De Rationalisatie van de Productie
Rond de Vakantie
DE OORLOGSTOESTAND
in Sovjet-Rusland
De Week in ons Land
L
I
t
Guldensporenherinneringen
ff
aan
Een Brief van Z. H. den Paus
Z. Em. Kardinaal Van Roey
39® JAAR.
WEEKBLAD: 75 CENTIEMEN
.FERDAG 11 JULI 1942.
VERSCHIJNT WEKELIJKS.
KATHOUEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EN AANK0ND1GINGSBLAD.
van
!i
BIJ DEN VLAAMSCHEN 11 JULI-DAG.
STORT 16,80 FR.
MALTA ONDER BOMMENREGEN
TO2ROEK VERNIELD
VERDUISTEREN IS PLICHT!
is OOSTUITGAVE
is WESTUITGAVE
«DE POPERINGENAAR
VERGELDINGSMAATREGE
LEN VOOR SPRINGSTOF-
AANSLAGEN TE BRUSSEL
DOODVONNIS WEGENS
SMOKKEL VOLTROKKEN
VOETGANGERS
IN HET WESTEN
Nr 28. - UITGAVE
IN HET VERRE OOSTEN
31,25 FR. BELGISCH GELD.
aS33(SGfigta&BfiBBBB3aiUiaBBSSa&EiaBHaBa3XBa3aBHGMBffi&2£ffaffiSfiIiBa
F!'-
BELANGRIJKE DIEFSTAL
VAN RANTSOENZEGELS
CPGEHELDERD
ROME EN BERLIJN VERKLA
REN DE ONAFHANKELIJKHEID
VAN EGYPTE TE ZULLEN
WAARBORGEN
CHURCHILL OVER DE STRIJD
IN NOORD-AFRIKA
DE TURKSCHE
MINISTER-PRESIDENT
SCHIELIJK OVERLEDEN
Na het Russisch front te hebben doorbroken over een breedte van
300 Km. bereiken de Duitsche troepen den Don en bezetten Woronesj
Te Sebastopol verloren de Sovjets in totaal 140.000. man tegenover 24.111 man
Duitsche zijde.— In de IJszee werden van een konvooi 32 schepen gekel
derd. - In Egypte, plaatselijke gevechten bij El Alamein.
EEN EN ANDER
{s @Unibw
OP HET DUITSCH-
RUSSISCH FRONT
IN EGYPTE
EN MIDDELLANDSCHE ZEE
DE PDPEHINGENAAR
IS
E3
a
Km
.530
KUj
j'
Uralsk a
Hosten/
V.4N DE LOONEN.
5-7-42.
ROSKAM.
EN KINDEREN.
gastolen.
heid
rantsoenzegslbladen
Te
Zoo ziet het er thans uit na de harde gevechten rond Tobroek fn Noord-Afrika,
lift IhLWPrÜl '1 V»7» llff «ruil*»
Do jood bekende de negeis gestoieji te heb-
Uitgever
Sansen-Vanneste, Poperinge.
Telefoon N' 9. Postch. Nr 155.70.
tas-
Er Is den Vlaming geen episode dier
baarder in zijn
die der hel<”
vanaf de Brugsche
Er is echter een
onder
21.54
21.53
21.52
21.52
21.51
21.50
21.49
machines,
hoedanig-
11 Juli:
12 Juli:
13 Juli:
14 Juli:
15 Juli:
16 Juli:
17 Juli:
g
3
GAAT OP HET VOETPAD!
De rijweg is voor het verkeer.
jSfalingml (ZirltfH)
15 fr.
2 fr.
3 fr.
Bij mogelijke
aanslagen zullen
Zaterdag
Zondag
Maanaag
Dinsdag
Woensdag
Donderdag
Vrijdag
Inzonderlijk op Malta, de Brltsche stellin
gen van het front, Alexandria en het Suez-
Kanaal. Door de Britsche iv.chtmacht o.m.
op Lentinl.
Talrijke Brltsche vliegtuigen werden neer
geschoten.
Een vrachtboot van 5.000 ton werd In de
Middellandsche Zee gekelderd door een Ita-
liaansch torpedo vliegtuig.
Vermoedelijk hebben ue Britten reeds dee-
len van het 9” leger in den strijd geworpen.
Te Berlijn werd cok bevestigd dat Ameri-
kaansche tanks vernield werden op het front
van El Alamein.
50 Gijzelaars zullen naar het
buitenland worden gevoerd.
JGrw'
-® xw.
ling van soep, choco-
- de verlofdagen zou
onze landsche
Krasnodar
9
h»
De bijzonderste Russische Centras.
te
o 25 Juni
|1. in een
In Cortrike bleven doot sovele lieden
als in dese werelt niet es gescied
sind dat Roelandt ende sine ghesellen
te Roncevale verslegen bliven.
lyschev
(Staan)
'lsdmiKngonl)~
'^aunia
-«o»-
50.000 60.000 HA. LAND
TERUGGEVONDEN
Bij de laatste telling van 15 Mei wer
den 50.000 A 60.000 Hectaren landbouw-
land meer aangegeven dan in 1941, wat
een terugvinden beteekent van 3,3
van de totale bebouwde oppervlakte van
het land.
Bij de telling is ook gebleken dat de
teelt van vlas en andere nijverheidstsel-
ten eenigzins verminderd is, ten voo~Heele
van broodgranen en aardappelen.
--«OS-
VERGOEDING VAN
OORLOGSSCHADE
De Commissaris-Generaal voor ’s Lands
Wederopbouw deelt mede:
De huidige wetgeving inzake oorlogs
schade heeft uitsluitend de vaststelling
en de raming van deze schade ingericht
en houdt hoegenaamd geen erkenning in
van eenig recht op vergoeding.
Niets laat op dit cogenblik toe te voor
zien in welke mate de Staat in herstel
ling der oorlogsschade zal tusschen ko
men. Daarom wordt de aandacht van het
publiek gevestigd op het risico dat aan
al de overeenkomsten betreffende de
hieruit voortspruitende rechten rech
ten welke in beginsel niet bestaan ver
bonden is.
