I
POL DE MONT
Twee Eilandgroepen in de
Of
Van wege de Hertelijkheid
i-
i.’:-
HE HANDEN
UaJd wm «.Uomsiig waiCii, heeft zich op <loz® ooilojsboot •ameuxevon^^
i
i
R\
X5M^
ZATERDAG 23 OKT. 1943.
SCHEEPSKAMERADEN UIT 5 GOUWEN
esnBaBanaaEHiacsssiesaiiaaaaisn
SCHOORSTEENVAGER DEELT
VOOR DE TWEEDE MAAL
50.039 FR. UIT TE RIJSEL
83IBBiasaE3OESSaSSS3I3nQK&lE£13ES3S;
OFFICÏEELE BERICHTEN
EN BESLUITEN
HET FRONT IN ZUID-ITALIE
DE CONFERENTIE
VAN MOSCOU AANGEVANGEN
CONFERENTIE VAN HET
OPPERKOMMANDO
DER DUITSCHE WEERMACHT
DE PHILIPPIJNEN WORDEN
ONAFHANKELIJK
MAXIMAPRIJZEN VOOR LUIERS EN
NAVELBANDEN
«aiaaiasïBfflSifiusiSiafiaffiBasisnasiisaH®
200.000 MENSCHEN GEDOOD
BIJ DE OVERSTROOMING
VAN DEN GELEN STROOM
IN CHINA
■5ZaiaEMSE!EÏHEHBEBl3aUHSïJÏ«nnaaS
VLAMING GESNEUVELD^
OP HET OOSTFRONT
is OOSTUITGAVE P»
is WESTUITGAVE
HET AANTAL HUIZEN EN ANDERE’
GEBOUWEN IN ONS LAND
DUITSCHLAND EN JAPAN
TEEKEN PROTEST AAN TEGEN
DE BRITSCHE BEZETTING VAN
DE AZOREN-EILANDEN
UITWISSELING VAN MEER
DAN 5.003 ZWAARGEWONDE
DUITSCHE EN ENGELSCHE
KRIJGSGEVANGENEN
DE WAARDE VAN DE LIRE
DE KONING VAN ITALIË ZOU
AFSTAND GEDAAN HEBBEN
VAN ZIJN TITELS ALS KEI-
ZER VAN ETHIOPIË EN KO
NING VAN ALBANIË
GROOTE HONGERSNOOD
IN BRITSCH-INDIE
a£GZBnufiBBBGGKSQia3EisaBK3K£2aiais!SGEaasusHiE9aaiEBaeaa8Ei
DE WEEK IN ONS LAND
uiicevei’! Sansen-Vannosle, l’operliiflc.
HET EILAND KÜS IN DUIT,
A
A
OP HET OOSTELIJK FRONT
E£
C.
r*
:V
i
15 fr!
2 fr\
3 fr.\
H
FT
N
>k 4t 4t
DE RIJKE PHILIPPIJNEN.
gevoerd: brandewiin, ananas, oranjeap-'
pslen. visch, enz. De invoer is hoofdza-
kelijk in Engelsche handen.
liet is vooral op het eiland Terceira. dat
de Engelschen beslag hebben gelegd op
de havens en on het vliegveld.
De Azoren tellen 250 duizend inwoners.
Een drietal weken .geleden werd gemeld
dat ae Hljselsche scxioorsteenvager juste
Kelliez op zekeren morgen in ae straten
van Roubaix öO.OOO ir. in bankbriefjes had
uitgedeeia aan de armen.
Thans is hij nu te Hijsel overgegaan
tot een nieuwe uitdeeling van 53.080 fr.
en wel namelijk aan de benoeftigen en
corlcgsweauwen van Rijsel. Hij schonk
eveneens een paard aan ae Zusterkens
van Liefde, opdat zij in de mogelijkheid
zouden verkeeren hun dagelijksciie inza
melingen voort te zetten.
De H. Juste Kelliez is terecht op de
goede baan om een beroemd man te wor
den.
