HET VELE GELD
DE OORLOGSTOESTAND
De Week in ons Land
i
I
s
Om niet verdoold te loopen!
KERTSJ IN HANDEN DER DUITSCHE TROEPEN
i
i|
i
Hoe Pinksteren gevierd werd
in 't Volksleven
I
■i
k
UITGAVE
39 JAAR.
Nr 21.
ZATERDAG 23 MEI 1S42.
WEEKBLAD: 75 CENTIEMEN
een
PINKSTERFEEST, ZOMERFEEST!
MAAR VEILIGER OORDEN
KATHOLIEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EN AANKOND1GINGSBLAD. - VERSCHIJNT WEKELIJKS.
DE STRIJD
IN HET VERRE OOSTEN
AMERIKAANSCHE LUITENANT-GENERAAL WAINWRIGHT
GEEFT CORREGIDOR OVER
5
•S
VIER TER DOOD VEROORDEE-
LINGEN VOOR BOTER
SMOKKEL IN DUITSCHLAND
Is OOSTUITGAVE 1
is WESTUITGAVE 1
Van Daitsche zijde werden nieuwe wapens gebruikt tn deze slag
EEN GROOTE PANTSERSSLAG WERD GELEVERD BIJ KHARKOW
x
DE STRIJD W HET
DUITSCH-RUSSISCH FRONT
I
I DE PQPERINGENAAR
^Uitgever:
DE DUITSCHE TROEPEN
MAAKTEN GEBRUIK VAN
NIEUWE WAPENS IN HET
OFFENSIEF TEGEN KERTSJ
IK3EZZ!SKa!BMISe&l8SmS3l3nniBfia9B3aBBKMI3MSMnUnnWH
Rit
DE RAMP
VAN TESSENDERLOO
1 VERDUISTEREN IS PLICHT!
Aan al onze
Lezers en Lezeressen
Zalig Hoogfeest van Sinksen
DE AARDAPPELKWESTIE
DE STRIJD
IN NOORD-AFRIKA
EN MIDDELLANDSCHE ZEE
IsaBBBBBBBBBBBBEBBBSBBBHBBHBBXiaSISSHUBeBaEBBSBBBEEBSaaESE]
AiiiDrikaanscIie Kruiser en Destroyer gekelderd In de IJszee
--4-
In Amsrlhaansche wateren werden andermaal 17 schepen tot zinken gebracht
Zwar® verliezen voer da Briêsch® Luchtmcsht hij een aanval
op den Dufcschen Kruiser ‘J Frinz Sugen
AMERIKAANSCHE KRUISER
IN DE NOORDELIJKE IJSZEE GETORPEDEERD
STORT 21,70 FR.
40 FRANK BELGISCH GELD.
IBBflflBBBSBSaBBflBHBflfl8anflBBBEBCBflBBBBnSBnBn3BIBQaEKarKlM$3
DE STRIJD IN HET WESTEN
EN ATLANTÏSCHEN OCEAAN
AAN DE LEIDERS VAN
IEDERE PARTIKULIERE S
ONDERNEMING
s -
E rOrEfiQfGENuB
vi’-V'
SESSS
PRIJZEN- EN LOONPOLITIEK.
4
van
DE DUITSCHE INFLATIE VAN 1923.
(Belgapress.)
AAN BANKBILJETTEN.
nig hoffelijk.
<o>-
en
-j
Il■llll■llll Ml llllll llllllirmi IIBliiilllll
Medewerkers zijn verantwoordelijk
voor hun artikels.
8 fr.
12 fr.
I
15 fr.
2 fr.
3 fr.
5
*3
•S-
"o
•<OS»-
I
Sansen-Vanneste, Poperin*re.
Telefoon Nr 9. Po»tch. Nr 155.70.
De drie eerste steun lijst en bracht
ten meer dan drie millioen op.
Zaterdag
Zondag
Maandag
Dinsdag
Woensdag
Donderdag
Vrijdag
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten (3 regels)
Kleine berichten adr. t. bureele
(voor ieder regel meer: 2 fr.)
Rcuwberichten: minimum
Groote rouwberichten: per regel
Ber. in lokaal nieuwsyper regel
Andere aankondigingen: prijs op vraag.
Annoncen zijn voorat te betalen en
onder
21.35
21.36
21.37
21.39
21.40
21.41
21.42
-«-ö»-
Naai- verluidt HStTpen de Dultscbe troepen
nieuwe wapens gebruikt in het voorberei
dend offensief dat zij met sukses hebben in
gezet en voltooid tegen het gebied van Kertsj.
Uit nadere gegevens blijkt dat deze nieu
we wapens bestaan In stormbooten en een
nieuwe soort van kanon.
Met het gebruik van het nieuwe type van
stormbooten gelukten de Euitsche troepen
te' landen in den rug der Sovjets, hen dan
in de war te brengen en te omsingelen.
Het gebruik vaii het nieuwe soort kanon
zou ook dood en Verschrikking gezaaid heb
ben in de rangen der Sovjets. De uitwerking
ervan was zoo groot dat de lichamen tot
20 meter ver weggeslmgerd werden en tal
rijke gevangen Sovjets, die zich hadden be
vonden in den actiestrsr.1 van dit kanon,
krankzinnig geworden waren. Hier werd geen
gebruik gemaakt van glit gas.
(Zie vervolg op 2e blad.)
al hun
31-5-’42
overge-g
Bovenstaande foto die van Formosa naar Tokio en van daar naar Berlijn over
geseind werd, toont de Japansche Opperbevelhebber der Philippijnen, Homma
(rechts in ’t midden) die in de «ndergrondsche vesting van Malinta den Ame-
rikaanschen Luitenant-Generaal Wainwright (gansch links),*dic met. zijn strijd
krachten voor Corregidor kapituleerde, ontving. Tweede van links is Wainwright’s
Staatschcf, Brigade-Generaal Lewis Beebe.
