DE OORLOGSTOESTAND OLIE KOMT BOVEN DE WAARDE VAN DE MUNT RATTE VYNCKE! ZWARE ZEESLAG IN DE KORAALZEE 1 Bevoorrading De Kroniek onzer O Z E A N Twee AssssrSkcsassscfce Vis®g£ass^iK©@a§®rscS3e@SGo eu eea Skigsship gekelderd 3S‘ JAAR. Nr 20. UITGAVE ZATERDAG 16 MEI 1942. WEEKBLAD: 75 CENTIEMEN VERSCHIJNT WEKELIJKS. In de Amerikaar.Gcke wateren werden 21 schepen tel zinken gebracht In de Krim werd het Duitsch-Roemeensch offensief ingezet WEST-VLAAMSCHE GROOTEN JAPANSCHE OPMAR SCH IN VOOR-INDIE fe. KATHOLIEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD. TOKIO GEEFT HET VERLIES TOE VAN EEN VUEGTUIGMOEDERSCHIP «DE POPERINGENAAR TER DOOD VEROORDEELD EN TERECHTGESTELD DE STRIJD IN HET VERRE OOSTEN BELGISCHE ONDERHANDE LINGEN BETREFFENDE HET AANWERVEN VAN LAND- BOUWSEIZOEN ARBEIDERS ZES DIEVEN VAN RANTSOEN- ZEGELS TER DOOD VEROOR DEELD IN NEDERLAND -- DE STRIJD IN HET WESTEN EN ATLANTISCHEN OCEAAN DE STRIJD OP HET DUITSCH-RUSSISCH FRONT 4 anBsnMEMBnnBHnBBnnBranmBaBZBsaBaasBssssBsaaiaBBs STORT 22,40 FR. 41,25 FR, BELGISCH GELD. ■BBBaBBBaBQBBaaBBBBBBBBBBSaiSBBBSSiaaBBaBBBEBaBiiiiaSiaSüiiaESiS ^0 is OOSTUITGAVE 1 i3 WESTUITGAVE I DE STRIJD IN NOORD-AFRIKA EN MIDDELLANDSCHE ZEE DE STRIJD OP MADAGASCAR RADIO-REDE VAN DE BRITSCHE PREMIER CHURCHILL iBilSQ9aH&SB3a>KS2ISaS3ai»3SSB iaBR«»aMBBBsa3Kï3S3$snsns2£3: ifiMssaasa&assai-ssaaaaflsiflsazaa ossaaBBSBBaaQSBasKMaaacsaaB i eT?fr„“e™ GROOTE ZEESLAG TUSSCHEN JAPANSCHE EN BRITSCH-AMEREiAANSCHE VLCOTEENHE- DEN AAN DE KUST VAN AUSTRALIË Cp Madagascar hebben de Britten Disgo Suarez en Antsirone bezet De V. S. vösi Amerikci stellen eischen omtrent Martinique -d ■ii S'LKUT^ ga Wv i i HST _ggi murauR E3 0X3 BEZORGDHEID Brislms Albany met een FINANCIEEL BELEID te I «Sr I SNMMA.MEN Uitgever Sansen-Vanneste, Poperintre. Telefooa Nr 9. Postck Nr 15S.70. (mid- zwaar een der 'SUben- ''-.bis. pdsclii-1 ■fV/rz. 15 JT. 2 fr. 3 fr. in- Ie -<05- i kunnen instellen, geneigd is het op te pot- te vluchten in onberede neerde beleggingen. NA DEN OORLOG "r ZOEKT GTETS t’huren of te fcoopen, Zoekt g’ een meid, ’n plaats of wat? Zoekt niet langer... plaatst nog heden ’n Kleine «ZOEKER» in ons blad. Aucklanti^X Hierboven zien we duidelijk de ligging van dc Kcraalzee (Korallcn Meer) waar de groote zee slag tusschsa» Japanners en Britseb-Amerikaan- sche vlootcenheden. jjiaats had. VERVOER VAN GERANTSOENEERDE WAREN In overeenstemming met het geval der toeristen en der partikulieren in zomerver blijf, mogen de van woonplaats veranderen de personen, voor het vervoer van hun voor raad gerantsoeneerde eetwaren, zich wenden tot het gemeentebestuur hunner woonplaats tot bet bekomen van een getuigschrift gel dend sis geleibrief. De leden van een producentengezin ten bate waarvan de reglementaire voorafne- mingen werden uitgevoerd, mogen bij ver stek, b.v. wegens huwelijk, hun overblij vende voorraad broodgranen, en aardappelen In verband daarmede wordt in herinne ring gebracht dat de in pensioen verblij vende kinderen van producenten (studen ten, kostgangers, enz.) geen geleibrief mo gen ontvangen voor het vervoer van brood granen, doch uitsluitend, voor het vervoer van het meel of brood overeenstemmend, met het hun als lid van een producenten gezin toekomend rantsoen. DE STAND DER AARDAPPELCONTRACTEN De Nationale Landbouw- en Voedingscor- poratie deelt mede; Maandag 4 Mei waren bij de Hoofdgroe- peering «Aardappelen.» 401.000 dubbels van aardappelcontracten ingediend, wat zoowat 1.500.000 menschen vertegenwoordigt. Men neme to acht dat het hier gaat om afzon derlijk handelende particulieren en dat de contracten afgesloten door tusschenkomst van groote organismen in voormelde cijfers nog niet begrepen zijn. Anderzijds zijn er meer dan 7.000 Ha. brdadkgrond en weiden door gemeenschappen bebouwd, wat ook veel contracten zal opleveren. De Hoofdgroe- peering heeft in het geheel 1.810.000 formu lieren voor aardappelcontracten verzonden. Dagelijks kwamen gemiddeld 10 tot 15.000 contracten binnen. IBBBBBBBBBBBBBB2IMBBBnSB3aCB De Fransch-Belgische onderhandel in- gen betreffende het aanwerven van sei zoenarbeiders, bestemd voor den Pran- echeij landbouw, hebben tot een volledig akkoord geleid. In ruil der landbouw- krachten, waaraan het ten zeerste be hoefte heeft, zal Frankrijk ons voedings waren bezorgen. De afreizen der seizoenarbeiders, die weldra zullen beginnen, worden door de arbeidsambten georganiseerd. Deze zijn speciaal ingericht voor deze werving: in leder Arbeldsanibt hebben specialisten, •inds verscheidene weken, de inschrijving en de selektie van de werkkrachten voor bereid. De Arbeidsambten alleen kunnen zich met de aanwerving van seizoenarbeiders bezig houden; zij bei ’gen aan de afrei zenden regelmatig geviseerde kontrakten, evenals brochures, die allerlei nuttige in lichtingen en raadgevingen betreffend! het verblijf en het werk in Frankrijk be vatten. vorderingen voor de kostelöoze «poorreis tot aan de plaats van het werk worden eveneens bezorgd. Bovendien kunnen de arbeiders, dank «ij