De Wolhandkrab
Om te zaaien
moet men maaien!
Het kan U een
Ki
EEN
MEW
TREKKING
IMBERT
rijkelijke oogst
opbrengen I
81
'T ROOS KRUIS
SB
fè
iill
KA ASSTREMSEL
VAN G8BDEN WI
O
O FR.
naar
Zaterdag
Van de Adamsvork
't huidige tafelservies
1
September
Vermakelijkheden
BRAND VERZEKERINGS
MAATSCHAPPIJ
Bre
Zoekers
Wervik: jl,
75)
OM UW RHEUMATIEK
te verdrijven
Berichten
OFFICIEELS DEALER
HOUTGAS
sassraKSSBSEffiSfflcmas* DE fOPERINGENAAR
.J
en
G ER AR
GELDPLAATSINGEN
1
RECHTBANK VAN IEPER
Verkoopers
BERICHT
UITSLAG AANBESTEDING
ELEKTRICITEIT
«aam»
O
Koopt een biljet der
LOTERIJ WINTERHULP
TE VERKRIJGEN BIJ ALLE BOEKHANDELAREN
IBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBalBBBBBBBBBBBaBB3l33S32I3l|||
Het grootste gevaar voor onze visscherij
onze dijken
IS DE BESTE EN VOOR-
DEELIGSTE
BELGISCHE
HYPOTHEEKMAATSCHAPPIJ
SPAARKAS
BETAALT GEEN VERLOREN
HUISHUUR
CÉSAR MOTTRIE
HUIS MET TUIN of VILLA
AANKOOP
VAN OUDE PHONO-PLATEN
aan 7 frank het kgr.,
zelfs gebroken platen.
HOLLANDER, 4, IEPER.
DE SAMENWERKENDE
VAN POPERINGE
Koppers
van
G. BOURDEAU
Éi
Vraag aan uw Briefdrager
een Abonnement op
«DE POPERINGENAAR
J. MULLEMAN-VERMEERSCH
Leiestraat 44 Bij de Leiebrug 0^’j
- KORTRIJK
SCHOENMAKERS
GROOTE PARTIJ OUDE LEESTEN
zou een snuifje Zouten
iederen dag voldoende zijn
Weet gij waarom gij aan rheuma-
tiek, lendenpijn en ischias lijdt
Het is omdat, b.j gebrek aan sommi
ge minerale zouten, de uitscheidin
gen te wenschen overlaten en Uw
lichaam vergiftigd wordt. i
Neem lederen morgen een snuifje
Kruschen Salts en spoedig zal weer
alles In orde komen. De kleine do
sis» Kruschen is de druppel smeer
olie in het drijfwerk. Zij is onmis
baar om de goede werking van Uw
inwendig mechanisme te verzekeren
en de afvoering van de giftstoffen
mogelijk te maken. Gij hebt zeker al
over de goede uitwerking van Kru
schen hooren spreken. Misschien
kent gij zelfs rheumatieklljders, die
de kleine dosis verlost heeft. Wel
nu dan Aarzel niet langer. Weldra
kan voor U een nieuw leven begin
nen dank zij Kruschen. 12 fr. 75 en
22 fr., alle apotheken.5709 1|
DUBBEL EN ENKEL
KAASSTREMSEL
1. - ROND POPERINGE
2. - TE IEPER
G. BOURDEAU,
VRIJE VAKSCHOOL
VOOR SCHOENMAKEN
IZEGEM
Zn- d»
EEN MENSCH VAN GOEDEN WIL
VERSCHENEN
KST';
ER ZIJN GEEN TOOVERAARS
MFFR I Niemand kan U in 3 mnd.
BEHEERRAAD:
CALMA-^stsiroop
stilt dadelijk den hevigsten hoest.
Algemeen Depót der SOPROLAC-pro-
dukten en PANFERMA, enz. Alle
produkten voor het opleggen van eieren,
boter, vleesch, groenten, fruit.
ALBERT DELANOTE
LANGEMARK.
WJ A P
UIT OUDE KRONIJKEN
ISBBaBSSBBBBBBBaBBBSBBBBaaKa
ONZE VISCHMOORDENAAR.....
WOLHANDKRAB,
VISCHMOORDENAAR
ALLERBESTE
APOTHEKER R. LEPLAT
RIJSELSTR. 14, WAASTEN
Vraag aan uw Briefdrager
DE POPERINGENAAR
HOFSTEDEN TE PACHTEN
STAD IEPER
IBBBBBBBBiKaaBBBCaaBSISSBDD93A
STAD IEPER
VOOR BRUILOFTEN - ANDERE
PLECHTIGHEDEN EN REIZEN
TE KOOP
GÉVRAAGD
gekwame Smid en een Autogeensoldeer-
der, bij Maurice Decrock, Reningelst-
steenweg, Poperinge. Seffens.
Ne?o Meisje, om in café te helpen, van
18 tot 20 jaar. Veurnestraat 4, Pop.
VERLOREN
EEN CHINEESCHE KRAB
IN EUROPA
iyyi'iiM>»j.