23 Mei:
24 Mei:
25 Mei:
26 Mei:
27 Mei:
28 Mei:
29 Mei:
Het offensief dat door de Duitsch-Roe-
meensche troepen op 8 Mei jl. ingezet werd
op de Krim tegen ae omgeving van Kertsj,
heeft geleid tot een volieo.g sukses der aan-
vallsnue troepen. Na de veraedingsstellin-
gen der Sovjets te hebben doorbroken, heb
ben de Duiuch-Eosmeenscb® afdeelingen de
haven en stad Kertsj bezet en bereikten
over haar geheels breedte de zeeëngte van
zelfden naatn.
Volgens een bijzondere melding van het
Dultsche Hooïdkwartier weraen tijdens deze
gevechten in totaal 3 Sovjetlegcrs, bestaande
uit 17 divisies tirailleurs, 3 brigades tirail
leurs, 2 alvisles cavallerts en 4 pantserbri-
gades, volledig vernield. Nevens de geleden
zware bloedige verliezen verloren de Sovjets
nog 140.256 manschappen aan gevangenen,
wijl 1.133 stukken geschut. 372 granaatwer
pers, 2ö8 pantserwagens, 3.814 auomtobieien,
enz., In handen der Duitsch-Roemeensche
troepen vielen. Zware verliezen werden ver
ders toegebracht aan de vluchtende Sovjets
en slechts overblijfselen van hun eenheden
konden de overzijde der Zeeëngte bereiken.
Tijdens den geleverden strijd werden ook
nog 323 Sovjit-viiegtuigcn neergeschoten en
In de wateren bij Kertsj 16 schepen van sa
men 13.600 ton gekelderd, alsmede 1 mijnen
veger en 21 kleine kustvaartuigen.
Bij Kharkow werden ook zware gevochten
geleverd, daar in dezen sector door de Sov
jets een offensief ingezet werd. Omtrent
deze gevochten meldt'het Dultsche Hoofd-
kwarticr dat alle Sovjet-aanvallen misluk
ten. wijl Dultsche tegenaanvallen met wel
slagen bekroond werden. Tijdens de gele
verde gevechten werden greoie pantserslagen
geleverd, bij dewelke de Sovjets in totaal
447 tanks cf pantserwagens verloren. Onder
deze bevonden zich tanks van de nieuwste
Engelsc’-ie en Amcrikaanschs zware types.
Een poging der Sovjets om aan de Wol-
chow door dén ring om Leningrad te breken
leed schipbreuk. In twee maanden tijds ver
loren de Sovjets in dezen sector 40.000 man.
Van 26 April tot 13 Mei verloren de Sov
jets 743 vliegtuigen en de Duitsehcrs
slechts 82.
Achter de frontlinie werden verscheidene
sterk bewapende ongeregelde Sovjet-groepcn
vernietigd
Een Sovjet-bi-igade die aan de Uszoekust
geland was, werd volledig vernietigd. Op het
Mocrmanskfront verloren de Soviets van
26 April tot 13 Mei 8.000 dood en. Bij lucht
gevechten in dezen sector verforen de Sov-
tets on een dag 45 vliegtuigen, waaronder
13 Hurricanes.
De gekende inflatie van de mark in
1922-23 is daar een zeer typisch voorbeeld
van. De geweldige behoeften van de
schatkist leidden tot een verhooging van
de emissie der bankbiljetten, die niet ge
compenseerd werd door een evenredige
aangroei van poederen. De prijzen steren
weldra, en onder den druk van de socia
listische nartiien, werden ook de loonen
aangesast. De loonen weer deden de kost
prijs van de goederen stijgen. De behoef
ten van de schatkist stegen in verhou
ding met het gevolg dat er weer meer
bankbiljetten uitgegeven werden. En zoo
lokt“ de eene maatregel na de andere
Bte:ds weer dezelfde gevolgen Pit: nrijs-
verhonging. steeds meer bankbiljetten en
waardevermindering van het geld, zoodat
tenslotte één oude eoudmark overeenkwam
met billioenen ontwaarde marken. De el
lende en de ontreddering die daaruit
voortsnroten waren onbeschrijflijk. Van
den morgen tot den evond verminderde
de waarde van het geld, zoodat de arbei
ders tot twee keer per dag moesten be
taald worden, om het onmiddellijk nood
zakelijke te kunnen koopen. En intusschen
kocht het buitenland spotgoedkoop alles
op wat Duitschlo.nd maar aan te bieden
had. We kennen de verhalen van de men
schen die rond dien tiid in Duitschland
reisden en voor enkele franken in de
schoonste hotels gingen logeeren en zich
de rijkste maaltijden lieten voorzetten.
STIJGING VAN DE EMISSIE
Bedienden van een expeditite bureau
moesten te Berlijn goederen vervoeren
voor de Reichsbahn van hst eene station
naar het andere. Met de medeplichtigheid
van een bediende van de Reichsbahn ont
vreemden zii 15 vaten boter, 2 kisten
worst en 6 Éisten sterke dranken en Ier
verten deze waren aan een schouwburg-
requisiteur die als hseler optrad en de
waren verder verhandelde. De zaak lekte
uit en alle vier werden ter dood veroor
deeld. Een hotel’er die waren had aange
kocht liep 7 jaar tuchthuisstraf op.
Bedrijfsleiders die door prijsverhooping
hoogo winsten hadden willen maken op
waren bestemd voor de oorlogvoering,
werden veroordeeld tot verscheidene jaren
tuchthuisstraf en hooge boeten.
geboekt. 6.472 mannen en 5.587 vrouwen.
In den loop van deze maand is het aan
tal geboorten met 14,06 vermeerderd,
vergeleken met de maand Maart 1941 en
dat der sterfgevallen met 1,03 afgeno
men.
moést worden teweeg gebracht. De pdvo-
katen geloofden zich te mogen veroorlo
ven het streven te saboteren, dat de ver-
vullir»^ van de taak der belgische overhe
den vooral op het gebied van de voedsel
voorziening on de opent ars gezondheid
diende te verzekeren en te verlichten.
De sdvokaat. Stasse en Meysmans, die
een gzlijkarrdige aktiviteit aan den dag
leaden, hebben zich aan de verantwoor
delijkheid van hun misdadig optreden
onttrokken door de vlucht.
