DE OORLOGSTOESTAND
ROME de eeuwige stad
DE SCHOOL HERBEGINT I
DeXXIV* Ijzerbedevaart naar den IJzer
Rantsoeneenng
UIT HET STAATSBLAD
roel de ridder: Als de Stormen luwen.
De Kroniek onzer Bevoorrading
DE WEEK IN ONS LAND
<0*0
00-
J KATHOLIEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD. - WEEKBLAD. - 0,75 Fr.1
OFFICIELLE BERICHTEN
EN BESLUITEN
BOEKBESPREKING
ZATERDAG 28 AUG. 1943.
40c JAAR.-Nr 35.
ieü9ISSBH£BGIB3SaSK3SS3Kagsa@B
»HSSasaffl33EEI!SEïaaBZ3E33S3aSB
laaHaBBBBBaBBiBaasiBBaaBBSiBEa
EEN VISSCHERSBOOT VAN
ZEEBRUGGE BRACHT EEN
LIJK MEDE
HOOGER ONDERWIJS
IN HET VERRE OOSTEN
BELANGRIJKE
REGEERINGSWIJZIGINGEN
IN DUITSCHLAND
DE CONFERENTIE VAN
QUEBEC
lasBiasBanaBaBaBaBSHKnamuB
IN HET WESTEN
OP HET OOSTELIJK FRONT
GEBIED DER
MIDDELLANDSCHE ZEE
EEN NIEUW WAPEN TEGEN
DEN LUCHTOORLGG
WAT GEDAAN WERD OM
ROME TOT OPEN STAD
TE VERKRIJGEN
1942
schrijver veel bijval.
De bijzondere vleeschzegels Nr 10 ver
te Krljge^,
strekt aan handarbeiders behouden een
waarde van 25 gram.
600 gr. p. maand
600 gr. p. maand
400 gr, p. maand
360 gr, p. maand
360 gr. p. maand
500 gr. p. dag.
Boe-
aeze
8 fr.
12 /r.
is OOSTUITGAVE
is WESTUITGAVE
SSEÜSWE
15 fr.
2 fr
3 fr.
ArM\
om
Ha.
202.240
171.868
76.984
19.396
115.315
25.756
54.044
1.403
12.687
DE POPERINGEN
250 gr. p. dag
50 gr. p. maand
400 gr. p. maand
100 gr. p. maand
1 kgr. p. maand
150 gr. p. maand
20 gr. p. dag
Tarwe
Rogfe, spelt, masteluin
Gerst
Peulvruchten
Aardappelen
Koolzaad
Suikerbieten
Cichorei
Vlas
ABONNEMENTSPRIJS 1943:
1 Jaar in België Fr. 36
3 Maanden Fr. 9
6 MaandenFr. 18
1 Jaar in Frankrijk Belg. Fr. 52
1 September!
’k Weet niet of de moeders alle van
mijn meening waren, dat het noodig is
nu en dan de kleuters en de schoolloopers
zelf in den dag onder handen te hebben.
Het is wel mijn meening en overtuiging;
de OPVOEDING is allereerst het werk
van de ouders. Maar alle moeders en
dus de vaders ook zullen wel blijde
zijn dat op 1 September de scholen weer
epen zijn!
En al de Jannekes en Roger-kes.
En al de Jeannekes en Grietjes trekken
weer op, tot groote vreugde, onzegbare
vreugde van moeder.
TARIEF VOOR BERICHTEN:
i Kleine berichten (3 regels)
i Kleine berichten adr. t. bureele
1 (voor ieder regel meer: 2 fr.)
Rouwberichten: minimum
i Groote rouwberichten: per regel
l Ber. in lokaal nieuws: per regel
I Andere aankondigingen: prijs op vraag
1 Aankondigingen worden aanvaard tot K
den Donderdag middag. C
Abonnementsprijs tot Nieuwjaar: 5
Voor Frankrijk Belg. Fr. 13,00. JS
j Voor Belgis Fr. 13,S0. g
Uitgever: Sausen-Vanneste, Popcrinrje.
J) Telefoon Nr 9. Postch. N* 155.70.
koepels, die de Romeinsche bouwkunst
heeft geschapen, en die zooveel toepas
singen in de volgende eeuwen heeft ge
vonden.
Op het Forum Romanum zijn nog tal
van oude overblijfsels te zien uit den
keizerstijd, de tempelzuilen, de basilieken
of beursgebouwen, waarop de eerste
christenkerken een model namen, de via
sacra, de rostra waarop Cicero zijn be
roemde redevoeringen afstak, enz.
Verder zijn nog Thermen of badplaat
sen bewaard, ook de Capitolinus met de
standbeelden van Castor en Pollux en het
beroemde ruitersstandbeeld van Marcus-
Aurelius.
En nog zooveel andere onschatbare
waarden, te lang cm te melden, die ech
ter met geen goud te betalen zijn, en die
den trots van de geheels beschaafde we
reld uitmaken. Want Rome was met zijn
kunst en wetenschap, zijn rechtsgeleerd
heid, zijn bouwkunst, zijn wegenaanleg,
'zijn orde en wet, een voorbeeld van orga
nisatie. dat rog door duizenden «n dui
zenden hoogstudenten aan alle universi-
teiten der wereld wordt bestudeerd en
geciepgrond.
Dit oude Rome was als de voorlconer
van het nieuwe, van het christelijke Ro
me. Het was of de Voorzienigheid dit Rijk
had in ’t leven geroepen, om de wegen
te banen voor een nieuw rijk dat komen
moest: het Christendom.
DE LEVERING VAN KOOLZAAD
Gemeld wordt dat de erkende hande
laars bij de leveringen van koolzaal boven
de minima, de producenten die een con
tract hebben afgesloten, slechts 10 frank
het kilo betalen voor de minimumlevering.
De hoeveelheden boven de minima ge
leverd worden door hen beschouwd als
buiten contract geteeld en hiervoor wordt
hen slechts 6 frank hst kilo uitbetaald.
Van bevoegde zijde wordt er op gewe
zen dat ook in dit laatste geval het kool
zaad tegen 10 frank het kilo moet betaald
worden en dat de landbouwer recht heeft
op olie en meel voor de totale hoeveelheid
geleverd koolzaad.
MAXIMUMPRIJZEN
VAN CACAOFANTASIEREEPEN
De maximumprijzen van cacaofantasie-
reepen worden als volgt vastgesteld. Per
kgr. netto: groothandelaar 26.15 fr., klein
handelaar 28,25 fr., verbruiker: 31,35 fr.
De fabrikant moet de prijs en het netto-
gewicht op de verpakking van iederen
reep aanduiden.
wijze geschiedt en aan de verwachtingen
beantwoordt.
De totale hoeveelheid koolzaad die tot
hiertoe door de olieslagerijen in ontvangst
werd genomen bedraagt thans reeds 12.000
ton waarvan reeds 7.300 ton werd ver
werkt. Het vochtgehalte van de geleverde
hoeveelheden verbetert voortdurend en is
reeds tot onder de 10 t.h. gedaald. Op dit
oogenblik wordt de eerste olie geraffi
neerd en gehard.
Het ware echter voorbarig hieruit af te
leiden dat ons vetransoen zal worden ver
hoogd. De levering van koolzaad is nog
niet ten einde, zoodat men niet weet zoo
het bepaalde kwantum zal worden be
reikt. Ook met andere factoren moet re
kening gehouden worden, o. m. met de
boterproduktie, die met den Winter steeds
daalt. Dank zij de vooruitzichten van den
koolzaadoogst kon deze laatste maanden
het boterrantsoen gebracht worden op
400 gram. Dit kon juist gebeuren omdat
de produktie van margarine in het voor
uitzicht was en hierdoor de stockeering
van boter niet zoo dwingend meer werd,
alhoewel dit toch werd toegepast in alle
voorzichtigheid en er thans 2.456.746 kgr.
boter gestockeerd zijn in de koelhuizen.