5»
f
UIT TER HAND TE KOOP
wij
£amion
OPENBARE AANBESTEDING
uren
A
I
zand.
i
i
Maakt U eigenaar door betaling
van een huishuur aan 2 intrest.
Inlichtingen: J. SIEUW,
Oievaarstraat 14, Wervik.
Waarom lijden aan
HOOFDPIJN
MIGRAINE
TANDPIJN
GRIEP
RHEUMATIEK
ZENUWKOORTSEN
Pijn der
MAANDSTONDEN
Maloulaan 28-30
IEPER. - Tel. 149.
DE KONTROLEUR DER DOUANEN
TE POPERINGE, wens.cht een praktisch
TE HUREN TE POPERINGE.
Liefst met moderne opvatting.
Inl. ten zijnen huize Doornstr., Poperinge.
Zich wendenMuziekhuis ALBERT DE
- gesticht in 1904 -
Huizen
Hofsteden
Landerijen
Bedrijf.-
uitbatin-
tingen
U zult vinden hetgeen U zoekt
ten bureele van
Makelaar in goederen,
IEPER, 1B Ste-EIisabethstraat.
Spreekuren; van 9 tot 12 u. voormiddag.
POTASCH OP STOPPELLAND,
GEEFT OVERVLOED op klei en
- ORTHOPÉDISTE -
TE KOOP.’ Zich wenden Chaus-
sure® de l’EscautDendermonde.
’ijn der J&URB
dstonden
als de gS
Wonderbare BRUINE POEDERS
van
der Apotheek DE POORTERE
Sint-Niklaas-Waas
U oogenblikkelijk, zonder schadelijke
gevolgen van deze pijnen zullen be
vrijden.
De doos van d poeders 4 jr.
De driedubbele does van
SS poeders 10,00 fr.
Te verkrijgen in alle
goede Apotheken of
vrachtvrij tegen
postmandaat.
Gebruik ze ecus,
zult nooit geen an
dere meer gebruikciw
en draagt als
•-ter’1
BAKKERIJ, zeer modern ingericht, be
staan onfciddellijk verzekerd. Seffens vrij.
115.000 fr.Vier aaneenboudende WERK
MANSBUIZEN met 1800 m2
hof, Meenensteenweg.
70.000 fr.: BURGERSHUIS, Minneplein.
50.000 fr.: WOONHUIS, Neerstraat.
Wilt U UW KAPITALEN STEEDS
VRIJ EN BESCHIKBAAR houden en
er toch een intrest van 4% netto van
genieten. Wendt U dan tot
Makelaar in Goederen,
IEPER, 1B Ste-Elisabethstraat.
9BBBBSBBBB3BBBBBBBBBBBBBBBBB
*B
Sedert uDe M FoMetar «u "Pastoor Cat* frons kunne triomfantelijka
omreis doorheen h«i *LaanM*A« kaal lubtai >«dbK*n, wevii mm «/le r^den Vlaanderen da
vraag gesteld waarom onae vUmiwu/h atMMMkm niet d« jjrlogeakctd geven een bock ve»
GERARD WALSCHAP fan v Mreiiitpiw ko«p«n? bij voorkeur tijn «tuchtig werk
gtKiUedenis ren Thi/s Qt+rtons, aan man dis gtea «arrcAf ka* tien
«.nu kost Let 4930 frank H—*
‘Welnu. het onmojldlJU b gehexrd. tiohier.
1. - Omdat de Bestuurraad samengesteld
is uit Poperingenaars die van iedereen
gekend zijn;
2. - Omdat al de aandeelhouders Pope
ringe bewonen
3. - Omdat het gestorte geld in Pope
ringe blijft:
4. - Omdat de Maatschappij reeds een
aanzienlijk reservefonds bezit:
5. - Omdat de brandschaden ten spoe
digste geregeld en vereffend worden:
6. - Omdat de premiën verminderd wor
den 15 vanaf het vijfde jaar.
Alle inlichtingen te bekomen bij de
H. JULIEN VANDOOREN, Zaakvoen
der, leperstraat 23, POPERINGE.
elf talen aanleeren. Maar wij
kunnen U in gepast, tijd enkele vakken
FLINK onderwijzen. Bedienden, hande
laars. vergroot uw talen en handelsken-
nis. W;n na den vrede de plaats die U
past. Volg ’n corresp.kursus. Degelijk,
goedkoop. Vraag onze kostelooze prach
tige brochure eens. A.B.T.I, St-Ber-
nard 15, Hemiksem, Antwerpen.
IBBBBBXBBBBBBBBBBBBBBQBBBBBB
SPAARBOEKJES.
Intrest: 3.00 - 3,25 - 3 50 - 3.75% netto.
