o
Vrijhandel en Grootruimteekonomie
WOEKER
DE OORLOGSTOESTAND
tel
Pt
Sinte Margriet van Lichtervelde
te
t
llte
i
De Kroniek onzer Bevoorrading
fO
H
T"Q'
lssr®s*<^
zzs
te
UITGAVE
Nr29.
39» JAAR.
VERSCHIJNT WEKELIJKS.
KATHOLIEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD.
STORT 16,10 FR.
Z /X;
ZANTEN
I VALSCHE GERUCHTEN
fOVER DE UITWISSELING!
|der REICHSKREDITKAS-1
f SESCHEINE
1
WEEKBLAD: 75 CENTIEMEN
HET VROME VLAANDEREN.
DE GROOTSTE GENERATOR VAN EUROPA
c
1
EEN GOEDE MAATREGEI, TEN
VOORDEELE DER KLEINE BOEREN
Overal te lande werd de verdeeling van
dierlijk vet in de arogestoL
is OOSTUITGAVE
is WESTU1TGAVE
IN HET VERRE OOSTEN
<5
ZATERDAG 18 JULI 1942.
DE POPERINGENAAR
Uitgever:
Sansen-Vanneste, Pop erin ge.
VLAAMSCHE VRIJWILLIGERS
GESTORVEN EN VERMIST
OP HET OOSTFRONT
IN NOORD-AFRIKA
3
positie
der kieiroe Moties
I
30 FR. BELGISCH GELD.
BEaaaBBBBBBBMnBBai9BBBBaaSSBSia3!BBaDBBBBaBnMBBHSB38IB0BB
ABONNEMENTSPRIJS ’42:
1 Jaar in Belgie 36 fr.
3 Maanden 9 fr.
6 Maanden 18 fr.
1 Jaar in Frankriik 65 fr.
IN HET WESTEN
O? HET
DUITSCH-RUSSISCH
FRONT
EEN EN ANDER
7U1 y^Ystaii HQC
X 5'”s"' KURSK N
De Don over een breedte van 300 Km. bereikt door de Duitsche troepen die
steeds verder oprukken. Vernietigingsslag beëindigd bij Resjev. Het An
gelsaksisch konvooi in de IJszee volledig vernietigd. Nogmaals 18 schepen
gekelderd in den Atlantischen Oceaan. - In Afrika werden bij El Alamein
alle Britsche aanvallen afgeslagen.
Si
ARBEIDSVERDEELING.
gemakkelijker dan ooit zijn hoogtij kan
fa
spoorlijn Tsjekiang-Kiangsi.
9
De nieuwe topprestatie van de AEG: de grootste generator van Europa, bestemd
voor een elektriciteitscentrale ia Mandsjcerijc.
•en
iet
de
de
den nadruk op gelegd, dat de bloedworst
welke vroeger zonder zegels verkocht werd
ooit thans zorder zegels nr 9 aan de ver
bruikers mo:t geleverd worden. Bloed
worst vervaardigd met bloed en ongerant
soeneerde produkten, blijft dus een vrij
artikel.
LEVERING VAN ACHTERSTALLIGE
RANTSOENEN VAN STEENKOLEN
15 fr.
3 fr
3 fr.
afmetingen. Twee mannen kunnen ge-
i“ J:r l**p van d't
plaats nemen, en de projectielen zijn
meer dan twee meter lang. De kardoes
is zoo groot dat zij op een ton gelijkt.
L™tieren van even sterke uitwerking
werden er eveneens gebruikt.
Volgens geruchten uit Eerlijn pas
sen de Duitschers thans eek op het Oost
front een nieuwe taktiek toe, die tot de
beste uitslagen leidde in Nocrd-Afrika,
o. m. tot de verovering van Tobroek. Deze
taktiek bestaat in het gebruik van het
en
jevormd door pantsers, die een
DE BEHOEFTE AAL
EEN CRISISVAST AFZETGEBIED.
MARIUPDL&
Een Britech schip van 5.030 ton geladen
met wapens werd gekelderd.
-«o>-
In China hebben de Japanners
havenstad Wenchow bezet, evenals
gfeScjtak'ra,^^
I&w°
y tësimtr
F?3~fX
jasan
l*a.
ITS
r fcywaïzfyfy K
öl
N-*
IpHMMafejijRUMft^gMaewMiiiHBinnriii iiiiaw
Telefoon Nr 9. Postch. Nr 155.70.
Dr Franck, de Duitsche Minister van
Justitie, zette in een rede voor de VZcen-
sche Academie van Wetenschappen, de
toekomstige positie van de kleine naties
uiteen, vooral van juridisch-politiek
standpunt gezien.
Hij sprak in dit verband van Europa
als van een kameraadschap der Europee-
sche volken onder leiding van de daartoe
geroepenen op basis van een wederzij d-
sche rechtvaardige arbeidsverdeling.
Evenwel erkends hij, dat in het middel
punt van alle discussies over het komende
Europa de kwestie van de souvereiniteits-
rechfen staat, d.w.z. de kwestie in hoever
een eigen souverein staatswezen in de
gemeenschap der Eurcpessch? volken
mogelijk kan worden geacht. Dit eigen
staatswezen zou naar de meening van
den spreker echter in toenemende mate
de kleine volken in gevaar kunnen bren
gen, als dit eigen staatswezen met de door
de leiding van Eurcpa noodzakelijk be
schouwde levensprincipes in conflict zou
komen. Het kan niet het doel zijn aan
gevaar blootstaande staten met de vér
gaande souvereiniteitsrechten op te rich
ten of in stana te houden, doch het doel
moet volgens Dr Frank zijn de garantie
van een eigenvolkscheontwikkeling
van de leiding van Europa te verkrijgen.
Juist de garantie van een volksche cul-
tureele eigen ontwikkeling moet voor alle
volken belangrijker zijn dan een onnut
tige, het budget overmatig belastende
weermacht, vooral voor kleine staten.
Uit deze situatie, welke vooral de hui
dige corlog naar voren heeft gebracht,
trekt de Duitsche Minister van Justitie
de conclusie, dat de nieuwe ordening van
Europa niet bij de voortzetting van een
geheel verzwakkende zoogenaamde ver
gaande souvereiniteit van lederen staat,
ook niet van kleine volken tot stand kan
komen, De taak bestaat veeleer daaruit,
dat de volken van Eurona zich zelf aan
de leidende machten van Europa toever
trouwen.
