloren voor den buiten, ze
werden opgezogen door de stad of
door de grensstreek en gingen aldaar
eerst ten onder, heelemaal ten onder.
Dan werden ze metéén de grootste
vijanden van land en buiten.
Waarom ik daarover schrijf?
De bevolking in ’t Westland,
heel ’t Westen van West-Vlaanderen
ging achteruit; de nijverheids-centra
groeiden voortdurend aan. Stijtig dat
die centra uitbreiding namen TEN
KOSTE van onze landbouwstreek.
Er werd heel wat verwaarloosd op
de landsche gemeenten; en als er
dan begaanbare wegen werden aan
gelegd, als er dan electriciteit op de
kleine dorpen kwam, dan was het
veelal te laat. Er zijn jammer genoeg
ook nog wel gehuchten waar de wo-
ning-kwestie niet eens werd aange
pakt en waar de geiten en konij
nen even goed gehuisvest zijn als
de... menschen!
En toch!
Kan het werk van den akker?...
Ge zoudt nu, willens nillens, toch
een bui krijgen als ge ziet wat er in
stad gebeurt. De pelouses de gras
pleinen/worden omgedolven, de «bou
levards» krijgen eveneens hun deel;
de pleinen worden akkers. Dat moet
allerminst een lachbui verwekken;
maar ’k zag die stads-menschen aan
den arbeid! Ze zouden zij nu ook ’s...
boeren! Dat moest ge gezien hebben.
Molshoopen maken, zooveel als ge
wilt, grond effenen en er labeurland
van maken? dan zouden ze daar in
zaaien en planten! Zoo onhandig,
zoo verkeerd! Om bij om te vallen!
En toch waren die steêlingen neer-
stig, opgeruimd, vol hoop dat ze
zouden vrucht opdoen. HET LAND
GEEFT GEEN AALMOES, HET LAND
BELOOND UW WERK. Die waarheid
is nu plots overal begrepen. Zal die
begrepen waarheid de tocht naar de
stad, de rush naar de stad kunnen
remmen?
Ziet ge nu waar ik henen wil? z
De landsche gemeenten, onze...
boerenstreek werd veracht; natuur
schoon telde niet meê, de poëzie van
het landelijk leven! Die woog niet op
tegen een bioscoop of een dancing!
De heele landelijke traditie werd
over boord gegooid; men woonde lie
ver in een kazerne-reke Spade,
houwe, scharre en rakel dat was tuig
voor een... museum!
’t Verkeerde! En men vindt niet
enkel «Voedsel» in het «tuintje»;
men'vindt reeds GENOT bij den land
arbeid.
De druppelkes zweet lijken drup-
pelkes gezondheid en goed humeur te
werden.
’t Werk van den Akker heeft nu
vrije baan en kan nu baanbrekers-
werk verrichten.
De officieele
moeten te lande beter de mentaliteit
kennen van ons landsche volk. Zij
moeten zich aanpassen. De menschen
met een «lochting» zijn van ande
ren deeg dan diegenen die nu aan
een tuintjehun zorg wijden. Bij
die tuintjes-mencchenzal men
TÉR PLAATS raad moeten geven öf
van al de verwachtingen zal er niet
veel in huis komen. En te lande meet
men de oude liefhebberij en de on
betwistbare kennis van land en grond
gebruiken om het rendement te ver-
hoogen. Men moet er vooral moeder
de vrouw bij betrekken. Nu leert de
vrouw bij ervaring wat de lochting
waard is. Op VERGADERINGEN VAN
VROUWEN moeten tuinbouwvoor-
drachtgevers optreden, zoowel voor
tuin ais lochting. Moeder sputtert
dikwijls tegen de uitgaven, de on
ontbeerlijke uitgaven voor zaad en
plantgoed, voor rationeele bemesting
en dies meer.
’t Is nu ’t moment de vrouwen te
winnen voor ons oud en nieuw werk...
