DE OORLOGSTOESTAND
Groot-Br ittanie
de Vereenigde Staten
en
i
F*
Vrijstelling van den Arbeidsplicht
1
1
I
Een Opdracht en een Belofte
De Kroniek onzer Bevoorrading
WEEKBLAD.-0,75 Fr.
KATHOLIEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD.
Pantsers in aktie aan het Front
vóór Leningrad
ONTPLOFFING IN KOOLMIJN
TE BERINGEN
2.000 DOODEN BIJ
AARDBEVING IN TURKIJE
AAN ONZE
ADVERTEERDERS i
MAARSCHALK ANTONESCU TE SEBASTOPOL
:1
-
ZATERDAG 2S JUNI 1S43. I
i 4(F JAAR. - Nr 26.
is OOSTUITGAVE g
is WESTUITGAVE
Uitgever: Sansen-Vanneste, Poperlnge.
F ABRI EKS WACHTER
VERMOORD TE HERENT
GEBIED DEP.
MIDDELLANDSCHE ZEE
IN HET WESTEN i
OP HET
DUITSCH-RUSSISCH FRONT
DE BRITSCHE LANDINGS-
BOOTEN
REDE VAN Dr GOEBBELS
TE WUPPERTAL
DE BOUW VAN DUIKBOOTEN
IN DUITSCHLAND
DOITSCHE WEERMACHT BESCHUT DE FRANSCHE KUST
AAN_ni7 M»nr»M.i,ANDSC£lE ZEE
Een kijkje bij dc Marine-kustartillerie die gansch tegen de zeeboerden opgesteld
ligt. We zien er het geschut, afweer en de niadiiengewecriicstca in gexeedllftii
gebracht worden.
PDPERINMNA AR H
SE
gevallen aan een koud, berekend cynisi
van den vijand. Dit cynisme zal ee
ipaal-
ivjet-pantsers I Maar
te «S
behaald hadden, de algemeens
Londen zich gansch anders uiten
lof
gei
oorlo;
De Vlaamsch? Fauriekswachtcr Albert
Coovaerts, uit Herent, is, toen hij per
waar hij
'...nüa.U M (Jd
door vijf kogels doodgeschoten. Het lijk
werd slechts anderhalf uur later in een
bietenveld ontdekt.
Posieh. N' 155.70.
5
es
ft
laats
itsche
ABONNEMENTSPRIJS 1943:
l Jaar in Belgie Fr. 36
3 MaandenFr. 9
6 MaandenFr. 18
1 Jaar in Frankrijk Belg. Fr. 52
der aan keper en 70 pet. minder aan traties werden gemeld in Noord-Syrië.
1_T Sinds 1940 gaven de U.S.A, voor 350
een aanmerke- milliard dollar uit aan oorloesuitgaven.
We bewonen een eiland; allemaal een
beetje van de familie van Robinson
Crusoë.
Waar is de tijd dat onder de verlof- of
zomerdagen gereisd werd in binnen- en
buitenland? Én dat de steêvaste landsche
menschen toch ook eens beêvaarden naar
Lourdes of zelfs naar Rome! Dravende
treinen, door dalen en tunnels, de ber
gen over naar Rome! En dan stonden on
ze landsche menschen op zekeren morgen
in die St-PleterskerI:. stonden daar als
verloren in die vreeselijke ruimte; kniel
den, wat later, om den zeger
van den heiligen Vader. En
In een schacht van de koolmijn te Be
ringen is koolstof tot ontoloffing geko
men. Alhoewel de losbranding slechts voor
5 seconden vuur verspreidde werden tien
tallen mijnwerkers verbrand. Van de ge
wonden kwamen totnogtoe vier, waaron
der een Rus, om het leven. Van de G7
anderen moesten er 44 naar het gasthuis
werden overgebranht. Onder de slacht
offers bevinden zich een nogal groot aan
tal Russische krijgsgevangenen die in de
mijn werkzaam waren.
IHBBBBBBBBBBBBBBBKBfiBBSBBSBB
de twee onheilspellende gedrochten opnieuw
:n het bosch.
Het staat geschreven dat wij dezen dag
werkelijk interessante gebeurtenissen zullen
beleven .Vlak achter ons hooren wij het
machtige geraas van zware pantsermotoren
opdoemen. Onze eigen pantsers zijn in aan
tocht. Zij hebben munitie en benzine noo-
dig, en nadat zij den noodigen voorraad
hebben ingedaan, rollen zij waggelend en
dreigend den vijand te gemoet. Geen 10 mi
nuten later zien wij twee Sovjet-pantsers
ijlings het bosch verlaten en de vlucht ne
men. Maar daar donderen reeds de kanon
schoten van de Duitsche pantsers, en in
minder dan geen tijd staan de twee vijan
delijke stalen forten in lichtelaaie. Plots
twee dreunende slagende munitie van de
brandende pantsers is in de lucht gevlogen.
Zonder in het minst naar hun brandende
slachtoffers om te zien, rollen de Duitsche
pantsers het zijn 52 ton-pantsers van
het Tiger »-modcl weer verder en zaaien
dood en' vernieling onder de wijkende Sov-
jet-lnfantcrie, die zich te vergeefs inspant
om zich in het ten koste van bloedige ver
liezen bezette gebied te handhaven.
Vóór de dag ten einde is, heeft de kleine
vijf eenheden sterke pantscrafdeeling, onder
het bevel van luitenant M.. 33 Sovjet-pant
sers bulten gevecht gesteld. Geen enkele
Duitsche pantser werd vernield; alleen een
Tiger kreeg een voltreffer op een der rlch-
tingswielen, maar kon toch op eigen kracht
de Duitsche stellingen bereiken.
Het Ijzeren Kruis van Ho en lo klasse
was de beloonlng voor het onverschrokken
optreden van deze kleine Duitsche pantser-
eenheld, die een vijandelijke overmacht van
tien tegen één in het zand deed bijten!
«a.kwu. uvvji SS-KrijgSberichtgever
even plots als ze gekomen zijn, verdwijnen RICHARD .'F.SMET,
Pastoor Z. E. Bas. Decraene gaf ons
twee boekdeelen over St Pieter.
Kan. Van Tichelen’s St Paulus is te
bekend om er nog meer over te vertellen.
Pater Wildiers sprak nog voor enkele
weken over St Paulusin de keurvoor-
drachten van het Davidsfonds. En het
eerste jeugdboek van het Davidsfonds
voor 1943: Paulus, ds vurige, een pracht
boek voor kinders en voor... groote men-
schen!
Met zooveel genoegen wijs ik op DIE
boeken, in onze eigen taal, voor ons eigen
volk geschreven. Dat kleine volk van de
lage landen aan de zee vergeet die groo-
tenniet, het geloovige Vlaanderen eert
die groots apostels, vereert hen, hangt
met al de vezels van zijn hert en ziel aan
Rome, aan den Paus, ’t Is ’t oogenblik
om uit de parochiebibliotheek een van die
boeken te ontleenen of u die aan te schaf
fen!