üAL3S3BSBBCSES3KS3Br3BKZa3Z2i»
EEN ALOUDE ZONDE
Ik ben een tijdje woekeraar geweest!
Oh, zoo’n heel klein tijdje, en nog was
het geen ernst... ’n rolleke in het too-
neelstuk De Verloren ZoonMaar hét
instudeeren van dat rolleke, waarin ik
op ’n behendige en bedrieglijke manier
de juweelen, diamanten en kleinooden
van den ongelukkiger! Verloren Zoon
die door ’n exces,van spel en plezier in
den nood en de miserie was geraakt, in
ruil voor ’n beetje schamel geld, wist af
te persen, gaf mij de gelegenheid gansch
de hatelijke laagheid van zoo'n stieltje
tot in zijn diepsten grond aan te voelen.
Horresco referens! Ik huiver nog als ik
er aan denk. Woeker, woeker! Dat cri
mineels beest onzer oorlogsdagen is zoo
oud als 's menschen ikzuchtig, zondig
hart.
On 11 Juni is in het Staatsblad een be
richt verschenen waarbij medegedeeld
werd dat de kleinhandelaars in steenko
len verplicht waren de achterstallige
rantsoenen voor de maanden Februari,
Maart en April te leveren. Tevens werd
aangekondigd dat alls achterstallige rant
soenen voor 20 Juli aanstaande dienen
geleverd te zijn. Na dien datum kunnen,
naar wij van bevoegde zijde vernemen,
de verbruikers, die hun achterstallige
rantsoenen niet hebben ontvangen, een
klacht indienen bij de plaatselijke kon-
trolediensten. Onder achterstallige rant
soenen worden verstaan de rantsoenen tot
en met Mei; dus niet die van Juni en Juli.
DE VERDEELING VAN
SMEERKAAS BEGONNEN
Dit was vooral het geval met Belgie,
dat in zijn handelspolitiek steeds zeer
liberaal geweest is, omdat het juist daar
in de oorzaak van zijn welvaart meende
te ontdekken.
Toen echter na 1933 in volle depressie
periode, het eene land na het andere den
vrijhandel opgaf, en steeds duidelijker
den weg van het protectionisme opging
zag Belgie een voor een zijn afzetgebie
den afbrokkelen.
De uitvoer ging achteruit en daarmee
ds productie met het gevolg dat de werk
loosheid op onrustbarende wijze steeg.
Toch meende men allerwegen, ook van
regeeringswege, dat het hier slechts een
konjonctuurverschijnsel geld en dat na
ce depressie een nieuwe welvaartperiode
moest komen. Daarom werden slechts
enkele voorloopige maatregelen getroffen
cm de tiidelijke kloof te overbruggen.
Tot de voornaamste dier middelen be
hoorde de devaluatie van den frank in
1935, die aan de industrieelen moest tce-
laten om dank zij de verminderde Prij
zen van de goederen t. o. v. het buiten
land het verloren terrein te herwinnen.
ze wel dwingen, die koppige meid...» zoo
raaskalde hij. Hij zou!... He, daar joeg hij
het onschuldige kind al de deur uit in
slechte lompen, om de kudden te wachten.
Maar onder dat slunsige pak klepte een
moedig harte vol geluk en vastberaden
heid. In de verre eenzaamheid kon ze nog
in nauwer geestelijke vereeniging leven
met den Meester van haar ziel. Het was
er ook zoo vreedzaam en schoon. De vo
gels kwinkeleerden in de blauwe lucht;
de bloemekes stonden feestelijk te bloeien
en a.llenthenen straalde c’e nracht uit het
geschapene als een loflied tot O. L. Heer.
Daar knielde Margareta te midden in neer
en bad. Ze ontmoette er zelfs gelcofspre-
dikers, die haar nog verder onderwezen.
En op hare beurt Ijverde zij bij menigeen
voor de verspreiding van ’t geloof. Dat
was een zoete tijd voor Margareta.
Ei, wat blijft er voortduren? De wind
keerde. On een zekeren dag zat het
droom-schóone meisje midden stilluiste-
rende meisjes bij een beekje. Dat zag nu
juist de edele landvoogd Olybrius. D?'e
was ervan gepakt. Zoo’n mooi kind ook.
zoo'n onschuldig herderinnetje! Och, dit
begin klinkt haast lijk een sprookje. Ais
Olybrius hoorde dat Margareta een edel-
meisje was, en dochter van Aesius. kéék
hij niet aardig op. «Gij, christin!zei
hij... "Zoo laag gedaald! Ik moet u be
klagen Margareta antwoordde fierIk
ben niet te beklagen!... Ja, dat is zoo,
lezer: wie in orde is met God. is niet te
beklagen, al ware hij de armste stumperd
van de wereld. Nu, Margareta moest mee
en Olybrius hoopte dat ze dra den chris
ten godsdienst zou laten varen en zijn
vrouw worden. Hij rekende niet car dig
mis! Margareta was reeds de bruid van
Jezus-Christus. Niets kon haar doen wan
kelen in haar besluit. Noch beloften, noch
pijn, niets! Ze werd uitgerokken op een
pijnbank, met handen en voeten in knel
lende ijzers genepen, ten bloede gegeeseld
en geslagen. De dappere maagd gsf niet
toe! In den bangen donkeren kerker
kwam de auivel er nog bij om zijn wel
willende hand toe te steken. Als een draak
vloog hij op haar af om haar te verslin
den, maar Margareta maakte een kruis
en weg was de satan. Dit was maar een
be^in.
Margareta werd nu voor den rechter
stoel geroepen cm haar geloof af te zwe
ren. Ze weigerde, beslist. De verwaten
landvoogd kon zijn woede niet langer ver
kroppen. De martelpijnen begonnen op
nieuw voor Margareta: Water- en vuur
proeven, om daarna onthoofd te worden.
De beul scheen nog wat te pruilen:
Toe. zei Margareta. Ginder word ik
verwacht! Spoed u maav Toen stierf
ze den marteldood voor ’t geloof.
Zulk schoon en heldhaftig leven heeft
haar groot en beminnelijk gemaakt in de
oogen van ons volk, dat zoo zeer van haar
houdt, en haar dient tegen krampen en
andere pijnen. Ook in deze tijden.