De Winter stelt echter strenge eischen.
Niets laat toe te zeggen dat het vetrant-
soen op 450 gram zal worden gebracht.
Intussehen kunnen wij het toch verhopen.
HET GEWICHT EN DE PRIJS
VAN HET BROOD
Een in het Staatsblad van 25 Augustus
versonenen besluit bepaalt het gewicht
en den prijs van het brood. Het op steen
of in vorm gebakken gewoon brood mag
slechts per stuk van 500 gram of een
meervoud daarvan met het oog op den
verkoop vervaardigd, te koop geboden, of
verkomt worden. Het 13 verboden brood
te koop te bieden, te verkoopen of te koo-
pen tegen een hoogeren prijs dan 2,90 Ir.
per kilogram.
Tenslotte liggen talrijke brieven van
kinderen die bij boeren' geplaatst werden
en er gezondheid terugvonden, ten toon
gespreid.
ONZE BILJETTENOMLOOP
EN SCHULDVORDERINGEN
IN VREEMDE MUNT
Uit de weekstaat van onze Nationals
Bank afgesloten op 19 Augustus jl. blijkt
o. m. dat onze bankbiljettenomloop thans
gestegen is tot het bedrag van 79.267 mil-
lioen frank wijl onze schuldvorderingen
in vreemde munt boven de 40 milliard
reikt.
Een visschersboot, toebehoorende tot de
formatie van Zeebrugge, heeft het lijk
opgevischt van Hillewaert Oscar, wonen
de St-Paulusstraat, te Oostende. De jon
geling is amper 23 jaar oud. De familie
leden werden op de hoogte gesteld door
de politie.
■BflBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBflBBBB
Centrale Kamercommissie: 2e zittijd 1943.
De inschrijvingen voor de examens ge
durende den tweeden zittijd 1943, ten
overstaan van de Centrale Examencom
missie af te leggen met het oog op het
bekomen van een wettelijken academi-
schen graad, worden, van 20 tot en met
30 September 1943, in den voormiddag,
aanvaard op het Provinciaal Bestuur to
BRUGGE (Prinsenhof, verdieping, bu
reel 2).
De examinandi voor het eerste studie
jaar kunnen eveneens een inschrijving
nemen. Voor hen zal een zittijd in De
cember 1943 geopend worden.
Ik zie ze gaan: net gewasschen en ge
kamd, spijts de zeep-schaarschheid, net
jes gekleed spijts de oorlogmiserie, vele
jongens met een versch-gesfreken kieltj'e,
de meisjes m£t het vlekkelooze schortje.
En voor ze van huis vertrekken krijgen
al de kinders, zoo moeder zelf niet mee
gaat, de gewichtige vermaningen t’huis:
deftig zijn langs de straat, braaf zijn op
de school, opletten en goed 'ëeren in de
klas. Dan nog een kruiske van moeder...
Zoo gaat het den eersten morgen.
Waarom niet... iederen morgen?
Na een week zijn we weer versukkeld
in de oude gewoonte... de jongens, vooral
te lande, hebben mekaar terug gevonden
en ook hun kwajongenstreken, blijven ha
peren langs de baan, gaan en koeren,
zonder dat men er zich t’huis nog veel
om bekommert. De raadgevingen en de
vermaningen waren als ïavitailleerings-
zegelkes; ze gingen maar een week meê
in plaats van een maand!
En de oude sleur herbegint... op school
en t’huis!
Wie zou er nochtans durven denken
dat er in onzen gejaagden tijd nog plaats
is voor oude sleur en... achteruitgang?
En toch is ’t zoo!
Een paradijs
van kerken en kloosters.
Zoo werd Rome de beevaartplaats van
heel de katholieke wereld. Wie eenmaal
de linnen drukte op de voeten van het
bronzen Sint-Pietersbeeldeke in de gran
dioze Sint-Pieterskerk, zal wel bemerkt
hebben, dat de teenen van dit beeld half
afgesleten zijn, door de miljarden kussen
die de ontelbare pelgrims in den loop van
zooveel eeuwen op de voeten van Petrus
hebben gedrukt. Daar staan we in de
grootste kerk van Rome, de Sint-Pieters-
kerk, waaraan de geheele christenheid
heeft meégeofferd en meegebouwd cm er
de grootste kerk van de wereld van te
maken. Een kerk die 60 duizend geloovi-
gen kan omvatten, waarvan één der 4
moerpilaren, die den koepel schragen,
dezelfde grondoppervlakte heeft als een
kerk.
Alles is hier groot en heev’ijk. Men
moet er aan Rubens denken. H.er straalt
de katholieke Renaissance.
Dat is maar één kerk, één der 400 ker
ken. waarvan de bijzonderste den eere-
titel voeren van basiliek of vrcegkristeli.ik
kerkgebouw. Zoo hebt ge daar de Maria
de Meerdere met het eerste goud aan de
gewelven, door Columbus uit Amerika
meegebracht: Sint Paulus buiten de mu
ren. een triomf van marmer en mozaïek:
en dan de hoofdkerk van Rome, waarvan
d: Paus bisschep is, de basiliek ven Sint
Jar. Lateranen. die als opschrift draagt:
Moeder en hoofd van alle kerken binnen
en buiten de stad.
Een der eerbiedwaardigste basilieken
was die van Sint Laurentius buiten de
muren, waar de basiliekvorm nog zoo
raaf bewaard werd, en waar het graf van
Pius IX en van Sint-Laurentius werden
bewaard.
Kerken, en nog kerken te Rome. We
zullen er op tijd en stond wel nog eens
een artikel aan wijden, want dat is de
moeite waard.
Ge kunt geen straat inslaan, haast geen
voet verzetten in Rome, of ge treft er
kerken aan.
Hoe zijn we dan allen niet beducht
voor het lot van Rome. Al is die stad nu
ook tot open stad verklaard.
Hoe bidden we niet allen mèe met den
Paus, dte op de trappen van zijn Latera-
mrhoofdkerk op de knieën neerzeeg, te
midden van een ontroerde geknielde me
nigte: Heer, geef ons den vrede! C.
1 Brood
2 Gebrande gerst
4 Boter
5 Cichorei
6 Suiker
9 Magere smeerkaas
10 Vleesch
12 en 13: Naar keus:
a) Confituur
b) Kunsthonig
c) Gekonfijte vrucht
d) Suikergoed
e) Gevaniileerde sulk.
20 Aardappelen
Illllllllllllllilllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllliw
«ALS DE STORMEN LUWEN», door
ROEl DE RIDDER; 35 fr. - Uitgeverij
«Pro. Arte», Diest. - Te verkrijgen in
Boekhandel Sansen-Vanneste, Puperinge,
en in aile Boekhandels.
Mei groeiende belangstelling en bewon
dering; heocin wij uit Krachtige en «iep-
zinnia boeK gerezen, waarin een schrijver
tot om spreekt, die kan schrijven en nemen
En eael aenkuil. js;n gave, die we weldra
bij veie schrijvers met naatn bij klaren dag
niet een lantaarn mogen gaan zoeKan. Dit
boek, na ai de beroezmdc en versexueeiue
lectuur die tnans do boekenmarkt over
stroomt, is als een oase. Al stormt het in
derdaad ook nog zoo oi'iest in dit werk.
