Geleide Economie
WAT DOEN WE?
ra
1
JOS. SPEYBROUCK
Mi'WRiiïke
Meordaanslag
Heestert
DE OORLOGSTOESTAND
I
I
I
V
J
1
Charkow
van
Groote vernietigingsslag ten Zuiden
500 Tank- Lastwagen^
o»
39* JAAR. Nr 22. UITGAVE
ZATERDAG 33 ME! 1942.
WEEKBLAD: 75 CENTIEMEN
HIJ DIENT MET STIFT EN PENSEEL
Ajusrskczsasisfcia slagstssip van 32.000 ton gekeltosl
slagen op in het Verre Oosten
.1
KATHOLIEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD. - VERSCHIJNT WEKELIJKS.
Reeds 165.000 gevangenen gemaakt
In de Amerikaansche wateren werden nogmaals 23 Handelsschepen
van samen 125.600 ton gekelderd
is OOSTUITGAVE
is WESTUITGAVE
ALS EEN SCHIP VAN 10.300 BRUTO-REGISTER-TONNEII
IN DEN GROND WORDT GEBOORD
10.000 TON M
BEN^’NR
ZAL MEXIKO DE OORLOG
VERKLAREN
AAN DE SPILMOGENDHEDEN
ONZE GROOTSTE TEEKENAAR -
DE STRIJD OP HET
DUITSCH-RUSSISCH FRONT
DE POPERINGENAAR
EEN EN ANDER
STORT 21 FRANK
38,75 FR. BELGISCH GELD.
VM Ml
DE STRIJD IN HET WESTEN
EN ATLANT1SCHEN OCEAAN
|B»BSBgBB3S8EiSBB3BSiaB!aZ3333£aS&iiai&liaBa^S3!aaSgB9SaB£!SL23
A
Da Tchoeng-King Legers loopen zware
DE STRIJD
IN HET VERRE OOSTEN
ZESTIG VOORMALIGE NOOR-
fSCHE POLITIEKERS, OFFICIE-
REN EN AMBTENAREN VAN
i| HUN STAATSBURGERSCHAP
VERVALLEN VERKLAARD
FRANSCHE DUIKBOOT
GEZONKEN
DE STRIJD
IN NOORD-AFRIKA
EN MIDDELLANDSCHE ZEE
hi
11
E.D&.L VAM BEOtK ,VAh LtVLri.VAh DOOD,,
K
Vn
■SÜSB
E POFEBIONAAk
ECONOMIE VAN SCHAARSCHTE.
oMcilOdretUrigetSt
imel
Tim
jobrow
Ster Oston
fnluKi'
—co»-
VOttci
'jest
DE HINDERLIJKE REGLEMEN
TEERING.
o.
24-5-42.
in het
J0S.
van
'khtiiy Kiiomerer-
F 0 ICO
Jos. Speybroucli
Archief De Top erin* enaar
8 fr.
12 fr.
1!2
3 fr.
Irubtschewsk^
LusMt
MMSjtwer.
Tschsrnigow
fc
Mjewioirsr
[Bjeftfortf
6/vchowo
f^Kcnttop)
'O
ltoefwt$g
LubnriT^
iSe/otGniacfu
Obojar
-^>Miropolje
fc
■CHAmW’K
heden van het verzinken van de boot
kent men niet. Een gedeelte van de op
varenden werden opgepikt door een En-
gelsch schip.
-cos-
Ten Zuiden van Charkow woedt thans
een hevige omsingelingsslag. Ds Duitsche
legerberichten deelen hieromtrent verder
mede dat bij dezen slag een massa van
drie Sowjet-legers werden ingesloten en
dat alle pogingen welke zij hebben aan
gewend om naai- het Oosten door te bre
ken schipbreuk hebben geleden. Tegelij
kertijd werden zij zoo van uit het Noor
den als van uit het Zuiden en h:t Westen
meer en meer samengedrongen waardoor
zij steeds meer en meer vernietigende
slagen vanwege de Duitsche luchtmacht
te doorstaan nebben.
Ten Noord-Oosten van Charkow wer
den all? Sovjet-aanvallen afgeslagen,
niettegenstaande den steun van sterke
pcntsêrkrachten. Nog tientallen Sovjet-
tanks werden hierbij vernield. Het Êov-
jet-offensief dat alhier wera ingezet met
20 divisies tirailleurs, 3 kavalerie-divi-
sies en 15 pantserbrigades is, naar het
Duitsch legerbericht meldt, volledig in
gestort. Het Duitsche tegenoffensief in-
Uitgever
Sansen-Vanneste, Poperinge.
Telefoon Nr 9. Po»tch. Nr 155.70.
Zoo’n reglementeering mag echter niet
stroef blijven. Ze moet zich aanpassen.
Wanneer na zekeren tijd de besluiten en
de verordeningen onoverzichtelijk en te
ingewikkeld geworden zijn dan dringt
zich een vereenvoudiging op. Een admi
nistratie wil ze goed zijn, moet rationeel
zijn in dien zin dat met een minimum
van werk en inspanning een maximum
van prestatie bereikt wordt.
De benoemingen van de bedienden,
werden meestal opgelegd door de ontwik
keling van de reglementeeringen. Wel
licht zijn er in de nieuwe diensten dui
zenden bedienden te veel die men nut
tiger zou kunnen inzetten indien het
werk beter geordend werd. Daar ligt nog
een domein weggelegd voor het privaat
initiatief. Op dat probleem zouden de
dienstoversten nog eens hun vindingrijk
heid en hun organisatietalent moeten
toespitsen, niet alleen met het oog cp
een vereenvoudiging en een verlichting
van hst werk naar binnen, maar vooral
om ten overstaan van het publiek en de
geïnteresseerden in het algemeen het
vervelende tijdverlies en de herhaling van
dezelfde verklaringen te vermijden.
