De Ekonomie van het Communisme DE OORLOGSTOESTAND Van dien Visscher! i I MU Wfiiij E in een ill w èW De West-Vlaamsche Letteren bloeiende Uitgeverij IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIII1IIIIIIIIM Mlllillll W' 11 til i A IR i UITGAVE O Nr 26. 39“ JAAR. ZATERDAG 27 JUNI 1542. EN AANKONDIGINGSBLAD. - VERSCHIJNT WEKELIJKS. KATHOLIEK NIEUWS-, NOTARIEEL- M lilll I ^MAROKKO king is het jaar 1913 onder het Tsaristisch NIEUWSJES UIT NEDERLAND ^FRAN^^WDAFRiKA^ is OOSTUITGAVE 1 is WESTUITGAVE 3 I f ‘Ml DE POPERINGENAAR IN HET WESTEN ITALlFbk EEN WEST-VLAAMSCHE GALERIJ’ Tobrouk gevallen - 33.000 Britten werden er gevangen genomen. Alle forten ten Noorden van Sebastopol gevallen. In den Atlantischen oceaan werden andermaal 39 schepen gekelderd door Duitsche duikbooten. Churchill te Washington. - Laval doet een oproep tot de Fransche arbeiders om naar Duitschland te gaan werken dit voor invrijheidsstelling van Fransche krijgsgevangenen. HISTORIE EN TOEKOMST Aethergolven over ABONNEMENTSPRIJS ’42: 1 Jaar in Belgie 36 fr. 3 Maanden 9 fr. 6 Maanden 18 fr. 1 Jaar in Frankrijk 65 fr. ALGERiENiWp IBBBBBBBUBBBBBBIBBBBaBBBBBBIBSSBBBflaBBEBgBBaBBBBBRBaBnBB STORT 18,50 FR. 33,75 FR. BELGISCH GELD. 'een SMEDENDE REUS HANDGRANAAT ONTPLOFT OP DE SPEELPLAATS DER JONGENSSCHOOL TE SINT-LENAARTS OP HET DUITSCH-RUSSISCH FRONT IN NOORD-AFRIKA EN M’DDELLANDSCHE ZEE Rommel tot Generaal-Veldmaar schalk bevorderd. IN HET VERRE OOSTEN DE BRITSCHE PREMIER CHURCHILL TE WASHINGTON RADIOREDE VAN DEN HEER LAVAL EEN GEHEIM BRITSCH-RUSSISCH VERDRAG EEN EN ANDER 0 1»* I I y, .£1,1 J ES ^ASIZIUEN »F, INDUSTRIEELE PRODUCTIE. »eH9aS;fc4 -0: r£- 500 1000 km de zijne handen. Paulus die eens te paard, Een oude pagode 15 Kinderen gewond, waaronder 4 zeer zwaar. S/r. 12 fr. S s '-'RHODljSt} K££XA. Vuil rB fey TARIEF VOOR BERICHTEN: Kleine berichten (3 regels) Kleine berichten adr. t. bureele (voor ieder regel meer: 2 fr.) Rouwberichten: minimum Groote rouwberichten: per regel Ber. in lokaal nieuws: per re. «el Deze machine geeft de moderne techniek gansch nieuwe mogelijkheden in de hand. 15 fr. 2fr.{ 3 fr. Andere aankondigingen: prijs op vraag. Annoncen zijn vooraf te betalen en moeten tegen den V'oensdag avond Ingezonden worden. Kleine be richten tegen den Donderdag noen. Uitgever Sansen-Vanneste, Poperinge. Telefoon Nr 9. Poatch. Nr 155.70. VC714. V WJ.V11O nitaui W OLC, V14t Petrus werd, steenrots die aan alle storm geweld kop zou bieden. Petrus - Pius XII. Van de eerste slaven die zicii bekeerden, tot onze eigen voorvaderen die ’t geloof ontving*:n van de groote zendelingen Amandus. Wlllebrordus enz., tot ons in deze dagen; waar uit Vlaanderen hon derden heengingen om over alle landen en zeeën ’t geloof uit te dragen dat Petrus naar Rome bracht. Loont het niet de moeite daar een oogenblik bij stil te staan en na te den ken? En zouden we niet best, op 't feest vaii St Pieter en Paulus, eens denken aan den grooten schat dien wij in onze wieg vonden: het geloof en bidden voor Paus Pius XII voor P:trus! opdat hij met Gods hulp de visschersboot van Petrus midden den hevigsten storm dien de wereld ooit kende, veilig zou mogen sturen? Vergeten we niet al te veel dat we kin deren zijn van de kerk en van hem dien we noemen den Heiligen Vader de Paus? CHR. isaB>33B»ia:saBaiBSBS»siff«9«BS Op 18 Juni meldde het Duitsche Hoofd kwartier in een bijzondere melding dat door Duitsche dulkbooten in den Atlantischen Oceaan en in de Caribische Zee. 19 schepen van samen 109.000 ton gekelderd werden niettegenstaande de konvooien goed be schermd werden cn de Amerikanen sterken weerstand boden Woensdag 24 Juni jl. werd andermaal in een bijzondere melding bericht dat in den Atlantischen Oceaan nogmaals 20 schepen van samen 102.000 ton tot zinken werden gebracht. Duitsche vliegtuigen brachten in de En- gelsche wateren 2 schepen van samen 5.000 ton tot zinken, wijl drie andere schepen be schadigd werden. Bij dage werd de haven Bruixham. be- Tripolis tlng volgen van den inhoud der Duitsche cn IlaitoniiovLc ie*;; bei ZOO Over strijd in het Westen als in Noord-Afrika °P en verrassendo Het experiment van de bolsjevistische economie, was ons tot nog toe slechts be kend uit twee tegengestelde bronnen. De ze die ze in artikelen en boeken lovend beoordeelden en deze die ze bestreden en er dus alleen de leslijke zijde van toon den. Tot de laatsten behoorden velen, die eens aanhangers waren van het commu nisme cn die na een reis in het Sovjet- paradijs ontgoocheld terugkeerden en hun communistische sympathieën afzwoeren. Het geval van de bekende Fransche schrijver André Gide heeft in dat opzicht heel wat stof doen opwaaien. Het rechtstreeksche contact van de mil- lioenen soldaten uit de Duitsche, Slovak- sche, Hongaarsche. Italiaanse!!: en Roe- meensche legers met de Russische bevol king en met de verwezenlijkingen van de communistische economie, zal mettertijd het leven schenken aan een ruime lite ratuur, waaruit een juistere beoordeeling van het Bolgievisme gal af te leiden zijn. "Hét is cEr.ter mzw redevoeringen t~ zijn voordracht over het vijfjarenplan en deze voor de economische bedrijfslei ders over cte zes nieuwe opdrachten van de Sovjet-economie. Zij werden in 1931 