I OORIOGSTOESTAND
Het Japaneesch Bevolkingsvraagstj
DADIZELE
Koning Boris van Bulgarije overleden
i 1
fcl
Op den Tweesprong
De Kroniek onzer Bevoorrading
v' ES
r
S|
I
i
I
I
i
'i M
w
1
«Saï!32iK2a3a2gïia2Eü3S^2ïïaEaiSaa
ARBEIDER GEDOOD
IN FABRIEK TE ZANDVOORDE
w
KATHOLIEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EN AAN KON Dl GING S2L AD. - WEEKBLAD. - 0,75 Fr.
IBBBBBDESiaBKaBB33SBSB!SB!2aaaa
BRAZILIAANSCH AARTSBIS
SCHOP VERONGELUKT
HET ROODE KRUIS
BEHANDELT DAGELIJKS
60.000 BRIEVEN
ZATERDAG 4 SEPT. 1943.
BOEKENNIEUWS
GEBIED DER
MIDDELLANDSCHE ZEE
OFFICIEELE BERICHTEN
EN BESLUITEN
nuiiiiniiiiiiuunM^
O? HET OOSTELIJK FRONT
EEN TOONEEL VAN VERBITTERDE GEVECHTEN
WAPENS VAN DEZEN OORLOG
(ECBSESEERE'aaBHSBsasaasïiassa
CEBSBaaBsaaaBgsiaaBSBBSBHBaEBis
EEN NIEUWE
HEILIGE-MARGARETA
VAN HONGARIJE
IN HET VERRE OOSTEN
RADIOREDE VAN CHURCHILL j
EEN ZWEEDSCH-DUITSCH
INCIDENT
MILITAIRE UITZONDERINGS
TOESTAND IN DENEMARKEN
Hij wordt opgevolgd door de 6-jarige Simeon II
I Uk
8
ggfl
ET;%Wgg&
I
WOT-
DE OPLOSSING
Om de Wende van Tijd en Natuur.
Naar
iBB0
helft
Me. net. M.
UftYR van Augusta;,
■'4^7C/,-5-
8 fr.
12 fr.
15 fr.
2fr.
3 fr.
fc
N
den De goed bewapende kon van een Duitsche
■tZautftü. i
dizele staan op ’t zelfde plan! En thans
meer dan ooit. Wie geld verdient op den
nood van anderen zoekt ontspanning,
zoekt nlezier gelijk waar er te vinden is.
exposeert zijn nieuwen rijkdom overal
waar er plaats toe is en verteert dat men
het zien en hooren kan.
Ook van dat slag zal men er zien...
maar niet naar hen zal Moeder kijken...
doen we evenzoo. Cat zullen de brekers
zijn van gebed en vroomheid, zij blij
ven dan liever t’huis.
Sovjet-eliie-trceperi poogden de Duitsche
stellingen in het moerasgebied van
Koeban aan te vallen.
-- -(Zanders)
economisch geruïneerd was. Op Koning
Boris III werden twee aanslagen gepleegd,
zonder hem te treffen. In 19?''
Prinses Giovanna van Italië. In 1937 werd
de troonopvolger Simeon geboren.
Koning Boris richtte sedert verschei
dene jaren zelf de politiek van zijn land
en door hem sloot Bulgarije aan bij het
Driemogendhedenpakt. In 1940 wist hij
voor zijn land de Zuid-Dobroedsja en het
jaar daarna de ouae gebieden van T’hra-
cie, Macedonië en Moravié terug te win
nen.
De begrafenis van Koning Boris III van
Bulgarije heelt te Soiia piaats op 5 Sep-
temoer.
iaSiüLE«ES31H3®lHH!Ji£aHEa|
BEKENDMAKINGEN
Het directe gevolg van dezen aangroei
is het steeds inkrimpen der plaats, der
levensruimte dus, die aan eiken inwoner!
is toebedeeld. Anders gezeid, de bevol-j
kingsdichtheid is geweldig gestegen. In|
189Ö was het 114 per vierkante kilometerJ
In 1935, voer het moederland, reeds 131, ent
in 1940, dus weer vijf jaar later, reeds 19O.|
Natuurlijk zult gij seffens deze cijfers
met de onze vergelijken, en zeggen: Maar’
Belgie en Nederland hebben een nog
grootere bevolkingsdensiteit. Belgie, b. v.
283 of zoo iets. Dus Japan moet zoo hoog
niet klagen!
Uw cijfers zijn juist, zeker. Maar kent
gij Japan en zijn bodemgesteldheid, zijn
uora en fauna? Weet gij dat de 3/4 van
Japan oergrand zijn, en aus onbewoon
baar, terwijl ons vianke land, de Arden
nen uitgesloten, een uitmuntenden woon-
boaem daarsteit. Er is geen hoekje of
kantje alhier, of het is begroeid, bewoonde
beplant.
Welnu de Japansche bodem, die maar
één vierde van den onzen als woenbodem
Uit Vatikaanstad wordt gemeld dat de
H. Vader het besluit bekrachtigd heeft
betreffende de heiligverklaring van de
gelukzalige Margareta van Hongarije.
waard is, kan dus tot één vierde herleiï
worden, en zoo komt ge tot getallen, die1
verre de Belgische, Nederlandsche en Ja-
vaansche densiteitscijfers achter zich la
ten. We mesten maar een paar gebieden
nemen in Japan, die met onzen bodem
te vergelijken zijn, om er een juister idee
over te krijgen, b. v. de Kantonvlakte cm
Tokio en Kinki (Kyoto-Osaka) hebben een
dichtheidscijfer bereikt van 523 per vier
kante kilometer. Zelfs een gebergtestreek
als Chubre, met 3000 meter hooge berg
toppen, heeft nog een bevolkingsdichtheid
van 196, terwijl m groot-steden, b. v. To
kio en Osaka, er 2970 menschen op één
vierkanten kilometer grond wonen.
PIJNLIJKE GEVOLGEN
In de chemische laoriek Union Chi-
mique de Zanavooraete Zanavoorae,
bij Oostende, nep een wagon met cokes
geiaaen van net spoor en nantelae. Twee
arbeiders weraen gekneld onaer wagon en
cones. Een kon spoedig bevrijd woruen en
had slechts oppervlakkige kwetsuren op-
geioopsn. De tv/eede die oneer oen wagen
zen iag was omzeggens verpletterd en op
s.ag gedood. De ongelukkige is zekere
Leen ria-cne, 45 jaar, uit itüksem.
rijstmaal.
De gevolgen werden steeds harder. Er
moest plaats, levensruimte gevonden wor-|
den voor dien onweerstaanbaren levens-
groei.
liezen door den afweèr der Duitsche ach
terhoeden en door de mijnvelden bij den
ingang van de stad.
Aan den Midden-Donetz werden even
eens zware gevechten geleverd in de
streek van Isjoem. Aanvallen der Sovjets
werden er afgeslagen of door tegenaan
vallen weer goedgemaakt.
