KOPERSULFAAT DE OORLOGSTOESTAND MALTA 1111 Bij den alouden Sint-Jansdag Van Sint Jan den Dooper! HET ZENDEN VAN ONS WEEKBLAD NAAR FRANKRIJK STORT 18,90 FR. KATHOUEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EN AANKONDIG1NGSBLAD. - VERSCHIJNT WEKELIJKS. Licht^2egei2en UITGAVE 39* JAAR. - Nr 25. ZATERDAG 20 JUNI 1942. c SINT-JANSVUUR, SINT-JANSVUUR! ELECTRISCHE CONTROLE OP DE PAARDENRENNEN EEN RAEOTMAN VERTEERT 90 M3 ZAND PER UUR ilaats waar zij moet werken is OOSTUITGAVE is WESTUITGAVE WEEKBLAD: 75 CENTIEMEN n DE POPERINGENAAR Uitgever: Sansen-Vanneste, Pop erin ge. Telefoon N' 9. Postch. W 15S.70. BRITSCH-RUSSISCH AKKOORD GESLOTEN ISaSfiSHIBHSBSISEiaHüaiSaXXESH Z. H. DE PAUS WIJST OP DEN PLICHT DER LANDBOUWERS IN DEZEN TIJD IS^BaBBBBBSBBQBBSBaaaEaaEBBB WAAROM RUIKEN DRUK WERKEN NU ZOO ONLEKKER? In Noord-Afrika bereiken de As-trcepen de kust bij Acroma. Zware zeegevechten in de Middellandsche Zee. - In den Atlantischen Oceaan werden opnieuw 27 schepen gekelderd. Bij Charkow werden 25.000 Russen gevangen genomen en drongen de Duitsche troepen vooruit bij Sebastopol. - Tusschen Engeland en Sovjet-Rusland werd een bondgenootschap gesloten. ABONNEMENTSPRIJS ’42: 1 Jaar in Belgie 36 fr. 3 Maanden 9 fr. 6 Maanden 18 Er. 1 Jaar in Frankriik 65 fr. De toestand van onze vetverzoi zeer kritisch geworden is heeft nisterie van Landbouw en het Ministerie van Economische Zaken aangezet om het kopersulfaat bijna uitsluitend voor te be houden voor oliehoudende vruchten of die. Or ze foto toont den rabotman op het oogenblik dat hij zijn maaltijd Van M»l| naar binnen werkt. 35 FR. BELGISCH GELD. ingezonden worden. Kleine be- 1 OP HET DUITSCH-RUSSISCH FRONT IN HET VERRE OOSTEÏI IN HET WESTEN IN NOORD-AFRIKA EN MIDDELLANDSCHE ZEE VLAMINGEN GESNEUVELD OP HET OOSTFRONT 15 S3S SS SU DE INGELEVERDE NON-FERRO METALEN. VETSTOFFEN. •rging die het Mi- b Hierboven zirl:t cp de i»oo! eangc’erd? renbaan van Adlborg In Denemarken, vaar de moderne startinrichtius uitstekende diensten bewijst. v: 15 }r. 2fr. 3/r. Door Volk en Staatwordt medege deeld dat nog volgende Vlamingen ge sneuveld zijn op het Oostfront: Maurits De Wilde uit St-Amandsberg. Frans Hey- iens uit Ledeberg, en Emmanuel Duques ne, uit Mechelen. de inzet van een enkele dergelijke ma chine beteekent. Op een ongehoord kor ten tijd kan ze b. v. de bedding van een kanaal graven of den weg banen voor een nieuwe straat of autoweg. Weer heeft de moderne techniek ons een machine geschonken, die ons spelend een zware en lastigui arbeid uit de han den neemt. - Wij trekken de aandacht onzer Lezers op het feit dat het hun ver boden is dag- of weekbladen na le zing door te sturen naar familie leden of kennissen in Frankrijk ver blijvend. Het opsturen van dag- of week bladen naar Frankrijk is tosgelaten, maar dit moet geschieden dcor den Uitgever zelf en onder band met gedrukte melding van den afzender- uitgever. Ten onzen bureele berusten tal nummers van ons blad die door bij zonderen naar Frankrijk gestuurd werden en dcor den Postdienst naar ons worden teruggebracht, bij ge brek aan adres van afzender. Wilt Gij dus ons blad verzenden naar personen in Frankrijk, vraag het ons en wij doen het noodige. bezit-van de U.SA. D?ze groep eilanden om vat 150 eilanden, verspreid c.-ci- u lengte van 1750 km. Met de Komniocior,-eilanden scheiden zij de Beering-Zee van den Stillen Oceaan. De Japanners zouden o.m. geland zijn op de eilanden Rat en Attoe. Ameri- kaansche strijdkrachten zouden tegenstand hebben geboden, maar zijn teruggedreven. In China zetten de Japanners hun op- marsch voort en bezetten de steden Kleng Tsjang Fu, Yoesjan, Jowoe, Koeang-Fang, Saneh-Toe en Kwang-Sin. -to»-- Het eiland Malta heeft in de geschied kundige tilden nooit eigen zelfstandigheid gekend. Altijd werd hét door de overwe gende Middellandsche Zeemacht veroverd en bezet gehouden. Reeds vanaf 1400 v. K. werd het door de Feniciërs gekoloniseerd, tn deze zee vaarders zouden het zijn eersten naam Ogysia gegeven hebben. Wanneer de Feniciërs door de Grieken uit het oostelijk gedeelte van de Middellandsche Zee ver drongen werden, ging ook Malta in Griek - ache handen over (rond 756 v. K.). en zij herdoopten het met den naam Melitrs. De Carthagers verdrongen de Grieken op Malta rond- 528 v. K.. maar weldra wordt en het overwicht in de Middelland sche Zee en het bezit van Malta een scherp omstreden twistpunt tusschen Ro me en Carthago. Een goede eeuw lang vechten de twee tegenstanders met de viootste verbetenheid om het bezit van dit eiland. Gedurig verandert het, vin bezit ter, tot eindelijk de Romein Sempronius in 216 v. K. voor goed het eiland voor Rome verovert. In 337 n. K. wordt Malta ingeli.ifd bij het Oost-Romeinsche rijk, en in 454 n. K. maken de Vandalen van Noord-Afrika zich van het eiland meester. In 464 reeds Dat hebben zich zeker reeds velen af gevraagd. Onmiddellijk zal daarbij ge dacht zijn aan de kwaliteit van den druk inkt, en inderdaad het is de schuld van dien inkt... Lijnolie, die vcor het vervaardigen van drukinkt ncodig is, ontbreekt. Een nieuw produkt, ontstaan uit afval van benzol- distillatie, heeft dezelfde eigenschappen van opdragende olie, maar... streelt on- &^.igënaam het reukorgaan van den lezer Op groote bouwondernemingen kan men den laatsten tijd machines in wer king zien, die met een bijna fabeiachtige snelheid, zand, steenen, gruis, enz. vre ten, op wagens laden en elders weer uit schudden. Men