DE OORLOGSTOESTAND
Officieele Berichten en Besluiten
Als SS-Verlofgangers vertrekken
I
Het Haringseizoen nadertI
WAARSCHUWING
H pp.ankreich< (tmt
r
WEEKBLAD.-0,75 Fr.
KATHOLIEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD.
ZATERDAG 21 NOV. 1942.
Genua
V /^*\g?pezia
KQRSIKA
Z, H. de Paus
wenscht op rechtvaardige
wijze de nooden
der naties voldaan te zien
AAN DE VERHUURDERS
VAN HUIZEN EN GRONDEN!
EEN ENGEJLSCH
KRIJGSGEVANGENE
IN HET VATIKAAN
•KS2aaBs:3^BBeaea£itai£ËiaiHiiaiiuaiiBiS3BSS3aaBsaBB2aaBi£asisaEa
AFWEERGESCHUT IN VOLLE STAD
IN HET VERRE OOSTEN
REDE VAN
RIJKSMINiSÏER GOEBBELS
s
is OOSTUITGAVE
I is V/ESTUITGAVE f
OPNIEUW GAAT HET DOOR SLIJK EN MOERAS
GEDEELTELIJKE
MOBILISATIE IN SPANJE
a -
N z
?!-'°Tunis
o PW
i lsmsna
DE VALSCHE ROL
VAN ADMIRAAL DARLAN
LAVAL
KRIJGT UITGEBREIDE
VOLMACHTEN
IN HET WESTEN
OP HET OOSTFRONT
OP HET FRONT VAN EGYPTE
EN CYRENAIKA
IN FRANSCH NOORD-
AFRIKA EN MIDOEL-
LANDSCHE ZEE
JSARDIN’IEN
Constantine®
'L/BYEN
K0KSIKA
V f
DE WONDERBARE VISCHV ANGST
DE VOEDINGSWAARDE VAN
DE VANGST
TT
«Ivignon
Sür
O*
800
0
100
«.HEI-
G8IA
L-UCNNA'
NS.
it WEU BA
e' JAAR.-Nr 47. S
d. 3R
Fr. 9
Fr. JS
Fr. 52
Eelg. Fr. 52
'yVihdij
8-ll-’42. Nadruk verboden. ROSKAM.
VBKBBfi3SBfiBSaS®£NSSBQB^npSBIB2MS»MBaiSSfi93*S9ffaa£KS&SfiSB£li
I Ook op onze kust was de visch vangst
I bijzonder gunsti? en de kleine haven van
Nieuwpoort heeft dan ook een bedrijvig
heid gekend, die deze van de vooroorlcg-
sche jaren overtrof.
Het haringseizoen heeft daarenboven
veel langer geduurd dan te verwachten
was.
De omstandigheden van de vischvangst
zijn over het algemeen geheel and 'is dan
deze van vóór den oorlog. Het haring-
eeizoen begon gewoonHik in de maand
Oktober, met het ontdekken van de eer
ste scholen haring vlak bij onze kust. Bij
stille avonden kon men tientallen lich
tjes zien van de bootjes, die de drijf
netten uitgeworpen hadden. Ook de kor
had echter in den Jaatsten tijd meer en
meer toepassing gevonden en dreigde het
drijfnet volledig te vervangen.
Stfyre^
ta/rX
noodzakelijkerwijze in den oorlog Kennen,
dat er meer gevangen wordt dan ooit.
Doch wezen we niet voorbarig. We mo
gen geen te groote verwachtingen koeste
ren of opwekken. Zoowel de visscher als
de verbruiker zouden kunnen ontgoocheld
worden.
In ieder geval hebben we het recht om
te hopen. Wij hopen, dat de vangst gun
stig moge zijn. We liepen vooral dat hij
geen slachtoffers moge vergen. Dit zal
in geen geval onze visschers weerhouden.
Daarvoor trekt hen de zee te zeer aan.
Zij vreten trouwens ook wat van hen ver
wacht wordt.
Iedereen zal zich nog de verheugende-
narjng vangst van het vorige seizoen her
inneren. De uitslagen waren gunstiger
dan in de vredesjaren. Niet alleen heb
ben onze visschers hierbij een flinke stui
ver verdiend, maar, en dat blijft in de
huidige omstandigheden onze grootste
bekommernis, de bevoorrading van de
bevolking is er op schitterende wijze mee
geholpen geworden.
De verdeeling van ongeveer 10 millioen
kilogram haring in het kustgebied en in
de steden, heeft aanzienlijk bijgedragen
,n den nood van onze minderbedeelde
bsvolkin". midden een onverbiddelijk
strenge Winter, te milderen.
Sommigen van onze begoede volksge-
nooten. zelfs deze die geen overdreven
a anspraak maken op de zwarte ma "kt,
meenen dat ook de kleine man. de ar
beider en de kleine bediende in de groote
stad, het tenslotte niet zoo kwaad heb
ben. dat ze allen, hun plan trekken
of dat ze wat op zij leggen van den
smokkelhandel waaraan ze met zcovelen
deelnemen.
Daten ze voorzichtig zijn, vooraleer ze
zich uitspreken. In de groote stad is de
Winter werkelijk harder dan op liet
platteland. De landbouwer zoomin als de
visscher mogen dit vergeten. Wij hebben
te Brussel tijdens de barste koude, bij
een temperatuur van 15 tot 20" onder
nul. verleden Winter eindelooze rijen zien
aanschuiven voor de visehwinkelt.ies. We
hebben menschen gezien, die na een paar
uur te hebben gewacht, verkleund en ge
broken, buitentraden met hun wracbtje
haring, glimlachend toch, omdat ze ein
delijk in het bezit waren van hetgeen zij
en ds hunnen zoo broodnoodig en waar
naar ze zoo gehunkerd hadden.
De visscher kan werkelijk fier zijn dat
hij de gemeenschap geholpen heeft. De
bevolking daarentegen is hem dankbaar,
'Vellicht meer dan hij zich bewust is.
Want iedereen weet welke de gevaren zijn
die hij normaal te trotseeren heeft, kr-nt
echter eveneens de nieuwe gevaren die
de oorlogsomstandigheden nog bijgebraeht
hebben en waarvan de mijnontoloBing.
die onlangs nog de Nieuwnoortsche vloot
teisterde, ons op pijnlijke wijze herin
nerd heeft.