In het gebied van Charkov vielen de
Sovjets, na een voorbereiding door artil
lerie. gesteund door tanks en slagvliegers.
opnieuw aan ten Zuiden en ten Westen
van de stad. Bil hooge verliezen werden
de Soviets afgeslagen. In het raam van
de beweeglijke oorlogvoering thans toe
gepast door de Duitsche legerleiding werd
in het gevechtsgebied van Charkov de
plaats Achtvrka ontruimd door de Duit
sche troepen.
Ten Zuid-Westen en ten Westen van
Orel gingen de Sovjets andermaal tot
sterke aanvallen over, maar ook in deze
gebieden en ondanks een zeer sterke
deelname van het luchtwapen, slaagden
zij er niet in de Duitsche linies te door
breken.
In het Duitsche legerbericht van 1 Sept,
werd melding gemaakt van zware gevech
ten in het gebied van Rylsk, Sewsk en
ook westelijk van Wjasma, waar alle Rus
sische aanvallen, soms na gevechten van
man tegen man, schipbreuk leden.
Bij al deze zware gevechten leden de
Sovjets andermaal zeer zware verliezen,
o. m. aan tanks en vliegtuigen. Aan tanks
verloren zij er 253 op 25 Aug., 218 op 26
Aug.. 161 op 28 Aug., op 29 en 30 Aug. 467,
op 31 Aug. 91, op 1 Sept. 181. Hun ver
liezen aan vliegtuigen waren: 104 stuks
op 26 en 27 Aug., 82 op 28 en 29 Aug.
In het Hooge Noorden werd een aanval
op eén Duitsch konvooi afgeslagen en
van de 50 aanvallende Sovjet-toestellen
werden er 26 vliegtuigen neergehaald. In
de West-Siberische Zee kelderden Duit
sche duikbooten drie schepen van samen
12.000 ton. wijl in de wateren Westelijk
van Taganrog (Zee van Azov) lichte
Duitsche zeestriidkrachten twee Sovjet-
motorkannoneerbooten tot zinken brach
ten.
ABONNEMENTSPRIJS 1943:
1 Jaar in Belgie Fr. 36
3 MaandenFr. 9
6 MaandénFr. 18
1 Jaar in Frankrijk Belg. Fr. 52
Vrijdag 27 Augustus jl. werd uit Sofia
gemeld dat Koning Boris van Bulgarije
sedert 3 dagen ernstig ongesteld was en
dat zijn behandeling toevertrouwd werd
aan de beste specialisten.
Nadat eerst verbetering bleek te zijn
ingetreden is Koning Bons III van Bul
garije op 28 Augustus, even na 16 uur,
overleden, omringd door zijn familie.
Uit de bekend gemaakte overlijdens
akte blijkt dat de Koning overieuen is
aan de gevolgen van verstopping van de
imker hartarierie (trombosis rieriae co-
ronariae simstrae), aoor auobele longont
steking (pneumonia bilateralls), door aan-
zweiling der longen en hersens iceaema
pulmonum et cere bn).
Alle geruenten en berichten in verband
met de ziekte en het overlijden van Ko
ning Boris, o. m. als zou oe ziekte aan
uiterlijke oorzaken te wijten zijn geweest,
werden ten stelligste gelogenstraft.
Ter zijner opvolging heeft het 6-jarig
zoontje van den overleden vorst, Prins
Simeon van Tirnovo, den troon bestegen
onder den naam van Simeon II. De Mi
nisterraad behandelt alle verdere staats
zaken tot een Itegentraad de leiding van
Bulgarije op zich neemt.
Door den Ministerraad werd een natio
nale rouw van 40 dagen afgekonaigd.
Koning Boris III werd te Sofia gebo
ren op 30 Januari 1894. Na spoedige vor
deringen te hebben gemaakt in het Bul-
gaarsche leger nam hij deel aan de Bal
kanoorlogen van 1912 en 1913 en nader
hand ook aan den wereldoorlog.
Toen in 1918, bij de ineenstorting van
het Bulgaarsche front, Koning Ferdinand
de Eerste afstand deed van den troon,
werd deze door Boris III opgevolgd. Als
Koning kende hij voor zijn land moei
lijke omstandigheden, daar het land be
roofd werd van vruchtbare gebieden en
ïBEanaaasBSHBBBEaasassBEHSsa
40o JAAR. - Nr 36.
Die zou kunnen in der minne gevon
den worden. Maar de politiek van wweld-
overheersching van sommige grootmo-
gendheden kwam er tegen in verzet. Ja
pan mocht geen verdere koloniën hebben,
■terwijl Amerika tot aan de poorten van
papan, zijn steeds dreigender expansie
krachten kwam neerzetten.
l Japan heeft dan ruimte moeten ver
overen. Korea, waar reeds 24 millioen
Japanneezen wonen, Formosa (6 mil
lioen), enz.
En in dezen oorlog gaat het verder.
Daar ligt b. v. Australië, omtrent zoo
groot als een werelddeel, dat uitgestrek
te gebieden bezit, waaruit de Japannees
steeds, zooals in Amerika, werd buitenge
houden. Australië vooral trok de Japan
nees aan. Het werd door hem genoemd:
het luilekkerland der 6 millioen blanken.
Wie dit alles inziet, kan Japan’s oorlog
[begrijpen, en kan het heldendom, de
[zelfopoffering en de verbetenheid begrij-
[pen, waarmede hij gevoerd wordt. C.
Bij Rio de Janeiro is een Eraziliaansch
verkeersvliegtuig tengevolge van aen mist
tegen ae geuouwen van een vliegveld ge
vlogen en te pletter gestort. Van ae 21 in
zittenden Kwamen er 18 om het leven.
Onder ae dooden bevinat zich de Aarts
bisschop Fonseca uit Sao Paulo.
iaaiBBBBBSBIlBaBflSESBBBSBBBBB
Andermaal bleef de strijd in het gebied
der Middehandsche Zee beperkt tot actie
in de lucht en op zee. Evenwel werd
Dinsdag jl. te Berlijn gemeld dat op Zon
dag een sterke Engelsche afdeeling van
400 man een landing had uitgevoerd bij
Reggio-Calabrië, aan de punt van de Ita-
liaansche laars, maar dat de groep groo-
tendeels vernietigd of verspreid werd. De
overgeblevenen dolen rond in de bergen
en worden afzonderlijk gevangen geno
men. Zij zouden tot taak hebben gehad
een poging in het werk te stellen om een
bruggenhoofd voor te bereiden.
In hun strijd tegen de Angelsaksische
scheepvaart boekten de Duitsche en Ita-
liaansche luchtmachten volgende suk-
sessen.
26 Aug.: Vrachtboot beschadigd in de
haven van Catania;
27 Aug.: Een oorlogsschip en zeven
transportschepen getroffen in de haven
van Algiers;
De nieuwe zeep heeft niet meer col-
loïdale aarde als grondstof, maar is van
een speciale kwaliteit van krijt. Zij bevat
verder 8 gr. vetzuur en 2 gr. mersolaat,
op een totaai gewicht van 65 gr.; daar
enboven is ze welriekend.