Eieaier waarover het gaat:
Auvocaat Steven Doon nuwt ietwat onbe
suisd het kwieke, spontane, stadsmeisje
Francine Verwilghe. Zwaartillend en eigen
wijs ais hij is, raakt hij niet los uit zijn
velleden, uat cirkelt om twee vrouwenfigu
ren: Isy, de afgestorven geliefde, <n Gcue-
lieve, zijn schoonzuster, aie 'n geestelijke
roeping naar da verre missielanden verkiest
boven de liefde van Steven Doon.
Het piepjonge, nog kinderlijke rrancineke,
me; Wie hij trouwde -in een bui van wraak
lust om ae weigering van haai’ zuster Gods-
Ueve, ontpopt zich tot 'n kranige diepe per-
soon.ijkheia, een waardige moeuer van haar
twee flinke zonen, die allebei gedreven wor
den tot de hooge idealen, uie eigen zijn aan
hun bloed: de eene wordt missionaris, de
andere zeeman!
Niet zoo vast staat onze eigenwijze Steven
Doon in de evolutie van het leven. Hij laat
zien door de stormen meesleuren. En over
misverstand en onverschilligheid komt het
tot ontrouw en scheiding... en blijkt aues
verloren. Als daar niet die radikale en vrome
op.ossing was, die, hoe vreemd ze in Som
mige oogen moge blijken, zoo rein en kon-
sekwent uit der dingen loopt en uit der
mensenen karakter vroeit, dat ze niet al
leen aanvaardbaar maar bewonderenswaar-
dlg schoon en juist is.
Het thema is niet alledaagsch. Door on
derwerp, hoofdfiguren en diaioog is het zelfs
zwaar op de hand, ’n cerebraal werk, waarin
stevig geredeneerd eu geargumenteerd wordt,
iets wat we, met al het losse en lichtekooi
achtige van onzen tijd, en van onzen mo
dernen roman, haast vergeten zouden. En
toch staan we hier voor i.:i vol e moderne
tragedie, die personen v u t, formaat
ten tooneele voert. Hoe .n c slist lijn
deze figuren, als uit rotssteen en marmer
gehouwen; Steven, zijn moeder en de oude
knecht Damber. Gelukkig beweegt Francine
zich daar wat malscher tusschen, al gaat ze
steeds even voornaam Iw zwaren weg. öe
In de twee eerste weken van Augustus
werden met kleine vaartuigen van uit
Sicilië naar het vasteland overgebracht:
17.000 ton munitie en ander goed, 10.600
automobielen alsmede alle Duitsche en
Italiaansche troeoén met al hun wapens
cn materiaal, wijl meer dan 4.000 gewen
den eveneens werden getransporteerd.
Sedert de ontruiming van Sicilië is de
strijd hier ook beperkt gebleven tot ope
raties in de lucht en op zee. De lucht
machten dei' As waren bijzonderlijk actief
tegen de Angelsaksische scheepvaart. Al
dus werden volgende resultaten bereikt:
18 Aug.: Bij Bizerta een oorlogsschip,
25 transportschepen van samen 100.000
ton en landingsvaartuigen getroffen.
19 Aug.: Nieuwe aanval op Bizerta
waarbij elf groote schepen getroffen wer
den. Een schip van 5.000 ton zonk wijl
8 andere van samen 33.000 ton zwaar be
schadigd werden.
21 Aug.: Aan de Tunesische kust een
vrachtschip van groote tonnage tot zin-
ken geljraclit/
23 Aug.: Aanval op de haven van Pa
lermo waar twee oorlogsschepen alsmede
twee vrachtbooten van samen 9.000 ton
9 koopvaarders van samen
ïv.vuv wxi alsmede een kruiser zwaar be
schadigd wijl in de haveninrichtingen
omvangrijke branden gesticht werden.
Harerzijds voerde de Angelsaksische
luchtmacht aanvallen uit o. m. op de om
gevingen van Salerno en Napels, de om
geving van den Vesuvius, Foggia, Carbo-
nia, Bari, Cagliari, enz. Zij verloren hier
bij tientallen vliegtuigen.
Omtrent de verwoestingen welke tot
nogtoe door luchtaanvallen op Turijn
aangericht werden wordt nog gemeld dat
van de 63 kerken der stad er 40 vernie
tigd of zwaar beschadigd werden alsmede
30 religieuze inrichtingen.
Amerikanen landden op het eiland
Vella Lavella, ondanks de zweer zware
scheepsveriiezen welke hen bij hun lan
dingspogingen door de Japansche lucht
macht toegebracht werden. Na de vor
ming van bruggenhoofden pogen zij thans
verder het eiland op te rukken. Hun stel
lingen worden voortdurend door de Ja
pansche luchtmacht bestookt.
In de Aleoeten-grcep hebben de Ja
panners het eiland Kiska ontruimd.
Tchoenking werd door de Jananners
gebombardeerd, voor het eerst sedert twee
jaar.
Een Amerikaansche landingspoging
op het eiland Kulambanga, der Salomon-
euanden, werd door de Japansche bezet
tingstroepen afgeslagen.
Uit Berlijn wordt gemeld dat de Führer
aan Rijksprotector voor Bohemen en Mc-
ravie, Constantin Vrijheer von Neurath,
cp zijn verzoek ontslag heeft verleend.
Tot zijn opvolger werd benoemd Dr Wil
helm Frick, tonegtoe Rijksminister van
Binnenlandsche Zaken. Beiden blijven
Rijksminister.
Werd aangesteld tot Rijks- en Pruisisch
Minister van Binnenlandschs Zaken, de
H. Heinrich Himmler, Rijksleirier der SS
en hoofd der Duitsche Politie.
Den Rijksarbeidsdienst hangt niet meer
af van binnemandsche Zaken, en wordt
een hoogere Rijksinstelling alleen afhan-
van den Führer en staande onder
g van den Rijksarbeidsleider Con
stantin Hierl die de bevoegdheid van
Rijksminister verwerft.
De Staatssekretaris bij’ den Rijkspro
tector in Bohemen en Moiavie, H. Karl
Herman Frank, wordt benoemd tot Staats
minister en krijgt rang van Rijksminister.
Deze zijn de bijzonderste regeeringswij-
zigingen doorgevoerd door den Führer.
Te Quebec, in Canada, hebben Chur
chill en Roosevelt elkaar ontmoet en heb
ben er een conferentie belegd aan dewelke
talrijk andere personaliteiten hebben deel
genomen, o.m. talrijke militaire geallieer
de leiders. Te Quebec kwamen ook toe de
HH. Eden en Brendan Bracken, Brit-
sche Ministers. Mackenzie King, de Ca-
nadeesche premier. De Amerikaansche
Minister van Buitenlandsche Zaken Huil
kwam eveneens te Quebec tee. Stimson,
de Noord-Amerikaansche minister van
oorlog, nam ook deel aan de besprekin
gen, evenals Knox, den Amerikaanschen
minister van marine. Naar de Daily
Mail» vertoefde Mgr Spellmans eveneens
in de Canadeesche conferentiestad.
Een andere gast bleek de Tchoenking-
Chineesche Minister van Buitenlandsche
Zaken Soong te zijn.
Wat op deze conferentie besproken
werd is niet uitgebleken. Wel verkondigde
de Britsche Minister van Voorlichting,
Brendan Bracken, het opstellen van plan
nen om het Duitsche volk te bombar-
deeren, te verbranden en met alle mid- dere politieke vereeniging.
Bommen op Rome.
Niet alleen de katholieke, doch de ge
heele beschaafde wereld heeft met ont
zetting vernomen dat er weer bommen op
Rome vielen. Want het wereldgeweten
had verwacht dat fr nog zooveel eerbied
voor deze stad zou bestaan, dat dit ten
minste niet zou gebeuren. De oorlog heeft
er anders over beschikt. Sommige men-
schen oordeelen nog al lichtzinnig over
dit feit. Omdat ze Rome niet kennen,
noch als bakermat eener beschaving, noch
als heilige en eeuwige stad.