MOE WERD GEVISCHT
TWINTIG FRANK BOETE
PER NIET GELEVERDE LITER MELK
Het Staatsblad van 15 November jl. be
helst een besluit waarbij een boete van
20 fr. wordt bepaald voor alle ontbreken
de liter bij de inlevering door de produ
centen van melk.
Zoo een boete opgelegd wordt en deze
niet wordt betaald, kan vee in beslag ge
nomen wórden ter afbetaling van de
boete. Zoo den verkoop van het vee meer
opbrengt dan het bedrag van de boete
wordt het overschot overhandigd aan óen
rechthebbende, na aftrek van al de on
kosten.
AAN AT ’.F KANTWERKFRS EN
KUNSTBORDUURDERS
‘Ten einde in aanmerking te komen voor
de bedeeling van grondstoffen, worden
alle kantwerkers en kunstborduurders,
die nog het tot dat doel in te vullen for
mulier vanwege het ambachtswezen niet
ontvingen, dringend verzocht onmiddel
lijk hun naam. adres en aar van bedrij
vigheid, alsmede de datum, wanneer hun
bedrijf geopend werd op te geven aan
het Gilde der Meester-kantwerkers,
’s Lands Roemlaan 89, Brusscl-Gansho-
ren.
HET VESTIGEN EN OVERDRAGEN
VAN APOTHEKEN
In het Staatsblad van 17 November jl.
is een besluit verschenen waarbij bepaald
wordt dat voortaan alle vestiging en
overdragen van een apotheek aan het
verleenen van een vergunning onderwor
pen wordt, af te leveren door het Minis
terie van Binnenlandsche Zaken en Volks
gezondheid. na raadpleging van den Lei
der van de Orde der Apothekers.
MAXIMUMPRIJS VAN
LEVERWORST EN LEVERPASTEI
Door de Hoofdgroepeering Vee, Vleesch.
en Bijprodukten is de prijs van de lever
worst en leverpastei, met minstens 20
lever in, bepaald op 19 fr. het kilogram.
SSS3BBBSB8EIBB33H3S383KBB3BII
Een dertigtal mannen, allen Vlamingen,
ellen arbeiders uit verschillende beroe
pen, de jongste achttien jaar. de oudste
een eind in de veertig, allen, gekleed in
het veldgrijs en met de SS-runes op den
zwarten kraagspiegel. Ziedaar een groep
vrijwilligers, die een kort verlof in het
vaderland doorgebracht hebben en nu te-
rugkeeren naar hun opleidingskamp,
waar ze al een paar maanden doorge
bracht hebben en waar ze dus al kennis
gemaakt hebben met de opleiding van den
Germaanschen soldaat.
Al deze mannen zijn van uit Berlijn
naai- de opleiding vertrokken op 14 Augus
tus van dit jaar. Ze waren naar Duitsch-
Jand gegaan als arbeiders, hadden daar
met de verwezenlijkingen van het natio-
naal-socialisme kennis gemaakt en wa
ren aldus tot de overtuiging gekomen,
dat het hun plicht was als soldaten van
den Führer in de Waffen-SS of in het
Vrijwilligerslegioen Vlaanderen mede
te werken aan de bevrijding van geheel
Europa en van hun eigen land in het
bijzonder, ten einde ook daar de moge
lijkheden te scheppen voor datgene, wat
ze in het Rijk mede beleefd hadden.
De meeste jongens waren reeds in het
voormalige Belgische leger soldaat ge
weest. Dezen moet men hooren vertellen
over het verschil van levenswijze, van
geest, van kameraadschap in hun vroegere
kazernes en in hun tegenwoordige! Dat
verschil is hemelsbreed. Wel is de oplei
ding bij de Waffen-SS zwaarder, maai
de mannen volbrengen de hun opgelegde
taak met vreugde, omdat hen hier duide
lijk wordt gemaakt waartoe dat alles
dient, omdat de geest waarin de officie
ren hier hun mannen voorgaan en zoo
wel bij de opleiding als later in den strijd
de zwaarste taak op zich nemen.
Het merkwaardigste bij de heele groep
was de aanwezigheid van de twee oud
sten: de kameraden Alfons Claessens en
Karei Koytr. Beiden zijn oudstrijders uit
den vorigen wereldoorlog. Beiden hebben
ze toen als tegenstanders tegenover de
Duitschers hun plicht gedaan gedurende
de vier hards oorlogsjaren. Nu hebben
beiden „ich aangemeld als vrijwilliger
voor de Waffen-SS. Nu dragen ook zij
den grijzen soldatenrok, die hun trots is
tn waarin ze strijden willen.
Niets lijkt ons beter in staat om te be
wijzen, dat de idee van de nationaal-
Boeialistische revolutie veld wint en steeds
verder om zich heen grijpt. Hun leeftijd
was voor die mannen een beletsel om
Dpgenomen te v, orden in de rangen van
het keurkorps van den Führer. Maar ze
hebben zoolang aangedrongen, tot ze dit
beletsel overwonnen hadden en men hen
als vrijwilliger aanvaard heeft.
We zijn met dertig mannen samen ge
weest. kort voor hun ver trek en we moe
ten eerlijk bekennen, dat dit samenzijn
ons ontroerd heeft. Deze Vlaamsche ke
rels wisten wat ze wilden. Ze waren be
zield met een zekeren trots, die zich niet
door valsche schaamte liet verdringen. In
hun kamp hadden ze reeds voldoende po
litieke scholing gehad, om de draagwijdte
van hun daad in haar geheel te begrijpen.
Ook wisten ze. hoe verbitterd de strijd is,
die hen te wachten staat. Maar van hen
ging een sterk- geestdrift uit, die we zou
den medegedeeld willen zien aan de gan-
sche Vlaamsche jeugd, die nog al te vaak
zichzelf vergeet in onzinnige politiekas-
terii en kotrinaire haarkloverij.
Hier stonden jongens, behóorende tot
het beste deel van Vlaanderens jeugd. De
toekomst van ons volk ligt in hun handen
en in deze van hun duizenden kameraden
uit Vlaanderen in de Waffen-SS en het
Vrijwilligerslegioen Vlaanderen
r. a. s.
