Kom ik te laat
De toekomst van onze Zeevisscherij
Bij de XXIIe Ijzerbedevaart
Britsche en Russische troepen Iran binnengerukt
c
;::5^==-==*^)i
Petrosa wodsl
oSalmis
I
ft
I
tarai ®ffl Déat
tó J
DE OORLOGSTOESTAND
en
van den
Belg ie
Belangrijke verordening
Militairen Bevelhebber van
Noord-Frankrijk
ST
KATHOLIEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD. - VERSCHIJNT WEKELIJKS. L
LICHTDEMPING
OP HET
DUITSCH-RUSSISCH FRONT
'ES
slachtoffer vra een
Kommunistisclien aanval
ge Versailles
BEIDEN GEWOND MAAR
NIET LEVENSGEVAARLIJK
DE STRIJD IN AFRIKA
BRITSCHE EN RUSSISCHE
TROEPEN ZIJN IRAN
BINNENGERUKT
AANVAL GESCHIEDDE
VERSCHILLENDE PUNTEN
De troepen van Iran bieden
overal weerstand.
STORT 12,60 FR.
DE STRIJD IN HET WESTEN
Van een Britsch konvooi werden
21 schepen tot zinken gebracht.
Op den Atlantischen Oceaan werden
nieuwe zware slagen toegebracht aan de
Britsche handelsvloot. Zoo werd in een
Duitsch legerbericht gemeld dat door in
overzsesche gebieden opere erende sche
den It7ijd"7oo?"viaknde?e^r
hpid dan kwnmpn afvaardip'ino’pn van wa.2.-V8,n door auikboot^n alleen 21
nel?’ kwamen aivaairjgmgen van van samen 122.000 ton getorpe
38’ JAAR. - Nr 35.
WEEKBLAD: 75 CENTIEMEN
De Finnen bezetten d© stad Kaekisalmi
BEELD UIT DEN VERNIELIN GSSLAG IN ZUID-OEKRAINE
K5LS ING FORS
Dagö
REVAL
isei
DE
OP
HET NOORDELIJKE GEDEELTE VAN HET
DUITSCH-SOVJET FRONT
Bucht '3
r.'
imNGRi
[.Mitau
ffborq
EENDEN PLUNDERAARS IN DE
TARWEVELDEN IN WALLONIË
V Stel -z
Psko^
30 OOGST 1941,
A
VOOR BELGIE
EN NOORD-FRANKRIJK
Narwa, Kingisepp, Nowgorod, Gomel, Tcherkassy, Olschakcw, Ckerson en Bnjfprcpetrovsk
door de Duitsche troepen bezet
Reeds 1.250.000 Sovjetsoldaten krijgsgevangen gemaakt, wijl 14.000 pantserwagens,
15.000 s'.ukken geschut, 11.250 vliegtuigen der Sovjets vernield of buitgemaakt werden
Tusschen Engeland en Gibraltar werd een konvooi bijna volledig vernietigd
iBiaaBaaaiBBGSEiisiaascaBaBasBs
VOOR NOORD-FRANKRIJK
ALLEEN
isinuBEaBBQBaiiaHaoasisaBHB
HET GEVAAR
VAN OORLOGSTUIG
VERSCHEIDENE RUSSISCHE
STEDEN DOOR DE DUIT
SCHERS EN FINNEN BEZET
VERDU1STEREN IS PL’.CHT!
---
De zinnebeeldige Plechtigheid in het teeken van
het Vlaamsche Volksbewustzijn
n i sc h e r B.
o’W
^Wdlda'i'^X
Op het Oosterfront leden de Russen een groote nederlaag bij Gomel
iowgoroi
22,50 FRANK.
iSMMMn9iBanBaaMsnmBiiaBEDaB9DaB»fivs9BBinM»B3EiB
BE PtJFERDJGENAAB
TARIEF VOOR BERICHTEN:
ASSESS
EEN VERWAARLOOSD BEDRIJF
EVOLUTIE
BESLUIT
6TAATSTUSSCHENKOMST
DE H. MIS IN DEN IJZERTOREN
VAN DE
REGEERINGEN
i>
o'
■PM
'rnchM
Jefirnn
o
Tichtvin
fiMgojl
2 Ate -.
a Wenden
ïbeurtenissen en
itueel, immer zoo
:even, gaven ook
j was!
Oiïnez
«DE POPERINGENAAR
Uitgever:
Sansen-Vanneste, Poperinge.
Telefoon Nr 9. Postch. Nr 155.70.
■o
Rigaerj
«ft!
i
<3
^umrna
Europa van morgen de plaats, die ons als
gezinde bereidheid offers te brengen voor
de zelfstandigheid van ons volk, knoopen
wil opnieuw aan bij het roemrijke Groe-
volk toekomt.
é-Ladoga-A
Barmharti-
Twee kinderen
zwaar gewond te Schriel:.
Porchirr
Zaterdag
Zondag
Maandag
Dinsdag
Woensdag
Donderdag
Vrijdag
V. M. 5"
Alk Medewerkers zijn verantwoordelijk
voor hun artikels.
/WSciDk
ÜilkT
ZON
op
6.52
6.53
6.55
6.56
6.58
6.59
7.01
L. K. 13"
vaardig
Europ:
een dt
opnieuw zal overstralen.
DE EED VAN TROUW
AAN VLAANDEREN
Onmiddellijk na de rede van Prof. Dr
Daels, zei Dr Borms voor de mikro den
eed van houwe trouwe aan Vlaanderen,
nagezegd en nagezworen met opgeheven
hand door de aanwezigen.
Onder de plechtige tonen van het
Wilhelmuslied en van den Vlaamschen
Leeuw liep aldus, na de uitvoering van
den IJzerpsalm, de 22” Ijzerbedevaart ten
einde.
onder
20.34
20.32
20.29
20.27
20.25
20.23
20.21
Wel Is de staat tusschengekomen door
de bevordering van het onderwijs, door
het bevorderen van den verkoop, door het
voeren van propaganda voor een grooter
bmnenlandsch vischverbruik. door het
Invoeren van zekere reglementeeringen in
het voordeel van de veiligheid van den
visscher.