Twee maal wereldveroveraar.
Dat is Rome inderdaad geweest. Op de
Gr. ots Markt der Romeinen, het Forum
F imannm, stond de gouden mijlpaal,
waar alle groote heirwegen samen liepen.
Benige jaren vóór Christus immers had
den de Romeinen, en vooral Cesar, de
toenmalig bekent e wereld veroverd. Tot
over den Rijn, tot in Brittannië, tot aan
de boorden der Sahara en tet aan de
oevers van den Donau was het rijk der
Romeinen uitgebreid. Rome was het fiere
hoofd en het warme hart van dit reu-
zenrijk. Rome, dat den Romein heilig was,
en in de oogen van elk onderworpen volk
esn vesting van schoonheid en kracht
was. Met Rome was dit rijk begonnen.,
Het -werd, naar de oude legende, gesticht
door Romulus en Remus, twee broers, die
verworpen waren en die te vondeling wer
den gelegd. Ze werden door een wolvin
met haar melk gevoed en groot gebracht,
en hebben later de stad opg'richt op de
zeven heuvelen aan de boorden van den
Tiberstrcom. Overblijfels van deze oud
heden zijn er nog genoeg in Rome te
vinden.
Een tweede maal heeft Rome de we
reld veroverd, nu echter niet meer mft
zijn legioenen en standaarden, doch met
zijn vreedzame zendelingen en den stan
daard van het heilige kruis. Te Rome
kwam Petrus toe, na den dood van Chris
tus. Hij was het hoofd der Kerk, dus de
Paus. Hij werd bisschop van Rome. En
sedertdien is elke bisschop van Rome ook
Pous van Rome. Het is dus niet alleen als
Paus, doch ook als bisschoppelijke herder
van de Eeuwige Stad dat Pius XII na de
wreede luchtbcmbardsmenten de geteis
terde stadswijken bezocht.
Rome, waar de Paus nu al zooveel
eeuwen woont, is derhalve het gouden
hart der groote katholieke wereld. De
Paus, die er woont, heeft zijn belangen
en zijn onderdanen tot in de kleinste re
publiek van Zuid-Amerika, zcoals in de
ijsvelden van Canada als in het land der
Boers van Zuid-Afrika. Hoe zeer Rome
de wereld beheerscht, heeft genoeg geble
ken uit de protesten die tegen de bom
bardementen op Rome zijn losgebroken.
Dat de bolsjewiki’s in hun bladen het
nieuws der bombardementen op Rome
met groote hoofdletters aankondieden, en
ergens in een klein hoekje over Sicilië
spraken, bewijst genoeg wat hun het
meest op het hart ligt.
Een antiek museum.
Van de menigvuldige merkwaardighe
den uit het oude Rome liegen er nog vele
de stad door verspreid. Laten vze alleen
ncimen: Het Colosseum, het groote open
luchttheater. half verpuind. met drie
rondbogen boven elkaar, waar eenmaal
89.000 menschen konden plaats nemen,
was het strijdtocneel der zwaardvechters
of gladiatoren, en was ook het marteltco-
neel waar de Christenen voer de uitge
hongerde wilde dieren werden geworpen.
Dit Colosseum werd gebouwd door de Jo
den, die in ’t jaar 70 gevankelijk uit Je
rusalem werden meegebracht.
Het Pantheon, thans een kerk, is de
oude tempel, zooals zijn Grieksche naam
zegt, van alle góden. Vooral beroemd is
die tempel om zijn koepel, een der eerste
Dat was natuurlijk in de landsch»
scholen. In stad was de toestand heel an
ders. I
Maar... er was vroeger nog wel iets dat
zoowel te lande als in stad aan ’t ver
zwakken is, spijtig genoeg. >f
’s Morgens gingen we naar de kerk, voor
we naar school liepen; ’k zou eigenlijk
moeten zeggen dat de school begon met
de Mis. Ik zeg niet dat die goê gewoonte
verdwenen is, maar wel dat er verzwak
king is. In den Winter vinden de ouders
dat het ’s morgens nog donker is en in.
den Zomer kunnen de kleinen er niet uit,
omdat ze ’s avonds veel te laat naar bed
gaan. Er is dan alhier of daar een ge
meente waar geen enkele van de meesters
in de schoolmisse te zien is!
Van wege de ouders kan wel eens de
verontschuldiging aanveerd worden, nu,
we in den tijd zijn van licht-demoing.
Maar ’t is spijtig dat er dan niet meer
cpgelet wordt, eens dat de dagen weer
langer zijn geworden. Onze Pastoor zei
vroeger zoo dikwijls: Kinders kunnen wel
niet veel, maar ze kunnen toch ieder mor
gen O. L. Heeren’s zegen gaan vragen
voor heel ’t gezin en dat is waarachtig
geen kleinigheid. Nu vooral we beter be
grijpen dan ooit wat het beteekent te bid
den Geef ons heden ons dagelijksch
brood Vanwege DIE meesters is het op
zijn minst even spijtig. De meesters geven
godsdienst-onderivijs, spreken over Mis
en over Gebed en ’t moet de schoolkinde
ren toch op zijn minst vreemd schijnen
dat Meester zoo weinig gevoelt voor dia
dingen waarover hij zoo schoone kan..,
praten.
We klagen dikwijls dat we achteruit-
boeren, de ouders klagen, de meesters
klagen over de kinders. Maar als v/e alles
willen’ hebben, zonder eenige moeite, zon
de” inspanning, zonder last, en zonder...
zegen van hierboven, dan hoeven we niet
te klagen, dan mogen we gerust zeggen
dat we precies hebben wat we... verdie
nen!
De kindertijd is een schoone tijd, maar
ouders en meesters moeten hem schoon
helpen maken.
DER EETWAREN
van 25 Augustus tot 23 Sept. 1943.
DE VEEHOOGING
VAN ONS BROODRANTSOEN
Zooals men opmerken kan in dit blad
gepubliceerde rantsoeneeringstabel, werd
seuert 25 Augustus ons broodrantsoen ver
hoogd van 2i5 op 250 gram.
In verband met deze rantsoenverhoo-
ging heelt de H. De Winter, sekretaris-
generaal van het Ministerie van Land
bouw en Voedselvoorziening, voor de le
den van de pers een verklaring afgelegd.
Deze verheoging, betoogde de H. Sekre-
taris-Generaal, is ons niet uit den hemel
gevallen, maar is het Mèsultaat van een
drie jaren lange inspanning van al dege
nen die zich inspannen voor de ravitail-
leering van ce bevolking. Deze verhoo-
ging staat in rechtstreeksch verband met
de uitbreiding van de beteelde opper
vlakte aan broodgewassen welke verleden
jaar 343.000 ha. bedroeg en dit jaar 373.999
na. tarwe, rogge, spelt, masteluin.
De H. De Winter kondigde verder aan
dat vcortaan de bakkers brood zullen
moeten bakken van 1 kgr. in plaats van
900 gram.
Wanneer men deze verbetering van de
bevoorrading naast de jongste verbetering
op het gebied der ravitailleering aan aard
appelen en vetstoffen beschouwt, verklaar
de de H. De Winter, moet worden toege
geven dat reeds een beter stadium in den
toestand van de bevoorrading van het
land werd bereikt.
Natuurlijk, zegde hij, hebben wij niet
den indruk dat hiermede alles bereikt is.
Maar men kan er uit besluiten, dat de
inspanning van den proaucent recht
streeks ten goeds komt aan de algemeen
heid der bevolking. Het gehalte van de
rantsoenen staat in funktie met de le
vering. Daaruit kan men ook hst groote
belang van den leveringsplicht voor den
landbouwer besluiten.