£EB!taKEEÏEEEES^BEKESESK3iS2ffiaB
V l"*'
Sts strifes
VERGOEDINGEN voor
AFWEZIGE MILITIEPLICHTIGEN
EN SOLDIJTRFKKENDE MILITAIREN
GEWIJZIGD
Bij besluit verschenen in het Staats
blad van 14 November worden wijzigin
gen gebracht aan het regiem der vergoe
dingen voor afwezige militieplichtigen en
soldijtrekkende militairen, die wegens de
oorlogsomstandigheden van hun haard
steden verwijderd zijn.
Aan de echtgenoote wordt namelijk een
maandelijksche vergoeding voorzien van
910 fr. Voor een eerste kind wordt ver
der 60 fr. betaald, voor twee kinderen
200 fr.. voor drie kinderen 360 fr.. voor
vier kinderen 590 fr., voor viif kinderen
890 fr. en voor ieder verder kind 300 fr.
Zoo de betrokken militair in herstel-
verlof is. is deze vergoeding eenigszins
verminderd, namïliik tot 760 fr. voor de
echtgenoote. wijl de gezinsvergoedingen
dezelfde blijven.
DE MAXIMUMPRIJZEN
VAN BAKKERSGIST
Het Staatsblad van 14 November kon
digt de maximumprijzen af van bakkers-
gist.
De prijs van gisthandelaar aan bak
kerij of aan kleinhandelaar, levering
vrachtvrij magazijn van bakker of klein
handelaar. factuurtaks niet inbegrepen is:
1. Groot-Brussel. Groot-Antwerpen en
Groot-Luik, het kgr. fr. 7.50.
2. Andere gemsenten, het kgr. fr. 8.
Prijs aan verbruiker, het kgr. fr. 12.
IBBiSBB* BBSBBBHEIKaaSBBaBSiEBBB
Men meldt uit Rome aan Le Pays
Reel
Een onbekende wielrijder heeft zich in
het Vatikaan aangeboden met den wensch
hoogdringend een onderhoud te hebben
met den Paus. Daar zijn kleederen hee-
lemaal gescheurd waren en hij een vreemd
type was, werd hij opgeleid naar de pon-
tifikale gendarmerie, die hem ondervroeg.
Men stelde vast, dat het een Engelschen
krijgsgevangene betrof, die er in geslaagd
was te ontsnappen uit het kamp van Ven-
tralla. nabij Viterbo,, op 90 Km. van
Rome.
Zijn verschijnin- ten Vatikane heeft
een vraagstuk van juridischen aard ge
steld. dat Kardinaal Canali voorstelt op
te lossen door den Engelschman te over
handigen .aan de Italiaansche overheden.
Want, luidens het internationaal recht,
zou men hem hebben moeten internee-
ren en plaatsen in een kam binnen de
omheining van het Vatikaan.
De Paus heeft besloten de Italiaan
sche en Engelsche regeeringen op de
hoogte van het geval te brengen en hun
voor te stellen den gevangene naar En
geland te sturen, terwijl een Italiaansche
krijgsgevangene zou terugkesren naar
Italië.
Sedert geruimen tijd wordt er een al-
gemeene strekking waargenomen bij de
verhuurders van huizen en gronden, ce
huur- en pachtprijzen op onwettelijKe
wijze te verhoogen, in tegenstrijd met het
besluit van 3 Juli 1940, betreffende de
vaststelling der prijzen.
Alle prijsverhooging, genomen op eigen
initiatief, is ten strengste verboden en de
overtreders stellen zich bloot aan zeer
zware straffen.
De verhuurders die, niettegenstaande
bovenvernoemd besluit, zich plichtig heb-
gemaakt aan huurprijsverhoeging, kun
nen nog ontsnappen aan aile vervolging,
op voorwaarde oat ze cnraidellijk der.
huurprijs herleiden tot het vroeger be
drag en de te veel ontvangen sommen
aan de huurders terug-betalen.
De huurders, slachtoffers van dergelijke
praktijken, dien in dezen zin hun ver
huurders te waarschuwen, en bij weige
ring dezer, worden ze verzocht onmiddel-
lijk klacht in te dienen bij de controle
diensten.
Brugge, den 13 November 1942.
De Gouverneur van W.-Vlaanderen,
M. BULCKAER.T.
PRIORITEITSRECHT AAN DE
SLACHTOFFERS VAN DEN OORLOG ’40
BIÏ BENOEMING
TOT OPENBARE BEDIENINGEN
Bij besluit verschsnen in hst Staats
blad van 13 November jl. wordt een
prioriteitsrecht verleend aan de slacht
offers van den oorlog 1940 bij benoemin
gen tot openbare l'edieningen.
Komen in aanmerking voor het verlee-
nen van dit prioriteitsrecht, de volgende
oorlogsslachtoffers, alsmede in deze volg
orde: verminkte en invaliede militairen
van minstens 60 <7,de bwgerinvalieden
van minstens 60 ‘7r invaliditeit, de ver
minkten en invalieden van 30 tot 60
invaliditeit, de Belgische militairen die
een jaar in krijgsgevangenschap vertoef
den, de verminkten en invaiieden die min
dan 30 invaliditeit wegens ooriogsver-
wondineen of ziekten hebben verkregen,
de kinderen van ged.oode oorlogsslacht
offers en ten slotte alle andere kandida
ten.
Aan veel stellingen op het Oostfront hebben de herfstregenbuien straten en wegen
in echte slijk- en moerasbanen herschapen. Bij het innemen van hun nieuwe stel
lingen zinken de voertuigen tot aan de assen in het slijk, doch ook dat houdt de
Duitsche Wehrmacht niet tegen die steeds vooroprukt.
BBB3SBBSBBES3SBS3BB3BBBB»Bn31»3BaBBMHBBBMBBBBBBBB!IBBIKB
hulde aan den H. Laval om wat hij tot
nogtoe voor Frankrijk gedaan had.
Door de verkregen volmachten kan de
H. Laval, met zijn handteeken alleen,
wetten en decreeten uitvaardigen.
Weifelaars cn oppositieleden werden
geweerd uit de Fransche Regeering.
H. Laval werd ook aangeduid als de
eventueele opvolger van Maarschalk Pe
tain.
Op 12 November jl. ving een zeeslag
aan bij het Guadalcanal' eiland, in de
Salomon-groep. Bij dezen slag verloren
de Amerikanen 8 kruisers en 4 torpedo
jagers, 1 transportschip, wijl 3 kruisers,
4 destroyers, drie transportschepen en 2
andere schepen zwaar besenadigd werden
en 90 vliegtuigen naar beneden gehaald.