L. J.
De strijd in Egypte is dezer laatste da
gen beperkt gebleven tot de gebieden
rond El Alamein. Verscheidene Britsche
aanvallen werden met zware verliezen
voor de Britten afgeslagen. Er wordt ook
melding gemaakt van artillerie-gevechten.
De Britsche verbindingen werden fel
bestookt van uit de lucht.
Malta was nogmaals het doel van her
haalde aanvallen uitgevoerd door de
luchtmachten der As. Talrijke Britsche
vliegtuigen werden vernietigd.
In de Mid-dellandsche Zee werden twee
Britsche duikbooten gekelderd.
CN3EPRQ/,
PETR0W5U
De Belgische Bankvereeniging heeft
aan baar leden laten weten dat, bij
beslissing van de hoogere overheid, i
het voortaan verboden is aan alle Bel- i
gische banken stortingen in Reichs-
kreditkassenscheine te aanvaarden,
in Reichskreditkassenscheine te .be- j
talen of Reichskreditkassenscheine
tegen Belgische frank te verwisselen, i
Voortaan dienen de personen van
Belgische nationaliteit, die Reichs- 1
kreditkassenscheine bezitten, zich tot
de Nationale Bank te wenden. 2
Die verhandelingen zijn onderwor-
pen aan de volgende regels:
Vanaf 103 Reichsmarkt moet de
eenzelvigheidskaart voorgelegd wor-
den van den aangever, met plaats
en nummer, terwijl naam en adres
van den belanghebbende on het ruil- i
bordereel moeten aangeduid worden, i
f* Voor JOG Reichsmark is de herkomst J
der biljetten op het bordereel aan
te duiden. Vanaf 10.000 mark zullen g
de aanvragen tot omwisseling niet c
terstond mogen ingewilligd worden.
DE REICnSKRFDTTKASSEN- 4
SCHUINE BLIJVEN g
BETAALMIDDEL S
Naar aanleiding van den maatre-
gel, hierboven uiteengezet, doen al-
lerlei geruchten de ronde. Fr zijn
zelfs lieden die weigeren de Reichs-
kreditkassescheine nog als betas 1- i
middel te aanzien.
Dat is verkeerd. De Reiehskredit-
kassescheine hebben niet opgehou- g
den betaalmiddel te zijn. Znoals
voorheen moet iedereen overal de
Reichskreditkassenscheine aanvaar-
den waar ze ter betaling aangeboden
worden. S
De eenige verandering is de uit-
wisseling van de Reichskreditkasse-
scheine bij de Banken. Tot nu toe a
kon de uitwisseling geschieden bij S
alle greote banken. Ven nu af echter g
kan de uitwisseling alleen in de Na- g
tionale Bank geschieden. Dit is de
eenige wijziging. s
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten (3 regelt) 8 fr.
Kleine berichten adr. t. bwecle 12 fr.
(voor ieder regel meer: 2 fr.)
Rouwberichten: minimum
Groote rouwberichten: per regel
Ber. in lokaal nieuwe: per re-el
Andere aankondigingen: prijs op vraag.
Annoncen zijn vooraf te betalen en
moeten tegen den Woensdag avond
ingezonden worden. Kleine be
richten tegen den Donderdag noen.
aw,
Naar verluidt is de Vlaming Arthur
Delvaux, uit St-Pieters-Jette, lid vau het
Legioen Vlaanderen, bezweken aan een
besmettelijke ziekte in het hospitaal van
Kiagenlun. Anderzijds werd de Vlaming
Daniël Vercaemer, uit Sint-Baafs-Vljve,
vermist na een verwoed wouügevecili op
het Oostfront,
de taak ,drie van zulke reusachtige ma
chines te vervaardigen op zien nam en
wel zoo, dat men ze naar Mandsjoerie
zou kunnen transporteereu.
Vooraanstaande technici, geholpen door
honderdduizend arbeiders verbrachten de
ze opdracht, niettegens-aaude onaertus-
schen de oorlog was uiogebroken.
Bij den bouw kwam het er op aan een
reeks technische nieuwigheden speciaal
voor dit doel uit te vinden. De generator
moest zoo woroen gebouwd, dat hij kon
uit mekaar genomen worden. Zoo ge
schiedde ae konstructie dau ook volgens
geheel nieuwe principes,, oie het trans
port der reuzeumaomne zonder grootere
moeilijkheden, mee te brengen en met de
huidige, ter beschikking staande vervoer
middelen, moesten mogeiijk maken.
De generatoren werotn reeds in gebruik
genomen en midden in den huldigen oor
log brengen zij aan de tot nu toe ver-
acnterde volkeren den eersten zegen en
komfort van onze moderne beschaving.
Op esn kleine twee uur van Roeselare
Itet een groot en luchtig dorp: Lichter
velde.
Het is reeas geslachten ver beroemd bij
ons volk als beevaortplaats van Sinte
Margriet, en de Margrietevan Lich
tervelde, de laatste Julidagen, zijn dan
ook vrome en vroolijke ke-misdagen voor
Lichtervelde en ommeland. De vereering
van Sinte Margriet komt van de kruis
vaarders, en overschreed bergen en zeeën,
zelfs tet Noorwegen! In 1222 werd haar
feestdag on 20 Juli vastgesteld.
Lichter velde heeft haai Margareta-reli-
kwie sedert 1685 en reeds vroeg ook haar
Margareta-processie of ommegang. Op de
markt was ’t zulk gewor 1 van tooneel-
spelers en foorekramers. dat de Brugsche
po’itle er moest tusschen komen.
Kanunnik-Pastoor Verslype, van Lich-
te-velde, die gedurende den Oostenrijk-
schen tijd naar Weenen toog, richtte bij
zondere gebeden en plechtigheden in voor
de gelukkige geboorte van Aartshertog
Leopold. Deze geboorte werd dan ook te
Lichtervelde zeer plechtig gevierd.
De plechtige processie verdween, doch
de ommegang van drie kwartier bleef
meegaan. Ér is ook een kleine ommegang
voorbij de drie kapelletjes.
De Sinte Maroriet-devotie blijft bloei
end te Lichtervelde, want het vólk houdt
van deze schoore heilige, wier levensloop
■wij willen verhalen.
’t Is al heel wat meer dan 16 eeuw ge
leden. In ’t verre Azië woonde er een af-
godenpriester, Aesius, die er nog al warm
voor zat. Die kreeg een lief kindje, Mar
gareta. De rijke man stak voorzeker al
zijn hoofd vol met allerlei droomen voor
zijn Margrietje. Maar daar gebeurde iets:
de moeder van het piepjonge meisje stierf!