Naar verluidt heeft zij een zeer vol
doend reinigend vermogen.
De Vetstoffen-Centrale schat dat zij
geregeld voldoende kontigenten vetstoffen
zal kunnen verdeelen, derwijze dat de
hoedanigheid van de nieuwe zeep niet
meer zal verminderen vóór het einde van
den oorlog.
Het zou hierbij zelf niet blijven: tech
nici zouden zich bezig houden met de
nieuwe formule te verbeteren door er vet
tige bijprodukten aan toe te voegen af
komstig van de raffineering van de kool
zaadolie.
UIBBBBBBBBBBBBKBSBBaBBBBBBBB
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten (3 regels)
(P Kleine berichten adr. t. bureele
(voor ieder regel meer: 2 fr.)
k Rouwberichten: minimum
k Groote rouwberichten: per regel
S Ber. in lokaal nieuws: per regel
S Andere aankondigingen: prijs op vraag.g
g Aankondigingen worden aanvaard tot l j
3J den Donderdag'middag. 'j
2 Abonnementsprijs tot Nieuwjaar:
Voor Belgie Fr. 12,75.
Voor Frankrijk Belg. Fr. 17.00.
Reeds lang vóór dezen oorlog werd door
velen een oorlog voorspeld tusschen Ja
pan en Amerika, en dit cp twee gronden:
Vooreerst heeft Japan een onmetelijk te
kort aan grondstoffen, olie, metaal, steen
kool, katoen, rijst, dus aan datgene wat
voor volksvoeding en volksarbeid in dezen
i tijd onmisbaar zijn. Die grondstoffen be
zit Amerika in ruime mate, en de ge
zondste oplossing ware geweest, dat Ame
rika van zijn overvloed aan Japan mee
deelde. Doch de voorziening van grond
stoffen van dezen kant uit, stootte, door
den moedwil van Roosevelt, steeds meer
en meer op groote moeilijkheden, die ten
f slotte on een conflict moesten uitloopen.
Te scherper is dit vraagstuk door het
bevolkingsvraagstuk in Japan, dat een
tweede groote oorzaak van den oorlog in
het Verre Oosten is geworden.
FEN VRUCHTBAAR VOLK
Groot-Japan, dat buiten de eigenlijke
eilanden, ook nog Formosa, Zuid-Sacha-
lin, Korea en Kwantung (met Port-Ar-
thur) en nog eenige Itleinere eilanden
oeait, heeft een oppervlakte van 681.000
vierkante kilometer, en, naer de cijfers
van 1940, die intusschen alweer zullen
gestegen zijn, een bevolkingscijfer van
105 millioen zielen.
Japan is 'immers nog riet door den
modernen geesel der kinderbeperking, die
hier landen als Frankrijk heeft ten onder
gebracht, aangetast geworden. Het kind
staat er hoog in eere, ofschoon het niet
vertroeteld wordt, want Japan heeft den
naam dat de kinders nergens minder
schreien dan da»r. Het groote gezin is
er dan ook de groote eer.
Toen Japan in 1868 zijn poorten open
de voor de moderne beschaving, na zijn
eeuwenlange opsluiting in een verstard
middeleeuwsch systeem, telde het maar
27 millioen zielen. In 1880 reeds 37 mil
lioen, en in 1940, zonder de uitbreiding
van Japan in acht te nemen, telde het
toon reeds 73 millioen inwoners, dus was
het getal van 1880 reeds verdubbeld. Men
hoeft vastgesteld dat de jaarlijksche aan
groei 1 millioen bedraagt.
GEEN PLAATS GENOEG
F.--
tellen en noemen, al de
kerken en kapellekes in
In bedevaart gaan naar
14- zx*-» <-• »rz~\l I» 4 v, 1,1 rj V)
de kust tot den uitersten hoek onzer gouw.
September, zevende maand (septem
zeven)zooals de Romeinen zeiden, is
voor ons de tweesprong, de brugge van
den tijd, naar laatste zomerhitte of naar
eerste winterkoude.
September is een schoone maand, week
en zacht, met zooveel kleur en zooveel
heldere diepten onder een oneindige lucht.
September is de maand van den voet-
wandelaar, die zacht den Zomer voelt
verglijden en zijn wandelstok neemt, cm
het laatste festijn van green en zon diep
in zich op te nemen.
Ik denk aan Hélène Swarth, die. wij in
onzen romantischen studententijd, spijts
’t zeggen en bewijzen van beterwetende
professoren, zoo zeer aanbaden, hoe zij
een Septemberdag beschrijft. Hélène
Swarth, het zingende hart der Neder-
landcche letteren, eeuwig verteerd door
een gebroken jeugdliefde en door zacht
weemoedig natuurlyriek, heeft ons in een
harer precieuse gedichten den Septem-
KAASVERKOOP TEGEN ZEGEL Nr 9
De rantsoenen moeten tijdig bij de
kfeinhandej^ars worden af gehaald!
De kleinhandelaars, die kaas verkoepen,
dienen zoodra zij de te verdeelen kaas
ontvangen hebbsn, hun cliënteele door
middel van een in het oog springend be
richt mede te deelen, dat de rantsoenen
kunnen worden afgehaald. Het is ten
zeerste wenschelijk dat de partij kaas,
binnen de 8 dagen na aankomst bij den
kleinhandelaar, volledig aan de verbrui
kers wordt bedeeld, dit voor het even wel
ke kaassoort die in bedeeling komt.
De verbruikers hebben er dan ook alle
belang bij hun rantsoen kaas binnen
voormelden termijn af te halen.
Voor rantsoenen die nog na dezen ter
mijn worden afgehaald kan moeilijk nog
een waarborg van qualiteit worden gege
ven.
AAR.DAPPELKONTRAKTEN MOGEN
UITGEVOERD WORDEN VANAF
12 SEPTEMBER
De contractaardappelen mogen vanaf
12 September worden vervoerd. Dit mag
gebeuren met alle mogelijke middelen:
autocamion, trein, tram, kar, stootkar,
enz. Het mag echter niet gebeuren zon
der vervoerbewijs.
Wij herinneren ér dan ook aan dat
volgens het besluit van 25 Mei 1943 het
exemplaar van het leveringscontract dat
in handen berust van den verbruiker of
van den centraliseerenden contractant
als machtiging tot vervoer moet dienen.
Het zal door het gemeentebestuur van
de woonplaats van den verbruiker geldig
worden gemaakt en moet dan op het ge
meentebestuur van den boer, met wien
thet contract .werd afgesloten, worden
algestempeld. Het is dit gemeentebestuur
dat er den datum van vervoer op zal ver
hielden. Indien het vervoer per trein
of per tram geschiedt moet deze mach
tiging tot vervoer bij den vrachtbrief
worden gevoegd, in het station worden
tfgestempeld en de waar vergezellen.