Het mag ook niet vergeten worden dat
al deze reglementeeringen slechts midde
len zijn, gericht op het bereiken van be
paalde doeleinden. Met het oog op het
doel moeien de voornoemde disnstover-
sten de gunstigst mogelijke resultaten
trachten te bereiken, ook hier hangt veel
af van de initiatieven die zij nemen,
en waarvoor hen toch nog een ruime vrij
heid gelaten wordt.
De huidige reglementeering draagt nog
grootendeels het karakter van improvi
satie. Zij is een kind van de omstandig
heden. Met de verandering van die om
standigheden zal zij zich wijzigen en sce-
pelder worden.
Verboden Nadruk. ROSKAM.
De consulaten van Vichy in Canada
zullen gesloten werden.
Uit Amsterdam wordt gemeld dat
volgens een bericht uit New-York de
Normandie zal worden gelicht.
Naar Berlijn heeft President Roose
velt verklaard voor de radio De oorlog
zal nog lang durenHij zou ook geklaagd
hebben ever het gebrek aan handelssche
pen eh hebben toegegeven dat de duik-
booten der Asmogendheden een grooten
tol eisen rn van de U. S. A.
Te Eerlijn heeft men uit betrouwba
re bron vernomen dat Washington het
verlies heeft toegegeven van 217 handels
schepen. Te Berlijn merkt men hierbii
o» dat dit getal in feite reeds meer dan
330 bedraagt.
Het Japansche stoomschip Naga-
saku-Maruliep op een mijn en zonk.
Enkele dagen later pleegde de kapitein
ervan harakiri.
Een aantal vrijwilligers van de
Spaansche Blauwe Divisie keerden van
het Oostfront terug naa* Spanje. Zij
werden er met groote geestdrift ontvan
gen.
Van militaire zijde wordt uit Ber
lijn gemeld dat sinds het begin van den
oorlog de asmogendheden, t. t. z. Duitsch-
land. Italië en Japan, in totaal reeds 782
vijandelijke oorlogsbodems vernielden, o.
m. 12 slagschepen, 68 kruisers, 11 vlieg-
kamnsenepen, 144 destroyers, 177 duik-
bootsri, enz.
In Engeland zijn hooge Amerikaan
sche officieren, o. in. het hoofd van de
Amerikaansche luchtstrijdkrachten, aan
gekomen.
De Egyptische Regeering nam ontslag
Nahas Pasja vormde een nieuwe Regee
ring. Met uitzondering van den Minister
van Financiën maken alle ministers van
de vorige regeiring deel uit van het nieuw
kabinet.
In Spanje had het vertrek plaats
van 1300 vrijwilligers voor het Oostfront,
ter vervanging van dezen die enkele da
gen grienen terugkeerden.
on postcheckrekening Nr 155.70 van
V. Sansen-Vanneste, Uitgever, Po
peringe, en vanaf Zaterdag aan
staande wordt ons blad U per post
besteld tot einde 1942.
De abonnementsprijs van nu tot einde 1942
voor FRANKRIJK is:
H»339BBBE&99BBB3B9B313BBZSSi3
jrowgrad^ dJdepropetrowsi?
VenrpirMjs* XfJetontennosidvr)
Krwoj-Ro^^^
r^Nikolajw
Teelzening
Speybrouek:
Gelukzalige
Karei de Gcede^
edel van bloed,
ï.ui leven,
hebben vormen reeds een lijvig boek. De
omzendbrieven en de reglementen die de
Nationale Landbouw- en Voedingscorpo-
ratie in het leven bracht, het adminis
tratieve werk van provinciën en gemeen
ten, met het oog op de productie en de
rantsoeneering zijn bijna onoverzichte
lijk geworden.
Ook op industrieel gebied zijn een reeks
nieuwe organismen opgericht, o.a. de wa-
rencentraien, die de grondstoffen verdee-
len, de productie regelen en de modali
teiten vaststellen voor de marktordening
en de rantso meering. Ook hier weer
wordt van de gemeentebesturen een ge
weldige krachtinspanning gevergd.
En veraer zijn êr de talrijke tusschen-
kemsten van het Commissariaat-Gene-
raal van Prijzen en Loonen, van het Mi
nisterie van Financiën, van het Minis
terie van Economische Zaken, van het
Commissariaat-Generaal van een Weder-
opbouw, enz
De buitenlandsche handel wordt gecon
troleerd en geregeld tot in de kleinste
bizonderheden. Alle goederen zijn aan
betalings- en in- of uitvoervergunning
onderworpen.
Er js bijna niets dat nog aan het pri
vaat initiatief overgelaten wordt.
Iedereen ergert zich cm dezen papier-
strijd, maar moet zich erbij neerleggen.
HERAANPASSING VEREISCHT.
Ten Oosten van de Antillen, in de Ca
ribische Zee en in de Golf van Mexiko,
werden door Duitsche duikboot;n anaer-
maal 20 handelsschepen van samen
111.600 ton gekelderd. Een andere Duit-
sene duikboot drong de St-Laurentsgoif
en St-Laurentsstroom binnin en bracht
er drie schepen van samen 14.000 ton tot
zinken.
Anderzijds werd van uit Rome gemeld
dat cp den 20. Mei jl., op de hoogte der
Eraziliaansche kust, een Italiaansche
auikboot, ae Barbarigoeen Arneri-
kaansch slagschip van ae «Maryland »-
klasse van 32.000 ton, in den grond heeft
geboord. De escorteerden hebben niet gj-
reageerd, meldde verder het Italiaanseh
bijzonder b: richt. Do korvetten-kapitein
Enzo Grossi, die de duikboot aanvoerde,
werd tot fregatten-kapitein bevorderd. De
bemanning van een slagschip van de
Maryland „-klasse bestaat uit 1400 kop
pen. Dit slagschip zou op weg geweest
zijn naar de Kaap van ae Goede Hoop
om dan verder, ofwel in de Koraalzee of
wel in de Middeilandsohe Zee in den
strijd te worden ingezet.