Och een kind zonder mosder! Aesius zorg
de voor een flinke voedster, die ’t weesje
met zorg zou opvoeden. En de voedster
d'sed het eerste klasse goed. De heidensche
vader was er tevreden over. Hij wist ech
ter ’t bijzonderste niet. De voedster was
een christen mensch en wilde haar pleeg-
kindje ook een christen laten worden.
Soms gingen ze samen wandelen, ’t Moest
nu eens Dassen dat de beide wandelaars
on zekeren dag in een kerk toekwamen,
waar er gepredikt werd. Het ontvankelijke
kind zat met ingehoudsn adem te luiste
ren naar de heilige leer van ons verheven
geloof. Ze kreeg meelij met Christus bit
tere Passie, en werd getroffen door de
hooge Liefde van den Heev en het schoone
gebod der naastenliefde. De goede Herder
ned een nieuwe zeeto ziel naar Zijn
schaapstal geroepen; Margareta zou
christen worden.
’t Was in dien tijd waarachtig geen
lachspel voor een christen mensch door
te gaan. En in ’t geheel niet voor Mar
gareta. Haar vader, die voor de afgoden
knielde en anders ook geen suikeren man
neke was, zou 't zijn dochter wel laten
verduren. Maar het meisje had geen
schrik, ze verlangde naar ’t lijden, ter
liefde Christi. Weldra boog ze liet hoofd
vo"1” het heilig doopsel.
Als Aesius het vernam, barstte nu het
onweder >os. Eerst bliksemde zijn gram-
sc’.ian neer op de onschuldige voedster.
En Margareta? Men vangt meer vliegen
m‘t een drupnel honig, dan... ja dat
s"heen Aesius óok al te weten. Hij sprak
er kalmpjes, maar toch berispend over
met zijn dochter. Ze zweeg. Maar haar
heerlijk gelaat was als een zachte zon
van vrede en geluk! Toen Aesius het ver
stand van zijn kind niet kon voor zijn
heidensche wijsheid winnen, probeerde
hij den aanval langs een anderen kant.
Al wat een wereldsch meisje maar droo
men kan van schoonheid, van pracht en
praal, liet hij haar te b:urt vallen. Hij
doste Margareta uit als een prinses, hield
feeste en kermis, liet de leute en ’t zotte
gegiechel van feestelijke menigten cm
haar ooren jublen. Maar de wijze maagd
leefde te midden van al dat gemaakte spel
zoo onverschillig ervoor, als een schoon
standbeeld midden ’t prachtigste bloemen-
park. Het was een moedige daad van zoo'n
long meisje. Hoe kon ze zoo rein en ge-
loovig blijven, midden al dat geroezemoes?
Omdat ze cteun vond bij den Heer, om
Wien ze dit alles leed,
Aesius mocht grijnzen van spijt: Mar
gareta was nog standvastiger en vuriger
in haar geloof dan ooit. De booze men
schen geven ’t niet zoo gauw op. Hij zou
Bij de belegering van Sebastopol
werden reusachtige kanonnen
gebruikt.
Door de Duitsche troepen wordt ock
een nieuwe taktiek gebruikt.
Naar het Italiaansch blad Corriere
Sella Serahebben de Duitsche troepen,
bij de belegering van Sebastopol, een
nieuw kanon gebruikt, van reusachtige
afmetingen. Twee mannen kunnen ge-
makkelijk in den loop van dit kanon
plaats nemen, en de projectielen zijn
meer dan twee meter lang. De kardoes
is zoo groot dat zij op een ton gelijkt.
Mortieren van even sterke uitwerking
werden er eveneens gebruikt.
Volgens geruchten uit Eerlijn pas
front een nieuwe taktiek toe,* die tot
o. m. tot de verovering van Tobroek. Deze
1-4.;-1-
zoogezegd mot-pulk Deze mot-pulk
vierkant vormen. Zij rukken vooruit e:
wordt gf——J 4.——
bieden bescherming aan infanterie, artil
lerie, pantserafweereenheden en vliegen
de werkhuizen. Deze mot-pulk hebben
mond- en schietvoorraden mede die hen
toelaten een zekeren tijd alleen te strij
den, en ze kunnen steeds van richting
veranderen. Flankaanvallen van den vij
and worden aldus uitgesloten, doordat de
«mot-pulk» vierkant opgesteld is,
-«o»-
Onbetwistbaar heeft de vrijhandel, In
geluid met het werk van den Schot Adam
Smith: On the nature and the causes
of the wealth of Nationsen bevestigd
door de Fransche Revolutie van 1789 aan
de industrieele ontwikkeling een vlucht
gegeven, zooals de menschheid die nooit
gekend heeft. Zij is in de plaats geko
men van de honderden hindernissen, die
het economisch leven bedrukten onder
vorm van tol- en octrooirechten.
In eens werden de horizonten verruimd
en werden de mogelijkheden geschape
om de goederen te betrekken waar zc hi
voordeeligst konden gekocht worden, even
als de afzet gebeurde op de meest ver
spreide deelen van de wereld, van uit de
economisch verst ontwikkelde landen.
Zoo ontstond een internationale ver
deeling van den arbeid, gesteund op de
steeds gsmakkelijker transportmiddelen,
die ieder land er toe aanzette om zich
te specialiseeren op de productie van die
goederen waartoe het tengevolge van de
aanwezigheid der grondstoffen, van de
kundigheden van zijn arbeiders en van
zijn geografische ligging het best ge
schikt was.
Afgezien van de sociale wantoestanden,
die eigenlijk veeleer het gevolg zijn van
de individualistische geest en van het
winstbejag dat aan de basis van het
economisch liberalisme in het algemeen
lag, heeft deze toestand van arbeidsver-
deeling en van vrijhandel geleid tot een
afhankelijkheid van het buitenland die
voor sommige landen noodlottig geworden
is. Hierbij werden vooral de landen ge
troffen die zich te zeer gespecialiseerd
hadden, die zoogenaamde neonoculturen
ingericht hadden, zooals Cuba (suiker).
De landen die een groote verscheiden
heid van productie bezaten, vooral de
hoogontwikkelde industrielanden, bleken
meestal minder sterk getroffen te wor
den.