Omtrent de strijd welke geleverd wordt
zoowel in het Westen als in het Oosten en
in Afrika, wordt door de Dultsche en Ita-
llaansche legerberlchten het volgende gemeld:
Tusschen de Noordkaap en Spitsbergen
werd sedert 2 Juli door Dultsche lucht- en
IXSBBBSIBBEDBBBBBBBSBHBBBBBBlUBBflBBBKBBEBBSBBBBBBBSBBBSBB
reg van
elf hun
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten (3 regels) 8 fr.
Kleine berichten adr. t. bureele 12 fr.
(voor ieder regel meer: 2 fr.)
Rouwberichten: minimum
Groote rouwberichten: per regel
Ber. in lokaal nieuws: per re^el
Andere aankondigingen: prijs op vraag.
Annoncen zijn vooraf te betalen en
moeten tegen den Woensdag avond
Ingezonden worden. Kleine be
richten tegen den Donderdag noen.
-«o»-
In Zuid-China bezetten de Japanners
de stad Kaotschiao.
In de Provincie Suiyan werd Wutschen
eveneens bezet.
Volgens Tokio sneuvelden 6.700 Chi-
neezen en werden 800 anderen gevangen ge
nomen tijdens een slag die vijf dagen duur
de in Oostelijk Kiangsl.
Nog naar Tokio, werden in vijf jaar
strijd tegen China 2.838.000 Chineesche sol
daten gedood, 24.200 Chineesche vliegtuigen
neergehaald, 5.C00 kanonnen buit gemaakt,
enz.
op postcheckrekening Nr 155.70 van
V. Sansen-Vanneste, Uitgever, Po
peringe, en vanaf Zaterdag aan
staande wordt ons blad U per post
besteld tot einde 1942.
Le abonnementsprijs van nu tot einde 1942
voor FRANKRIJK is:
■'"esrtïen <asr leng heeft er eèn gewel
dige zw-rftocht bestaan van arbeiders,
di-> enkele maanden, soms maar enkele
weken in een fabriek werken, om dan
we?- degen lang on zoek te gaan, raar
een andere plaats, waar het werk wellicht
gemnkkeliiker en p-nqenamer zou zijn.
Stalin geeft één millioen effectieve werk-
loozen on in 1930 on een oogenbiik dat
dit ciifé” als een gunstige vermindering
(BXBBBBBBSSBflBBBaBBBBBBBBBflB
Doch sabotage is niet de eigenlijke re
den voor de carentie van de productie.
Stalin ontdekt de reden en maakt hem
bekenu !n zijn rede van 23 Juni 1931 aan
de »,.ders van de industrie. Het is de ge-
lijkhe’d van de loonen die schuld heeft
aan de onvolkom'Tibeid van de produc-
tierationallsatie. Daarom moet er een
different’atie in de loonen aangebracht
worden. Een hooggekwalificeerde arbeider
moet mee- verdienen dan een sjouwer of
een straatveger, anders is er geen prikkel
cm de stiel beter te leeren. Anders zoeken
de arbeiders de gsmakkelijkste arbeidsge
legenheid en komt men tot de bevinding
dat. ce weinig bedrijven vindt waar niet
30 tot 40 van de arbeiders om de 6 zelfs
om de 3 maand veranderen
Er zijn dus 14 jaren Sovjet-regiem noo
dle ceweest om te doen inzien dat alle
arbeiders niet g°lijk zijn, dat de eene be
ter en meer werkt dan de andere, dat als
de loonen geliik zijn voor alle arbeiders,
er geen prikkel is om mser en beter te
we-ken. dat niemand zal trachten meer
dan een minimum krachtinspanning te
do?-. zoowel met de spieren als met de
geest.
van
moest beschouwd worden. Doch de zwer
vende massa der arbeiders die van een
fabriek naar een andere trekken beteekent
een niet minder aanzienlijke vorm van
werkloosheid.
Niet alleen het loon kan de arbeiders
noch lokken noch binden. Evenmin de fa
miliebanden. De familie immers bestaat
niet. Vrouwen vindt men overal. Men
trouwt ermee vandaag, en morgen vindt
men er een andere die beter past. De kin
deren hebben geen vader, dikwijls geen
moeder. De soldaten aan het Oostfront
hebben vrouwen gezien met 6 en meer
kinderen die allemaal van toevallige ver
schillende vaders stammen, die ze zich
soms zelf niet meer herinneren.
Deze kinderen dan weer loopen wc
zoohaast ze groot genoeg zijn om zei
eten te zoeken. Zoo ontstaat dan de
zwerftocht van die millioenen kinderen
over geheel Rusland die aan hun lot over
gelaten zijn, stelend en plunderend, dik
wijls stervend van honger langs den weg.
ONVERANTWOORDELIJKHEID.
j misdaden 'Zijn gepleegd
jaar in de Brusselsche ag
glomeratie, en dat deze misdaden niet
zoo ongestoord zouden kunnen gepleegd
worden zoo de bevolking en de eigen vei
ligheidsorganen zich niet zoo onverschillig
hadden getoond tegen dergelijke misda
den.
Daarom wordt aan de Brusselsche ag
glomeratie een geldboete van 2 millioen
frank opgelegd en daar bij dezen aanslag
leden der Wehrmacht licht verwond wer
den zullen verder 50 personen die als gij
zelaars aangehouden werden, naar het
buitenland worden vervoerd.
verdere springstoffen-
nog anaere vergeldings
maatregelen worden getroffen.
IS3B33333EB3EaSQEBHSBSSSEEEB
In zijn rede van 23 Juni 1931 ontdekt
Stalin verder een heele reeks andere oor
zaken voor de onvoldoende productie-uit-
slagen. Er is eerst en vooral de onverant
woordelijkheid. Om ons van dit euvel te
ontdoen, zegt Stalin, moeten we de arbeid
organiseeren op nieuwe grondslagen. Men
moet het werk verdeelen, derwijze dat
iedere groep arbeiders verantwoordelijk
weze voor zijn arbeid, voor zijn
voor zijn werktuigen, voor de
heid van zijn werk
Verder meent Stalin dat er meer eigen
techniskers moeten gevormd worden om
onafhankelijk te zijn van het buitenland.