Zelfde Italiaansche duikboot bracht
twee schepen van 22.000 ten samen tot
zinken en een andere duikboot een schip
van 7.000 ton.
Verders werden o.m. havengebieden aan
het Bristolkannal. Engeland, gebombar
deerd door Duitsche vliegtuigen.
Van een konvooi varende tusschen de
Ijszee en de Nöordkaap werd een schip
van 8.000 ton gekelderd en 5 andere be
schadigd.
Iimitrijsir
Woronesh/ j
Door de bestendige parlementaire kom
missie van het Mexikaansche Kongres
werd een voorstel met eenparigheid van
stemmen goedgekeurd, waarbij de oor
logsverklaring aan de Spilmogendheden
voorzien wordt. Bijzondere volmachten
aan de Regeering worden eveneens voor
zien.
zijn kruis, boven de schouw; het H. Harte-
beeld mocht daar staan in de beste ka
mer, 't was daarmeê uit; maar nu wordt
het anders. Voortaan krijgt dat kruis,
krijgt dat beeld weerom zijn beteekenis.
O. L. Heer leeft meê voortaan met ons
gezin. Hij deelt in de miserie en helpt
ze dragen. Hij schenkt ons vertrouwen,
kracht en moed om onze plicht te kwij
ten, om ons eigen kruis te dragen, maar
geeft ens ook vertrouwen, kracht en moed
om een betere toekomst te veroveren.
We vieren die maand t’huis. Goddank,
in vele gezinnen wordt het avondgebed
weer saam gebeden. Waar men nog dub
de of wachtte, pakke men het aan met
de H. Hartemaand.
En onze parochiekerk moet in die
maand, tijdens de nood-novene vooral,
de t’huis zijn waar we al maar door her
halen H. Hart van Jezus, ik heb ver
trouwen in UNaar wien mceten we
nu om huip en troost gaan? Van wien
verwachten we nu eigenlijk wel vrede
en beteren tijd? Van Hem en van nie
mand anders. Dat zien, dat gevoelen we.
Iedere inspanning van onzentwege, al de
moeite die we moeten doen is toch maar
een nietigheid als we ze vergelijken met
dat groots goed dat we vragen: Vrede in
het gezin, vrede op de parochie, vrede
in de wereld. WAT GEVEN WE NU
NIET UIT, wanneer we iets noodig heb
ben? WAT DOEN we dan niet voor wat
we meest van al noodig hebben?
Kom, O. L. Heer blijft niet achter! Hij
wacht op ons... Maar wij, we gaan naar
Hem, beslis,.! CHR.
We moeten het niet van torens of da
ken roepen: dat er bij een deel, zelfs bij
een groot deel van ons volk een verdie
ping komt van godsdienstig leven. We
moeten dat niet rondbazuinen en triomf
roepen; maar we moeten anderzijds toch
onze oogen niet sluiten voor de we ’ke-
Jijkheid. Onze Bisschop had een triauum
voorgeschreven ter eere van O. L. Vrouw;
die godsdienstige plechtigheid moest door
gaan in de Meimaand. Wanneer die drie-
daagsche plechtigheid aangekondigd werd
in onze kerk was ik een weinig sceptisch
gestemd, een weinig van ’t geloof van...
Thomas: dat zal niet pakken! De men
seden zitten ’s avonds, tot een gat in de
nacht, op hun land of in hun hof en er
zijn er zoovelen die liever ’t achterste van
hun broek verslijten op de straatsteenen
dan op de zate van een kerkestoel. Zoo
dacht ik en ik had... gedeeltelijk gelijk.
Want als ik zelf den eersten avond naar
de kerk ging zaten er op de plaats een
hoop jonge kornuiten, met hun zitvlak
cp ae kasseisteenen, cigaretten te rooken.
Maar toch had ik grootendeels ongelijk.
Het volk kwam: landsch volk en plaat
senaars, jong volk en andere, mannen die
van de fabriek, van hun werk, recht naar
de kerk kwamen. Kom, er was volk en
den Zondag namiddag was het vloed:
bomvolle kerk. Na de plechtigheid was er
nog een ommegang naar een O. L. Vrouw-
kapel; ’t werd eerder schuchter aange
kondigd, maar ’t werd iets grootsch, iets
buitengewoons, zooals we dat vóór vele
jaren kenden, wanneer het Zending
was op de parochie.
Zoo was het bij ons, maar zoo was het
overal. We waren bij ons van de besten
niet en toch stonden we zelf verbaasd,
’t Was werkelijk de moeite weerd de ge
wone man te beluisteren. De menschen
waren er vai aangedaan, ze moesten
ne keer gelegenheid vinden om te toonen
dat ze eigenlijk veel min veranderd wa
ren dan men dacht. Langen tijd had daar,
daar diep van binnen, een gevoel geslui
merd, geslapen: er was misschien wel
meer geweest dan slaap: zoo een soort
tering van geloof en geloofsleven. Maar:
Olie komt boven zoo schreef Boer
NellsEn hij heeft gelijk.
Er is nog zoo veel liefde voor O. L. Vr.
Ons volk wil nog niet voortsukkelen zon
der... Moeder! De bezinning keert terug.
Dat is een teeken van onzen tijd, een ge
lukkig teeken in een zeer droevigen tijd.
Bezinning en bezonkenheid waren zoek
geraakt; we hadden immers geen tijd
meer om na te denken. Onze dagen lie
pen, vlogen voorbij, .zoo snel als vlieg-
machienen door de lucht, ’t Was een
jacht van 's morgens tot ’s avonds, en
lazen we een blad, of luisterden we naar
de radio, we hadden geen tijd om te rea-
geeren, om na te denken, om te laten
bezinken. Het gebeurde alles aan de op
pervlakte. er ging niets meer, er drong
niets meer door tot in het diepste van
onze ziel. En wat daar diep geborgen lag
van vroeger scheen te sluimeren. Het was
waarachtia... gesteriliseerd!