zou het deze machines trots hun beangstigenden aanblik niet aarigeven, dat ze tot de prestaties, die ze inderdaad werkelijk leveren, in staat zijn. In een uur kunnen zij meer dan 80 m3 zand of eenig ander materiaal verzetten. Aan het einde van een stalen buis zit een schoepenkop, waarvan de schegbor den een kring beschrijven cm een krans van buizen. Dezen krans steekt de ma chine in het materiaal, dat moet ver- Z. H. Paus Pius XII wees tijdens een audiëntie op den plicht der landbouwers om voor het verbouwen van de voor de bevoorrading der natie belangrijke gra nen te zorgen, ook wanneer zij daardoor persoonlijke offers moesten brengen. Z. H. de Paus voegde er aan toe dat een landbouwer, die zich onder eenig voorwendsel aan dezen plicht onttrekt, een zware verantwoordelijkheid op zich laadt. Heden, voegde de Paus er nog aan tce, is het de tijd niet om aan persoonlijke belangen te denken. Het is veleer noodig uit christelijke naastenliefde en uit bur gerplicht alle egoïsme terzijde te stellen. Dat kopersulfaat wordt in België doel een zestal fabrieken voortgebracht, die alle een deel van het ingezamelde koper ei van de messing ter bewerking ontvan gen hebben. Het betreft de scheikundige bedrijven van Beersse, Hemiksem, Balen, Gent. Ougrée en Wondelgem. Gewoonlijk wordt, het afvalkoper eerst vesmolten én geraffineerd in koperhoog- cvens. waarna het zuiver koper besproeid en opgelost wordt in een mengsel ven water en zwavelzuur. Deze oplossing wordt afgeleid naai groote verzamelbakken waarin looden banden hangen. Op deze benden verzamelen zich de blauwe kris tallen van kopersulfaat, die na enkele da gen afgeklopt en naar de opslagplaatsen gebracht worden om er verpakt en ver zonden te worden. Op die wijze worden thans een 2C00 ton zuiver rood koper omgewerkt tot keper- sulfaat, wat een opbrengst van ongeveer 8COO ton zal geven, met een waarde van ongeveer 40 millioen frank. DE VERDEELING. De Middellandsche Zee vormt een lan- ge (W. - O. rond de 3500 km.), maar weinig breede (N. - Z. rond, de 1000 km.) strook water ten Zuiden van Europa. Gp hare boorden strekken zich groote ge deelten. van 3 continenten uit, van Euro pa, Afrika en Azië. Door haar- weinig breeden vorm is deze zee eerder een bind middel dan een scheidingslijn. Alle staat kundige machten, die over grootere boord- streken van deze zee begeerden te heer- schen. hebben daarom gestreefd naar het meesterschap in deze wereldzee. Ongeveer in het midden van de Mid dellandsche Zee steekt het Italiaansch? schiereiland zijn voet vooruit in de rich ting van N. W. - Z. O., en aan zijn teen kleeft het eiland Sicilië. Trekt mm nu een lijn over de Apennijnen, het eiland Sicilië, en zoo naar Kaap Bon bij Tunis, oan verdeelt men deze zee in twee deelen: een westelijk en een oostelijk bekken. De verbinding tusschen deze twee deelen is gevormd door de Sicilische straat, een be- Ltekkelijk breeden zeeweg tusschen Sici lië en Kaap Bon in. En daar, ten Zu’dcn •an Sicilië, als een vooruitgeschoven post naar het Oosten en naar het Westen ligt bet eiland Malta, uitstekend gelegen b-- wakingsnunt voor alle verkeer in de Sici lische straat, vanwaar uit men gemakke- iijk het verkeer ter zee van Sicilië naar ce Afrikaansche kust kan kontroleercn. Het belang van het eiland wordt nog ver hoogd door zijn centrale ligging in de Middellandsche Zes. Gelegen op 320 mij len van Gibraltar cn 274 m. van Alexan dria, op 202 mijlen van Marseille en 184 m. van Algiers, op 94 mijlen van Napels en 74 m. van Tunis, kan men van Malta vit betrekkelijk in korten tijd alle boord- punten van de Middellandsche Zee berei ken. Is het dan te verwonderen dat door alle tijden heen de Middellandsche Zee machten steeds om het bezit van Malta hebben geoorlogd en gestreden? een vernuftig relaissysteem, zorgt voor alles. Het startsnoer valt, de kommando’s worden langs de luidsprekers uitgezon den, tegelijkertijd geschiedt het afbellen van het boeken en innen der wedden schappen en het signaalgever: aan de rechters, dat de start goed gelukt is. Zoo kunnen de koersen ender veel nauwkeu riger omstandigheden plaats vinden als vroeger. Zooals reeds gezegd worden de kom mando’s gelijktijdig langs de luidsprekers uitgezonden. De firma Telefunken ver zorgde de grootscheepsche verdeeling van luidsprekers over de geheele renbaan, zoodar alle bezoekers, ook deze die niet aan den start staan over het verloop hiervan worden ingeiicht. Zoo worden ook de bezoekers op de hoogte gehouden van het verloop der rennen, op deze stuk ken van de t an waar zij den Strijd niet kunnen volgen., en worden hen de uitsla gen dadelijk meegedeeld. Gedurende de pauzen wordt muziek uitgezonden. Deze nieuwe methode mag zich reeds van nu af in een groeiende belangstelling verheugen. Vooral vermakelijk is het feit dat de paarden zich heeiemaal hieraan hebben gewend. Het resultaat van deze startkommandoinriebting mag, wat be treft een rustigen en glad verloopenden start, werkelijk verbluffend worden ge noemd, zoodat het niemand zal verwon- acren, dat deze methode ook reeds voor vele andere Eurcpeescne renbanen werd voorzien. Een groot deel van dat kopersulfaat of van de andere voortgebrachte koperzou ten, o. a. oxychloriede zijn voor de eigen landbouw voorbehouden. Een ander deel is bestemd om uitge roerd te worden, naar andere landen dan Duitschland, in ruil voor voedingsmidde len. Het is immers bekend dat het kopersul faat eveneens gebruikt wordt