Maar dat is lang niet voldoende ge
weest. Vooral de verkoopsorganisatie liep
mank. Terwijl de visch tegen rentabele
prijzen verkocht werd op de markt, ont
ving de visscher voor het zware werk dat
hij geleverd had, dikwijls onvoldoende
en veelal zeer grillige prijzen. Het waren
de tusschenhandelaars die meestal met
de vette brokken gingen loopen.
De weinige sociale wetten toepasselijk
op de visschers, waren eveneens onvol
doende. Verzekering tegen werkloosheid,
tegen werkongevallen, ziekten en op den
ouderdom, waren voor hen onbestaande,
en dat wat tenslotte tot stand kwam was
te danken aan het privaat initiatief.
DE TOEKOMSTIGE TAAK
fHapsat
Pernao
30 Aug.
31 Aug.
1 Sopt.:
2 Sept.:
3 Sept.:
4 Sept.:
5 Sept.:
De schoolbestuurders, leeraars en op
voeders, die opzettelijk of door nalatig
heid in het vervullen van hun toezicht-
plicht dulden, dat hun leerlingen deze
verordening niet nakomen, worden met
gevangenis en boete of met een van beide
gestraft.
zeven geestelijke en de zeven lichamelijke
werken van barmhartigheid op... Ze be
stonden dus nog? Maar het leek wel of er
eigenlijk nooit maar één had bestaan:
ie hongerigsn spijzen en daar jaren
lang niemand honger moest hebben, was
de opruiming volledig, uitgenomen voor
zekere menschen die, volgens de openbare
opinie, gaven om te
daar waar ’t niet noo
TOESPRAAK VAN
PROFESSOR DR FRANS DAELS
Onder leiding van den H. Carbonez
werd vervolgens het lied Waar Maas en
Schilde vloeien alsmede Het Lied der
Vlaamsche Meisjes» uitgevoerd, waarop
het woord genomen werd dcor Prof. Dr
Frans Daels.
Prof. Dr Frans Daels sprak in naam van
het Bedevaartcomité:
Vlaamsche Dooden. Weer komen wij
Vrijmetselarij. Grafschennis. -
Het dragen van kenteekens in de
scholen verboden.
prijs op aanvraag.
Annoncen zijn vooraf te betalen en
moeten tegen den Woensdag avond
ingezonden worden. Kleine be
richten tegen den Donderdag noen.
Als we de toekomst optimistisch Inzien,
fan is het omdat de schok van dezen
oorlog een nieuwe geest zal wakker roe
pen, die thans nog niet bestaat, cok te
Brussel niet. Er zal volgens nieuwe crite
ria gehandeld moeten worden, vooral vol
gens de maatstaf van het volkswelzijn.
Niet alleen zullen rechtstreeksche rege
lingen getroffen worden ten' bate van de
visschers zelf, maar ook ten opzichte van
fe gansche volksgemeenschap.
De visseherij is inderdaad een zeer be
langrijke bron van de volksvoeding. Vol
gens de liberale leer moest men de mo
gelijkheid scheppen om de visch aan te
hopen, daar waar ze het goedkoopst was,
In het buitenland b. v. Men maakte zich
er weinig bezorgd om, als de Vlaamsche
visscher getroffen werd door de concur
rentie van die landen, die premiën gaver
om den uitvoer van visch te bevorderen.
Een eenvoudige redeneering zal bewij-
Wel zijn de toestanden zeer veranderd
sedert Lodewijk De Raet zijn opstellen en
zijn boek schreef. De visscher heeft in
de jaren die onmiddellijk op den wereld
oorlog volgden, rijkelijk zijn brood ver
diend, maar in ’t algemeen heeft die tijd
hem niet blijvend gebaat en heeft hij
juist in die jaren verplichtingen op zich
genomen die hem het bestaan achteraf
zeer moeilijk hebben gemaakt.
Met het gewonnen geld kochten de vis
schers schepen en motoren, die ze ten
deel konden afbetalen, maar ten deele
ook hypothekeerden. Deze hypotheken en
de zware interesten zijn echter achteraf,
als de omstandigheden minder gunstig
werden, zoo zwaar komen te wegen op
het budget van den visscher, dat deze
last onmogelijk ts dragen viel. De vis
scher werd afhankelijk van den geld
schieter, werd er door uitgebuit, en ver
loor in veel gevallen de boot, met het
geld dat hij er zelf ingestoken had. Hoe
pijnlijk dit geweest is voor velen, kan men
eerst begrijpen, wanneer men weet hoe
fier de visscher er op gaat een eigen boot
te bezitten.
Verbeteringen sedert den tijd van Lo
dewijk De Raet, zijn ongetwijfeld aan
gebracht geworden door de mechanisatie
van het bedrijf, waardoor het werk aan
zienlijk verlicht werd en waardoor de
visscher minder afhankelijk werd van
weer en wind. Ook de veiligheid van het
bedrijf werd er door verhoogd.
Niettemin Is het waar gebleven dat de
visseherij van overheidswege verwaar
loosd gebleven is.
werken aan de verdediging der stad, tot
den laatsten man en de laatste vrouw.
Hij vermaande tot solidairen militairen
tegenstand door de burgerbevolking te
gen de» Duitsche troepen, dit beteekent
dus dat de Russische Maarschalk de
straten cn huizen wil doen verdedigen
door geregelde troepen en de burgers. Te
Berlijn vertrouwt men zulks, daar op die
wijze de stad niet zal kunnen worden
gespaard.