uitgegeven te Parijs bij de Librairie Valois. de goede aarde normaal achterlijke toestanden in het Groote rijk gaan bezinnen. Hier en daar werden zelfs plotseling heel moderne ver nieuwingen ingevoerd en zoo kan het ge beuren, dat m:n In China naast midael- eeuwsche toestanden plotseling ultra- moderniteiten aantreft, zooals bijvoor beeld bijgaand plaatje laat zien. Op den voorgrond ziet men een hele met een oude pagode-versiering en daar achter rijst de slanke mast van een radio zender omhoog. Het is de 10 kw omroep- zender Chengtu, in de Chineesche pro vincie Szechwan. De Teleiunken heelt dit radiostation gebouwd. Bouwverbod vanaf 1 Juli. Bij verordening worden alle uitgereikte bouwvergunning ongeldig vanaf 1 Juli. De dagen j«iog beschikbaar voor dien datum moeten gebruikt worden om de in opbouw zijnde gebouwen zoover te vol tooien dat schade van eenigen omvang worde vermeden door het stilleggen van die werken. Alle nieuwe bouw, zoo voor de overheden als voor partikulieren. wordt vanaf 1 Juli verboden. Werken tot 500 gulden worden nog toegelaten. Deze maatregel werd getroffen om een toevloeiing van de noodige werkkrachten naar de oorlogsindustrie mogelijk te ma ken. De Nederlandsche Joden moeten hun fietsen inleveren. Alle Nederlandsche Joden, behalve deze die in Amsterdam wonen, moesten vóór aen 24 Juni jl. hun fietsen indienen. Aan Joden mogen in Nederland geen fietsen meer verkocht of verhuurd worden. Werkkampen worden opgericht voor zwarthandelaars. Naar verluidt worden thans in Neder land werkkampen opgericht waar zwart handelaars zullen worden endergebracht. lijk vastklemt, 150 t. moet bedragen. Nadat de beide te verbinden ijzer- of staalblokken tusschen de klauwen van de machine zijn gespannen, gebeurt de ver dere bewerking gansch automatisch. Eerst brengt de machine de twee aaneen te smeden stukken dichter bij elkaar. Dan treedt een stroom van soms 70.000 am pere in werking. Een vonkpnspatten tus schen de beide werkstukken ontstaat tot de vereischte temperatuur bereikt is. Het afbranden der smeedplaatsen geschiedt eveneens onder een vonkenregen en on middellijk daarop worden de beide he:te stukken met een ongelooflijke kracht te gen elkaar aangedrukt. De machine "peilt met de twee groote stukken en geeft ze eindelijk uit haar klauwen. Het lieele gebeuren duurde slechts 22 minu ten, dit bij de grootst mogclijke dcor- 't Is nagenoeg negentien honderd jaar geleden. Wat weet men nog met zeker heid van wat voor negentien honderd jaar geschiedde? Wat is er nog bewaard uit dien tijd? Een eeuw is lang, negentien eeuwen... een eeuwigheid! En toch, op zekeren dag werd ergens buiten de stad Rome een- Jood ter oood gebracht, op bevel van den Keizer. Een Jood die overhoop lag met zijn eigrn volksgenoot en, die hen voor godsmoor- denaars schold maar tevens, onvervaard als geen, het volk van Rome leerde zijn afgoden in den rommel te gooien en dien nieuwen godsdienst, het Christendom, als den eeuwig-waren te aanvaarden. Die man was een eenvoudige visscher, die netten en sloep verlaten had om dien Meester te volgen, die hem geroepen had, De Meester had hem een nieuwen naam gegeven: Si mon viel weg Petrus kwam in de plaats. Eu de Meester had aan Petrus gesproken over een steenrots en over een macht om te binden en tc ontbinden al wat mtn- schsn zouden doen of verrichten; en had aan Petrus kracht en gezag geschonken, over de andere apostelen en discipels en volgelingen. Do Meester was verdwenen. En na Sinksen had Petrus, de visscher, werkelijk dat ambt bekleed. De apostels aanzagen hem als hun hoofd, hij nam het woord <p Sinksen zelf, hij Petrus en on dien dag telde de Katholieke Kerk drie duizend le den. Hij die alleen vroeger over de vis- scherij kon spreken, zou die Kerk leiden, richten en besturen. Een tijd lang verbleef hij nog in zijn eigen land, maar trok van daar naar Antiochlë. Weerom nam hij den wandelstaf en too" naar Rome. Rome was immers te dien tijde het hart van de wereld. Daar troonde de keizer. Daar zou do eerste Paus, Petrus zijn zetel vesti gen. Den keizer onttronen? Gsen spraak van! Wat had Petrus met tronen te maken... hij kwam de waarheid ver kondigen. al liet overige was hem onver schillig. Jaren gingen voorbij, tot de keizer achterdochtig werd, wantrouwig-bf.ng en bevel gaf dien visscher te kruisigen. Dat was immers het einde geweest van den Meester. Dat zou het einde zijn van den leerling. En Petrus vroeg om gekruisigd te worden met het hoofd naar beneden, omdat hij toch maar de leerling was van den Meester. Ook zijn lichaam werd ge borgen... daar zorgden de geloovigen voor. Nagenoeg negentien honderd jaar is dat geleden, een eeuwigheid. Met Petrus "ing een andere leerling den Medewerkers zijn verantwoordelijk voor hun artikels. heugt ons dan ook dat Lannoo verdere plannen ten opzichte der vroegere West- Vlaamsche schrijvers koestert, die een heele openbaring zullen zijn, en die we te gelegener ure zullen bespreken. Tuurke Coussins, de zoo gemoedelijke en ongekunstelde verteller vond ook in Lannoo den gepasten uitgever. Zijn reis boeken (Pennetrekken) en vertalingen van den meesterlijken verteller uit Ier land, P. A. Sheehen, hebben ons allen onvergefelijke uren geschonken. Ook René De Clercq, de