voor de be sproeiing van wijngaarden. Voor de wiin- produceerende landen, zooals Frankrijk, Italië, Hongarije, Spanje en Portugal is dat kopersulfaat onmisbaar. Bij ontsten tenis van dit kostbaar product gaan de wijngaarden teloor, wat een geweldig ka pitaalverlies beteekent. De schaarschte ran koper heeft dan ook heel wat be- Korrelvormige voorwerpen tot een groot te van 12 cm. bemeestert dit reuzenschep rad zonder moeite. Zeus kolen, briketten, ertsen en dergelijke zaken meer bieden den kolos een welgekomen buit, dien hij zonder eenige kieskeurigheid naar binnen werkt. Het feit dat de machine op rupsbanden tot aan de plaats waar zij moet werken kan gebracht worden maakt den inzet er van op de slechtste en meest ongebaande terreinen mogelijk. Zij wordt door ver scheidene electrische motoren aangedre- ven. Als men denkt, dat een gezonde, over al zijn krachten beschikkende man „-v ongeveer 2 m3 per uur kan verzetten, dan werkt worden en grijpt met de reusach- I kan men zich een denkbeeld vormen wat tige schepborden alles wat binnen hun bereik valt. Het zand wordt door een opening aan de bovenzijde van den schoepenkop in het binnenste van de stalen buis geworpen, waar het cp een loopenden band valt, die het verder naar achter werkt. Van daar uit kan het zand door een anderen band voor een verder transpoiieeien op een wagen worden ge voerd. Uit Amsterdam wordt gemeld, dat vol gens den Brrtscnen nieuwsdienst, een En- gelscli-iSovjet-Russiscli akkoord gesloten werd, waarbij deze landen zich verbinden elkaar na den oorlog wederkeerig hulp te verlaenen tegen lederen aanval der Spil, dat beide gem vrede zullen sluiten zonder wederkee- rige toeste-mining en dat beide geen terri toriale. veroveringen nastreven. Het pakt werd gesloten, voor een termijn van 20 jaar. Het voorziet een duurzaam Eurcpeesch pakt. Een onbeperkt militair akkoord houdt de overeenkomst in, tot 20 jaar na den oork». De Sovjst-Russlsche Minister van Buiten- landsche Zaken, Molotoff, was naar Londen gekomen om de onderhandelingen in ver band met dit akkoord te voeren. Vandaar is hij afgereisd naar Washington om met President Roosevelt te onderhandelen Inzake de fundamenteele problemen eener samen werking tusschen de Sovj'et-Unie en de U.S. A. met het oog op de verzekering van den vrede en de veiligheid na den oorlog. Omtrent de gevoerde besprekingen werd nog verklaard: Tijdens de besprekingen is men met be trekking tot de dringende opgaven In ver band met de oprichting van een tweede front In het jaar 1942 tot een volledige verstandhouding geraakt. Bovendien werden de noodzakelijke maatregelen besproken tot KBEEaEBBBHBBHBnBBBBBSSE9BBBa£9BIBBaBIIBBBBB£B3E!3HEHSBSEBB3fi Medewerkers zijn verantwoordelijk voor hun artikels. sterkingswerken tot stand zijn gebracht. I angs deze zijde ligt de hoofdstad Lr. Va- letta, waarvan den bouw in 1566 werd be gonnen, maar in den loop der tijden werd c'eze stad zoodanig versterkt dat in 1788 generaal Caffarelli schreef: Gelukkig dat er te La Valetta iemand gevonden werd om de deuren te openen voor het Fransche leger. De bevolking b:draagt ongeveer 240.000 inwoners, maar het westelijk gedeelte van ?.4alta is' het meest verlaten ter oorzake ■an den schrik voor de Muzelmansche zeeschuimers van Noord-Afrika, die eeu wen lang nagewerkt heeft. Deze plunde raars razzieerden menigmaal dit gedeelte van het eiland tijdens de Middeneeuwen en bii het begin van de Moderne Tijden. Niettegenstaande grillige cn plotselinge temperatuurschommelingen ter oorzake van rechtsreekschen invloed van zeewin den, is het klimaat zee” gezond. Dat neemt niet weg dat in de verleden eeuwen Malta dikwiils door besmettelijke ziekten werd geteisterd, zoo b. v. de pest in 1519, 1592, 1676 en 1813. de pokken in 1830, en de cholera in 1837. Deze laatste ziekte maakte 4155 slachtoffers. De grond van het eiland Malta is dorre kalksteen, overdekt met een dunne laag teelaarde, die echter bijna overal de rots laat dóórschemeren. Ongeveer de helft van het eiland is bebouwd en levert boomwol (katoen), gerst, haver. Europïe- sche groenten, vijgen en sinaasappelen op. Toch brengt het maar de helft voort van hetgeen tot eigen gebruik noodig is. De zeldzame kleine waterbronnen, die cn het eiland aanwezig zijn, volstaan niet vcor de bevoorrading van de bevolking. Daarom moet het regenwater met uiterste zorg ongevangen en bewaard worden. In uitzonderlijke gevallen zelfs moet drink water aangevoerd worden. Sint Jan, Sint Jan Koopt mij een nieuwen hoed. Mijn oude is versleten. Moeder mag/’t niet weten. Vader heeft geen geld niet meer Mij heeft het allemaal in de herberg ver- [teerd. Waar er geen Sint-Jansvuur brandde, daar troepten op sommige plaatsen de menschen samen, met stroofakkels en denneritoortsen en ze trokken e: mee op de velden door, om van Sint Jan een goe woordje voorsprake te verkrijgen voor k goede getijen van de akkervruchten. En dan dat rollen met een wiel. Sint Jan en een wiel? Hoe rijmt men dat te saam. Ja, beste confrater, sommige men schen kenden vroeger zoodanig goed het Evangelie, dat ze soms tot in do fijnfe- l.eden entwat konden uitleggen. Dat rol lende wiel zou bedieden dat Sint Jan’s oem en fame met het openbare optreden van Ons Heere begon af te rollen, te ver minderen. Beter en schooner was het gebruik, dat misschien al in de 13" eeuw bestond, te stonde van het krieken van den dag. een plechtige Mis te zingen, omdat Sint Jan cle dageraad was, die