AARDAPPELZEGELS NOG GELDIG
In de gemeenten waar de kleinhande
laars nog de volle levering niet hebben
bekomen van de aardappelen bestemd
voor hun klanten, mogen deze hande
laars uitzonderlijk de aardappelzegels voor
hst tijdnerk van 26 Juli tot 24 Augustus
1943 van de belanghebbende verbruikers
aanvaarden en as, binnen den voor
geschreven termijn, indienen bij den
Gemeentedienst voor Ravitailleering en
Rantsoeneering met het oog op het op
maken der zegelsafrekening model 6.
Bij ontvangst van de waar, mogen zij.
zander andere formaliteiten, overgaan tot
de verdeeling van de nog aan hun inge
schreven klanten verscmüdigde rantsoe
nen.
NAAR EEN VERHOÖRGïNG DER
vetrantso^Wen?
In zekere dagbladen versohaan einde
verleden week een bericht waarin een
verhooging van het vetransoen aangekon-
digd werd, namelijk op 450 gram voor de
Wintermaanden, dit als gevolg van de
koolzaadle veringen.
Uit nadere berichten is echter gebleken
dat dit bericht ten zeerste voorbarig is
geweest. Van geen enkele ofïicieele zijde
werd het ten andere bevestigd.
Anderzijds werd een uiteenzetting ge
geven over het verloop van de inlevering
van het koolzaad, welke op bevredigende
kende gebeurtenissen is het ons een hei
lige plicht al de strijders te huldigen, die
in den loop der eeuwen alles offerden
voor ons volksbestaan. De offers, door U
allen, Nederlandsche dooden, in den loop
der eeuwen gebracht, aan ons volksbe
staan, bewijzen als zoovele geschiedkun
dige feiten, de levenskracht van ons volk,
zijn doorzettingsvermogen, zelfs tegen de
grootste machten in, zelfs bij de gewel
digste tegenslagen en de diepste ontgoo
chelingen. Gij waart het zaad. Wij zor
gen dat de oogst er komt.
Als siot van zijn rede haalde Prof. Dr
Da-els de eerste zinnen aan van het
Transvaalsch volkslied, van de Vlaam-
sche Leeuw en van het Wilhelmus.
Het was een vrijwilliger van het
Vlaamsch Legioen, in feldgrau uniform,
die de woorden van den eed van trouw
aan Vlaanderen voorzegde.
Met het Wilhelmus en de Vlaam-
sche Leeuwwerd daarop de 24« Ijzer
bedevaart besloten.
A
En in den loop van den namiddag had
den in vele steden en gemeenten van het
Vlaamsche land lokale herdenkingsplech
tigheden plaats.
Neen, ’t is nog niet alles!
Ge hoort klagen, steen en been, dat vele
kinders zoo onregelmatig naar school
gaan.
Ziet ge, nu is moeder danig blij dat zs
van die beren verlost is, maar na enkele
weken is die vlage voorbij en daar, om
een nietigheid, om een gril, of met opzet
blijven ze weer t’huis. En dan moet ge
maar even nadenken dat in vele gevallen
de kinders later niets anders hebben dan
hun kennis opgedaan op de school.
En ten slotte is er van wege de ouders
belangstelling gevraagd. Moeder en vader
zijn er niet van af met enkel en alleen
de kinders naar school te sturen. Vader
vooral moet belangstelling toenen, eens
kunnen vragen wat ze geleerd hebben,
eens kijken naar ’t schoolwerk, bewijzen
dat hij weet hoe noodig het is te leeren
en een beetje bekwaamheid te bezitten.
Dan leeren de kinders te liever, dan span
nen zij zich in, dan komt dat begrip dat
school-loopen nog een ander doel heeft
dan de ouders te ontlasten.
1 September: de Jantjes en de Mietjes
gaan terug naar schoot proper en net.
De kinders weten niet wat de school be
teekent voor hen. ze gaan er naartoe, ar
geloos; aan de ouders echter na te
denken en uit de school, voor hun fan
tas, alles te halen voor later.
BOER NELIS.
Ook vroeger liepen de Jantjes en de
Mietjes, de heele kleuterbende, naar
school. Er waren niet zoo veel onderwij
zers als thans en in vele landsche scho
len zat ge zes jaar bij den zelfden meester.
Meester kende al zijn gastjes, kende al
de ouders en al de ouders kenden meester.
Hij was veelal Meesterin den echten
zin van ’t woord; baas over de guitjes en
eek wel een beetje over de ouders. Zijn
school? Veel grooter dan nu, al was er
maar één klas, zijn school... heel de- pa
rochie. En als Meester wandelen ging
dan bleef hij hier en daar staan, ging
hier of daar binnen en sprak over zijn
jongens, sprak met moeder of met vader,
’t Gebeurde wel eens dat de jongens
preusch waren dat Meester ook bij hen
aan huis was geweest, maar ’t gebeurde
evenveel dat Meester’s bezoek donder
wolken aan de lucht toevoerde. Meester,
die duvel van die Meesterkwam alles
te weten, kwam achter al het kattekwaad.
En, waren ze de school ontgroeid, dan
was Meester nog altijd bekommerd om
zijnjongens, zou aleens een verma
ning of een berisping hebben gegeven.
Meester was ontzien zoolang zijn... gewe
zen leerlingen in hun ape-jarenwa
ren; later steeg Meester’s gezag nog, maar
dan werd het bij velen ware genegenheid
en... vriendschap.
Ziet ge... er was contakt, tusschen
school en huis, persoonlijk contakt. Nu
loopen er geen draden, of nagenoeg gee-
ne meer, tusschen de school en de gezin
nen. Hoe wilt ge lampen laten branden
als er nergens contakt is?
Ha.
193.257
150.712
51.135
22.831
121.196
455
59.378
596
8.315
TENTOONSTELLING VAN BOEREN
HULP AAN STADSKINDEREN
TE ANTWERPEN
In de zaal van het Koninklijk Kunst
verbond te Antwerpen werd een tentoon
stelling ingericht ctoor het Werk Boe-
rennulp aan StadskinderenIn deze
tentoonstelling worat de nood van dui
zenden Stadskinderen op schrille wijze
tot uiting gebracht, met in tegenstelling
een besla van het weldoende verblijf van
kinderen op den buiten. Een overzicht
wordt er ook gegeven van wat reeds door
het werk gepresteerd werd.
stoere zuster Maria is een brok Vlaamsche
moederlijke oei’Kracnt. Simonne, de type der
mondaine zonder ruggegraat. Hlza, de slinks,
die wat vervaagd oiijlt naast ae andere
kiare figuren, aie bewijzen hoe meesterlijk
Roei De Ridder de karakters kent cn
uitoeeiden, wat de eerste conditie is
een stevig roman te schrijven.
Men kan aanvoeren aai er weinig vreugde
in dit coek is, dat die levens mekaar zoo
ongenadig stuk maien, dat er geen opwek
kende levenskracht uit spreekt, maar dan
voelt men toch weer telkens ae moraal, die
uit dit werk in U overgaat: Neen, het leven
is geen pretje, maar aanvaard het uit Gods
hand, verdraag het om Zijn Wil, houd moed,
heroegin weer met het goede!
Het slot b. v. ademt uan ook den wede,
die ge ’t boek door zocht, omdat dit slot
doorgeurd is van die balsemende berusting.
Het boek is derhalve een goudmijn van
ernstige gedachten. En de taal is kloek,
keurig en rijk.