Aoe sterker echter de afhankelijkheid
van het buitenland, hoe gevoeliger de
konjonktuurschommelingen cp de we
reldhandel hun terugslag hadden op de
binnenmarkt.
DE BELGISCHE HANDELSPOLITIEK.
op ’n excesselijk-schandalige manier
gemakkelijker dan ooit zijn hoogtij kan
vieren.
HET HOOGFEEST DER SCHUIMERS
Men schreeuwt het van op de daken!
zie, het wordt een echte Satanskermls!
Ons volk verxommert in ellende, de eer
lijke burgerij gaat ten onder, maar de
woekeraars stapelen oneerlijke fortuinen
op! De armoede zal weldra het lot zijn
van gansch het beste deel onzer bevol
king. Het geld wordt stilaan weggezogen
van de zakken der eerlijke lieden naar
de volksuitbuiters... Het kapitaal van de
stad stroomt het veld in, in de zakken
van de boeren... enz. Twee dingen zijn
klaar. Ten eerste dat de gemoederen
thans opgewonden zijn, en dit kan men
licht begrijpen. Er is dus plaats voor
overdrijving. Ten tweede, dat de boeren,
zij vooral, als de zondebokken van de
maatschanpij geworden zijn. Verdienen
zij dat? En de anderen dan? Vindt men
in stad ook niet van die bokken
DE BOEREN
De traditioneele deugden en de be
roepskennis onzer boeren kunnen op ge
nerlei manier de pijnlijke handelwijze
verrechtvaardigen van dezen onder hen
die te groote hoeveelheden produk
ten op de zwarte markt brengen aan
maar al te schandalige prijsjes. Men
vindt er zelfs die, aan bloedeigen familie
en goede vrienden, hun produkten wei
geren die zij voor onmenschelijke
prijzen aan vreemde smokkelaars kun
nen afzetten. Die moeten vreezen dat
men ze eerstdaags met den vinger zal
wijzen, en wellicht nog wat anders ook.
Tevens is hun onleschbare hebzucht, in
oorlogstijden die op zichzelf reeds zoo
droevig zijn, de schuld dat al dieper en
dieper een gracht wordt gegraven tus-
schen boeren cn stedelingen die eens-
daags jammerlijke gevolgen ou kunnen
hebben. Maar, Goddank, er zijn bui
ten die zwarte boeren, ook witte
die helpen waar ze helpen kunnen, aan
redelijke prijzen, in de mate van het
mogelijke, want ook zij hebben nu veel
last. Zelfs, bij mijn weten, zijn de boe
ren die vurig verlangen dat deze oor
logstoestanden met hun economische
schaarschte zouden een einde
veel, veel talrijker dan diegenen die ze
wenschen te zien voortduren, om met
woekerwinsten de noodlijdende werkers-
en burgerbevolking het bloed uit de ade
ren te zuigen. Mochten die zwarte boe-'
ren van de zwarte markt, vanzelf of ge
dwongen, het voorbeeld volgen van de
witte boeren van de witte markt die met
rechtvaardigheidszin of uit naastenlief
de hulp verleenen waar ze kunnen.
EN DE ANDEREN
Wie de anderen? Wel de stedelingen...
de handelaars, fabrikanten, stieldoeners...
Verlangt u zeep? Hier is ’n bolleke: 20 fr..
en van vóór den oorlog! En het begint
maar. Inderdaad, zoo het stadsvolk soms
met reden zich opwindt tegen het boe
renvolk, moeten wij niet uit het oog ver
liezen dat vele stadsliaantjes de handel
wijze die ze laken dadelijk zouden vol
gen, hadden zij zelf de occasie maar!
Oneerlijke, overdreven hebzucht is niet
min een kankerplek bij het stads- sis
bij het boerenvolk. De occasie maakt
hier den dtef... en dieven vindt men toch
gewoonlijk nog meer in de stad dan te
lande!... De schandalen die zich af spelen
op de Beurs bewijzen wel dat de zucht
naar winst oneerlijke winst als een
plaag moet aanzien worden in alle so
ciale middens, en dat de nationale soli-
dariteitszin nog te veil ontbreekt bij
onze bevolking.
NAAR MEER RECHTVAARDIGHEID,
NAASTENLIEFDE
EN GEMEENSCHAPSGEEST
De wortel van alle kwaad, staat er ge
schreven, is de hebzucht. Geld heeft al
duizende Judassen gemaakt. Onvoorzich
tige beursspeculaties, hartstochteli.ik geld
spel, roekelooze ondernemingen hebben al
zoo menigeen in wanhoop gestort en ook
tot zelfmoord gedreven. Woeker vooral
schept oneenigheid en haat, en dat heb
ben we nu juist het minst van doen.
Niets verontwaardigt en kwetst de social»
m ensch zoo zeer als onrechtvaardig behan
deld te worden of uitgebuit ter gelegenheid
van zijn nood of miserie. Op dit gebied,
het gebied van de rechtvaardigheid en
de naastenliefde, van de toewijding aan
de gemeenschap, van den nationalen so-
lidariteitszin, hebben wij nog veel te lee-
ren en te verrichten. Niemand werpe den
eersten steen, maar gedenke dat gewe-
lenlooze uitbuiting zijner volksgenooten,
dat woeker een gruwel is, schreeuwende
onrechtvaardigheid, echte diefstal, grof
■gemis aan naastenliefde en aan natio
nale gebondenheid, dat woeker het ge
weten zwaar kan bezoedelen, haat, vij
andschap en oneenigheid doet geboren
worden tot groote schade van den bin-
nenlandschen vrede en den broederlij
ken heropbouw onzer geliefde natie.
P. v. B.
gjs^ocl,
LCWSRAO
ferhikcfcewóittjy
S. R. Gewoon als wij zijn uit het
Verre Oosten bijna uitsluitend berichten
van militaire operaties cn internationale
spanning te ontvangen, trof ons voor
eenigen tijd een sensationeel telegram uit
deze gewesten.
Aan den Sungaristroom in Mandsjoe
rie (dus een land dat ra;t de moderne
levensverhoudingen zoo goed als onbe
kend bleef), is men met den bouw van
een der sterkste en grootste electriciteits-
bedrijven ter wereld begonnen. Deze fa
briek zal den stroom leveren voor cletri-
sche treinen en fabrieken en moet aan
honderdduizenden menschen een levens
standaard schenken, die hen op de hoogte
van het moderne levenspeil brengt.