Vlaamsche Bard, vond er zijn plaats met een paar zeer gekande prozawerkenTe Lande en Een Wijnavond bij Dr Aldegraaf En onder de West-Vlaamsche schrij vers van jongeren datum die, langs deze Uitgeverij om, zeer bekend werden in den laatsten tijd, vermelden we: F. R, Boschvogel met een zeer merk waardig werk, rijk geïllustreerd: Ons Schoon West-Vlaanderen (bijna uitgenut) iïir vanjns 20U moeten bezfftehT* Verde? DnévTahïïiscn? óinieH in crir kerkraam (Godelievé, Arnoldus en Kafêï de Goede), het prachtige bosk Als ich can(een geromanceerd leven van Jan van Eyck, dat thans, weinig meer dan een jaar na ’t verschijnen, haast uitgeput is), en den stoeren historischen roman Wil lem Van Loo, pas verschenen, die een stuk dramatische glorie van onzen dier baren Westhoek is. F. R. Boschvogel heeft bij Lannoo thans de leiding in handen van een reeks werken Dietsche Gestal ten Schrijvers van naam werken er aan mede, Anton Van de Velde - Blanka Gijselen - Juul Filliaert, en anderen. Om trent een dozijn werken zijn in voorbe reiding, waaronder Robrecht de Fries, dat het eerst verschijnt; Lutgardis; Jan Bart Vondel; Willem van Saeftinge; Jeanne Van de Putte; Timmermans; Benoit; Willem van Oranje; P. Kruger, enz. Het beloven succesnummers te worden. Goed zoo, want wat kent onze jeugd en ons volk al wat meer dan den naam van deze grooten uit ons kultuurgebied. We noemden daareven Juul Filliaert, den kranigen volkschen schrijver uit Nieuwpoort. Zijn aandoenlijkste werk, Vlaamsche IJslandvaarders, een stuk ril lende West-Vlaamsche epiek, verschijnt weldra in tweede uitgave, omwerkt en aangevuld, bij Lannoo. Pieter Van Moerlande (Leeraar Pieter Meerseman uit Roeselare), die ons reeds met zijn verzenbundel Kinderland, aan genaam heeft verrast, leverde hier even eens de zoo fraaie kinderboeken Hoe ’t Kindeken Jezus Vlaanderen bezocht en Van ’t schoone Kindeke iets in den degelijken en gemoedel ijken trant van Melloy en Jeanne Hebbelynck. Antoon De Vaere, uit Oostroozebeke, teekende (en kleurde!) de fleurige illustraties, die geu len van vroomheid en kleurbloesem, waarin de Vlaamsche landouwen tot een sprookjeslandschap zijn omtooverd. Daarmee hebben we in dit West-Vlaam sche litteraire nog niet alle West-Vlamin gen genoemd. Als daar zijn: OT'landers (J. Vyncke. een Bruggeling, nu Norbertijn te Tongerloo) met zijn ontroerende wer ken over Ierland; Anton Van der Plaetse, van Tielt, met een «Uitspraakleer», die letterlijk alle sprekenden en studeerenden verovert, en met het stevige Vlaamsche werk Het Lied der Geuzen (ter perse, weeral verlucht door den onvermoeibare^ Speybrouck). Komt dan Pleimion Naibh (gewezen Inspecteur De Vleeshouwer van. Nieuwpoort! met het kruitnige historiscl* ■w erk Zannekin En L. Demoen met zi jn Handboek der Vlaamsche Nationale Ge- schied'nis met zijn Vlaggeboek. en met zijn Geschiedenis van Zuid-Afrika. L. Deman is de schuilnaam van den onge meen fllnken Vlaming E. H. Leo Dumou lin. onlangs te Gistel overleden, als een eenzame onbekende, ofschoon zijn naam met klank mag genoemd worden in onze Vlaamsche Geschiedenis. Apotheker Tryp- steen uit Veurne met een paar gespierde tooneelwerkenPater Flamevgh uit Roe selare met een missiespel; Willem Putman met zijn vijf éénakters; Pastoor Dewitte, een Bruggeling, thans pastoor te Belle- gem, met drie tooneelsnflen. en Pilibert van Averbeke (Dr Muylle uit Roeselare, thans wonend te Deurne-Antwerpen) met d:n lijvigen roman De Jacht naar het Geluk En dit schoone ambacht gaat verder zijn gouden gangen! Nu komt Pastoor Huys binnenkort aan de beurt, met zijn Boek over Baekelandt, waarover niemand, minder dan Pater Flecrackers getuigde: Huys is de Homeros van ’t Vrijbosch. Onder ’t puikste dat West-Vlaanderen uitgaf in de vorige eeuw komt de kroon, als vertelling, toe aan Baekelandt. Verder kunstenaarswerk kwam hier uit de persen: De muziekpartituur van Gu drun van Ernest Brengier (Sint-Eloois- Vijve). Dan het werk van Speybrouck en Devaere! Naast een kunststudie over Aioïs Blomme van Roeselare. En het laatste nieuwe op dit gebied... Een schlager: Galerij van Dietsche Kop pen. De Vlaamsche Grooten geschilderd door kunstschilder Antoon De Ruyck, in bonte reeksen, waaraan thans gewerkt wordt. We durven wedden dat er nog vergeten werd. Vergeef het ons, w*ant het kunst en letterlievende West-Vlaanderen heeft hier werkelijk voor onze oogen geleefd en gewarreld als een film. Een film van West-Vlaamschfn Roem en Volksche Schoonheid, het eigendom melijke van een volk, dat geest werd in het hart en den kop van den Wrst- Vlaatnschen kunstenaar, en eigen leest kreeg fiTtieze Uitgeverij, die dreunt van den veelvuldigen arbeid. Moge het zoo blijven, West-Vlaanderen ten bate! M. D. cn een ultzemfpait Teleftinten. Welke iypitcli* tegenstelling •4 I Wij vielen voor een paar weken bij toe- wal binnen in de drukke Uitgeverij Lannoo fte Tielt, die nog steeds als een bijenkorf gonst van nijver geweld. f Wij kunnen bijna aan de bekoring niet Weerstaan om een geschiedkundig over acht van deze groote Uitgeverij te geven. §en stoere Vlaamsche roman zou het worden. Hoe het groeide! -waarin liét allesaandurvende idealisme en ztiiver Vlaamsch idealisme! des heeren Joris Lannoo, nu al 33 jaar lang, schering