DE OORLOGSTOESTAND
Bekendmakingen
SICILIË,
IN ONS LAND
Officieele Berichten en Besluiten
Waarom niet overal?
roemrijk Eiland
een
Kroniek
der Bevoorrading
XXIV IJZERBEDEVAART
'1^
DE TOESTAND IN ITALIË
KATHOLIEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD. WEEKBLAD. - 0,75 Fr.
ra
Vlaanderen herdenkt zijn Dooden op 22 Oogst 1943
KB
is OOSTUITGAVE
is WESTUITGAVE
NAKLANK VAN DEN GEWA-
PENDEN OVERVAL TE HEVER
Gendarmes veroordeeld.
DE REIS VAN CHURCHILL
NAAR CANADA
DE ITALIAANSCHE REGEE-
RING VERKLAART ROME
TOT OPEN STAD
DE STERKTE DER ENGELSCH-
AMERIKAANSCHE STRIJD
KRACHTEN OP SICILIË
g ZATERDAG 21 AUG. 1943. g
TWEE OOSTENDSCHE
VISSCrit-KStsuuiEN VEfOjAAN
IN HET VERRE OOSTEN
flHBaaaEaatBasaHBBiaMflflBBaeB
MBBQHBanBaBSBBBBaBaaBBBaBBBflMIBflmHMBlKBaBBBBBBBBBBBBflflB
LU UIT AFWEERGESCHUT BESCHERMT DE OPMARSCH-
BANEN UP HE 1 OOSTFRONT
saaaBssaasaBaaxaKBsasiiaaHasa
MISLUKTE AANSLAG
TE MOESKROEN
V IN HET WESTEN
OP HET OOSTELIJK FRONT
A
VERKENNERS TREKKEN DOOK EIGENE DRAADVER-
SPERRING
fctcld om uvt bevoorradingsverkeer i. beschermen.
GEBIED DER
MIDDELLANDSCHE ZEE*
DE PDPERINGE
om hun
het
n
-
ieu wordeib
8 fr.
12 /r
15 fr.
3 ,Tr
•g
N
tMWiWMaaMEEiM8EgiE3i5
ABONNEMENTSPRIJS 1943:
1 Jaar in Belgie Fr. 35
3 Maanden Fr. 9
6 MaandenFr. 18
1 Jaar in Frankrijk Belg. Fr. 52
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten (3 regels)
Kleine berichten adr. t. bureele
(voor ieder regel meer: 2 fr.)
Rouwberichten: minimu m
Groote rouwberichten: per regel
Ber. in lokaal nieuws: per rep,el
Andere aankondigingen: prijs op vraag.i
Aankondigingen worden aanvaard tot i
den Donderdag middag. i j
Abonnementsprijs tot Nieuwjaar:
Voor Belgie Fr. 14,25. I
Voor Frankrijk Belg- Fr. 19,00. j
Op den Heer Marcel Pauwels, schepen
te Moeskroen, werd door twee jongelieden
gevuurd toen hij zijn woning verliet. De
schepen werd niet getroffen maar hij iiet
zich vallen en gebaarde dood te zijn. De
aanvallers maakten zich meester van de
tasch welke de H. Pauwels droeg en wis
ten ermede de vlucht te nemen.
15 uur: Spreker: Joris de Burghgrave.
DE RADIOUITZENDING der 24» Ijzer
bedevaart, op Zondag 22 Augustus e. k.,
meest door onvoorziene omstandigheden
vervroegd worden en zal door Zender
Brussel, Vlaamsche golflengte te 19.15 u,
(tot 20 u.) uitgezonden worden.
tssaasaHscaaaHBigsHBiaaMMaiaa
Op 25 Juli jl. werd te Hever een auto,
wei~>a iaiwsociizegeiola<.en vervoerde en
uoor een aanou gendarmes vergezeld was,
acor oanuiSvci «egengenouaen en over
meesterd.
in den volgenden nacht werd eveneens
een overval gepieega op ae rijkswacnt-
kazerne te Leuven waar de oandieten
eveneens rantsoenaegels roofden.
Door de Militaire Overneid werden in
verband hiermeae een 15-tal gendarmes
aangehouden. Wegens tekortkoming aan
hun plichten werd thans een opperwacht
meester, aanvoerder van de begeleidende
gendarmes, tot 3 jaar gevang veroordeeld.
Zes wachtmeesters kregen 1 jaar, jongere
gendarmes kregen 3 tot 5 maanden op
sluiting. Vier aer aangehoudenen werden
vrijgesproken.
gekelderd of beschadigd werden en tal
rijke begeleidende vliegtuigen neerge
haald. De tweede slag werd geleverd bij
het eiland Batukai waar 1 groote kruiser
en een transportschip gekelderd werden
en andere schepen beschadigd.
Churchill is dus andermaal naar Noord-
Amerika getrokken om er besprekingen
te voeren en er President Rcosevelt te
ontmoeten.
Na zijn aankomst in Canada had een
gemeenschappelijke zitting plaats van het
Engelseh en Kanadeesch oorlogskabinet.
Op 11 Augustus vertrok Churchill naar
de V. S. van Amerika. Bil New-York had
hii een ontmoeting m:t President Roose
velt. in Hyde Park. Dit bezoek van Chur
chill aan President Roosevelt duurde drie
dagen waarna de Britsche premier terug
naar Quebec, in Canada, afrekrte.
Naar verluidt loepen deze besprekingen
tusschen Churchill en Roosevelt alsmede
deze onder de verschillende legerstaven
over militaire problema’s, inzondrrliik
wat betreft een aktie tegen het Euro-
pejsch kontlnent, wat eron zou wijzen
dat beslissende gebeurtenissen zouden
mogen worden verwacht waarbij Italië,
den Balkan en West-Europa zouden wor
den betrokken.
Op te merken valt dat Moskou op deze
conferentie niet vertegenwoordigd is. Wel
werd verklaard dat Moskou steeds op de
hoogte zou worden gehouden van de ge
nomen besprekingen en besluiten.
Er is ook spraak van een megelijke reis
van Eden en Huil naai- Moskou, na afloop
van de conferentie van Quebec.
Woensdag werd nog medegedeeld dat
Roosevelt te Quebec was aangekomen.
Italiaansche oorlogsbodems die na
men droegen welke betrek hadden op de
fascistische beweging werden herdoopt.
De benoeming van een vereffenaar
van het fascistisch bezit in Italië zou na
kend zijn. Een onderzoek zal worden in
gesteld naar den staat van fortuin van
alle fascisten die een belangrijk ambt
hebben vervuld. Alle goederen verworven
tijdens de uitvoering van dit ambt zullen
veerden in beslag genomen.
Verscheidene nrefekten werden af
gesteld en vervangen.
Een der moordenaars van Matteoti
werd aangehouden. Hij was in het bezit
van 8 valsehe identiteitskaarten en van
250.000 lire. Deze persoon, zekere Dumini,
had reeds 8 jaar uitgezeten voor deze
misdaad die destijds zooveel stof opjoeg.