Bil ons is do emissie van MnkbAistten
sedert den oorlog aanzienlijk gestegen,
ten gevolge van de groote behoeften van
de schatkist, ook tengevolge van het groo
te clearingtegoed dat wij door ons uit-
voeroverschot verworven hebben. Zooals
Iedereen weet wordt door het clearinc-
stelsel de uitvoerder betaald met behulp
van de stortingen der invoerders. Wan
neer de uitvoer grooter Is dan den Invoer
volstaan de stortingen van de invoerders
niet meer om de uitvoerders te betalen.
Daarom schiet de staat het geld voor aan
de uitvoerders in afwachting dat de vor
deringen in het buitenland kunnen over
gedragen worden, door een grootere in
voer van goederen.
De bankbiljettenuitgifte is snel geste
gen, maar bereikt nog het maximum niet
dat de Nationale Bank ingevolge de wet,
die haar statuut beheerscht, mag uitge
ven.
Er is Intusschen ook geen goud meer
om die uitgifte te waarborgen! Maar er
is ook geen vrije munt meer! Dat betee-
kent dat de Staat door zijn reglementee-
ringen en zijn muntpolitiek de munt
stelselmatig op zijn waarde kan behou
den. Daarvoor is echter in de eerste
plaats een strenge prijzen- en loonpoli
tiek noodig.
nBBBBBBBBBBBBBBBBlBBSBBBBBB
BELANGRIJKE VERORDENING
VAN DEN
MILITAIREN BEVELHEBBER
Het wordt verboden de rechtsgeldig
heid van de besluiten der Secretaris-
sen-Generaal te onderzoeken.
Het Vercrtnungsblattvan dsn mili
tairen bevelhebber in België en Noord-
Frankrijk van 15 Mei 1942 publiceert een
verordening van. 14 Mei 1942, betreffende
de toepassing van besluiten der secreta-
rissen-generaal, waarvan hieronder de
tekst:
Mut het oog fcp:.8eJ handhaving., van de
veiligheid in net openbaar leven en van
de onenbare orde en rust, verorden ik
op grond van de mij verleende volmacht
voor België het hier navolgende:
1. Het is niet geoorloofd de rechtgeldig-
heid na te gaan van de algemeens beslui
ten der secretarissen-gèneraal, welke uit
drukkelijk onder verwijzing naar de wet
van 10 Juni 1940, betreffende de over
dracht van bevoegdheden in oorlogstijd
(Belgisch Staatsblad, blz. 2860) uitgevaar
digd zijn Of uitgevaardigd zullen worden;
2. Deze verordening maakt in geenen
deele inbreuk op hst persoonlijk-statuut
en de bevoegdheden der secretarissen-
generaaL Deze blijven onaangstart zoo
als zij bij de Belgische wet zijn ©inschre
ven.
De Militaire Bevelhebber
in België en Noord-Frar.krijk,
In een uitvoerige nota wordt de betee-
kenis van dit besluit verder uiteengezet.
Hierbij wordt er o. m. op gewezen dat in
de jongste maanden het herhaaldelijk is
gsschied en met boos opzet, dat de beslui
ten van de Sekretarissen-Generaal in
twijfel werden getrokken, wat gebleken
is uit processen welke voor een paar vre
degerechten en het voor het Beroepshof
te Gent door opgehitste Waalsche land
bouwers en sluikhandelaars aanhangig
gemaakt. Van de rechtbanken wilde men
aldus verkapte politieke areas maken,
en een algemeene verwarring te stichten
rond de bevoegdheid der Sekretarissen-
Generaal. Bij deze verordening wordt dit
alles thans verboden en zware straffen
zullen diegenen treffen die de juridische
bevoegdheid der Sekretarissen-Generaal
om al'gemesne besluiten uit te vaardigen,
in twijfel zullen trekken, hetzij in rede
voeringen of geschriften, hetzij voor de
rechtbank.
Dc strijd te lande In Noord-Afrika heeft
zien In den loop der laatste week andermaal
beperkt tot- verkenningsgevechten .en tot ze
kere bedrijvigheid der tegenoverstaande
luchtmachten.
Malta werd nogmaals het herhaalde doel
der Duitsch» en lialiaansche luchtmachten.
Aanvallen op de strategische doeleinden op
dit eiland werden zoo bij oag als bij nacht
doorgevoerd. Bij gevechten geleverd boven
het eiland, werden talrlik-e Britsche toestel
len neeigehaald, wijl de verliezen licht wa
ren aan de zijde der As-niogendheden.
Een Italiaansche duikboot ke:rde niet te
rug.
in de Middellandsche Zee werden door
Dultsche duikbooten een bewakingsschip en
een begeleidingsboot tot zinken gebracht.
Naar het Agentschap Stefsni verloren
de Britten reeds C4 duikbooten in de Mid
dellandsche Zee.
Door dë Italianen werd thans met sukses
een nieuw jachtvliegtuig ingezet, namelijk
de Folgori 2001
-<ro»--
moeten tegen den ’Voensdag avond
ingezonden worden. Kleine be
richten tegen den Donderdag noen.
r I. -IMU -
Prijzen en loonen zijn officieel vastre-
legd. Er zijn slechts enkele verhoogingen
toegestaan die gerechtvaardigd zijn door
bepaalde gronden. De lezer zal zijn schou
ders onhalen bij de gsdachte aan de prij
zenpolitiek in ons land en verwijzen nar
den zwarten markt.. Welnu de zwarte
markt dat is de inflatie, dat is de toe
stand die de regeering niet kan erkennen.
Daarom mag ze ook de loonen en de wed
den niet aanpassen, want ’n verbetering
in dien zin zou slechts een schiinverbïte-
ring ziin voor de arbeiders en de bedien
den. Weldra zouden de prijzen opnieuw
stijgen, de loonen' zouden weer moeten
ar-ae^ast worden, enz.
Moest de regeering werkelijk de prijzen
vrij laten en de loonen vsrhoogen dan
zouden we de volle inflatie hebben en dat
wat de menschen vreezen zou werkelijk
heid worden; het geld zou alle waarde
verliezen en we zoud’n de katastrofe
kennen gie Duitschland geteisterd heeft
in 1923.