een speciaal voor hen ontworpen werk wijze, door de clearing, in den korst mo- gelijken tijd, hun loon naar huis over maken. Reeds enkele dagen na die storting, ontvangen de gezinnen de loonen in Frankrijk verdiend. Het Duitsch Oppergcrecht te s'Graven- hage heeft in eerste en hoogste instantie uitspraak gedaan in het proces tegen 23 beklaagden, betrokken bij een inbraak op 13 Juni van het vorig jaar gepleegd in het gemeentelijk distributiekantoor te Amsterdam en een daarop gevolgden handel in toewijzingen en bonnen op groote schaal. Zes van de aangeklaagden, namelijk de boekhouder, die het plan voor den diefstal uit het distributiekantoor had ontworpen, de inbrekers en degenen die de bonnen op groote schaal in omloop brachten, zijn ter dood ite. te klaagden zijn veroordeeld tot tuchthuis- straften van 15 tot 2 jaar. Na den oorlog zal die stabiliteit van de waarde er nog meer noodig zijn dan vroe ger, opdat de heraanpassing aan norma ler omstandigheden vlot zou kunnen ge beuren. Dóe stabiliteit moet zijn uitdruk king vinden in het binnenland recht streeks, zoo goed als ten overstaan van de valuta’s der andere landen. Alle Euro- peesche muntstelsels zullen onderling in een vaste verhouding blijven, steunend op de waarde van de Reichsmark. Dat weet iedereen, maar de meesten zijn onzeker over den uitslag van den oorlog en daar om twijfelen ze aan de toekomstige waar deverhoudingen. Het feit dat de munt al of niet een gouddekking heeft, dat de ornvang van de bankbiljettencirculatie grooter of kleiner wordt, is afhankelijk van het financieel beleid van den staat cn van de prijzen- reglementeering zelf. En deze op haar beurt zal eerst deugdelijk werken,, wan neer het distributiestelsel goed function- neert. Indien beide eens goed georgani seerd zijn. Als de vrije of zwarte markt eens zal uitgeschakeld zijn, en dat ge beurt heel zeker wanneer de nijpende schaarschte vermindert, dan zal men zich niet hoeven ongerust te maken over de waarde van het geld. 9-5-42. Verboden Nadruk. ROSKAM. Naar een bijzondere melding van Maandag jl. werden in de Amerikaansche wateren andermaal 21 schepen van sa men 118.000 ton door Duitsche duikbooten tot zinken gebracht. Aan de Britsche kust werd een schip van 2.500 ton gekelderd door Duitsche vliegtuigen. De Duitsche luchtmacht voerde aan vallen uit bij dag en bij nacht op doel einden in Engeland o. m. op dc haven van Dover, aan de monding van de Theems, een fabriek van Folkestone en een troepenkamp. Een zware vergeldings- aanval, die anderhalf uur duurde, werd uitgevoerd op Norwich. Britsche vliegtuigen voerden aanvallen uit op Duitsche plaatsen, o. m. Restock en Wamemutnde. 18 der aanvallende vliegtuigen werden bij dit bombardement neergehaald. Bij een anderen aanval wer den 7 Britsche toestellen neergeschoten, een anderen nacht 4. Bij aanvalspogingen over dag aan de Kanaalkust op 6 Mei, werden 5 Britsche toestellen neergeschoten, op 9 Mei 9. Om trent deze laatste poging meldt het D. N. B. dat zes Britsche Boston-bommenwer- pers, geëscorteerd door 100 Jagers, niet- militaire doeleinden van het bezette Ncord-Westelijk gebied aanvielen en al dus een kerk, een school en een zieken huis troffen. Hierbij kwam het tot ver bitterde luchtgevechten die een half uur duurden en tijdens dewelke 8 Britsche toestellen werden neergescheten wijl er van Duitsche zijde 2 toestellen verloren gingen. Na dc inneming van Mandalay en Lashin in Birma is liet verzet van de Britten en Van de Chineezeii in dit gebied gebroken. De Britten wijken in de richting van Indië en zuilen trachten stand te houden te Bhamo ten Noord-Westen van Lasbio. Anderzijds rijn de Japanners te Akyab ontscheept wat dus ten gevolg zal hebben fiat, de Britsche legers nog verder zullen moeten wijken. De eerst bedreigde stad is thans Chittagong. Al die plaatsen zijn op de kaart aangeduid. hen bijzonder voordeelig was (ongeveer 200 Belgische franken voor 100 Fransche franken) en na twee achtereenvolgende devaluaties was de verhouding omge keerd (100 Fransche franken vcor 62 Bel gische franken!. Heeft dat tenslotte de Franschen gebaat? Tijdens dezelfde periode heeft Duitsch- land zijn munt stabiel gehouden, hel groot de moeilijkheden ook waren waar mee het te kampen had op de buiten- landsche markten", tegenover de goederen van de landen die hun munt devalueer den. De Duitsche regeering heeft aan de waardevastheid van de munt gehouden, omdat alle veranderingen op dat gebied noodzakelijk stoornissen teweegbrengen in geheel het economisch leven. Trouwens, de munt is volgens de nieu we economische opvattingen herleid tot de eenvoudige dienstbare rol waarvoor ze eens geschapen werd. Ze is eigenlijk een eenvoudig ruilmiddel en een waardeme ter en mag geen voorwerp van speculatie vormen, noch voor den particulier, noch voor den Staat. Degene die zs gebruikt moet er vertre :wen zoodat hij niet - ten of er mee vrijgekochte slaaf Faraghit. En gij moest hem gezien hebben, met zijn vierkanten I haard, zijn zwierigen stap bij het gezwaai van