«Het Werk van den Akker».
De zegen van den akker is nu al
gemeen erkend.
Nu kan het «Werk van den Ak
ker» een zegen worden.
Ik wensch het.
W. VAN WESTLANDT.
Vrijdag 28 Maart werd gekenmerkt
door de eerste incidenten.
De Zweedsche Gezant werd er het eer
ste slachtoffer van. Toen hij zich met
zijn auto naar de stad wilde begeven werd
hij door de menigte tot stilstand ge
bracht. Hij poogde zich in het Duitsch
verstaanbaar te maken, maar de man
werd uit zijn auto gehaald en op den
grond geworpen zoodat hij gewond werd.
(Vervolg op 6” blad
In Noord-Afrika veroveren
Duitsche en Itaiiaanschc
troepen El Agheila.
In Erythrea veroverden de
Britten Keren wijl in Abes-
sinie de Italianen Harrar en
Diredaua ontruimden.
Zoovele dagen in ’t jaar, zoovele dui- den tocht verder door de stad werd hij
zenden dagen in ons leven kijkt, fci ons
eigen huis, de gekruisigde op ons neer!
Ge kunt ze toch op uw vingers tellen de
huizen waar geen plaats meer is voor
Hem die oneindig meer deed voor ’t arme
menschdom dan alle andere menschen
saam! Zoo dikwijls moet de gekruisigde
in ons eigen huis hooren en zien zoovele
kwade, zoovele zondige dingen.
Kom, Goeden Vrijdag bidden wij ge
knield voor dat eigenste Kruis, daar thuis,
ONS Kruis en beloven Hein voortaan
meer liefde, meer vriendschap, meer tijd
over te hebben voor Hem!
PAASCH-AVOND
We hadden en hebben nog twee dagen,
vooravonden, die we avond noemen:
Kerstavond en Paaschavond.
Paaschavond! de lange kerkelijke
dienst; die vroeger nog veel langer duur
de, de heele nacht; dan wordt de Paasch-
keers gewijd, dan wordt de doopvont ge
wijd. De doopvont... naast het tabernakel
het rijkste bezit van onze parochiekerken.
Daar werden ik en gij, daar worden alle
Vlamingen, daar worden miljoenen men
schen... Godskinderen. Is het de moeite
waard daar eens over na te denken, wan
neer we dien dag wijwater afhalen. En
ook dat wijwater zullen we zorgvuldig
thuis bewaren en ’s morgen en ’s avonds
onze hand doppen in het wijvater-vaatje,
voor we een kruis slaan.
En op ’t einde van de Mis op Paasch
avond is de vastentijd ten einde zijn
de klokken terug van... Rome en dreunt
het jubelend «Alleluia!» door de k:rk!
Paschen is in aantocht... de verrijzenis.
Ook voor ons? CHR.
Naar het D.N.B. mededeelt hebben de
Russische en Turksche Regeering een
niet-aanvals- en vriendschapsverklarin-
gen afgelegd. Van weerszijden werd me
degedeeld dat zoo een der twee landen
in den oorlog zou worden betrokken deze
natie op de neutraliteit van dc andere
mogendheid rekenen mag.
-«o»--
Palmzondag is de eerste dag van de
Goede Week, een week die al eeuwen
door met bijzondere hartsgrondigheid en
toewijding door den Vlaming werd mee
gevoeld en meegevierd.
Het oude volksversje rijmt aldus over
de Goede Week:
Palmwijding, Palmzondag,
Den Maandag slaan ik mijn kalf,
Den Dinsdag deel ik het half,
Den Woensdag schort men de klokken,
Den Donderdag is het spppe-doppe,
Den Vrijdag zoo kruipt’ inen,
Den Zaterdag zoo klopt men den Vasten
luit.
Over eiken dag zou dus een heele ge
schiedenis, beteekenis en folklore te ver
tellen zijn. Laten we beginnen met Palm
zondag'.