en inslag was van dit schoone crescendo... Doch we kunnen het kort en vierkant samenvatten in dit woord: Lannoo kan zonder eenigen blos of blaam in 1942 zoo als in 1909, nog .steeds zijn romantisch boekenmerk van Joe English op het titel blad zijner uitgaven drukken: Den lande en volke getrouw. Doch om de historiek van een Vlaamsch Boskenb?drijf hoe interessant ook! het ftjet. Wel óm even het groeien cfi "TiTóeiéll vólt ÓPzs Letteren te voelen leven en streven in deze Uitgeverij. De Uitgever heeft, in de vele jaren van zijn verheven ambacht, menigvoud ken nis gemaakt met onze West-Vlaamsche schrijvers en kunstenaars, en kan er lang en hartelijk over vertellen. Alle groote schrijvende West-VIamin- gen zijn door deze Uitgeverij gegaan! Hoe leerrijk, hoe bemoedigend, hoe boeiend voor elke West-Vlaming, die ook maar eenigszins begaan is met het wezen onzer West-Vlaamsche Letteren! Het wordt een verheerlijkende Litanie van West-Vlaam sche Grootheid. Heer ende Meester Guido Gezelle is hier vertegenwoordigd met zijn volledige Dichtwerken, waarnaast Loquela (eerlang een nieuwe uitgave!) een Bloemlezing, Kleengedlchtjes en Boomen pareltjes zijn uit het gulden Gczcllesnoer. Over Hugo Verriest schreef Filip de Pillecijn een meesterlijk boek dat met platen zeer royaal werd uitgegeven, even eens over Stijn Streuvels. Rodenbach kreeg er een eereplaats: De eerste volledige uitgave zijner Gedichten, bezorgd door zijn broer Ferdinand, zag er het licht. Alsmede Gudrun, prachtuit gave in albumformaat, met de onlangs hier zoo geroemde illustraties van Spey brouck, die bij Lannoo in 1909 zijn eerste Vlaamsche postkaarten uitgaf, en tot op heden met Lannoo samenwerkt... twee vroede Vlaamsche zielen in éénen bak! Onder de groote West-Vlaamsche dich ters en schrijvers, die bij Lannoo hun werken levende gestalte zagen krijgen, noemen we: Warden Oom (Edward Vermeulen van Hooglede) met zijn volledige werken, die reeds bij tienduizenden en nog tiendui zenden den weg naar ons volk vonden. Van af Herworden als nummer 1, tot Aardige Rent, nummer 23. Werken, die steeds herdrukt worden. En nog herwerkt. Want, wat gebeurde met de West-Vlaam sche ■werken van Pastoor Leroy, worden Warden Oom's werken stilaan, bij nieuwe uitgaven, aan de louterende taalproef onderworpen, die deze schrijvers ook ver buiten west-Vlaanderen. nog meer ge nietbaar moet maken. Stijn Streuvels. dien we onlangs allen hebben gevierd bij zijn 70" verjaardag, heeft tal van werken bij Lannoo uitgege ven. Daar is meer. Lannoo heeft het aan- gï'pakt om een zeer verzorgde uitgave van Streuvels werken op de markt te bren- g:n. Een zeer verzorgde en smaakvolle uitgave, alle ’t zelfde formaat, die voor den bibliophiel een waar genot moeten zijn... Streuvels toch is een der blij veil den. Over honderd laar zullen onze klein kinderen zich nog tn zifn werk vermeien. Streuvels werk is immers grootsch werk. Die daad ten opzichte van Streuvels’ werk, is een weldaad voor onze West- Vlaamsche Letteren. Het verheugde ons dan ook te vernemen, dat deze niéuwe en volledige Streuvelsuitsrave feestelijk haar gangen eaat... En wij verlangen al neer de jeugdherinneringen van Streuvels. die hij aan ’t schrijven is. Hij zal er veel le genden mede naar den zolder helpen!... Dat werk was Streuvels ons nog schuldig. Komt dan Omer Karei De Laey. wiens totaalwerk thana prinselijk schoon wsrd uitgegeven. Heel Vlaanderen spreekt thans over dezen fiinzinnigen dichter van Hooglede, zelfs Holland! En dit dank d:ze nieuwe uitgave van Lannoo. En Pastoor Juul Leroy! Voor onze le zers van De Poperingena-ar zijn al deze genoemde figuren lx kenden. Dit blad heeft immers haar schoon woord meege sproken in het apostolaat onzer eigen West-Vlaamsche Letteren, en zal het voortdoen. Con amore! Over Juul Leroy werden hier hartelijke woorden gesproken. Hij is een rasecht West-Vlaamsch volksverteller. Zijn taal was vlakweg West-Vlaamsch. j!n Alge meen Beschaafd door een Eerwaarden neef van Pastoor Leroy omwerkt vin- den deze Zeizels en Vertellingenacht i deelen. zoo welig en wonderlijk wel ver sierd en verlucht door Speybrouck. hun weg tot over den Moerdijk! Ze worden binnen kort zelf in 't Duitsch vertaald. Karei de Blauwer en Pieter de Pensejager komen weldra ook omgewerkt van de Pers. Men kan het jammer vinden, ja, doch in hun frissche taal doen ze even bekoorlijk aan. en zijn geen struikelsteen meer in de taalvorming onzer jeugd, die thans van zoo'n reuzebelang is. De leeraar zal weer onbewimpeld kunnen zeggen tot de jeugd: Lees Leroy!... En het volk leest hem al viiftig jaar, en zal hem eeuwen lang lezen. Wij hebben het hier reeds zoo vaak ge schreven: Deze taaie West-Vlamingen mogen nooit vergeten worden. Het ver- Indien men in het Verre Oosten naar twee contrasten zoekt, dan zijn het wel China en Japan. Terwijl de Chineezen eeuwen verdroomd hebben in de oude giorie van het duizendjarige Rijk, hebben de Japanners hun tijd niet verslapen. Zij zijn de Oosterlingen van de daad en het kon niet uitblijven, dat twee zoo geheel uiteenloopende meeningen als die van China en Japan met elkaar in botsing moesten komen. Men kan wel zeggen, dat de Japanners de Chineezen uit hun slaap lubben ge wekt. Zij het ook met groote inspanning