Van Japansche zijde had men volgende
verliezen: gezonken: 1 slagschip, 1 kruiser
en 3 destroyers; zwaar beschaaigd: 1 slag
schip, 7 transportschepen,, wijl 41 vlieg
tuigen verloren gingen. Van Amerikaan-
sche zijue werd het verlies icegegeven
van 2 kruisers en 6 destroyers.
De zware verliezen welke de Amerikanen
totnogtoe hebben geleden in den Stillen
Oceaan blijken wel uit een Japaiisch
overzicht waarin wordt verklaard dat se
dert het uitbreken van den oorlog 370
oorlogsschepen en 8S7 transportschepen
door de Japansche marine gekelderd of
beschadigd werden ca 3744 vliegtuigen
nscrgesciioten. Onder de gekelderde oor
logsschepen bevinden zich 9 slagschepen,
13 vliegkampsehepen, 38 kruisers, enz., en
onder de bescliaoigde: 9 slagschepen, 4
vliegkampsehepen, 20 kruisers, enz. In
den slag van den Zuid-Pacific. in Okto
ber jl. geleverd, verloren de Amerikanen
een slagschip, orie viiegkampsenepen, drie
kruisers, een Cesliv.yer en 203 vliegtuigen.
Rijksminisler Coebbels heelt de door
lucneaajivaile.i ge-cciste.ue s<.*u Duisburg
bezouu en ter een rede gs-
houoen waarin hij nanueice ever den ul-
gcmse.r-en toestand.
Na gewezen te nebben op de overwin
ningen poor nel Dansciie i-ger totnogtoe
benaard, veNna-irae inj ua<, ue ue ruimte,
aie Duiiscaiaiiu voo. zijn naLoiuue va
grcn-Svone-ipoiitis- r.aao, thans
grooteaueeis zseus in sch nanon is.
Nopens ce velatocht i.. sc vosten ver
klaarde spreker dat de Sovjets de uitput
ting naöij zijn, en wat het front in
Noord-Afrika oetreit, wees spreker, aan
Ue hand van de scheepsverliezen aan de
Neer gcd.t:ci!lec:d geven we hierboven een,
kaartje waarop duiaelijk Tur.isié te onder-
ecncidcn is. Ook dc elanden Sardinië en Kor»
sika zien we liggen in de Middellanelsche Zee.
K
Stalingrad, bij het bekampen oer vijandelijke aanvallende vliegtuigen, staat
Uitgever: Sansen-Vanneste, Poperinge
Telefoon Nr 9. Postch. Nr 155.70.
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten (3 regels) 8 fr.
Kleine berichten adr. t. bureele 12 jr.
(voor ieder regel meer: 2 fr.)
Rouwberichten: minimum 15 fr.
Het nieuwe seizoen staat voor de deur,
is wellicht reeds aangevangen. Weer ::al
er gsvischt worden langs onze kust. ïn-
tusschen zullen enkele nieuwe booten in
gezet worden, die onze visschers met hun
spaarcenten hebben kunnen bouwen.
Maar ook in de Fransche wateren mag
weer gevischt worden. Neg zijn dë om
standigheden waarin zs zullen mogen vis-
schen. waar ze zullen aanleggen, enz., niet
definitief vastgelegd. Doch er werd met
de Fransche autoriteiten onderhandeld
en deze hebben in een gr'octmcedig ge
baar, het vervelende artikel geschorscht
van een wet van 1866, die ons de vis-
seherij in de Fransche wateren verbood.
Onze visschers zullen vissch-en op onze
en op de Fransche kust. Ze zullen weer
onze bevoorrading versterken. In welke
mate v/sten we echter niet, weet God al-
„.j- -o -o—leen, want de haringvangst is steeds zeer
Het haringseizoen was daarbij zeer wis- wispelturig geweest. Er is echter kans ge-
pelturig, het kon evengoed vele weken zien de rust die de visscherijgronden
aanhouden, als het op een paar weken -J—-- --
kon eindigen. Dat was de vangst van de
volle vette haring. Later wanneer de ha
ring kuit geschoten had, kon men nog
scheiharing vangen, die magerder was.
De scholen scheiharing werden echter
meer westelijk gevischt, en vooral in de
Fransche wateren, die echter voor onze
visschers verboden waren.
Gelukkig hebben onze visschers verle
den jaar. dank zij de bemiddeling van
tie Militaire Bevelhebber van Belgie en
Noord-Frankrijk ook in de Fransche ter
ritoriale wateren mogen visschen, en de
vangsten die aan wal gebracht werden
zijn volledig onze bevolking ten goede
gekomen.
Een kleine berekening zal ons wellicht
een gedacht bezorgen van de waarde de
zer aanbrengst van enze visschers. We
gaan hierbij uit van de stelling dat een
kilogram haring evenveel waard is als
een kilogram vleesch. wat ongetwijfeld
te rechtvaardige» is. daar haring, indien
het wellicht naar de hoeveelheid som
mige voedingsstoffen minder bezit, daar
entegen een grooter verscheidenheid van
voedingsstoffen vertoont, en daardoor wel
licht een nog volwaardiger voedingsmid
del is als vleesch.
Ds tienmillioen kilogram haring die
verleden jaar verdeeld werden vertegen
woordigen aldus meer dan 300 millioen
dagclijksche rantsoenen vleesch van 30 gr.,
die dus als ren aanvulling moeten be
schouwd worden.. Als we f annemen dat
slechts een derde van de bevolking, na
melijk deze van steden van deze ver-
deelin" genoten heeft, dan heeft deze
hoeveelheid haring volstaan om 3 mi’-
lioen menschen gedurende 100 dagen te
verzorgen, d. i. gedurende meer dan drie
maanden. Moesten wij de vergelijking
verder doordrijven, en berekenen hosveel
rnnoeren, respectievelijk hoeveel landbou-
wer; moéten ingezet worden cm dezelfde
rantsoenen vleesch te bezorgen, dan zon
het zeker opvallend ziin boe gering het
aantal visschers is dat daartegenover
dient geplaatst te worden.