Onverschilligheid in alles, voor alles!
Dat was de stemming bij ons volk; en,
we ondervinden het nu, dat is een zeer
erge ziekte, dat is de... tering!
Nu voelen we, in de drukte en de mi
serie van den tijd, den nood, den drang
om te leven. We slooven ons af, we span
nen ons in, we doen het ónmogelijke om
boven water te blijven. En het gaat even-
zoo met ons gemoedsleven.
Verheugend teeken?
En nu staan we vóór de H. Harte
maand.
Er is geen huis in Vlaanderen waar een
beeld of print van *t H. Hart ontbreekt.
Dat beeld behoort tot den huisraad
dat kan men niet missen. En toch, in
vele gezinnen is het precies of ware dat
beeld een herinnering, een souvenir
die men niet geren zou zien verdwijnen,
waar men van houdt: m?ar die niets
meer zegt, niet meer spreekt.
Hisr komt ook verandering deze maand!
De bonden van het H. Hart kondigen
een nood-nov’ne aan, van H. Sacra
mentsdag, 4 Juni, tot op het Feest van
het H. Hart. 12 Juni.
Ik twiifel er niet meer aan... dat wordt
een... succes! Een leelijk woord is c’at.
we gebruiken dat woord '.vaar 't cm on-
verschiJJige zaken gaat. De nood-novene
moet uitgroeien tot een nieuwe verdie
ping van ons godsdienstig leven. O. L. H.
moet zijn plaats weerom bekleeden, zijn
plaats en zijn recht in ons persoonlijk
leven, in ons gezinsleven, in ons paro
chiaal leven. Hij mocht dam- hangen aan
Duitschlands oorlogsmarine en lucht
wapen strijden onophoudelijk tegen En
geland en de Vereenigde Staten. Dag
voor dag wordt de vijandelijke handels-
sebeepvaart zwaar getroffen. Week vcor
week meldt het Legerbericht de keldering
van tienduizenden, ja van honderddui
zenden bruto-register-tonnen. Maar niet
iedereen beseft, wat zoo’n B.R.T., die
met de bekende gewichtston niet te ma
ken heeft, wel beteekent. De B.R.T. is
en ruimtemaat, die een inheud heeft van
2.8 kubieke meters. Wil men er een juist
idee van hebben, welke verliezen den vij
and door de keldering van een bepaalde
tennemaat werden toegebracht, dan moet
men het specifiek gewicht van de goe-
d-ei-en in aanmerking nemen.
Zoo kan b.v. een tankschip van 10.090
B.R.T’., als het volgeladen is. ongeveer
18.000 gewichtstónnen (1.000 kilo een
gewichtston) benzine voor vliegtuigen
vervoeren. Zet men de lading van dat
schip, door onze teekening voorgesteld,
in vervoermiddelen te land om. dan zou
den er 3.500 tankkamions Voor het trans-
I
'MirjOroaS
Si.
Kramitorsko
Kftshii
KÏÈW^
-ybcherlai
A Nowcgeory/t
Wij hadden onlangs het geluk kennis
te maken met onzen grootsten Vlaam-
schen teekenaar, Meester Jos. Speybrouek.
En dat in alle hartelijkheid en eenvoud.
Want tij draagt den vierkanten en
ongecomplimenteerden eenvoud van den
Vlaming in uw steeds jong en onverza
digd hart, Meester Speybrouek! Ofschoon
er iets is in uw schoone beslistheid, in
uw plotse gebaren, in den fijnzinnigen
monkelplooi om uw lippen, in die fijne
hand die kunstenaarshand! waar
mee gij uw eeuwige pijp hanteert, iets
in uw zeggen én doen, dat den ongewo-
nen mensch, dat den kunstenaar ver
raadt.
De kunstenaar bij Gods genade, die
onze jeugd heeft verblijd!... En zoo ge
tuigen er duizenden in dit zoo vaak ge
vloekte, doch voor ons eeuwig gebene
dijde land. Wij allen ook, die in den
zomer van het leven nog met weemoed
het balsturig geweld der jeugdidealen ge
heugen. En trouw bleven aan datgene,
wat gij ens hebt geleerd!
Want dit is uw allerhoogste verdienste,
Meester Jos. Speybrouek: dat gij voor
het studeerende diet van Vlaanderen, de
Rodenbach met de directe taal van beeld
en lijn zijt geweest en nog zijt. De vroe
de gestalten van onbeheerschte droomen,
- de jongeling ziet ze drijven de
heldhaftige bewoners van onze dolle
Vlaamsche fantasie, hebt gij met epische
grootheid en verms-telen zwier tot le
vende personen geschapen. In onzen stu
dententijd hebben wij gestaard op uwen
Wate: Uit houv.e trouw wordt Moereland
herboren; het schetteren, van uw bazui
nen gehoord: Harop, de trompe steekt;
het gedommel van uw Roelandsklokke en
het gehuil van Sneysens. Koevele jonge
dolle harten hebt gij niet doen sidderen
van geluk, van laaiende geestdrift, gij
wondere t-oovenaar met uw zipgende lij
nen.
Dez? oude herinneringen bestormen mij
letterlijk, als ik, zoo heel stil naast U,
luister naar uw joviaal woord.
Jos. Speybrouek werd ta Kortrijk ge
boren, in Nieuwjaarmaand 1891, in het
hartje van dien legendarischen winter.
Alleen de taaiste boorlingskens zijn
door dezen winter gesparteld! zegt Spey-
brouck.
Gelukkig voor ons dat hij onder de
overlevenden was.