zijn witten mantel, zijn vlammende oogen en met zijn rappe tonge terugsna terde: «Binnen vijf jaar ben ik in den hemel! De reis naar Concoland vroeg heel wat tiid! Eerst naar Zanzibar, al door de Roode Zee, op den Indischcn Oceaan. AI wat er merkweerdigs was op die leutige maar lastige zeereis schrijft hij in large brieven naar zijn familie. Eens op vasten grond te Zanzibar, begon de tocht van een half jaar door al wat er in het Afri- kannsche wildenland zoo heerlijk maar zoo hard is. De zonne geeselt de kerels van ’t Noorden, koortsen vellen hen soms neer. Roovertroepen loeren op de groote karavaan. Maar te voet gaat het naar het langverbeide Kibanga. waar hij eindelijk gaaf en gezond in Februari ma and in 1884 aankwam. In een havelooz.e hut gaan ze wonen. On een wissen bedde, dat op een Sint-Laurentiusi'coster gelijktMaar dat belet niet, schrijft de lust’- 2 Vyncke dat wij cr zuivere en frissche eht inademen. in het droog wonen en niets te kort heb ben om te leven. Ons voedsel bestaat meest uit inlandsch goed. Onze jagers bezorgen ons goed wild en onze geiten- Dinsdag, in t naar huis keeren heel den hoek was weggefietst; verlaan weere! ontmoette ik een oude kennis: Fiel! Die was ever jaren naar de kool potten getrokken, verloor er ’t weinige dat hij bezat en was weergekeerd, groot- klapper en nietd’sv.g. Fiel kwam van de... kerke lijk ik. ’t Doet me plezier Fiel, zei ik alzoo... ge weet wel. Maar Fiel maakte er korte metten meê... De jongens hadden me overhaald om weer ’s Zondags naar de Misse te gaan. Nelis, kwestie van den slechten tijd. Ik ging een Zondag of vijve. Met Paschen was. ’t uit. Tc Zie dat het algelijk niet bejert met... lezen, zei ik. Maar verleden week kreeg ik den weer bots. ’t Is maar redelijk vader, zei de oud.ste, dat gij zoo lange achter O. L. Heere wacht als Hij achter u moest wachten. Dan kan dat spel precies nog twintig jaar duren. Voor den eersten keer in mijn leven stond ik met mijn mond vol tanden Nelis... «Encaissez» peinsde ik alzoo in ‘t Waolsch! Maai- Nelis, ze had gelijk, overschot van gelijk. Ik en vele andere, we stonken van pretentie en we hadden geborsten van koppigheid. We hadden ons vcor niemand gegeven, voor niemand en ’t is zoo Nelis! aller minst voor den groeten Baas van hierbo ven. We babbelden, wisten dat we een grooten mond hadden en vergaten te... peinzen, ’t Is voorbij. Nelis; Zondag heb ik mijn achterstel effen gemaakt Gister was ik ook in de Kruisprocesste, morgen keer ik weer. Mijn tramke was van het spoor geloopen, Nelis... twintig jaar om ’t weere er op te krijgen. Maar 'k verze ker u t zal er voortaan niet meer van loopen. Olie komt boven Nelis. Ik kan u niet zeggen hoe diep ik dat gevoel. Fiel had daarbij een hoop met zijn arms en handen gewerkt, want hij meen de ’t. En volk in de kerke ei Fiel ’t Zullen er nog meer weei-ekeeren. Nelis. Olie komt bovenmaar ge moes eerst uw gezond verstand weervinden. Ik verloor het in de kcoloutten, een ander in gazetten of boekin of in een of ander... kot. Maar geloof me Nelis, bij meer dan een is ’t gezond verstand op terugkomst. Ook daarom bidden wij wel in de Kruisprocessie en... daarbuiten ook. BOER NELIS. IBBBBBBBBBBBBSBBSaBBSBBBBBStlilflBBSBSBBilBKBlElIBBBBBBS^aBSBQlS oioeten tegen den ’I’oensdag avond ingezonden worden. Kleine be richten tegen den Donderdag noen. DE BIJRANTSOENEN VOOR ZWANGERE VROUWEN De bij artikel 2 van het besluit van 23 Fe bruari 1942 (Belgisch. Staatsblad van. 1 Maart 1942) ten bate van de kraamvrouwen voor ziene voordeelen dienen, bij miskraam, zich voordoende na de derde en vóór de zevende maand der zwangerschap, beperkt te worden tot de twee rantsoeneeringstijdperken vol gens op het miskraam. Daaruit blijkt dat, wanneer de miskraam zich voordoet vóór de vierde maand der zwangerschap, de betrokken vröïtw geen recht heeft op de bij bedoeld besluit voor ziene voordeelen; Indien zij bevalt na de zesde maand zwangerschap mag zij aan spraak maken op de normaal bij voormeld besluit van 23 Februari 1942 toegestane voordeelen. De prijzen zullen echter veelal niet het vooroorlogsch peil herwinnen. Daarom hoeft er nog geen sprake te zijn van in flatie. Het is al te bekend dat de meeste prijzen en ook de meeste loonen in Belgie vóór den oorlog veel te laag waren in verhouding met de ons omringende lan den en dat de voortbrengers, onder ander de landbouwers, alle moeite van de we reld hadden om rond te komen en hun kosten te dekken. Er dient ongetwijfeld een heraanpassing van de prijzen te ge beuren, maar dat is nog geen reden om daarin een waardevermindering van de munt te beschouwen. Een zeker waardeverlies van het geld, of een aanpassing van de munt of wat men het ook noemen mag is echter niet uitgesloten. Een oorlog brengt noodzake lijk aanzienlijke verliezen mee, door de beschadigingen tengevolge van de krijgs verrichtingen, door de vernieling van veel producten die voor den oorlog bestemd zijn. Dan stelt de vraag zich anders. Waar is de grens die aan de verminde ring van de koopkracht