LEENINGEN OP VASTE GOEDEREN
M. Baron Jean Cogels, Voorz., Afg. Beb-
M. Emile Jacobs, Beheerder.
M. Alph. Uilens de Schootcn, Beheerde
M. Paul Van den Bosch, Afg.-Beheerde
Om meer inlichtingen te bekomen g£*
lieve U te wenden tot onze agente
Kroinbeke: Mevr. Wed. Denys-VerhaegW
Be veren a/IJzer: J. Tahon, On’;TSc<;L
Oostvleteren: Mcj. Yvonne Valt Hom
Nieuwkerke: Cyr. Mahieu, Gcm.'Ontv
Meesen: G. Dehem, G. Cratrystr. 41,
Ploegstecrt: V. Menet, 109 rue dAmien"
Roesbrugge: G. Delplace, Gein.-On‘v’
Waasten: l’ierre De Simpel, J«o.taris-M
lier, Bruggestraat 22bis, Poperinge'.
foog, zoo goed als nieuw. Gasthuis
straat 20, Poperinge.
JJespmachlen, in nieuwen staat, bij Wed.
Danès Urbain, Oostduinkerke-Baden.
Ter Apotheek
De Apotheek is enkel gesloten den
Zondag namiddag.
ZONDAG 31 AUGUSTUS 1941
POPERINGE.' Combatbolling fnet
de Gaaibol, In de Concorde bij Pierre
Beerens, tegen «Het Roosje». Inschrij
ving te 3 uur, begin te 4 uur.
WESTVLETEREN. Groote Wed
strijd voor Kraaihaantjes, prijzen volgens
aantal hanen te spelen, in 2 seriën: van
1 tot 175 en van 176 tot 350. Bloem voor
meeste getal en verstkomenden met vier
hanen. Inschr. te 2 uur. Spel te 3 uur.
Bij Michel Pyck, herberg «De Nachte
gaal
OVER TE NEMEN TE BRUSSEL
Wogmxs dubbel gebruik
ELEKTRICITEITSUITBATING
met agentschappen van belangrijke bui-
tenlandsche fabrieken. Stock goede
ren: 110.000 fr. Jaarlijksche bewezen
opbrengst100.000 fr. Over te laten
voor 160.000 frank.'
Inl. bij A. VAN HALEWYN, Wervik-
straat 22, KOMEN.
Er wordt ter kennis gebracht dat df
«Dienst voor Inkwartiering en Opeischin-
gen» van bet Stadhuis (bureel 2), OVER
GEBRACHT is naar de DIKSMUIDE-
STRAAT 22 (Crédit Anversois).
De Burgemeester,
J. Vandergbote.
Firma met werkplaats voor het
fabricetren van kunstmatige bee-
tien en mckanische apparaten.
Aangenomen door het. Ministerie
van Arbeid en Sociale Voorzorg,
Hospitalen, .Klinieken, Openharen
Onderstand. Ziekenbonden, Inva-
lïdden, enz.
LET WEL OP HET ADRES.
HUIS VAN VERTROUWEN.
^aamloozc Vennootschap gesticht in
40 Lange Nieuwstraat, ANTWERPEN-
Private onderneming beheerd dour
koninklijk besluit van 15 December
HandelsregistcrAntwerpen Nr
Kapitaal en Reserven: fr. 31.250.000.
Alle problemen lijn opgeloil met
“COMPOS" Damenverband
Hygiëne, reinheid en... men blijft FÜ.
6. p.rlett. hygiënisch. han<t
V ’I groei2, Konlng Albert PI. Lerleberg
Verwoed gevecht tusschen blauwers en
de Rijkswacht te Geluwe. Op 31 Mei jl.
had te Geluwe een hevig gevecht plaats
tusschen een 20-tal blauwers en de wacht
meesters Robaeys en Timmerman van de
brigade van Wervik, op dienstronde. Daal
de aankomende blauwers niet wilden stil
houden op het bevel door de Rijkswacht
gegeven, lukte het de wachtmeester Tim
merman net rijwiel van een hunner vast
te nemen en een zak peulvruchten van
het rijwiel los te krijgen. Al de blauwers
sprongen van hun rijwiel en vielen bo
venarms op de mannen, hen stampend,
slagend en verwijtend. Het ging er vrij
erg aan toe en een Rijkswacnter na een
schot in de lucht gelost te hebben, zag
zich gedwongen op de aanvallers te schie
ten om zijn gezel te ontzetten. De kogel
kwam terecht in het been van zekere Ha.
Odiel van Wevelgem.
Stonden als daders terecht: Def. Joris
van Meenen, die als aanhitser en hoofd
der bende door de Rijkswachten aanzien
werd, en Ha. Odiel. Def. maakte verstek,
ziek zijnde. Ha. had reeds 25 dagen voor
arrest ondergaan. Toen de Heer Proku-
reur aan het woord kwam, vroeg het
achtbaar orgaan een strenge toepassing
der wet en door het feit C met de toepas
sing van art. 299 zooals aangegrepen in
de dagvaardiging, doch de toepassing van
art. 281. Na de verdedigers van Ha. Odiel
gehoord te hebben, Verwijderde de recht
bank zich om te beraadslagen. Na een
kwart-uurs werd de zitting hernomen. De
rechtbank veroordeelt Def. Joris voor de
feiten A, C en D, die zich mengelen, als
de feiten gepleegd en daartoe aangezet
te hebben, tot 3 jaar gevang; voor het
feit B tot 1 maand gevang en 350 fr.
boete of 15 dagen gevang. Ha. wordt voor
de feiten A, C en D, die zich mengelen,
veroordeeld tot 25 maanden gevang en
voor het feit B tot 1 maand gevang en
350 fr. boete of 15 dagen gevang. Na de
uitspraak vraagt de Heer Prokureur des
Konings de onmiddellijke aanhouding
van de 2 betichten. Na een korte beraad
slaging beveelt de rechtbank deze aan
houding en Ha.,, alleen aanwezig, wordt
.gevankelijk door de Rijkswacht wegge
voerd.