des geestes, zijn zij zich op de vaak ab- De Hxiddciiamische Zea met haar bijzonderste versterkingen. drijven een productie verwezenlijkt van 24.740 millioen d. t ongeveer 6 maal de waarde van het kapitaal. In den privaat- kapitalistische bedrijven wordt met 51 millioen roebel, 3.310 millioen producten voortgebracht, of 60 maal de waarde van het kapitaal. We kunnen de verhouding ook. nog an ders uitdrukken: de kapitalistische be drijven gelukten er in met 1/80 van het kapitaal der collectieve bedrijven 1/8 van de productie dezer bedrijven te verwezen lijken. DE LANDBOUWPRODUCTIE. brandend van haat de Christenen achter na stormde en nu brandend van liefde naar den dood verlangde om voor eeuwig met dien Christus vereenigd te zijn. Dc geweldige Saulus, nu Paulus geworden, had nagenoeg het heele Roomsehe Rijk afgereisd om Christus te prediken, zijn apostelleven was één martelaarschap ge weest. tot dien dag waarop hij zijn hoofd boog i:n het zwaard zijn werk verrichtte... En ook zijn lichaam werd door dé geloo vigen geborgen en Petrus de visscher en Paulus de tentenwever zouden niet allean hierboven vereenigd zijn, maar hier be neden zou hun lichaam in het zelfde graf rusten. Negentien honderd jaar... een eeuwig heid. Wat weet men nog met zekerheid van de grooten uit dien tijd? We weten wel meer van die twee. En te Rome rijst boven him graf de grootste en schoonste kerk d:*- wereld, de Sint-Pieterskerk. En te Rome nabij de Slnt-Pieterskerk zetelt nog altijd Petrus, zetelt de Paus, de opvolger van den visscher... thans Pius XII. Zouden we niet eens nadenken, wan neer de H. Kerk het feest viert van Heilige Apostelen, Petrus en Paulus? O kerk van twintig eeuwen zoo heerlijk en zoo groot, van alle kanten stroomen de volkeren in uw schoot. Behooren wij niet tot die Kerk? Noemen wij haar niet onze Moicder. die ons van de doopvont door heel het leven verzorgt, vergezelt, bij ons neer komt zit ten aan ons sterfbed, ons gereed maakt voor die laatste, voor die groote, voor die eeuwige reis naar de eeuwigheid, ons ver gezelt naar 't graf, boven ons graf het kruis plant het groote teeken van hoop en ons niet vergeet na den dood. Denken we daar soms aan? Zoo dikwijls was Petrus in storm en dolle meer. Zoovele stormen heeft het Pausdom nieegemaakt. En zoo dikwijls was zelf een deel der bemanning ontrouw. Scheuringen en ketterijen, vervolgingen van allen aard, daar hebt ge de geschiedenis van de Roomsch-Katholieke Kerk. Maar spijts alles houdt de visschersboot van Petrus vaart op de wereldzee. Van pool tot pool, van uiterst Oost tot uiterst west is zij en blijft de universeele, de al- ----- -- -- -- - gemeene, de katholieke kerk. dood in. Paultis. Paulus, die zelfs op zijnwerk van Christus, voortgezet door missiereizen zijn kost wilae verdienen met eetl visscher, wiens naam Simon was, die Rusland is een van nature z:cr geze gend landbouwland. Toch hebben de Bolsjevisten gemeend alle inspanningen te moeten concentreeren op de industriali satie van het land. De landbouwvoort- brengst werd volgens nieuwe methoden t doorgevoerd. Om te beginnen werden de r 2IÏ! even zekere privaateigendom algeëClmft (op enkele te lierTezèii Van SÏSun, n.’TuizAi’aei'iligCil JlCt q1? koelakken). Da hé. OVAP het vi ifiarennlnn productie wèru KólttCtfcf ISEgHSaj JET- Kolkhozen en Sovkhozen en aan den Staat afgestaan. Om de voortbrengst te verhoogen w:rd de mechanisatie en dc rationalisatie tot het uitersts toegepast. Ook in dat opzicht geeft Stalin enke le vergelijkende cijfers, die niet minder welsprekend zijn dan de industrieele pro- ductiestatistieken. De basis van vergelij king is het jaar 1913 onder het Tsaristisch bewind. Voor granen bedroeg in 1927 de be bouwde oppervlakte 97 van 1913, de productie 92 Voor katoen, bedroeg in 1929 de be bouwde oppervlakte 151 van 1913, de productie 119 Voor vlas bedroeg in 1929 de bebouw de oppervlakte 113 van 1913, de productie 81 Voor suikerbeeten bedroeg in 1929 de bebouwde oppervlakte 125 van 1913, de productie 58 Voor oliehoudende planten bedroeg in 1929 de beb. oppervl. 219 van 1913, de productie 149 Deze cijfë'-s werden opgegeven door Stalin zelf. Veel commentaar moeten wij er niet aan toevoegen. Ze zijn sprekend genoeg. En nochtans de productiemidde len waren verbeterd. Doch het zal nie mand verwonderen dat de productie ach teruitgaat als de boer herleid wordt tot een eenvoudige arbeider, als hij niet be schikt over den grond of over de vruch ten van zijn arbeid! 