van de munt zal kunnen gesteld worden? Dat zal afhan gen van de intensiteit en den duur van den oorlog zelf, maar vooral van het fi nancieel beleid van den Staat. In dat laatste ligt eigenlijk alles beslo ten. In het huidige stelsel van geleide economie zal alles afhangen van de macht die de Staat bezit en van het doel dat ze nastreeft. In de vrije economie heeft men de munt gebruikt als een voorwerp van ex- perimenteeringen. In Belgie heeft men In 1935 de frank gedevalueerd met 25 om de uitvoer en dus de productie aan te wakkeren, en na één Jaar waren de gunstige gevolgen verdwenen. In 1934 kwamen de Fransche arbeiders hun be taalde verlofdagen doorbrengen in onze badplaatsen, omdat de wisselkoers voor VIBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBB medenemen groep helpt de tafel voorzien. Wij hebben brood van maniok, van bananen en van Turksche tarwe, groensels, en honig <n gosden... korten drank uit de kristalen beek die door onzen hof vloeit. Ge moest eens al die brieven lezen, waar dat allemaal zoo hartelijk schoon verteld staat. Zijn er nog oibliotheken waar het brievenboek van Vyncke niet te vinden is?... En hij schreef in zijn sla- meur, met taaie aanhouding zijn tegen- komsten en avonturen. Dertig uren veine over ’t water moest hij er mee naar de post. Hij moest in den missiepost zoo een beetje inspekteur zijn over ’t goed, over potten en pannen, over schepen en schip pers. Het jaar van zijn aankomst moest hij al flink dokter spelen, want een vree- selijke ziekte woedde in de streek. Bij het bezorgen van ’t lichaam der zwartlanders, klopt hij ook met groote liefde, aan het deurke van hun ziele. Het wordt een sla- velijk leventje van heelen, les geven, rei zen en bezoeken. Hij slaapt maar amper vijf uur, en wipt er soms nog uit om des nachts uren van daar een arme stervende te gaan helpen. De koorts vindt hem drie dagen op zijn bed maar hij spettert er, weer door. En wat deed hij nog al niet?, Hij schrijft: «Ik heb ”nen woordenboek en ’n spraakkunde van de Tanganikatalen op ’t getouwe en dat alleen is peerde- werk. Als de eerste missiebisschop Mgr Char bonier op bezoek komt met een vracht goed en nieuwe mannen, staat heel Ki- bangamissie in feestrumoer. Met nieuwen moed wordt nu de hand aan ’t oekeerings- werk geslagen. Soms komen er bange uren: Een rooversbende wil hun heele missievolk plunderen en er van meevoe ren in slavernij. Vyncke echter, gaat er op af. spreekt den rooversbaas «n alles keert in ’t beste. O, die slavenhandel in Afrika. Menschen als beesten behandelen en soms nog erger.1 Het goede Vlaamsche hart van Pater. Vyncke brak schier bij ’t zien van die* gruwelijke miserie. Op de slavenmarkt te Uppi staat hij met natte oogen die af-l zichtige menschenwrakken de slaven te bekijken. En in den nacht gaat hij met drie jongelingen naar het' slavenkerkhof. Dooden en stervenden liggen er als op een mesthoop nevens een. Wilde beesten ko- J men er de menschen verscheuren en een; reeuwstank hangt over dien rotten men- schenboel. Ge moet een stalen hart heb-,1 ben om er durven naar toe té gaan. Do zielen zijn in nood en Vyncke is er bij. I Hij onderwijst en doopt een stervende! vrouw, wiens kindje uit haar eigen macb- telooze handen door hyena’s geroofd en 1 levend 'verscheurd werd. En toch sterft ze gelukkig. Was dat geen heldendaad van Vyncke? Bouwmeester was Vyncke ook. In een jaar tijd stonden onze gebouwen recht, i een groot missiehuis van dsrtig meters i lang op tien breed, bevattende kapel en woonkamers Het missiewerk schiet op gelijk een zonnebloem. In 1S88 zijn er reeds 60(1!) negers bekeerd. Hard is het wérk, in dat land der slimme valsche toovenaars dia den neger aan banden houden. Vyncke droomt van nieuwe bouwplannen, maar wie dacht er dat hij zoo vroeg naar den hemel zou gaan. i In Septembermaand 1888 had de koorts er. de leverziekte hem fel te pakken. H>,1 kwam weer aan de beterhand, en ver langde weer naar zijn werk. Ons Hf ere schikte het anders. Vyncke was geen, complimentmalier, en col: de deed wond er geen doekjes aan. D? koorts overviel hem weer plots en den 17 Oktober stierf hij met de woorden nog op zijn lippen, zijc laatste: «Ik bemin vurig oen goeden God Hij was 38 jaar oud. In ons land kwam die mare ons slaan als een slag in ’t volle gezicht, t was haast niet gelooflijk. En onze Gezelle dichtte op zijn dood- santje: Gij zijt de vriend van God die ouders, lvrienden, magen die land en lieden, om Gods arme zwar tten liet in ’t afrikaansche veld. Wie zoud er n [beklagen die u, voor zulk een zaak, zoo vroeg [gestorven ziel. 5^ftanberra ^Sydney édelatdeV op posteheckrekening N' 155.70 van V. Sansen-Vanneste, Uitgever, Po- peringe, en vanaf Zaterdag aan staande wordt ons blad U per Post besteld tot einde 1942. De abonnementsprijs van nu tot einde 1942 voor FRANKRIJK is: ...Is ’t omdat het nijpt? Ik bezag het koren, in k naar huis gaan, ’t Staat daar... zoo arm als job, deerlijk, ziekelijk. Wat zal het overige zijn? Of het nijpt! Wie dacht er aan brood? de