De zwarte markt is een tiidelijk v?r-
sehijnsel eigen aan de groote schaa-sehte.
die de regeerin^ verplicht is te b“striiden
in het voordeel van iedereen. Wanneer
de gorteren weer in grootere hoeveelhe
den on de markt zuilen komen, of wan
neer de Staat bete’- door zijn organisaties
de voorraden en de productie zal weten
te vatten en te verdeelen, zullen de prij
zen van de zwarte markt geleidelijk ver
minderen e.n zal de zwarte markt zelf,
geheel verdwijnen. Dan zullen alleen nog
de officieels prijzen blijven en de men
schen zullen met verlichting vaststellen,
dat een frank nog steeds een frank is,
zoo.?Is vroeger.
Als de menschen zoo hatelijk spreken:
over de officieele prijzen, en zich ertegen
verzetten, dan zijn ze meestal niet be
wust dat ze daardoor de inflatie en de
vernietiging van het geld wenschen.
Intusschen zijn er toch wraakroepende
toestanden, die eens zullen moeten recht
gezet' worden. Terwijl velen thans groote
offers brengen, doordat ze het kleine loon
moeten uitgeven voor waren die tegen
fantastische priizen op de zwarte markt
te verkrijgen zijn, verdienen anderen, de
woekeraars ven die zwarte markt, geld
met hoopen. Iedereen duldt ze. en ieder
een kent ze maar eens zullen ze met den
vinger aangewezen worden en verantwoor
ding moeten geven.
16-5-42. Verboden Nadruk. ROSKAM.
de
in Sinxendagen
waren de vorsten gewoon hofdag te hou
den; alle oude romans getuigen hier nog
van. In het bekende dierenepos Van den
Vos Reinsert lezen we:
Het wr.s in ene Sinxendsgs
Dat beide, busch ende hage
Met groene toveren waren bevaen
Nobel die Conine haóde gedaen
Syn hof craieren overal.
Ook landdagen en volksverzamelingen
worden en weiden veelal op Pinksteren
gehouden. Ook schuttersfeesten onze
tegenwoordige sportftesten hadden op
Pinkster plaats. Om de Pinkstervreugde
nog te verhoogen gaven ook de Rederij
kers op de markten voorstellingen. Het
echte Pin! ster houden had naar oud
gebruik plaats op Pinkster drie i Pinkster
Maandag). Meestal ontaardde dit in'een
Bacchanaal. De stadsbewoners trokken -
dit is onveranderd gebleven in drom
men naar- buiten cm te genieten van het
jonge groen, de dorpelingen trokken op
Pinkster drie naar de naaste steden om
zich daar naar hartelust te vermaken,
wat meestal bestond uit cafébezoek.
Zooals bij de meeste volksfeesten wij
herinneren aan Kerst- en Paaschvuur
werd op sommige plaatsen een Pinkster
vuur gebrand, waaromheen werd gedanst
en gesprongen. Zooals we zien, is het
meerendeel d;r oude Pinkstsrgebruiken
verdrongen door het moderne leven.
Mocht ten minste de aloude kersten
Pinkstergtest blijven leven onder ons
volk. Want de Geest Gods is meer dan
ooit noodig om de wereld te redden en te
rechten! L. J.
schip tot zlnksn gebracht en. een kanonneer
boot en een vrachtschip tsjjeaadigd.
Aan de Amerikaansche kuiten werden ver
der, naar een bijzondere mfelding van het
Dultsche Koofditwariiir, omileuw 17 sche
pen van samen 195.000 ton gekelderd en
twee andere beschadigd. DeZe schepen wer
den getorpedeerd door DunSche duikbooten.
opereerende aan de Amei-lkaanscire Oostkust.
In do Karaïbieche Zee en in cie monding
den Mississippi.
Uit de Duitscne kgerbsrichtcn blijkt ver
der dat In het Noorden van de Noordzee, bij
Stavanger, Dritsche luchtstrijdkrachten den
Duitschcn kruiser Prinz. Eigen poogden
aan te vallen, maar dat bij dezen aanval,
welke zonder bijval bleef, er 29 der Britsche
toestellen werden neergebaald. Do aanval
zou uitgevoerd zijn geweest door 45 a 50
vliegtuigen. Het Dultsche lëgerbericht van
Maandag jl. merkt vorder op dat den dag
van dezen aanval op dep Dultséhen kruiser,
in totaal 52 Britsche toestellen werden neer
gehaald, namelijk 15 aan do Kanaalkust cn
8 boven Duitsch grondgebied, wijl van Duit-
schs zijde in totaal sfoehts 3 toestellen ver
loren gingen.
Dultsche vliegtuigen voerden aanvallen
uit o.m. cjo Hastings, Folkestone, Brighton,
Dal en Hull. De Britsche luchtmucht 'voerde
enkele storingsvluchten uit boven de Duit-
sche bocht en het kustgebied.
Bij een zeegevecht, in heti Kanaal werden
twee Britsche torpedobooten tot zinken ge
bracht. Britsche bommenwerpers vielen een
Duitsch konvooi aan voor de Nederlandsche
kust. Vijf der acht bommenwerpers werden
neerga baa’d. Bon Dultsche mijnenveger en
een voorposten boot werden zwaar bescha
digd bij het geleverd gevecht.
In re’-band met het optreden der Du!t-
sche duikbooten aan de Amërikeanscb? kus
ten meldt Bc.rliin c’st, van 1 tot 17 Mei in
totaal 53«)OO ton Britsche en Amerikaan-
sche bandelsscheepsrulmte tot zinken werd
gebracht.
In de dagblade-- werd reeds een derde
steunlijst ten bats van de geteisterdfn
van Tessenderloo gepubliceerd. Het totaal
der drie eerste steunlijsten bedraagt reeds
3.509.000 frank.
Thans wordt ook nog gemeld dat no.-}
een Broeder der Vakschool gestorven is
aan d» gevolgen der opgeloopen verwon
dingen.
IBBBBaEBBBBBBBEBaCBEBEaBE-S^I
on postcheckrekening N’ IE.'
V. Sansen-Vanneste, Uitgm
peringe, en vanaf Zaterds
staande wordt ons blad U f.
besteld tot einde 1942.