Hii had zich daarna in Cyrenaïka ge
vestigd maar was voor de Britten moeten
gaan vluchten.
X.
De geallieerden weigeren zulks
te erkennen.
Op 14 Aug. jl. werd medegedeeld dat
de italiaansche Regeering besloten had
Rome tot open staa te- verklaren, en dat
de noodige maatregelen in dezen zin ge
nomen werden.
Van Britsche en Amerikaansche zijde
werd daarna verklaard dat de geallieer
den weigerden zulks te erkennen.
Op 17 Aug. werd vervolgens uit Rome
medegedeeld dat de Italiaansche Regee
ring, gezien er geen concrete bepaling
bestaat inzake de verklaring van een stad
tot open stad, de voorwaarden had ge
vraagd opdat de Angelsaksers Rome tot
open stad zouden erkennen.
Volgens Berlijn worden de Engelsch-
Amerikaansohe strijdkrachten, welke aan
den veldtocht op Silicië deelnamen, ge
schat op 6 pantserdivisies, 4 pantserbri-
gades, 18 infanteriedivisies, een divisie
marine-fuseliers en 2 divisies valscherm
springers. De Angelsaksische luchtmacht
stelde in lijn 1600 jagers, 659 tweemoto-
rige en 350 viermotorige Vliegtuigen en
800 bijzondere toestellen. De vloot bestond
uit 6 slagschepen, 2 vliegtuigmoehersche
pen, 20 kruisers, 85 destroyers en tallooze
transportschepen.
Een en ander.
Te Tokio verklaarde de -woordvoer
der der Japansche Regeering dat de bases
van het pakt der drie mogendheden on-
veranderlijk blijven. Er heeischt volledi
ge overeenstemming tusschen Duitsch-
land, .Italië en Japan.
In Japan verbouwen de Japanners
thans ook aardappelen, ten einde het
rijs_trantsoen aan te vullen, zoodat de
Japanners thans ook kennis maken met
de aardappel.
Hongarije werd door vijandelijke
vliegtuigen overvlogen.
De gewezen Franeche Minister van
Binnehlandsche Zaken, Pucheu, werd op
bevel van het dissidentencomité in Ma
rokko aangehouden.
--Een Angelsaksische luchtaanval op
Vlissingen kostte de burgerbevolking 33
dooden en een vrij groot getal gewonden.
Noorwegen werd in staat van oorlog
verklaard. Alle Noorsche officieren moc-
ten terug in krijgsgevangenschap.
S 40= JAAR. - Nr 34.
NAAR EEN NIEUWE BEDEELING
DER ROOKWAREN
Naar verluidt zal binnen kort, op een
datum welke echter neg niet bepaald is,
tot een nieuwe regeling worden overge
gaan van de bedeeling van rookwaren.
Volgens de nieuwe ontworpen regeling
zenden alleen de mannen van ten minste
18 jaar aanspraak kunnen maken op een
puntsnkaart voor rookwaren, waarvan
elke maand 120 punten geldig zouden
zijn.
Voer de verschillende tabakspr&ducten
zou de volgende punten waarde worden
vastgesteld: één gr. tabak, 1 p.; één siga
ret, 1 p.één sigaartje. 2 p.; één sigaar
5 p. féén gr. pruimtabak, 1/2 p. Dit be-
teete dat men per maand recht zeu
hebben op 120 gr. tabak of 120 sigaret
ten of 60 sigaartjes cf 24 sigaren of 240 gr.
pruimtabak. Hei zou den verbruiker vrij
staan al zijn punten aan één artikel te
besteden ofwel twee of meer producten
aan te koopen.
De dames zouden van alle verstrekking
van rookwaren worden uitgesloten.
De nieuwe tabakskaarten zullen ver-
moedelijk 3 maanden geldig blijven.
DE BEDEELING
VAN LAMPPLTKULEUM
Voor de maand Augustus 1943, geeft elk
zegel met ue vermelamg 40 a 8 reent op
1 liter lamppetroleum, voor huishoudelijk
gebruik:
\oor de maand Augustus 1943. geeft elk
zegel met ae vermelamg 40 B 8 recht op
1 liter lamppetroleum voor huishou
delijk gebruik:
Voor de maand Augustus 1943, geeft elk
zegel met de vermelaing 40 C 7 recht op
5?J liter lamppetroleum voor huishoude
lijk gebruik;
Vcór de maand Augustus 1943, geeft elk
zegel met de vermelaing' 40 D 1 recht cp
1 liter lamppetroleum voor huishoudelijk
gebruik.
UIT HET VERORDNUNGSBLATT
BRUSSEL, 11 Aug. Het Verord-
nungsblattnr 106 van 9 Aug. 1943 publi
ceert o. m.:
1) Een verordening van 30 Juni 1943
houdende verplichte aanmelding van
bouwmachines en bouwgereedschappen
in België.
2) Een verordening van 21 Juli 1943
houdende verbod telefooncentrales aan
te leggen.
3) Een verordening van f 3 Juli 1943 be
treffende het overschrijden zonder mach-
tiging van de Belgische staatsgrens en
van de grens van de verboden militaire
zone binnen het ambtsgebied van den
militairen bevelhebber in België en
Ncord-Frankrijk.
4) Een verordening betreffende de aan
gifte van minerale oliën.
PRIJZEN DER SACCHARINE
Bij besluit vervat in het Staatsblad
wordt de verkcop van saccharine alsme
de den prijs ervan vastgelegd.
Aan den verbruiker mag een maximum
verkoopprijs van 367 fr. per kgr. saccha
rine aangerekend worden. Het besluit
regelt verder onder welke verpakking de
saccharine mag verkocht worden en wat
erop dient vermeld.
TELLING DER ALS NATEELT
VERBOUWDE GROENTEN
Op 20 Augustus 1043 begen een telling
van de als nateelt veroouwde groenten.
VEREFFENING VAMfcfE FRANSCHE
OPEISCHINGEN OP BELGISCH
GRONDGEBIED
Ingevolge een overeenkomst tusschen
de r ransene en de Bclgiscne administra
ties. zal laatstgenoemde ae, m België, voor
rekening van net iransc.i leger gedane
opeischmgen uitbetalen.
Daartoe dienen ae gemeentebesturen de
dossiers welk zij, bij toepassing van de
in het Staatsblad van 7 Februari en
21 April 1641 verschenen onderrichtingen,
hebben moeten opmaken en bewaren ten
spoedigste over te maken aan den Dienst
van de Militaire opeischingen, 79, Je
zelf 11-straat, te Brussel.
Zooals voorzien bij die onderrichtingen,
UUWHaaMwaiïAkiUMHdlilataMMlIMIMBaUl
ten, een prestatie zonder voorgaande in
de militaire geschiedenis besloten. Terwijl
dc Britten bij Duinkerken al hun wapens
en materieel verloren, hebben de spil-
troepen, dank zij methodische ontrui-
mingsoperaties die twee weken hebben
geduurd, al hun tanks, kanonnen, voer
tuigen en zelfs tot den laatsten mitrail
leur, op Italiaanschen bodem weten te
brengen. Een strijdvaardig leger kan al
dus onmidde’lijk in Zuid-Italië worden
opgesteld, waar het, bij een eventueelen
aanval onmiddelliik paraat zou staan.