Gemengelde melk. Del. Marie-Louise,
van leper, verkocht volle melk aan 2,25 fr.
per liter, waarbij zij echter in de ver
houding van 50 afgeroomde melk ge
voegd had. De rechtbank veroordeelt de
betichte tot 1.400 fr. boete of 2 maanden
gevang en tot de kosten; zonder voor
waarde.
60 Mengeling. T. Z., van Pope
ringe, is beticht de volle melk vervalscht
te hebben met afgercomde melk in ver
houding van 60 De rechtbank veroor
deelt de betichte tot 1.400 fr. boete of
2 maanden gevang en tot de kosten; zon
der voorwaarde.
10 Verhouding. Verm. Kamiel,
landbouwer te Hollebeke, verkocht volle
melk, welke bij ontleding bleek 10 wa
ter te bevatten. Verm. wordt voor de fei
ten A en D veroordeeld tot 350 fr. boete
of 15 dagen gevang en tot de kosten:
zonder voorwaarde. V. I., zijn meid,
wordt veroordeeld tot 35 fr. boete of 1 dag
gevang; voorwaardelijk ged. 1 jaar.
in groote hoeveelheden op de scheeps
huid vastgegroeid zitten, en alzoo de lan
ge oceanenreis meemaakten om ons met
hun tegenwoordigheid te komen ver-
eeren». Op deze wijze-Vverd de Wolhand-
krab overgebracht naar een ver verwij
derde landstreek, waar ze echter gunstige'
ontwikkelingsvoorwaarden heelt gevon
den.
.Sinds 1912 dus heeft de Wolhandkrab
zich in de rivieren der kustzone verbreid
van Frankrijk tot aan Rusland, terwijl zij
ook in Engeland, Finland en Zweden is
binnengedrougen.
En voor ons is dus het jammere feit
te verwachten dat deze krab zich steeds
meer zal uitbreiden over de binnenwate
ren van West-Europa, waarbij zij vooral
gebruik zal maken van de scheepvaart-
kanalen welke de verschillende rivieren
met elkaar verbinden.
Het feit dat de Wolhandkrab zich al
leen in zee kan voortplanten zou de ver
onderstelling kunnen wekken dat haar
uitbreiding in de rivieren beperkt is, maar
de snelheid van verplaatsing is zoo groot
gebleken dat de verspreiding ervan te
recht onrustbarende afmetingen heeft ge
nomen.
Aanvankelijk meende men dat deze in
dringer onschadelijk was aangezien hij
geen directe schade aan de visscherij
toebrengt, en men dacht zelfs dat de wa
tervogels deze krabben zouden binnen
smullen in plaats van visschen, omdat ze
een overvloedig voedsel zouden opleveren
waardoor deze krab zelfs, nuttig voor de
visscherij zou zijn. Maar, er is een maar
bij... watervogels laten wolhandkrabben
liggen ’t is geen, .spek voor hunnen
bek en in plaats van nuttig, is de wol
handkrab een echte plaag geworden. Door
de groote aantallen waarin zij voorkomt
(ecu wijfje legt per jaar gemiddeld
500.000 eieren) vormt zij een gevaar
lijke mededingster-voor de visch bij het
voedsel zoeken. Vraag het maar aan onze
visschers, die weten ’t wel, daarbij komt
nog dat. als ze in massa gevangen wordt,
eenvoudig weg de netten doorknijpt, en
dat ze,... alle «goe» zaken bestaan uit
drie, enorme schade doet aan de oevers
en dijken, doordat zij deze geheel onder
mijnt met lange'gangen die zij graaft.
Deze holen reiken tot 1 m. diepte, zijn
ovaal en naar beneden gericht en gelegen
onder den waterspiegél. Op sommige
plaatsen trof men tot 30 gaten per vier
kante meter dijk aan. Eenmaal die gaten
gemaakt zorgen dan water en ijs om het
vernietigingswerk voort te zetten.
Van uit die gaten, waar zij zich ver
schuilen, bespieden de krabben hun prooi;
zij vluchten naar hun schuilplaats toe als
er gevaar dreigt.
De wolhandkrabben verlaten vooral ’s
avonds het water en... men heeft reeds
op een lengte van 150 m. zoo maar 26
van die lieve diertjes ontmoet die hun
avondluchtje gingen scheppen.
Tot nu toe heeft men nog GEEN mid
del gevonden om de wolhandkrab in haar
uitbreiding te stuiten en... eventueel uit
te roeien, doch we hopen dat iedereen
zal medewerken om deze nieuwe plaag,
die onze visscherij en onze waterwerken
bedreigt, te bestrijden. In alle geval moe
ten steeds alle gevangen of gevonden
wolhandkrabben vernietigd worden. Wie
dit leest zal de wolhandkrab gemakkelijk
herkennen. Lang zal hij daarvoor niet
moeten visschen. Meer krabben als visch...
maar deze raad aan allen NOOIT EEN
WOLHANDKRAB LEVEND LATEN
ONTSNAPPEN1
Een der Ware Visschers
Geeft veel Kaas met fijnen smaak.