HET NIEUWE SEIZOEN
ABONNEMENTSPRIJS 1942:
G 1 Jrar in België
5 Maanden
a 6 PTaa.nden
Jb 1 Jaar in Fran*--iik
-
1 Ja»r iii Duitschfand
Vatikaanstad, 15 Nov. (Off.). Z. H.
de Paus heeft gisteren een honderdtal
deelnemers aan een internationaal kengres
van wiskundigen, dat op dit oogenblik te
Rome plaats heeft, in de zaal van het
Konsistorie ontvangen. Te dier gelegen
heid heeft de Paus een rede uitgespro
ken, waarin hij o. m. verklaarde, dat op
het oogenblik dat het konflikt tusschen
de materieele belangen der naties een
soherperen vorm aannam en dat de strijd
op leven en dood een bovenmensehelijke
krachtinspanning vergde, het ten zeerste
noodig is onder de volkeren de gedachte
van de hoogste zedelijke waarden te on
derhouden.
Z. H. de Paus heeft den vredevoller!
wensch uitgesproken het aantal volkeren,
die in goede onderlinge verstandhouding
leven, te zien toenemen en de nooden der
naties op rechtvaardige wijze voldaan te
zien.
Alle audiënties worden afgelascht in
het Vatikaan van 29 November tot 5 De
cember e. k. Deze beslissing zou toe te
schrijven zijn aan den wensch van den
H .Vader zich geheel te wijden aan het
opstellen van een belangrijk dokument.
Men denkt dat het hier gaat cm een en-
cykliek of een toespraak over het huidig
konflikt, dat de H. Vader dan op den
vooravond van Kerstmis zou bekend ma
ken of uitspreken.
Anderzijds wordt gemeld dat de Paus
lichamelijk vermoeid is en het bed moet
houden.
ÏSaHEBEBEBEBBnESSBSSHHfflBaBBHHEBSSfilBBHBÏIBSSBEaSSEBBaiBEBSfiB
Angelsaksers aldaar toegebracht, op het
gevaar dat voor dezen schuilt in dit we
relddeel. De Duitsche duikbootenoorlog
wordt zonder verpoozen voortgezet. In
September werd meer dan 1 millioen ton
scheepsruimte tot zinken gebracht, in Ok
tober meer dan 750.000 ton en voo>' No
vember zijn de cijfers van Oktober thans
reeds overtroffen. Het bewijs dat de duik
bootenoorlog zware gevolgen heeft blijkt
uit het feit dat in Engeland de rantsoe
nen zullen moeten ingekort worden, wijl
ze in Duitschland konden worden ver
hoogd.
Spreker verklaarde ten slotte dat de
Duitsche eindoverwinning slechts een
kwestie van tijd is en dat uit die over
winning dan het nieuwe Europa zal ge
boren worden.
Bij besluit van Generaal Franco werd
in Spanje overgegaan tot een gedeelte
lijke mobilisatie. In het dekreet wordt
deze maatregel gemotiveerd met de ver
scherping van oen internationalen tcc-
stand alsmede met het feit, dat ce oor-
logsopsraties zien thans tot de omniddel-
lijke nabijheid van Spanje en zijn pro
tectoraat- en koloniale gebieden nebben
uitgeoreid. Het besiuit v.crut verder ge
nomen cm ae niet uccincming ven Spanje
e.an den ooriog te waa; borgen, den vrede
in Spanje te verzekeren «a Spanje’s on
afhankelijkheid '.n eenneid te vrijwaren.
Aldus het getroffen decreet.
Een en ander.
Met het verlies van Noord-Afrika
verliest Frankrijk jaarlijks 2 millioen
centenaars voedingsmiddelen, een millioen
centenaars graan, irjo.UUJ centenaars ge
droogde gre-nten en 2uO.UOi) centenaars
tabak. Naast groote kudden bevinden er
.zich 3UU kink wimbergen, lü millioen
'..lijfboomen. 7 millioen palmooomen.
Jaarlijks werden er 2 millioen ton ijzer
erts en een millioen ton pnospbaat voort
gebracht. Bovendien zijn in Algerië tal
rijke olie-, deegwaren- tn ineenabrieken.
Panama en Brazilië hebben de be
trekkingen met f rankrijk verbroken.
In het vroeger onbezet Irankrijk
hebben Duitsche troepen Lm.rgo Cabal
lero en Quiroga, die een zoo groote rol
speelden in de Spaansche oorlog, aan-
gehouden en ter beschikking gesteld van
den Spaanschen krijgsraad.
Japan heeft protest aangetcekend
tegen de behandeling welke de Engelschen
voorbehouden voor de Japanse!» krijgs
gevangenen.
plaatsnamen cp aangetcekend, waarop onze lezers, bij het lezen van ons relaas over den ccrlogstoo-
"_L 2---
digd en een stoomschip van 15.000 ton
waarschijnlijk tot) zinken gebracht. An
dere schepen werden beschadigd.
12 November. j Bij Algiers een vlieg-
kampschip, een kruiser en een groot koop
vaardijschip getröffen. Bij Bougie twee
transportschepen van samen 15.000 ton
tot zinken gebracht en 12 koopvaardij-
en passagiersschepen zwaai' beschadigd,
wijl een vliegkampschip, een zware krui
ser en twee torpedojagers getroffen wer
den door vliegtuigenbommen. Duikbooten
kelderden een transportschip van 19.600
ton, een van 12.00? ton en een vrachtboot
van 4.000 ton. Meteen werden twee oor
logsbodems, waaronder een destroyer, be
schadigd. Bij Casablanca werden ook ver
scheidene schepen getroffen door torpe-
dos. Italiaansche vliegtuigen troffen daar
bij een vliegkampschip, twee groote
stoombooten en een destroyer.
13 November. Aan de Marokkaan-
sche kust werd een kruiser van de Bir-
mingham-klasse alsmede een destroyer
en drie transportschepen van samen
22.500 ton tot zinken gebracht. Verder
werden door, duikbooten een schip van
7.000 ton gekelderd en twee andere be
schadigd.
14 November. Uit een transportvloot
werden twee transportschepen en een
tankschip van samen 20.0000 ton gekel
derd, «.va
derden Duitsche duikbooten voor de kus
ten van Marokko reeds 11 transportsche
pen van samen 99.100 ton. Bij Bougie wer
den door Duitsche vliegtuigen nog een
koopvaarder van 6.000 ton. wijl 2 kruisers
en 5 groote transportschepen vernietigd
werden. De haven van Bougie werd be
stookt. Italiaansche vliegtuigen bescha
digden een kruiser der Leander-klasse
alsmede een destroyer en twee stoomsche
pen van samen 10.000 ton. Een met mu
nitie geladen stoomschip vloog de lucht in
na een treffer. Twee andere schepen ge
raakten nog in brand. Een Italiaansche
duikboot bracht ook twee transportsche
pen van samen 25:000 ton tot zinken.