OM VERPLICHTEN ARBEID IN HET
BUITENLAND TE VOORKOMEN
De Bond van de Groote Gezinnen van
België heeft in verband met sommige
vrijstellingen van Arbeidsplicht de vol
gende onderrichtingen gestuurd aan zijn
gewestelijke en plaatselijke secretarissen
De volgende redenen van ontslaging
kunnen aangehaald worden, aldus de cir
culaire, om verplichten arbeid in het bui
tenland te voorkomen:
1. Reden van familialen aard: a) Man
of vrouw die alleen is met oude vader
of moeder die zorgen behoeven; b) het
bewerken van
i Volgens verordening verschenen in S
i het Staatsblad van 11 April jl. mo- S
i gen vanaf 11 Juli e.k. geen aankon- g
1 digingen meer opgenomen worden g
indien de opdrachtgever nog niet in g
i het bez.it is van een advertserver- C
gunning. S
i Dergèlijke vergunning is namelijk S
i vereischt voor al wie door reclame te g
i maken den verkoop van een produkt g
1 i wil bevorderen of zijn bedrijf nader g
bekend maken. g
i Wie een aankondiging in ons blad
laat verschijnen en waarbij dergelijk S
g doel beoogd wordt, verzoeken wij ons 3
C onverwijld het nummer van zijn ad- J®
•J vertentievergunning te laten kennen. pj
ja Een advertentievergunning alsmede
5 alle nadere inlichtingen hieromtrent
g kunt U bekomen bij de Reclamen-
P centrale Maur. Lemonnierlaan 107. ïi Coovaerts, uit Herent, is, to:
g Brussel, Welke, op aanvraag, U alle L I rijwiel van Bevekom kwam.
g ncodige aanvraagformulieren ter be- werkzaam v was, p een eenzame plaats
5 schikking zal stellen.
bends zich wenden tot den bestuurder
van het arbtidsambt waar de Werbestelle
gevestigd is en vraagt hij aan dit laatstff
de zaak te willen regelen; 3. Komt dia
zaak nog niet in orde, dan kan de be
langhebbende zich wenden tot den direc-
tsw-generaal van het Rijksarbeidsambtt
te Brussel, 51, Kunstlaan.
AANVRAAG VOOR TERUGKEER
NAAR BELGIE
Op de volgende wijze, aldus steeds da
circulaire, dient te worden te werk ge
gaan om naar België ts mogen terug-
keefen:
1. De familie van den belanghebbends
richt tot dezen in. Duitschland een korten
klaren brief waarin zij de redenen uit-
eehzet om dewelke hij vrijstelling of
verlof moet vragen.
2. De belanghebbende die in Duitsch
land is moet een verzoek richten tot het
Duitsohe Arbexdsambtvan de streek
waar hij ts werk is gesteld.
Bij het verzoek moet hij voegen: a) den
brief van de familie; b) de getuigschrif
ten door het Belgisch gemeentebestuur
van zijn woonplaats afgeleverd en de
bewijzen waarom terugkeer of verlof nco-
dig is( aans.taande geboort? in het gezin,
cf een geboorte, of overlijden van vader
of moeder of dergelijke): c) gebeurlijk
een. getuigschrift van den geneesheer,
maar dan moet do handteekenmg door
de gemeente gelegaliseerd worden.
3. Dit alles, draagt d? belanghebbende
persoonlijk naar het Duitsch Arbeids-
arnbt. ofwel stuurt bij het per aangetee-
kenden brief, zoodot hij het bewijs in
handen heeft dat hij wel zijn verzoek
opstuurde.
Wederzijdsche luchtactie blijft het
hoofdkenmerk van den strijd welke gele
verd wordt in hst gebied bestreken dcor
de Middellandsche zee.
De luchtaanvallen uitgevoerd door de
Duitsche en Italiuansche luchtmachten
waren hoofdzakelijk gericht tegen de
scheepvaart rondom het eiland Pantellaria
waar drie vracht’oooten en een kleine
oorlogsbodem getroffen werden. De
scheepvaart in en rondom de havens van
Noord-Afrika was ook herhaaldelijk het
doel dezer aanvallen. Aldus werd vóór de
Algerijnsche kust uit een konvooi een
schip van 15.000 ton gekelderd en een
tweede van 5.000 ton beschadigd, de ha
ven van Jijelli aangevallen waar een
transportschip van 6.000 ton vernietigd en
twee andere beschadigd werden, de haven
van Bizerta bestookt evenals deze van
Bone waar een stoomschip van 10.000 ton
tot zinken gebracht werd en twee andere
van samen 17.000 ton getroffen, vóór de
Algerijnsche kust een torpedoboct en 8
schepen getroffen welke waarschijnlijk
gezonken zijn, ie Bizerta 6 groote koop
vaardijschepen en twee 'oorlogsvaartuigen
b< scha.digd.
Van Angelsaksische zijde werden lucht
aanvallen uitgevoerd op de volgende
plaatsen: Palermo, nlaatssn der provin
cies Trapani en Agrigente, van Sicilië.
Calabrië en Campagna, Pompei en an
dere lokaliteiten in de omgeving van den
Vesuvius, Villa San Giovanni, Reggio,
Messina. Napels. Foggia. Spinazulla, Reg-
yio Calabria, CastelveVenQ^ Fnj-tq j£m-
Open strijd? Te Rome herstelde men
het Coliseum; herstelde men min of meer
dat eendelijk monument van beschaafde!...
bloedzucht! Men kan u nog de plaats
aanwijzen waar menheer de goddelijke
keizer zat wanneer het hem behaagde
duizenden menschen te zien sterven. Dat
kan men u nog toonen in die stukken
puin.
Maar niemand moet toonen waar Sint-
Pieterskerk staat, gebouwd boven het graf
van dien visscher!
welke geldig zullen blijven tot het einde
van het rantsceneeringstijdperk eindigend
in Oktober.
Hetzelfde geldt voor de bijzondere ze
gels afgeieverd aan zwangere vrouwen en
andere rechthebbenden.
NAAR EEN NIEUWE WIJZE VAN
VERDEELING DER TEXTIELWAREN
Ook naar een invoering van
eenheidsprijzen?
Naar een mc-dedceling van de Hoofd-
groepeering Kleinhandelzou het sys
teem van verdeeling van de luiers, welke
©en goed, verloop had, ook toegepast wor
den voor de werkkleeding en naderhand
geleidelijk tot alle artikelen in textiel-
waren van eerste noodzakelijkheid.
Dit nieuwe verdeeJingsplan werd reeds
bekrachtigd door Secretans-Generaal Lee
mans. Het vóórziet de verdeeling van ar-
beidskleeding (blauwe pakken), hemden
voor arbeiders, hemden voor meisjes en
knapen, kindskorven, dweilen en speciale
artikelen voor zwangere vrouwen. Alle an
dere artikelen blijven voorloopig verbon
den aan de kleederkaart en mceten dus
nog steeds verkocht worden als tevoren.