het ware licht voor spelde We hebben ’t nog gezeid: Ons geloof is zoo rijk en schoon! Waarom er tal van bijgeloovigheden bij sleuren. En we zouden er een rommeltje kunnen ver rellen. betreffende de viering van dezen dag: van af het zoogenoemde Sint-Jans- kruis met de klauwen van den duivel op tot den asch van Sint-Jansvuur die van irand bevrijdt! En nu van namen gesproken. Sint Jan 'de Dooper kreeg links en rechts nog een paar andere namen: Sint-Jan cie Was- scherewerd hij genoemd, omdat Sint Jan de menschen doopte langs de boorden an den stroom die Palestina doorstreomt, cle Jordaan. En er werd gewasschen op Sint-Jansdag. In de Maas gingen er men schen van Hoei zich wasschen bij den eersten slag van ’t middaguur en elders staken ze ’t beeld van Sint Jan lieelemaal in de Maas, om ’t water te heiligen. Gc- ?Hle vertelt in zijn kleurigen kalender: In West-Vlaanderen is hij patroon op .•cel plaatsen die bij ’t water liggen ter gedachtenisse zeker van de Jordane en den Doop Christi. ZOEKT G’IETS t’huren of te koopen, Zoekt g’ een meld, 'n plaat» of wat? Zoekt niet langer... plaatst nog heden *n Kleine ZOEKERin ons blad. Rondom Sint-Jansdag (24 Juni) was hst Midzomernacht, de heilige nacht der oude Germanen, waarin het zonnewiel ren hoogste geklommen was. Hoe zeer en hoe dien de hang van onze voorvaderen naar dézen dag was, hoe dol en vol ze dezen nacht hebben gevierd, met vuren, dansen, rollende brandende woelen, en r.ellig mysterie van wensch en verlangen, moet gij eens lezen In den pas verschenen roman Willem van Loovan F. R. Boschvogcl, waarin onze Westhoek met haar streven en strijden de hoofdrol speelt. De Christenen hebben, zooals met zoo veel andere gebruiken, dit feest verker- stsnd. er een kersten bedoeling aan gege ven. En hoe lief het oude feest den volke was. hoe wel en warm, en onvergetelijk, blijkt uit de heilige geestdrift van Sint- Jansdag. waarmede dit feest gevierd werd, en waardoor de groote en heilige Joannes ce Dooper beroemd is geworden bij ons! Zoo, bij voorbeeld, de Sint-Jansvuren! Ze rookten op de hoogten, want ze wer den stipt te middernacht ontstosen, niet alleen op goed zichtbare billen en duinen, coch ook op kruisstraten en stadspleinen. Er werden beenderen verbrand om te her inneren aan het feit dat heidensche men schen de relikwieën van Sint Jan te Se- baste in het vuur wierpen. En ons ouwe peeke denkt nog aan zijn jongen tijd toen hij lustig meeliep in de groote kinderbende om hout bij te- halen voor Sint-Jansvuur, al zingend; Hout, hout, timmerhout, Wij komen al om Sint Jans hout, Geeft entwat En houdt entwat, Op Sïnte Pieter nog entwat. Als ik ’t goede oudje zijn pijpke uit ■zijn mond zie pakken, om het nog ne keer te zingen, dan heugt het me dat ik ergens nog een liedje gelezen heb, die de school rakkers opdreunden voor de huizen. Ha, pier is 't! Omtrent de strijd welke geleverd wordt, zoo In het Westen als In Afrika en Rusland, Ita- Sint Jan den SchreeuwerZoo'n naam kreeg de Voorlooper ook bij ons. Was hij soms niet de roepstem in dc woestijn»? En wordt er niet verteld dat 1' ij weende, omdat hij maar door zoo wei nigen verstaan werd, als hij den Christus aan wees? En zoo wordt Sint Jan aanroepen tegen keelpijn (ook tegen hoofdpijn) en tegen het verlies van de stem, en tegen den overschreeuw der kinderen. Ha! Daai’ is een zeer vrome en zeer schoone geschiedenis bij te vertellen. Raul warnefried. de diaken (oen zeer gekende geschiedschrijver) zat met een heesche keel, den vooravond van Paasch- Zaterdag. En hij moest het jubelende Exultetzingen. Hij viel Sint Jan te voet, doet een belofte, en ’s anderendaags klonk het lijk een merelzang zo zuiver: ExultetMaar nu de belofte gehou den: hij maakte een lofzang, waarvan de beginlettergrepen der halfverzen achter eenvolgens waren: Ut, re. mi, fa. sol, la, si. En dat pastte nu juist dat die noten achter elkaar een gamme maakten. Nu zingt ze menig muziekleer:ing wel nog, met een kleine wijziging: do (of ut) re mi fa col la si do (ut). Dc lofzang, dien diaken Warnefried opsteldc en toondichtte, be gint aldus «Ut quaem Laxis... Guido óezelle vertaalde het aldus: Heilige Jo hannes lost de schuld van onze besmette nppen. opdat wij uw dienaars, met losse ctemspieren, uwe wondere daden mogen verkondigen. Ge ziet dus, beste lezer, dat de name en de fame van Sint Jan ver en bij ver spreid geweest is. Als ge bedenkt dat de boofdkerk van Rome, en van heel de ka tholieke wereld, toegewijd is aan Sint Jan den Dooper. dat hij patroon was van het eerste hospitaal te Jerusalem, en van an dere hospitalen, zelfs in ons land, dat hij patroon is van gilden, broederschappen, stielen (onder andere van de kleerma kers), dat er zelfs gemeenten zijn name dragen, dat onze oud-Vlaamsche schilders (zooals Van Eyck in do Aanbidding van het Lam, en Memling in het mystiek hu welijk ,van Sinte Katharina) hem zoo graag en zoo schoon uitbeelden op hun doeken, dan mogen we wel zeggen wat we Lij hst begin zeiden, dat de groote zoon van Zacharias een der meest vereerde heiligen geweest is. En dat we met liefde, zooals onze voor ouders, onze zonen kort en Vlaamsch, vroom en schoon nog vaak «Janzullen heeten. L. J. gBBBBBBBBB&EBBSBBBBBBBBBBBBBBBlBBBBBBSIBBSBBBSBliilSiSQBBBSB^lR Zoo werd er in Frankrijk onderhandeld voor arachidenoten uit Afrika, waarvan reeds verschillende duizenden ton aan onze margarinefabrieken ter beschikking gesteld werden. Anderzijds wordt even eens getracht olijfolie te bekomen. Let wel, het kopersulfaat wordt niet inl gelijke waarde uitgswisseld. Meestal krij gen we meer dan we aanbieden. In het thans loopende handelsaccoord met Hon garije is de levering van duizend ton ko persulfaat voorzien in ruil voor eieren, aardappelen en erwten, waarvan de waar deverhouding van 1 tot 3 vastgesteld werd ten onzen gunste. Binnen kort mogen we ons naar het schijnt verwachten aan de Mongaarsche leveringen. Daarmee weten wij dat de non-ferro metalen die wij ingeleverd hebben onze bevoorrading rechtstreeks ten goede ko men. Degenen die niet leverden zullen de overeenkomstig vastgestelde bedragen moeten betalen. Er is hen echter nog een laatste kans geboden om aan hun ver plichtingen te voldoen. Het is te hopen cat ze hun goede wil zullen toonen. 