De economie moet georganiseerd worden,
de productie moet gecommercializeerd
worden, de productiekosten verminderd,
de loonen verhoogd.
Na veertien jaar experimenten, keert
men terug tot de verfoeilijke methodes
van het kapitalisme. Was het dan wel
noodig om zooveel menschen te laten
executeeren of te verbannen naar Siberie.
Na 1931 zal er zeker veel veranderd
zijn, door de toepassing van de princie
pen door Stalin in zijn hoogergenoemde
rede uiteengezet. Het productiepotentiaal
per arbeider werd vooral opgedreven door
de invoering van het Stakhanovstelsel
dat eigenlijk een vorm is van het Ame-
rikaansche Taylorisme.
Doch waartoe hééft het allemaal ge
diend ten slotte zoo niet voor de oorlogs-
productie, met het oog op een verovering
van de wereld.
Nadruk verboden.
Ten gerieve van onze Ijzers geven
wij dan cok hieronder de uren van
op- e;i ondergaan der zon, tot regel
maat voor de verduistering.
ZON
op
5.41
5.42
5.43
5.44
5.45
5.46
5.47
gestadig, voor u en voor de aan uw hoede
toevertrouwde bisdommen, Onze gebeden
tot God verheffen, opaat Hij uw schrij
nend leed zou lenigen, uw smeekbeden
spoedig moge verhoeren en u de gepaste
kracht verleenen om uw moeilijkheden te
boven te komen. Wij kennen zeer wel uw
vastberadenheid, die door wederwaardig
heden niet gebroken maar veeleer gesterkt
worat, zoodat gerust mag gehoopt worden
dat, eens deze benarde tijden voorbij, de
heerlijkheid van den godsdienst en de
voortreffelijkheid van de christelijke be
schaving met grooteren luister in België
zullen ‘■chitteren. Daarom loven Wij u als
voorbeeldige, waakzame zielenherders, die
onverschrokKen ce rechten van het geloof
verdedigt, en uit al uw karenten en met
vode toewijding het leed van de u toe
vertrouwde geloovigen tracht te verzach
ten en hun vertrouwen levendig te hou
den. Dezelfde hulde brengen Wij ook aan
de priesters en aan ce kloosterlingen van
beider geslacht, die u bijstean en helpen
in uw werking en aldus blijk geven van
naastenliefde en standvastigheid.
Wij sporen u ten zeerste aan om met
hart en ziel op dien weg voort te gaan en
V7ij smeeken den Oppersten Heer steeas
mei u te zijn, opdat gij in uw evangeli-
scheri arbeid door geen vrees zoudt be
vangen worden en met ware rijkdommen
en verdiensten zeudt overladen zijn.
Houdt dan goeden moed en verlaat u ge
heel op God, die de vader en redder is
van ahe menschen.
IB8BBaB3E3E3eB3BSaaQBB3BaB3B
8
5
Deze orfgfncelc foto van de steeds opnieuw aangevallen "Engelsche vesting in de
Middellandsche Zee, geelt ons een klein beeld van de zwaarte der bombarde-
irwr n w; xnr.: hier te kampen valt. Huizen branden dewijl hoog in de lucht
de upgrworpen aaide cn steenen een duidelijk beeld geven der hard inslaande
bommen.
VOORTAAN ZULLEN ALLE
BESLUITWETTEN GETROFFEN
WORDEN DOOR HET COLLEGE
DER SECRET ARISSEN-GENERAAL
Zoos Is men weet werd, iw it laatste
maanden de wettelijkheid der besluiten'
getroffendoor de Sekretarissen-Generaal
in twijfel getrokken en onlangs werd door
het Hof van Verbreking een rechtspraak
geveld, waarbij het recht niet erkend werd
aan de Sekretarissen-Generaal. zoo zij
afzonderlijk optraden, om rechtstreeks de
wetgevende macht uit te oefenen.
Diensvolgens hebben de Sekretarissen-
Generaal besloten dat voortaan het Col
lege van Secretarissen-Generaal de be
sluitwetten zou treffen en dat deze be
sluitwetten zullen ontsnappen aan de
controle van het gerecht. Dit besluit vindt
zijn basis in de wet van 7 September 1939.
Dit besluit werd medegedeeld, omkleed
van een uitvoerige uiteenzetting waarin
o. m. wordt verklaard:
De wet van 7 September 1939 verleent
geen nieuwe machten aan de Secretaris
sen-Generaal. Deze ambtenaren zullen
zooals voorheen hun actie blijven beper
ken tot de levensnoodwendigheden van
het oogenbiik. zooals deze door het or-
middellijk belang dat de bevolking bij de
voortzetting van het openbaar leven
heeft, volstrekt zijn geboden. Het ligt in
hun bedoeling zich te onthouden van elke
omvorming van onze openbare instellin
gen, van elke wijziging der politieke orde.
Maar de schikkingen die door hen zullen
worden genomen overeenkomstig de bij
d‘e wet van 7 September 1939 voorziene
procedure, zullen, volgens de door de Se
naatscommissie gebezigde uitdrukking,
echte besluitwetten zijn. Deze besluiten
ontsnappen bijgevolg als dusdanig aan de
toepassing van artikel 107 van de Grond
wet. Hieruit volgt onder meer en zulks
werd door de hoogste rechterlijke over
heden formeel erkend dat de hoven en
rechtbanken geen controle meer kunnen
uitoefenen over het politiek of niet-poli-
tiek karakter van die besluiten, met dien
verstande dat de beoordeeiing omtrent
het karakter er van onder de verant
woordelijkheid der Secretarissen-Gene
raal zelf zal geschieden.
--co>-
DE AARDAPPELTEELT IN ONS LAND
Volgens de cijfers der telling van den
15 Mei jl., die echter nog onvolledig zijn,
werden dit jaar 5.300 Ha. vroege en
103.000 Ha. half-vroege en late aardap
pelen geplant, dit is 2.000 Ha. vroege en
8.000 Ha. late aardappelen meer - dan in
1941.