bakker! Wie dacht, op Gods wereld, aan aard appelen? Dat was toch ’t laatste van onze bekommering. De plaatsenaars spraken u ’s Zondags eens aan: Nelis, als ge bij ge legenheid met uw wagen alhier voorbij komt, breng ne keer eenige zakken pa tatten meê. Nu nu is iedereen bekommerd en be angstigd. Nelis, hoe is het met de tarwe? Nelis, staan de aardappels reeds bo ven? Nu gevoelt iedereen dat de menschen veel aardige, veel vernuftige, veel inge wikkelde dingen en machines kunnen maken. We hebben van alles verstand... maar gunstig weder maken? De wereld draait al,... zooveel duizenden jaren? en '11(11 ui I..I TARIEF VOOR BERICHTEN: S Kleine btrichten (3 regels} 8 fr. a Kleine berichten adr. t. bureele 12 fr. 1 (voor ieder regel meer: 2 fr.) Rouwberichtern: minimum Groote rouwberichten: psr regel I Ber. in lokaal nieuws: per regel Andere aankondigingen: prijs op vraag. I Annoncen zijn vooraf te betalen en Medewerkers zijn verantwoordelijk voor hun artikels. Luik, 7 Met De militaireoverheid deelt mede: De Belg René Renson, uit Luik, die in een reeks van bomaanslagen tegen Rexis- tEn en andere personen, te Luik, betrok ken was en tevens vuur- en steekwapens bij, zich had en in het bezit van spring stof was, is door het krijgsgerecht van de Oberfeldkommandantur te Luik, ter dood veroordeeld geworden. Het vonnis werd in de vroege morgenstonden van den 5 Mei voltrokken. OP ZEE. In de koi aalzee werd een zware slag geleverd tussehen Japansche en Amei-i- kaanseh-B.-itsehe vlooteenhec’en De Ko’-aalzee- is gelegen tusscheii Australië en de Ealomcneilanden. Door Tokio werd gemeld dat tijdens dezen zeeslag twee Ar.ie- rikaansche vliegtuigen-inoed'ir- derschepen, namelijk de Sar- ratogaen de Yorktown als mede een slagschip van de Ca- lifcrnia-typegekelderd werden wijl een Engelschen Imüser van de Camberra-typeen een slagschip van het type War- spite zwaar besch?.digd werden. Een nader bericht deelde mede dat nog een zware kruiser, waar van het type en de nae.m onbe kend is, zwaar beschadigd werd door Japansche vliegtuigen diï zich met hun- torpedo» in zelf vernietiging op het schip stortten en dat bij dezen slag meer dan 2C0 An gelsaksische vliegtuigen verloren gingen, ofwel neergescheten ofwel gezonken met de V’legtuigenmoederscliepen. Naar To.’fio verloren de Japanners een hulp-vliegkampscbin, een gewezen om gevormde tanker, al-znede 31 vlieg zuigen. Deze slag duurde verscheidene dagen. Washington bracht nog geen verslag uit over de geleden verliezen, dit tot hun bekendmaking voor den vijand van geen waarde meer zal zijn». Door Tokio wer den de Britsche beweringen omtrent de 7 tismereh. wu-n;-. KalsiiOHicit veriiesen geleden doc-r de Japanners als verzinsels bestempeld. Dc Sarratogawas een vliegtuigmoe- derschio van 33.000 ton, met een beman ning van 1401 koppen en had 90 vlieg tuigen aan bcord. Het vliegtrasnicedei'- schip Yorktownmat 19.900 ton, met een bemanning van 2072 koppen en CO vliegtuigen ar.n boord. De slagschepen van het Colifornio-typemeten 32.300 ton en hebben 1407 mannen aan boord. Een Britseh dagsehip van het .type Warspitemeet 39.690 ton. De Austra lische CambeiT.?: mejt 9.850 ton en tel de een bemanning vaw 679 koppen. BIRMA. De Japemsche troepen, na Mandalay en Lashio te hebben bezet en te zijn opgerrkt tot 60 km. over de Bir- m?.emsch-C!4neesche grens, rijn eveneens verder opgemarchetrd langs den Irawad- distroom, tot Myitkying. Thans vosren zij een omsingelrngsbewaging uit rond de Britsche troepen die trachten *.e vluch ten langs de Chindwin, een bijrivier van de Irawaddi. Anderzijds, hibben dé Japanners Akyab bezet en zijn vandaar vit verder Noord waarts opgerukt bij zoover dat zij reeds de Birmaansch-Indische .grens overschre den, en bevinden zich thans in de omge ving van de Indische stad Tsjittr.gon. De Britsche Gouverneur van Birma en zijn staf zijn naar Britsch-ïndië gevlucht. Tchsng-Koi-SIiek heeft zich met vier divisies naar de Ehmaansche grens be geven om te trachten den Japanschen opmarseh aldaar te stuiten. Onder de plaatsen welke door d.e Ja panners in Birma en aan c’e Birmannscb- Chineesche grenzen bezet werden, worden nog genoemd: Boedalin, Teb-.jin, Wanti, Chefang, Wangsliih cn Lungling. 20.000 AMERIKAANSCHE EN PHILIP PI JNSCHE SOLDATEN CAPITULEE- REN. Naai- can sprciaal bericht uit Tokio hebban 20.000 Amerikasnsc.be en Philiopijnsche soldaten gecapituleerd op Mindanao cn de eilandengroep Visaya, PLiMppijnem CORBEGIDOR. Bij den val van de vesting ven Corregidor maakten de Ja panners meer dan 3.000 krijgsgevangenen. Bij den strijd hadden de Amerikanen drie mijnenvegers en twee kanonneerboo- ten verloi-sn, wijl zij enkele kleine een heden tot zinken brachten voor den strijd te staken. Mtlbacrne TASMANIENV? HEU-SEE^LAND ABONNEMENTSPRIJS ’42: 1 Jaar in Belgie 36 fr. 3 Maanden 9 fr. 6 Maanden 18 fr. 1 Jaar in Frankrijk 65 fr. Er is geen enkele vraag, behalve wel licht deze van de voedselvoorziening, die zoo veel bezorgdheid verwekt dan wel deze van de waarde van de munt. Het is een heel