In het centrum van het frent, dus in
de gebieden rond Smolensk, hebben de
Russen in den loop dezer laatste dagen
heftige tegenaanvallen uitgevoerd, ge
steund door pantserwagens. Alle werden
met bloedige verliezen voor de Sovjets
afgeslagen. De aanvallende bolsjevisti-
sche troepen waren in allerijl gevormde
afdeelingen, waarvan de opleiding zeer
te wenschen overliet en de manschappen
doorgaans van 45 tot 50 iaar oud waren.
Meer naar het Zuiden toe werd in den
loop der vorige week een zware slag gele
verd, eindigend op een nieuwe groots ne
derlaag der Sovjets bij Gomel en waarbij
een 80.000 Sovjets gevangen werden ge
nomen.
In de Oekraïne, beneden Kiew, dus in
het Zuidelijkste gedeelte van het Ooste
lijk front, is thans het gansche gebied
gelegen ten Westen van den Dnjeper in
handen der Duitschers en dezes Verbon
denen (Roemenen, Italianen, enz.) dit
nadat Tcherkassy. de havensteden Ot-
schakow en Cherson en bijzonderlijk de
belangrijke industrieele stad Dneprope
trovsk, alsmede het aldaar gelegen brug
genhoofd over den Dnjeper, werden ver
overd. Uitzondering maakt hierop de ha
venstad Odessa, die omsingeld is, maar
waaromheen dc greep nauwer en nauwer
toegehaald wordt.
In Estland houden Sovjet-troepen ook
nog stand rond Reval, maar cok hier zijn
zij volledig omsingeld en kunnen zij nog
slechts ontkomen langs de zee, wat zeer
onwaarschijnlijk gebeuren kan.
Sedert het begin van den veldtocht in
het Oosten werden reeds 1.259.000 Sovjets
krijgsgevangen gemaakt, wijl ongeveer
14.009 pantserwagens. 15.000 stukken ge
schut en 11.250 Sovjet-vliegtuigen ver
nield of buitgemaakt werden.
De Duitsche soldaten staan reeds meer
dan 830 km. van hun uitgangsstellingen
verwijderd. Een oppervlakte van 870.000
vierkante kilometers werd reeds bezet,
dit is meer dan deze van het Duitsche
Rijk, de nieuwe gebieden, jsvOost en West,
het protectoraat Bohemeh '«n Moravlë,
evenals het Generaal Gouvernement (ge
wezen Poolsch gebied) inbegrepen.
Houdt men rekening van het feit dat
de bloedige verliezen door de Sovjets een
veelvoud zijn van de verliezen aan krijgs
gevangenen, dan kan men, volgens het
D.N.B., ermede rekening houden dat in
totaal 5 millioen Sovjet-eoldaten buiten
gevecht werden gesteld. Deze cijfers be
wijzen welke vernietigende slagen aan
het Sovjet-leger reeds werden toegebraeht.
In Oekraïne werd ook de hydraulische
centrale van Sapo-csje bezet. Deze cen
trale heeft een vermogen van 550.C00 kw.
on werd door de Sovjets aanzien als de
grootste hydraulische centrale van Europa.
Bij luchtaanvallen op Moskou werden
reeds 736 personen gedood.
Volgens de laatste berichten hebben de
Duitschers nog Berislaw, aan de monding
van den Dnjeper, bezet, wijl een nieuwe
zware nederlaag werd toegebracht aan
de Sovjet-troepen, namelijk bij Welikiji-
Luki, gelezen tusschen Witebsk en Cholm,
waar 40.003 Sovjet-soldaten sneuvelden
en meer dan 30.000 gevangen genomen
werden, wijl een grocte buit aan oorlogs
materiaal werd eemaakt.
Aan de Witte Zee veroverden de Finnen
de nlaats Kiestinkski.
Vier Russische schenen werden ook nog
gekelderd, will verscheidene andere be
schadigd werden.
De schoonste toekomstdroomen worden
gedroomd in moeilijke tijden. De tegen
woordige moeilijkheden zijn aanleiding
voor sommige zuurkijkers om de komende
tijden voor ons volk somber voor te stel
len. De ontreddering van het oogenblik.
de desorganisatie in zekere gebieden van
het economisch leven worden in de schoe
nen geschoven van de nieuwe orde
hoewel een dergelijke nieuwe orde nog
niet bestaat.
Maar in den grond van hun hart voe
len onze menschen dat de komende vrede
beloftenzwanger is, en dat hij betere» tij
den brengen zal. Ook de visscher voelt
zulks en we meenen hem dat te mogen
bevestigen, cp grond van zekere argumen
ten.
Meer dan 30 jaar geleden reeds heeft
Lodewijk De Raet de aandacht van de
regeering gevestigd on het probleem van
onze zeevisscherij. Hij heeft het open
lijk en striemend aangeklaagd, dat dit
bedrijf te Brussel schandelijk verwaar
loosd werd en dat hiermee een bron van
volkswelvaart onvoldoende benut werd.
ÏV 0 100 200 300 K
Volgens een Amerikaansch Agentschap
heeft deze aanval uitsluitelijk plaats uit
strategisch oogpunt, ten einde het kon-
takt tusschen Rusland en Groot-Brit-
tannië in het Züid-Westen te verdedigen.
Volgens de United Press zal de Ame-
rikaansehe Regeering, zoo de Engelsch-
Rus'ische inval in Iran gelukt, waar
schijnlijk langs Iran oorlogsmateriaal le
veren aan de Sovjet-Unie.
Iran is eveneens zeer rijk aan oliebron
nen, wat zekerlijk van grooten invloed is
geweest op het besluiten tot dezen inval.
Onder voorwendsel van hulp aan het
Sovjet-leger, wil Engeland vooral voor
komen dat de Duitschers in het bezit ko
men van de petroleum-velden van Bakou.
Maandagmorgen jl. zijn zoowel de Sov
jet- als de Britsche troepen het land bin
nengerukt, naar verluidt neg voor de
Iransche Regeering een ultimatum werd
overhandigd.