Voor de vroege aardappelen heeft de
Provincie Antwerpen 1.000 Ha. meer be
plant dan in het vorige jaar. Voor de late
aardappelen spant West-Vlaanderen de
kroon met 4.000 Ha. in meer tegenover
het voorgaande jaar.
-co»
HET AANTAL ONZER MELKKOEIEN
Uit de telling van 15 Mei jl. blijkt
eveneens nat er op dien datum nog
675.000 stuks vee voorhanden waren in
ons land, tegenover 940.000 stuks in het
begin van 1941. Hier dient dus een groote
vermindering aan te stippen.
De Brusselsche Agglomeratie moet
een boete van 2 millioen betalen.
Door de Oberfeldkommandantur
Brussel wordt medegedeeld dat op
jl. in een hotel, en op 26 Juni jl.
binnenplaats wai.r legervoertuigen gepar
keerd stonden, door onbekenden spring
stoffen tot ontploffing gebracht werden,
waardoor enkele personen werden ge
wond en stoffelijke schade aangericht.
De Oberfeldkommandantur merkt hier
bij verder op dat deze aanslagen niet be
dreven werden door afzonderlijke perso
nen maar veeleer schakels van een keten
van gelijkaardige
in het laatste jaa
^Uningrad
<Jpwër)
Enkele weken geleden werd op d? lijn
Brussel-Namen een aanzienlijke hoeveel
heid ranteoenzegelbladen gestolen. Te
Antwerpen werd thans een jood aange-
houden die neg in het bezit was van I
11.000 rantsoenzegeis en 34 volledige bla
den, afkomstig van dezen diefstal. De
i van 45.000 fr.
lieden evenals een
restauranthouder die zegels kocht aan
idea gebukt den Jood .werden eveneens aangehouden.
De jood bekende de zegels gestolea. te heb-
Wij geven u de verzekering, dat Wij ben op de lijn Brussel-Namen.
ABONNEMENTSPRIJS ’42:
1 Jaar in Belgie 36 fr.
3 Maanden 9 fr.
6 Maanden 18 fr.
1 Jaar in Frankrijk 65 fr.
De uitwerki igcn v;:n het vernietigende vuur der zware ïluilsoU# waüiiis
ii-üscn 'aobroc»; ia een echte puinenst :d Ixerschapen.
Medewerkers zijn verantwoordelijk
voor hun artikels.
-«o»--
Door Duitschland en Italië werd een ge
meenschappelijke verldaring afgelegd, waar
in verklaard werd dat de Spil-troepen, die
thans Egypte zijn binnengerukt, niet optre
den tegen Egypte, maar enkel tegen de Brit
sche troepen e n stellingen endat beide
machten de onafhankelijkheid van Egypte
willen waarborgen en hun leus blijft:
Egypte voor de Egyp tenaren
Anderzijds wordt gemeld dat de Britten
weigeren Kaïro tot open stad te verklaren
en dat zij besloten blijken te zijn de politiek
der verzengende aarde, t.t.z. van vernieling
bij het terugtrekken, toe te passen, zoo zij
Door de Egyptische Regeéring werd een
memorandum aan de Brltsche overheden
overhandigd. De inhoud ervan is niet bekend.
In het Lagerhuis legde Churchill een ver
klaring af over den strijd welke geleverd
werd en nog woedt in NoordAfrika en zegde
o.m.: «Het 8” Britsche leger verloor 50.000
man aan dooden, gewonden en gevangenen
en zeer veel materiaal. Elk oogenbiik kun
nen nog zeer ernstige berichten binnenko
men. Ik heb wapens en manschappen ge
zonden. Ik kon niet meer. Ik begrijp niet
hoe de ongeluksboodschappen elkaar zijn op
gevolgd. De generaals moeten het hoofd ver
loren hebben
Verder verklaarde hij dat de toestand, ten
gevolge van de geleden nederlaag, in het
Nabije Oosten en de Middellandsche Zee
voor Engeland zoo kritiek is als deze welke
na de capitulatie van het Franscke leger is
ingetreden.
Omtrent den strijd bij Blr Acheim zegde
hij dat de Britten ‘s morgens den strijd in
zetten met 300 tanks en ’s avonds er nog
slechts 66 slagvaardig van waren.
ISTANBUL, 8 Juli. De Turksche Minis
ter-President Dr Rufiik Saydam is tijdens den
afgeloopen nacht te Istanbul, in het Impera-
Palasthotel ten gevolge van een hartaandoe-
ntng overleden. Hij was slechts op het einde
van verleden week naar Istanbul gekomen
om er verscheidene besprekingen te voeren,
o.a. over aangelegenheden der intendance
en bevond zich in uitstekende gezondheid.
- «o»--
Van deze 675.000 stuks bevinden er zich
427.000 stuks in het Vlaamsche land en
de rest in Wallonië.
-«o»-
DE JONGSTE REGLEMENTEERING
VAN DEN PAARDENHANDEL
Naar verluidt heeft de Jongste regle-
menteering van den paardenhandel ver
zet uitgelokt zoo bij de handelaren als
bii de boeren en is er spraak van het
wijzigen of het niet doorvoeren van die
reglementeering.
darische personage in het Guldensporen-
bedrijf zou zijn geweest.
Ook wat onze voorvaderen op dien me-
morabelen 11 Juli-dag hebben gegeten,
komt er op voor. Het was een Woensdag,
en die dag was een vastendag. En aard
appelen bestonden er hier nog niet. Ze
moesten het bij hun brood dus stellen,
aldus de rekening, met visch, zurkel en
mostaard.
Ook de grafsteen van Koning Sigis van
Majorca, die in dezen slag sneuvelde,
heeft men in 1902 teruggevonden. Het is
deze Sigismund, waarover Gezeile het
heeft in zijn heerlijke en manhaftig
GroeningergedichtHet Vlaamsche Heir
staat immer nal, daar ’t winnen of daar
’t sterven zal!».