Ver aan den anderen kamt van de we-
Ireld liggen de Philippijnen, die omtrent
tachtig jaar onder Amerikaansch bewind
hebben gestaan, en vaak de onafhanke
lijkheid werden beloofd, doch ze nooit
dat kwam vooral door den rijkdom aan
suikerriet hebben verkregen. Japan is
er nog geen twee jaar meester, en nadat
het dit eilandenrijk krachtig heeft hel-
p:n organiseeren, zien we. hoe het thans
zijn onafhankelijkheid gekregen heeft.
Over deze twee, met alleen in oor1'-**"
t opzicht, doch ook in ander opach;
lazers’enkele bijzonderheden mededeelen.
VLAAMSCHE EILANDEN’
«J 40« JAAR. - Nr 43.
(iniMIIIIIII’IIMillllllllllKSM
met recht! moesten in deze Lente-
sottemijen wel een waarachtig dichter in
Pol De Mont erkennen. Al zou hij nooit
Gazelle bereiken
Nieuw frisch leven in onze dichtkunst,
die, buiten Gezelie, verweekelijkt en ver-
schoolmeesterd was.
Nieuw frisch leven! Lees alleen, die
Uchtendhymnemaar, waarin de na
tuur als één verheerlijkende zang is.
En de boomen? De boomen luisteren
vol placht en schoonheid, staan zij daar,
de kruin van ’t wordend licht reeds klaar.
ABONNEMENTSPRIJS 1943:
1 Jaar in Belgie Fr. 36
3 MaandenFr. 9
6 Maanden Fr. 18
1 Jaar in Frankrijk Belg. Fr. 52
van
1 Brood
2 Gebrande gerst
3 Margarine
4 Boter
5 Cichorei
6 Suiker
9 Magere smeerkaas
10 Vleescii
12 en 13: Naar keus:
a) Confituur
b) Kunsthonig
c) Gekonfijte vrucht.
d) Suikergoed
e) Gevaniileerde suilt.
Naar Delgapress uit Shanghai meldt
heoben de overstroomingen van den Ge
len Stroom in de Chineesche provincie
Honan den dood veroorzaakt van 200.000
Ohineezcn wijl 60.003 huizen vernield
werden. Verder dreigt cr hongersnood, in
de geteisterde gebieasn.
lijke weerstand gebroken en het eiland in bezit genomen. Hierboven zien we de
terste voorhoeden de stad inrukken. Het eiland Kos maakt deel uit der Dctteka-
nesosgroep, gelegen in de Egeesche Zee, aan de kust van Turkije.^
HET V. N. V. VIERDE ZONDAG ZIJN
19-JAKIG BESTAAN
Besluiten gctrcfïen inzake het lidmaat
schap bij het V. N. V.
Te Brussel alsmede in de verschillende
arrondissementen van het Vlaamsche
den van Kiev, hebben de Soviets col Land heeft het V. N. V. zijn tienjarig be-
-=- - -j staan gevierd. Tevens had de eerste uit
reiking plaats van onderscheidingsteékens
ingestcld doer het V. N. V.
Door den leider van het V. N. V., Dr
Elias, werd tijdens drukbijgewoonde ver
gadering een retie geheuden.
Spreker wees eerst op den tienjarigen
strijd gestreden door het V. N. V. sedert
zijn ontstaan en dezen geveerd in Vlaan
deren sedert meer dan 100 jaar. Hij
bracht hulde aan al dezen die het hunne
[hadden bijgebracht tot dezen strijd. Dr
.- v Akicn v wi u [.Elias wees cox cp ae noodzakelijkheid
waarbij terreinwinsten van Duitsche zijde ivoor de leden trouw te zijn aan hun be-
Onlangs sneuvelde op het Oostfront:
André Rimbaut, uit Mserbeke-Waas.
De wereldkaart lag open op tafel; we
hadden die gekocht bij ’t begin van den
oorlog, in 1939. Eerst was ze aan den
muur vastgemaakt, dan ergens wegge
borgen. nu lag ze op:n, want we waren
op zoek. We zaten ergens in den Grooten
Oceaan, waar die duizenden eilandekes
liggen: Polynesian, Micronesiën, Melane-
siën. Zijn dat eilandekes of zijn dat vlie
gen...puntjes, vroeg mijn gebuur! De
vliegen hadden er misschien wel eenige
eilandekes bijgeteekend...