20-0-42. Kadruk Verboden. ROSKAM. Dinsdag jl_ tijdens den speeltijd in de jongensschool te Sint-Lenaarts in de Kempen) hadden enkele jongens zich wat afgezonderd en overhandigden elkaar een handgranaat. Plots list een der jongens ca granaat vallen zoodat deze ontplofte. Vijftien der kinderen werden door de rondgeslingerde scherven getroffen. Vier der getroffenen verkeeren in levensgevaar. Men weet niet hoe die granaat in hun bezit gekomen is. ■BBBBXBaSEBBBEB39BBBBBBBBBaD op postcheckrekening N*- 155.70 van V. Sansen-Vanneste, Uitgever, Po peringe, en vanaf Zaterdag aan staande wordt ons blad U per post besteld tot einde 1942. De abonnementsprijs van nu tot einde 1942 voor FRANKRIJK is: l9BBBBBBBBBBBEB39iBBBBBBBBEflBBB4BBEBSBBB3BBSBBBBBBS9SKSB3M Robotmannen aan den loopenden band. Staalblokken vergroeien in elkaar. De nieuwe, rrusachtige smeedmachine, die de moderne techniek voortbracht, heeft slechts weinige minuten ncodig om twee staalblokken met ten doorsnede, die tot 40.000 mm2, kan gaan, volledig zeker en vast aaneen te smeden. Deze fantasti sche prestatie, waaraan voor 10 jaar nog ge:n mensch durfde denken, hield men i ook voor een drietal jaren nog voor on- I bereikbaar. Midden in den oorlog in Duitschland ontworpen cn gebouwd, stel- I de AEG eerst voor drie maanden de ma- I chili;- op een ontvangst van de pers aan E de journalisten der vakbladen voor. Reeds nu wordt de machine aan den loopenden f band vervaardigd. Stel u vooi49.000 mm2, dat zijn b. v. I twee staalblokken van elk 20 cm. hoogte en 20 cm. dikt:. De machine drukt deze twee blokken te zamen met een kracht van 100 t. Dat wil zeggen, uat de krachtsnede. i waarmede de machine elk blek afzonder-1 In zijn uiteenzetting over de verwezen lijkingen van het vijfjarenplan wijst Sta- lin met fierheid op de vooruitgang van de industrieele productie, die jaarlijks met groot:- sprongen soms met 59 dc bedragen van een vorig jaar overtreft. Met genoegen merkt hij op dat op het zelfde' tijdstip de kapitalistische landen met ten crisis te kampen hadden, die tot een achteruitgang van de productie aan leiding had gegeven. Een vooruitgang van de productie in Rusland was niet moeilijk te verkrijgen. Dit land immers vertoonde pas vóór den wereld-oorlog de eerste tsekenen van een industrialisatie, die eerst onder het Sov- jet-bewind mot volle konsekwentie door gedreven werd. Trouwens Stalin moet bekennen dat er nog een flinke inspanning moet gedaan worden om het peil der kapitalistische landen te bereiken. Zoo geeft hij toe dat in 1930 de Russische energieproductie nog maar 1/20 bed”oeg van de Amerikaan- sche en l/16 van de Duitsche, dat de pro ductie van gietijzer slechts 1/8 van de Amerikaansche en 1/3 van de Duitsche uitmaakte. Hij vergelijkt ook graag d? vooruitgang' van de collectivistische bedrijven, t. o. v. de privaatkapitalistische, die nog in 1930 in Rusland geduld werden. Zoo toont hij aan dat de beleggingen in de collectivistische bedrijven gestegen zijn van 1.270 millioen roebel in 1927 tot 4.275 millioen roebel in 1930 i. met 335 c;>. De privaatkapitalistische beleg gingen waren daarentegen achteruitge gaan van 63 millioen roebel op 51 millioen d. 1. met 1/12. Daarbij geeft hij ook dc wederz-ijdschc verhooging en vermindering van de pro ductie. In de collectieve bedrijven stijging van 11.999 millioen roebel in 1937 tot 24.740 millioen d. 1. met 200 In den privaat- kapitalisttechen sector achteruitgang van de nroductic van 4.043 millioen tot 3.310 millioen. d. i. met 1/5. Reeds de onder linge verhoudingen van kanitaal en pro ductie ziin weinig stichtend voor de de gelijkheid ven de communistische econo mie. Inderdaad in het eerste geval zich we dat tegenover een stijging van het kapitaal met 335 e'e tr slechts een ver hooging van de productie staat met xïï 'tiet Èvéiieue gWai geert eèn achteruitgang van de beleggingen met 1/12 een productieve’-mindering met 1/5. Maar nog opvallender is de vergelijking «13 men de cijfers van kapiteelbelegghag en productie in de twee gevallen tegen over mekaar stelt, maar dat doet Stalin niet. Met e*n kapitaal ven a.275 millioen roebel wordt in de gecollectiviseerde be- lSBRBBBBBBBBB3aassan»«a93aa8 stookt. Southampton werd ook gebombar deerd. Britsche vliegtuigen ondernamen vluchten boven Duitsch gebied en bombardeerden o.m. Emden, waar woonwijken getroffen werden en verliezen te betreuren waren, onder de burgerbevolking. Een aantal Brltsche vlieg tuigen werden neergehaald. A?an het Kanaal werden op 20 Juni 10 Britsche vliegtuigen neergeschoten. Bij een treffen voor de Nederlandsche kust werden drie Britsche kanonneerbooten tot zinken gebracht en andere beschadigd. Een na een werden alle forten gelegen ten Noorden" van Sebastopol door de Duitsche troepen veroverd. Sovjet-troepen die nog weerstand boden op de landtong van de Sewernaja-baal werden vernietigd. De Noor delijke oevers van de rende van Sebastopol, genaamd de Sewernaja-baal, werd bereikt. Duitsche troepen drongen ook door tot In de stadswijken van het op die oevers gelegen havengebied, waar huis voor huis moesten veroverd worden. In de andere sectors van de vesting van Sebastopol werden, niettegenstaande ae las tige grondgesteldheid, talrijke bunkers ver nietigd, heuvels veroverd en andere verde- dlglngsstelbngen Ingenomen. De haven zelf werd zwaar gebombardeerd. Van 7 tot 22 Juni werden in dezen sector 11.000 gevangenen gemaakt, alsmede 20 pant sers en ander materiaal bult gemaakt. Meer dan 2.000 bunkers vzerden Ingenomen en ruim 65.000 mijnen weggeruimd. Aan de Noordkust van de Zee van Azov werd een Sovjet-landlngspogtng e.fgeslagen. Bij Charkow werd een Sovjet-divlsie ver nietigd; 600 dooden werden geteld, 046 ge vangenen en 200 kanonnen binnengebracht. In den Centralen sector werd d e strijd tegen de verspreide afdeclingen in het ach- tcrwaartscha frontgebied voortgezêt. Bij Moermansk werd een schip van 6.000 ton gekelderd en een'ander beschadigd. Te Rostov werden groote branden gesticht bij