De jeugd van Speybrouek verliep langs
de schoone lijn van studie, droom en
daad. Een buitengewoon schitterende be
kroning viel hem ta beurt in de St-Lu-
kasschool te Gent, met het groote schil
derwerk, een tryptiek; Da Verheerlijking
van Vlaanderen.
Rodenbach oefende op den geest en
het hart van onzen kunstenaar in sps,
.reeds vroeg een bijzenderen toover uit.
jlet gezegende Rodenbachsjaar 1909 bood
«$iem dan ook een eenige gelegenheid aan,
om het jonge woelende geweld van won-
®re visioenen vorm en gestalte te geven:
Speybrouek teekende Rodenbach!
Bij Lannoo te Tielt, den taai-Vlaam-
schen uitgever, verschenen, vóór 23 jaar
dus, die eerste Rodenbachreeksen, die de
gouden poort waren van Speybrouck’s
roeping. Vlaanderen zag met groote be
wondering toe, en meest erkennen: Wij
hebben een eigen, een grooten teekenaar!
In dien tijd van Vlaamsch lentegeweld,
werd iedere nieuwe belofte met eerbied
door de voorvechters der Vlaamsche Her-
wording begroet. Wij zijn een klein volk,
en degenen die hun talenten algeheel en
getrouw aan den hoogeren dienst van dit
volk hebben besteed, zijn zoo jammerlijk
zeldzaam. Tot deze zeldzamen behoort
Speybrouek. Hij heeft zijn kunst niet
verkocht voor het verlokkelijke goud der
neerhalendc mode. Hij heeii echter den
gouden adel van Vlaamsch Idealisme ver
worven en behouden. Goud dat boven alle
goud uitstraalt!
Voor dezulken was er geen fatsoenlijke
plaats op eigen bodem. Ook Speybrouek
was een arme edelman... met dertien
kinderen. Hij incest naar het Walenland
een waardige bediening gaan zoeken. Hij
doceert aan de Hoogere Kunstschool te
Doornik.
Hoe luidt het slagwoord weer!... Wij
zijn een volk!
We beleven onmiskenbaar een tijd van
geleide economie, waarbij de Staat overal
ingrijpt in de productie en de verdeeling.
Dit staatsingrijpen is opgedrongen door
de omstandigheden, die een algemeene
schaarschte hebben doen ontstaan aan
grondstoffen, productiemiddelen en con
sumptiegoederen.
In zooverre de reglementeering die hier
door moest geschapen en door den nood
geïmproviseerd worden, zou men kunnen
verwachten dat ze slechts van tijdelijken
aard is. Doch meteen hebben ook andere
beschouwingen hierbij een rol gespeeld,
die heelemaal niet van beperkt tijdelij
ken aard zijn. Het zijn de ideologische
beschouwingen, vastknoopend aan een
nieuwe wereldbeschouwing, die zich voor
doel stelt een stelsel op te bouwen dat
meer rechtvaardigheid bij de verdeeling
der goederen zal nastreven, dat de arbeid
erkent als de bron van alle welvaart en
rijkdom en dat het algemeen welzijn wil
verhoogen door een bevordering van de
productie.
Daarom is de geleide economie, die ook
wij thans kennen en de reglementeering
die er aan verbonden is, waarschijnlijk
de normale economie van de toekomst
ook al zal ze nog sterk evolueeren. In
dien zin zal onder meer de tegenwoordige
administratie van de schaarschte eens
moeten worden de administratie van
den overvloed Zoowel het eene als het
andere veronderstellen de leiding van ge
zonde hersenen. De laatste jaren immers
hebben geleerd dat ook in tijden van
voorspoed een zekere reglementeering
noodzakelijk is om de grillen van een
wisselvallige economie te draineeren. In
dien men in 1928-29 tijdig de noodige
voorzorgen had kunnen nemen dan zou
men waarschijnlijk de ziekteverschijn
selen hebben kunnen weren, die alle lan
den na 1930 aangetast hebben. Doch de
politieke wereldconstellatie liet zulks toen
niet toe en hiermee komen we terug op
wat we hooger schreven met betrekking
tot de wereldbeschouwing, En zoo blijkt
eens te meer hoe sterk politiek en econo
mie met mekaar verbonden zijn. Waar
echter vóór den oorlog de politiek een
dienstbare rol speelde ten overstaan van
de economie en van de machten die haar
beheerschten, zal in de toekomst de po
litiek de primauteit hebben over de eco
nomie.
Medewerkers zijn verantwoordelijk
voor hun artikels.
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten (3 regels)
Kleine berichten adr. t. bureele
i (voor ieder regel meer: 2 fr.)
Rouwberichtcn: minimum
Groote rouwbertchten: per regel
i Ber. in lokaal nieuws: per regel
Andere aankondigingen: prijs cp vraag.
i Annoncen zijn vooraf te betalen en
moeten tegen den Woensdag avond
ingezonden worden. Kleine be
richten tegen den Donderdag noen.
Intusschen zijn we belast met een ad
ministratief apparaat en met een r:tel
wetten en reglementeeringen, die ieder
een hinderlijk acht, maar die niettemin
als een noodzakelijkheid aanzien wordt.
Zij is onmisbaar vooral om de periode
van schaarschte te overbruggen, die de
oorlogsomstandigheden geschapen heb
ben. De landbouwproducten moeten gevat
worden om ze zooveel mogelijk gelijke
lijk te kunnen verdeden onder alle volks-
genooten. De begoede mag niet bevoor-
deeligd worden ten overstaan van den
arbeider. De besluiten die het Ministerie
van Landbouw en Voedselvoorziening tij
dens de laatste twee jaar uitgevaardigd
aBSSaaBQa83MHaHBSB>aB9BSBSJ32£3339Z2!K£EBS3ai3QIlBS3a!39BSE53
1 port van dezelfde hoeveelheid noodig zljnj
Door het verlies van deze hoeveelheid!
benzine wordt aan 4.500 bombardements-1
vliegtuigen de mogelijkheid ontnomen!
een aanvalsvlucht ven ongeveer 1.609 km.’
lang uit te voeren. Zoo kan iedereen zich
voorstellen, welke gevoelige verliezen de
vijand geleden heelt door het feit, dat
alleen de Duitsche duikbooten in de drie
eerste maanden van den corlog tegen de
U.S.A. 93 tankschepen met ongeveer
750.009 B.R.T. hebben tot zinken gebracht.
Een koelschip van 10.000 B.B.T. kan
circa 10.800 gewichtstonnen boter laden.