13-6-42. Verboden Nadruk. ROSKAM. moeite weerd zulk ’n aardig mensch te gaan bezien: die liepen er niet dik, die kon men zelf niet eens van dichtbij be naderen noch in tooneclzaal noch... cine ma! Een man die leefde als die aardige eenzaat en boeteprediker; een man die van vasten en boete een bedrijf maakte! Dat was toch wel een reisje weerd, al moest men er een week,-eind aan verspe len! Joannes kende zijn bezoekers en wist beter dan wie ook hoe hij al die verschil lende series toehoorders moest bepreci- ken. Leerlingen had hij, volgelingen die voor hem door ’t vuur zouden zijp gegaan. Een prachtmensch, die Joannes! Een prachtheiligc, ook voor onzen tijd, precies voor onzen tijd. Ge wilt toch niet dat we gekleec loopen lijk Joannes, of... sprinkhanen eten? Ja St Jan de waterdrinker, is de patreon van matigheidsbonden en van de geheel onthouders. Maai-, voor het overige toch. Nelis, hoe zou St Jan precies de heilige zijn voor onzen tijd? En toch is dat zoo. Zoo vat ik het ten minste op. met mijn... boerenverstand. St Jan had veel... succes, zou mm nu zeggen, hij was een populaire type zouden weer anderen beweren! Hij zag die massa volk' zich verdringen rondom hem; maar nooit ging het hem naar den kop dat hij zelf iemand was. Neen, hii bleef bij zijn rol, zijn zeer ondergeschikte rol van voor- locpsr. Is het niet doodjammer dat men in zoovele huizen een... bibliotheek heeft, boeken leest, revues, maand-, week-, dag bladen en dat hetboek vergeten woi’dt: het Evangelie? Bij ons wordt hetboek, 's Zondags ten minsts, opengelegd. Maar kom, lees daar ’s in wat over Joannes geschreven wordt, Dan zijt of wordt ge er wel van overtuigd dat die St Jan een prachtmensch is. Hoe meer de mannen verwijfd geraken hoe minder ze van stoere menschen hou den, van athleten! Athleten. niet in den... ring of op een marathon, maar van die echte athleten die zizh zelf onder oen knie kunnen houden en met uppercuts -> hun eigen driften kunnen neerslaan. Wt waren ’t levmtje van gemak en genot cp, gegaan en niemand wilde maar begrijpei* dat ge in het leven vaart net als in ee» winkel: «Ware voor uw geld». Wie last en moeite ontziet, wie geen inspanning vermag, moet niet veel verwachten, het loopt uit op geldelijk of zedelijk failliet. En bezie nu St Jan! Een kerel vol vuur, e.n aklie-man. Maar wat hij predikt, wat hij aan anderen voorschrijft, daar geeft hij zelf het voor beeld van; min zal hii eischen van an deren dan van zich zelf. Hij delft cn spit; hij voert het materiaal aan, hij (egt de banen waarover niet hij zelf maar waarover zijn Meester wande len zal. Met zich zelf houdt hij geen re kening, in zijn eigen oogen telt hij voor niets. Alleen is hii maar blij en overvol daan dat hij die lastige karwei verrich ten mag. Op de groote dagen, wanneer het rondom hem zwermt van ’t volk, wanneer van heinde cn ver ernstige menschen en gapers naar zijn woord komen luisteren, dan verklaart hij dooceenvoudig: Ik ben slechts de voorlooper, ik baan den weg; want na mij komt iemand. En die iemandis zoo machtig-groot dat. ik zelf niet weerdig ben hem den geringsten dienst te bewijzen. De nederigst? van alls slaven moet de schoenen van zijn meester toebinden. Jk ben nog te klein om dien slavendienst te verrichten voor dien’Mees ter... Naar mij moet ge niet omzien, want ik moet in de schaduw verdwijnen wan neer Hij aantreedt. En dat is nu die man van wien O. L. Heer zelf getuigde dat hij cie grootste wasdie ooit over de wereld liep! ...Nelis is aan ’t prediken? Bijlange niet! Vader heette Jan- Tiste en hij vertelde ons t'huis wel twin tig maal hst leven van zijn patroon. Nu vertelt men ’t leven van... filmsterren! En dan zouden we verwonderd zijn dat we er op... achteruit boerden! Zou het niet oneindig beter zijn als we van. nu voort terugkeerden naar de oude maar echte opvatting van het leven? En voorbeelden gingen zoeken bij cle ware helden, bij de ware grooten? Van poppen spel moeten we weerom naar oe ruwe werkelijkheid. Iedereen gevoelt dat het leven van morgen niet meer gelijken zal aan ’t leven van gister. Dat gevoelt, ge met uwe ellebogen. «Plicht», «roeping», zoo heeft St Jan zijn leven begrepen. Ón ze plicht en enze roeping zal oneindig lichter zijn dan cle zijn?. En daarom pre cies was St Jan een geliefde volksheilige bij ons Vlaamsche Volk omdat hij zoo heldhaftig IN ’T GROOT had voorgedaan wat wij hem... IN T KLEIN moesten leeren nadocn... onze dagelijksche PLICHT vervullen. St Jan de dooper neme bij ons volk zijn plaats weer m; we zullen er wel bij varen! Hij worde weer d? volksheilige! BOER NELIS. UaSBBBBBBBnflBBEBBMBBBBBBB op postcheckrekening N» 155.70 van