En dan hebben we nog het Lieve Vrouw-
ke van Groeningeveld niet vermeld, dat
nog steeds in de Sint-Michielskerk der
Jezuïeten wordt bewaard, en waarop
wordt gezipsneeld in dit grafschrift in
deze abdij uit de eeuw van den Gulden-
sporenslag:
Lof moet weesen aan H. Moeder
Maria van Groening, en glorie
die door haar mirakuleus bildt
in ’t jaar 1302 hseft gegheven victorie.
Gelukkig hebben we nog onze oude kro-
nijkschrijvers.
En wei vooreerst de twee groote van dien
tijd, alle twee Brabanders, Lodewijk van
Veltem en Jan Van Boendale.
Boendale, klerk bij de schepenbank te
Antwerpen, gaf een korte beschrijving
van den Guldensporenslag in zijn Bra-
bantsche Geesten
Daer zich die Vlaminghen met groter
[eeren,
verweerden jegen al die heeren!
Kolonel-Generaal von Manstein, bevel
hebber der Duitsche troepen op de Krim,
werd bevorderd tot Generaal-Veldmaarschalk,
na de Duitsche zege behaald te Sebastopol.
Amcrikaansche en Engelsche staatson-
derdanen kregen den raad spoedig Turkije
te verlaten.
De Britsche Minister Lyttelton stelde
een verlenging van den arbeidstijd in Enge
land in het vooruitzicht.
Twee Zweedsche schepen werden in
eigen wateren gekelderd dcor Sovjet-duik-
booten.
Admiraal Leahy, Amsrikaansche am
bassadeur te Vlchy, zal zijn ontslag als dus
danig Indienen om nieuwe lunkties te be-
kleeden.
In Bulgarije staat de leiding van de
conununistische partij voor het Krijgsge-
recht. Tegen de 62 beschuldigden werd de
doodstraf geëlscht.
In Costa-Rica moeten alle Duitsche
Staatsburgers aangehouden worden.
Wjasma ©MOSkSU
sAsk,
Brjansk®
Ter gelegenheid van de vijf-en-twin-
tigste verjaring van de bisschopswijding
van onzen Heiligen Vader Paus Pius XII,
hebben de Belgische Bisschoppen aan den
Doorluchtigen Opperherder-Jubilaris, uit
hun naam en dien van hun diocesanen
de vurige hulde van hun geluk- en hsil-
wenschen aangeboden.
Daarin heet het o ju.:
Door een geheimnisvolle schikking
van de goddelijke Voorzienigheid schijnt
Uwe Heiligheid in deze stormachtige tij
den tdt het Opperherderschap verheven
te zijn, om, terwijl Zij de hardste beproe
vingen ondergaat en met moed verchaagt,
tevens de grootste dingen te verrichten
voor de glorie van God en tot welzijn der
Kerk, en eindelijk den zoo vurig ge-
wenschten vrede in ce rechtvaardigheid,
de liefde en de rechtschapenheid aan
gansch de wereld terug te schenken.
Daarom smeeken wij God voortdu
rend in onze gebeden, samen met Uwe
Heiligheid en de geheels Kerk, opdat Hij
zich gewaardige een einde te stellen aan
de huidige rampen, en opdat h«t heilig
volk weer opnieuw den Heer in veiligheid
en vrijheid moge dienen. Hij houden niet
op Hem ts bidden opdat Hij Christus’
Stedehouder moge beffaren ene verleven
digen, en gelukkig maken op aarde, en
niet overleveren aan zijn vijanden.
We wezen in onze vorige bijdrage, op
de stelselmatige industrialisatie die door
het Sovjet-Regiem in Rusland nagestreefd
werd. Van een land met uitgesproken
landbouwkarakter, werd met geweldige
offers en inspanningen een industrieland
opgebouwd. Gezien de verhoudingen van
de bevolkingsdichtheid, was een dergelijk
experiment tegennatuurlijk. We hebben
gemeend deze politiek te moeten verkla
ren, door de behoefte om voor het com
munisme een geschikte teeltbodem te vor
men. die alleen industriën met proletari
sche arbeiders bieden kan.
De stijging van de productie moest be
wijzen dat het communistisch stelsel be
ter wsj dan het kapitalistische. Om deze
productiestijging te verwezenlijken, moes
ten de meest rationeele methodes gebruikt
worden, door den inzet van machines,
door de massaproductie met seriewerk,
door de organisatie van den arbeid met
studiebureaux en chronometers. Hiervoor
dienden de Vereenigde Staten als hyper-
kapitalistisch land tot voorbeeld. En Stalin
verduikt het niet. Hij heeft fabelachfige
sommen besteed om Amerikaansche in
genieurs en psycho-techniekers aan te
lokken. De grootste werken die de Sovjet-
Repuoliek gebouwd heeft, zooals de stuw
dam van Dnjepopetrovsk waarop de
sen zoo fier zijn, is het werk van
rikanen.
De rationalisatie van den arbeid in de
fabrieken en in de kolkhozen en sovk-
hozen heeft echter langen tijd slechts p
panier bestaan in de bureaux van de
ambtenaren. De verwezenlijking echter
bleef meestal in gebreke. Men beweerde
dat er sabotage in het spel was en er
werd drastisch opgetreden. Executiepele-
ton en deportage naar Siberie waren de
geëigende middelen om hieraan te ver
helpen.
DIFFERENTIATIE
De Stedehouder van Jezus-Christus
heeft zich gewaardigd dit huide-adres te
beantwoorden met een Eigenhandigen
Brief waarin o.m. het volgende geschi e-
ven wordt:
Zoo wenden zich nu meer dan ooit
Onze bezorgdheid en Onze gedachten
naar uw land, terwijl Wij tevens bedroefd
zijn cm de veelvuioige en har„e beproe
vingen die gij te doorstaan hebt. Want al
dragen Wij allen, die tot Christus schaap
stal behooren, een onuitputteiijke lielee
tce, toch gaat, zooals bij ouders aie hun
bsarukte kinderen beven ce anderen lief
hebben, onze genegenheid bij vcorkcur,
naar de manhaftige, moedige en ijverige I man had ook nog een som
Belgen, die de katholieke belangen in zoo op zak. Tweee andere liede
ruime mats en zoo heerlijk gediend heb
ben, en die nu ondrr zwaar Iji;'
gaan.