DE MAXIMUMPRIJZEN DER
PROVISIE-AARD APPELEN
Voor de periode van 30 Oogst tot 30 Sept.
Het Staatsblad van 30-31 Aug. publi
ceert een besluit houdende vaststelling
van de maximumprijzen der provisie-
aardappelen als volgt:
De maximum verkoopprijzen der provi-
sleaardappelen worden als volgt vastge
steld per 100 kilogram, voor gezonde, goe
de handelswaar, met een minimum door
snede van 28 millimeter, van 30 Augustus
cot 30 September 1943:
Verkoopprijs van producent, voor waar
geleverd op ae dichtstbijgelegen verzamel
plaats, 85 fr.; Verkoopprijs van grootnan-
aelaar, voor waar geleverd vrachtvrij ma
gazijn kleinhandelaar, 113 fr.; VerKOop-
prijs van kieinnanaeiaar aan verbruiker
130 Jank.
KRIJGEN WIJ WELDRA BETERE
ZEEP?
Dat de rantsoenzeep welke wij sedert
enkeie maanaen Kregen tegengevallen is
hoeft wel niet betooga. Het was een soort
klei- of zandzeep waarmede men hoog
stens de lianaen wassenen kon, maar
geenszins het aangezient.
Zulks werd van noogernand ingezier. en
er werd gezocht naar een beter produkt,
dat tnaus zou zijn gevonden, dat vanai
deze maand reeas zou veraeeid worden.
Sedert het begin van den oorlog tot de
helft van Augustus 1S43, zijn samen
52 millioen brieven aan het Roode Kruis
Comité te Genève gericht. Tijdens het
eerste oorlogsjaar werden dagelijks 17.000
brieven besteld. Tegenwoordig is de da-
gelijksche middelmaat van 60.000. In 1940
kwamen zes millioen brieven toe, doch
volgens de jongste statistieken is dit aan
tal gestegen tot 20 millioen.
Alle talen van de wereld zijn er verte
genwoordigd. Het openen, vertalen, na
zien en het beantwoorden van de brieven
«.«.«o geschiedt met de meeste zorg en in den
28 Aug Vier schepen getroffen in de kortst mogelijken tijd, zooals door het
»„ov, a„™iw+o. - - Roode Kruui ineegedeeid wordt, meóa heters lienen gevangenisstraffen
Het spreekt vanzelf dat daardoor de
pijnlijkste belevenissen moeten ontstaan.
Elk ander volk zou er aan ten onder gaan,
doch de Japannees weet nog zoo goed zijn
plan te trekken, is zoo bezield door werk
ijver, schoonheidsgevoel en moderne aan
passing dat ze het nog zender groote
ziekten en kwellingen hebben kunnen t
bolwerken. Wolkenkrabbers zijn er even
eens in de mode, en in de kleine huisjes
moeten de mooigeschilderde windscher
men de muren vervangen, om elke plaats
zoo grootmogelijk te maken.
De economische gevolgen zijn harder.
De boer heeft het vreeselijk te verduren
gehad. Anton Zischka verhaalt dat hij;
in sommige hongerlijdende streken een:
bosch van witte berken uit de verte zag
opdagen, doch, toen hij naderbij kwamj
moest hij constateeren dat ’t een soort
boomen waren waarvan de arme boertjes
en landelijke bevolking de schors had
afgevreten. En dat in een tijd dat men werden zij uiteengedreven zoedat geen
reeds heele elevators tarwe in Canada, concentrische aanval kon uitgevoerd ~z~
vemielde, om de prijzen wat hooger cp j den. In eenige stadswijken ontstonden
te jagen. Veel boeren hadden er maiarl aanzienlijke verwoestingen wijl de bevol-
een of twee keer vleesch gegeten gedu-lking geringe verliezen leed. Andere sto
rende hun leven. Het vraagstuk der werk-iringsvlnchten werden uitgevoerd boven
geving werd er ook zeer door bemoeilijkt, het Rijksgebied. Bij al deze vluchten ver-
Ér werd soms gewerkt voor een karig loren de Britten 47 toestellen, wijl daags
voordien boven de bezette gebieden 3
ander vliegtuigen neergeschoten werden.
Ter Zee wisten Duitsche duikbooten, in
de kustwateren van den Atlantischen
Oceaan en in de Middellandsche Zee, 5
[schenen van samsn 34.000 ton alsmede een
(destroyer en vier transportzeilschepen tot
kinken te brengen. Zij torpedeerden ver-
fc'ers een tankschip van 10.000 ton en
kchoten 4 Angelsaksische vliegtuigen
maar beneden.
Voor de Engelsche kust werd een for
matie Britsche oorlogsschepen door het
Duitsche verdragend geschut onder vuur
genomen en een vaartuig werd in brand
geschotsn.
In de maand Augustus werden aan de
Angelsaksers volgende scheepsverliezen
toegebracht: 2 kruisers, 6 destroyers, 1
duikboot, 1 mijnveger, 5 snelbooten. 5
andere oorlogsbodems, 70 koopvaarders
van samen 377.000 ton gekelderd en 125
andere schepen van samen 580.000 ton
getroffen.
De zware afweerslag waarin de Duitsche
troepen verwikkeld zijn op het Oostfront
sedert den 3 Juli en geen onderbreking
kende, blijft onverminderd voortwoeden.
Het Duitsche Legerberieht van den 30
Aug. jl. wijst erop dat niettegenstaande
deze onverpoosde hevige slagen de Sovjets
niettegenstaande hun groote numerieke
meerderheid er rtet in
Duitsche front te doorbreken of op te
rollen. Ook al wierpen de Sovjets, zonder
acht te slaan op hun zware verliezen,
steeds nieuwe troepen in den strijd, daar
waar zij erin geslaagd waren door te bre-
ktn, toch gelukte het de Duitsche troepen
steeds opnieuw, dank zij den hardnekki-
gen afweer en de tegenaanvallen de linies
te houden en te heroveren.
Waar uitwijkende bewegingen uitge
voerd werden, geschiedde dit in volledige
orde na de vernietiging van alle voor den
vijand belangrijke objektieven en steeds
met het doel het front te verkorten en
daardoor nieuwe reserves te winnen.
Deze melding geeft een duidelijk beeld
van den algemeenen toestand op het uit
gestrekte Oostfront.
Onderzoeken wij dit beeld naar de ver
schillende sectoren dan krijgen wij vol
gend nader overzicht van den thans he
vig woedenden afweerslag.
Aan het Koebanbruggenhoofd blijkt de
striid geluwd te zijn. Omvangrijke ope
raties op dit terrein worden niet gemeld.
Langs den Mius hebben andermaal he
vige gevechten plaats gehad. Andermaal
zetten de Sovjets hier zware aanvallen in.