Onder leiding van Generaal Wavell
zijn de Britsche troepen het land binnen
gerukt langs verscheidene punten. Eer
stens in het Noordelijk gedeelte, in de
richting van het Urmia-meer, waar de
Britten hun verbinding met de Russi
sche troenen willen verwezenlijken. Twee-
dens Oostelijk Bagdad. Derdens aan de
Perzische golf, in de richting van de pe-
troleumstad Abadan. Britsche en Indi
sche troepen ontscheepten cok bij Ban-
dar-i-Sbahpoer, aan de Perzische golf,
wijl in het Oosten andere Britsche troe
pen oprukken tegen Iran van uit den Bs-,
loetsjistan. (Zie vervolg 2“ bl.)
Wie oorlogsgraven moedwillig vernie
tigt. beschadigt, bevuilt, met den grond
gelijk maakt of wie grafteekens verwij
dert, wordt met den dood, in minder
zware gevallen met tuchthuis gestraft.
VERBOD VAN HET DRAGEN VAN
KENTEEKENS IN DE SCHOLEN
Volgens de verordening is het alle
scholieren en scholiersters van alle open
bare en privatescholen van het lager,
middelbaar, technisch en normaal onder
wijs verboden, tijdens de leeruren, de
speeltijden en op weg naar schooi of
naar huis, kenteekens van om het even
welken aard te dragen, of ze openlijk te
vertoonen.
Wat de scholieren en scholiersters be
treft die in een instituut zijn onderge
bracht, voor hen geldt het verbod ook
zoolang zij aan het instituut gehecht zijn.
Schoien en scholiersters van het mid
delbaar, technisch en normaal onderwijs,
welke afbreuk plegen op deze verorde
ning, zullen op bevel van de bevoegde
kreiskommandantur door den bestuur
der hunner school moeten buitengezet
worden, met het gevolg dat zij een andere
gelijkaardige school in België niet meer
zullen mogen bezoeken.
Woensdag namiddag jl. had te Ver
sailles, in net kazerne van de Franschej
Legioenairs die ten strijde willen trekken!
tegen het bolsjevisme, esn plechtigheid?
plaats tijdens aewelke een vlag overhan
digd wera aan deze legioenairs.
Na de overhandiging werden plots re
volverschoten gelost op de HH. Laval, ge
wezen Fransche Eerste-Mlnister, en op
Marcel Déat, oudstrijder en hoofd-redac
teur van het Fransche blad L’CEuvre
De H. Laval werd getroffen door 2 ko
gels. De eene bracht hem een vleesch-
wonde toe aan. rechterarm en hand, wijl
de tweede kogel hem trof in de borst en
bleef steken onder het hart. De H. Déat
werd eveneens getroffen in de borst, in
de linkerzijde.
Beiden werden'aanstonds naar een kli
niek overgebracht, waar hen de noodige
zorgen toegediend werden en verklaard
werd dat geen van beiden, alhoewel zij
erg gewond waren, in levensgevaar ver
keerde. Verders werden nog een kolonel
en een legioenair getroffen en gewond.
De dader, die gevat werd, is een 22-ja-
rige kommunist, Paul Colette, die dienst
In de gemeenten Trivières, Houdeng-
Goegnies tn andere Waaische gemeenten
van het Centrum, heboen gansche ben
den mannen en vrouwen gezamenlijke
aanvallen gepleegd op tarwevelden, deze
geplunderd en vernield. Deze benden ge
raakten slaags met politie, rijkswacht en
nachtwachten, maar de piunaeraars kon
den meestal hun buit ongestraft mede-
nemen.
-«o»--
Scherpe maatregelen tegen aan-1
slagen op leden der Duitsche
Weermacht.
Door Belgapress werd mededeeling ge
geven van scherpe maatregelen welke de
Militaire Bevelhebber voor Noord-E'rank-
rijk getroffen heeft, in verband met het
feit dat in den laatsten tijd ingezetenen
van Noord-Frankrijk aanslagen hebben
gepleegd op onderhoorigen van de Duit
sche Weermacht, waarbij eenige gewond,
enkele zelfs gedood werden.
Na erop gewezen te hebben dat het
overbodig is te melden dat de daders,
zoo zij worden ontdekt, zullen gefusil
leerd worden, heeft de Militaire Bevel
hebber voor Noord-Frankrijk bevolen dat
voortaan, in geval de misdadigers niet
onmiddellijk kunnen worden cpgespoord,
na eiken aanslag op een onderhoorige van
de Duitsche Weermacht, een aantal gij
zelaars zullen worden gefusilleerd. Dit
aantal zal naar verhouding zijn van den
ernst van den gepleegden aanslag. Na
iederen aanslag met doodelijken afloop
zullen minstens vijf gijzelaars worden ge
fusilleerd. Al de politieke gevangenen
worden met onmiddellijke werking als
gijzelaars beschouwd.
Deze maatregelen blijven uitsluitelijk
beperkt tot Noord-Frankrijk.
Het is te hopen dat de zware ernst van
de scherpe maatregelen de Belgische be
volking zich van dergelijke misdadige
handelingen zal weten te onthouden.
Mocht iedereen er het zijne toe bijdra
gen dat wij voor België niet zelfde maat
regelen zien gesteld. Het weze een ern
stige waarschuwing.
fellin
DorpaW
Dat waren twee woorden o’ie op mekaar
pasten: Barmhartige Samaritaan; zoodat
er voor ons geen andere Samaritanen
hadden bestaan dan barmhartige.
Nu en dan herinnerden we ons die pa
rabel. den twaalfden Zondag na Sinksen,
of wanneer ons ergens eer. nrintie in de
hand werd geduwd met ’n afbeelding van
een meesterwerk ds goede Samaritaan
of wanneer men bij een jubileum van een
geneesheer of van een hcspite'’l-non dien
Samaritaan weer boven haalde.
Samaritaan? Een naam voor ’t Mu
seum van oudheden.