De verdeeling van deze artikelen zal
mogen gedaan worden door alle klein
handelaren die voorheen dergelijke arti
kelen verkochten. Hiervoor zullen zij
evenwel hun inschrijving moeten aan
vragen bij de bovengehaalde Hoofdgroe-
peerine'.
De artikelen welke onder deze speciale
verdeeling vallen worden onttrekken aan
den verkoop met punten.
Door het Ministerie van Economische
Zaken zullen speciale bons of machtigin
gen ter beschikking van de rechthebben
de verbruikers worden gesteld. Alleen te
gen die bons mag verkocht worden.
De vrijheid van aankoop wordt aan den
verbruiker gewaarborgd, m.a.w. hij gaat
dus knopen bij om ’t even welken inge
schreven kleinhandelaar.
De kleinhandelaar is eveneens vrij in
de keuze van zijn leveranciers, niet de
minste druk mag cp den kleinhandelaar
worden uitgecefend.
Er zal getracht worden voor ieder arti
kel een eenheidsprijs te bepalen. In ieder
veval zal een vast bedrag als handelstce-
slag voor den kleinhandelaar worden voor
zien. De prijzen moeten natuurlijk streng
in acht genomen worden.
F,EN NIEUWE WIJZE
VAN RANTSOENEERING VAN ZEEP
EN WASCHMIDDELEN WORDT
EVENEENS VERWACHT
Volgens een rondschrijven aan de Ge-
meentebesturen, verschenen in het Staats
blad, mag men zich ook verwachten aan
wijzigingen inzake het toekennen van
zeepkaarten alsmede de regeling en de
distributie van de zeep cn andere wasch-
middelen.
De uitgave van bijzondere zeepzcgels
wordt eveneens voorzien.
lEBBBBBBBSSEüaSaBSSSSKBSEBU
Turkije kemt andermaal te worden ge
teisterd dcor een aardbeving. De stad
Adapazar werd naar verluidt volledig
verwoest. Te Geyva werd eek groote
schade aangericht. Naar verluidt zal deze
natuurramp aan 2.000 personen het leven
gekost hebben.
SS-F.K. Sedert twee dagen woedt in
el zijn verwoede onverbiddelijkheid de slag
bij Leningrad, Te allen prijze en zelfs r.en
koste van de ontzettendste verliezen aan
manschappen en materiaal, willen de Sov
jets de Duitsche omknelling over een breed
front doorbreken. Bij het Ladogameer zijn
hun plannen verijdeld geworden, en thans
willen zij op een andere plaats pogen een
bres in het Duitsche front te slaan.
Bij de puinen van de glasfabriek te N.
bekijken wij, van op een kleine hoogte, het
slagveld. Nieuwe Duitsche eenheden zijn zoo-
even naar voren opgerukt, om de Sovjets,
die over een korten afstand door de Duit
sche linies zijn geraakt en den rand van
het dorp M. hebben bezet, terug te slaan.
Vlak bij het dorpje, links van de plr J
waar wij ons bevinden, zijn de Duits
eenheden met den vijand aan den slag g(
raakt. Van belde zijden donderen artUicrii
granaatwerpers, flak- en pakgeschut. machi
negeweren en geweren, en dat alles vormt
een trommelvuur, zooals oude krijgers van
den vorigen wereldoorlog het wellicht nooit
hebben beleefd.
Vlak vóór ons ligt een uitgestrekt denne-
bosch, dat, zooals de talrijke overioopers
hebben verteld, belangrijke afdeelingen Sov-
jet-soldaten moet bergen. Plots zien we uit
de dennen twee grijze schaduwen opduiken.
Twee zware pantsers! Wij gelooven onze
eigen oogen niet. Zijn de Sovjet-pantsers
werkelijk zoo ver vooruitgedrongen, of zijn
het soms pantsereenheden van onze eigen
troepen? Opeens draait een van de twee
stalen kolossen zijn geschutstoren in onze
richting, en geen vijf sekonden later springt,
met een oorverdoovenden knal, een zware
pantsergranaat geen vijftig meter van ons
uiteen. Zoodus toch Sovjet-pantsers! Maar
pedocle, Licata. Syracuse, Torre-Annun
ziata, Battipaglia. Tientallen der aanval
lende toestellen werden neergeschoten.
Te Napels werden tot dusver bij lucht
aanvallen reeds 2.300 personen onder de
burgerbevolking gedood wijl meer dan
7 duizend andere gewond werden. Verder
werden er vernield; 22 kerken, een mu
seum, 10 scholen, een gevangenis voor
vrouwsn, 7 kindertehuizen en inrichtin
gen voor moeders, 10 historische paleizen,
en dies meer.
Van officieele zijde wordt een lijst van
de tot dusver bij vijandelijke bombarde
menten in Italië' getroffen kerken bekend
gemaakt. Het betreft hier 120 kerken,
waarvan alleen 29 te Genua, 22 te Napels,
27 te Palermo, 24 te Turijn, 5 te Catania,
5 te Milaan, 2 te Brindisi, 2 te Messina,
2 te Savona, 1 tó Trapani en 1 te Civita-
veccha.
Prins Umberto vertoefde verschillende
dagen in Calabrië waai- hij een aantal
door luchtaanvallen geteisterde lokalitei
ten heeft bezocht. Overal werd hem een
hartelijke ontvahgst door de bevolking
voorbehouden.
de Vereenigde Staten een vredelievende
macht. Voor het eerst werd het voorstel
om een kanaal te graven van den Atlan-
tische.n Oceaan naar den Stillen Oceaan
beredetwist. Natuurlijk beoogde men ten
dien tijde veel meer het aanleggen van
het kanaal in de Nicaragua dan te Pa
nama, maar de hegemonie van Groot-
Brittanië was op het Amerikaansche
vasteland nog zoo groot dat de Vereenig
de Staten zich zedelijk verplicht gevoel
den nog den raad van Groot-Brittanië
daaromtrent in te winnen en met dit een
principieel akkoord af te sluiten. Op 19
April 1850 werd het akkoord Clayton-
Bulwer geteekend dat vaststelde dat noch
de Vereenigde Staten noch Groot-Brit
tanië de uitsluitende kontrool zouden heb
ben van het Nicaragua-kanaal in kwestie.
Beide mogendheden mochten bovendien
ook niet maar eenige terreinwinst in cen
traal Amerika beoogen. Van politiek
standpunt uit was dus de kanaal-kwestie
opgelost op eene basis van gelijkberech
tiging voor beide belanghebbenden.
Maar de Burgeroorlog van 1861-1865
bracht veel verwarring bij in de voorheen
goede betrekkingen tusschen beide mo
gendheden. De Britsche genegenheid ging
in hoofdzaak naar de opstandige Zuider-
staten die in de eerste phase van den
strijd groote militaire suksessen oogst
ten, in zooverre dat men te Londen hun
overwinning wenschte. Een verklaring die
toen ter tijde Lord Salisbury, Staatsse-
kretaris aan het departement van Buiten-
landsche Zaken, aflegde, is kenschetsend
voor de Britsche openbare meening. De
vertegenwoordiger der Vereenigde Staten
had de houding van Groot-Brittanië ten
opzichte der Vereenigde Staten gelaakt
waarop Lord Salisbury antwoordde dat,
van zoohaast de Noorderstaten de over
winning
opinie te
zou.