Bij hooge verliezen liepen hun aanvallen
schipbreuk. Aanvallende Sovjets werden
in den flank gestooien door een sterke
Duitsche stoottroep die de Sovjets terug
wierp en gevangenen en buit binnen
voerde. Om een verkorting van het front
in dezen sector door te voeren hebben de
Duitsche troepen de volledig vernielde
stad Taganrog ontruimd, maatregel wel
ke door het kommando der Weermacht
reeds sedert eenigen tijd was voorbereid.
Alle militair en ekonomisch belangrijke
installaties in de haven en in de stad
werden vernietigd. De bolsjevisten welke
de evakuattebeweging van de Duitsche
S Uitgever: Sansen-Vanncsle, Popcrln<je.l
5 Telefoon N' 9. Postch. Nr 155.7H. 4
Een op dc Sovjets bu'.tgeainaakte wa
terdichte. kleed cn gordel waarmede de
KOMT TE VERSCHIJNEN:
HET LETTERKUNDIG PRENTEN
BOEK van JAN bCHEFENS. Uitgave
Koya EeKhoutswaat 8 Brugge. - jrrijs
25 iianK. - UsespreKing volgt).
een gebroken jeugdliefc
weemoedig natuurlyriek,
harer precieuse ge:’:-T
berdag geschilderd:
In 't stille perk, waar dahlias nu pralen...
is 't mij lief te dwalen,
Zachtblauw de lucht, waar zilvren wolleen
jagen
bleekgeel de dorre blaadren, die daar dalen...
Zwaarmoedig ruischt, in 't zachtgroen loof
der boomen
een stem van lijden, scheiden en verderven,
een bleeke nevel hult den Zomer teedcr
in 't kleed van weemoed, waar hij in moet
sterven
en vreemde smart daalt in zijn boezem
neder.
Deze zoo zeer begaafde dichteres, die
vóór een paar jaar stierf, was de dich
teres van den Herfst. Wie kan iets van
den herfstweemced over zich voelen ko
men zonder aan Hélène Swarth te den
ken? Die zachte weemoed om alles wat
thans vergaat en versterft, bekruipt elk
gevoelig hart. En ieder mensch, die wat
van schoonheid houdt, meet thans langs
de wegen dwalen, misschien met kinde
ren aan zijn hand die zullen roepen en
wijzen en genieten. Natuurgenot is zuiver
en verheven, is een sterke hooge adel. Zie
daarom toe hoe heerlijk de avonden zijn
met op het Westen een reusachtige schil
derij van levende ongeschilderde kleuren
als de zonne slapen gaat. Zie toe hoe
bloot het land ligt, en hoe schoon die
boer daar met zijn plosg over de zaai-
voor stapt, op den hoogen kouter tegen
- den peilloozeii hemel. Zie, hce in het
igen gepleegd, bosch een kleurenbrand langs de kruinen
>30 huwde hij laait, en hoe eiken dag het uitzicht van
he). lant| verandert, verderft, versterft,
waar de laatste aardappelvuurtjes hun
zacht rookkolonnetje naar omhoog kron
kelen.
Ewel deze schoonheid is ons des te lie
ver omdat we weten hoe broos en hce
vergankeiijk ze is. StraKs komt de Win
ter toen en dekt alles aicht, en bergt het
senoone tooneel in ae acnen koffer van
dood en vorst. Wat ons gaat ontglippen,
is ons zoo lief. Iemand cue vees aai ueiii
nog één scondeke vreugae en leven is
gegeven houat er aan ais aan esn senat.
ais je bij iemand zijt, aid je zeer aier-
baar is, en weet dat je straks weer gaan
moet het lied is uit! ben je eén
gespannen snaar van zingenden weemoed
en wonaere gevcelens.
Diezelfde gevoelens beklemmen het hart
van wie een Kind is van zon en bloesem,
van lucht en ncht.
Daarom is September ons zoo lief, en
ontsteekt het in menig hart rijke en
sprookjesachtige stemmingen.
Het fruit wordt geplukt en de appeltjes,
kalvijntjes en hondskoppen, reinetten en
veelvuldige peren, Brugsche meisjes en
smoutpeertjes, ze gaan den korf in en
den zolder op. Want wat is er lekkerder
dan dat moeder, als je ’s avonds je voe
ten zit te warmen bij de stove, op ’t on
verwachts een grooten appel uithaalt en
deelt. Of noten te kraken! Daarom is
’t dom van nu zooveel noten te snoepen
totdat ge heesch klapt, als je er later
zoo ’n deugd kant van hebben. En sedert
de geleerde mannen en dokters, die alles
gaan onderzoeken, gevenden hebben dat
er zoo ’n onmisbare levensstoffen of vita
minen in groenten of fruit steken, wil el
keen er hebben. Zoek dus maar in uw
tuintje of er geen plekske leeg staat, cm
nog een fruitboompje te planten.
September is ook de maand waarin de
scholen weer herbeginnen. De kleinste
pagadders worden door broertjes of zusjes,
of door de gelukkige moeder naar school
gebracht, met nieuwe breekskes en
schortjes... En al het schoolvolk trekt
weer op, een stukske in den broek, versch
gewasschen en gestreken voor hce
lang! met een boterhammeke in ’t
korfje, of ’t keteltje vcor de winterhulp-
scep wat een schoon werk! met
een versch en snugger gezicht, bruinge
brand lijk de beiers, doorzond en door
lucht, op den nieuwjaarsdag van hun
schooljaar.
Om weldra een opstel te gaan krijgen
over «Adieu, lieve zwaluw», of Herfst-
gedachten» of ai, nog erger! «Te
rug naar school!... Terwijl hun beenen
nog in hun verbeelding langs de patatte-
velden klavijsteren en ze met hun han
den nog naar eieren en vogeljongen tas
ten...
Adieu, lieve zwaluw! En zooveel andere
vogels zwermen broederlijk bijeen, schrij
ven met zwierige letters hun afscheid in
de lucht en trekken er van door naar
streken waar het warmer en beter is!
De zomer glimpt nog na in eenige
schoone dagen, in ’t laatste werk op ’t
land, in de blauwe luchten en zonnige
verten, in ’t welige groen der boomen,
doch de oogst is weg en ’t verbruint en
’t vervalt, het is de blos van een vrouw,
die nog wat teer rood op de wangen too-
vert om haren man te verheugen...
Het is de Herfst! L. J.
Laat WINTERHULP uit alle ge
schillen. - Uw doel weze HELPEN.
Voor den oorlog gingen we naar Dadi-
zele op den Bisschopsdag. Niet alleen om
de groote plechtigheid, maar omdat er
dien dag algemeene vergadering was voor
de St-Vincentius-vereenigingen.
Is het toeval dat ik daar nu juist aan
denke? Bii ons was Vincentiuste niet
gegaan. Was het omdat er geen families
meer te ondersteunen waren? Was het
omdat Vincentiusgenootschap ver
ouderd... scheen? Was het omdat sommi
gen het als verouderd aanzagen de fami
lies te bezoeken of zelf in hun zak te
schieten? Ik weet het niet, maar ik ver
bond mijn bedevaart naar Dadizele met
miin lidmaatschap van «Vincentius».