Te bekomen bij:
14 Aug. Te 3 uur, voor.Heer Em.
Clacys, afdeelingshoofd bij het Provincie
bestuur, 4 Burgplaats, Brugge, gewone
onderhoudswerken in 1941 aan de pro
vinciale banen der omschrijving VEUK-
NE-DIKSMUIDE.
CAPPELIER O. en F., Ecrnegem, fr.
182.415,47Clacyssens Alt., Gistel, 210.520
fr. 64; Casteleyn Ad., id., 210.586,90 fr.
Amery J., Beerst, 228.683,16; Wydoóghe
J„ Gistel. 230.583,80; ’t Jonck H„ Oost
ende, 243.389,40 fr.
18 Aug. Te 11 uur, op het Provin
ciaal Commissariaat voor ’s Lands We
deropbouw; 63 Doornikstraat, Kortrijk,
verbeteringswerken in den steenweg naar
Vlamertinge en in de Clijttcstraat (rij
wegen in beton of in nieuw kasseiwerk)
te RFN’TNTGFT ST
MAHIEU, leper, 2.260.326.09 (in groote
kasseien porfier)Beun, id., 2.332.222,85
(in cementbcton) of 3.109.734,05 (in gr.
kass. porf.)Wydooghe, Gistel, 2.618.008
fr. 55 (in beton) of 3.009.093,55 (in mo-
zaïekkeien) of 3.219.559,55 (in kass. gr.
staal) Casteleyn, Gistel, 2.642.292,62 (in
gr, kass, porf.).
Moesten we de uren tellen in ons leven,
die we aan tafel hebben doorgebracht,
<lan zouden wij bet tot verschrikkelijk
groote getallen zien komen... En de ta-
felurén zijn wel van de vroolijkste en
aangenaamste uit, niet alleen om het ge
not van zijn honger te stillen met mal-
sclie spijzen, doch ook om de gezellig
heid en samenhoorigheid van het ééne
huisgezin rondom den disch. In mijn
jongste vlegeljaren toen ik mee mocht in
vacantieuren om te zanten of patatten
te rapen langs den boschkant, heb ik
meer dan eens mee aangezeten rond de
zware antieke boerentafel. Nog stond het
plateel met aardappelen in 't midden, de
boerin goot er de geurige ajuinsaus op
met schelletjes spek en ya» alle .wind;
stréken was het weldra een totaalaanval
d;> den dampenden patatten toren. Ja, laat
me Keggen, zalige momenten. Kom nu
niet. ..af met uw stadsmanieren van zus
e i zoo.,, ik zeg dat ik het lekker vond,
e:i al. was het onder den oorlog, en al
waren de velletjes vleesch geteld, het
smaakte, beter dan ooit. Evenals de kar-
liepap uit de diepe teil.
Veel is er in deze enkele jaren al ge
beurd en veranderd bij de tafelmanieren,
ook te lande. Op tafel heeft elkeen nu
steeds zijn eigen bord en eigen gerief...
Is het dan niet eens bij U opgekomen
te vragen boe er vroegereeuws gegeten
werd.,. Als gij uw handig tafelgerief
hanteert, lepel, vork en mes, denkt ge
dan nooit hoe onlekker het was toen men
zich nog alleen met de Adamsvork be
diende...
Er zou een boek te schrijven zijn over
de tafelmanieren doorheen dén loop der
tijden. Van af den tijd dat men het
vleesch aan ’t spit stak, over 't vuur te
roosteren hield en dan maar afvrat; van
af den tijd dat men in burchten en hoe
renhuizen begon op houten plankjes te
eten, en te slurpen uit aarden teilen.
En van burchten en heeren gesproken 1
Tot in den Spaanschen tijd was het
vleesch en het brood de hoofdspijs van
alle voorname tafels. De burchtheeren
trokken niet allen op jacht uit plezier
doch ook uit nooddruft. Jachten en steek
spelen binnen de leenroerige heerlijkhe
den werden meestal besloten met een
overdadig feestmaal. Daar elkeen nog
met zijn handen at, was het een alge-,
ineen gebruik vóór en na het eten de
handen te Wasschën. Zwijnengebraad,:
Ijyrt en ever, patrijs en spreeuw kwamen,
overvloedig op tafel. Als tusschenspijzen
kwamen allerlei verrassingen, als daar
...A 1..
gels. Bij ’t opensnijden vlogen de vogels
de zaal in. Men liet er seffens de valken
op los, zoodat het een luchtgevecht was
boven den n-iiddeleeuwschen disch. Die
feesten ontaardden menigmaal in aller- I
kostelijkste braspartijen, coodat menig
heer er ten slotte door geruïneerd werd. 1
Als fijnste drank gold alsdan de wij’n ver-
koeld met ijs en gekruid met kaneel, gi- i
roffel en andere sterke smaakjes. 1
Meer weelde en rijkelijker uitzicht in
leven en kunst werden na de kruisvaar- 1
ten uit het Oosten meegebracht. Er werd i
nog meer gevogelte en visch verorberd.