Voor het vervoer te land van deze 10.800
ton zouden niet minder dan 45 goederen
treinen, elk van ->0 wagens, noodig zijn.
Als men dan verder nagaat, dat deze
hoeveelheid boter overeenkomt met het
weekrantsoen van 86 aaillioen verbruikers,
dan zal men beseffen, hoezeer Engeland
door de voortdurende verliezen aan
scheepsruimte in ’t nauw wordt gedreven.
iü ader i M u li if l t.t l.lii tk t
Da gemeent? Heestert, gelegen op acht
kilomstar van Kortrijk, wérd in den
avond van Donderdag 21 Mei jl. in rep
en roer gebracht door een laffe moord
aanslag waarbij e:n gehuwd man door
een revolverschot in de borst getroffen
werd.
In de Vierhoekstraat, bij de plaats der
gemeente, wonsn in een net burgershuis
de echtelingen Gilbert Desmet-Yvonne
Coucke, met hun drie minderjarige kin
deren. De man was stationbediende te
Kortrijk en is ongeveer 49 jaar oud. Hij
heeft een 20-tr.l jaren dienst achter den
rug. Kort na 9.39 uur ’s avonds, toen de
ecntgenocten zich in hun keuken bevon
den en zich gereed maakten om naar bed
te gaan, werd aan de voordeur gebeld. De
man ging zien terwijl de vrouw een kleine
bezigheid in de keuken verrichtte. Bij het
openen der deur bemerkte Gilbert Desm;t
twee onbekende mannen, waarvan er een
op d;n dorpel stond. Door den eerste werd
gevraagd: «Zijt gij Gilbert Desmet?»,
waaro» dadelijk een revolverschot volgde,
dat Desmet in volle borst trof. Op de los
branding sloegen de twee kerels op de
vlucht, terwiil het slachtoffer nog den
moed vond binnen te vluchten, waar hij
bewusteloos neerviel, bloed verliezend uit
een wonde dicht bij het hart.
De echtgenoote die de losbranding ge
hoord had, snelde haar man ter hulp en
riep ok de hulp in van buren en familie
leden. Ook een geneesheer kwam spoedig
ter plaats. De totstand van Desmet werd
als erg aanzien. Hij werd dadelijk naar
het heelkundig gesticht van ’t H. Hart te
Kortrijk overgebracht. De gemeentelijke
politie en de rijkswapht stelde een eerste
onderzoek in. Kort nadien kwam het
Parket van Kortrijk ter plaats.
Na hun schelmstuk te hebben volbracht
sloegen de tweo kerels op de vlucht. Vol
gens ooggetuigen warm zij per fiets, niet
voorzien van een taksplaat. Gansch de
gemeente werd afgezocht, doch alle po
gingen om hen te ontdekken bleven tot
i heden vruchteloos. Later werden twee
monsrüwielen zonder taksplaat gevonden
langs den wee. Aan een dezer was een
saccoche vastgehecht waarin een sjerp
stak.
Het slachtoffer werd ondervraagd door
het Parket, in de kliniek. Gezien zijn
toestand konden slechts enkele vragen
gesteld worden. Ook de Duitsche militaire
overheid was de rechterlijke politie be-
hulnzaam bil de onzoekingen. D? hoop
bestaat dat de schuldigen in de val zul
len loepen.
Naar we thans komen te vernemen is
Gilb'rt Desmet thans overleden aan de
gevolaen zijner verwondingen.
Wat de aanleiding dezer misdaad be
treft verdient men zich nog in allerlei
gissingen. Men meent, daar het slacht
offer gekend was als lid van V. N. V., dat
hier een politieke wraakneming kan ge
beurd zijn.
De daders waren naar het blijkt, twe?
jonge kerels, die niet van de gemeente
zijn, dacr men ze niet als dusdanig heeft
kunnen herkennen.
Het onderzoek wordt iiverig voortgezet,
zoowel door de burgerlijke als door de
Diego-Suarez deel te nemen. Omstandig- militaire overheden.
ABONNEMENTSPRIJS ’42:
1 Jaar in Belgie 36 fr.
3 Maanden 9 fr.
6 Maanden 18 fr.
1 Jaar in Frankriik 65 fr.
Een man door revolverschot in
de borst getroffen en overleden.
-SOS--
In de Chineesche Provincie Ts?-Kiang
hebben de Japanners een suksesvol offen
sief ingezet tegen de Tchoeng-King le
gers. De verdedigingslinies der Chinee-
zen aangelegd rond dc stad Ching-Wha,
gelegen midden in de ,e i..ovincie, hebben
de Jananners doorbroken, zoodat zij aan
de buitenwijken der stad genaderd zijn.
Verscheidene andere plaatsen werden er
door de Japannei’S veroverd, nameliik
I'.voe. Toengiang. Hsintsjang en Nanki.
Viif Chineesche divisies werden er omsin
geld. Aldus werden de Chineesche pogin
gen verijdeld om van uit deze Provincie
een luchtmacht op te richten tégen Ja
pan. Volgens een verder bericht uit Tokio
aanziet Janen de strijd in deze provincie
als geëindind.
De Japanners die van uit Birma. China
binn:nrukken, hebben him opmarsch ver
der doorgezet. Na Tanyuen te hebben be
zet rukken zij thans verder op naar
Faoshsn. Een andere kolonne rukt op
langs de Salwein.