Barmhartigheid? De moderne tijd had
er iets anders op gevende®eenieder
trok zijn plan en daar was de Commissie
van openbaren onderstand, ’t Waren toch
immer de zelfden die beweerden nood te
hebben. Was er ergens een zeer bizonder
geval, een mijnramp of zoo wat: ja dan
moesten de openbare besturen ffiaar tus-
schenkomen. Of er werden inschrijvingen
geopend in de dagbladen en daar wist
over ’t algemeen uw linker hand hoeveel
de rechter hand had gegeven! En iederen
avond zegden we in ons avondgebed de
fiBBBBBaBBBBBaBaSSBaBSSBBBBBKSSBflBBBBaBHBBaaEBEBBBBBSBBBEB
Dit jaar kon er wegens de tijdsom
standigheden er nogmaals niet aan ge
dacht worden de Ijzerbedevaart tot een
massa-manifestatie van het Vlaamsche
Volk ts doen uitgroeien, maar moest het
Bedevaartcomité er zich toe beperken
deze 22" Ijzerbedevaart ts doen doorgaan
in een zinnebeeldige plechtigheid, gehou
den aan den voet van het Ijzermonu
ment, en welke gesteld werd in het tee-
ken van het Vlaamsche Volksbewustzijn.
Zondag morgen jl. kwamen dan ook de
talrijke genoodigden s^c.eri aan het
Ijzermonument om deel te nemen aan
deze zinnebeeldige plechtigheid. Ook tal
rijke hoogere Duitsche militairen waren
aanwezig. Onder de aanwezige Vlaamsche! 'tot II. Wij kwamen eveneens tot U op
personaliteiten werden o. m. opgemerkt:- 11 November ’39 en op 18 Augustus 1040.
Prof. Dasls, H. Samuel De Vriendt, Prof. m’-u
D:- Stan Leurs, Dr-Borms, Burgemeester
Elias van Gent. Gouverneur Bulckaert
van West-Vlaanderen, de Hr De Landts-
heer, enz.
Rond 11 uur, toen de crypte bijna
volgeloopen was, werd aan den voet van
het onder den IJzertoren gebrachte Kris-
tuskruis van Nieuwnoort, en op hèt altaar
aldaar opgericht, de H. Mis opgedragen
door Z. E. H. Alois De M: yer, oud-leger-
aalmoezenier 1914-1918, ter nagedachtenis
van onze gesneuvelden en voor den We
reldvrede.
De gezangen der Mis werden uitgevoerd
door knapenscharen en door het koor van
het verbond der Vlaamsche Vereenigin-
gen van Roeselare.
Na de H. Mis werd door Z. E. H. Ber-
naerts, oud-le"-eraalmoezjnier, het gebed
voor Vlaanderen en den Vrede voorgele
zen. E. Pater Callewaert, die dit gebed
steeds voorgelezen had in de voorgaande
Ijzerbedevaarten, was dit jaar verhin
derd.
Thans bevinden wij ons midden van een
wereldstorm. Dit wijbeteekent n’et
een reeks enkelingen, die van geen tel
zijn in een wereldgebeuren, maar een volk
d'*. bezieler en ^’•a-er van e-?n eeuwen
oude schitterende kuituur, zijn plichten
van wereldburger te vervullen heeft en
de gebeurtenissen beoordeelt in verband
met de eigen belangen doch ook in het
kader van de belangen van andere volke
ren e.n in het kader van Eurcpeesche en
van wereld ordening. En worden de tij
den hard, en woeden de stormen nóg zoo
fel. wij volgen onzen Nederlandschen
voorman Johan de Witt: ick hebbe selfs
ih ’t allerhardst van 't weder bovenge
staan Heeft Cyriel Verschaeve niet op
profetische wijze gewaarschuwd:
Het uur der volkeren slaat éénmaal
[in hun bestaan.
Hun uur beslist hun eeuwen.
De eerste bedevaart in ’.9 ving aan
met de kreet «Wij klagen aan!
De laatste bedevaart voor den oorlog
in ’39 eindigde met de bevestiging dat
Vlaanderen alleen maar loyaal kan zijn
ten aanzien van hem die zelf loyaal is
tegenover Vlaanderen.
Vlaamsche Dooden,
Wanneer dit uw heldenhuldekruis
was gegroeid uit uw tragische trouw aan
den strijd
Dit kaartje laat ona toe
genomen had in het Legioen om den aan- i noordelijk gedeelte
om
van
Dat is het wat we te verwachten heb
ben en wat onze visschers hoopvol mag
stemmen voor de toekomst. Natuurlijk
zal een dergelijke regeling niet in een
dag tot stand gebracht worden en de ge
volgen van het ingrijpen zullen zich maar
heel langzaam laten gelden. Evenmin
mag de tusschenkomst van da corporatie
thans reeds als een criterium voor de toe
komst gelden. De moeilijke omstandig
heden, het gebrek aan ervaring, een
zekere bevoorrechting, zijn zoovele ver
wijten die thans kunnen gericht worden
tot de corporatie. Maar ook hierin komt
verandering. ROSKAM.
Leningrad
langs twee zijden aangevallen.
De toestand van den strijd
welke geleverd wordt in het
Oosten, kan best in volgende
hoofdtrekken worden herleid:
In het Noorderlijk deel van
het Duitsch-Russisch front wordt Lenin
grad langs twee zijden bedreigd. Eener-
zijds door de Duitsche troepen, die aan
de Baltische Zee reeds Narwa en Kingi
sepp veroverden en voorbij het Illmen-
meer Nowgorod en Luga bezetten (dus
op ongeveer 109 km. van de vroegere Rus
sische hoofdstad). Anderzijds rukken de
Finnen op naar Leningrad langs het La-
doga-meer, waar zij Kaekisalmi hebben
veroverd en verder op de Karelische land
engte.
In de Karelische landengte werdt de
stad Viborg (of Viipuri) sterk bedreigd
door de Finnen en volgens nadere be
richten is de val van de stad nakend.