luchtbombardeménten. Op een dag verloren de Russen 100 vlieg tuigen; de Dultschers 5. In Noord-Afrika heeft de strijd einde vo rige week een snelle wending genomen. To brouk werd tot overgave gedwongen en de Britsche troepen teniggedróngen tot aan de Egyptische grens. Hierover laten wij, dag pér dag, de korte inhoud van de Duitsche en Itallaansche legerberlchten volgen: 17 JUNI. Bij Acroma en El Adem wer den versterkingen, die verbitterd verdedigd werden, na hardnekkige gevechten veroverd door de Duitsch-Italiaansche troepen. Bij El Gazala werden tot nog toe ruim 6.000 gevangenen gemaakt en 224 pantsers, 85 ka nonnen. enz., buit genomen. Malta werd bestookt. In de Mlddellandsche Zee werden na den zeeslag In de wateren van de straat van Sicilië, honderdtallen Britsche officie ren en matrozen der tot zinken gebrachte Britsche schepen opgepikt. 13 JUNI. Het Britsche 8’ leger werd in twee gesplitst en een gedeelte ervan trok zich terug op Tobrouk. De Britten worden achtervolgd in de richting van Bardia. Woes- tljnforten voor Tobrouk werden ingenomen, alsmede bij El Adem. De Britten trekken zich terug op de Egyptische grens. Van 14 tot 17 Juni werden 114 Britsche vliegtuigen -neérgeschoten en worden er 40 toestellen noodweir op zijn visschersboot, op het (ier As-mogendheden vermist. Van Britsche zijde wordt gemeld dat El Adem en Sidl Resegh ontruimd werden. 19 JUNI. De Britten worden steeds ver der naar het Oosten teruggeworpen. Tobrouk werd omsingeld. Opnieuw weiden 1.000 Brit ten gevangen genomen en een groote buit gemaakt, waaronder een bevoorradingsdepot, 20 JUNI. Nieuwe gevangenen werden gemaakt en Tobrouk wer« bestookt. De aan val op Tobrouk werd Ingezet, ondersteund door massale luch taan vanen. Bardia werd bezet. 21 JUNI. Een Duitsch extra-bericht deelt mede dat het groote gedeelte van de sterk uitgebouwde vesting van Tobrouk door de troepen van Kolonel-Generaal Rom mel stormenderhand ingenomen werd. Daar op werd door een Britsch onderhandelaar de overgave der vesting aangeboden. Stad en haven werden bezet. Tot dusver werden 25.0C0 gevangenen gemaakt, waaronder ver scheidene generaals. Een onoverzienbare massa wapens, oorlogsmateriaal en voorra den werden buit gemaakt. Ook Bir El Gobi werd ingenomen. De gevechten werden gele verd bij” een temperatuur van 30 a 40 gra den boven nul. 22 JUNI. De As-troepcn staan op het punt een aanvang te nemen mst hun op- marsch naar de Libysch-Egyptlsche grens, na het gebied van Tobrouk gezuiverd tc hebben. Honderden stukken geschut, 100 tanks en honderden automobielen werden er buit gemaakt, alsmede omvangrijke de pots van munitie, levensmiddelen en ben zine. Onder de gevangenen bevindt zich de generaal der plaats en 5 andere generaals. Het aantal gevangenen steeg tot 28.000. Een flotllje Duitsche snelbooten viel in den mor gen van 21 Juni, voor de haven van To brouk, een vluchtende Britsche vlootfonna- tle. Een voorpostenboot. z:s kustvaartuigen en een vrachtschip van 4.500 ton werden gekelderd. Drie andere kustvaartuigen wer den opgeleid en 175 man gevangen genomen. Een flotllje Duitsche miJnBnvcgers drong de haven van Tobrouk binnen. 23 JUNI. Splltroepen bereikten dc Ly- bisch-Egyptlsche grens. Duitsche legerafdee- lirigen brachten bij de verovering van To brouk een kanonneerboot en zes kleine transportschepen, van samen 52.000 ton, die met Britsche troepen trachtten te vluch ten, tot zinken en de opvarenden werden gevangen genomen. Malta werd nogmaals bestookt. 21 JUNI. Het aantal gevangenen ge maakt bij Tobrouk steeg tot 33.000. Naar een verder gericht uit Rome zou den tijdens deze laatste 21 dagen zware ge vechten, 45.000 gevangenen zijn gemaakt door de As-troepen, wijl de Britten 60.000 dooden en gewonden tellen. Daarbij zouden zij meer dan 1.000 tanks hebben verloren, alsmede 500 vliegtuigen. Een Duitsche me- dedeeling gaf het cijfer van 50.000 gevange nen op, alsmede van het buitmaken of ver nietigen van 090 Britsche tanks en 250 stuks geschut. In het Britsche lagerhuis werd toege geven dat bij den Jongsten aanval op de twee Britsche konvooien in de Mlddelland sche Zee, de Britsche vloot een lichte krui ser, 4 destroyers en 2 geleide schenen heeft verloren, alsmede 30 vliegtuigen. De bezet ting van Tobrouk. werd verder medegedeeld, bestond uit Indische. Zuld-Afrikaansche en Britsche troepen. De toestand werd er als moeilijk bestempeld. Generaal Ritchie zou zijn afgesteld en Generaal Waven zou naar Afrika worden teruggeroepen. Bevel zou ook gegeven zijn geweest tot de evacuatie van Alexandria. Uit het Hoofdkwnrtier van den Führer, 22 Juni. De Führer heeft den opperbe velhebber van het Afrlkaansch pantserleger, Kolonel-Generaal Rommel, tot Generaal- Veldmaarschalk benoemd. In de Provincie Honan bezetten de Japan ners ds stad Hokkientsjen, hoofdkwartier van de 42» legergroep van Maarschalk Tchang-Kai-Shek Op 22 Juni stonden de Japanriers op het punt hét eiland Kiska, der Aleoeten-ellan- den, te bezetten. Het eiland Vancouver, aan de Kanadee- sche kust, werd door een Japansche duik boot beschoten, alsmede de streken van Port Brown en West Port. Einde der vorige week is de Britsche Pre mier Churchill te Washington aangekomen, vergezeld van enkele leden van den chef van den Britschen Generalen Staf en van den secretaris van den chef van het Staf- comité. Dadelijk na zijn aankomst had Chur chill besprekingen met President Roosevelt. Men meent dat volgende vier groote kwes ties tusschen de beide staatslieden zullen besproken worden: 1. De oprichting van een tweede front. Het transportprobleem. 