Mee dergenjke talenten uitgerust kan Roel
Da Ridder een onzer beste romanschrijvers
worden. Laten we hem echter bidden om
wat meer levensoptimismewat lichter en
losser verteltran”, en we durven garandeeren
dat zijn werk, aat vooralsnog op de eerste
plaats den gevormden lezer ooeit, ook net
volk zal winnen.
Dat volk, dat lectuur, die zich cp een
honger levensplan beweegt, zoo broednoodig
heeft.
In dezen tijd van vermolmde litteratuur
verrijkt en vermant een boek, als dit van
Roel De Ridder, ons allemaal.
We hopen nog over dezen schrijver en
diens werk te kunnen terugkomen!
F. R. BOSCHv JGEL.
A
Het is geen geheim meer dat de verdien
stelijke schrijver «Boel De Riader» een
onzer stadsgenooten is: H. Michel Licfooghe,
icezLsner aer Belastingen.
Van zijn hand verschenen reeds vroeger:
«DE KWELM». Uitgeput. Gaat, totaal
herzien, een uezer aagni in herdruk bij
Cuitura, Brugge.
HET KINij VAN DEN OORLOG Drama.
Fanas Putman, Antwerpen.
VIER MENSCHENRoman. Uitgeverij
Cuitura, Brugge.
(Eerlang verschijnt bij zelfden Uitgever:
«NIETS GAAT VERLOREN».)
Ook met zijn vroegere uitgaven behaald»
Om zijn geleverd werk verdient H. Llef-
ooghe de erkentelijkheid van zijn Volk en
wij hopen wel nog meer van hem te lezen
- - f’QiMüui&.Mt
AnSermaal ksnde de actie in de lucht
welke gevoerd wordt in het raam van
den strijd welke sedert bijna vier jaar
woedt in het Westen van Europa, geen
verpoozen. alhoewel deze actie in den
loop der laatste week niet zoo heftig is
geweest als in den loop der voorgaande
weken.
Volgend verloop van dezen strijd in de
lucht kan worden vermeld:
18 Aug.: Kelderen van een schip van
5.000 ton in den Atlantischen Oceaan door
Duitsche vliegtuigen, die ook vier An
gelsaksische bommenwerpers neerhaalden.
Bij nachte storingsvluchten boven West-
Duitschland.
22 Aug’.: Nachtelijke aanval van Duit
sche vliegtuigen op het gebied ten Noor
den van Londen alsmede aan de Zuid
oostkust van Engeland. Bij nachteiijke
Britsche luchtaanval cp West-Duitsch-
land werden in verschillende lokaliteiten
openbare gebouwen, waaronder zieken
huizen, kerken en scholen getroffen, wijl
de bevolking verliezen leed?
Uit nader gegevens blijkt dat de Ame-
rikanen bij hun dagasnvallen op 17 Aug. gekelderd, 9
op twee steden van Zuid-Duitscliland niet 46.000 ton ah
56 doch 101 vliegtuigen verloren. --
23 Aug.: Aanval van sterke formaties
Britsche bommenwerpers op Berlijn. De
nieuw georganiseerde luchtafweer verhin
derde den compakte aanval. Woonwijken,
publieke gebouwen en ziekenhuizen wer
den getroffen wijl de bevolking verliezen
leed. Van de aanvallende toestellen wer
den er 60 neergesehoten. Londen gaf hier
het verlies van 58 toestellen toe.
Duitsche vliegtuigen vielen doelen aan
in Zuid-Oost-Engeland.
Voor de Hoilandsche kust ontwikkelde
zich ook een gevecht op 18 Aug. tusschen
de beschermingskrachten van een Duitsch
konvooi en Britsche snelbooten. Een Brit
sche snelboot ging verloren, wijl drie an
dere door treffers beschadigd werden.
Van Zuid tot Noord blijft de strijd in
alle heftigheid voort woeden cp het Oost
front. Benalve den sector van net Illmen-
meer, waar nog een betrekkelijk rust
heerscht, wierpen de Sovjets in alle an
dere sectoren nieuwe troepen en mate
riaal in den aanval zonder dat bij de
verbitterde gevechten welke een nieuw
hoogtepunt bereikten eenige doorbraak
van de Duitsche verdedigingslinies be
reikt werd.
Ontleden wij den strijd sector per sec
tor dan komen wij tot volgend beeld van
den afweerslag waarin de Duitsche en
Verbondene treepen verwikkeld zijn op
het Oostfront:
Aan het Koebanbruggenhoofd werden
sedert den 16 Juli de aanvallen suksesvol
afgeslagen van 17 Sovjets-divisies tirail
leurs, 2 pantserbrigades en 3 pantserregi-
menten. Deze- troepenformaties werden in
den geleverden strijd deerlijk toegetakcld
zonder dat eenige vooruitgang geboekt
werd. In de laatste dagen is de activiteit
in dezen sector wat minder geworden.
In den sector van den Mioes ontbrand
de opnieuw een verbitterde slag. In het
gebied van Kuybischew gingen de Sovjets
hier andermaal tot den aanval over, na
een hevige artillerievoorbereiding. Onder
hevige verliezen leden hun aanvallen
schipbreuk. Gevechten van man tegen
man werden geleverd. Een groep van 21
Sovjet-tanks welke door de Duitsche li-
nies waren gebroken werd vernietigd. Bij gend v
esn eigen tegenaanval wisten de Duitsche leiding
troepen een verloren gegaan gebied terug
te veroveren.
Aan den Midden-Donetz vielen de Sov
jets andermaal aan bij Isjum, met behulp
van sterke pant&srafdeelingen, bij zware
gevechten. Ook hier werden alle door
braakpogingen verijdeld en werden kleine
invallen afgegrendeld en vernietigd. Op
een dag verloren de Sovjets hier 133 tanks.
Het is wellicht in hst gebied van Char-
kov dat de zwaarste gevechten geleverd
werden. In den nacht van 22 op 23 Aug.
hebben de Duitsche troepen de stad Char-
kov ontruimd. Naar men te Berlijn ver
klaart geschiedde zulks niet als ’een ge
volg van een rechtstreekschen aanval der
Sovjets op de stad doch op grond van den
algemeenen toestand in dit gebied. Door
de omvattingsbewegingen van de Sovjets
om de stad .ontwikkelde zich een zooda
nige situatie dat de bezetting van de stad
in gevaar kwam afgesneden te worden,
terwijl de stad zslf, die volledig in puin
was, alle waarde als verkeers- en voor-
zieningscentrum reeds verloren had.
In het kader van de beweeglijke oor
logvoering, waarbij men den tegenstan
der zoo groot mogelijke verliezsn tracht
toe te brengen, zonder dat men bsreld is.
groote offers te brengen of tot eiken prijs
een bepaalde stelling te behouden, werd
het garnizoen daarop teruggetrokken, na
dat alles wat van eenig militair belang
was vernield werd. Het verlies van dé
strook terrein die, naar de oppervlakte
gemeten en vooral in verhouding tot het
geheele bezette gebied, niet bijzonder groot
wordt genoemd, wil men daarbij niet al
te tragisch opvatten. Veleer verwacht men
van ae frontverkorting een versterking
van de Duitsche stelling.
Charkov is reeds herhaaldelijk het too-
neel geweest van een heftigen strijd en
het is niet de eerste maal dat deze groote
stad van handen verwisselt. Op 25 Okto
ber 1941 werd Charkov na harden strijd
door de Duitsche troepen bestormd en
bezet. In Juni 1942 beproefde Timoschen-
ko met een grootsch opgezet offensief de
stad te heroveren maar mislukte en liep
hierbij zeer zware slagen op. Op 18 Fe
bruari 1943, in hun winteroffensief, wisten
de Sovjets ae terug in handen te krijgen
maar moesten de stad reeds opnieuw ont
ruimen op 15 Maart daaropvolgend. Thans
hebben zij er weer vasten voet gekregen.