En ik denk er nu aan. meer dan ooit.
We gaan allen naar Dadizele om te...
krijgen. En er zullen er zoovelen gaan,
die ook kunnen geven, maar het toch zoo
noode doen. Zeker, er zijn milde men
schen: er zijn er die hun giften aanpas
sen aan den nood van den tijd, maar ik
denke toch met weemoed aan Vincen
tius Hoevelen zijn er nu niet te helpen
die miserie lijden zonder dat iemand het
weet, die te trotsch ziin en soms wel te
beschaamd of te... eerlijk om hun hand
uit te steken? Te cerliik omdat ze vreezen
dat er anderen zijn die er nog erger aan
toe ziin dan zij?
Boer Nells, waar ge nu toch meê be
kommerd zijt. bij den beevaart naar Da-
dizele
Wat wilt ge? Ik zal daar zoovele
echte bedevaarders ontmoeten, maar ook
vele anderen, welgedane menschen die
O. L. Vrouwken met een bezoek willen
vereeren, misschien zelfs komen danken
omdat ze ’t zelf zco goed hebben: ik
zal er andere zien die him nieuwste cos-
tuum komen toonen en hun nieuw voi-
tuurke op caoutchou-bar.den en andere
en andere.
Begrijpt se me nu?
Vragers, klagers, schooiers zijn we allen,
wanneer we bij de Lieve Vrouw komen.
Zei Gezelle niet: O Maria, die daar
staat gij zijt goed en ik ben kwaad
gii hebt veel en ik heb niets! Niets, van
ons zelf: we kregen alles.
Zij die bedevaart toekomende week er
een waar we vragen en klagen, maar ook
given en troosten, daar waar we kunnen
en naarmate we kunnen. O. L. Vrouwke
doe veel doovemansdeuren opengaan,
dan zouden schoons menschen nog schoo
ne kleederen mogen dragen.
BOER NELIS.
INBESLAGNEMING DER RUNDEREN
ZONDER OORMERK OP DE MARKT
GEBRACHT
Wij lezen in «Volk en Bodem»:
Met uitzondering der kalveren van min
der dan één maand oud mogen er geen
runderen zonder oormerk op de slacht-
veemarkt aangevoerd of aan derden ver
kocht worden.
Dieren die. in weerwil van dit verbod,
toch zonder oormerk worden aangeveerd,
zelfs onder dekking van mutatiebriefjes
Verlies van Oormerk zullen onverbid-
troepen wilden hinderen, leden zware ver-
zijn slechts geldig voor zoover de runde
ren op de hoeve blijven en moeten ter
gelegenheid van het hermaken aan den
merker afgegeven worden.
29 Aug.: Twee 'tankbooten van samen (luidt, voorbereidselen te treffen voor een
kelderd in de haven van Augusta, wijl I
vier andere schepen beschadigd werden.
In het westelijk gedeelte van de Middel
landsche Zee plaatsten Duitsche vliegtui
gen bommen cp een slagschip en op een
kruiser;
30 Aug.: Nieuwe aanval op de haven
van Augusta waar vier schepen van sa
men 21.000 ton getroffen werden. Een
tankboot van 8.000 ton werd geraakt en
ontplofte en een andere werd in brand
geworpen. Duitsche jagers schoten in het
gebied van Napels 26 toestellen neer uit
een formatie van 60 vliegtuigen.
Duitsche duikbooten waren ook zeer be
drijvig in de Middellandsche Zee en kel
derden een kruiser van de Aurora »-
klasse, beschadigden een tweede, kelder
den drie vrachtschepen van samen
29.000 ton en torpedeerden een groot
transportschip dat zwaar beschadigd
werd.
In de Noord-Tyrrbeensche Zee bracht
op 14 Aug. een Italiaansche korvet een
Britsche duikboot buiten gevecht en nam
5 officieren en 41 manschappen ervan
gevangen.
De Angelsaksische luchtmacht voerde
luchtaanvallen uit o. m. op Foggia, Crc-
tone. Pompei waar historische ruinen ge
troffen werden, Tarente, de omgeving van
Napels, Cosenza, Terni, Catanzaro, Civita
vecchia, Pisa, Pescara, Salerno, enz. en
verloor hierbij tientallen vliegtuigen.
Naar uit Rome wordt gemeld werd Ci-
vita-Vecchia, de oude havenstad der vroe
gere Pauselijke Staten, door de geleden
bombardementen totaal verweest.
Inzake de ontwikkeling van den strijd
in de Middellandsche Zee werd Dinsdag
jl. uit Berlijn gemeld dat op drie ver
schillende plaatsen, namelijk in Tunisië
te Bizerta, op Sicilië te Augusta en ten
slotte in Oran aanzienlijke concentraties
van vijandelijke oorlogsmarine en lan-
dingsbooten werden vastgesteld. De con
centraties te Oran, in welk gebied een
leger van 300.000 Franschen zich zou be
vinden, acht men de voorbode van een
landing op Korsika of Sardinië. Dean
dere concentraties worden in verband
gebracht met mogelijke landingspogin
gen in Zuid-Italië.
Ook in het Zuid-Oosten van Engeland
schijnen vloot- en landingsbooten in noe-
menswaardigen omvang te zijn geconcen
treerd. een omstandigheid die moet wij
zen op een eenigerlei operatie tegen
West-Europa. Het is voor de Duitsche
militaire Instanties uiteraard moeilijk om
te onderkennen in hoeverre hier sprake
is van misleiding cf van werkelijk op
handen zijnde akties.
Tchoenking en Wanhsien werden
door de Japanners gebombardeerd.
Rond het eiland Vella la Vella, Sa-
lomon-groep, bracht de Japansche lucht
macht talrijke oorlogsbodems en vracht
schepen tot zinken.
NA DE CONFERENTIE
VAN QUEBEC
een Driehoekconferentie
der Geallieerden?
Na de sluiting van de conferentie v.:n
niet .in geslaagd zijn het Quehw hield President Roosevrit-een re- .ievens wera a£ng.,Konaiga üat D1J eIKe
deze red? veffi?d“ hU o m dat 'te I g^^Ieging de wapens worden
Quebec het vast voornemen van de geal
lieerden, de overwinning in zco kort
mogelijken tijdte behalen, op de con
ferentie tot uiting gekomen was. De pre
sident sprak den weinsch uit, dat de
grootmeester van de intuïtie», Adolf
Hitler, in den geest op de conferentie
mocht tegenwoordig geweest zijn.
Roosevelt beweerde dat de geallieerden
dezen oorlog niet gewild hadden, doch dat
hij hun opgedrongen geworden was.
De bezetting van Sicilië noemde hij een
schitterende overwinning.
Anderzijds verklaarde Roosevelt bij een
persconferentie dat er nog vele harde
gevechten voor de deur stonden en dat
de besprekingen te Kuebec bewezen had
den dat deze oorlog een gesloten geheel
vormde.