V. Sansen-Vanneste, Uitgever, Po- peringe, en vanaf Zaterdag aan staande wordt ons blad U per post besteld tot einde 1942. De abonnementsprijs van nu tot einde 1942 voor FRANKRIJK is: Het seizoen der groote paardenrennen brengt weer duizenue en nog tens «lui zende belangstellende en haicstoclitelijke toeschouwers op ae paardenrenbanen van geheel Europa samen. Weddingen voor vele millioenen franken worden aange gaan. gewennen of verloren. En ixaar al te dikwijls vraagt zich dan het slacht offer aï cf op dien wedren alles heel rechtvaardig is toegegaan. Om de meeste dezer opwerpingen te ontzenuwen, heeft men nu te Acilborg in Denemarken een supermoderne startin- richting laten aanbrangen. Het was weer eens cle firma Telefunken, die hiervoor het ontwerp leverde. Tot nu toe werd het teeken tot den start gegeven door den starter door mid del van een vlag en een kommando. Hoe dikwijls moest de starter dan niet hoo ien, ten onrechte meestal, dat hij het eene of het andere paard, dat juist in een bijzonder gunstige positie stond voor het aanzetten, bevcordeeligd had. Door de nieuwe, automatische startinrtchtiiig wordt de mogelijkheid hiertoe volledig weggenomen. Op het oogenblik dat cie starter vindt, dat hit startveld vrij ligt voor den aanzet, drukt hij op een knop cn alles volgt van zelf. Een ïoto-electri- sche startplaat- volgens het principe van de sprekende firni neeft het koinmanoo opgenoinen en geeft net aanstonds tan g c.oor. Een fotocel, een erectriseh oog, deze fantastisch?, bijzonder interessante uit vinding van de n.E.G.,, in verbinding met zorgdheid in die landen gewekt, vooral in Frankrijk waar wij een regelmatige le verancier waren en jaarlijks tusschen de 30 en de 40.000 ton kopersulfaat leverden. In de huidige omstandigheden, waar bij Hebben, wat er met de non-ferro-metalen, gebrek aan goud en vrije deviezen, goe- het koper, het zink, de messing, de nikkel, deren met goederen betaald worden is - ...j.— j- - kopersulfaat voor België een zeer inte ressant betaalmiddel geworden, waarvoor we het beste eischen wat een land kan vrijgeven en dat beste kan voor ons thans riets anders zijn dan voedingsmiddelen. Op die wijze werd reeds kopersulfaat uitgevoerd naar Frankrijk en Hongarije. Kleinere hoeveelheden zullen eveneens geleverd worden aan Denemarken en Hol land. DE POPERINGENAAR I Sint-Jansdag! 24 Juni! Hij WAS een volksheilige, zeer vereerd en in vele plaatsen gediend. En velen werden vroeger, naar hem, Jan-Baptist gedoopt. Hij WAS een volksheilige en er blijven nog hier en daar volksgebruiken in eere, met of rond St-Jansdag. Maar daarvoor most ge Bij den alouden Sint- Jansdag lezen door L. J.; daarover heb ik het niet. St Jan de dooper heeft zijn populariteit verloren. Niet te verwonderen: niet om dat de menschen nieuwloopte zijn en nu en dan een anderen volksheiligemoe ten hebben, maai- om een heel andere reden. Bekijk hem eens: Ja, zoolang de kleine St Jan met zijn lammeke in de processie nevens het Kindje Jesus loopt; zoo lang men van Jesus en St Jannekezingt, zoolang ook is St Jan eerder een soort modepop- peke, een aanminnig- bevallig kind. Maar bezie eens den MAN! Onze oude Vlaamsche schilders hadden een groote voorliefde voor dien heilige en op tal van hun meesterwerken vindt ge St Jan. Een ruwe ruige kerel in een ke melharen kleed, met een luwen baard; een taaie pezige kerel aan wien ga leeren kunt wat vasten is en boete doen. Hij leefde immers in cle woestijn, leefde van water en sprinkhanen, predikte aan de Jordaan cn doopte daar... het doopsel van boetveerdigheid. Een eenzater. een ere mijt. een... trappist uit dien tijd, wiens eerlijk mannelijk woord zelf df. solda ten en leurders naar het hert ging, die- rechtzinnig en gemeend iedereen de waar heid zei. al moest het hem zijn... hoofd kosten. En het heeft hem inderdaad zijn hoofd gekost. St Jan had een zending: Hij was de voorlooper van den Heer. Hij moest diens komst voorbereiden. Hij was de Propagandistvan Christus en niemand zou wel ooit beter dat ambt ver vuld hebben dan St Jan. Heel de wereld sprak over hem en hij wist het, want hij zag het ieder en dag. Het was een echte beevaart geworden naar de Jordaan. De eenen liepen er naar toe om het harde woord te vernemen van dien harden man, anderen alleen maar om ists nieuws te hoeren, anderen weer om uit leedvermaak om Johannes te hoe ren... donderen tegen al het kwaad van dien tijd. En ten slotte liepen naar de Jordaan de nuffige genieters, de snobs», de «dandijs». heel het zootje geparfu- meerde en... geschilderde heertjes en da- mekes uit de stad. Het was toch wel de maakt dat strijdkrachten der As-mogradhe den, opruljkende vla Acroma ra ae 'via Bal- bia, de kust hadden bereikt eu aldus de Brltscho strijdkrachten splitsten, en deze welke zich in het Westen bevonden hadden omsing-ld. Het aantal gevangenen en de hoeveelheid buit bleek nog niet te overzien. Acroma ligt op 30 km. ten Westen van To- broek. De stellingen van Ain-el-Gazala wer den. naar een nader bericht, bereikt en voorbijgetrokken. Ten Zuiden van Tobroek werden cok goed versterkte woestijnforten ingenomen. Het Duiteche legerberlcht van den 16 Juni jl. merkt hierbij op dat de slag in Marmarika thans beslist werd in het voordeel der Duitsch-Italiaansche troepen. Op 17 Juni werd gemeld dat alle pogingen der Britten om bij Acroma uit de omsinge ling te geraken, schipbreuk leden en dat te EI Gs.zala meer dan 6.000 gevangenen wer den gemaakt. Daarbij werden 221 pantsers, 35 stukken geschut en meer dan 500 auto- vosrtulgen buit gemaakt. In hét gevechtsgebled trad de luchtme cht der As-mogendhedm zeer actief op. talrijks. Brltsche pantsers cn wagens vernielend. Ook werden talrijke Brltsche vliegtuigen neerge- hnald. In de Middellandsche Zee werd de strijd zeer heftlz gevoerd. Hiercven werd opvolgen- lljk gemeld: 11 JUNI. Duitsch legcrberielit: Duit sche duikbooten vielen een konvooi bestemd voor Tobroek aan en kolderden tvVte tank- boctra van samen 12.000 ten, wijl vier transportschepen beschadigd werden. Een transportschip van 6.000 .ton werd even eins gekelderd. 