De abonnementsprijs van nu tot eind
voor FRANKRIJK is:
Arbeidsambt, Dienst Tielt, Tram
straat 2;
Arbeidsambt, Dienst leper, Kaai-
straat 12.
-eos-
DE ADVOKATEN T SC HOF F EN EN
SMOLDERS AANGEHOUDEN
Twee andere advokaten, Stasse en
Meysmans, eveneens betrokken in de
sabotage van de autoriteit der
Sekretarissen-Generaal, gevlucht.
Brussel, 18 Met De militaire over
heid deelt mede;
Dezer dagen werden de advokaten
Tschoffen en Smolders aangehouden. Zij
misbruikten hun beroep met politieke
doeleinden door het feit, dat zij de aan
stichters waren in de honderden proces
sen, die de autoriteit der sëkretarissen-
generaal moesten ondermijnen, en waar
door onrust en onzekerheid in het land
BHBBBBBBBflBBBBBBBBSBBBBBBEEIBBBBBBBBaBEBBBBMflEBBBBflflBBBE
Verledtn week hebben we enkele aspec
ten van het muntvraagstuk besproken in
verband met de vraag van een mogelijke
muntontwaarding. We wezen op de be
zorgdheid van veel "onzer menschen, die
uit schrik voor een mogelijke inflatie met
hun geld vluchten door het om te zetten
in reêele waarden. Zij verwek!-:n daar
door een verhooging van de prijzen der
zoo gegeerde goederen en die prijsver-
hoogfng beschouwen ze weer als een ge
volg van de waardevermindering van de
munt, wanneer het hier veeleer gaat om
een gevolg van de wet van vraag en aan
bod. voor zoover die wet zich nog in ze
kere domeinen kan laten gelden.
Laten we vandaag enkele bepaalde ver
schijnselen nader onderzoeken, die in een
liberale economie wel aanleiding zouden
geven tot bezorgdheid.
DE EMISSIE VAN BANKBILJETTEN.
Tusschen den
Noordkaap en
Spitsbergen werd
bij een gevecht
tussclien ’t Ihiit-
sche luchtwapen
en een Ameri-
kaanseh konvooi
een kruiser der
«I*ensacola»-klas
(foto) tot zin
ken gebracht.
In ds IJszse, tusschen den Ncordkaap cn
Spitsbergen, werd een Amerikaansch eska
der aangevallen door het Dultsche luchtwa-
p:n. Een Amcriltaanscae kruiser van 9.100
ton, van de Pensacola-klas alsmede een
destroyer werden tot zinken gebracht, wijl
een Ijsbreker en een vrachtscnip van 2.000
ton vernietigd werden. Verders werd nog een
vrachtschip van 10.000 ton in brand gewor
pen. Door Washington werd het verlies van
een kruiser toegegeven.
De Dultsche ïuchtmacht streed ook tegen
de Britsche vloot. In een Britsche haven der
Zuidkust werden 4 koopvaarders van samen
7.500 ton vernietigd. Bij een luchtaanval op
Plymouth werd een groot Britsch oorlcgs-
Meer dan een half millioen kon-
trakten ingestuurd.
Tot nog toe werden reeds meer dan
een half millioen kontrakten voor de
voorziening van een aardappelvoorraad
ingestuur Hierbij worden niet begrepen
deze afgesloten door groote organismen.
Verder werden meer dan 7.000 Ha. wei
land en braakliggende grond verbouwd
door groepeeringen.
Alle plantaardappelen besteld in Hol
land werden geleverd of ongeveer 43 mil
lioen 500.000 kgr. De bestellingen in
Duitschland gedaan werden bijna alle
uitgevoerd. 31 millioen. 819.000 kgr. zijn
toegekomen.
BIRMA. Dc Japansche opmarsch in
Birma werd voortgezet. Bij een omsingelings-
manoeuver der Japanners werd een sterae
Britsche afdeeling buiten strijd gezet, na
zware verliezen te hebben geleden, zulks in
het Indisch-Birmaansch grensgebied. In het
gebied van Kalewa zijn de Japanners nog
slechts op 6 km. van de Indische grens. Ku-
tha, op 200 km. ten Noord-Oosten van Man
dalay, werd eveneens door de Japanners
bezet.
Na Lungüng. aan de Birmannsch-Chinee-
sche grens, te hebben bezet, zijn de Japan
ners ook verder China binnengerukt, bereik
ten er de Loe-Kiang. bijrivier van de Sal-
wein. Thans rukken zij op naar den Mekong.
Tengyeuh werd ook door de Japanners
veroverd.
De uitgifte van bankbiljetten, steunde
In België vóór den oorlog op een dekking
in goud. Volgens de klassieke geldleer
moest de uitgifte van bankbiljetten voor
minstens een derde ongeveer gedekt zijn
met goud. Bij ons is die dekking altijd
bijzonder hoog geweest namelijk ongeveer
65 Ct, of 2/3. Toch heeft, men in.1935 de
frank gedevalueerd met bijna 25 Zoo
als we het in onze vorige bijdrage schre
ven. was die devaluatie er eigenlijk niet
noodig. Ze is een middel geweest om den
uitvoer te bevorderen en daardoor om de
werkloosheid op te tossen. Maar meteen
is ze een gelegenheid geweest voor som
mige speculanten om-on korte tiicl reus
achtige winsten te maken. Voor het ove
rige heeft die devaluatie de bezitters van
spaarcenten in verhouding verarmd. Der
gelijke maatregelen schokten het ver
trouwen in de munt.
De devaluatie is gewoonlijk een opzet
telijke maatregel door de rsgeering ge
nomen, dikwijls onder den druk der om
standigheden waarbij de goudwaarde van
de munteenheid verminderd wordt.
Inflatie daarentegen is meestal de uit
drukking van een toestand, die het ge
volg is van een te groote uitgifte van
bankbiljetten in verhouding met de be
hoeften. Zij bsteekent een vermindering
van de koopkracht van de munt en kan
leiden tot het totale waardeverlies van de
munt.