Nog werd verklaard dat dank zij de
methodische uitvoering van de evekr atie-
maatregelen ook alle pultsche en Itali-
aansche gewonden naar Italië konden
worden overgebracht alsmede de Ame
rikaansche, Britsche en Kanadeesche
krijgsgevangenen, wier aantal verscheide
ne duizenden bedroeg..
Is de strijd te lande ten einde, daaren
tegen ging de strijd onverminderd voort
zoo in de lucht als op zee, niet alleen op
en rond Sicilië maar' ook tot het gebied
gelegen ten Oosten van Gibraltar, waar
in den avond van den 13 Augustus jl. een
eskader Duitsche torpedo vliegtuigen een
groot sukses behaalde op een Angelsak
sisch konvooi dat onder sterke geleide de
Middellandsche Zee binnenvaarde. Uit dit
konvooi dat uit 70 schepen bestond wer
den 32 schepen door torpedos getroffen.
Twee torpedojagers en vier volbeladen
groote koopvaardijschepen vonken on-
jniddellifk. Onder deze bevond zich een
tankboot. Acht andere schepen bleven
brandend liggen. Door naderhand uitge
voerde verkenningen kon worden beves
tigd dat in totaal uit dit konvooi minstens
170.060 ton scheepsruimte tot zinken wer.d
gebracht of vernietigd. Zeven Duitsche
vliegtuigen keerden van den aanval niet
terug. Bij dezen aanval werd voor het
eerst een groote formatie torpedovliegtui-
gen in den strijd geworpen.
Aan de Angelsaksische scheepvaart
werden echter nog meerdere verliezen
toegebracht o. m. op:
11 Aug.*: Langs de Siciliaansche kust
werden een kruiser van 10.000 ton, een
andere van 5.000 ton en drie koopvaar
ders door torpedos getroffen.
12 Aug.: Bij Catapia werd een torpedo
jager getroffen.
13 Aug.: Een schip en een torpedojager
ten Westen- van Sicilië vernietigd en ver
scheidene schepen getroffen in de reeds
van Syracuse.
15 Aug.: Aan de Noordkust van Sicilië
boorde een Duitsche duikboot een Ame-
rikaanschen kruiser in den grond. Bij Ba
lei mo alsmede bij Bizerta werden sche
pen door luchttorpedos getroffen. In de
Middellandsche Zee werden nog twee
schepen van samen 12.000 ton tot zinken
gebracht en een ander schip beschadigd.
Bij Kaap Spartivento werd een lichte
Britsche kruiser tot zinken gebracht.
16 Aug.: Duitsche snelbooten kelderden
een Angelsaksischen torpedojager wijl in
de straat van Messina twee Britsche snel
booten vernield werden.
Aan de Algerijnsche kust een trans
portschip tot zinken gebracht. Bij het
eiland Cani werd een tankboot in brand
geworpen. Ook een kruiser werd bescha
digd.
De luchtbombardementen op Italiaan
sche steden werden door de Angelsaksers
voortgezet, andermaal op Rome, Milaan,
ook op Terni, Turijn, Viterbo, Novara,
en andere.
Te Rome vielen 218 dooden en 560 ge
wonden onder de bevolking te betreuren
wijl ook nieuwe groote verwoestingen
werden veroorzaakt, hoofdzakelijk in de
wijken Tuscolano en Tiburtino alsmede
de Lorenzo-wi'k. De H. Vader, die van
uit zijn woonvertrek den aanval op Rome
volgde, bezocht onmiddellijk na afloop
van den aanval de geteisterde wijken.
A.an beide zijden van de straat, waardoor
de Paus reed, sloegen vlammen en rook
wolken op uit de nuinen van de getroffen
woonhuizen. De Paus verstrekte aan de
bevolking, die hem harteli.ike blijken van
vereering gaf, zijn troost en zegen. Sa
men met de menigte bad Paus Pius XII
voor de slachtoffers van den aanval. Dan
richtte hij enkele woorden tot de menig
te: «Wanneer de wereld op dit oogenblik
vrede wenscht, most zij erom bidden en
bewijzen hem waardig te zijn. Men moet
God om vrede voer de levenden en dóo-
den vragen.
Na een nieuw gebed begaf de Paus zich
door een dichte menschenmassa .naar de
La teraan-basiliek, waar hij cn de trappen
neerknielde en met een groote massa bad.
Hier snrak hij dezelfde woorden tot de be-
volkin g.
Te Terni werden talrijke openbare ge
bouwen getroffen. De bevolking leed aan
zienlijke verliezen, namelijk 72 dooden en
493 gewonden.
Milaan werd tot driemaal to~ aangeval
len in den löop der laatste dagen. Zeer
groote schade werd er veroorzaakt. Onder
meer werd de Dom zwaar getroffen. An
dere kerken ^alsmede historische monu
menten werden dooi- bommen vernietigd
of zwaar beschadigd. H:t aantal slacht
offers werd noa niet bekend gemaakt. Te
Turijn, waar de scbe.de in het centrum
der stad zeer groet is. vielen 324 dooden
en 523 gewonden te betreuren.
Bij Guadalcanal' werden, naar Tokio
meldt, twee groote konvcoislagen geleverd.
Het Japansche luchtwapen viel bij het
eiland Bera-Bera tot vier maal toe een
konvooi aan waaruit meerdere schepen
(Ha3S®a333i!3S3SaEESffl3SiSE®a3ES’a3!iaeSHS8aB3SIBSEE3i3ffi51EESaHE!3aa3
TE TORHOUT, in de zaal De Zwaan
te 15 uur. Spreker: Maur. V.d.Pitte.
TE VEURNE, in het Vlaamsch Huis, te
dienen de dossiers opgemaakt op dezelfde
wiize als de Belgische.
HET FISKAAL REGIME VAN TABAK
Voor de gewesten Vlaanderen en Ap-
pelterre wordt de officieele opbrengst res-
pektieveli.ik bepaald op 9 en 14 planten
voor 1 kilogram.
DE KLEEDINGSVERGOEDING OOK
TOEGEKEND AAN PERSONEEL
VAN PROVINCIËN EN GEMEENTEN
De kleedingstoelage welke onlangs werd
toegekend aan alle staatsambtenaren
wordt thans bij besluit verschenen in het
Staatsblad ook toegekend aan de leden
van het personeel van provincies en ge
meenten. Ook het tijdelijk personeel zal
de vergoeding genieten.
Enkele uitzonderingen zijn evenwel
voorzien.
Ja, er wordt geklaagd:
dat de huiselijkheid zoek is.
dat de kinders zoo weinig
ouders geven.
dat er alleen last en kommer is waar
vele voetjes aanschuiven order tafel, dat
vader nooit t'endengebeuld is, dat moeder
een slaaf is. Er wordt geklaagd...