Op het einde van den Burgeroorlog was
Groot-Brittanië bitter ontgoocheld toen
het zag dat de Vereenigde Staten aan
Rusland, voor 7.200.000 dollar, het schier
eiland Alaska kochten. Ook waren jaren
lange redetwisten noodig omtrent de juis
te afbakening der grenzen van Canada en
eerst in 1903 zouden deze uitgestippeld
worden.
In 1890 was de uitbating en de kolo
nisatie in het geheel genomen een vol
dongen feit voor de gebieden der Unie
van den eenen Oceaan naar den anderen.
Het was het begin van het imperialisme
van Noord-Amerika dat zich van het
vasteland thans in de Oceanen voort
plantte. De Hawaï-eilarden. definitief van
de Spanjaarden ontrukt, werden gean
nexeerd en van de Philippijnen maakten
ze zich eveneens meester. Groot-Britta-
nië, dat. zijn handen meer dan vol had in
den strijd in Soedan en in dezen tegen
de Boeren in Transvaal, stelde zich niet
te weer tegen deze innalming, integen
deel, het spoorde ze zelfs met welgevallen
aan.
Op het einde der vorige eeuw toonde
het probleem van hef Fanama-kanaal
duidelijk aan hoe sterk de Vereenigde
Staten geworden waren en in hoever
Groot-Brittanië verzwakt was in Ameri
ka. Op 18 Oktober 1901 zag Groot-Brit
tanië zich gedwongen het Hay-Paunefote
verdrag te aanvaarden. Dit verdrag ver
ving het Clayton-Bulwer verdrag en gaf
aan de- Vereenigde Staten het alleenrecht
van het aanleggen en het beheeren van
het Panamakanaal, waarvan de neutrali
teit verzekerd was. Spijts deze Britsche
rechtsafstand en zonder om te zien naar
de protestuitingen van Groot-Brittanië.
verkrachtten de Vereenigde Staten de
neutraliteits-bepalingen en versterkten
het kanaal.
De Oorlog van 1914-1918 bracht ander
maal een afeeteekende machtsaangroei-
ing voor de Vereenigde Staten ten koste
van Groot-Brittanië. Het verdrag van
Washington (1922) en van Londen (1930)
bracht de sterkte van de Amerikaansche
vloot gelijk aan de Britsche. Dit was het
einde van de Britsche overwegende heer-
schapnij ter zee.
Deze geschiedenis der betrekkingen tus
schen Engeland en Amerika toont ons,
over een tijdspanne van anderhalve eeuw,
het aanhoudend afnemen der Britsche
macht: het aanhoudend groeien van deze
der Vereenigde Staten ten koste van het
oude MoederlandOok het tegenwoor
dige o verhurenvan tal van Britsche
bases in de Atlantische Oceaan stelt een
nieuwe vermindering daar van de Britsche
heerschappij in de Nieuwe Wereld.
Naar KURT DITTRICH,
Gewesten in Duitschland evenals in de
bszette gebieden hebben andermaal zwaar
te lijden gehad onder Angelsaksische i
luchtaanvallen.
Zoo vielen In den nacht van 16 on 17
Juni Britsche bommenwerpers West-
Duitsch gebied aan en veroorzaakten,
vooral te Keulen, verliezen aan de bur
gerbevolking en schade aan gebouwen in
woonwijken. Te Keulen werden vier zie
kenhuizen en drie kerken getroffen. Zelf
den nacht werden cok storingsvluchten
ultgevoerd boven Noord-Duitschland. 14
der bommenwerpers werden neergeschoten
evenals vier andere boven de bezette ge
bieden.
In den nacht van 19 op 20 Juni werden
storingsvluchten boven het Westelijk
Rijksgebied uitgevoerd zonder dat bom
men geworpen werden, whl boven de be
zette gebieden 5 vliegtuigen neergeschoten
werden.
Zondag nacht hebben Angelsaksische
bommenwerpers, in een aanval uitgevoerd
in verschillende golven en welke 45 minu
ten duurde, de Fransche stad Le Creusot
aangevallen. Geen enkel punt der stad
bleef gespaard. Het groot ziekenhuis werd
half vernield, het moederhuis plat gelegd,
heele huizenblokken met den grond gelijk
gemaakt, geen enkele kerk bleef onbe
schadigd. Alhoewel de bevolking tijdig ge
alarmeerd werd, vielen er meer daii 400
dooden en 500 gewonden te betreuren. Het
feit dat alle bakkerijen buiten gebruik
werden gesteld door de bommen is de be
voorrading van de geteisterde bevolking
ten zeerste bemoeilijkt.
Wijl op 21 Juni slechts afzonderlijk
operéerende Angelsaksische vliegtuigen
vlogen boven het Rijksgebied, viel in den
daaropvolgenden nacht een sterke for
matie Britsche bommenwerpers West-
Duitschland aan. Bijzonderlijk te- Crefeld
werd groote schade o.an gebouwen aan
gebracht; talrijke huizenblokken en twee
ziekenhuizen werden verwoest. 44 der aan
vallende toestellen werden neergeschoten.
Den 22 Juni evenals den daaropvolgen
den nacht werden verscheidene hevige
luchtaanvallen uitgevoerd tegen steden
in West-Duitschland en in de bezette
Westelijke gebieden. Voornamelijk in de
woonwijken van Oberhausen en Mulheim
ontstond groote schade en leed de bevol
king zware verliezen. Bij al deze aan
vallen werden in totaal 92 Angelsaksische
toestellen neergeschoten, waaronder min
stens 75 viermotorige bommenwerpers.
Daartegenover verloren de Duitschers in
zelfde tijdspanne slechts 3 toestellen.
Het Duitsche luchtwanen liet zich ook
niet onbetuigd en voerde verschillende
aanvallen uit op Londen en andere doel
einden in Engeland. Aldus werd in den
nacht van 17 on 18 Juni een aanval met
bommen van zwaar kaliber uitgevoerd op
de haven van Portsmouth en andere doe
len in Zuid-Engeland. Twee nachten
daarna werden objectieven in het gebied
van Londen en aan de Engelsche Zuid
oostkust bestookt. In den nacht van 21
op 22 Juni waren de doelen van de Duit
sche luchtactie andermaal het Londensch
gebied en de Engelsche Zuidkust.
In den nacht van 22 op 23 Juni wer
den andermaal objectieven in Londen be
stookt.
In het zeegebied van Scheveningen
poogde een sterke formatie Britsche
vliegtuigen een Duitsch konvooi aan te
vallen. Zeven der aanvallende vliegtuigen
werden neergehaald en het konvooi be
reikte voltallig zijn bestemmingshaven.
Od het gansche Oostfront blijft een be
trekkelijke kalmte heerschen. Slechts lo
kale operaties met beperkte doeleinden
worden gemeld zoo van het front aan het
Koeban-bruggenhoofd als in de gebieden
van Sumy en Kirrow. Hier werden alle
Sovjet-aanvallen met bloedige verliezen
voor den aanvaller teruggeslagen.