Ter verdediging van Leningrad (of St-
Peterburg) heeft Maarschalk Vorosjilof
een dringenden oproep gericht tot de be
volking der stad opdat deze zou mede-
Let-daarop, nn inzonder het des
pvouds rap verdonkert. Ge brengt
Uz»If en uw geburen in doodsgevaar.
Vanaf volgende uren mag er dus
geen licht meer naar buiten uitstra
len:
De strijd in Afrika en Middellandsche
Zee heeft zich verder beperkt tot weder-
zijdsche luchtaanvallen, enkele uitvals-
pogingen bij Solloem en een -welgelukte
Italiaansche uitval bij Gondar in Oost-
Afrika.
In de Middellandsche Zee werden cok
enkele Britsche schepen getroffen bij
luchtaanvallen, o.m. een kruiser.
--tOÏ-
Enkelen tijd geleden hadden de Brit
sche en Sovjet-Regeeringen notas ge
stuurd naar Iran, waarbij maatregelen
geëischt werden tegen de Duitsche on
derdanen vertoevende in Iran.
De Regeering van Iran had hierop ge
antwoord dat Iran als soevereine macht
zelf ts bepalen had welke houding zij had
aan te nemen tegen de aldaar vertoe
vende buitenlanders en dat zij alleen te
bepalen had welke buitenlanders moes
ten worden uitgewezen.
De Britsche en Sovjet-Regeeringen heb
ben daarop verklaard met dit akkoord
geen genoegen te nemen en hebben hun
troepen bevel gegeven het land binnen
te rukken, verklarende aldus zelf hun be
langen te willen beschermen.
een duidelijk beeld te geven van den toestand op het
van het Duitsch-Sovjetsch front. In hoofdzaak gaat het hier
de verovering van Leningrad. Deze stad, ook St-Petersburg genoemd, wordt
twee zijden bedreigd. Lenerzijds dcor Duilsche troepen welke reeds do
plaatsen Narwa, Kingisepp, Luga cn Nowgorod bereikten, en anderzijds doo»
de Finnen dio Viborg ernstig bedi -.gen en reeds Sortavala en Keksho.m (Kae.
kisalmij hebben bezet. Anderzijds houden nog Sovjet-troepen stand rond Reva^
maar deze zijn volkomen omsingeld.
TOESPRAAK VAN
LICENCIAAT CONSTANT PEETERS
Na het zingen van het lied Vaarwel
mijn Broederwerd het woord genomen
door H. Constant Peeters, die namens het
Verbond der Vlaamsche Oudstrijders
1914-1913 het woord richtte tot de bede
vaarders.
Spreker wees er eerst cp dat in d-ên
oorlog 1914-1918 millioenen menschen
hun leven offerden voor den Vrede die
er nooit gekomen is door de onrechtvaar
digheid van het Verdrag van Versailles.
Na verder gewezen te hebben op den
strijd welke Vlaand-.-n steeds voerde
voor zijn recht beslcot nij zijn rede als
volgt:
Spijts alles kunnen wij met fierheid
getuigen, dat we een volk zijn gebleven
en dat de eeuwenlange veroruksing en
overneersching niet hebben vermocht de
Vlaamsche volkskracht aan te tasten.
En dat ook ons volksbewustzijn niet is
verloren gegaan, wordt bewezen door het
feit, dat ons vclk in alle omstandigheden
den strijd vooi' zijn vrijheid heeft opge
nomen.
Bedevaarders, wij worden opnieuw een
groot volk!
Door onzen vrijheidszin, dit is de eens-
ninge en veroveren wij in het nieuwe
Ua33E»3a3SS3B3ISS33E3BQ:SIS!!a9!3HSaaS!3aHBnaa39E3B^B33BBB3S!3K33
^wraniatbaui
l Pljvs^
zen dat het voordeeliger kan zijn ook voor
het geheele volk duurdere prijzen te be
talen aan onze eigen voortbrengers, dan
tegen lagere prijzen in te voeren ui* het
buitenland. Desnoods kunnen de prijzen
lager gehouden worden door het ver
schaffen van premiën aan de visschers.
Inderdaad de visch door onze visschers
gevangen in de vrije zee, is een zuivere
'aanwinst van ons verbruikspotentieel,
terwijl de visch die ingevoerd wordt een
tegenprestatie noodzakelijk maakt, die
-tenslotte neerkomt op' een tegenuitvoer.
Het is dus wenschelijk dat er leiding
komt van staatswege. Eerst en vooral
moet de aanvoer van visch door onze
visschers bevorderd worden. Daarom
moet het bedrijf rentabeler gemaakt wor
den, moeten er premiën gegeven worden
om een uitbreiding van de vloot in de
hand te werken. Een dergelijke staats-
tusschenkomst brengt allerlei gunstige
gevplgen mee, die de premiën tienvoudig
vergoeden. Onze voeding is beter ver
zekerd; we zijn minder afhankelijk van
het buitenland; de voedingsindustrieën,
namelijk de conserv-enijverheid, wordt
uitgebreid; het bouwen van nieuwe sche
pen, de grootere behoeften aan want-
werk en allerlei scheepsbenoodigdheden
geeft werk aan een heele reeks indu
strieën. Dat beteekent uitbreiding van de
werkverschaffing, aangroei van onze vis-
schersbevolking, oplossing van de werk
loosheid. We spreken nog niet van de
mogelijke invloed die een dergelijke evo
lutie kan hebben op het gebied van de
scheepvaart, van de havens, van den
handel.
ONTBINDING ENVERBOD
DER VRIJMETSELARIJ
Met onmiddellijke inwerkingtreding
worden alle vrijmetselaarsloges en alle
gelijkaardige vereenigingen met inbegrip
van de neven- en ondergeschikte organi
saties, verder alle stichtingen, en overige-
inrichtingen der vrijmetselarij ontbon-
den.