15 November. —.Een Italiaansche duik
boot drong in de haven van Bougie en
kelderde er een transportschip van 10.000
ton. Duitsche duikbooten kelderden het
transportschip Warwick Castlevan
29.107 ton alsmede een vrachtschip van
6.000 ton. 4 Andere transportschepen wer
den door torpedos getroffen. Duitsche
vliegtuigen troffen met hun bommen 2
andere transportschepen en kelderden
een vijandeliike duikboot. Een Italiaan
sche duikboot kelderde te Bougie een
kruiser van het Leander-type. Een tor
pedojager werd eveneens tot zinken ge
bracht.
In totaal brachten de marine en het
luchtwapen van de As-mogendheden tot
op 14 November 89 eenheden tot zinken,
o. m. 14 koopvaardij- en groote transport
schepen van samen 102.000 ton, een tank
schip van 10.000 ton welke tot zinken wer
den gebracht, 35 schepen welke zoo zwaar
beschadigd werden dat zij voor langen
tijd uit de vaart zullen moeten blijven,
wijl bovendien een slagschip en 3 vlieg-
kampschepcn beschadigd werden, 3 krui
sers en 4 torpedojagers gekelderd, 14 krui
sers en 7 torpedojagers beschadigd.
In 10 dagen tijds werden er voor 407.009
br. ton scheepsruimte gekelderd.
1G November. Aan de kust van Ma
rokko werd een passagiersboot van 6.000
ton gekelderd.
17 November. Een transportschip van
12.000 ton gekelderd. Italiaansche torpe-
dovliegtuigcn brachten twee schepen tot
zinken, wijl duikbooten een groot schip
schade toebrachten.
Intusschen zijn de Duitsche en Ita
liaansche luchtmacntsn zeer actief ge
weest tegen de Angelsaksische troepen en
vliegpleinen in Fransch-Afrika zelf.
De Duitsch-Italiaansehe tegenactie heeft
dus zeer zware slagen toegebracht aan de
Angelsaksische vlcot, wat zijn terugslag
zal doen gevoelen op de bevoorrading van
Engeland en de buiten het land staande
troepen. D;:ie tegenaktie wordt echter
hoofdzakelijk ingezet in Tunisië, dat on
der taktisch en strategisch oogpunt van
zeer groot belang is.
Het meest Noordelijke punt van Tunis
ligt immers slechts 140 km. van Sicilië
verwijderd, wie in het bezit is van de
beide kusten, kan de straat van Sicilië en
tevens den doortocht tusschen de Weste
lijke en Oostelijkz Midellandsche Zee
doelmatig kontroleeren. Voorts ligt Tunis
uiterst gunstig voor de bevoorrading: van
de belangrijkste haven Bizerta uit be
dragen de afstanden naar Cagliari op
Sardinië 225 km., naar Napels 550 km.,
naar Marsala op Sicili 220 km. en naar
•Tripolis 580 km.
Tot dusver is nog geen treffen gemeld
in Tunis.
De komende slag om Tunis is dc tweede
phase van den inzêt in Fransch Noord-
7r»«w':
Hierboven de landkaart van de Westkust der Middellandsche Zee met er alle kusten en bijzonderste
.2,:.~.-r ons relaas over den corlogstoo-
stand, frouw de gebeurtenissen zullen kunnen nagaan.
Afrika, en zal wel de bijzonderste slag
zijn. Men bezit geen aanduiding omtrent
de sterkte van de Duitsche troepen welke
in Tunisi reeds toekwamen.
Evenwel zouden er pantsers- en ge
motoriseerde eenheden bij zijn. Er werd
ook reeds gewag gemaakt van circa 10.000
man. Eizerte hebben zij reeds bezet.
De As-troepen staan er onder het be
vel van Generaal Nehring die een oproep
richtte tot de Fransche troepen om mede
te strijden ter bevrijding van Fransch
Noord-Afrika.
De verdere bezetting van Frankrijk
zonder incidenten voltrokken.
De verdere bezetting van Frankrijk als
mede van Korsika door de Duitsche en
Italiaansche troepen is zonder incidenten
v-erloopen. De strategische punten aan de
Middellandsehe Zee werden onder de be
scherming gesteld van de As-troepen. De
opmarsch geschiedde in een verrassend
snel tempo. Het bedrijfsleven wordt over
al voortgezet.
Toulon, de basis van de Fransche vloot,
zal niet worden bezet. Het Fransche
vlooteskader is er gebleven, trouw aan
Maarschalk Pétain.
Op bevel van de Fransche regeering
werden aile Engelschen en Amerikanen
die zich in het vroeger onbezet-Frankrijk
alsmede een destroyer. Aldus kei- verbleven, geïnterneerd.
T-...S4—1.„ -- i- vichy zal ook niet worden bezet. Maar
schalk Pétain en zijn Regeering zullen
niet verlaten en zullen de totdusver ge
volgde politiek voortzetten.
Besprekingen van de H. Lava!
te München.
De gebeurtenissen der laatste twee we
ken hebben aanleiding gegeven tot een
drukke gedachtenwisseling tusschen de
Fransche en de Duitsche Regeeringen. In
verband hiermede vertrok de H. Laval cp
9 November naar München waar hij be
sprekingen voerde met Rijkskanselier Ad.
Hitler en met den II. von Ribbentrop,
Minister van Buitenlandsche Zaken van
Duitschland. Graaf Ciano ontmoette
eveneens de H. Laval.
Na zijn terugkeer bracht de H. Lava!
verslag uit bij den Maarschalk.
De rol .gespeeld in deze laatste gebeur
tenissen doo’.' Admiraal Darlan blijft tot
nogtoe zeer duister. Zooals men weet was
hij bij den inval der Amerikanen in
Fransch Noord-Afrika, naar dit gebied
vertrokken, en bleef men eerst zonder
nieuws van hem. Vervolgens zei men dat
iiij in Amerikaansche handen was geval
len, nadien echter zou de naam van Ad
miraal Darlan misbruikt zijn geweest om
zekere toestanden in Noord-Afrika in een
valsch daglicht te stellen. Het bleek ook
wel dat de Britten en De Gaulle wan
trouwend staan tegenover Darlan.