Zondag is het Sinksen; en dan is het
weer Hoogdag in de kerk. Dan komt het
beste roode gewaad te voorschijn; dan
hangt er meer wierook te geuren, dan
hangen die licht blauwe wolkjes in het
volle zonnelicht, dan zingt mén nog zoo
schoon en dan... luisteren we met meer
aandacht naar 't sermoen over den H.
Geest.
Zie. dr.t moet zoo zijn! Af en toe moet
er eens in 't gezin een afwisseling komen
dat was bij ons, dat is nu nog bij velen
een doop: dat is een trouw van eigen
hinders of van de vele nichten en neven.
Dat is een verjaardag, een patroondag.
En zoo gaat het ook in dat groote gezin
dat de parochie is. Dat moet zoo zijn en
wie van de familie is moet meedoen; die
buiten blijft of nooit meedoet is een zeur
kous, een eenzater, een die aan zich zelf
genoe?- heeft en ten slotte zijn zelven op
eet. En gelijk het gaat in de families, zoo
mort het gaan on de parochie; meedoen,
meevieren als het hoogdag of feestdag is.
Sinksen zonder Sinksen-water is een
rareteit. Dat weet men te lande beter dan
in stad. Is dat nu nmd?t met Sinksen de
vönte gewijd wordt? Ik weet het niet,
maar ’t is toch een mondgemeen woord:
Sinksenwater. En ’t gebeurt meer dan eens
dat de boeren reikhalzend uitzien en be-
grerig wachten op dat water dat veld en
akker de noodig? vochtigheid moet geven.
Zaterdag ga ik ander water halen. Met
Psschen gaat een van de grootere ’t ge
wijd water afhalen naar de kerk. Met
Sinksen is dat mijn recht. Dan '■"huif
ik mijn stoel dicht bij de dooptont en
kijke en luistere naar al die ceremonies
van de vontewijding. Nog sl ne keer iets
waar we weinig, of niemendal van begrij
pen. De kerk is ons huis en we zijn er
veelal vreemd. Ge kunt in sommige ge
zinnen ook aleens een van de groote er
op betranen dat ze niets weten staan of
liggen, die lijk een vreemde is in eigen
huis. Dat gebeurt, jammer genoeg niet
met eenigen, maar met ae groote hoop,
waar er soraafc is van kerk en kerkelijke
plechtigheden.We moeten meer t’huis
zijn in ons groot parochiehuis: de kerk...
Ik kiike dan en luistere en doe mijn best
om zien en beteekeni? te begrijpen; want
aan ijdele cf zinledige dingen doet de
kerk niet meé. Ka de M:'- kom ik af m.t
mijn vracht wijwater, want, volgens ge
bruik heb ik natuui-lii’". de... provisie meê-
gebracht voor de gezinnen van den hoek
waar niemand weg kan. Hit is immers
goed dat we dat wijwater in huis hebben.
Dan worden de wijwatervaatjes gevuld
Ten gerieve van onze Lezers geven
wij dan ook hieronder de uren van
op- en ondergaan der zon, tot regel
maat voor de verduistering.
ZON
op
5.44
5.43
5.42
5.41
5.40
5.39
5.38
-«o»-
'REGELING GETROFFEN
BETREFFENDE DE VOEDING
der Grensarbeiders
Van Belgische zijde werd er sedert ver
laden jaar telkens op aangedrongen dat
in tegenprestatie van het groet aantal
yiaamsche nrbeidcre die gaan werkiai bij
Fransehe landbouwers, zekere hoeveelhe
den levensmiddelen zoutten worden ver
strekt. maai- steeds werden van Fransche
zijde tal van bezwaren geopperd.
Laatst werd voorgesteld tint d? grens-
rrbeiders hun loon geheel of gedeeltelijk
in natura zouden ontvangen maar zulks
■werd van Franscho zijde ten langen laat
ste afgewezen.
Dan heeft men van Belgische zijde noo-
dig geoordeeld een daad te stellen: aan-
va.ng Mei 1942 werd de Belgische gr'ns
voor bedoelde ariieiders gesloten. Dit
dwangmiddel heeft rijn doel niet gemist.
Nadat de Fransch? boeren gedurende en
kele dagen van Vlaamsche arbeidskrach
ten verstoken bleven, vemam men te
Brussel <fe.t Perils bereid was toe te gi
ven. Een prineitneel imooort is tot stand
gekomen, bepalend dat de arbeiders de
tekenwaard" van him loon in voedings
middelen zullen ontvangen. De hoeveel
heid is nog niet bepaald. De grens is in
tusschen weer open.
-eoï--
NIEUWE UITGIFTE VAN
SCHATKISTCERTIFIKATEN
De schatkist heeft besloten tot de uit
gifte van certifikatec 3 vrij van be
lastingen, voor een duur van 5. 10 of 15
jaar. Bij terugbetaling nn. 5 jaar zal een
getrouwheidspremie uitbetaald worden
van l’e^, na 10 jaar van 7 en na 1-5
jaar van 15 <~/r, De inschrijvingen worden
geopend met 5 Juni e. k. Het bedrag der
nieuwe leaning werd niet vastgesteld.
-«o»-
VALSCHE VIJFFRANKSTUKKEN
IN OMLOOP
Sedert enkele weken werden valsche
vijffrankstukken in den omloop gebracht
in ons land. Een nauwgezet onderzoek van
de afbeeldingen en hoofdzakelijk van den
rand der muntstukken laat, in het alge
meen. zonder groote moeilijkheden, toe de
valsche van de echte te onderscheiden.
De rand der zinken vijffrankstukken is
gecanneleerd (van groeven voorzien) en
uiterst verzorgd. De groeven (cannelure)
der nagemaakta stukken laten doorgaans
veel te wenschen over: het onderzoek van
een stapeltje van enkele tientallen munt
stukken zal zelfs aan een vjeinig geoefend
oog toelaten onmiddellijk de valsche- te
onderscheiden. De valsche worden inder
daad rregoten en niet geslagen: ook is de
gravuur niet onberispelijk.
<Q»■-«
VLAAMSCH WETENSCHAPPELIJK
CONGRES TE GENT
Zondag jl. werd te Gent het Vlaamsch
Wetenschappelijk Congres 1942 geopend,
met sectievergaderingen en een algemeene
vergadering.