De keuken was al krans en bloem.
Leve Maria!» - «Leve Mee der». Vader
en moeders portret stonden in de bloemen.
Levende bloemen voor zoover ze die ge
vonden hadden, papieren kransen voor
’t overige. Louis en zijn oudste, flinke
jongen uit de vakschool, hadden een zetel
gemaakt. Nu wist ik waarom ze uren lang,
met medeweten van de boerin, aan onze
schaafbank hadden... gestaan. En de oud
ste dochter had dan voor ’t overige ge
zorgd: de zetel was klaar; En nu zou
moeder al eens in de zetel mogen zitten
als ze doodmoe en af was. ’t Ging alles
plechtig en serieus, als vroeger in een
Senaat-zitting. De oudsten brachten hun
feestgeschenk aan, moeder werd zacht in
de zetel gezet wijl de kleinen in de hand
jes kletsten van zuiver genet en moeder
een' grooten traan uit haar oog... verloor.
En nu zou moeder luisteren naar de
feestdagwenschen.
Wat was dat programma goed ver
zorgd! De grooteren hebben bij Kajotters
en Kajotsters geleerd hoe zulk program
ma moet ineengezet en uitgevoerd. Geen
een van de z:s kleineren of die had een
rol te spelen. Een paar brieven, een paar
liederen en de heele kleintjes kwamen
aBaBBBflÉaBBKBBMBflflBBBBBBBMSBflBBBmBnBWBBBnWianBBBBEa
TER DOOD VEROORDEELD
WEGENS SPIONNAGE
Door het Militair Bestuur werd mede
gedeeld aaf uoor ae Ooeneidkommandan-
vur 6i2 aen Belgischen onderdaan Augus
te Dunuisson, uit Luik, ter dood veroor
deeld en terechtgesteld werd wegens
spionnage en het niet inleveren van een
radio-unzendingsapparaat. Dubuisson had
beproefd met oenulp van dit apparaat
militaire berichten naar Engeland over te
maken, maar tijdens de uitzending aan
gehouden.
Door het Krijgsgerecht te Luik wer
den eveneens zeven andere Belgische
staatsburgers, namelijk Paul Henry De-
lalindï. Paul Brouha, Louis Malmendier,
Gabriel Debouny, Joseph Renquin, Plerre
Thomas en René Lorent wegens spibnna-
ge ter dood veroordeeld.
Paul Henry Delalindi was het hoofd der
organisatie.
De zeven doodvonnissen werden reeds
voltrekken.
ZES MAANDEN GEVANGENISSTRAF
VOOR ONTDUIKING VAN
ARBEIDSPLICHT
Het Krijgsgerecht van de Oberfeldkom-
mandantur 570, afdeeling Brugge, heeft
den 19-jarigen slager Josef Dewacht, ge
boren cp 19-7-1924, uit Zwevezele, tot
zes maanden gevangenisstraf veroor
deeld. daar hij geen gevolg had gegeven
aan den cproep tot aanmelding bij de
Duitsche Werbestelie e»hij zich daar
door aan zijn arbeidsdienstplicht had
onttrekken.
ACHT ANTWERPENAARS TERECHT
GESTELD WEGENS SPIONNAGE
Door de Militaire Overheid werd be
kend gemaakt dat de genaamden Marcel
Van Serveyt, Rudolf Van Hoorick, Fran
cois Zaunbreekers, Marcel Laermans, Mar
cel Crop, Jozef Keersmakers, Jëan Das-
cotte en Ferdinand Goossens, allen uit
Antwerpen, ter dood veroordeeld en te
rechtgesteld werden wegens spionnage,
oprichting van Duitsch-vijandige forma
ties en verzameling van berichten cm
deze over te maken.
Nog drie andere Belgen, de genaam
den René Delvenne, Paul Zocchi en Geor
ges Gilles werden eveneens wegens be
spieding, bezit van springstoffen en ge
welddaden tegen het Duitsche leger ter
dood veroordeeld en terechtgestelde
aBUBBBBBBBBBBBBBBBBSSaflSXBBB
ZOEKT G’IETS t’huren of te koopen,
Zoekt g’ een meid, ’n plaats of wat?
Zoekt niet langer... plaatst nog be?~n
’n Kleine ZOEKER in on» biad.
der delfstoffen die vooral in betrekking
staan met den vulkaanisch;n aard van
den bodem, namelijk: asfalt, solfer en
steenzout.
Op zich zelf kon de Siciliaan dus een
schoon bestaan leiden. Er zijn precies half
zooveel inwoners in Sicilië als in België,
te weten wat meer dan 4 millioen inwo
ners. en dit op een oppervlakte die om
trent zoo groot is als die van België.
Ook van toerisme kon Sicilië leven.
Want naast de eerbiedwaardige herinne
ringen aan het roemrijke antiek verteden
waren daar de schoone st?den. Palermo,
de schoonste stad, tevens hcofdstad. telt
4C() duizend inwoners, met een prachtige
kathedraal en een even prachtig konink
lijk paleis, een beroemd museum, enz.
Agrigento, de solferstad, Syracuse met
zijn oude overblijfsels, b. v. de kathe
draal. op den ouden Minervatempel ge
bouwd; Catania met zijn 228 duizend in
woners, dat dcor den Etna meer dan eens
werd verwoest, doch neg nooit zoo ver
woest werd als thans het geval is. Catania
zal de geschiedenis ingaan als de stad
die aan het Britsche 8” leger d'n pas af
sneed. cm het eiland in tweeën te snijden,
en om de enorme verliezen door de En-
gelschen vóór deze stad geleden. Hoe er-
barmelijk is het. dat al deze steden, ge
weldig geleden hebben, vooral onder de
nietsontziende luchtbombardementen, die
den trots en de schoonheid van dit parel-
eiland deerlijk hebben geschonden en
vernield, zoodat er nog geslachten ver zal
moeten gearbeid worden om te- herstellen
wat thans vernield werd, en Sicilië weer
tot het zalig toeristenoord van voorheen
te maken.
EEN BEWOGEN GESCHIEDENIS
Als voorpost van het Italiaansche vas
teland. en daarmede van het Eurcpeesch
continent, heeft Sicilië steeds een groote
rol gespeeld in de geschiedenis. De oude
Feniciërs stichtten er een kolonie en een
factorij. In den strijd op leven en doed
tusschen Rome en de Noord-Afrikaansche
havenstad Carthago, speelde het de rol
van slagveld. Deze beroemde Punische
oorlogen eindigden met den triomf van
Rome en de vernieling van Carthago.
Later heeft het in de Middeleeuwen,
toen Italië bleek zoo ideaal te liggen om
grootha^el over zee te drijven, de aan
dacht d3T- readers en zeevaarders aange
trokkén. Niemand minder dan de Noor
mannen trokken er met hun Vikingerboo-
ten op af. en hebben er een rijk gesticht.
De piraten of zeeroovers der Middelland
sche Zee hadden het ook steeds op Sicilië
gemunt.