ïntusschen is gebleken dat de Ameri
kanen het tot een akkoord hebben ge
bracht in Noord-Afrika met Admiraal
Darlan. Dit akkoord bracht echter wei
nig geestdrift in het Angelsaksisch kamp
bij zoover dat Generaal De Gaulle een
verklaring bekend maakte waarbij hij
weigerde te onderhandelen met Admiraal
Darlan. Londen zou de houding van Ge
neraal De Gaulle steunen.
Door President Roosevelt werd intus
schen ook medegedeeld dat cr geen defi
nitieve politieke akkoorden gesloten wer
den tusschen de Amerikanen en Admi
raal Darlan en het gesloten akkoord
slechts dient aanzien als een tijdelijke
door de geveehtsoperaties te verrecht
vaardigen maatregel.
Uit Parijs werd ook gemeld dat Admi
raal Darlan, wijl hij de Fransche troepen
nog tot verzet aanzette, zijn gansche fa
milie en al zijn goed naar Algerië over
bracht.
Aan Admiraal Darlan liet Maarschalk
Pétain eerst een nota gewerden waarin
hij hem verweet een beslissing te hebben
getroffen in tegenstrijd met de ontvan
gen opdrachten. Maarschalk Pétain gat
tevens bevel aan de Fransche troepen
verder bet Ncord-Afrikaansche gebied te
verdedigen.
ïntusschen heeft Maarschalk Pétain de
houding van Darlan gelaakt, nadat deze
langs Radio-Marokko een oproep had uit
gezonden aansporende tot den opstand.
Na kennisneming van deze opreep richt
te Maarschalk Pétain volgende boodschap
tot alle Fzanschen van het Moederland
cn het Empire:
In een verklaring durft Admiraal Darlan
beweren, dut Ik mij in de onmogelijkheid
bevind mijn diepste gedachte aan het Fran-
sche volk te doen kennen en dat hij la mijn
naam handelt.
Ik btn er de man niet naar om voor dwang
te zwichten. Het tegenovergestelde insi-
nueeren is mij een blaam aan wrijven.
Op het oogenblik dat Afrika aangevallen
werd, heb Ik aan Admiraal Darlan de verde
diging van de Fransche souvereinitett. waar
van ik thans de drager ben, toe vertrouwd.
Van bij het eerste handgemeen heelt de
Admiraal niet geaarzeld zich in verbinding
te stellen met den aanvaller en bevel gegeven
het vuur te staken, waardoor hij den weer
stand ontredderd en het moreel der troepen
gebroken heeft.
Herhaaldelijk, heb ik tegenover hem mijn
bevel bevestigd. Afrika te verdedigen. Hij
heeft het veronachtzaamd, alleen onder voo -
wcndsel een opstandig en trouweloos bevel
hebber. Generaal Giraud, te beletten zich op
onrechtmatige wijze het bevelhebberschap
der troepen toe te eigenen.
Heden Is hij als borgstcller zijner benoe
ming opgetreden.
Generaal Giraud werd aangesteld door een
vreemde mogendheid, die 'den oorlog op
Fransch grondgebied heeft gebracht.
Admiraal Darlan heeft zich aldus buiten
de nationale gemeenschap geplaatst. Ik >vcr-
klsar hem voor ontheven van iedere open
bare tunktle en van ieder militair kom
ma ndo 3.
Genera?,! Giraud. die als bij mirakel aan
een aanslag, op touw gezet door twee
Fransche officieren die hem wilden neer
schieten wegens zijn gedrag, ontsnapte,
werd eveneens door Maarschalk Pétain
aan de kaak gesteld.
Zeven Fransche officieren die weiger
den Generaal Giraud te gehoorzamen
werden gefusiljeerd.
Na een belangrijke Ministerraad te
Vichy heeft Maarschalk Pétain uitge-
breioe volmachten verleend aan Minister
president Laval, die hem in staal moeien
stellen het hoold t? bieden aan alle moei
lijkheden. Teven» bracht de Maarschalk
In de Noorderïijke Ijszee,
gansch in het Noorden van
den Atlantischen Oceaan,
vóór de Canadeesche kust, in
de Caribische Zee, bij de
Kaap Verdische eilanden, in
de Golf van Guinea en ten
Oosten van Kaapstad .hebben
Duitsche duikbooten opnieuw
gevoelige slagen toegebracht
aan de vi.iandeli.ike vloot en
hebben er andermaal 20
schepen van samen 119.000
bruto registerten gekelderd,
alsmede e:n destroyer. Twee
andere schepen werden ge-
to-nedeerd.
Het in den Noord-Atlantl-
schen Oceaan beschadigde
schip waarvan einde der vori
ge week melding gemaakt
werd, is het »iet een Britsch
slagschip van de Queen Eli
sabeth «-klasse maar wel de
Britsche paketboot, Queen
Elisabethvan 85.000 B. T.
Italiaansche duikbooten,
opereerende in den Atlanti-
schen Oceaan, brachten even
eens 4 vrachtschepen van sa
men 22.451 ton tot zinken.
Talrijke Britsche luchtfor-
maties bombardeerden bij
nachte tet tweemaal toe de
Italiaansche stad Genua,
waar groote schade werd
aangericht, en dooden en ge
wonden tc betreuren vielen
onder de burgerbevolking. Fr
werd vooral aanzienlijke schade veroor
zaakt aan woonwijken in het centrum «n
in de Oostelijke buitenwijken der stad.
Aan de Nederlandsche kust werd in den
nacht van 14 cp 15 November een kort
stondig zeegevecht geleverd tusschen mo
nitors en snelbocten. De Britten moesten
zich terugtrekken.
In de Kaukasus werden 'bij Toeapse
nogmaals verscheidene belangrijke berg
toppen veroverd. Sovjet-aanvallen werden
afgeslagen. In den Elbroes-sektor dron
gen Duitsche troepen in diepüitgebreide
stellingen der Sovjets binnen en namen
talrijke gevechtstellingen in na gevechten
van man tegen man. Bij Alagir hadden
gevechten van groeten cmvang plaats.