12 JUNI. Duitsch legerberlcht: Aan de kust van Palestina brachten Duitsche duik booten twee stoomschepen van samen 4.000 ton, alsmede twee zeilschepen tot zinken. Een ander groot stoomschip werd zwaar ge troffen. Italiaansch legerberlcht; Een lialiaanschc destroyer werd, dooi’ een torpedo getroffen en verdween In de golven; een tweede liep op een mijn en zonk eveneens. Het grootste ge deelte der bemanning werd gered. 14 JUNI. Duitsch legerbes'ichtDuit sche vliegtuigen kelderden een (koopvaardij schip van ft .<>00 ton en beschadigden tweo andere schepen, alsmede een eseorte-vaar- tuig. Door Duitsche duikbooten '‘werd voor Solloem een kustwachter en aan de E'yt'schs kust een munltieschip van 500 ton tot zin ken gebracht. 15 JUNI. Italiaansch legerberlcht: In de Middellandsche Zee werden twee Brltsche konvooien aangevallen. Het eerste konvooi, komende van uit dm Atlantischen Oceaan, werd reeds van op den 13 Juni waargenomen cn werd dcor sterke formaties Itallaansche vliegtuigen in opeenvolgende golven aange vallen Twee kruisers, een. toi-p®dbjag«r en vier stoomschepen werden gekeldera; een slagschip, een viiegkampschip, twee kruisers, een torpedojager en vier stoomschepen wer den zwaar getroffen. Bij ly.chtgevcchten wesden 13 Brltsche vliegtuigen neergescho ten, wijl 20 Italiaansché toestellen vermist worden. Andere vllegtuigm werden bescha digd, maar bereikten hun basis. IJ JUNI. Italiaansch legerberlcht: It.a- liaansche zeestrljdkrachten vielen liet kon vooi aan dat voel’ van Gibraltar naar Malta. Dit trok zich terug, maar een kruiser en een torpedojager werden tot zinken gebracht, wijl twee torpedojagers getorpedeerd wer den. Vier stoomschepen werden in brand geschoten en tot zinken gebracht, en een tankschip in brand geschoten. Het andere konvooi dat uit Alexandrlë kwam, werd door vliegtuigen aangevallen. Een torpedojager ervan werd tot zinken gebracht en zes an dere eenheden getroffen. Van Itallaansche zijde ging een zware kruiser verloren en werd een torpedojager zwaar beschadigd. 27 Brltsche vliegtuigen werden neergescho ten. Duitsch extra-legerbericht: Het Britsch konvooi dat uit Alexandria kwam werd aan gevallen door Duitsche lucht- en zeestrijd- krachten, die vier kruisers en destroyers, twee escortevaartuigen en 6 koopvaardij schepen van samen 58.000 ton kelderden, wijl ejn destroyer en acht koopvaarders in brand geworpen of zwaar beschadigd werden, zoodat met het verlies ervan mag gerekend worden. Zes andere oorlogsschepen en 6 an dere stoomschepen liepen treffers op. 33 Der escorteerende Brltsche vliegtuigen werden neergeschoten; van Duitsche zijde gingen 10 vliegtuigen verloren. De Brltsche schepen werden gedwongen weer te keeren. Van de strijd op dit front kan nog ge meld worden dat Malta andermaal zwaar bestookt werd en dat Brltsche vliegtuigen bombardementen uitvoerden, o.m. op To rente, waar 99 dooden vielen, cn op dë Pi raeus, waar 36 Grieken gedood werden. De Duitsche aanvallen ingezet in het ge bied van de vesting van Sebastopol, hebben reeds geleid tot het innemen van het Fort Staün dat zeer versterkt was, en de eer ste Sovjet-vestinggordel te veroveren. Reeds 645 Sovjet-bunkerS werden veroverd, wijl van 7 tot 11 Juni de Sovjets op dit front 3.600 man aaneevangenen verloren, alsmede 41 kanonnen, 12 tanks. 400 granaatwerpers, enz., wijl me:r dan 20.000 mijnen uit den weg geruimd werden. De Duitsche troepen worden zij cr owrevolgd door de Oost- kenden tot diep in de Sovjet-steUlngsn door- ;.1, én in 533 wordt het veroverd I dringenTe Berlijn merkt men op dat. Se- Belisarius, veldheer in dienst van I bastopol de sterkste vesting ter wereld is, - - - -- pe Arabieren I ieder bolwerk een voer een moet worden 1 ingraomen en wijst men erop dat de strijd hier nog lang zou kunnen duren. Ook het fort Siberle viel nog in han den der Duitsch-Roemeensche troepen. Ten Oosten van Charkow werden Sovjet troepen omsingeld, verslagen en vernietigd. Hierbij werden 25.000 gevangenen gemaakt, wijl de Sovjets verder nog 256 pantserwagens en 208 stukken geschut verloren. De Duit sche troepen trokken er over de Donëtz. Omtrent de strijd op bet Oostfront mel den de Duitsche légerberlchten o.m. nog het volgende Op het Wolchov-front mislukten alle Sov- jet-aanvallen. Voor Sebastopol hebben Itallaansche snel- booten twee Scv.let-schepen getroffen, waar van een gezonken is. In zelfde zeegebied werd door Duitsche vliegtuigen een schip van 10.000 ton gekelderd. Van 2 tot 11 Juni verloren d-> Soviets 456 vliegtuigen, tegen 47 voor de DuitscMers. -«o»-- Japansche troepen landden op enkele pun- kunnen wij als volgt de Duitsche en liaansche legerberlchtra samenvatten; Bij dagenlange gevechten tegen sterk be schermde konvooien en bij aanvallen op scheepvaartlijnen door de Amerikaansche marine beschermd, werden In