Het Duitsche luchtwapen ging ander
zijds voort met het intensief bestoken van
verkeerswegen en -middelen alsmede van
fabrieken der Sovjets. Bij geleverde lucht
gevechten werden ook talrijke Sovjet-
vliegtuigen neergehaald. In het raam de
zer luclitoperaties werden: op 17 Juni 24
Sovjet-toestellen neergeschoten; op 18
Juni vier vrachtbooten met een gezamen
lijke scheepsruimte van 11.000 ton gekel
derd bij een luchtaanval op den Beneden-
Wolga, en werden er ook groote verwoes
tingen eangericht in fabrieken: den 19
Juni andermaal twee schepen van samen
11.000 ton gekelderd aan de monding van
de Wolga; den 20 Juni vier schepen ge
troffen in zelfde gebied wijl in het achter
land van Soviet-Rusland industrieinrich-
■tingen bestookt werden.
Aan het Visschersschiereiland werd ook
een vrachtboot door vliegtuigenbommen
getroffen.
Aanzienlijke
St Pieter. Paus!
Kunt ge dien ouden Vlaamschen Mis
dag laten voorbijgaan zonder na te den
ken?
Zonder te denken aan den Paus? Aan
den heiligen Vader, Pius XII?
En zonder te denken aan die opdracht
en die belofte? De opdracht: Gaat en
onderwijst»; de belofte: «Ik zal met u
zijn tot het einde der tijden
Dat is twintig eeuwen geschiedenis. Dat
is twintig eeuwen... werkelijkheid.
Maar velen nijpen hun oogen toe, om
niet te zien! om niet te moeten zien.
Zoovelen die vergeten dat het persoon
lijk leven van ieder geloovige tot les en
onderwijs moet dienen van zijn buren,
van de gemeenschap. Katholiek zijn in de
kerk en, buiten de kerk, doen lijk diege
nen die niet gelooven! Katholiek heeten
en den geld-duivel dienen? Als alle
noodlijdenden en dutsen eens zagen dat
er nog ware katholieken zijn!
En die belofte! Zoo dikwijls hebben
profeten en sterrekijkers het einde van.
de Kerk voorspeld. En er zijn zoovele
menschen die geloof hechten aan sterre-
ki.ikers en waarzeggerij; gemakkelijker
aan die voorspellingen geloof hechten dan
aan de woorden van den Heer.
Doen als Petrus!
Hoe het verloopen zou is bijzaak!
Wij hebben een opdracht handelt
als geloovigen!
Wij hebben een belofte, een goddelijke
belofte, uit den tijd van Petrus tot het
einde der tijden. BOER NELIS.
Aanzienlijke troepenbewegingen der
Sovjets wsrden vastgcsteld in het gebied
van Koersk.
De pauze houdt dus aan op het Oost
front, maar deze kan elk oogenblik ver
broken worden daar langs beide zijden
groote troepenmachten blijken te zijn ge
concentreerd en van beide zijden voorbe
reidselen schijnen te zijn getroffen zoo
in offensieven als in defensieven zin. Van
Duitsche zijde werden in ieder geval de
noodige versterkingen aangelegd om elke
aanvalspoging der Sovjets op te vangen
en te verijdelen. Steeds komen verster
kingen aan. stroomen de wapens toe en
wordt de motorisatie zoo doorgedreven dat
men wellicht spreken mag van een front
op wielen.
Met vasten voet wacht de Duitsche le
gerleiding de aanvallen van den vijand
af en is er van overtuigd dat zij zullen
breken on den onwrikbaren muur der
Duitsche legers.
Intusschen duurt de oorlog tusschen
Duitschland en de Sovjet-Unie sedert
Dinsdag jl. reeds sedert twee jaar. Op dit
oogenblik is nog niet met zekerheid te
zeggen hoe die oorlog zich verder ont
wikkelen zal en welke de definitieve uit
slag erven zijn zal.
Zoo juist wordt van Duitsche zijde een
balans van de verliezen van de Sovjetle-
cers meegedeelö. Hieruit blijkt dat de
Russen zoowat 20 millioen hebben ver
leren aan dootien. gewonden en vermis
ten en dat bovendien 50.000 kanonnen,
meer dan 40.000 vliegtuigen en mmstens
36.000 pantserwagens werden vernietigd.
Wie der beide tegenstrevers, de Duit
schers of de Pussen, het offensief op het
Oostèlijk front zal hervatten, blijft nov
een vraagstuk, dat wellicht binnen kort
za! worden cngelost. Van Duitsche ziide
wordt het intusschen zoo voorgesteld dat
een Russisch offensief mag worden ver
wacht.
en te verkrijgen
1 velen van die
stoere landenaars waren op dat oogenblik
zoo bleek, zoo wit van aandoening, als de
witte toog van den Paus.
Ik droome niet, maar ik denk na. ’t Is
Immers Dinsdag 29 Juni: Het feest van
St Pieter en St Paulus.
lijke verbetering van de kwaliteit van de
duikbooten en een vergrootlng van de
gevechtswaarde. Met een minimum aan
arbeidskrachten en materieel worden
thans op alle Duitsche werven meer en
betere duikbooten gebouwd.
Volgens Duitsche militaire kringen be
zitten de landlngsbooten waarvan de
Britten thans gebruik maken in de Mid-
Z.j, een geringe tonnenmaat
•oote beweeglijkheid, zoodat zij
aan de bommen kunnen ont-
ie booten zijn meestendeels 50
raagt 300
VOOR BERICHTEN: j
(3 regtls} 8 fr.\
sdr. t. trureele iZ /rA
meer: 2 fr.) i
minimum 15 fr.'
rouwberteMen: per regel 2 fr.'
nieuws: per regel 3 fr..
Andere aankondigingen: prijs op vraag..
worden aanvaard tot
middag.
Abonnementsprijs tot Nieuwjaar:
Voor Belgie Fr. 20,25.
Voor Frankrijk Belg. Fr. 27,00.
Tijdens de rouwplechtigheden van de
slachtoffers van den Britschen terreur-
aanval op Wuppertal hield Dr Goebbels
er een groote rede.
Na zijn fiere bewonclerinj
uitgedrukt over de houding
der door de terreuraanvaliL...
steden, die niettegenstaande haar woon
huizen ziet plat liggen er toch den moed
inhoudt en voort alle kraohten samen
bundelt opdat de eindoverwinning zou
worden behaald, verklaarde de Rijk
nister o.m. nog het volgende:
j Eens zal de dag komen dat wij
aanklager voor het wereldgeweten. Ik be
schuldig een vijand, die zich met zijn
brutale luchtterrèur niets anders tot doel
gesteld heeft dan. een weërlpoze burgerbe
volking to doen lijden en haar te overstel
pen met barbaarschheid, pijn en dood,
om haar daardoor tot verraad tegenover
haar natie te dwingen.