De ontruiming der stad was voor de
Sovjets ongemerkt gebleven.
Naar de mededeeungèn van Duitsche
corlogskorrespondenten bleef geen enkel
huis meer recht in Charkov. Stelselmatig
werden alle Duitsche inrichtingen in vei
ligheid gebracht en alle installaties welke
voor den oorlog van belang waren wer
den vóór de ontruiming opgeblazen of in
brand gestoken.
Naar de jongste Duitsche legerberichten
werden de Sovjets bij Duitsche tegenaan
vallen teruggeworpen ten Zuiden van
Charkov, wijl ten Westen van de stad de
Sovjet-aanvallen afgeslagen werden. Ten
Noord-Westen werd een Sovjet-gevechts-
groep omsingeld en vernietigd. Hierbij
werden 1791 gevangenen gemaakt, 299
tanks. 248 kanonnen, ICO machiengeweren
en een groote buit aan ander oorlogsmate
riaal gemaakt.
Ten Noord-Westen van Orel, ten Wes
ten van Wjiasma evenals ten Zuiden van
het Ladoga-meer voerden de Sovjets
nieuwe aanvallen uit, maar al hun po
gingen werden ook hier verijdeld en wer
den hen zware verliezen toegebracht.
In den geleverden materiaalslag verlo
ren de Sovjets andermaal over het ge
heels front aanzienlijke verliezen aan
tanks en vliegtuigen, namelijk: op 18
Aug. 284 tailles, den 19 Aug. 483, den 20
Aug. 154, dsn 21 Aug. 266, den 22 Aug 409,
den 24 Aug. 198, den 25 Aug. 263. Hun
verliezen aan vliegtuigen waren op 17 en
18 Aug. 168, den 19 Aug. 81, den 20 Aug.
68, den 21 Aug. 85, den 22 Aug. 73, den
23 Aug. 85, den 24 Aug. 95.
In Lapland veroverden Duitsche troe
pen ook nog 50 bunkers op de Sovjets.
Na het beëindigen van den strijd op
Sicilië werd door de Duitsche Legerlei
ding een overzicht gegeven van de verlie
zen welke aan de Angelsaksers toege
bracht werden op dit groot Italiaansch
eiland.
ïn dit overzicht wordt vermeld dat van
16 Juli tot 17 Augustus de Angelsaksers
naast een groot aantel gevangenen onge
veer een derde van de door hen in den
strijd geworpen troepen aan gesneuvel
den en gewonden verloren. Daarbij wer
den vernietigd of buitgemaakt: 383 tanks,
63 kanonnen, 652 vliegtuigen en 11 vracht-
zeilschepen. Een-en-zestig meest met
manschappen beladen of materiaal bela
den transportschepen van samen 290.000
ton werden gekelderd evenals een kruiser,
7 torpedojagers, 3 corvetten, en meerdere
kleinere vaartuigen, wijl 59 andere
vracht- of transportschepen van samen
278.75Ö ton zoo zwaar beschadigd werden
dat met hun verlies rekening mag gehou
den worden. i
delen uit te roeienVerder zegde, naar
wat het agentschap B. P. uit Stockholm
meldt, dat men een buitengewone ver
scherping van den oorlog aan alle fron
ten mocht verwachten, en waarschuwde
de optimisten er voor, aan een spoedig
einde van den oorlog te gelooven. De oor
log zal volgens hem hard en langdurig
zijn.
De conferentie nam een einde op 24
Aug. jl. en na afloop ervan werd een ver
klaring van Churchill en Roosevelt be
kend gemaakt. In deze verklaring werd
betoogd dat de operaties en gebeurtenis
sen sedert hun laatste ontmoeting werden
onderzocht, dat beslissingen getroffen
werden om het welslagen der acties van
de strijdkrachten van beide naties te
waarborgen, dat een volkomen eenheid
in de oorlogvoering moet worden verze
kerd, dat beiden nog conferenties zullen
houden, dat de militaire besprekingen
hoofdzakelijk liepen over de oorlogvoering
tegen Japan en dat over alle aangelegen
heden een overeenkomst werd bereikt. Af
gezien van een of andere driemogend-
hedenconferentie zal nog een conferentie
worden gehouden voor het einde van het
jaar tusschen de Britsche en Amerikaan
sche autoriteiten. De Sovjets zullen een
volledig verslag krijgen van de besluiten
welke werden getroffen voor zoover deze
Duitschland óf Italië betreffen.
Verder werd het probleem van het
Fransche dissidentencomité besproken en
een verklaring hieromtrent zal volgen.
Uit de berichten welke ons over deze
conferentie bereiken blijkt dat ook wel
een kink in de kabel schijnt te bestaan
tusschen de Angelsaksers en de Sovjets.
Aldus werd gemeld dat Stalin door Roo
sevelt tot vijfmaal toe op een conferentie
werd uitgenoodigd, maar vruchteloos.
Een belangrijk feit is ook dat Litvinoff,
die Sovjet-gezant was te Washington,
naar Moskou teruggeroepen werd cn in
zijn vervanging werd voorzien. Als op
volger werd benoemd een zekere Gro
myko.
Deze terugroeping heeft-heel wat sen
satie verwekt.
Verder wordt ook nog gemeld dat Sum
mer Wells om ontslag zou verzocht heb
ben als onderstaatssekretaris in de Noord-
Amerikaansche Regeering.
E. P. BERLIJN. Dr Goebbels publi
ceert in Das Reich een artikel waar
in hij zegtEen nieuw offensief wapen
tegen den vijandsüjken luchtoorlog wordt
gemaakt. Talrijke handen die dag en
nacht aan dit wapen werken vragen aan
het Duitsche volk nog een beetje geduld.
Maar dat gcdula zal eens beloond wor
den.
Door bemiddeling van den H. Stoel en
van Zwitserland heeft de Italiaansche re-
geering aan Londen en Washington de
maatregelen meegedeeld die zij heeft ge
troffen om van Rome een open stad te
maken. Zoo zijn de verdedigingsinstalla-
ties buiten werking gesteld, de afweerbat-
terijen vuren niet meer, de jachtvliegtui
gen vliegen niet meer over de stad. Van
het spoorwegnet en zijn installaties op
het grondgebied van Rome maken geen
troepen meer gebruik en alle militaire
transporten zullen omgeleid worden. Reeds
hebben de meeste Italiaansche en Duit
sche militaire kommando-diensten de stad
verlaten. Tenslotte heeft men een aan
vang gemaakt met het overbrengen van
oorlogsindustrieën, wapen- en munitiefa
brieken buiten de woonwijken van Rome.
Een en ander.
De Chef van den Generalen Staf
van het Duitsche Luchtwapen, Kolonel-
Generaal Hans Jeschonek, is aan een
zware ziekte overleden.
De Britsche gezant te Madrid bracht
een bezoek aan Generaal Franco.
Te Fulda hebben de Duitsche bis
schoppen kongres gehouden. Naar men
van welingelichte zijde verneemt, zal in
dit herderlijk schrijven het katholiek le
ven in Duitschland beschreven worden,
da deels door den oorlog bepaalde restric
ties besproken en verder in zekeren zin de
richtlijnen voor het komende oorlogsjaar
verstrekt worden.
Voor zoover nu reeds te overzien valt,
zijn de andere herderlijke brieven aan
uitgesproken godsdienstige thema’s ge
wijd, zooals de problemen der jeugdop-
voeding, het geven van godsdienstonder
richt, enz.
De bisschoppen waren het over eens dat
zooveel mogelijk aan de wenschen en
godsdienstige behoeften der vreemde ar
beiders werkende in Duitschland tege
moet moet worden gekomen.