Het kapitaal der ontbonden vereenigin
gen en inrichtingen wordt verbeurd ver
klaard. De verbeurdverklaring geschiedt
ten gunste van den Belgischen Staat,
voor zooverre het hoofd van het militair
bestuur niets anders bepaalt in afzonder
lijke gevallen. Het hoofd van het militair
bestuur stelt een liquidateur aan voor het
verbeurd-verklaarde vermogen.
De oprichting van nieuwe dergelijke
organisaties of geheime bonden van allen
aard, alsmede iedere bedrijvigheid in den
zin der ontbonden vereenigingen zijn ver
boden. Dit geldt ook voor het opstellen
en verhandelen van vrijmetselaarsdag-
bladen, tijdschriften, boeken en schriften
van allen aard.
Om de onwettelijke bedrijvigheid van
geheime bonden tegen te gaan, worden
overtredingen met tuchthuis of met ge
vangenis gestraft. Hij die verbeurd ver
klaard kapitaal doet verdwijnen of ver
bergt. wordt met dezelfde straffen be
dreigd.
BESCHERMING VAN DE GRAVEN
DER HELDEN
(graven moedwillii
bevuilt, met
tiaja'Kvs'si "l i -'i
Porchirr^
^Kanmhed Osraschkcn
Een week te laat?
Och kom! Er zijn ge'
feiten, die immer zóó akt.
pakkend zijn, dat ze jaren en eeuwen
dè.t karakter bewaren... ge komt er nooit
meê te laat.
't Was immers Zondag laatst dat in
onze kerken de Pastoor predikte over den
Goeden SamaritaanIk kom een week
later ’t mijne vertellen over dien wonde
ren kerel.
Als we klein waren... pakte ons dat ver
haal; want er werd in die parabel een
wonderland geonend voor kinders. Denk
maar even: er kwamen daar roovers bij
te pas, er is spraak van rotsen en ravij
nen en... einde goed, alles goed... de ver
wonde knapt weer op.
Als we grooter waren luisterden we
aandachtig: Jerusalem en Jericho waren
bekende hamen uit jongeren tijd; die
parabel kserde ieder jaar terug en we
wilden soms wel weten hoe in gewonen
tijd onzepastoor aan een toepassing
wou geraken!
Om ’t even bet is gebleven een ze»r
nopulaire parabel en, wanneer voor enkele
jaren. tusschen Jerusalem en Jericho
gewapende benden optraden en in ’t groot
hernieuwden wat soms in ’t klein ge
beurde voor nesent’en eeuwen... dan wa
ren we er dadeliik bij om te zeggen ja,
precies dat ken ik, ik ken Immers die be
ruchte baan van Jerusalem naar Jeri
cho!
slag te kunnen plegen.
De dader verklaarde zich als vrijwilli
ger aangegsven te hebben om zijn pro-!
ject te kunnen uitvoeren. Hij zal verwe
zen worden naar de speciale rechtbank
onlangs gesticht om daden van terrorisme
te bedwingen.
En nu?
Nu moesten we weer allen
ge Samaritanen worden.
Winterhulp deed meer dan iemand
ooit had vermoed; en we zijn er van
overtuigd dat Winterhulpwonderen
doen zal.
Maar zelfs Winterhulp ontslaat ons
niet van onze plicht goede Samaritanen
te zijn.
Die fameuze kerel gaf zijn hart en zijn
beurs. Niet iedereen kan dé,t. Er zijn er
velen die niet over een beurs beschikken.
Wie niets heeft kan ónmogelijk iets ge
ven. Wie wel een beurs heeft gebruike
die. maar onthoude dat men nooit geven
mag zoo men iemand daardoor VERNE
DERT. Dan is ’t geen gift, dan is ’t geen
almoes maar een straf. Er waren men
schen van wie men dankbaar iets aan
vaarden kon omdat -een goed woord, een
vriéndelijk gebaar die almoes dekte. Maar
er is wél niemand die niet zijn hart ge
ven kan!
Al wel, maar daar komt ge niet ver
meê! Ge kunt daar moeiliik iets meê
doen!
Dat is inderdaad de redeneering van
diegenen die meenen dat er maar één
werk van Barmhartigheid bestaat. En
dat is verkeerd. Er zijn er nog immer...
veertien: zeg ze maar op iederen avond
en ga dan eens na in U zelf hoe dikwijls
in den dag ge gelegenheid hadt een of
ander van die vele werken te verrichten.
Ge zult zelf verbaasd staan bij dat on
derzoek. De Samaritaan haalde laatst zijn
beurs uit. Wat hij eerst deed was toch
wel zich bekommeren om dter sukkelaar,
die te lu-eunen lag m een dijk, bezijden
de baan?
Hoevelen zijn er nu niet, die wachten
op verzorging en verpleging?
Niet van een docter, want ze zijn ziek
noch gewond, maar ze zijn... ’t hart in.
We moeten mekaar opheuren, mekaar
steunen in dezen barden tijd. Courage
is de beste medecijne zei een oude ge
neesheer. En er ziin van die ziekten waar
poeiers noch Dillen, noch sommifère,
noch tisane beternis brengt. Daar komt
de Samaritaan met de olie en den wijn
van het blij-opbeurend woord. Hij kan
een half uur en zelf vele halve uren bezig
zijn met dien mensch d;e de kop liet val
len. met dat gezin waar de futer uit is.
Kijk ’s naar uw buren waar moeder al
leen thuis is met een hoop kinders. Is er
niemand bij U die een handje kan toe
steken! Om te helnen verstellen, te helpen
wasschen? Is er niemand die ’s Zondags
voor een paar uur moeder kan vervangen
thuis, zoodot ze tbd vindt om Mis te hoo-
ren en dèar om hulp en troost te gaan,
bij O. L. Heer? Niemand die even moeder
kan vervangen wanneer z? naa" ’t ge
meentehuis moet loopen om zegels of om
vele histories? Kunt ge dan geen belang
stellen in de kleineren of de grooteren
daar waar moeder de heele... boel op ha
ren hals heeft?