Brussel, 8 Juli (Belgapress). De
waard en handelaar Verstraeten uit Brus
sel werd door het krijgsgerecht ta velde
der Oberfeldkommandantur ter dood
veroordeeld wegens het feit dat hij een
aanzienlijken voorraad levens- en genot
middelen, afkomstig uit opslagplaatsen
der Duitsche Intendance, opgekocht en
tegen woekerprijzen in den sluikhandel
verkocht had. Zijn daad diende des te
strenger beoordeeld, daar hij Belgische
burgerlijke bedienden - autovoerders, die
bij het leger vzerkzaam waren, uit louter
winstzucht tot onregelmatigheden had
overgehaald en daardoor cok dezen in het
ongeluk heeft gestort. Menschen van zul
ke denkwijze moeten op geen genade ho
pen. Het vonnis tegen Verstraeten werd
leeds voltrokken.
Toen die strit viel te Cortrike
screef men dusent driehondert ende twee,
on Sint Bsnedictus dagh.
die XI dagen in Hoimaent lag
Lodewijk van Veltem heeft, dezen slag
wat nauwkeuriger beschreven, en alleszins
uitvoeriger: een veertienhonderd verzen.
Ofschoon in Frankrijk opgevoed, nog
vóór den Guldensporenslag, bleef hij zeel'
Klauwaartsgezind. Zijn handschrift werd
maar in 1717, dus ongeveer vier eeuwen
nadien, ontdekt en genoten.
Laten wij uit dit geestdriftig geschre
ven relaas u allesn het zeer kleurige en
zeer karakteristiek tafereel van den dood
van Robert d’Aitois ovememen waarbij
de Monee (monnik Willem van Saeftinge
ijn gansche geschiedenis dan
dhaftige Zomerdagen 1302,
Metten tot 11 Juli-dag.
groote jammer bij!
Dat er zoo weinig overblijfsels zijn over
deze glorievolle dagen.
Laten we met schoone gevoelens van
liefde en eerbied eens onderzoeken wat
er nog aan Guldensporenherinneringen is
overgebleven.
Het Guldensporenveld zelf. Het laatste
onbebouwde overblijfsel van het slagveld,
dat veertig hectaren groot was, is thans
een vreedzaam stadspark geworden, met
het gestoei en getrakel van oude men
schen en kleine kinderen.
Bovenuit rijst reuzegroot de zegepra
lende Maagd van Vlaanderen op het
Groeninge-monument. Met zwierig ge
baar slingert de Vlaamsche Maagd haar
goedendag omhoog en houdt met de an
dere hand den Vlaamschen Leeuw in be
dwang.
Op de flanken van dit gedenkteeken
staan prachtige episoden uit den slag:
Het vaarwel van den strijder, de triom
fante terugkeer, enz. Het beeld rijst 14
meter hoog en is een prachtstuk van den
Kortrijkschen beeldhouwer Godfried De
Vresse.
Aan den ingang van dit Guldensporen
veld staat de monumentale Guldenspo-
renpeort met zware kmteelen.
En de Guidensporen?
Gij weet dat de Vlamingen deze spo
ren, een 600-tal. hadden opgehangen aan
het gewelf der Lieve Vrouwkerk, uit vro
me erkentelijkheid. Doch toen de
Franschman hier zijn weerwraak nam in
1382, in den bloedigen slag te Westrooze-
beke, haakte hij de trofee’s der 11 Juli
overwinning 1302, van het gewelf af, en
nam ze terug mede naar Frankrijk. Er
is echter nog een enkele gulden spoor
overgebleven, die in het Kortrïjksche Mu
seum wordt bewaard. Daar berust ook nog
een stuk wapen, waarover men het niet
precies eens is. doch dat schier algemeen
als een goedendag wordt aanzien.
In 1902 werden op het oude slagveld
opgravingen gedaan om wat meer tast
bare overblijfselen te ontdekken. Het le
verde niet erg veel op: onverbrand hout,
balletjes van klei, een schoenzool, een le
deren riem, enkele hoefijzers, een dubbele
speer en veel assche, die waarschijnlijk
voortkwam van verbrande peerdenhjken.
De rekeningen zijn echter een kostelijk
overblijfsel, omdat ze zoo trouw en zoo
juist sommige bijzonderheden opgeven.
Daarom is een oude rekening steeds een
der beste bronnen voor de Geschiedenis.
Wat zou de Kortrijker stadsrekening dus
een rijke schat geweest zijn. Doch de
Franschen hebben ons deze vreugde ont
zegd. Deze stadsrekening werd ook in 1382
verbrand.
Wij moeten dus gaan zoeken naar de
Brugsche stadsrekening van 1302, die het
veelbeteekende opschrift droeg: Omme
’t land te beschermen!
Daarin kunnen we onder meer lezen
dat de maceklier of beenhouwer Jan
Breydel, drie dagen vóór den Guldenspo
renslag, dus op 8 Juli, een zwijn leverde
voor zijn manschappen. Een feit dat de
meening heeft don kop ingeduwd, waarbij
werd geloofd dat Jan Breydel een legen-
Daarmee ben ik een beetje uit mijn
vaarwater geraakt.
Ik moet eigenlijk over de komende va
kantiedagen spreken. En daar! ’k Bsn
beginnen drijven... en ’t is een soort
klaaglitanie geworden. De klachten van
jeremias over de schooltoestanden te lan
de en een klein klaaglied over den nood
van de landschegezinnen.
Geren had ik aan de moeders en even
geren aan de... vaders gewezen op hun
plicht onder de verlofdagen. Dat zullen
we toekomende week doen. Het bezoek
van meester heeft me doen veranderen
van plan. Hij is zoo bezorgd om zijn school
en zijn schooljongens, en hij zorgde nu
zoo rechtzinnig: Nelis als ge deze week
de puntjes op de idurft zetten, ten
voordeele van onze landsche menschen,
dan zullen de moederkens toekomende
week uw schrijven te liever lezen. Zet
er nog eens bij. zei hij dat de helft
van mijn knechten ’s morgens reeds meer
dan een half uur gymnastiek hebben ge
daan voor ze aan de schoolpoort geraken.