Een Duitsche pantserformatie die omsin
geld was kon, na verbitterde gevechten,
de verbinding met de naburige strijd
krachten herstellen en maakt hierbij hon
derden gevangenen.
Te Stalingrad hebben Duitsche stoot
troepen bij verbitterde aanvalsgevechten
de Sovjets uit andere huizencomplexen
geworpen. In de gebieden rond de stad
werden tegenaanvallen der Sovjets terug-
geslagen.
Aan liet Don-front, alsmede aan het
Wolchow-front leden Sovjet-aanvallen
schipbreuk.
Op de Kaspische Zee werden Sovjet-
schepen gekelderd of beschadigd.
Van 1 tot 10 November verloren de
Sovjets 282 vliegtuigen wijl daarentegen
slechts 18 Duitsche verloren gingen.
De treepen van Maarschalk Rommel
hebben zich in den loop der Jaatste da
gen verder naar het Westen teruggetrok
ken. Aldus hebben zij achtereenvolgens,
na aan de Egyptische grens, gewikkeld te
zijn geweest in hevige gevechten met
Britsche pantserstrijdkrachten, Tobroek
en Derna ontruimd. Vooraleer naar het
Westen tc rukken gelukten Buitsche troe
pen erin Italiaansche formaties die nog
tegenstand boden aan de Britten in de
Katarra-inzinking, te ontzetten en te be
voorraden, zulks na 80 km. diep door tie
woestijn te zijn dóórgedrongen.
Maandag jl. hadden verbitterde gevech
ten plaats tusschen Derna en Benghazi.
Hst terugtrekken der As-troepen in
Westelijke richting is niet gebeurd zon
der verbitterde gevechten waarbij de op
marsch der Britten gestuit werd en hen
hierbij zware verliezen werden toege-
bracht.
De luchtmacht der As-mogendheden
waren zeer bedrijvig in Cyrenaïka en
brachten aan de Britsche koionnes, troe
pen- en voertuigenconcentraties, bijzon
derlijk in de Halfaye-pas, zeer zware ver
liezen toe.
Vooraleer Tobroek stelselmatig te heb
ben ontruimd hebben de As-troepen er
alle militaire installaties vernietigd en
alle stapelhuizen ledig gemaakt. Niet een
gevangene, niet een stuk geschut, viel er
in de handen der Britten. Sedertdien werd
Tobroek door de Duitsche en Italiaansche
luchtmachten aangevallen en bestookt.
De oorlog in Egypte en Libya, die sedert
2 jaar een aaneenschakeling is geweest
van een weg- en weertrekken langs een
kuststrook van 1.000 km. ongeveer, is
thans opnieuw getuige van een terug
tocht der As-troepen. Hoe ver echter deze
terugtocht van Maarschalk Rommel en
zijn troepen gaan zal blijft het geheim
van de Duitsche en Italiaansche legerlei
ding, temeer daar men er hier mag aan
herinneren dat de Britten reeds tot twee
maal toe blijven stuiten zijn op de ver-
dedigingsstellingen van El Agheila en
vandaar telkens onder den vernieuwden
druk der As-troepen, den terugtocht
moesten aanvaarden.
Het doel der Britten, de troepen van
Maarschalk Rommel te omsingelen en te
vernietigen is niet gelukt. Overal wist
Maarschalk Rommel zijn troepen aan elk
manoeuver te onttrekken, Ïntusschen zwa
re verliezen toebrengend aan zijn tegen
strevers. Ook mag niet uit het oog verlo
ren dat Maarschalk Rommel door zijn
terugtocht de verbindingswegen ten zeer
ste verlengd en bemoeilijkt beeft, voor de
geallieerden. Het feit, dat geen enkele ge
vangene noch een enkel stuk geschut in
de handen oer Britten viel te Tobroek,
bewijst, hoe stelselmatig de terugtocht
der As-troepen geschiedt.
Alle kunstinstellingen en toeveerwegen
werden bij den terugtocht grondig ver
nield.
Men laat zich te Berlijn nog niet
uit betreffende de toekomstplannen van
Rommel: waar hij zijn defensief front
zou opstellen en of hij nog tot. het te
genoffensief zal overgaan. Maar men is
er van overtuigd dat de mogelijkheden
voor dergelijke onderneming blij-
ven bestaan, daar het 8» leger er
niet m geslaagd is de strijdkrach
ten van het Airikakorps ernstig aan
te tasten, doch, integendeel heeft
het zijn bewegingsvrijheid kunnen
behouden waardoor de operatieve
manceuvreerende kunst van Maar
schalk Rommel totaal bruikbaar
blijft.
In den loop der vorige week heeft
het verzet der Fransche troepen
aan de kusten van Algerie en Ma
rokko een einde genomen nadat ook
Oran en Casablanca moesten ka-
pituleeren tengevolge de aanvallen
uer Amerikaansche troepen. De
weerstand oer Franschen werd te-
ruggedioagen tot liet verder bin
nenband.
Omiiiddellijk hebben de Duitsche
en Itaiiaanscac legerleidingen ge
reageerd op den Angëlsaxsiscnen
aanval op Noora-Afrika, met na
melijk <te rest van Frankrijk en
Ko.'sika te bezetten, maar ook een
lievige actie van duixbeoten en
vliegtuigen in te zetten tegen de
Angelsaksische vloot varende voor
cie Afrikaansche kusten e.. met, in
akkoord met de Fransche militaire
en burgerlijke overheden, troepen
te landen in Tunisië.
Dat de actie oer Duitsche en Ita
liaansche lucht- en zeestrijakrach-
ten doelmatig geweest is tegen dc
Angelsaksische vloot in de Middel-
landsche Zee blijkt best uit volgend
overzicht van de verliezen weike
dag per dag aan deze vloot toege
bracht weiden:
11 November. Kruiser tot zin
ken gebracht, een. andere bescha-
Te
•i<- Mak iti '1 mirfden der stadspalen opgesteld. De uitgebrande Sorjetkazerne cp
den achtergrond is een treilend beeld lier verwoede gevechten die in en om Sta
lingrad heersehen.
Iv/ffj'P Tfttl 0
e—JrfM0
oBiskrtt
totdig.
9wn
MALTA
6abet
Ti’ipoUs
«d’W
l
Ccnstanfiit»
c
otyM
far bon ne
WccpigMrt Tw!m
«J?
■7-'^
K&. S