Tijdens dit Congres werden hoofdzake
lijk de Wederopbouw en de dagbladwe-
tenschap besproken. Talrijke redenaars
traden tijdens deze vergaderingen op.
-«o>-
DE GEBOORTEN EN STERFGE
VALLEN IN MAART 1942
Uit gepubliceerde statistieken blijkt dat
in <je maand Maart jl. 9.545 levende kin
deren in ons land geboren werden, name
lijk 4.871 jongens en 4.614 meisjes. In
zelfde maand werden 12.050 sterfgevallen
Dc eerste vieringen van Pinksteren in
volkschen zin gaan terug tot de Kerk.
Rozen en pioenebladeren werden van uit
de hooge kerkgewelven op de hoofden der
geloovigen neergeworpén. om de vurige
tongen te verbeelden. Nu nog altijd heeft
de pioen haar schoenen naam van kerk-
roos of pinkst°rroes behouden, ter her
innering aan dit gebruik. Elders waren
het stukjes hostiebrbod die als een manna
nedervielei?. Een duive werd losgelaten
in een opening van het koorgewelf, die
zich ïfioet’toé'g cvèr het volk, om nog eens
den H. Geest to verbeelden. En in die
mysteriespelen ook werden duiven losge
laten.
En het feest zelf duurde acht dagen.
Alle werk in 't. koopmansbedrijf was ge
durende dien tijd verboden. En vandaar
is Sinksen nog altijd zoo iets van een kop
peldag gebleven.
Als het volk vierde en eerst vierde
in de ke’-k, wérd de vreugde vcortge-
zoeht buiten t’e godsdienstplechtigheid.
Zoo zijn ook de kermissen ontstaan (kerk
missen). Nu, Pinksteren werd daardoor
het lustige schahnelende zomerfeest. Het
vrouwvolk kwam met hun bloemige zo-
merkleeren af. zette de nieuwe hoedjes
op. met of zonder Tyrolerpluitnp.jes en
elk zztte zich op zijn best... want nu
moet hot Pinksterbruidje verkozen wor
den. Dit Middeleeuwsch gebruik een
schoonheidsorijskamp voor een Miss Pink
steren bestaat nu nog in sommige
plaatsen, en werd elders ook in eer her
steld. Jonge meisjes geloofden aan de
wondere kracht van pinkstn-dauw (meie-
dauw) om zich verrukkelijk to maken.
De crèmes die de meisjes van nu doen
t"ouwen met miljonnairs ’t staat toeh
in de reklaam! warm nog niet uit
gevonden.
In den vroegen Pinkstermorgen liepen
zo cl? öruwnette weide in. en baadden
rich in don wonderen meiedauw die hun
een bijzondere schoonheid gaf. waaraan
geen jodgenshart kon weerstaan. Een
bijzondere meidrank werd gedronken die
het .'fleet had van een onweerstaanbaren
minnedr: nk, wearmee de heksen en apo
thekers der middeleeuwen veel geld ver
dienden.
On Pinksteren mocht je dan cok niet
lang slapen, anders was je een nietsnut,
een lummel, een stuntelige stoffel.
In c’e str:ek der Hollandsche beemden
en schilderachtige molentjes, die je op
700 menig schilderij terugvindt, werd de
koe die laatst in de weide trad op Pink-
g Ncminatïeve lijst van
S personeel moet vóór
aan het Arbeidsambt
maakt.
die op de slaapkamers hangen, dan wordt
het vat je gevuld dat bij den ingang van
’t huis hangt. Het overige wordt zorgvul
dig bewaard, want dat moeten we toch in
huis hebben. Is er wel een echt-christelijk
gezin waar wiiwater ontbreekt? En ’t zal
wel eens gebeüren dat van uit den aan-
prenzenden hoek de een of de andere bij
de boerin komt R" loepen om te vragen
of zij wijwater beeft... Als ’t nijpt weet
men veel wat men te kc-t heeft! t
Zondag is het Sinksen!
En dan wordt ons voorgelezen, wijl w»
kntelen: «Vernieuwing van de beloften
ven ons Heilig Doopsel
Zie! Daar hebt ge ’t al weer. Zoo
d’kwijls hebben we moeten hooren dat
alle menschen relijk ziin; en we zagiui
anders niets dan verschil en ongelijkheid.
Zoo dikwiils hoorden we dat de heele
menschteid één groote familie is... al
Adams kant, zeiden we dan. Maar ’t is
Familie die weinig aan één hangt, waar
elk zijn gang gaat; eh iedereen z’in pro
fijt zoekt. Waarom zou ’t ook anders?
Maar met Sinksen wordt ons dat ver
klaard in de kerk. Alle aedoente men
schen ziin inderdaad familie, nare fami- -
lie en als ze leefden als onreebt-gedoonte
menschen dan zou met een slag de na
righeid en de miserie uit d? wereld ver-
öwijnen. Maar ja! En is ’t dan niet goed
dat we op Sinksen m't aandachtigheid
luisteren en eens dien bedenken wat van
ons gevraagd wordt, van ons die ’t. geloof
in onze wies vonden. We hebben niets ge
daan om dat geloof te krijgen en we leu
ren soms met dien schat en er zijn men
schen die een heel leven sukkelen en zoe
ken om dien schat te vinden. Voor velen
alhier is dat geloof een soort meubel uit
vaders tijd, iets waar ze respect voor heb
ben, maar van geen tel meer is in hun
leven. En we hooren hoe in o’e verre mis
sielanden heele volkeren juichen en jube
len omdat re met het geloof de ware be
schaving ontvingen.
Het is soms aardig:
Er gaat over do wereld nu en dan een
vlage wind; die wind is een nieuwigheid.
En dan hoort men spreken over een...
geest van gemeenschapszin, een geest van
broederliefde en volksverbondenheid, dan
wser over een anderen geest. En er rijn
er goede en kwade!