den Atlanti schen Oceaan opnieuw 27 schepen van sa men 149.200 ton, alsmede een destroyer, tot zinken gebracht. Door de Brltsche luchtmacht werden In den loop der laatste dagen enkele storings- vluchten uitgevoerd boven Duitsch gebied, i Duitsche vliegtuigen hunnerzijds bestook ten oorlogsdoeleinden in Engeland. Aanval len op groote schaal werden evenwel niet kemeld. s Bij een aanval van Brltsche terpedomotor- 'booten op een Duitsch konvooi de.t in het ■Kanaal vaarde, werden twee der Brltsche booten tot zinken gebracht. Andere werden ‘met handgranaten zwaar beschadigd. Blr-Achelm, in Lybië, werd einde der vo rige week door de As-troepen stormender hand ingenomen, na een dagenlangen ver bitterden strijd. Hierbij werden 2.000 ge vangenen gemaakt, meestal aanhangers van de Gaulle, alsmede een greote buit aan ma teriaal. Maandag werd bij een extra-bericht van liet Itallaansche Hoofdkwartier bekend ge- «■■■■■■■BaaBUnUBBBBaHBaaBE:6S3E33SSaEHSaSBBEKB8BK&efi>Ba Malta omvat feitelijk drie eilandjes: het eigenlijke Malta, hst meest zuid-oostelijk gelegen, Gozzo in het N. W., en tusschen beiden in het kleine Comino. De geza menlijke oppervlakte bedraagt 303 km2. waarvan 249 km2 voor Malta zelf en het overige Gozzo. De oppervlakte van Co mino is onbeduidend. Dezo eilandjes ste ken rotsachtig boven den zeespiegel uit. Malta vertoont een hellend viak van 400 m.’tot 0 m. hoogteligging en met lichting Z. Z.-VJ. N. N.-O. De kusten zijn steil en rotsachtig, behalve in hst N. N.-O. waar dan ook reusachtige vir- ISfiBBHBB3B9B9&aSBXBBB9CBBBBBBBIBEBB39>3BBBBSBK9BBBBBHBBSB Vele lezers zullen zich reeds afgevraagd hebben, wat er met de non-ferro-metalen, HVU tvupci AXVëV XtAXAn., V*V lUVOOrilg, AlAXVAb.VA, het tin gebeurd is dat ze tijdens de maand December van vorig jaar hebben moeten inleveren, op grond van de Duitsche ver ordening vah 20 Oktober 1941. De pers heeft hen hierover enkele we ken geleden reeds het antwoord gegeven. Het is, zooals oorspronkelijk dooi Secre- taris-Generaal Leemans van het Ministe rie van Economische Zaken, ter gelegen heid van een persconferentie meegedeeld werd, voorbehouden als grondstof voo. de Belgische industrie. Velen hebben hieraan getwijfeld en zelfs als ze gtloof hechtten aan ceze ver klaring, meenden ze toch dat het afge werkt product naar Duitschland zou uit gevoerd worden voor de behoeften van de oorlogseconomie. Ook dat is niet gebeurd. Aan de Jour nalisten werd ter gelegenheid van een be zoek aan een paar industrieën in de Kemnen, namelijk de Metallo Chimique ’.an Beersse en de zinkfabrleken van Ba- len-Wezel bewezen dat het voortgebrach te, konersulfaat en geregenereerd lood ter beschikking van de Belgische behoef ten blijft. Het is intusschen wel interessant te vernemen dat de inzameling der non- ïerro mitalen ongeveer 10.000 ton opge bracht heeft, vooral lood en koperlegee- nngen. We weuschen hierbij vooral een paar woorden te wijden aan het koper en aan de nroducten die er mee voortgebracht worden. Meer dan 3000 ton messing en brons zijn onder andere voorbehouden '<cor de productie van kopersulfaat en andsre koperzouten. Dit zijn scheikundige vroducten die door onze landbouwers goed gekend zijn, daar zij aangewend worden óm plantenziekten, vooral bij de aaroap- 1 elen te bestrijden. De blauwe kristallen kopersulfaat die voor de besproeiing in water opgelost worden zijn bij ons beter gekend ond^r dm naam Bordeleesche rap •JE PRODUCTIE Gothen, door L het Byzantijnsche rijk. De Arabieren vestigen zich op Malta in 870 en in 1090 kmnt het in handen van de Noo. mannen van Sicilië. Eindelijk rond 1220 komt dit eiland in de macht van de Duitschers, die er op hun beurt verdrongen worden c’oor Karel van Anjou in 12G6. Door erfe nis wordt het daarna Snaansch bezit, tot. in 1530. Malta door Ka’’èl V als Isengcbied afgestaan wordt aan de hospitaalridders, nadat' zij door de Turken in 1522 uit Rhodos verdreven werden. De grootmees ter dezer orde. LTsle-Adam, omvormde Malta tot een oninneembare vesting, zoo dat in 1565 een verdediging van 5000 man voldoende was cm ran een aanval van 50.000 Turken glansrijk het hoofd te bieden. In 1798 kon Napoleon Bonaparte, ter gelegenheid van zijn tocht naar Egypte, 'zich van Malta meester maken. Tegen stand ontmoette hij omzeggens niet, cn daarom me'nt men dat er verraad, in het .pel was. Niet lang echter mochten de Franschen zich in het bezit van Malta erheugen, want reeds in 1800 drong de a - A,.^ten-<>aa.nden nierren'tu Eneel’che admiraal Nelson <1? Fransche "iberie en Aias’-a D«zl' eifauden zYin verdediging van het eiland tot overgave., ®cü'n en Aiaska- D”ze euanacn zijn Door de verdragen van 1815 bleef Enge- I land in bezit van dit uiterst belangrijk punt in dc Middellandsche Zee. Dc Engelschen hebben die versterkingen van het eiland nog belangrijk uitgebreid en verstevigd. In tijd van vrede reeds: werd het bewaakt door een bezetting van rónd de 17.000 man. Malta immers betee- kent voor de Eneelsche zeemach he< bij uitstek belangrijk steunpunt voor - hun vloot in het midden van de Middelland sche Zee. Is het dan te verwonderen dat Malta ook het mikpunt, van de luchtaan vallen der Asmogendheden werd? Op dit eiland werden door Duitschers en Italia nen reeds ontelbare lucht bombardemen ten uitgevoerd. Malta heeft nog niet be geven. Zal Malta blijven stand houden? DAN. I3HSBBBSBK8BS3BS99S9BBBBBSS3

HISTORISCHE KRANTEN

De Poperinghenaar (1904-1944) | 1942 | | pagina 7