Op verscheidene punten overschreden
dé Jananners de Birmaansch-Indische
grens. Het hoofddoel van een dezer groe
pen is Chittaeong. Een andere groep
rukte tot. over Kalewa.
Door Tokio werden nadere berichten
verstrekt over de zeeslag in de Koraalzee,
waaruit blijkt dat nog een zware Ameri-
kaansehe kruiser van het type Port
land gekelde-d werd en een slagschin
vs.il hst Caroline »-typs even'ens zwaar
beschadigd. De zwaar beschaö'gd? krui
ser waarvan de na;tn eerst niet be!'"nd
was blijkt een van h:t type Louisville
te zijn geweest.
-O
t Uit Oslo wordt gemeld dat 60 Noorsche
i voormalige politiekers, officieren en amb-
tenaren, wegens hun vijandalijke gezind-
heid tegenover den Staat, vervallen wer-
den verklaard van hun staatsburgerschap.
Onder hen bevinden zich twee gewezen
Ministers, een sekretaris van State, een
voormalige gezant, verscheidene officie
ren, staatsambtenaren en journalisten.
Hun vermogens werden in beslag geno-
i men. D? ambtenaren werden ook van hun
ambt ontheven, met verlies van hun
waai'digheid en titels.
Uit Vichy wordt het verlies gemeld van
de Fransche duikboot Le Hérosvan
1500 ton, die onlangs d? Golf van Gas
cogne verliet om aan de verdediging van
Waarom daar steeds op terugkomen?
Dit is de eervolle doch armoedige kruis
weg van onze beste Vlaamsche kunste
naars en idealisten geweest.
Vooraanstaande kunstkenners wezen
Speybrouek, na het succes der Roden-
bachreeks 1909, op zijn krachtig teeken-
talent: Gij meet niet schilderen, gij moet
teekenen. Schilders hebben wij te over,
teekenaars... goede teekeneraas, lacy, veel
te wéinig.
Speybrouek volgde dezen raad en tee
kende.
Geuurende den oorlog T4-T8 een
donkeren tijd ging hij zijn vrome ziel
cnderdompelen in zijn Kruiswegstaties,
en leverde daarna regelmatig nieuwe
Vlaamsche Reeksen. Het teekenwerk,
waarmede wij allen hebben gedweept in
onze storm cn drang-periode.
Daarop volgde het Gudrunalbum, weer
grootscli en romantisch van opzet cn uit
werking. De Speybrouek, die wij, alle
kunsttheorieën ten spijt, steeds het liefst
hebben gezien. Wij willen niet redetwis
ten over artistieke verfijningen.- Wij stel
len alleen dit feit vast: Dit romantische
werk is niet alleen volksch omdat het
zijn genesis vindt in de heerlijke epiek
van ons volk, doch vooral, omdat het
vcor de massa blijvend genietbaar is.
Ofschoon de verdere ontwikkeling van
Speybroucx’s toekenkunst aan hoogeren
kunstzin wint, zijn lijnenspel slinkt naar
een sobere constructie van de hoofdfigu
ren, die meesterlijk zijn van uitdruk
kingskracht, van teere samenstelling en
van gelukkig evenwicht... Het construc
tivisme.
We denken hiérbij aan zijn Via Crucis,
aan zijn Zeven Weeën. Werk dat een om
mekeer brengt en in zijn mcnumentalen
bouw de neiging tot zijn beeldhouwwerk
openbaart.
Bij het noemen dezer beide onderwer
pen gaan onze gedachten naar het onge
loofelijk vruchtbare werk van den mees
ter op liturgisch gebied. Een werk, dat
spijts zijn geweldige menigvuldigheid,
rijk blijft, voi begenadigde inspiratie en
bezieling. Meer dan duizend platen. En
hoeveel ontroerende Christuskoppsn, die
zoo wezenlijk stemmen tot gebed' en pe
nitentie. In hoogste mate liturgisch dus,
want dit is toch, in laatste instantie, het
sublieme doel der Heilige Liturgie.
De Nederlandsche Bijbel van Roer
mond, het merkwaardigste Bijbelmonu-
ment van deze tijden in onze lage lan
den, werd eveneens door Speybrouek ge
ïllustreerd en is thans op meer dan zestien
duizend exemplaren verspreid.
Tot dezelfde artistieke lading ik kon
ook zeggen het artistiek apostolaat
van onzen teekenaar, behooren de ontel
bare prentjes of sanctjes, die alle zoo
vroom en kunstvol twee gaven die nog
veel te weinig samengaan! Gods lieve
heiligen, de Vlaamsche Sinten vooraan,
verheerlijken. De doopprintjes, rouw-
sanctjes, communiegedachtenisssn en der
gelijke meer van kerstengebruik onder
ons devote volk!... Alle vol diepzinnige
symboliek, reine schoonheid, vol voor
naamheid, die den smaak van de geloo-
vige goegemeente op een hooger plan
hebben gebracht. Alle getuigend van de
onuitputtelijke steeds sprankelnieuwe ver
beelding van Jos. Speybrouek. Reeds meer
dan vierhonderd modellen... en de reeks
gaat voort!
Zoo heeft Speybrouek de veelzijdige
lagen des volks bereikt. Wij allen bezitten
in boek of blad, in misboek of wat ook,
werk van Speybrouek. En dit is de rijkste
roem en diepste troost voor een kunste
naarsziel als hij er eene is, een kunste
naarsziel die zijn volk wil leeren en ont
roeren, wil adelen en stichten; dat hij
overal bij zijn volk is doorgedrongen.
En deze man is pas vijftig jaar, in den
vollen zomer dus van ’t leven! Hij werkt
nog met geestdrift en toewijding. We
kennen en bezitten allen die nieuwe uit
gave van Pastoor Leroy’s Zeisels en Ver
tellingen 8 deelen, door Speybrouek ge
ïllustreerd met 50 groote en 100 kleine
teekeningen, terwijl hij den pas versche
nen historischen roman van F. R. Bosch-
vogel Willem van Loo stevig illustreer
de en een zeer stemmigen band leverde.