En zooals Vlaanderen zijn Brugsehe
Metten heeft gekend, zoo had dit eiland
in den socialen en nationalen strijd, die
zeer op den onzen geleek, zijn Siciliaan
sche Vesper, twintig jaar vóór onzen Gul-
densporenslag, dus in 1282. De Vesperklok
gaf het teeken tot den opstand die de
Franschen uit Palermo verjoeg.
Gedurende dezen oorlog spreekt
weer een voornaam woord mede.
DE STRIJD OP SICILIË
De groote teteekenis van dezen strijd
heeft een dubbel aspect, een materieel en
een moreel.
Een materieel aspect: dat de geallieer
den om een eiland te veroveren, dat ze
nu eens totaalkonden aanvallen, ook
met de volle kracht der vloot erbij, er een
langen en een kostelijken tijd moesten
aan besteden, en daarbij zulke schrome
lijke verliezen leden, dat de balans wel
bijzonder nijnlijk moet zijn.
Een moreel aspect: de dapperheid en
gevechtswaarde van het Duitsche afweer-
front werd zelfs door de Engelschen en
Amerikanen op alle manieren geprezen.
C.
I
3 Uitgever: Snnsen-Vannestc, Pnperlnge.
3 Telefoon Nr 9. Poslch. N> 155.70.
Op Donderdag eer vorige week werd de
Oostenasciie- visscnersvioot andermaal
zwaar geuoften. op men ochtenu, wxji
de visscnersvioot op visenvangst uitgeva
ren was, verawenen piois ae oooten o. 29
en 0.33 in ae golven.
Onmidaelhjk veneenden de andere
schepen nuip. Van de 0.29 kwamen om
het léven Karei Germonpré, de eigenaar
van de boot, zijn neef Jozef Germonpré,
wijl ae scheepsjongen Westerlinck Ed
ward vermist wordt. Da eenige overleven
de is Germonpré Karei, zoon.
Van de O. 33 kon slechts zekere Somers
Frans women gered. Van ae opvarenden
werden ae lijsen geborgen van Vanbesien
André, wijl nog vermist worden: Roe-
lants Jan, Vanbesien René, Hillewaert
Oscar en Fonteyne W.lly.
ESiESsassBSliaaaffiaasiaEBaaasfisbiBiSBBEwasHfflBaiafflaaaajssfflaiilisascaa
PROPAGANDADAGEN VAN DEN VRIJ-
W1LLIGEN ARBEIDSDIENST VOUK
VLAANDEREN, XE ANTWERPEN
Zaterdagnamiddag hield de V. A. V. V.
een propaganaamarsen aoor de stad Ant
werpen. Twee duizend mannen en vrou
wen namen er aan deel, ‘s Avonds nad
in den Dierentuin een gemeensenaps-
avond plaats, waar o. m. opvam. Goetnals
een propagandatoespraak nieid. Den Zon
dagnamiddag had ae V. A. V. V. een
spörtie-est ingericht op het terrein van
Berchem-Staaion. Na allerhande demon
straties tn sportoefeningen dcor mannen
en meisjes uitgeveerd, nam Ir. Van
Thillo, leider van den V. A. V. V. het
woord om den geest van den arbeids
dienst te onderlijnen en zijn prestaties
te loven.
VROME PLECHTIGHEID TE BRUSSEL
De Dag der Afwezigen
in Sin te Goedelekerk.
De Dag der Vereiniging met de Afwe
zigen werd op O. L. Vrouw-Hemelvaart-
dag over gansch België cp aandoenlijke
wijze en met vrome deelneming gevierd.
In de collegiale kerk van Sta Goedele
te Brussel hacden deze- plechtigheden
met een bijzondere luister plaats. Te 10
uur had er solemneele Hoogmis plaats,
met nontifikale assistentie van Z. II. Em.
Kardinaal Van Rosy. Na afloop van de
plechtige mis werd- Z. Em. plechtig uit
geleide gedaan, t&rwijl hij zijn zegen
schenk aan de ontroerde, knielende me
nigte.
VOOR EN VAN DE BELGISCHE
KRIJGSGEVANGENEN
In het Paleis der Schoone Kunsten te
Brussel wordt thans een tentoonstelling
gehouden van al wat de Belgische krijgs
gevangenen betreft. Een overzichtelijk
beeld wordt er gegeven van al wat reeds
gepresteerd werd ten hunnen bate, wijl
anderzijds kunstwerken vervaardigd dcor
krijgsgevangenen er ten toon zijn gesteld.
Deze tentoonstelling is een bezoek over
waard.
Ar.derrtiaal is het hoófdzaksiijk in de
lucht geweest dat de strijd in het Wes
ten verder doorgezet werd. Wederzijdsehe
luchtaanvallen werden uitgevoerd in vol
gende orde:
Il Aug.: Duitsche luchtaanval op de
ooflogshjven Plymouth cn militaire doel-
einden te Bournemouth, bij dewelke een
groot aantal brand- en brisantbommen
uitgeworpen werdén. Van Britsche zijde
werden slechts enkele storingsvluchten
zonder vee! erg uitgevoerd boven West-
Duitschland.
12 Aug.: In den morgen werd een An
gelsaksische luchtaanval uitgevoerd op
Westelijk Rijksgebied. Vooral cp Bonn
en Bochum werden bommen geworpen,
wat verliezen onder de bevolking veroor-
zaaktc. Van de aanvallende toestellen
werden er 37, meestendeels viermotorige
vliegtuigen, neergehaald. In den volgen-
den nacht opnieuw storingsvluchten zon
der veel schade boven liet Rijksgebied,
wijl Duitsche toestellen doelen in Zuid-
Oost-Engeland bestookten.
13 Aug.: Dagaanval op Zuid-Oostelijk
Rijksgebied, met-schade aan gebouwen en
verile-en van personen in een lokaliteit.
14 Aug.: Afzonderlijke storingsvluchten
boven Noordelijk Rijksgebied.
15 Aug.: Bombardement met goed re-
sultaat op de Britsche oorlogshaven
Porthsmouth. Bij aanvallen op het kust-
gebied van de bezette Westelijke gebie-
den verloren de Angelsaksers 16 toestel-
len, voor het nwerendesl zware bommen-
werpers, wijl 5 andere boven den Atlan-
tischen Oceaan werden neergehaald.
16 Aug.: Angelsaksische luchtaanval op
verschillende lokaliteiten der omgeving
van Parijs, namelijk in de departemen-
- ten Seine en Seine et Oise. In totaal zou-
1 den 110 dooden te betreuren zijn alsmede
111 gewonden.
Duitsche toestellen met grooten actie
radius vielen in den Atlantischen Oceaan
een Angelsaksisch konvooi aan en kelder-
den eruit 3 transportschepen van samen
l 25.000 ton en beschadigden minstens 2
andere greote schepen.
17 Aug.: Angelsaksische vliegtuigenfor
maties die naar Zuid-Duitsohland vlogen
verloren bij dag 51 viermotorige bemmen-
werpers. In twee steden in Duitschland
leed de bevolking verliezen. Boven de be
zette gebieden werden ook neg 5 andere
toestellen neergeschoten.