Er zijn er zelfs die een uur ver wonen!
En zet nu maar voor ’t slot dat we wen-
schen dat die bedeel)
lade enz., ook onder
voortgaan voor onze landsche kinders.
Dat ze alleen de eigenlijke boerenjongens
zouden uitsluiten. Dan zullen de kinders
en de ouders niet moeten jaloersch zijn
van de vacantie-pensionairkes in het
klooster. BOER NELIS.
het verlof een soort kinder-kolonie. Kin
ders uit stad, met een paar,jufvrouwen
meê. Dat is weerom uitstekend en onze
brave nonnekens hebben, bij de eerste
aanvraag, onmiddellijk JA gezegd. En nu
zullen gewone stadskinderen voor een
maand... pensionairke spelen. Ze zullen
er deugd van hebben die kinders zuilen
een grooter/rantsoen krijgen; ’t zijn im
mers maar zwakke kinderen. Nog ee^s:
uitstekend.
Maar dan schaffe men, om Gods wil,
toch de schoolsoep niet af, te lande, on
der de vakantie. Onze landsche kinders
kunnen van den hemelschen dauw niet
leven en ik zie er vele die achteruitboe
ren Men denke er toch aan dat er, vooral
te lande, gezinnen zijn waar moeder alle
dage de tafel moet dekken voor een half
dozijntje schoolkinders I Verleden jaar
héb ik eens geschreven dat men zou zeg
gen dat West-Vlaanderen genoeg moet
opbrengen om heel ’t land te bevoorra
den; nu zou ik wel zeggen dat men ver
onderstelt dat er te lande geen gezinnen
zijn waar nood geleden wordt. Het aantal
van gezinnen waar nood is stijgt met den
dag; ik bedoele nu alleen nood aan voe
ding.
Boer Nelis, meester heeft u zeker een
bezoek gebracht? Inderdaad; en mees
ter heeft veel ervaring en was zijn leven
lang een van de beste uit de streek.
^sa
\Mtava, eCharkeHA-
utijspropcti'owsK e
van ter Doest) dezen doodde;
Ik hebben horen vertellen,
dat die Monec Artoyse velde
van den orse, dat hi helde
met eenen slag...
doe wilde hij sich Gulick over geven,
ende seide: Ic lever u mijn swaard!
ic geve mi up! Wacht mijn paard
dat gi het nie quets noch slaet!
Die grave riep al in Fransoys:
Ic ben die grave van Artoys!
Die Vlaminge riepen: Ghi moet ster-
al waerd; Grave anderwerven! [ven;
En sloegen doot op ter stede!
Aldus werd Artoys gevelt!
Eeuwen later zou Kanunnik Duclos en
nög meer Hendrik Conscience ons een
grootsch verhaal aanbieden over dezen
hoegen Vlaamschen epischen strijd.
Conscience heeft zich op Van Veltem
gebaseerd, kwam naar Brugge, Wijnen-
dale, Kortrijk en sloeg vlug doch mees
terlijk aan ’t werk.
Zijn Leeuw van Vlaanderenis dan
ook een heldenverhaal, het Vlaamsche
epos bij uitstek.
Het is goed er thans een eind te lezen.
En sedert het op ruime schaal verspreid
werd, is het dan ook in elk huis te vinden.
L. J.
vlootstrl jdkrachteneen konvooi,
varende naar ArchangelBk, aange
vallen. Van de 38 handelsschepen
welke het konvooi vormden en die
vliegtuigen, pantserwagens, muni
tie en levensmiddelen nsjhr de Sov-
jet-Unie vervoerden, werden er 23
van samen 192.400 ton gekelderd
namelijk 19 schepen door vliegtui
gen en 9 door dulkbqptenEen
aware Amerikaansche knrlsér werd
eveneens tot zinken gebracht. De
rest van het konvooi wiërdt verder
bestookt.
Naderhand wordt hieromtrent
gemeld dat nog 4 andere schepen
van samen 24.000 ton van dit kon
vooi, werden gekelderd.
Volgens Berlijn was dit konvooi
het sterkste begeleide dat ooit Is
voorgekomen.
j Britsche vliegtuigen wierpen
bommen, o.m. op Bremen, waar
brandschade aan woonwijken werd
aangericht en de burgerbevolking
lichte verliezen leed; 14 der aan
vallende toestellen werden neer ge
haald. Van 5 Britsche vliegtuigen
die bij dag een aanval deden op
Flensburg, werden er 2 neerge
haald.
Door Dultsche vliegtuigen wer
den industrie- en havengebieden
van Middlesbrough aangevallen en
er uitgebrelde branden1 gesticht.
SEBASTOPOL. Da Sovjet
troepen aie uit be bas topoi de wijK
namen naar het scnietei.and van
Kersonesos, werden yeiaer versla
gen en vernietigd. Vlucmende Sov-
- jct-scliepen we.den tot zinsen ge
bracht. Andere Sovjet-schepen wer-
aen m den grond geboora vóór de
Kaukaslsche kust.
Bij Sebastopol werden van; 7 Juni tot 4
Juil in totaal 97.000 Sovjets gevangen geno
men, waaronder de plaatsvervangende leger
aanvoerder Generaal Nowikow; 467 kanon
nen, 26 pantserwagens, 824 machlengeweren, m.j w- p.
enz., werden buit gemaakt ot vernietigd; verder zouden moeten wijken.
30 a 40.000 Sovjets sneuvelden lp. dezen sec- J -
tor; 3.597 bunkers of verdedigirtósinstallaties
waaronder machtige forten werden ingeno
men; circa 137.000 mijnen werden onscha
delijk gemaakt. De Duitsche troepen verlo
ren 872 officieren en 23.239 onder-offlcleren
en soldaten, waaronder 190 officieren en
4.147 onder-officieren en soldaten sneuvel
den, 11 officieren en 1.580 onderofficieren
en soldaten vermist worden en de overigen
gewond. Van 2 Juni tot 4 Juli werden 23.751
aanvalsvluchten van gevechtstoéstellen uit
gevoerd. Verscheidene Russische oorlogsbo
dems en vrachtschepen werden gekelderd.