En er is een geest waarover we ge
woonlijk totaal zwijgen. DIE geest is geen
wind, maar DIE geest kwam in een
stormwind. Zeker, we gelooven in den
H. Geest, maar tot ons eigen beschaming
moeten we bekennen dat we veel meer
weten over aie verschillende soorten van
geest die over ons heenwaaien, dan over
den H. Geest, die in ons kwam op dien
dag van het Doopsel; die in ons werkt
door zijn genade. Sinteen is de dag cm
heel ootmoedig op onze knieën die doop
beloften te vernieuwen en heel rechtzin
nig te belijden dat we in ons dagen meer
dan ooit den H. Geest noodig hebben om
in dien wirwar van geestenvan her
nieuwing ae goede uit de kwade te zich
ten en nooit tegenstand te maken tegen
den H. Geest. Ge weet maar det <le
gezondheid meer dan goud we;rd is, als
ge zelf... ziek zijt.
Mochten we nooit bij ervaring leeren
Wat het geloof weert is. den dag dat <cn
deel van ons volk ’t getoove zou verloren
hebben. God spare er ons zelf van... en
toch, de geest van onverschilligheid en.
van ongeloof waait ook over onze gewes
ten.
Laten we met Sinksen uit heel ons hert
O. L. Heer bedanken om die groote gave
van ’t geloof en geve de H. Geest ons
kracht,en sterkte om. dat c?tosf
ven; en niet verdoold te looifon.' -
BOER NELTT.
AUSTRALIË EN OMLIGGENDE GE
BIEDEN. Naar United Pr3ss verza
melen dc Japanners een vloot ten Noorden
van Australië, voor een nieuwen aanval,
rtien men vermoedt Australië tot doel zal
hebben
Cn Nienw-Gi’jnra werd Port Moresby an
dermaal door de Japansche luchtmacht ge
bombardeerd
ABONNEMENTSPRIJS ’42:
1 Jaar in Belgie 36 fr.
3 Maanden 9 fr.
6 Maanden 18 fr.
1 Jaar in Frankrijk 65 fr.
g wordt: g
1. - Een neminatieve lijst met het g
bestand van hun personeel op l-5-’42 s
nno- vnór den 31-5-'42 aan het. Ar-
beidsambt over te maken.
2. - Iedere aanwerving of afdan- g
king v - ertoe na l-5-’42 wordt voort-
gegaan binnen de 3 dagen na de aan-
werving of na de afdanking, bij het
s Arbeidsambt te melden, onafgerien g
de verplichtingen voortspruitende uit
s het besluit van 4-4-’41.
s I'ct Arbeidsambt Ro-cselare heeft,
s aan al de Burgemeesters een paar s
exemplaren met verklarende com-
s inentaar van liet nieuwe in voege s
zijnde formulier Personeelslast
s overgemaakt, alwaar ze dus kunnen g
s ter inzage genomen worden.
Voor naderen uitleg en tot het be- g
g komen der noodige formulieren stelt g
s de dienst Bedrijfsleven van het s
Arbeidsambt zich welwillend ter be-
schikking. g
Het ambtsgebied van het Arbaids-
ambt Roesejare omvat de arrondis-
sementen Roeselare-Tielt en leper, g
s zoodat, naar gelang de ondernemin-
gen gevestigd zijn in de arrondisse-
s mëntén Roeselare, Tielt of leper, de
g formulieren dienen aangevraagd, en g
g ingevuld teruggestuurd, onderschei- g
g délijk, aan het: g
s Arbeidsambt Roeselare, Ja.i Ma- s
g hieustraat 47; g
Om de burgerbevolking te vrijwaren tegen de gevaren die. thans heerschen h*
de Duitsche operatiegebied"” van het Oostfront worden de bewoners met mede
hulp der Duitsche Wehnn: ht overgebracht naar de bezette gebieden waar reeds
rust en orde heerscht. Hu., kostbaarste bezit wordt op het wagentje geladen en
achteraan wordt het schaarsche vee eraan vastgehecht, zoo kunnen ze »e«a in
veiliger oorden den strijd voor het leven herbeginnen.
stermorgen door de vroolijke bent van
pronte jongens en mooie meisjes, 's avonds
met bloemen en groen gesmukt, lijk men
het doet met de leidsterkoe in de Alps,
waar koebellen rinkelen cm. de eenzame
Sennehutjcs.
Maar nog eens, vroeg er uit, om ’s mor
gens de koe te zien, anders mocht je
’s avonds niet meevieren. Dat was de wet.
Elders werd er in Holland'zoo druk ge
vierd. met bloemen rondgegaan, geboe
meld 7ii gedanst dat op sommige ntoatsen
de vroede raadshe^ren I-?*- M^byndtee
Pinksterfeest verbodén.
En om van nog een Hollandse!) gebruik
te gewagen, moeten we nog spreken over
den Pmkstermaïi.
Dat was een strooien vent, bestemd
voor do meisjes die twee vrijers hadden,
die een jongen bedrogen hadden, die on
vermurwbaar of al te bont waren. Lacie
voor dit meisje dat ’s morgens zoo’n
Pinksterman voor haar deur zag benge
len... Een schande was 't met zoon meid
te vrijen en zoo hieven ze ook doorgaans
in den osseblik zitten.
D:- oude liedjes, die ter eere van de
langslapsTS werden gezongen, waren wei
nig hoffelijk.
Luilak
Slaapzak
Beddezak
Kermispop
Staat om negen uur op’
Dat was nog één van ce meest welwil
lende poëtische uitingen. Het volksbegrip,
waaruit dit gebruik is voortgesproten, is
eenvoudig, dat het schande is cp Pinkster
lang te slapen.
Schande. wie niet vóór den dag
Oprees uit de vieren
Om de schoone Pinksterbloemen
Zingend te vereeren.
Op de Pinkster, of zooals men in
Middel.euwen schreef
8 Het Bestuur van het Arbeidsambt
g Roeselare is zoo vrij de aandacht
g der leiders van partikuliere onder-
g nemingen, zoo kleine als groote, te
e vestigen op een reeks verordeningen s
s waarbij het aan alle bedrijfsleiders,
zelfs aan diegenen die slechts één s
arbeider in dienst hebben, verplicht
wordt;
1. - Een neminatieve lijst met het H
F
Ai