En vele van die puntjes zijn grooter
dan West-Vlaanderen! Wat is inderdaad
ons landje op die wereldkaart en onze
provincie dan? Dat. is alles wat we in de
wereld beteekenen?
Tech niet! Want dat nietig puntje, dat
kleine Vlaanderen, soeelde een rel, speelt
een rol in de wereld.
De wereldkaart lag daar nu open, nu
konden we reizen naar de meest afgele
gen hoeken en kanten. En we reisden om
te kijken waar er zoo al Vlamingen zitten
of nestelen. Vlaanderen zendt immers
zijn zonen en dochters uitEr gingen
er wel naar Noord-Amerika en Zuid-
Amerika: er moeten wel hier en daar
Vlaamsche avonturiers en goudzoekers
zitten, Maar daar gaat het niet over.
We waren in de... Spaarweek, en zou
den morgen niet centiemtjes-achtig zijn.
Nu zouden we zoeken waar ze zitten of
nestelen, de Vlaamsche... Zielezoekers.
We begonnen met Amerika.
Daar in het barre Noorden, aan de
Hudsonbaai en heelemaal te Zuiden van
Zuid-Amerika, in Vuurland, daar werken
de Oblaten en daar zijn Vlamingen on
der.
In Canada en in de Staten en in de
Antillen zult ge Vlaamsche Jezuïeten
vinden en Redemptoristen, iSalezianen
en Norbertijnen in Zuid-Amerika.
Loopt ge naar Azië: Onze gcheutisten
in Mongolië en China; de Minderbroe
ders in de bloedige Missie van Hoe-
Pei.
Cap.ucienen, Jezuïeten en Carmelieten
in Britsch Indië; Minderbroeders in het
Heilig land.
Afrika? De Witte Paters in Noord-
Afrika, om te sluiten met de Benediktij-
nen in Zuid-Afrika.
En in de Stille Zuidzee mogen we ter
loops wel de Hawaï-eilanden bekijken,
waar Pater Damiaan verbleef en verder
kijken naar den Oosten naar de Fi
lippijnen.
En waar zitten onze Vlaamsche Non-
nenkes-Zendelïngen? En onae Broeders-
Missionarissen
Neemt ook eens uw wereldkaart in han
den, om te zoeken niet naar landen waar
het oorlog is. maar waar ONZE Ziele-
zeekers gaan cm vrede en geluk te dra
gen... aan Vuurlanders en Papana’s en
Koppensnellers, aan roede ca bruine en
gele en zwarte menschen, die niet eens
dachten misschien dat ze werkelijk men-
schen waren.
Waar zitten onze Zusterkes, van alle
soort Zuster-Congregaties ze zijn niet
op te noemen? In hospitalen, weezenhui-
zen, cuderlingengcstichten, dispensaria.
Ze zijn in de brousse of in de bergen op
zoek naar dompelaars, naar zieken, ze
zijn docter en apotheker, ziekenverpleeg
ster, moeder van honderden weezen, ze
geven school, en huishoudschool... ter
eere Gods. Daarom verlieten ze alles! En
de Zendelingen? Idem het zelfde, metsers
en timmermans, boomvelders en steen
bakkers. per fiets, per moto, per boot of
te peerd cp reis, op den dool en den dom
pel soms, op zoek naar dompelaars en
doolaards... ter eere Gods!
Hebben die een hert? Aan alles vaarwel
zeggen, aan familie en huis, aan ’t lieve
land, aan welstand en gemak, aan com
fort en... 'beschaving, aan een gemakkclij-
ke en eervolle toekomst cm naar den
vreemde te gaan, te leven midden onbe
schaafde menschen een leven van ont
bering ,van last, zonder rust, zonder die
honderden dingen die ’t leven alhier ge
zellig maken.
alle Sovjets-aanvallen afgeslagen.