Bij nacht werden localiteiten in Noord-
Duitschland, aan het kustgebied, aange
vallen, waar verliezen aan menschenle-
vens ontstonden. Bij dezen aanval verlo
ren de Angelsaksers nog 37 toestellen.
Duitsche gevechtsvliegtuigen bestookten
Zuid-Oost- en Midden-Engeland, o.a. de
industriestad Lincoln.
Op zee deden de Duitsche duikbooten
zich eveneens andermaal gelden en brach-
ten zoo in den Atlantischen Oceaan als
in de Middellandsche Zes in totaal 6
schepen van samen 33.000 ton tot zinken.
De zware strijd welke sedert weken
woedt op het Oostfront heeft zich nog-
maals verder uitgebreid, thans tot den
sector gelegen ten Noorden van Wjasma.
ter hoogte van Demidow, in de richting-
van de beruchte autostrade Moqkou-
Smolensk, en zelfs -nog tot Noordwaarts
van Belyi. Over de gansche uitgestrekt
heid van het Oostfront heerscht dus nog
alleen een betrekkelijke rust in den sec
tor van het Illmen-meer.
De verwoedste gevechten werden echter
nog steeds geleverd van aan het gebied
van Wjasma tot ten Zuid-Westen van
Bjelgorod, dus over een breedte van
600 kilometer.
Op het Oostfront, en wel het meest
op laatstgenoemden frontsector, woeden
sedert zes weken de zwaarste veldslagen
van dezen oorlog. Met gebruikmaking van
alle middelen en alle ter hunner beschik
king staande materiaal en manschappen
hebben de Sovjets gepoogd door de Duit
sche verdedigingslinies te breken en een
definitieve beslissing af te dwingen. Hun
doeleinden bleken te zijn: Charkov, Sumy
en Brianks. Alhoewel de jongste mede-
deelingen uit Berlijn gewagen van zware
gevechten rond Charkov wisten zij geen
enkele dezer doeleinden te bereiken. Ner
gens konden zij de Duitsche linies door
breken, waarbij echter niet wordt ge
meld of dit resultaat deer een starre of
een beweeglijke verdediging bereikt werd.
Langs beide, zijden worden in alle sec
toren waar de strijd zoo hevig woedt
versche troepen in lijn gebracht. Het tot
dusver aangewende materiaal overtreft
alles wat tot dusver aan het Oostfront
gezien werd.
In Berlijnsche kringen is men van oor
deel dat het Russisch zomsroffensief
thans zijn hoogtepunt bereikt heeft. Wel
hebben de Sovjets enkele kleine terrein
winsten behaald maar konden, aldus de
korraspoji'dentie uit Berlijn, geen enkel
taktisch sukses af dwingen. Het doel der
Duitsche legers, dat thans geen nieuwe
terreinwinst beoogde, maar wel de ver
nietiging van brtangrijke Sovjet-strijd-
kracnten, werd grootendeels bereikt daar
in dit zomeroffensief de Sovjets reeds,
naar te Berlijn bekende vcorloopige cij
fers, 200 pantserbrigades verloren met
9.00J pantserwagens, alsmede 6.000 vlieg
tuigen en 1.009 batterijen geschut.
Dit algemeen overzicht sluit hier wel
een uitgebreid overzicht per sector uit.
Bondig dient echter vermeld dat aan het
Ladoga-meer nieuwe zware Sovjet-aan-
vallen met zware verliezen voor de Sov
jets, afgeslagen werden. Hetzelfde kan
worden gezegd van het Koeban-bru°gen-
hoofd, het Micesfront en den Midden-
Donetz waar alle doorbraakpogingen der
Sovjets bij Isjum verijdeld werden.
De offensieve bewegingen der Sovjets
in de gebieden van Wjasma en Orel, waar
zeer zware gevechten werden geleverd en
de Sovjets uit Duitsche stellingen bij
lijf- aan lijfgevechten dienden verdreven,
brachten de Russen weinig sukses bij.
Ten Zuid-Westen van Bjelgorod, waar de
Duitsche troepen bij tegenaanvallen tot
diep in de SovjcT-linies drongen, verschei
dene Sovjet-troepen omsingelden en ver
nietigden, leden de Sovjets bij deze ope
raties volgende verliezen: 4200 gesneuvel
den, 1600 gevangenen, 25 tanks, 110 ka
nonnen, 112 granaatwerpers, enz. Het
feit dat de Duitsche legerleiding de ge
vechten van dezen sector nog steeds be
paalt tot het Zuid-Westen van Bjelgorod,
wijl korrespondenten uit Berlijn reeds
gewag maken van verbitterde gevechten
rond Charkov, doet besluiten dat de Duit
sche legerleiding van oordeel is dat deze
stad nog niet ten stelligste bedreigd wordt.
Deze groote slagen over het gansche
Oostfront brachten den Sovjets zeer
zware verliezen aan tanks en vliegtuigen
bij: o.m. 120 tanks en 83 vliegtuigen op
11 Augustus, 380 tanks en 91 vliegtuigen
op 12 Aug., op 13 Aug. waren deze cijfers
respectievelijk 273 en 65, den 14 Aug 179
en 83, den 15 Aug. 193 tanks, den 16 Aug.
283 tanks, cp 15 en 16 Aug. samen 110
vliegtuigen, on 17 Aug. werden 317 Sov-
jet-tanks vernietigd. In de maand Juli
werden in totaal 3.016 Sovjet-vliegtuigen
neergehaald, wat het maximum is dat
tonogtoe op een maand bereikt werd.
Sedert het uitbreken van den oorlog
verloren de Sovjets daarmede reeds 43.642
toestellen.
PROGRAMMA
VOORMIDDAG: 11.30 uur stipt: Plech
tige H. Mis, in d-e crypte van den IJzer-
toren, ter nagedachtenis aan onze gesneu
velden en voor den wereldvrede, door een
oud-legeraalmoezenier 1914-18.
Begin van de IJzerplechtigheid:
L Gebed voor Vlaanderen en den
Vrede. Uitvoering van de Psalm van
Rodenbach (muziek Jef Van Hoof) door
kunstzaager Aifons Peeters.
2. Inleiding door Voorzeggcr-Pro-
grammaleider Juliaan Platteau. (De tek
sten van het Voiksspreekkoor zijn van
letterkundige Dirk Van Sina.) De Bede
vaarders herhalen telkens de laatste woor
den van den Voorzegger. (Zie tekst van
het Voiksspreekkoor op bladzijde 5 en de
liederen, op bladzijde 10 en verder.)
3. Gezamenlijke uitvoering van
«Vaarwel mijn Broeder» (Hubertus Wael-
rant).
4. Toespraak namens de Vlaamsche
Oud-Strijders van 1914-18 en 1940, door
A. Vermuyten, Bondsvoorz. van de V.I.B.
5. Gezamenlijke uitvoering van Het
Lied der Vlamingen(Emmanuel HieJ -
Peter Benoit).