Is Speybrouek eerst en vooral teeke
naar, daarom is hij toch geen eenzijdig
mensch:
Als schilder leverde hij vooraanstaand
werk met zijn stemmige kerkschilderijen:
Transfiguratie en Emmaüsgangers te Wa-
regem, een Kruisweg in het College te
Kortrijk, de rijke decoratieve muurschil-
derijen in O. L. Vr. van Vlaanderen te
Kor.rijk, enz.
Als tooneelensceheur getuigen Luci
fer in het hierbovengenoemd gesticht en
het Massaspel der H. Mis op het Eucha
ristisch Congres te Kortrijk van buiten
gewonen smaak en durf.
Als leeraar in O. L. Vr. van Vlaanderen
te Kortrijk en nu ook "te Doornik heeft
Speybrouek print en spoor geslagen ;n
hart en hand van zijn discipelen. Zijn
degelijk handboek over Anatomie en Uit-
drukkïngsleer, dat eerlang verschijnt, is
een ware goudmijn voor de academische
scholing.
Als scülpteur leverde hij. samenwer
kend met L. Hervein, Christusbeelden,
H. Harten, Maria’s en een schoone Sinte
Lutgardis.
En aan deze litanie komt nog geen
einde, want de onverminderd? werklust
van dez?n man die veel geleden cn ge
streden heeft, veel gehoopt en veel ont
goocheld werd, doch voor alles ve:l ge
werkt heeft, kent geen palen.
Bij Uitgever Lannoo te Tielt waar
wij den kunstenaar mochten ontmoeten,
die Speybrouck’s werk met veel li .fde op
de markt oracht hebben wij in hand
en oog gelezen, dat steeds nieuwe moge
lijkheden voor den kunstenaar opdoe
men. Nieuwe visioenen, nieuwe idealen!
Kortrijk heeft thans
de waarde van zijn
grooten zoon erkend,
met hem aan te stellen
als technisch bouw
adviseur der stad. Hij
zal met jaloersere zorg
over het eigen schoon
van zijn Guldensporen-
stad waken, daar twij
felt niemand aan.
Vooruit dan, Meester
Sp:ybrouck, de oogst
rijpt rondom U! Voor
uit. nu gij in den vollen
weister zijt van uw ge
benedijd talent.
Wij zijn zeer geluk
kig geweest met U ken
nis gemaakt te hebben
en zijn even gelukkig U
hierbii aan ons lezers
publiek. Let gezonde
Vlaamsch en vrome
volk, te mogen voor
stellen. Fr. R.
(Verboden nadruk).
Svxmankci
éfnsogljetsiï^
faïurunoHta L
Urj-jpmor
mipjsnsS
gezet ten Zuiden van Charkow leidde
daaren tot het afsnijden van de bevoor-
radingslinies der Sovjets en de omsinge
ling van drie Sovjet-legers, zooals hier
boven gemeld. Ook Roemeensche en Hon-
gaarsche divisies strijden hier zijde aan
zijde met Duitsche.
In dén centralen sector hebben de
Duitsche afdeelingen 30 localiteiten ver
overd.
In het gebied van het Illmen-meer
werden Sovjetaanvallen, met zware ver
liezen voor de aanvallers, afgeslagen.
Achter het front werd andermaal een
sterke bolsjewistische bende uitgeroeid.
In het schiereiland Kertsj werden nog
duizenacn gevaneenen en een verdere
buit gemaakt. Hier werden aldus in to
taal tijdens de laatste weken 169.193 ge
vangenen gemaakt en 284 pantsers en
1397 kanonnen buit gemaakt.
Van 14 tot 21 Mei verloren de Sovjets-
452 vliegtuigen; de Duitschers 45.
In het hooge Noorden werd een brug
van den MoermansKspoorwcg door Stu-
ka-bommen vernield.
Donderdag middag werd in een bijzon
dere melding van hrt Duitsche Hoofd
kwartier medegedeeld dat de omsinge
lingsslag ten Zuiden van Charkow geleid
heejï tót e;n nieuwe Duitsche zegepraal.
Alle ontlastingspogingen' der Sovjets le
den schipbreuk en nog slechts enkele af
gezonderde grospen bieden nog weer
stand. Tot nóg toe, werd verder gemeld,
werden reeds meer dan 165.000 gevange
nen gemaakt, wijl 1180 kanonnen, 517
tanks en duizenden voertuigen en paar
den buit werden gemaakt. Het aantal ge
vangenen en de onafzienbare buit stijg,
nog steeds.
Nog wordt gemeld dat de opperbevel
hebber van het 57" Sovjetleg'r, Generaal
Podia s, en het hoofd van zijn staf, zelf
moord pleegden voor zij gevangen zouden
worden genomen.
-«o»--
Het bijzonderste kenmerk van den
strijd die hier geleverd wordt blijft het
bestoken, zoo bij dag als bij nacht, van
Malta. Bij een dezer aanvallen werd vóór
d? reede van Malta de Britsche kruiser
Pénélonevan 5.250 ton, zwaar be
schadigd.
Zoowel boven Malta als boven Noord-
Afrika werden ettelijke Britsche -vlieg
tuigen neergeschoten.
De strijd te lande beperkte zich verder
tot verkenningsgevechten cn luchtbom
bardementen.
smsinfr" utuhipo: terdjarsk
ff ihxui.f
Kon
- ’'4
•t
pStrrobjeisHr\'.
Vo. I MrrnnA ^r^t
!Z Schachty)
jiSeporoshje
Taganpg^-^j
2CC
•rrpmufiX
G^LUt\ZAL.!GL 1 AME.L Dt GOfcDL
t