Op de spijskaart kwamen pauw, ooivaar,
zwaan, reiger, gekruid en met koeken
opgediend.
Van dan af werd ook meer zorg be
steed aan het opdienen. De mensch eet
toch immers ook met zijn bogen. We
zien weerom het tafellaken in die twaalf
de eeuw opduiken.
De Romeinen gebruikten geen tafel
kleed doch bestrooiden hun disch met
bloemen of bladeren die verdroogd wa
ren.
Daar het dier in staat is enkele
buiten water te leven kan het zich ook
over ’t land verbreiden, vaak ziet men ze
zelfs in boomen klimmen en in de groot
ste Europeesche havensteden gebeurt het
dat ze in de kelders kruipt van de dichtst
bij de dokken liggende huizen.
De Wolhandkrab heeft een groot weer
standsvermogen tegen schommelingen in
het zoutgehalte en kan zelfs den over-
gang van zeewater naar zoetwater zon
der nadeel verwerken. Doeh in de rivie
ren vindt men alleen oude exemplaren en
vooral wijfjes zonder eieren. (Zoo heb
ik er eens in de Poperingevaart, juist
buiten Westvleteren, 15 opgehaald over
een afstand van ongeveer 100 meter.)
De wijfjes met eieren vindt men slechts
in alle brakke water van de riviermondin
gen, b. v. binnen de sassen van den Ijzer
te Nieuwpoort-Bad, waar ontelbare spe
cimen zich gevestigd hebben en van daar
uit alle West - Vlaamsche waterwegen
spijzen. De voortplanting schijnt zich dus
in het ondiep kustwater te voltrekken en
niet in <le rivieren. Tegen dien tijd moe
ten de dieren de zee dus opzoeken om er
hun eieren te gaan leggen en dit tegen
de kusten waar na het uitkomen der
eieren de larven hun gedaanteverwisse
lingen ondergaan. De nieuwe generatie
der jonge krabben zoekt de riviermondin
gen en trekt dan om de beurt de rivieren
op tot ver in het. binnenland.
HOE ZE NAAR HIER ÓVERKWAM
In 1912 werd deze Chineesche krab voor
het eerst in Europa, en wel in Duitsch-
land, waargenomen. Op welke wijze het
dier uit China ingevoerd werd weet men
niet met zekerheid doch sterk kan men
vermoeden, dat enkele exemplaren zich
vastgehec) t hebben tusschen de wieren,
polypen en eendenmossels. «lie .doorgaans
was in dergelijk doekje dat de genoodig-
den de rest der spijzen meenamen voor
de thuisblijvers. Als ge nu naar een
hespesouper moet en uw liefste vrouwke
zegt: «Ziet dat ge een schel hesp mee
hebt» zou zoo’n oud Romehwch gebruik
U goed van pas komen.
De Germanen, onze vierkante en on
gecomplimenteerde voorvaderen, maak
ten kort spel met al dezen Romeinschen
tralala. Karei de -Groote zat als een boer
aan een rauwe houten tafel. Stilaan werd
de tafel gedekt, eerst met leder, later met
perkament, daarna met groene weefsels.
Het kostbare tafelkleed kwam eigenlijk
maar in voege na de kruisvaartenge
kleurde bonte laken kleederéh die ih de
13' eeuw met een tafellooper belegd wer
den, eerst gekleurde, later witte, en bezet
Werden met spreuken, schilden, teekenin-
gen, enz. Zoo groot was de inVlbed van
het tafelkleed dat bij scheiding of on
genade het tafelkleed bij het laatste maal
werd doorgesneden. Zooals wij thans
zeggengescheiden van tafel en bed.
Servetten zijn weer in de mode geko
men, toen 'de genoodigdheden, om hun
fijne manieren te betoonen, hun handen
en vingers vol saus en vët niet meer aan
hun kleeren doch aan het tafellaken af
veegden. Het servet kwam dus eerst in
zwang rond de jaren 1600-1709. Een eeuw
later werden de gasten nog servetten
toegereikt, die natgemaakt waren, om
handen en mond af te vegen, lijk men
op sommige plaatsen nu nog steeds een
handdoek op tafel aantreft waar 'elkeen
na het eten van 'n appelsien, een kers
of peer of druify de vingers kan aan af
vegen.
Hoe langer hoe meer werd het inzicht
der tafel verfraaid, bloemen en groen
komen er ook weer bij- te pas. Het
sneeuwwitte tafellinnen (of papier!)
komt bij voorname maaltijden nog steeds
op de eereplaats.