6. Bloemenhulde door Dietsche meis
jes.
7. Gezamenlijke uitvoering van Q
Krolse, den Vlaming...
8. Gezamenlijke uitvoering van het
Eedevaartiied IJaerpsalm (Ferdinand
Vercnocke - Arthur Meuiemans).
9. Toespraak door Prof. Dr Frans
Duels, namens het Bedevaartcomité.
10. Eed van Trouw aan Vlaande
ren voorgezegd door een Vrijwilliger van
het Vlaamsen Legioen.
11. Gezamenlijke uitvoering van
Mijn Schild ende Betrouwen en De
Vlaamsche Leeuw».
Het Verbond V.O.S. dat, zooals men
We*eC, naaov ue sym^^iisc-ie piOCiiVigxiexa
oer Xaiv« Ijzer ueu^vaart; ie j-UKsauuae,
op veraoext. van net Beasvaartcoimte ven
aantal gaw'estelijke Bsaevaartvienngen in
richt, verzoekt ons net programma van
deze vieringen en ae veraere miicntingen
daarover, die hierna volgen, aan enze
Lezers mede te aeelen.
In de verschillende bedevaartoorden
die hierna opgesomd zijn, zal het scena
rio van Dirk Vansina, den gekenden
VLaamschen letterkundige, met als thema
Zij, die voor Vlaanderen vielen uitge
voerd worden. Dit scenario omvat o.m.:
massazangen, een doodenappèl, een korte
spreekbeurt namens het Beuevaartcomité,
aan eed van trouw aan Vlaanderen, op-
(aBEisasaE;aiEia3S3Hina!ï23ü3=a«HfflEïsïïBKaMHS3si3«3aa33E33aEaa3
Zaterdag’ In den noenstond las ik
Moederkes-dagin «De Poperinge-
naar
Nelis! Neerstig aan ’t lezen?
’t Was mijn gebuur. Ik was zeker dat
hij ook reeds dat artikel gelezen had.
Hebt ge gezien Louis, waarom die
Moederkesdag'uitgevonden werd?
Voor die gezinnen waar de oude gewoon
ten naai- de zolder verhuisden of buiten
werden gegooid.
Bij ons is ’t anders, Nelis. en, dat is
precies de reden van mijn bezoek; ik kom
u ontbien. u en de boerin, morgen na de
Vespers, ’t Is morgen Marie's feestdag
en de jongens vieren moeder, ’t Is wel
oorlog en droeve tijd. Nelis, maar ’t is
een reden te meer, geloof ik. om te vie
ren. Nooit schijnt de zon zoo schoon dan
wanneer ’t lang regende of mistig was.
Voor morgen noen hebben we een van ons
lang-ooren in de pot; maar na de Vespers
doen we voort en ik en de jongens zouden
toch zoo geren hebben dat gij en de
boerin komt meevieren. Dat onderhoudt
goe gebuursehan. Nelis.
Daar moegt ge op rekenen gebuur,
we komen af.
Zaterdag avond.
Dat is nieuws, zei de boerin; ge
vraagd bij ons buren om Marie te gaan
vieren. Dat is weer een uitvinding van de
oudsten.
We gaan en gaat gij maar aan den
bak. Iaat ze dan maar pannekoeken
snoepelen dat ze erbij zweeten. En zoo
was er tot late in den avond nering in
onze bakkerij!
En Zondag na de Vespers gingen we op
bezoek bij Louis... de pannekoeken zou
den wel op ’t gepast oogenblik verschij
nen.
Jrt-RHsrtscIie every va uit de frtrt werd overaü
la-43 iicoi i het gebied v.tn 1i licht .ivetia.-cuui opje®
marsch van formaties en cud-strijders-
vlaggen. Het wordt uitgevoerd met behulp
van voordrachtkunstenaars, spreek- cn
zangkoren, koperensemble, orgel- en pia
nomuziek, enz.
Deze plechtige Doodenherdenkmg zal
doorgaan op Zondag 22 Oogst:
TE BRUGGE, in den Stadsschouwburg,
te 19 u. Spreker: S. Devriendt, sche-
pene en lid van het Bedevaartcomité.
TE IEPER, in den Stadsschouwburg, te
16 uur.
TE KNOKKE, in het Stedelijk Casino,
te 15 u. Spreker: Frans V.d.Abeele.
TE KORTRIJK, in den Stadsschouwburg,
te 10.30 uur.
TE MEENEN, in het lokaal V.O.S., Rij-
selstraat, te 17 u. Spreker: Hil. Le-
coutre, districtleider V.O.S., schepené.
TE NIEUWPOORT, in het Vlaamsch
Huis, te 10 uur. Spreker: V. Cabooter,
gewestleider V.O.S.
TS OOSTENDE, in den Stadsschouwburg,
te 16.30 u. Spreker: Joris Dekeyser,
adjunct-vocrzitter V.O.S., 1= schepene.
TE POBERINGE, in het Vlaamsch Huls,
Greote Markt, te 17 uur.
Op Sicilië is sedert Dinsdag jl. de strijd
te lande ten eir.de.
Uit de mededeelingen van de Duitsche
en lóaliaansche legerberichten der laatste
dagen der verige week en van het begin
dezer week bleek dat de As-troepen stel-
selmatig een hardnekldgen weerstand
hadden geboden aan den Angelsaksischen
opmarsch en dezen in zware afweerge-
vêchten hadden vertraagd.
Uit Berlijn werd Dinsdag jl. over den
strijd te lande op Sicilië volgend bericht
bekend gemaakt:
Dinsdagochtend hebben de laatste
Duitsche en Italiaansche troepen Sicilië,
dat als een vooruitgeschoven positie van
de Europeesche vesting mag worden be
schouwd, verlaten. Met al hun materieel
en hun voorraden zijn zij naar het Ita
liaansche vasteland overgebracht. Gene
raal der pantsers Hube, kommandant
van de Duitsche troepen, verliet als een
der laatsten het eiland.
Hiermee wordt dus na zes weken van
een heldhaftigen strijd tegen een gewel
dige vijandelijke overmacht aan troepen,
materieel, vliegtuigen en vlootstrijdkrach-
HET DRIEPUNTIG EILAND
Over Sicilië, waar thans de Duitsche
Weermacht een harer hardste verdedi-
gingsslagen leverde uit dezen oorlog en uit
heel de geschiedenis, dienen onze lezers
wat meer te weten dan een bloote naam.
Sicilië is een groot eiland ten Zuiden
van Italië, dat nog niet zoo groet is als
België. Ons land telt immers 30.000 en
Sicilië slechts 25.000 vierkante kilometer
oppervlakte. Het is een driepuntig eiland,
waarom de oude Grieten het Trina-
kria». het eiland met de drie hoeken,
hebben geheeten. Het is zeer hoog gele
gen. De hoogvlakte waaruit het binnen
land bestaat, rijst naar het Noord-Oosten.
tot den be-oe inden vuurberg, den Etna,
wiens top 3279 meter bereikt, en, spijts
zijn zeer zuidelijke ligving'op zijn kruin
een eeuwigen en heerlijk'n sneeuwman-
tel draagt, een vuurberg die nog regelma
tig in werking treedt.