kiesch probleem en. het is min of meer vermetel om er over te durven schrijven. Het is echter niet de bedoeling van deze enkele regels om voorspellingen te doen of om raad te geven. Enkele al- gemeene beschouwingen echter zullen den lezer een gezonder opvatting geven over de rol van de munt en over zijn waarde. Degenen die geld bezitten, vooral de genen die er thans gemakkelijk verdie nen, vreezen dat dit gebied in waarde zal dalen, en zoeken naar belegging in reëele goederen, in gronden en huizen, in aan- deelen, zelfs in allerlei producten die ze hamsteren. Daarmee is de waarde van die goede ren, voor zoover het Prijzencomniissariaat er geen regeling voor getroffen heeft, of zelfs nog in dat geval tegenvolge van al lerlei vormen van ontduiking, aanzienlijk gestegen. Men is geneigd een onmiddel- Iljk verband te leggen tusschen de waar de van de immobiliën b. v. thans en vóór den oorlog en de waarde van de munt en daarin ziet men reeds een bewijs voor de •waardevermindering van het geld. Het zelfde geldt voor de prijzen der goederen die op de zwarte markt betaald worden. Deze verschijnselen zijn een slechte maatstaf voor het meten van de waarde van de munt, omdat het tijdelijke ver schijnselen zijn voortspruitend eenerzijds uit de groote vraag naar immobiliën, an derzijds door de groote schaarschte aan allerlei goederen. Indien eens de productie-activiteit vol op zal hernemen, als er steeds meer en meer goederen op de markt zullen ge bracht worden, dan zullen de prijzen noodzakelijk weer dalen. Zelfs de huidige waarde van de onroerende goederen zal niet behouden blijven. Velen zullen het geld dat ze vastgelegd hadden weer noo- dig hebben en zullen trachten hun hui zen en gronden weer te verkoopen, en als het aanbod te groot wordt, in evenredig heid van de vraag, dan zullen de prijzen noodgedwongen dalen. AANPASSING VAN DE PRIJZEN 2? Pari Êwinft— Nog nooit was er zooveel volk in de kerk met de Kruisdagen, ’t was drie dagen na mekaar een offerande zonder einde; vreemde gezichten! nieuwelingen voor die dagen; kerels die ge met moeite des Zonda,'<s in de kerk ziet. En die baden nu meê. Over twintig jaar was er niet mesr volk dan nu en dat was, zoogezeid, de oude-goede tijd! Dan was het achter- uitgeloopen en, eerlijk gesproken, die kruisprocessie vzas bij ons een arm beestje geworden. Vijftien tof, twintig mannen, bosten en boerewerkvolk, een hoop school jongens met één meester, en dan wat vrouwen, de Zusters en kinders. ‘k Ben een beetje verstrooid geweest... ik keek al maar door naar die massa die vooruitschoof om ten offer te gaan-. Van alle hoeken en kanten van de paro chie waren ze toegestroomd; toegestroomd is niet te veel gezegd! Ik moete. geen pluimken geven aan onzen hoek, ’k zou er moeten uitdeelen aan alle wijken en zelfs aan de plaatsenaars. Hoe nader de kerk hoe grooter geusis ook al weer mis. Te beter! ...We gingen den gewonen beeweg van die dagen, al door de velden. De kinders waren minder praatziek, ’t jong volk was minder curieus, ’t Mocht al een koe van den eenen kant van de weide naai- den anderen bij zen, geen mensch keek op noch, om ’t was bidden dat men deed. Ik stapte meê in de laatste rijen van de mannen; en ’k moest moeite doen om uit de verte de zware basstem, te hoeren van onzen koster. Achter mij hoorde ik hoe bij de vrouwen hier en daar eene voorbad en de anderen antwoordden. Zoo ging het; en den nog wel crescendo, de drie dagen. Ik had wel medelijden met onzen ouden pastoor die langs den heelen weg het kruis droeg, maar in jaren had hij ons, wanneer we de kerk weer binnen waren, den zegen niet gegeven als nu. Hoog en breed gingen zijne armen wan neer hij, met meer plechtigheid en sta tigheid dan m zijn heele leven, de kruis relikwie verhief. Wat meet het den ouden man deugd doen... hij gevoelde zich wer kelijk de pastoor, de herder van de paro chie midden zijn volk, van zijn biddende volk. We waren eigenlijk allen aangedaan, 't, Was precies als na een misse ’s Zon dags. En niemand ging rond de plaats zijn fiets halen voor hij toch aan een vriend of kennis had gezegd: Daar was volk vandaag! sedert duizenden jaren heeft men zoo veel gevonden en ontdekt en neg altijd moet ge in Snoeck’s almanak of bij ’t Manneke uit de Maan van De Po- ptringenaargaan zoeken hoe het 'weder er zal uitzien! We zijn groote Jans! Nu ondervinden we ’t. Vele menschen vinden nu hun ge zond verstand weer. En dat is een ver heugende historie. We zijn te groote Jans geweest in heel onze doening, niet, alleen in ons dagelijksch gedoe, maar overal in onze gedachten, in onze meening, onzo opinies, bij duizende aangelegenheden. Met wetten en verordeningen konden we alles op... papier. Nu leeren we weer een weinig ootmoedig zijn. Nu gaat het ons weer om te knielen en om onze handen te vouwen. Het bid voor onsen het ontferm u onzer heeft weer zijn recht veroverd. Van blikssm en onweder van pest, hongersnood en oorlog spaar ons HeerDat gij de vruchten zoudt laten gedijen en rijpen... wij bidden U, verhoor