De vijand weet heel goed dat de be
schadigingen die hij aan onze wapen- cn
oorlogsindustrie kan aanrichten, enkel
van betrekkelijke waarde zijn. Daarom
gaat het hem ook heelemaal niet. Het
komt er voor alles op aan, de weerlooze
burgerbevolking te martelen, dood en ver
derf te zaaien in hun huizen en wonin
gen, en op deze wijze te beproeven het
Duitsche oorlogsmoreel te breken. Hierin
ziet hij den laatsten uitweg van zijn ho-
peloozc oorlogvoering, talrijke vermoerde
vrouwen, grijsaards cn kinderen leggen
weder getuigenis af voor de Anglo-Ame-
rikaansche ploetokratieën. Zij verheffen
met mij de aanklacht tegen een oorlog
voering die alle menschelijkheid tart.
Het is doorgaans niet de gewoonte, aan
open graven het woord aan den haat te
geven. De dood heeft meestal naast het
leed dat hij brengt, iets verzoenends over
zich. In dit geval echter schreeuwt hij
om vergelding. Want de dooden, die wij
heden plechtig herdenken, zijn ten offer
gevallen aan een. koud, berekend cynisme
van den vijand. Dit cynisme zal eerst
dan een einde vinden, wanneer het door
pijnlijke steeds herhaalde tegenslagen
wordt neergeslagen.
Het Duitsche volk belooft door mijn
mond aan onze dooden, dat wij hun offer
in dezen zin verstaan en het derhalve
ook niet tot niets gediend heeft. Eens zal
het uur komen dat wij terreur dcor tegen-
terreur breken. De vijand pleegt geweld
daad op gewelddaad en maakt daarmede
een bloedige rekening op, die op een ze
keren dag zal vereffend worden.
Het A.N.P. meldt uit Berlijn:
Onder den titel Mesr en betere duik
booten publiceeren eenige Duitsche bla
den een artikel, waarin een aantal aan
duidingen wordt gegeven over de uitbrei
ding van de Duitsche duikbootproductie.
Men slaagde er in een groot aantal
vereenvoudigingen en materiaalbesparin-
gen bij den duikbootbouw te bereiken,
hetgeen uitermate moeilijk was, daar de
duikbooten juist met de grootste zorg
vuldigheid gebouwd worden, omdat zij in
staat mceten zijn zeer lange reizen te
maken. Deze taak kon men echter tot
een bevredigende oplossing brengen en
zoo bouwt men cp het oogenblik 1
de types der duikbooten met 50 pet. min-
aiuminium dan vroeger* het geval was.
Hiermede gepaard ging
f
Reizen gaat niet meer! Over bergen en
dalen? Een droom!
En toch kunnen we reizen, kunnen we
met onze gedachten reizen door het ver
leden, over de bergen van negentien
eeuwen geschiedenis; kunnen we met on
ze gedachten naar Rome reizen, naar
Petrus, naar Pius XII.
Petrus, de visscher! met zijn hert op
zijn hand, al koekedeeg, maar onbeholpen,
ongesnoekt.
Paulus, al vuur en vlam!
Petrus, met de sleutels van den hemel
in de hand, Paulus met het zweerd. Zoo
staan ze in zoovele parochiekerken van
Vlaanderen.
Beide werden door Christus zelf onder
handen genomen; de een wat ruwer dan
de andere, want bij Paulus kwam er zelfs
donder en bliksem bij te pas. Maar hoe
kwamen ze dan beide uit die handen? Die
visscher en die wever, die de moerpilaren
werden van de Katholieke Kerk!
Te Rome- landde Petrus aan, te Rome
waar de goddelijke keizer woonde. Een
open strijd tusschen den keizer en dien
visscher die zelfs zijn visscherstuig had
t’huisgelaten. Jawel, ook Paulus, die na
genoeg het heele Romeinsche Rijk had
doorkruist, kwam te Rome in de... gevan
genis te recht. Een epen strijd? Hoe kon
van strijd spraak zijn?
Nu gaan de bedevaarders en de toeris
ten het Coliseum bezoeken, waar zoovele
christenen, onder de oogen van duizen
den toeschouwers, den marteldood stier
ven;
nu gaan bedevaarders en toeristen de
katacomben bezoeken waar duizenden
martelaars begraven werden.
Coliseum en Katacomben dit was het
eerste resultaat van dien open strijd:
waarin cok Petrus onder ging en stierf
aan ’t kruis, waarin Paulus onder ging en
BBaBa3BEBiaCB393nMBBBSB!3SISnOIBBBB9KaieBSi!SBHaaaHBBUnfflaK3
Ben dag, op dewelke een jaar geleden de verbondene Duitsche en Roemeensehe
troepen na narden aanval Sebastopol op de Russen veroverden, bezocht de Roe-
meensche Maarschalk Antoneseu liet slagveld. Hierboven zien we de Maarschalk
toet zijne begeleiding op de hoogte van Sebastopol van waaruit gansch de stad
in overzicht kan genomen worden.
Nog steeds verblijft te Rome de Paus,
de man. die den visschers-ring draagt.
Want die visschersring is evengoed als de
driedubbele kroon het kenteeken van den
Paus.
HOE het zou verloopen, daar heeft
Petrus geen oogenblik aan gedacht. Hij
had zijn opdracht ontvangen, hij wist
wie hem die opdracht gegeven had, als
visscher stak hij van wal, alle zeilen uit,
liik .dien dag dat dc Heer hem bevel gaf
uit te varen en te visschen. De heele
nacht lagen we uit en konden geen... ple-
termanneke bovenkrijgen, maar op uw
bevel vaar ik toch uit- en zal de netten
uitgooienPetrus wist wat er dan ge
beurd was. Zoo ging hij nu, op menschen
visschen, vertrouwend op den Meester.
En daar was benevens die opdracht, een
belofte: Ik zal met u zijn tot het einde
der tijden.
Aan die opdracht en die belofte had
Petrus genoeg. Hoe het hem verliep was
bijzaak. Zoo groette Petrus blijmoedig het
kiuis dat hem hei lot van den Meester
zou laten deelen. Hij had zijn taak ver
vuld. De Meester wist hoe zou Petrus
het ooit hebben vermoed! dat in volle
twintigste eeuw de St-Pieterskerk de stad
van Nero zou beheerschen!
knielde om den slag van het zweerd te
ontvangen.
Maar bedevaarders en toeristen bezoe
ken de St-Pieterskerk te Rome en bezoe
ken St-Pauluskerk. En de geloovigen
knielen op het graf van de apostelen; en
smeeken hun voorspraak af.
Open strijd? Te Rome herstelde
dellandsche Zee, een
en een groote lz<
gemakkelijk aan de bommen kunnen ont
komen. Die IzVCMCU SOJ2A XUCCOVCJLC..
meter lang. Hun tonnemaat bedra:
ton. Zij kunnen, aan boord nemen 5
wagens cf 600 man. De eigenlijke lan-
dingsschepen bezitten een tonnenmaat
van 3000 ton. Zij zijn zoo gebouwd dat
zij zware tanks en gemotoriseerde een
heden kunnen vervoenn. Zij bezitten
ook een lengte van 400 meter cn kunnen
landlngsbootjes vervoeren.