Op dezen dag herdenkt de H. Kerk de
koninklijke intrede van Jezus te Jeru
zalem, bij 't wuiven der palmen door de
geestdriftige menigte en onder het uit
galmen van het blijde «Hosanna!
Reeds in de vierde eeuw werd dit heilig
mysterie ter plaatse zelf, op aanschouwe
lijke wijze herhaald. Het volk hield palm
processie en zoo lezen we in Rond
den Heerd te Jeruzalem kwam men
waarlijk van Bethphagen, op den berg
Oliveti, nederwaarts, berg Mortals op, en
al de Gulden Poorte de stad Jeruzalem
binnen, de patriach deed den dienst en
reed op een ezel zooals Christas deed, over
de uitgespreide kleederen van de geloo-
vigen.
De vele pelgrims, die naar ’t Heilig
Land togen, brachten die plechtigheid
naar onze Westersche kerken over. En
vanaf de negende eeuw is de palmpro
cessie bepaald en algemeen verspreid.
Oorspronkelijk, zoo het schijnt, greep
dezs ceremonie plaats in de hoofdkerk
alleen en ze werd gevolgd door heel de
bevolking. Men vergaderde buiten de
stad cp een hoogte en stoetsgewijze trok
de menigte zingend en met takken wui
vend naar de hoofdkerk binnen de stad.
De bisschap of de officiant verbeeldde
Kristus; soms zat de celebrant op een
ezelin, of oud-pelgrims trokken een ge
schilderden Palmezel
In Vlaanderen echter werd Kristus
meestal vertegenwoordigd door het Kruis,
of door het Evangelieboek of zelfs door
het H. Sakrament. Hierbij hield men
halten of staties. Te Brugge stond de
processie stil op de Burgplaats vóór het
stadhuis; een dominikaan verscheen en
predikte uit den metalen predikstoel
De middeleeuwsche ridders ontvingen
Kristus vóór de stadspoort, kinderen zon
gen het eer.igmooie Gloria-Laus uit de
torens. De poorten der stad bleven nog
wat gesloten, en slechts geopend, nadat
er driemaal met het Kruis op geklopt
was. En dan deed de Koning der Konin-
gen zijn triomfantelijke intredeDat
moest wel overheerlijk zijn!
Doch weldra werd deze plechtige vie-
H Op deze foto bemerkt men voor- en keer-
1^ zijde vdn het zinken stuk van vijf frank.
Foto GrcphoFrcsse.)
A
In Vlaanderen groeien er geen echte
palmboomen noch olijftakken en daarom
worden voor de palmwijding andere tak
ken gebruikt, en dat bij voorkeur van
boomen of struiken die altijd groen
blijven, evenals de palmboom.
Te Rome, zoo vertelt G. Gezelle in R.
d. H., wijdt de Paus ware palmtakken.
Hier doen wij van verre na, wat in war
mer landen doenlijk is; wij wijden het
blinkend groen van onzen nedorigen bes-
seboom (buksboom) en wij troosten ons
met daar palm tegen 1 ■’’en: hoogsr
op wijdt men hulst, Spaansch hout, wil-
gewas en ander green, bij gebrek aan
palmwaaiers j>.
Deze ceremonie is en blijft ontegenspre-
Itelijk de schoonste en de voornaamste
plechtigheid van dezen zinrijken dag. Ze
herhaalt trouwens de blijde gebeurtenis
van Jezus’ intocht te Jeruzalem. ZcoalL;
we het hooger zeiden wenscht de Heiligt?
Kerk dat de processie op straat home.
Met dit doel stelde ze opzettelijk een
heele reeks antifonen cp. die aio ’t ware
wedijveren in kleur en schoonheid
Hosanna zingt
't Is palmendag
Jerusalem
Slaat open
Uw deuren al!
G. GEZELLE.
Esns de aandoenlijke palmprocessie ge
ëindigd, vangt onmiddellijk de Mis aan.