Sicilië bestaat vooral uit kalkrotsen met
daartusschen in de zoo vruchtbare dalen,
waarom het zoo beroemd is, dat het den
r aam verwierf van Parel der Italiaan
sche eilanden
De berern ten Noor-’e"waar dien
reuzenst’ijd van de Duitsche macht
tegen drie tmnrukkende legers werd
uitgevochten, zijn niet anders dan de
voortloopers der Ap-'nni’ïie". dien reus-
r.chtigen bergketen, d’e Italië van Noord
tot Zuid doorsnijdt. Eertijds was het een
deel van Italië, doch is het er tijdens de
woelingen en inzakkingen on het einde
der Alnine bergolcoiinv in Europa, van
losgekraakt, zoodat het maar met een
drie kilometer breede zeestraat, de zee-
engte van Messina, van het Italiaansch
vasteland is gescheiden.
LAND VAN ZON EN ZUIDSRVKUCHT
De grootste Romeinsche redenaar, de
beroemde Cicero, die ■°en heelen tijd gou
verneur was van Sicilië, heeft reeds
eeuwen vóór Christus v'-kl’ard: Het
weder is er nooit zoo slecht dat de zon
zich niet eens per dag. vertoont. Is het
wat overdreven, bedenk dat Cicero een
groot e.dvokaat en een stuk dichter was.
Maar bet klimaat is er zeer zacht, zeker.
Wie rijk was. en niet naar Nizza, aan de
Rirterakust, een deel van onzen harden
Winter ging verbroeden, en veel geld had.
trok naar Sicilië. Wie het cn zijn borst
had, kon er een goede kuur doen. En hoe
schoon is het er, als ge daar over Winter
de mandarijnen in Novembsrmaand ziet
rijpen, de appelsienen en citroenen in
Nieuwjaarmaand en de amandelen en
perziken in onze Kcrt: maand. Het kan
e? immers werkelijk warm zijn, zelfs over
Winter. Wie oog heeft voor ’t schilderach
tige zal die mcoivertakte olijfboomen tus
schen het bleeke rotsgebergte moeten be
wonderen. en vijgen, cactus, naast de
wijngaarden die levende lauwerkransen
vlechten naast de huizen en langs de we
gen. En de weelderige vijgeboomen, die
zoo’n malsche vruchten leveren, waarvan
de armen en kleinen van Winterhulp, ge
durende dezen oorlogstijd, naas't appel
sienen en citroenen, reeds een schoon
deel, het Godsdeel der liefdadigheid, ont
vangen.
LEVEN EN ARBEID VAN DEN
SICILIAAN
De bruingebrande Siciliaan is vooral
boer. Hij zal u zijn schoone tarwe- en
’•gerstvrtden tcanen, en zijn machtige
boomgaarden, met oe reeds bovengenoem
de zuidervruchten. Ook tabak en de zij
derups met de daarbij hoorende moerbs-
ziebcemen. staan nog in hoog aanzien, ter
wijl ge in de havens den zeer gespeciali
seerds n visscher aantreft die tonijn en
sardijntjes gaat vangen. Ook de mijn
bouw bestaat er, en wel met het ophalen
voordragen: «Lieve Moe» en liepen dan,
zot-content in moeders armen.
De regie was bij den oudste, zijn zuster
was om nog andere dingen bekommerd;
Louis straalde van geluk en moeder? Och
ze wist niet waar ze ’t had! Zooveel ge
negenheid zien, die genegenheid lezen in
de kinderoogen. ze lezen en plukken op de
kindermond, die grenzelooze genegenheid
van man en kinders aanvoelen!... Een
paradiisdag, moederke! Daar moesten ze
een film van maken. Daar zou meer le
venswijsheid en meer vreugde worden ge
leerd dan uit al die geschiedenissen van
gebroken huwelijken en verloopen meff-
schen.
En nu moesten we allen naar de beste
kamer. Mientje en Treesje hadden me al
verteld hoe ze ’s middags hun pollekes
hadden afgelekt, hoe ze gesmuld hadden
en hoe hun groote zuster een taart ge
bakken had. Van boven in schoone let
ters stond «Leve Moeder!» God! wat
was dat alles schoon geweest en goed!
Hoe was voor die kleuters moeders feest
dag een zomerdag. Van de ellende van
de oorlogsjaren zouden ze weinig ont
houden, maar van dien Moederkesdag
zouden ze weinig vergeten:
En nu zouden ze weer aanzitten!... in
de beste kamer, want... Bo'r Nelis was
gekomen. Dat had hun zuster hun wijs
gemaakt. ’t Was weer allen Leve moe
der! De tafel gepint met groen en bloe
men. Wat hadden die jongens er werk
van gemaakt. Groote zus moest alles goed
atgekeken hebben op Kerst- of Paasch-
feest van de Kajotsters, want zco’n heer
lijke kermistafel. met een pootje groen,
dat kunnen alleen die meisjes klaarspe
len! Een volle zak zou dikwijls niet ver
wezenlijken wat een warm hert kan.
Louis had alles gezien en goedgekeurd.
En zóó stond de beste kamer van in den
morgen te wachten...
Maar jongens toch, zei Marie, waar
haalt gij het toch uit?
Dat was voldoende bij de grootsten om
te weten dat ze bij moeder een diploma
hadden behaald, met grootste onderschei
ding.
Nu zaten we allen aan; de kleinste
moest voorbidden. Nu zouden ze: wat zou
den ze? Stanels pannekoeken, als ’t u be
lieft, stapels, die glansden als goud in
begeerige guitige kinderoogen.
Büiksken vcïetfn, commandeerde de
boerinDat is nu nog een verrassing ei,
zei LouisMarie zweeg, maar een mon
kel en een dankbare blik naar de boerin
vertelden genoeg dat er morgen tusschen
die twee meer zou volgen. Die te gelukkig
is, zwijgt.
De kleinen waren al lang naar bed, de
grooteren volgden en wij vier zaten nog
in den koeien avond buiten. Louis ep ik
rookten dat ’t kuilde. Er werd veel ge
zwegen, de heele dag woog zco zwaar aan
vrede, aan vreugde en moest traagzaam
worden verteerd.
We gingen weer naar ’t hof... een goen
avond Louis, goen avond Marie... zulk een
dag vergoedt een jaar werk en zorg, is
’t niet?
Er kwam geen antwoord, er rolde een
traan, maar Louis had het juiste ant
woord: «Wie dèt niet kent weet niet wat
het is gelukkig te zijn
Waarom zou *t overal zóó niet zijn?
BOER NELIS.
te opuaX liet uauex uund daauwe*keitje, zou kuruieu
»-■
VerkamKTs v n
het Oo.
zoe'nen c c ji h
Ben l .'L t txt txiak dit