Een en ander.
In de Amerikaansche koolmijnen
zijn groote stakingen ui «gebroken, om
trent een loonskwestie. Ongeveer 600.000
mijnwerkers zijn bij de staking betrok-
kan. Ook de arbeiders van vier Ford
fabrieken hebben het werk stilgelegd.
Woensdag jl. bleek de krisis voorioopig
te zijn opgc-lost en werd aan de mijnwer
kers door hun syndikaatleider order ge
geven het werk te hervatten tot den 31
Oktober e.k. op voorwaarde dat de kool
mijnen voort onder staatskontrole wor
den uitgebaat. Intusschen had ook Roo
sevelt gedreigd tusschenbeide te komen
en de stakers in het leger te doen opne
men.
Te Detroit, U.S.A., hadden erge on
lusten plaats tusschen blanken en negers,
bij zooverre dat de politie en de troe
pen tusschenkwamen. President Roose
velt richtte een oproep tot de bevolking
van de stad om terug tot kalmte te ko
men. Bij de onlusten vonden 23 perso
nen den dood, meestal negers die vielen
bij een botsing met de politie.
De Britsche Konmg, George VI,
bracht een bezoek aan Noord-Afrika waar
hij de Britsche en Amerikaansche troe
pen schouwde. Kaar een telegram uit La
Liena kwam hij op 18 Juni te Gibraltar
tos.
Naar het schijnt blijken Giraud en
De Gaulle thans terug verzoend. Volgens
Reuter zouden de geallieerden tusschen-
gekomen zijn inzake de crisis welke tus
schen belde Fransche ex-generaals be
stond.
stond. Giraud en De Gaulle zouden hun
respectievelijke troepen blijven aanvoe
ren, tot deze m een enkel leger versmol-
t2‘M w orden.
De BritscSie Labourpartij wees an
dermaal de aansluiting der kommunisti-
sche partij af.
In Nederland werden de lichtingen
1923 en 1924 ongeroepen voor arbeids
dienst in Duitschland.
De onafhankelijkheidsverklaring van
de Philippijnen vanwege Japan wordt
voorbereid en verwacht voor het volgende
jaar.
In Bulgarije worden woekeraars aan
een schandpaal in het openbaar vastge
bonden.
In Duitschland werd een verhooging
van het brood- en het boterrantsoen voor
zien.
Maarschalk Wavell word benoemd
tot vice-koning van Indië. Generaal
Auchinleck volgt hem cp als opperbevel
hebber in Indië.
De Turksche Minister-President be
toogde in een rede dat Turkije den cor-
ig als een heuvel beschouwt en alle mo-
èiijke pogingen doen zal cm buiten den
jrlog te blijven.
Sandra Boce, die strijdt voor de vrij
heid in Indië, is in Japan toegekomen.
In een rede verklaarde hij dan Indië’s
uur thans gekomen is en riep hij de In
diërs op tot gewapend verzet.
In de bergen van Montenegro wer
den aanzienlijke benden cmsingéld en
vernietigd door Duitsch, Italiaansche,
Bulgaarsche en Kroatische troepen.
In Italië werd de algemeene arbeids
plicht ingevoerd voor alle mannen gebo
ren tusschen 1907 tot 1925 en alle vrou
wen van de jaargangen 1919 tot 1925.
Generaal Nogues, oud-president-ge-
neraal van Fransch Marokko, kwam te
Lissabon in Portugal toe.
Turksche militairen zullen een stu
diereis maken in Duitschland.
Massieve Engelsche troepenconcen-
NIEUWE AARDAPPELEN
VANAF 26 JUNI
350 Gram per dag aan 2,85 fr. per kilo.
Met den aanvang van de nieuwe rant-
soeneeringsperiode beginnende op 26 Juni
zullen nieuwe aardappelen worden be
deeld, op basis van 350 gram per deel-
zegel Nr 20.
De maximumprijzen van de vroege
aardappelen door den verbouwer af gele
verd tusschen den 21 Juni en 27 Juni 1943
zijn als volgt vasteesteld per 100 kgr.
goede gezonae handelswaar:
Prijs te betalen aan verbouwer, voor
waar geleverd op de dichtstbijgelegen ver
zamelplaats: 225 fr.
Verkoopprijs van den groothandelaar,
voor waar geleverd vrachtvrij magazijn
kleinhandelaar: 267,25 fr.
Verkoopprijs van den kleinhandelaar
aan verbruiker: 285 fr.
Zooals reeds gemeld werd het roeien
van vroege aardappelen toegelaten voor
de streek van Mechelen vanaf den 21
Juni jl. en voor de overige gebieden van
het land vanaf den 28 Juni.
Zoo de kleinhandelaars vroege aard
appelen ontvingen voor den aanvang van
de nieuwe rantsoeneeringsperiode werd
het hen toegelaten deze aardappelen aan
hun ingeschreven klanten te ve-rdeelen
in ruil van de rantsoenzegels geldig veer
het tijdperk ingaande op 26 Juni, op basis
van 350 gram per deelzegel Nr 20.
ONZE VETVOORZIENTNG VERBETERD
DANK DE KOOLZAADTEELT
Het boterrantsoen vermoedelijk op 400 gr.
gebracht vanaf de nieuwe rantsoenecrings-
periode.
In Volk cn Bodem is een artikel ver
schenen waarin gewezen wordt op den
gunstigen weerslag van de koolzaadteelt
op onze vetvoorziening en cp het onzin
nige van de propaganda welke gevoerd
wordt tegen deze teelt, cok cp het mis
dadige van de bedreigingen welke in ze
kere gedeelten van het land geuit worden
tegen verbouwers van koolzaad of van
het vernietigen van koolzaadvelden.
Alleen door de koolzaadteelt kon ver
holpen worden aan den hacheiijken toe
stand inzake de vetvoorziening van ons
land.
Dank de vooruitzichten gesteld door de
koolzaadteelt kon het boterrantsoen in de
laatste tijden behouden worden op 350 gr.
boter per rantsocneeringstijdperk. Ver
mits uit koolzaad margarine zal kunnen
gewonnen worden voor den aanstaanden
Winter is het niet moer van zoo groote
noodzakelijkheid boter te stockeeren in
zelfde verhouding als verleden jaar, zoo-
dat er meer kan bedeeld worden. Aldus
wordt door bedoeld blad een bedeeling
van 400 gram boter in het vooruitzicht
gesteld voor het rantsceneeringstijdperk
ingaande met 26 Juni.
VERVANGING VAN DE BIJZONDERE
BROOD-, MARGARINE- EN VLEESCH-
ZEGELS
Vanaf 16 Juli zullen aan de arbeiders
bijzondere zegels van een nieuwe type
worden overhandigd voor het bijrantscen
dat hen als handarbeiders verleend wordt.