ons! Niettegenstaande zandstormen, groote droogte en verzengende hitte, wélke reikt tot 40 graden Celsius, kwam het in Ncord-Afrika tot levendige bedrijvigheid van verkenners en artillerie. Anderzijds werd. Malta nogmaals zwaar bestookt, zoo bij dag als bij nacht, door de Duitsche en Itahaansche luchtmach ten. Ook de restingsinstallaties en de vliegterreinen van het eiland Gozzo, de:l uitmakend van de eilandengroep Malta, werden aangevallen. Voltreffers werden geplaatst cp de aangevallen doeleinden. In een dok liggend corlogsschin werd te La Valrtte bestookt. Op een dag werden boven Malta en Ncord-Afrika 19 Britsche toestellen neergeschoten. Bij Alexandrië werd een schip van 5.000 ton in brand geworpen. Een manceuver dat Britsche aftitelin gen tegen het eiland Kuphonesi, ten Zuiden van Kreta, poogden uit te voe ren, werd af gewelfd. Ten Zuiden van Kreta werden 4 Brit sche destroyers aangevallen door Duit sche vliegtuigen. Drie der destroyers wer den tot zinken gebracht. --«o»- Na drie dagen weerstand te hebben ge boden te Diego Suarez hebben de Fran- schin. aldaar de strijd moeten staken. Naar verluidt liepen de Franschen hierbij zwareverliezen cp aan vliegtuigen en werden een Fransche duikboot, namelijk d? Beziersen de hulpkruiser Bou gainville gekelderd. De benzinedepots der Fransche luchtmncht werden vernield. Ook de stad Antsirane viel in handen der Engtlschen. Veel nieuws werd omtrent de gevechten op Madagascar niet medegedeeld. Toch blijkt hét dat de strijd voortgezet wordt ■cn dat Vichy nog steeds in -verbinding staat met Tnnonarivo, hoofdstr.d van Madagascar. Uit verklaringen afgelegd door de Brit sche Premier H. Church’ll blijkt dat de aanval op Madagascar reeds sedert drie maanden besloten werd. -co»-- Ten slotte deed de Nationale Landbouw- en Voedingscorporatie nogeens een oproep tot de landbouwers opdat zij contracten zouden afsluiten. De laatste dag voor het afsluiten van een aardappeleontract was Vrijdag 15 Mei. PLANTAARDAPPELEN UIT NEDERLAND EN DUITSCHLAND Dank zij de verdragen gesloten met Hol land en Dultscliland, kwamen cr dagelijks belangrijke hoeveelheden plantaardappelen aan. Tegen 8 Mei moesten a'le in Hoi’nnd bestelde plantaai'dappelen, nl. 43.500.000 kg., ingevoerd zijn. Op het oogcnbllk heeft <ie invoer 40.024.000 kgr. bereikt. De in Duitseh- land bestelde plantaardappelen komen even eens aan. Op 5 Mei waren reeds 31.819.000 kgr. Ingevoerd. DE AARDAPPELVERDEELING VAN AF 1 JULI De verbruikers mogen van kleinhandelaar veranderen. Met het oog op de verdeeling, van 1 Juli 1942 af, van de vroeg en niet vroege aard appelen van den eerstvolgenden oogst, wor den de gemeentediensten voor ravltailleertog en rantsoeneering er toe verzocht, bij de uit reiking der rantsoencegeis voer het rantaoe- neerlngstijdperk van Juni e.k., over te gaan tot nieuwe inschrijvingen van de verbrui kers op de kleinhandelaarslljsten. EiJ dezer gelegenheid mogen alle verbrui kers van kleinhandelaar veranderen, cn de gemeentediensten dienen, voor de volgende tijdperken, over te gaan tot de uitschake ling van de kleinhandelaars die geen dertig inschrijvingen meer zouden boeken. Daar entegen mag geen enkele belemmering wor den gebracht aan de bevoegdheid verleend aan den verbruiker om vrijelijk een in de gemeente gevestigden kleinhandelaar aan te wijzen. Alleen, de niet-naleving. hetzij van de wet op de handelspoiitie, hetzij van som mige technische inrlchtlngsvcorwaarden op gelegd door de betrokken Hootdgrocpccring kunnen gelden als reden tot uitsluiting van een kleinhandelaar. Op 8 Mei werd opnieuw het Duitseh- Rcémsensch offensief ingezet cp het schiereiland Kertsj, cp de Krün. Sedert- J... -- dien is de slag er in vollen gang. Voor klaarde liij: Wij kunnen een tweede front no? eens naar huis komen. Hij studeerde veroordeeld. De andere aangc-Krrtsj werden 2 Russische transportechc-oprichten door een inval in Europa. Ik wat geneeskunde te Rijsel en reisde nog wmMAaia rnt- lï?n van samen 5.000 ton door Duitsche I zal natuurlijk onze plannen niet bekend J eens zijn geliefde geboortestreken af om vliegtuigen gekelderd. I maken. (Zie vervolg op 2” blad). vaarwel te zeggen aan familie en vrien- Dezer dagen zei me een vriend op den trein: Ge moet eens in De Poperinge- naarschrijven over Amaat Vyncke!... En hij vertelde me lang en veel over hem. ’k Heb me aan ’t lezen gezet van ziin brieven, die ik reeds in mijn jongens tijd had verslonden, en nu voel ik me verplicht dit avontuurlijke leven van de zen grooten Vlaming, een Westvlaming dan nog. te vertellen! Rond de jaren ’50 werd hij te Zedelgem geboren, waar thans een schoone gedenk plaat aan zijn geboortehuis prijkt. Hij had zijn name niet gestolen! Spel en nog spel, kluchten, zotten, dat was zijn beste ambacht. Ze hadden er geen klein beetje werk mee in ’t College te Koekelare als dat flodderdingen daar aanlandde. Nee, ik heb hem niet gezien, maar ’k heb er hooren van vertellen en ’k kan me best inbeelden, wat een spotte- raar het was. In zijn jongen kon en jeug dig