Het volledig lijdensverhaal van Kristus
wordt in het lang Evangelie desr drie
priesters gezongen. Dit gebruik doet ons
denken aan de oude mysteriespelen die
vroeger binnen de kerk plaats grepen. De
narrator of geschiedschrijver zingt de
feiten op vertellenden toon. De stem van
Kristus klinkt stil maai- waardig, terwijl
de Synagoge beschuldigt en schreeuwt!...
Te Hoegaarden, bij Tienen, bestaat neg
het aloud Broederschap, der Apostelen
bestaande uit 12 leden de apostelen
waaronder elf gehuwden en één jonge
ling. Onder de H. Mis nemen zij plaats in
het koor. Doch zoodra men het lijdens
verhaal van Jezus-Chriotus begint, slui
pen de apostelen weg naar de sakrls-
tij, om aldus de vlucht der apostelen bij
de aanhouding van hun Heer en Meester
in den Olijfberg, uit te beelden. Na het
lang evangelie komen ze terug in de kerk,
gaan ten offer, en aan de Nutting naderen
zij ter H. Tafel en houden hun Paasch-
kommunie. In den namiddag wordt hun
dan een maal opgediend, en de traditie
eiseht, dat ze alsdan beurtelings wt één
beker drinken
En bij ’t overlijden van één der apes-
telenwordt voor hen een bijzondere
klok geluid.
De gewijde palmtakjes worden eerbie
dig in de huizen bewaard en op de velden
gezet, om deze te vrijwaren van ramp en
tegenspoed. In iedere woning wordt de
palmtak aan het wijwatervat vastge
hecht; die wordt onder meer gebruikt cm
de zieken met wijwater te besprenkelen
ais ze in doodstrijd zijn; om de menschen
en dieren en stallen te besproeien als het
dondert en bliksemt. Op al de akkers
wordt eerbiedig een takje palm geplant.
Bij dit werkje plachten de landlieden te
zeggen:
Ik zegen hier mijn koorn
Tegen den bliksem en den oorn
Tegen meisens en knechten
Dat ze mijn koorn niet om en vechten,
En tegen dat duivelsch zwijnges
Dat zoo kwaad om pikken es!
OMEN.
Bij het bouwen van een nieuw huis was
het eertijds het gebruik, bij ’t leggen van
den eersten steen, wijwater er op ta
sprenkelen en daarna het palmtakje in
den muur te metselen. Dit kristelijk ge
bruik geraakt helaas stilaan uit de mo
de... Het is wel spijtig, maar ook niet te
laat, het in eere te herstellen. L. J.
De Fransche regeering heeft besloten
de steden Duinkerke, Malo-les-Bains en
St-Winoksbergen vrij te stellen van be
lastingen voor 1940, daar deze plaatsen
bijzonder veel geleden hebben onder de
bombardementen in Mei en Juni 1940.
Een bijzondere vergoeding voor de bom
bardementen zal de ambtenaren worden
betaald.
De Japansche Minister Mat
suoka te Berlijn en te Rome
waar hij belangrijke bespre
kingen voerde.
In de V. S. van Amerika wer
den Duitsche, Itaiiaanschc en
Deensche schenen in beslag
genomen.
Nogmaals tienduizende ton
Britsche scheepsruimte ge
kelderd door Duitsche strijd
krachten.
BERLIJN BEGROETTE MATSUOKA
Rijksminister van BulÉe-Sandsche Zaken, H. von Ribbentrop, begeleidt den boo-
gén Japopschen Gast per auto naar zijn hotel.
Nog steeds kwamen deze laatste
dagen Belgische krijgsgevangenen
toe te Antwerpen, uit Duitschland
in vrijheid gesteld zijnde, namelijk
terug, door de Duitsche Overheden
1.000 uit kamp 17 A en 150 uit 6 C,
62 uit 1 A.
en
3
-a
"s
..A