De geschiedenis heeft ons tal van
anekdoten over dit alles bewaard. Zoo’
b. v. deze van een Brugschen burgemees
ter, die door den Franschen koiïing ten
disch genoodigd werd met een gariself
gevolg Vlamingen. De koning kon hen
niet goed verdragen en om te toonen
dat ze niet bij’zonder goed gekomen wa
ren, lagen op hun houten zetels geen
kussens. Heel kalm en waardig plooiden
de Vlamingen hun kostbare Vlaamsch-
liken mantels samen en gingen er'óp
neerzitten. Na den maaltijd lieten ze de
mantels liggen. Dienstlui kwamen er mee
achterna geloopen. Doch de Vlamingen
eenmaal een reuzenkoek niet levende vo- weigerden ze hooghartig en zeiden: «Hét
past niet dat mén' de kussens meeneemt
van tafel.». Zoo gaven ze den Franschén
koning een les in welgemanierdheid. Het
was immers in den, tijd dat de Vlaamsche
hoofschheid heel Europa door beroemd
was... Als wij onze huidige tafelmanieren
bedenken moeten wij toegeven dat we
op dit gebied, ver verachterd zijn. Het
is immers soms akelig om aan te zien,
hoe sommige menschen niet het minste
verstand hebben van aan eén voorname
tafel aan te zitten en zich effenaf be
lachelijk maken. Het gebruik van het
servet, het nemen van zout met den mes
top. het snijden van vleesch met mes en
vork, de juiste houding van het tafel
gerei, het aangeven en opdienen der
spijzen, zijn zooveel dingen, die wel klei
nigheden schijnen doch in den grond een
mensch bestempelen als een ongemanierd
of als een beschaafd menseb.
In huishoudscholen, jeugdbonden, ver
gaderingen moge er op gewezen worden.
Wij moeten immers niet alleen innerlijk
doch ook uiterlijk een voornaam volk
Servetten werden door de gasten wezen. Wie het wil leeren en er op let-
zelf meegebracht. Het was een linnen of ten kan het zeer gemakkelijkEn zal er
kAtoerièn doekje, «niapp.v» geheeten. Hét veel eer en profijt bij winnen! L. J.
WBBaBBBBBBBBBBBBBflBBBBBBBBIBBBBBBBBBBBBBSEBEIBSigBnBEEBBBB
- i
NOORDEN. Streek Valenciennes:
HOFSTEDE, 10 ha. Streek Havesues:
HOFSTEDE, 12 ha. Streek Haeze-
brouck: HOFSTEDE. fG I s Allen met
overname dër volledige bcklceüiyg;
SOMME. Streek Albert Cc-Lfca
ALLERBESTE HOFSTEDEN van 21
ha., van 31 ha. en van 34 ha. Voowleclige
pachtvoorwaarden en matige prijzen.
Zich wenden: OFFICE 1MMOB1LH.R
AGRICOLE, 7 Noordstraat, Harelbekt.
(EBBaBBBBBSBUSBaaiBBl!3ISIKS9£Ba
1. - Dagvaksehool voor Schoenmaken:
3 studiejaren en een vervolmakingsjaar.
Aaitvang der lessen: 15 Sept., om 8^ u.
2. Dagafdeeling voor Schoenstiksters:
Aan vang der lessen: 15 Sept., om 9 uur.
3. - Dagafdeeling v. machinaal Schoen
maken:' (In wording).
4. - Zondag- en Avondafdeeling voor
Patroonmaken en Houtbewerking: Aan
vang der lessenPatroonmaken en hout
bewerking 1' jaar: 13 Sept., om 17 u.; -
Patroonmaken 2e jaar en theoretische op
leiding der houtbewerkersZondag 14
Sept, om 9 uur; - Patroonmaken 3e jaar
en Houtbewerking. 2' en 3®. jaar: Maan
dag 15 September, om 17 uur.
INSCHRIJVINGEN bij E. H. Bestuur
der, Roeselarestraat 41. lezegem, of bij
M. Cyriel Neyrinck, Dhontstfaat 39 te
leper.
Op MAANDAG 8 SEPTEMBER 1941,
zal om 15 uur, ten Stadhuize overgegaan
worden tot de opening der aanbiedingen
voor de HERSCHILDER1NG DES
STRAATNUMMERS van de gebouwen
gelegen op het grondgebied der Stad,
volgens beschrijving en bijzonder lasten
boek, ter inzage in hét Bureel der Wer
ken, ten Stadhuize.
De inschrijvingen moeten bij aange-
toekende verzending ter Post- besteld
worden, uiterlijk den derden dag voof
dien der besteding.
De Secretaris, De Burgemeester,
G. Versailles. J. Var.derghoie.
wendt U in volle vertrouwen tot
EMIEL DECROCK
Taxi, Tel. 95.
leperstraat 136, POPERINGE.
Buffet en Spiegel. Café
des Sportsleperstraat, Poperinge.
ie Dorschmachien, in zeer goeden
staat, te bewegen niet elektrische mo
tor. Inl. Hulstplaats 1, Tielt.
paardenvoituur, Traamkarren en Onder-
deelen, bij Maurice Fleps-Seden, In
de Visscher», Boterstraat. 21, leper.
£amion «Ford», 2 J-j ton. Adres ter
drukkerij, Gasthuisstr. 15, Poperinge.
I^indercharette, zoo goed als nieuw. Inl,
Veurnestraat 52, Poperinge.
gtoofhout in blokjes. Bij Roger Cauwe-
j7erlijk Meisje, 17-18 jviar, reeds gediend
hebbend, voor alle werk, te Poperinge.