Niemand kan voor allen zorgen
maai- zoovelen kunnen voor iemand zor-
[geii
Dat zei onze nastoor Zondag in zijn
preek. Dat heb ik voelen inslaan bij de
menschen.
Wje een hart heeft vindt nu gelegen
heid te over om we-ken van barmhartig
heid te verrichten. Er zijn er, wel geteld,
veertien.
We hadden er veel verleerd. We moeten
die alle weer leeren kennen en begrijpen.
We moeten die weer leeren verrichten.
Niet alleen tusschen Jerusalem en Je
richo; over alle wegen van Vlaanderen
moeten thans de barmhartige Samarita
nen uitgaan. Ze moeten «Legio» zijn...
ontelbaar; want «Legio» ontelbaar is bet
aantal verslagenen langs a'le wegen; niet
alleen gewond naar het lichaam, maar
vooral naar ziel en hart.
Met uw hart en uw beurs zoo ge kunt,
all°s zien met uw hart, met heel uw hart!
Kwam ik een week te iaat.’
BOER NELIS.
Sotzy
°-z
O-, w
op postcheckrelcening 155.70 van
V. Sansen-Vanneste, Poperinge, en
ons b'ad zal U voor het overige
van het jaar telken Zaterdag per
post tehuis besteld worden.
VOOR FRANKRIJK
VOOR DUITSCHLAND
kost een Abonnement tot Nieuwjaar
-«•o»-
deerd werden van uit een Britsch kon-
vooi dat vaarde tusschen Engeland en
Gibraltar, wijl verder van zelfde konvooi
teen destroyer, een korvet en een monitor
gekelderd werden. De acht andere sche-
pen van het konvooi moesten hun heil
zoeken in de Portugeesche wateren. Als
verdere verliezen voor de Britsche han-
delsscheepvaart werden opvolgenlijk ge
meld: 12.000, 1.000 en 6.000 ton.
De Duitsche luchtmacht voerde ook
talrijke luchtaanvallen uit op Britsche
1 havens, vliegvelden en zoo meer, wijl an
derzijds de Britsche luchtmacht bommen
wierp op Duitsche plaatsen zonder veel
schade aan te richten. Een aantal der
Britsche vliegtuigen werden neergehaald.
Bij aanvalspogingenop de Kanaalkust
1 ’lead de R.A.F. nogmaals gevoelige ver-
Jiezen.
1 Aan de Kanaalkust werden op 26
Augustus 23 Brioche vliegtuigen neerge
schoten.
oud-strijders uit d- naburige landen, ook
nationaal-socialistische afvaardigingen
uit Duitschland, kiansen neerleggen aan
den voet van dit monument van offer en
vrede.
Noch gij, Vlaamsche dooden, noch wij.
Vlaamsche levenden, hebben daar iets
aan te wijzigen of iets van het verleden
terug te trekken.
Ook wij blijven met U hunkeren naar
nooit meer oorlogen zulks zonder
passieve lafheid tegenover de waardig
heid is beter dan vreedzame slavernij en
geen volk heeft recht op zelfmoord.
VJij zijn een volk.
En daarom juist moeten wij onze toe
komst zelf bewerken. Wij zijn de dragers
van erfelijke volkskracht, die, door onze,
kultuurschat, deel ujtmaakt van den kul-
tuurschat van de Germaansche volkeren;
en van de menschheid.
Wij staan sterk op ons levensrecht.
Een groot volk, dat houdt van eere en
trouw, kan het vertrouwen van een ander
volk niet beschamen.
Wij zullen eerst en vooral bouwen op
eigen grondvesten; wij zullen sterker dan
ooit onszelf zijn, ten einde ons door zelf-
hervorming, in te schakelen in de her
vorming van de grcotsche sociale orde, en
van de nieuwe ekcnomische orde die on
afwendbaar komen zal.
Wij zullen onze volkspersoonlijkheid
versterken en uitbouwen wat in zich sluit
onze plichten tegenover deze aloude
laghe landen bi der see», tegenover de
Germaansche wereld en tegenover de
menschheid in haar gehesl.
Voor U, Vlaamsche dooden van den
IJzer, met uw prachtsymbolen Van hoo
gere geestelijke waarde, van offerdaad en
volksadel, is het een eeretitel méér dat
het sanktuarium waarin U rust ook in
deze tijden steeds idealisme blijft voeden
om allen op te roepen voor de vrijwaring
van uw volk en van de geheele Neder-
landsche stam, voor openhartige samen
werking onder de rasverwante volkeren,
en voor den vrede in een nieuw recht
vaardig en levenskrachtig geordend
Europa opdat dit avondland herrijze met
lageraau die de andere wsrelddeelen
achterwaart» in een boerenwoning binnen te kruipen en dan van daaruit de
Ï«»<I te beschieten dacht deze Sovjet-pantserwagen zich zorgvuldig te bevrij-
Mfest hei hielp hem piet», korten tijd daarna werd ook hij ijdel aangetrofae» J
Kr
SÜUGA
Kleine berichten 5 fr.
Aankondigingen p. r. 2 fr.
In Stadsnieuws p. r. 3 fr.
Rouwberichten 10 fr.
Tc herhalen aankondigingen
ABONNEMENTSPRIJS ’41:
1 Jaar in Belgie 36 fr.
3 Maanden 9 fr.
6 Maanden 18 fr.
1 J-Xar ff: F65 f
Te Schriel: hadden een broertje van
8 jaar en zijn zusje van G jaar, bij hei
spelen, een busje gevonden, dat zij mede
naar huis namen. Bij het behandelen er
van ontplofte het tuig met groot geweld.
Beide kinderen liepen hierbij zware ver
wondingen op aan armen, handen en bee-
nen. Beide kinderen ïnoesten naar een
kliniek worden overgebracht.
- - Hogland*^-J-
r- u A o*- Kro