Een groote vraag was steeds gebleven,
waar men de noodige machines moest
vandaan halen. De Amerikanen wezen de
levering van ae hand. Ze konden ae ma
chines wel bouwen, maar zagen geen, uit
komst, hoe ze deze op de plaats der be
stemming zouden krijgen.
Toen wendde men zich tot de AEG, die
Naar aanleiding van het besluit van
8 J,ul? 1L’ waarbij een zegel nr 9 voortaan C,„..d te d-
rechi, geeftop 50 gram vieeschworst, oi l smeerkaas begonnen. Deze kaas bevat
(200 gram bloed», ox leverworst, dient ei' I geveer 1S dierlijk vet in de aroge i
Onze buitenlandsche handel vertoonde
vóór den oorlog een sterke mate van ver
spreiding, die de gevoeligheid van onze
economische structuur verhoogde. Wat
ons ontbrak dat was een grocter econo
misch blok waarbij we konden aanleu
nen, waarbinnen de onoverkomelijke tol-
en contingentverbintenissen zouden af
getakeld zijn. Bewust of onbewust werd
zulks toch reeds bij ons aangevoeld vóór
den oorlog. Getuige de pogingen die ge
daan werden door de overeenkomst van
Ouchy en de Conventie van Oslo, cm met
de Skandinaafsche landen en met Ne
derland een handelsblok te vormen. Deze
pogingen mislukten echter door den
moedwil van de Engelschen en de Fran-
schen, die zich beriepen op de clausule
van de meest begunstigde natie, om mede
te genieten van de verminderde tolrech
ten, die zich echter niet geneigd toonden
om wederzijdsche begunstigingen te er
kennen. Naderhand trachtte men te ko
men tot een intenser verkeer met Neder
land alleen, doch tot een effectieve over
eenkomst kwam het vooralsnog niet.
Belgie heeft voor de rust en voor
den bloei van zijn binnenlandsch eco
nomie een crisisvast afzetgebied noodig.
De Europeesche grootruimteeconomie die
thans in wording is en die door de oor
logsomstandigheden in de hand gewerkt
wordt, kan eens deze rol vervullen. Euro
pa met zijn 400 millicen inwoners heeft
ontzaglijke behoeften te bevredigen waar
aan de Belgische economie een flink aan
deel kan hebben. Hoe meer we zullen
kunnen uitvoeren des te grooter ook onze
koopkracht zal worden en hoe hooger de
levensstandaard zal kunnen opgedreven
worden. Dan zal de gelegenheid geboden
worden cm de sociale moeilijkheden,
waarmee we reeds zoo lang strijden een
atdoende oplossing te geven en het ge
luk van den arbeider te bevorderen, die
eigenlijk de drager is van de productie.
10-7-42. (Verboden Nadruk.) ROSKAM.
cp postcheckrekening Nr 155.70 van
V. Sansen-Vanneste, Uitgever, Po-
peringe, en vanaf Zaterdag aan
staande wordt ons blad U per post
besteld tot einde 1942.
De abonnementsprijs van nu tot einde 1942
vcor FRANKRIJK is:
Medewerkers zijn verantwoordelijk
voor hun artikels.
I ging in de houding der U.
staan van Frankrijk vast
officieels breuk tusschen Washington en
Vichy als mogelijk beschouwd.
Bij het tot zinken brengen van de
Renulse inhet Verre Oosten bekende
de Britsche Admiraliteit het verlies van
433 man op de bemanning van 1240 kop
pen.
In bezet Frankrijk worden alle Jo
den uit alle openbare instellingen en ma
nifestaties geweerd.
In het Lagerhuis moest de Britsche
Minister Lyttelton de superioriteit van de
Duitsche wapens toegeven in den strijd
in Noord-Afrika en weet de nederlaag
alleen hieraan toe.
In Britsch-Indië zal Ghandi een
campagne van ongehoorzaamheid voeren.
Tevens eischte hij dat de Engelschen In-
dië zouden verlaten.
De U. S. A.-Majoor-Generaal Clark
werd benoemd tot bevelhebber van het
Noord-Amerikaansche leger in Engeland.
Naar het bericht uit Tunis hadden
ernstige incidenten plaats te Cairo tus
schen Britsche soldaten en Egyptenaren,
zulks toen Britsche soldaten aangehou
den Egyptenaren naar het gevang wilden
leiden. Schoten vielen en 7 Egyptenaren
en 2 Britsche soldaten zouden gedood zijn.
ZUIDELIJKEN SECTOR. De bres
geslagen in de Russische linies in het
gebied van Kcersk-Charkow hebben de
Duitsche troepen steeds dieper en bree
der uitgebreid. Aldus brachten zij de
Sovjet-spellingen over een totale breedte
van 5C0 km. aan het wankelen en be
reikten zij den Don over een breedte
van 350 km. Na Woronesj bezet te heb
ben veroverden de Duitsche troepen brug
genhoofden over den Don, van waaruit
verder cpgerukt wordt. In zuidelijke rich
ting werd de bres eveneens verbreed.
Reeds werden 88.689 gevangenen gemaakt,
wijl 1.007 tanks, 1.683 kanonnen evenals
een onoverzienbare hoeveelheid materiaal
en munitie vernietigd of buit werden ge
maakt. 540 Vliegtuigen werden neerge
schoten. Zware luchtaanvallen werden
uitgevoerd op Rostow en plaatsen aan
de Kaukasuskust.
Naar de laatste berichten rukken de
Duitsche troepen steeds verder de Sov
jets achterna, vijandelijke colonnes van
hun verbinding afsnijdend en vernieti
gend. Voor Woronesj werden reeds 338, en
ten Noord-Westen der stad 125 Sovjet-
pantsers vernield.
Door de Russen werd toegegeven dat
zij zich terug hadden getrokken uit Li-
sitsjank en Bogoutchar, dat de Duitsche
troepen op verschillende plaatsen de Don
wisten over te steken en dat de spoor
lijn Moskou-Rostow afgesneden werd.
GEBIED VAN R.ESJEV. Zuidweste
lijk van deze plaats werden, na een strijd
van 11 dagen, verscheidene Sovjets-divi-
sies van tirailleurs, kavalerie en een pant-
serbrigade omsingeld en vernietigd. Meer
dan 30.000 Sovjets werden gevangen ge
nomen, 218 pantsers, 591 kanonnen en
1301 machiengeweren en granaatwerpers
en andere materiaal werden buitgemaakt
of vernietigd. De Sovjets leden daarbij
bloedige verliezen.