Adres ter drukkerij, Gasthuisstr., Pop.
yrouw, 35-50 jaar, voor huishouden van
man met kind alleen. 'Burgerkeukën.
Gemakkelijk onderhoud. In gemeente bij
Veuruc. Adres ter drukkerij, Gasthuis
straat 15, .Poperinge.
Meid, 25-30 jaar, heel goed kunnende ko-
1 ken. Te Poperinge. Adres- ter druk
kerij, Gasthuisstraat 15, Poperinge.
Volkomen Smidsgast. Bij Devos Daniël,
Plaats, Dikkebusch.
gaklrersgast, kost en inwoon, bij Jozef
Valcke, Bruggesteenweg 33, Sint-Jan-
bij leper.
[)eftig Meisje, om in café te helpen.
Inl. bij Gustave Fébure, rue Duri-
breux 26, Bizet.
Reisje, reeds gediend hebbend. Te Po
peringe. Adres ter drukkerij, Gasthuis
straat 15, Poperinge.
^eermeisje en Leerjongen, 14-15 jaar, bij
de Pelswarenfabriek G. Bouckaert,
Vaart, Noordkaai 16, Izegem.
Qrijze Gabardine, met zijden glansvoe
ring, Opgeraapt door wielrijder rij
dende richting Poelkapelle. Op 15 Aug.
j.l. te Jonkershove. Goede belooning bij
terugbrengen. Adres ter drukkerij, Gast
huisstraat 15, Poperinge.
2^warte RegenatsaMd, Idsüiigheden,
op de baan V«nme-ïeper, op Woens
dag 24 Augustus j.l. Adres ter drukkerij,
Gasthuisstraat 15, Poperinge.
DE ERIOCHEIR SINENSIS OF WOLHANDKRAB.
Het mannetje, in tegenstelling met de menschen, is het fierste, en draagt als een
soort moffel juist achter de sterke scharen, terwijl het wijfje zich tevreden stelt
met min omslachtige behaarde scharen; in vergoeding is de onderzijde van het
wijfje sterk behaard. Van beide zijn de 2 laatste pooten het meest en het sterkst
behaard. De andere pooten van het wijfje zijn niet behaard. Buiten de beharing
gelijkt het wijfje, op den rug gezien, wonderwel aan het mannetje, daarom hebben
wij ze niet gereproduceerd.
Ja, ze klagen putten in de steenen, onze
visschers.
En niet alleen omdat hun vischrant-
soentje en hun, liefhebberij ermee naar
de vaantjes zijn voelen we het aan, maar
het noodzaakt bns. er iëderefcn’ attent op
te maken dat de visch in onze zoetwater-
vaarten en rivieren haar publieke vijand
Nr 1 heeft gevonden onder den vorm van
de Wolhandkrab, die tegenwoordig in
gansch onze lage landen bij de zee
alle waterwegen beheerscht en er het
vrije leven yan het kleinste visclijö on
mogelijk maakt.
Ge moet geen visscher vait beroep zijn
om het te weten. Het is nog zoolang niet
geleden dat we met ons groepje optrok
ken naar den Ijzer te Elzendamme om
een portie visch... en bleef da: uit,... cm
er ten minste van enkele uren tijdver
drijf in onze mooie Vlaamsch-. natuur te
genieten. We wierpen de lijnen uit...
bleven uren turen naar ’t meedoogenlooze
dobbertje dat stilaan met de strooming
afzakte. Plots, wip... beet!... we haalden
boven... maar welke ontgoocheling, ’t aas
was ër af en een groote vuile olijfgroene
krab hing te bengelen aan onze lijn! De
wolhandkrab.
Ja, ’t visschen is droevig geworden!
Visch wordt er niet meer opgehaald,
er is er geen meer, en al ónze gramschap
mogen we dan uitwerken in ’t platstam-
pen van een groote opgehaaldë krab, zij,
die onze waterwegen en rivieren eer
tijds zoo rijk aan visch stilaan maar
zeker heeft weten te ledigen. Visch is er
niet meer, maar Wolhandkrabben bij dé
vleet, ’t zijn de coloradokevers uit het
water geworden, een echte, pest
Maar leeren we ze van nader kennén.
De Wolhandkrab, welke zich hier heeft
ingeburgerd, zoowel in zee als in het
zoete water, is een krab welke uit China
in F.uropa ingevoerd werd.
Hare echte naam is Eriocheir Sinensis
(H. Milne Edwards), maar ze is meer
bekend onder de naam Wolhandkrab
naar aanleiding van haar sterk behaarde
scharen. Haar kleur is olijfgroen en ’t
lichaam (carapax) bereikt een breedte
van ongeveer 7,5 cm., dus omtrent de
zelfde grootte als de teekeningen hier
boven.
In Cljina bewoont deze krab het brakke
water (zoutachtig water)doch zij kan
zeer ver de rivieren opgaan; in de Blau
we Stroom heeft men er gevangen op
een afstand van 1309 kim. van de mon
ding.
S’?//