Aan alle Italiaansche ambtenaren
werd verboden lid te zijn van een of an-
Zondag had te Diksmuide de 24ë Ijzer
bedevaart in allen, eenvoud plaats.
Bij de aankomst aan de Mmoterie werd
men onwillekeurig getroffen door den
aanblik, welke de met Leeuwenvlag be
kroonde IJzertoren bood. Thans was er
geen ontzaggelijken toeloop van honderd
duizenden. Slechts enkele tientallen be
voordeelden spoedden zich naar de cryp
te. Onder de aanwezigen bemerkten wij:
M. Verstraete en H. Bulckaert, resp.
gouverneur der provincie Oost- en West-
Vlaanderen. Pr. Dr Daels, G. Lefever,
voorzitter der Vlaamsche Cud-Strijders
en burgemeester van Groot-Gent, verder
afvaardigingen van het Vlaamsch Le
gioen, van den Vrijwilligen Arbeidsdienst
voor Vlaanderen, van de Vlaamsche
Wacht», van de Zwarte-Brigade-Diet-
sche Militie, van de Wachtbrigade, van
het V.N.V.V, van de N.S.J.V., enz. Ook
de Duitsche Overheid was vertegenwoor
digd door verscheidene personaliteiten.
Te 11.30 uur ving de jaarlijksche plech
tigheid aan met het Heilig Misoffer, ter
nagedachtenis aan onze gesneuvelden en
voor den wereldvrede, door een oud-leger-
aalmoezenier 1914-1918. Pas had de pries
ter den zegen gegeven of door den Heer
Platteau werd het gebed voor Vlaande
ren en den Vrede van E. P. Callewaert
uitgesproken.
Daarna zong kunstzanger Alfons Pee
tere den psalmvan Rodenbach, op
muziek van Jef Van Hoof, en voorzegger
J. Piatteau las bindteksten voor van de
hand van letterkundige Dirk Van Sina.
Als een echo werden steeds de laatste
woorden van elke strofe door de aanwe
zigen herhaald.
Na de gezamenlijke uitvoering van
«Vaarwel mijn Broeaer», hield de Vlaam
sche ouu-strijder 1914-18 en 1940 A. Ver-
muyten, bondsvoorzitter van de V.I.B.,
een korte toespraak:
Zooals ieder jaar, zegde hij o. m., ko
men wij hier ter bedevaart. Heden voor
de 24ë maal, en wij hebben met eerbied
en ontzag onze stappen gedrukt in den
grond, die gewijd werd door het bloed van
onze broeders.
Geen van onze idealen, geen van
onze leuzen, geen van onze veroveringen
op den nationalisatiegeest en -werking
hebben wij prijs gegeven. Wij mogen nog
naar waarheid bevestigen: Wij zijn
een volk». En dat volk gedenkt zijn
dooden, die vielen voor zijn bestaan, aie
vielen voor Vlaanderen.
Doode kameraden, die hier ligt, wij
hebben zoo vaak herhaald, dat wij uwe
testamentuitvoerders zijn, dat wij ver
langen en willen: Vlaanderen en den
Vrede Nu meer dan ooit het oorlogs
geweld over de wereld gaat: nu de be
schaving tot in haar grondvesten wordt
bedreiga. kan voor sommigen deze leuze
Vlaanderen en den Vredenaïef klin
ken. Wij weten, dat oorlog geen doei is,
geen doel mag zijn. Wij weten, dat het
slechts in aen uitersten nood een laatste
middel maj zijn, en dat al de ellende
allerhande van dit middel slechts gedra
gen kan woraen met de hoop op een ko
menden, langdurigen vrede, die opbouwt,
die voorspoed schenkt en levensmoge
lijkheid biedt. Wij weten, dat zulk «en
vrede slechts kan bestaan, waar recht
vaardigheid heerscht. Wij weten, dat ons
volk zijn eigen leven slechts kan leiden
in een Europa, dat zoo is geordend, dat
wrijvingen en botsingen voorkomen wor
den. Wij hopen, dat die vrede komt, waar
in ons Vlaanderen rich eindelijk terug
vindt. van av xxws. «o
Uit deze crypte gaan wij terug naar H. l e Landtsheer Cl., aangeduid om het
onze steden en dorpen, gesterkt in ons -- -
geloof en vertrouwen. Want wij hebben
bij U de les geleerd van het offer.
Na het gezamenlijk aangeheven Lied
dar Vlamingenwerd door een groep
meisjes een bloemenhulde gebracht aan
de verbrijzelde heldenhuldezerkjes van
Adinkerke en Wesvleteren, welke sedert
vorig jaar aan den voet van het kruis
beeld aan den ingang der crypte rusten.
Dan hield de Voorzitter van het Bede-
vaartkomitae, Prof. Dr Fr. Daels, zijn
jaarlijksche rede:
Trouw aan den geest van den Ijzer
en van de honderdduizenden bedevaar
ders, die jaarlijks te Diksmuide op uw
graven kwamen knielen, heeft ook deze
bedevaart van 1943, allen opgeroepen tot
herdenking van uw offer in het teeken
van uw leuze: «Wij rijn een volk».
Bij de hedendaagsche wereldschok-
WELKE OPPERVLAKTEN BEBOUWD
WERDEN IN ONS LAND
In het jaar 1941 werden aangegeven
873.764 ha. bouwland en 720.933 ha. wei
land. De totaal bebouwde oppervlakte, in
begrepen tuinbouw, tabak, bloemen, enz.
bedroeg 1.673.13S ha., een cijfer dat meer
dan 100.000 ha. beneden de vooroorlogsche
statistiek lag.
In 1942 werd het beter: wij hadden
904.109 ha. landbouwland en 750.259 wei
deland. Totaal bebouwde oppervlakte:
1.746.894 ha.
Dit jaar 1943 gaf de telling 944.383
ha. bouwland, 696.701 ha. weideland met
een totaal van 1.756.722 ha. bebouwd land.
De oppervlakte van de meest noodzake
lijke voedingsmiddelen kenden eveneens
een verheugende stijging, namelijk vol
gende;
--- 1943
BURGEMEESTERS EN SCHEPENEN
ONTSLAGEN BENOEMINGEN
Dij besluit van 18 Aug. 1943 is, op
zijn V’.rzoea, ontslag uit zijn ambt ver
leend ami aan H. Van Laere A., burge-
m_.m_r der gemeente Ocstenae, arrondis
sement Oostende.
Bij besluiten van 19 Aug, 1943 is ont
slag uit hun ambt verleend aan den H.
De Grave O., burgemeester der gemeente
Kaasxerke, arrondissement Diksmuide, en
aan den H. Broucke A„ burgemeester der
gemeente Steenkerke, arz. Veurn-e.
Bij besluiten van 20 Aug. 1943 is de
ambt waar te nemen van burgemeester
der gemeente Kaaskerke, arronaissement
Diksmuide, in vervanging van den H. O.
De Grave, aan wien ontslag uit zijn ambt
is verleend; is de H. Van Damme J., aan
geduid om het ambt waar te .nemen van
burgemeester der gemeente Steenkerke,
arróndissment Veurne, in vervanging van
den H. Broucke A, aan wien ontslag uit
rijn ambt is verleend.
Bij besluiten van 20 Aug. 1943, rijn
aangeduid om het ambt van schepen waar
te nemen in de hiernaveimelde gemeen
ten: Provincie West-Vlaanderenarron
dissement Oostende: Roksem: de H. Ver-
straete C.; arrondissement Veurne: Ave-
kapelle: de H. Morlion A.
Krachtens een ander besluit wordt de
H. Louwaege W. in zijn ambt van burge
meester van Kortemark geschorst voor
een termijn van vijftien dagen.
E-éi