GEBIED VAN OREL. Verschillende
zware aanvallen der Sovjets werden in
dit gebied teruggeslagen, met zware ver
liezen voor de Russen. Tijdens deze ge-
aSK£2E3S3EES3ISBS0Ea0SESSEEI3ï®a23Eg3ESS®a3S3nB33niSEaafflH3aS
JttneKMg
■ü>ntschto X
fg Sedeem>^,sko,fA!e'jejeir;<i\
f ROSSOSChQ: X-
Sm
tKraswgrad y\3~jnnr
Lissilsch
Hier volgt nogmaals, op be
knopte wijze, de inhoud der Duit
sche en Italiaansohe legerberich-
ten, zoo over de strijd welke ge
leverd wordt in het Westen, op
het Oostfront als in Afrika cn
Middellandsche Zee.
Van het Angelsaksisch konvooi,
varende in de IJszce naar Ar-
changelsk en waarvan in de vo
rige week reeds 32 schepen gekel
derd werden, werden thans door
Duitsche duikbooten en vliegtui
gen ook nog de 6 overblijvende
schepen gekelderd. Het gansche
konvooi handelsschepen, geladen
met munitie, wapens cn ander
oorlogsmateriaal voor Rusland,
werd aldus vernietigd. Het totaal
verlies van het konvooi bedraagt
237.000 ten.
Door Duitsche duikbooten wer
den aan de Amerikaansche kus
ten nogmaals 18 schepen van
samen 116.000 ton gekelderd.
Aan de Engelsche kust werd
ook een Britsen konvooi aange
vallen deer een Duitsche snel-
bootflotilje. Zes der Britsche
schepen, waaronder 2 tankers,
samen 1S.C00 ton, worden gekel
derd. Esn 7e werd beschadigd.
Een bewakingsschip werd even
eens in den grend geboord.
In het Kanaal word een Brit
sche kanonneerboot geramd door
een Duitschen mijnenveger. Door
vliegtuigen werden ook 2 Brit
sche destroyers gekelderd.
Britsche vliegtuigen wierpen
bommen op Duitsch plaatsen,
o. in. Wilhelmshaven en Duis
burg. De burgerbevolking leed
er verliezen. Een aantal der aan-
ya’ende vliegtuigen werden neer
gehaald. Andere aanvallen wer
den uitgevoerd op Flensburg en
Dantzig waar stoffelijke schade
aan gebouwen werd aangericht.
--
Er wordt aan de bevolking herin
nerd dat, volgens het Landelijk Wet
boek, het zanten slechts toegelaten
is aan behoeftige ouderlingen, vrou
wen, gebrekkigen en kinderen bene
den de 12 jaar.
Volgende maatregelen dienen in
acht genomen voor degenen die in
bovengemelde voorwaarden verkee-
ren en begeren tot zanten of na
oogsten toegelatcn te zijn:
1) den oogst moet volledig van
den akker geweerd zijn;
2) de landbouwer moet een schrif
telijke instemming geven waar
in hij vermeldt aat de vruch
ten leeds van het veld inge
haald zijn;
3) het zanten mag niet geschie
den vóór of na zonsondergang;
4) De H. Burgemeester moet een
schriftelijke toestemming ge
ven aan eiken aanvrager, zon
der welke het zanten niet mag
geschieden.
Een streng toezicht zal door de
Politie gehouden worden.
De Führer ontving de Turksche am
bassadeur te Berlijn, aie naar zijn land
geroepen werd.
De H. Sarajodglu is eerste-minister
van Turkije geworden.
De bewering der Sovjets als zou het
Duitsche slagschip Tirpitz torpedotref-
fers hebben opgeloopen werden van Duit
sche zijde als cnwaar bestemneld.
Het in Amerika geblokkeerd vermo
gen der As wordt aan hulp aan inwijke
lingen besteed door de U.S.A.
Uit Berlijn wordt gemeld dat de
Amerikaansche kruiser die gekelderd
werd bij den aanval op het konvooi dat
vernietigd werd in de IJszee in den grond
werd geboord nadat drie Duitsche ge
vechtsvliegtuigen zich o-p den oorlogsbo
dem hadden gestort met hun bommen-
last en zich aldus in het dek vast boer
den. Door de aldus teweeggebrachte ont
ploffingen werd de kruiser cpengescheurd
en zonk enkele minuten nadien.
De U.S.A, hebben besloten de Gaul
listen militair te erkennen.
Tusschen Duitschland en Italië zul
len nijverhèidsondernemingen uitgewis
seld worden.
De Britten hebben het Fransche
eiland Mayotte, gelegen tusschen Mada
gascar en Afrika, bezet.
In Frankrijk kan de doodstraf wor
den toegepast tegen lieden die den oogst
door brand vernietigen.
Het Duitsch eigendom dat in 1939 in
beslag genomen werd, wordt thans terug
gegeven.
In Australië en Nieuw-Guinea zijn
Amerikaansche troepen tcegekomen, an
dere zouden gestationeerd zijn in Canada.
Naar Europapresse heeft de U.S.A,
bij de Fransche Regeering reeds twee
notas gezonden in verband met de Fran
sche oorlogsschepen welke geankerd lig
gen in de haven van Alexandria De eer
ste nota zeu het voorstel ingehouden heb
ben die schepen onder een Amerikaansch
geleid naar een Amerikaansche of neu
trale haven te leiden, tot verdere inter-
neering. Het tweede voorstel hield in dat
onder een Engelsch-Amerikaansch gelei
de die oorlogsbodems naar Martinique
zouden gebracht worden om op dezelfde
wijze te worden bewaakt als deze die
thans daar voor anker liggen. In beide
voorstellen werd de belofte gegeven die
schepen aan Frankrijk terug te geven na
den oorlog. Op beide voorstellen heeft de
Fransche Regeering een tegenvoorstel ge
daan inhoudend dat die schepen naar
een naburige haven zouden gesleept wor
den. Roosevelt had ook de meening uit
gedrukt dat zoo de Fransche Regeering
een weigering liet geworden de Engelsche
vloot te beslissen had over die vlootfor-
matie en dat zelfs het tot zinken brengen
ervan gerechtvaardigd zou zijn.