3. De strategie in het Nabije en het Verre Oosten De Amerikaansche leveringen aan Rusland, Engeland en China. Naar verluidt ging de H. Churchin zich niet in het openbaar vertoonen tijdens zijn verblijf in de U.S.A. Over de gevoerde besprekingen werd een voorlooplge mededeeling verstrekt, waarin gezegd werd dat de besprekingen tot doel hadden de oorlogsmacht der geallieerden zooveel en zoo snel mogelijk tegen den vijand te concentrecren. De Canadeesche eerste-Mlnistcr reisde eveneens af naar Washington. Maandagavond hield de H. Laval, Fran sche eerste-Minister, een rede voor de radio. Eerst wees hij op de noodzakelijkheid de le vensmiddelen op rechtmatige wijze te ver- deelen. Daarop drukte hij den wensch uit dat de Franschen zich op het peil zouden stellen van de hedendaagsche gebeurtenis sen. Wij hadden ongelijk, vervolgde hij, In 1939 den oorlog te verklaren, en in 1918 on gelijk geen vrede te organtseeren welke zich steunde op een akkoord met Duitschland. Thans moet dit betracht worden. Al het mogelijke moet gedaan worden met het oog op een definitieve verzoening. Met Dultsch- land en Italië wenscht hij normale betrek kingen. Spreke:- drukte daarop den wensch uit dat Duitschland de zege zou behalen, zooniet zal hst bolsjewisme Europa over rompelen. Ofwel Frankrijk moet zich Inlijven in een nieuw Europa ofwel met zijh beschaving ten onder gaan. Bij zijn intrede in de Regesrln» gingen zijn eerste gedachten naar de Fran sche krijgsgevangenen. Sindsdien is Duitsch land den strijd ingegaan tegen de Sovjets en de arbeidskracht van een groot deel der Fransche krijgsgevangenen is voor het Reich onontbeerlijk geworden. Maatregelen ten hunnen gunste waren in overweging genomen, o.m. het toestaan van een verlof, de toekenning van een gewoon salaris, het vervoegen van de iamilie bij den gevangene, maar een sensationeele vlucht deed alles stopzetten. Het werk vermindert in Frankrijk en Duitschland heeft dringend behoefte aan arbeidskrachten. In deze omstandigheden is er een nieuwe mogelijkheid voor de gevan genen. Een aanzienlijk aantal krijgsgevan gen landbouwers zouden kunnen in vrij heid gesteld worden zoo Fransche arbeiders gaan werken naar Duitschland. Dit zou ge beuren bij de aankomst, der arbeiders. Daar om deed 'de Heer Laval vervolgens een op roep tot de Fransche arbeiders opdat zij naar Duitschland zouden gaan werken. Volgens het Zweedsch blad Gfiteborgs Morgenpost zou tusschen Engeland en Rus land ook nog een geheim verdrag zijn ge sloten, dat na den oorlog het volgende zou voorzien: aanvaarding, in beginsel, der Sov- jet-aanspraken op veilige grenzen en strate gische grenzen met Finland, den Balkan, Polen en Roemenië; de meeste gebieden, ge legen rond Rusland, o.m. Finland, zekere gedeelten van Scandinavië, Tchecko-Slowa- kije, Roemenië. Bulgarije en Yougo-S'.avlë zouden als Russische invloedssferen aanzien worden; Rusland zou steunpunten mogen verwerven en pachtverdragen afsluiten voor het vestigen van garnizoenen: de verzeke ring van doorvaart voor de Sovjet-Unie tus schen de Oostzee en de Noordzee en tusschen de Zwarts Zee en de Middellandsche Zee; veiligheidsmaatregelen tegen een nieuwen aanval onder vorm van politiek en militair toezicht op Finland. Duitschland, Honga rije. Roemenië en Bulgarije en uitroeiing van alle natlonaal-sociallstische of fascisti sche stelsels in Europa. Een militaire over eenkomst zou eveneens gesloten zijn, maar de inhoud ervan blijkt niet bekend te zijn geworden. In Turkije werden de hoofdschuldigen van den aanslag op den Heer von Papen ver oordeeld tot 20 jaar tuchthuis. SS. Oberstunnbannluhrer Hans-Albert von Lcttow-Vorbeck, die de leiding van het Vlaamsch Legioen op zich moest iiemen, sneuvelde op het Oostfront. De Duitsche vllcger-Kolonel bij den Ge neralen Staf van het luchtwapen en aldee- llngschef bij het Rljksluchtvaartminl^erle, Grltz Doensèh, ridderkruisdrager, is als vlie ger gesneuveld. Luitenant Strelow. vereerd met het Eikenloof van het Ridderkruis van het Ijze ren Kruis, commandant van een Duitsch jachteskader, die 68 luchtoverwinningen be haalde, is eveneens niet teruggekeerd van een tocht over het vijandelijk gebied. Hij telde slechts 20 jaren. Te Clerraont-Ferrrand werd de Fran sche Generaal Odlc wegens vaandelvlucht en muiterij bij verstek ter dood veroordeeld. Al zijn bezittingen werden in beslag geno men Sir Stafford Cripps kondigde een groot offensief d«r geallieerden In West-Europa aan. maar wanneer dit zou gebeuren kon hij niet zeggen. De Fransche duikboot Mongedie zich In de wateren van Madagascar bevond, wordt als vermist annzlen. Het Is de achtste Fransche duikboot die sedert den wapenstil stand ten gevolge van oorlogsoperaties ver loren gaat. Gibra lla Hier laten wij andermaal een samenvat- Itallaansche legerberlchten den i en IJd het Oostfront. RW i F* I M,-. iW ‘"tl

HISTORISCHE KRANTEN

De Poperinghenaar (1904-1944) | 1942 | | pagina 7