harte leefde en kriewèlde *t al even eens. Hij was pas 17 jaar oud, als hij reeds op den slag, soldaat geworden was. stralend van liefde voor den Paus, bereid om zijn leven te geven voor het heil van de Kerk. Zouaaf! In ’t jaar 1869 kwam hij terug, onver anderd gebleven in handel en wandel, de guitige doenderik, overal bij en aan de kop waar er te dreunen en te wroeten viel. Hij was ongelogen, lijk zijn professor H. Verriest hem noemde: Ratte Vyncke. Hij voerde de zouaventroep aan en stond zijn commandote schreeuwen dat koer, gebouw, hof en straat en markt weergalmden. Hij blokte en studeerde wel, maar deed geerne mee aan geweld en strijd. Hij weerde zich met hart en hand door de jonge Vlaamsche beweging, speelde mu ziek mee, dichtte en zong. Het is altijd schoon en roerend een vurig geweld te zien, dat ten dienste staat van het goede: Amaat Vyncke werd pries ter en onderpastoor te Dudzele. Op die Noordersehe parochie werkte hij voor de parochiegenootschappen, muziekmaat schappij, voor zieken en armen met een ontembare blijheid als een der beste on derpastoors van onze dagen, ’t Is niet te verwonderen dat de pastoor van Dudzele zei: Met Vyncksken, ’k zou alles durven aangaan. Hij was uit een speciaal deeg gemaakt. De platte onmeetbare ncordervlakte was hem niet groot genoeg. Hij was er te geluk- zer steden den raad zich in de velden te Ifig' en hij verlangde maar om ergens hard begeven. Nu wachten de Engelscl'ien. ver- en taai ts leven en te strijden voor hst volgde hij. op het opnieuw losbreken der goede, gelijk in zijn zouaventijd. Met een hel in Rusland. vroord, hij was op en top gepast voo:- een Omtrent de hulp welke verkend wordt Congomissionnans. En dat werd hij ook. aan Rusland verklaarde hij dat EngelandHij was 31 jaar oud toen hij naar Algiers de plicht heeft konvooien naar Rusland trok om Witte Pater te worden. Het was te zenden, spijts de gevaren vanwege de een harde proeftijd maar geren gedaan, Duitsche duikbooten en destroyers. Dcop ’t vooruitzicht van een bewogen missie- vrc.ag opwerpende: «Wat kan Engeland leven in Midden-Afrika. Voer het vertrek doen om de Sovjet-Unie te helpen? ver-naar het land van verlangen moch* hij Omtrent het offensief Ingezet op het schiereiland van K:rtsj wordt uit Berlijn nog gemeld dat deze ingezet werd met aanvallen uitgeveerd «loer opeenvolgende golven Ju 87 (rtuh.a's) cp de Sovjetische stellingen, waardeer rookzuilen ontston den van aan de zee van Azcw tot de straat van Kertsj. De Duitsche en Roemeensehe trocr.ni zouden ook nieuwe wapens ge bruiken, waarvan geen varc’ere bijzonder heden warden medegedeeld. Te Berlijn merkt m;n ook op dat deze operatie niet de inzet is van het aangekondigde Lente- 1 offensief maar een voorbereidende actie tot dit offensief. Op de rest van het Oostelijk front mis lukten Sovjet-aanvallen, wijl aanvallen uitgevoerd door de Duitecht, Kroatische en Roemeensche troepen met sukses be kroond werden. Verder werd nog gemeld: In den Noordelijken sector werden evenwel hevige gevechten geleverd met zware verliezen voor de Sovjets; In Lapland werden dagenlang verbit terde gevechten geleverd waarbij de Sov jets 1400 dooden op het slagveld lieten en talrijke gevangenen werden gemaakt dooi de Duitsche troepen- In d3 v/afei-en»i"Ki Kertsj werd mijnenveger der Sovjets gekelderd; In het hooge Noorden schoten Duitsche jagers 27 vijandelijke vliegtuigen neer, waaronder 22 Hurricanes, tegen een eigen verlies van 1 toestel;. Moermansk werd bestookt: Berlijn logenstrafte de bewering uit. Moskou als zouden de Duitschers giftgas- sen gebruikt hebben op de Krim» --«o»-- j Naar een mededeeling van Keizerlijk Hoofdkwar- tier uit Tokio had er op 6 cn 7 Mei 1.1. in de Ko- raalzee een zwaar zee- treffen plaats tusschen eenheden der Japansche vloot en Britsch-Aineri- kaansclie eenheden. De Japanners torpedeerden hierbij twee Amerikaan- sche viiegtuigenEiöeder- schepen: de «Saratoga» (rechts) cn de «York town» (midden onder). Ging eveneens verloren liet Amerikaansch slag schip «California» /—-3 den boven) en beschadigd werd Britseh slagschip Warspite ..-klas (links). Zonthrs-M ulliplcx-Klisclrcs In een radiorede heeft Churchill stel ling genomen in verband met de proble men van het heden en het verleden. Eerst herinnerde hij aan de tijd vol zorgen en mceiliikhedendie de Engelschen achter zich hebben en de menige ontgoochelin gen welke opgeloopen werden. Na een verder overzicht van de oorlogsgebeurte nissen w:lke voorbij zijn handelde hij over het heden. Hieromtrent drukte hij de vrees uit dat de Ëngelschen opnieuw veel nederlagen en ontberingen zouden kennen, maar thans staan zij niet meer, zegde hij ver der, zooals twee jaar geleden. Daarop wees hij op de gyoote verliezen geleden door de Russen en de broederschap door de Engelschen met de Russen gesloten. Sprekende over het bombardeeren der Duitsche steden gaf hij de bevolking de- begeven. Nu wachten de 1 volgde hij. op het opnieuw If te

HISTORISCHE KRANTEN

De Poperinghenaar (1904-1944) | 1942 | | pagina 1