In de Parijsche en Vichysche regee-
ringskringen stelt men een plotse v/ijzi-
'T.S.A. ten over-
en wordt een
Doel? de verwachte gevolgen werden
lang niet gerealiseerd, juist omdat we
niet meer leven in een periode van vrij
handel, omdat de prijzen niet meer be-
beslissend zijn voor den afzet, omdat er
integendeel maatregelen getroffen werden
zooals prohibities en contingenteeringen,
waartegen met de laagste prijzen niets
te doen valt.
Intusschen bleek ook dat de crisis geen
konjonktuurverschijn.se!, maar wel een
structuurcrisis was, die door onhoudbare
verhoudingen van de economische en fi-
nancieele structieven, tengevolge van den
vorigen oorlog en de vredesverdragen ont
staan was.
Krr.’lseicir!
j j', '’kdi WwArcivwlsir J
11 x 6Leoedin
^^5
WAT IS WOEKER?
Woeker noemt men over 't algemeen
het misbruik maken van de verlegenheid,
de lichtzinnigheid of de onervarendheid
van iemand bij het sluiten van een over
eenkomst, om buitengewone voordeelen
te behalen. Het is vlakaf gezegd
het uitzuigen van een ander door het
uitbuiten, het exploiteeren van zijn ver
legenheid, zijn nood of zijn miserie... Ge
hebt een broodje van doen of ge sterft
van honger. Goed, ik heb veel broodjes;
hier is er één, maar geef mij uw porte-
monee met z’n honderd frank!... Maar
dat is schandalig te vee!!... Zoo! Laat
dat broodje dan maar liggen. Ten
einde raad en nood, geeft mijn klient
mij de 100 frank... en blijft leven: ik
woeker, natuurlijk op groote schaal!
EEN BLIK IN ’T VERLEDEN
Gewoonlijk verstaat men onder woe
ker het nemen van een buitengewoon
hooge rente voor geleend geld. Er is ech
ter ook waren-woeker. Oorspronkelijk
noemde men het nemen van rente reeds
woeker. Bij de geringe ontwikkeling van
het geldelijk verkeer, zooals die vroeger
was, werd slechts zelden geld geleend om
het produktief te maken, meestal ge
schiedde dit alleen, vzanneer iemand in
oogenblikkelijke verlegenheid verkeerde.
Daaruit is wel te verklaren, dat in zulk
een eeval het nemen van rente als strij
dig met het natuurlijk zedelijk gevoel
werd beschouwd. Toen met de verande
ringen van de maatschappelijke verhou
dingen sedert het einde van de Midde’-
eeuwen steeds meer bleek, hoe geleende
eeldkapitalen produktief gemaakt kon
den worden, ontstond er een andere
zienswijze en viel het absolute woeker-
verbod van zelf weg... In de meeste Sta
ten werd een rentevoet vastgesteld, waar
van de overschrijding als woeker werd
beschouwd en gestraft. Sedert het einde
van de XVIII» eeuw werd het woekerver-
bod meer en meer bestreden, onder ander
omdat het vaststellen van een overal pas
senden rentevoet onmogelijk is, dat de
woekerwetten gemakkelijk ontdoken kun
nen worden, dat de Staten soms genood
zaakt waren de woekerwetten zelf te
overtreden, enz. Tengevolge daarvan wer
den in het midden van de XIX» eeuw
deze wetten in de meeste beschaafde lan
den opgeheven... Maar woeker bleef en
blijft bestaan, het meest in het verbor
gen, waar geen enkele wet den woeker
ooit zal achterhalen. Niettemin zijn alle
pogingen steeds prijzens waardig, die
trachten den woeker te verhinderen, ten
minste te bepreken, vooral in een oor
logsperiode als deze, met economische
blocus en tcgenblocus, waarbij een
warcn-wceker, sneculeerende zelfs op de
meest noodzakelïjke levensbehoeften van
onzen evenmensch voeding en kleeding
vechten werden 390 Sovjets-tanks ver
nietigd.
WOLCHOW-GEBIED. Sovjet-aan-
vallen on een bruggenhoofd werden afge
slagen. Éten cp den westelijken oever ge
lande Bovjet-eenheid werd vernietigd. De
Sovjet luitenant-generaal Wlassovz werd
gevangen genomen.
Moermaask werd bestookt van uit
de lucht.
Op een dag verloren de Sovjets 94
vliegtuigen t*£en 7 E-sHsc’o® toestellen.
Van 23 Juni tot 6 Juli verloren de Sovjets
989 vliegtuigen; de Duitschers 89.
Tot op 8 Juli werden 14 Russische
duikbooten gekelderd in de Finsche golf.
Een Sovjet-aanvalspcging op het
Finsche eiland Somerinsaari werd ver
ijdeld.
In de Noordelijke IJszee werden
twee vrachtschepen van samen 13.000 ten
evenals een destroyer en een bewakings
schip gekelderd. In de Kola-baai werd
een ander schip van 6.000 ton gekelderd.
--«o>-
Het weekblad der Boerenkorporatie
Volk en Bodem vestigt in zijn jongste
nummer de aandacht op het besluit van
Sekretaris-Generaal De Winter, versche
nen in het Staatsblad van 10 Juli en be
treffend de leveringsverplichtingen. Ieder
een weet dat de kleine boeren het veel
lastiger hebben dan de groote cm die
verplichtingen na te komen. Het is voor
hen dus een verheugend nieuws te verne
men, dat hun teeltverplichtingen, wan
neer zij slechts van tot 5 Ha. verbou
wen en tot de kategorie A behooren, met
10 t. h. worden verminderd. Deze tege
moetkoming, volgend op vroegere verbe
teringen, zooals de vermindering van de
zekerneidsmarge voor de bedrijven tot
10 Ha. en de beperking tot 65 t. h. van de
oppervlakte te besteden aan het teeltplan,
zal ongetwijfeld allerbest door de belang
hebbenden worden onthaald.
VOOR DE BLOEDWORST VERVAAR
DIGD MET BLOED EN ONGERANT
SOENEERDE PRODUKTEN MOGEN
GEEN ZEGELS NR 9 GEEISCHT
WORDEN
ObaiiH
VSsWXz'
S 'forvtscha
^clngiija
lisSifsc/tiKSit'
J MAKL'EW^
STALIN of
«AP0RC5HJS
hike ooi/
xs •- n-
AEG
*T
B TT;