Naar een verklaring van Generaal Schultz,
legerstafoverste op de Krim, werd vanaf 2
Juni een tromme.vuur op Sebastopol begon
nen, tijdens hetwelk 50.000 ton staal uitge
braakt werd alsook 24.000 vliegtulgenbom-
men uitgeworpen. De Generaal vergeleek ver
der Sebastopol met Verdun van isn anderen
oorlog.
GEBIED VAN CHARKOW-KOERSK.
Op den frontsector Charkow-Koersk heb
ben de Duitsche troepen de Sovjet-linies
doorbroken over een breedte van 300 km.,
bereikten den Don. trokken deze over en
bezetten de stad Woronesj, een belangrijke
Industriestad. Een groot aantal gevangenen
evenals een belangrijke buit werden gemaakt.
Van 23 Juni tot 2 Juli werden op dit front
100 Sovjet-tanks vernietigd. Tamelijk sterke
Sovjet-formaties zijn Ingesloten en gaan hun
vernietiging tegemoet. Ontlastlngsaanvallen
der Sovjets werden afgeslagen. Woronesj
is een stad van 212.400 Inwoners, gelegen op
den spoorweg Moskou-Oostow. Door deze be
zetting is alle spoorverbinding tusschen Mos
kou én de zuidelijke legers verbreken.
Ten Noorden van Orel werden Sovjet-
aanvallen af geslagen met zware verliezen
voor de aanvallers. Bij tegenaanvallen wer
den talrijke Sovjet-tanks vernietigd.
In het gebied van Roshew werden de
Sovjets in een op een breed front gevoerden
aanval uit hun stellingen geworpen.
Op een dag verloren de Sovjets 96 vlieg
tuigen, de Duitschers 2. Een anderen dag
bedroegen de Sovjet-verllezen 127 vliegtuigen.
Halverwege de voorlaatste week bereikten
de Dultsch-itallaansche troepen de plaats
El Alamein. Op deze plaats hadden de Brit
ten stelling genomen in een nieuwe verdedi
gingslinie. Sedertdien zijn de gevechten be
perkt gebleven tot de plaats van El Alamein.
Volgens de Dultsch-Italiaansche legerberlch
ten commentaren werd de eerste stelling
der Britten reeds doorbroken, maar voeren
zij thans tegenaanvallen uit van uit hun
tweede stelling. Deze tegenaanvallen werden
echter allemaal afgeslagen.
Op 3 Juli werden in dit gebied reeds 2.000
Britten gevangen genomen en 30 kanonnen
buit gemaakt.
Van weerszijden werden luchtaanvallen
uitgevoerd. Door de luchtmachten der As
■BBBaBBBBSBSEiagBEaBaSBBBBBBiaaaHBBBaiSaKHailBSiBaBBQffiBBBIQaa
Ge kunt het reeds gewaar worden dat
de vakantie in de lucht hangt. Ge ziet,
ge hoort het. De school-loopers, die voor
goed thuis blijven, zijn niet meer te tem
men. Wet is wet... maar, lijk leder jaar,
zijn er reeds eenigen uitgemuisd. Waar
ze naartoe zijn? Niemand weet het
.precies, maar de grootere, de thuisblij
vers weten het wel en vezelen het on
der malkander; maar de meester of de
zuster mag het niet weten. En de over
blijvers halen hun schade in met nog een
beetje meer onhandelbaar te zijn in Mas,
on de speelplaats en langs de straat, ’t Is
alleszins een flauw schooljaar geweest.
Heel het schoolleven is overhoop gegooid
geweest. De school begon op alle mogelij
ke en onmogelijke uren, en eindigde idem.
Een vreeselijke winter en de kolen-kwestie
stuurden den boel nog meer in de war.
Bij ons was het veertien dagen aan een
stuk verplichte wintervakantie. En ’t is
nog niet alles. De schoolsoep, de vijgen,
de chocolade en de oranjen en de vitami
nen! Wie op de wereld zou dat afkeuren?
Al die bedeelingen zijn broodnoodig, maar
de inschrijving, de uitdeeling, de betaling
dat alles gebeurt in school en onder de
schooluren. Vele meesters krijgen dan nog
bij werk... winterhulp... het bijhalen van
allerlei gegevens voor de ravitailleerings-
dienst; voor het teeltplan en dies meer.
Alleen het... leerplan heeft, te lande voor
al, de bollen te keeren. Hoe ’t in stad gaat
weet ik minder goed, maar ik weet wel
dat geen dag voorbij gaat zonder dat er
kiaders van acht tot dertien jaar op het
hof ’n boterham komen schooien Die ko
men uit stad! ’t Wordt een zwermke, ne
keer dat we rond den 20" van de maand
geraken... de broodzegels zijn op!
’t Schijnt dat dees jaar vooral op tucht
en orde moest gewezen wordenTucht
en orde zijn er hier en, waar ik hoore,
ook elders fameus op achteruitgegaan. En
bij ik vémeme van den meester mogen
we er ons aan verwachten dat toekomend
jaar lichaamsoefeningen eu zang een
voorname lol zullen spelen, ’t Is oorlog
en de kinders mogen niet overlast wor
den; er werd ons echter ook verteld dat
wij, om de krachten van de kinders te
sparen, moesten afzien van geweldig spel:
schaverdijnen, voetbal en wat weet ik
nog al meer. Maar de ouders staan
verbaasd en verstomd... onze kinders
gaan achteruit, ze kennen veel min dan
verleden jaar! De ouders, dié bekommerd
zijn om hun kinders! natuurlijk de
anderen hebben het nu gemakkelijker dan
ooit. Er is nog een andere kant aan die
zaak, even gewichtig, namelijk de... ze
delijke kant, maar Boer Nelis is minder
bevoegd om daarover te schrijven. Ik zou
daaromtrent met eenige meesters moeten
spreken. Ik rade wel, ik zie wel een en
ander maar niet voldoende om de veile
waarheid te kennen. Dat komt misschien.
En nu komt de vakantie!
In ons meiskes-pensionaat komt onder
- A.Z