Op Vrijdag 27 Aug. werd kond gemaakt
dat de Engelsche Regeering, Noord-Ame-
rika, Canada, Brazilië en Sovjet-Unie het
Fransche dissidenten-comité te Algiers
erkend hadden. Uit nadere berichten
blijkt dat deze erkenning slechts voor-
loopig is, en het niet erkend wordt als
een Regeering van Frankrijk of van het
Fransche Imperium, maar slechts binnen
de specifiek door den oorlog bepaalde
grenzen. Andere Zuid-Amerikaansche Sta
ten evenals Tchoenking-China hebben
het dissidenten-comité van Algiers nader
hand erkend.
Thans is er opnieuw spraak geworden
van een Britsch-Amerikaansch-Sovjet-
Russische conferentie. Te Moskou zou,
naar Europapress verneemt, Molotov
aan de Engelsche en Amerikaansche ge
zanten bekend hebben gemaakt dat Sta
lin zijn instemming zou hebben gegeven
tot een conferentie Stalin-Churchill-
Roosevelt. Anderzijds is de H. Maisky,
gewezen Sovjet-ambassadeur te Londen,
te Londen toegekomen tegelijk met den
Britschen Minister Eden om, naar ver-
is OOSTUITGAVEk
is WESTUITGAVE
Veroordeelingen en Terecht»!
stellingen.
Door de Militaire Overheid werden voK
moe verooraeeiingen door het Krijgs-*
ïrecht en terechtstellingen bekend ge-
ïRaakt
Het Krijgsgerecht te Bergen veroor
deelde den bestuurder en de beaienden van
een melkerij wegens verduistering van bo
ter en den verkoop op de zwarte markt
ervan, aldus de bevolking benadeelende,
tot gevangenisstraffen gaande tot 8 maan
den en boeten tot ruim 31.000 frank.
Het Krijgsgerecht van de F. K. 520
veroordeelde den Belg Jules Brys wegens
verboden wapenbezit en roofovervallen
ter dood. Brys had met anderen samen
gespannen om Joden en speelzalen te
plunderen. Zij waren gewapend en gaven
zich uit als Duitsche soldaten, aldus het
aanzien van de Duitsche bezettingsmacht
schadend.
Het Krijgsgerecht te Luik heeft de
Belgische onderdanen Leon Demelenne
uit Seraing en Nicolas Garot uit Glons
ter dood veroordeeld wegens bolsjewisti
sche drijverijen, sabotage, bezit van ver
boden wapens en springstoffen, alsmede
gewelddaden deels met doodeiijken afloop.
Zij voerden talrijke aanslagen uit op
spoorweggebouwen en andere inrichtin
gen. Demelenne' vermoordde in Sept. 1942
den Pastoor Caumont te Lans overeen
komstig het bevel van zijn kommunisti-
sche lastgevers. Vóór zijn aanhouding
schoot hij ook een Duitschen feldgendarm
neer toen deze hem wilde aanhouden.
Het Krijgsgerecht te Brussel heeft
de Belgen Adrien Coppejans, Henri Lan-
nocte, Emmanuël Thomas, Joseph Van
der Eynde en Frans Walgraef wegens
diefstallen ten nadeele van ae Wehrmacht
tot tuchthuisstraffen van 5 tot 15 jaar
veroordeeld. Andere besjhuldigden als-
Steeds beproefden d? Sovjets om door de Duitsche stellingen, in een der sec
toren van liet Oostlrcnt, door te breken, maar telkens werden zij afgeslagen niet
verlies van veel materiaal en talrijke manschappen. Na den kamp vertoonde het
Strijdlovneel een beeld van verwoesting, met talrijke vernielde Sovjet-jiantscrs en
v erdedigingsstellingen.
16.000 ton en twee andere schepen ge- Driehoekconferentie der geallieerden.
Naar B. P. meldt heeft Churchill te
Quebec op 31 Aug. j.l. aldaar een radio- -
rede gehouden. Hierin loofde Churchill
eerst de prestaties van de Dominions. 1
Vervolgens, na gesproken te hebben over
den strijd In Rusland, drukte hij de hoop
uit dat binnen kort een conferentie tus
schen Roosevelt, Stalin en Churchill tot
stand zou komen.
In den loop van zijn rede roerde Chur- 1
chili de vraag van eén tweede front aan.
Ik geloof, zoo zegde hij, dat de dag niet
meer ver af is, waarop de Britsche en
Amerikaansche troepen het Kanaal zul- i
len oversteken om de Duitschers in
Frankrijk te bestrijden
Een dergelijke onderneming, voegde hij
er aan toe, zou slechts toegela.ten zijn,
als men van te voren van het succes ver
zekerd is.
Tot slot van zijn rede handelde hij over
den partisanenstrijd in den Balkan en
beklemtoonde hij dat de strijd in den
Stillen Oceaan het hoofdthema van de
besprekingen van Quebec gevormd had. i
Een Zweedsch-Duitsch incident is ont
staan door het feit dat Zweedsche vis-
schersbocten aan het visschen waren in
de verboden waarsehuwingszone van het
Skagerak. Een eerste maal verdwenen
zij na waarschuwingsschoten, maar ’s
avonds, op 25 Aug., werden zij er opnieuw
cpgemerkt wijl zij door de Duitschers
geplaatste lichtboeien hadden verwijderd
of onklaar gemaakt. Toen de Duitsche
zeestrijdkrachten opdaagden trachtten de
visschersbooten te ontkomen maar op
hen werd gevuurd en twee der vaartui
gen werden in den grond geboord. Aldus
verleenden de Zweedsche booten een
steun aan den vijand van Duitschland.
Van Duitsche zijde werd krachtig pro
test aangeteekend tegen dit optreden der
Zweedsche visschersbooten.
Van Duitsche zijde werd er ook op
gewezen dat de Zweedsche pers nog nau
welijks neutraal is te noemen maar eer
der een Duitsch-vijandige houding heeft
aangenomen. Berlijn merkt verder op
dat naar aanleiding van het Duitsch-
Zweedsch incident de houding der Zweed
sche pers tot een bijna niet voor te stel
len peil is gedaald.
Door den bevelhebber der Duitsche
troepen in Denemarken werd voor het
gehaele land den uitzonderingstoestand
aïgeroepen. In de bekendmaking hiervan
werd verklaard dat zulks is gesenied door
het feit aat de Deensche autoriteiten niet
meer bij machte waren ae orde en de
rust te nanahaven en aat door Duitsch-
vijandige agenten onlusten werden te
weeggebracht welke gericht waren tegen
de Wehrmacht.
Samenscholingen en vergaderingen wer
den verboden, het politieuur valt voortaan
in met de duisternis, alle verkeer op den
openbaren weg is verboden, alle burger
lijke berichtgeving werd stopgezet, aan
zetten tot staken wordt met als begun-
stiging van den vijand aanzien en straf
baar gesteld met de dood.