De bijzondere zegels Nis 1. 3 rn 10
(type F), welke thans verstrekt worden
aan de handarbeiders, blijven geldig tot
25 Juli e. k.
De werkgevers zullen op 15 Juli e.k. de
loopende rekeningen mosten afsluiten en
alle onbenuttigde zegels moeten terug in
geleverd worden.
Vanaf 16 Juli zullen zegels v?n het
nieuwe type moetex verstrekt worden.
een zekere oppervlakte
landbouwgrond (bijv, een werkman die
in de industrie cf voor de regie arbeidt
en in zijn vrije uren vader of moeder op
den. akker bijstaat; c) man wier vrouw
ziek is; d) vader met een gezin met drie
kinderen of moer; e) oudste van een
gezin waarvan vader cn moeder overleden
zijn; f) een aanstaande geboorte in het
gezin kan aanleiding geven tot uitstel
van eenige maanden; g) oorlogsweezen
of weezen van burgerlijke slachtoffers.
2. Bedrijfsredenen: Landbouwer zijn of
arbeiden voor een voedingsnijverheid.
Hiervoor mcA op volgende wijze wor
den te werk gegaan:
1. De opgeroepone moet zich aanmelden
op de Duitsche Werbestelle met een ge
tuigschrift van zijn gemeentebestuur, be
vestigende o'at de ingeroepen redenen
werkelijk bestaan. (Ingeval hij landbou
wer is, doet hij best cok zijn teeltplan
voor te leggen)2. Indien de Werbestelle
geen vrijheid verleent, kan. de belangheb-
.-1
Door het Verdrag van Parijs van 2 Sep
tember 1783 had Groot-Brittanië de on
afhankelijkheid zijner 13 kolonies van
Noord-Amerika erkend en stond het la
ter aan dezen nieuwen federalen staat
het in 1763 door Frankrijk hem overge
maakte hinterland tot aan de Mississipi
af. Canada echter behield het. zoodat
dank zij deze bezitting alsmede de Oost-
Indlsche kolonies, Groot-Brittanië toch
nog zijn koloniale macht behield op het
Amerikaansche vasteland.
Deze 13 Staten die zich op 4 Juli 1776
onafhankelijk verklaard hadden, betitel
den zich als Vereenigde Staten van
Amerika en dergelijke benaming stemde
tenvolle overeen met de vaste begeerte
tot verdere expansie, wat In den loop der
19° eeuw zou verwezenlijkt worden. Ne
vens dit Britsch Imperium groeide dus
een Amerlkaansch Imperium, beide At
lantisch van oorsprong, doch met dit ver
schil dat het Britsch Imperium verspreid
lag over de gansche wereld, zonder orga
nische verbindingen dus, dewijl de Ver
eenigde Staten van Amerika zich ontwik
kelden onder den vorm van een vaste
land.
Maar Groot-Brittanië bleef in werke
lijkheid en spijts alle opheffing der po
litieke banden toch steeds het Moeder
land De Amerikanen getuigden zelf dat
«de bijbel en het gemeenerecht hen ge
meenschappelijk waren met het moeder
land Alle ekonomische betrekkingen
bleven in den beginne natuurlijk heel
verwant. De Vereenigde Staten, in wor
ding. deden bijna uitsluitend zaken met
Groot-Brittanië zoodat Pitt de Jongere,
seffens na het Verdrag van Parijs, zelfs
ijverige pogingen deed om de ekonomische
betrekkingen te ontwikkelen en dit voor
zooveel mogelijk on langen termijn. Pitt
legde op het Lagerhuis een ontwerp neei-
dat den vrijhandel voorzag met de Ver
eenigde Staten; maar het Lagerhuis nam
het ontwerp niet aan. De Vereenigde
Staten gingen alsdan over tot een be-
schermingspolitiek die ook van toepas
sing kwam op den handel met Groot-
Brittanië. Dit was de eerste stap naar de
ekonomische onafhankelijkheid der Ver
eenigde Staten.
In 1803 boekte de jonge Noord-Ameri
kaansche Republiek een belangrijke ter
reinwinst, wat Groot-Brittanië maar met
slecht oog aanzag. President Jefferson
kocht immers aan Frankrijk voor de be
lachelijke som van 15 millioen dollar,
Louisiana, t.t.z. gansch het gebied gelegen
ten Westen van den Mississipistroom tot
aan ’t Rotsgebergte. Later brachten de Na
poleontische oorlogen de Vereenigde Staten
in een geschil met Frankrijk en Groot-
Brittanië. In 1807 riep President Jeffer
son een algemeen embargo uit dat zich
in 1809 beperkte tot een handelsverbod
met de oorlogvoerende landen. Jefferson’s
onvolger. paste met een bi’zondere ge
strengheid deze maatregelen toe voor zoo
ver Groot-Brittanië volhardde in zijn po
litiek die den Amerikaanschen handel
heel nadeelig was. Het resultaat liet niet
lang op zich wachten: in 1812 ontstond
een openbaar geschil met gevolg dat de
Vereenigde Staten aan Groot-Brittanië
den oorlog verklaarde». Kansrijk was de
ze oorlog in den beginne voor Amerika
niet dat in zijn opzet om Canada te ver
overen mislukte; den 25 Oogst 1814 be
zetten de Engelschen Washington en ver
nielden er al de openbare gebouwen.
Maar in het vervolg deed de toestand
voor de Amerikanen zich gunstiger voor.
Een verdrag in hetwelk de Britten de dcor
hen vroegerveroverde gebieden terugga
ven werd op 24 December 1814 geteekend.
De Amerikanen beloofden af te zien van
alle neger-uitbuiterii en aktief op te tre
den tegen den. slavenhandel. In 1815 kon
dan vérder nog een verdrag afgesloten
worden dat gelijke rechten bijbracht zoo-
wel voor Groot-Brittanië als voor de Ver
eenigde Staten.
Een periode van Anslo-Amerikaansche
eenheid was daar het logisch gevolg van.
Ondertusschen steunde de politiek der
twee mogendheden de onafhankelijksaktie
der Zuid-Amerikaansche kolonies in den
strijd tegen Spanje. Natuurlijk verwacht
ten beiden v’t deze medewerking ekono
mische voordfeelen zoohaast Zuid-Ameri-
ka niet meer gesloten zou worden voor de
wereldmarkt door het har.delsmonopolium
van Snanje.
De beroemde leer van President Monroë.
door hem in 1823 verkondigd, was niet
gericht tegen de Britsche ijverzucht maar
wel tegen de bedreiging van een Russische
indringing in den Stillen Oceaan op de
kiwten van Alaska.
Rond de jaren 1850. nadat ze van Mexi- -- --
co California gekregen hadden, werden in Les Nouvelles Continentaies
«BlflB3SBBBBBBBSBBBBBBBBBBBBIBnaQSBBfflBBBBSeBBBSBBBB9BlBana3
.ig te hebben
der bevolking
:en, geteisterde
huizen ziet plat liggen er toch den moed
it de eindoverwinni:
I, V Cl AICIlI i. Um g
het volgende:
J ons
kunnen cn zullen wreken. Ik sta hier als
i