1 Tevens werd aangekondigd dat bij elke
gebruikt.
Dinsdag jl. werd het aftreden van de
Deensehe Regeering gemeld. Zelfden dag
kon het berichtenverkeer worden herstela.
Een en ander.
De Nederlandsche Sekretaris-Gene-
raal van Volksvoorlichting en Kunsten,
die in Februari jl. zwaar gewond werd
bij een aanslag welke op hem gepleegd
werd, is thans aan de opgelcopen ver-
wonaing-:n bezweken.
Door luchtaanvallen werden in
Duitschland drie millioen wetenschappe
lijke boekdeelen vernietigd.
De besprekingen gevoerd tusschen
Generaal Franco en den Britschen Ge
zant Samuel Hoare blijken de vriend
schapsbetrekkingen tusschen Spanje en
Engeland bevestigd te hebben.
Maarschalk Pétain ontmoette Gene-
raal-Veldmaarschalk von Rundstedt..
In Italië bestaat de mogelijkheid
van een heroprichting van een katholieke
partij.
De H. Grandi, voorzitter der Itali
aansche Fascistische Kamer, een der
eerste medewerkers van Mussolini, blijkt
naar Lissabon te zijn uitgeweken.
Graaf Ciano, schoonzoon van Mus
solini cn gewezen Italiaansch Minister
van Buitenlandsche Zaken, was sedert
het aftreden van Mussolini, onder bewa
king gesteld in zijn woning. Sinds 26 Juli
had hii zijn woning niet meer verlaten.
Zaterdag 28 Aug. jl. ging zijn vrouw uit
wandelen met de kinderen en verdween
sindsdien zonder eenig spoor na te laten.
Later in den dag werd eveneens de ver
dwijning vastgesteld van Graaf Ciano.
Men niet hoe hij er toe gekomen is
uit de villa te ontvluchten, men meent
evenwel aeto dat hij hiervoor zich heeft
verkleed. Het personeel was reeds betaald
en afgedankt.
f IN HET WESTEN
De strijd geleverd in het Westen kent
steeds zijn zwaartepunt bij de luchtactie,
welke in den loep der laatste dagen vol
gend verloop had.
25 AUg.: Nachteliike storingsvluchten
boven Noordelijk Rijksgebied, zónder veel
schade, wijl bij dage 13 Angelsaksische
vliegtuigen neergehaald werden boven
den Atlantischen Oceaan en de westelijke
bezette gebieden.
23 Aug.: Ten Westen van Kaap Finis-
tère werd een Angelsaksische kruiser door
Duitsche vliegtuigen in brand geworpen
wijl een torpedojager uit zelfde vlootfor-
matie na bommentreffers ontplofte en
zonk. Bij dazovervallen boven de bezette
westelijke gebieden werden 15 Angelsak
sische vliegtuigen netrgeschoten. Door
sterke formaties Britsche bommenwer
pers werd een nachtelijke aanval uitge
voerd op Neurenberg waar groote ver
woestingen aan woonwijken, kerken, zie
kenhuizen en kultuurhistorische monu
menten werden veroorzaakt en de bevol
king verliezen leed. Minstens 60 der aan
vallende toestellen werden bij dezen aan
val neergeschoten.
29 Aug.: Storingsvluchten op enkele
plaatsen in West-Duitschland.
30 Aug.: Sterke luchtaanval op West-
Duitschland. bijzonderlijk op de plaatsen
München- Gladbach en Rheydt. De ver-
|woestin"en en de verliezen onder de bur-
Iperbevolking zijn aanzienlijk. 25 der Brit-
Kch? bommenwerpers werden neergehaald.
1 Sept.: In den verloopen nacht vielen
sterke 'Britsche luchtstrijdkrachten Ber
lijn aan. Door nachtjagers en luchtafweer
Wie zal ze
Lieve Vrouw
Vlaanderen?
Moeder, dat zit ons volk in ’t bloed,
Langs grint en zandweg gaan onze ‘men-
schen op bezoek naar Moeder: nooit meer
dan dezen zomer; want nooit hadden ze
meer te vragen aan die goede, lieve i
Moeder. i
Woensdag 8 September, de Dadizele-
DAGEN; want dagen lang gaan bede-
vaarders op naar de heerlijke Maria-
kerk.
Dadizele, tus,schen ’t nijverige Roesela-
re, het geweldige Kortrijk, het rustige
leper, wat nader bij Meenen, in de riike i
streek van vlas en tabak. Wemelen zal het i
van volk; van duizenden uit <3e stad en i
uit de zware Leie- en vlas-gemeenten. De
ruime kerk zal volloopen, zwart zal ’t zien i
van ’t volk op den beeweg rond de kerk, i
En er zal gebeden worden:
door die velen die om een huisgenoot i
angst en kommer lijden. Neen, ’t gaat i
niet om den afwezige op te zoeken, maar i
hulp en bescherming zal men vragen aan
haar, die drie dagen lang het kind op-
spoorde en opzocht. Moederangst en va-
derliike bekommernis heerschen in zoove-
le gezinnen, angst en kommer om ’t ge
vaar dat dreigt uit de lucht, bezorgdheid
niet alleen om gezondheid en veiligheid,
maar ook e>m de ziel van zoovele jonge
mannen die nu moeder missen, het hui
selijk leven missen en slechts af en toe
moeders vermaningen of vaders raad
hooren of lezen kunnen;
door die velen die, in hun nood, naar
Moeder roepen... Doovemans deuren zijn
niet te tellen hoe zou men helpen, men
heeft niets, of men... gebaart niets te
kunnen missen. En de kindermondjes
moeten gevuld worden, lederen dag; en
er zijn zoovele ouden van dagen, en er
zijn zoovele zwakken en zieken; er is
zooveel miserie. De Lieve Vrouw weet wat
miserie is, wie weet beter en meer dan
zij over weedom en nood en smert te
spreken? En veie helpt liever dan zij?
In een hoek of kant van de basiliek
zullen we er zoo velen zien bidden, lang,
zóó lang, omdat er lang, zóó lang en zoo
veel te vragen valt.
Anderen zullen komen die minder lijden
aan gebrek, die niet weten wat het is
maanden lang een stoel onbezet te zien
t’huis. maanden lang te moeten wachten
op den klank van een bekende stem, maar
ook hun eigen miserie kennen en diep ge
voelen, oneenigheid in ’t gezin en de
honderden kwellingen die een vader of
een moeder, die de grooten t’huis lijden
doen. Weer anderen die smeeken voor een
zieke; gedrukten en beproefden, want we
leven immer in dit dal van tranen
En weer anderen die naar Dadizele
trekken, uit louter gewoonte, omdat er
die dagen veel volk is, omdat waar O. L.
Heer zijn kerk heeft, de... duvel ook zijn
plaats moet hebben! We kennen die his
torie. De peerdenloopstrijd, de harddra
verij te Waregem en de bedevaart te Da-