In het gebied Smolensk-Vitebsk zetten
de Sovjets nieuwe doorbraakpogingen door
welke leidden tot zeer zware gevechten.
Nieuwe troepen wierpen zij hier in den
strijd, om Vitebsk te kunnen bereiken.
Sovjets beproeven hier de Duitsche stel
lingen aan den Cpper-Dnjeper te over
vleugelen en tot aan de Moeras-gebieden
van de Pripet-monding op te rollen. Al
hun pogingen faalden hier echter ook op
den sterken Duitschen afweer.
In het gebied van Newel-Weliki-Locki
werden eveneens nieuwe gevechten gele
verd welke tot weinig wijzigingen aan de
frontlijn leidde.
Bij al deze gevechten leden de Sovjets
aanzienlijke verliezen, o. m. honderden
tanks.
Bevoegde kringen te Berlijn wezen er
ook oo dat in dit gebied van Gomel de
kommunïstische benden fel de Duitsche
troepen hinderen.
Bij den terugtocht worden oogst, vee
en bevolking door de Duitsche treopen
medegenomen. Bij het oversteken van
stroomen of rivieren worden iedere be
paalde uren voorbehouden aan de bevol
king en het vee cm deze bruggen te over
stappen.
Op het Oostfront hebben de Duitsche
troepen gebruik gemaakt van een nieuwe
type tank welke voorzien is van een ka
non van zeer zwaar kaliber.
Op het front in Zuid-Italië werden
eveneens zware gevechten geleverd. In
het Westelijk gedeelte van het front heb
ben de Angelsaksers zware aanvallen in
gezet aan den Volturno, alsmede ten
Noord-Westen van Benevento. De strijd
was bijzonder hevig aan beide zijden van
Capua. Tegelijk ondernamen de" Angel
saksers landingsnogingen ten Noorden
van de monding van. den Voltumo, waar
zij door den Duitschen tegenaaval sa-
mengedrongen werden. In het gebied van
Capua wisten de Angelsaksers met hun
pantserformaties dieper in het Duitsche
verdedigingssysteem binnen te dringen.
Langs den bovenloop van den Volturno
en bij Calero wisten de Duitsche troepen
hun linies over het algemeen te behou
den.
Naar de jongste berichten moesten de
Duitsche troepen zich terugtrekken ten
Noord-Oosten van Capua.
Op het Oosteiijk frontvak werd een
zware strijd geleverd langs den weg Fog-
gia-Rome. Campcbasso werd er door de
Duitsche troepen ontruimd. Vinchiaturo
werd eveneens prijs gegeven nadat er
zware gevechten geleverd werden cn cm
aan een cmsingelingsmanoauver van uit
Campobasso te ontsnappen. Bij hun te
rugtocht vernielden de Duitsche afdeelin-
gen alle bruggen en militaire installaties.
In de Golf van Napels werd een
zwaren Angelsaksischen oorlogsbodem
door vliegtmgenbommen getrofien, wijl
in het Oostelijk gedeelte van de Middel-
landsche Zee een kruiser beschadigd werd.
Op den Dodekteiesos hebben Duit
sche troepen het eiland Simi bezet.
Dinsdag werd gemeld dat de HH. Eden
en Huil, respectievelijk Ministers van
Buiten’.andsche Zasen van Engeland cn
Nóord-Amerika, Maandag te Moskou wa
ren aangekomen, na een reis over Cairo
en Teheran.
Luidens een cfiicieele Londensohe be
kendmaking werden Maandagavond nog
voorbereidende besprekingen gevoerd tus-
schen de HH. Eden, Hull en den H. Mo
lotov, Sovjet-volkskommissaris voor Bui-
tenlandsclie Zaken, .cn zou de eerste zit
ting van de conferentie der Drie plaats
gehad hebben cp Dinsdag.
De HH. Eden en Huil zijn vergezeld
van verscheidene Britsche cn Amerikaan
se he personaliteiten.
Te Moskeu rekent men er op dat de
conferentie een paar weken duren zal.
Zeer waarschijnlijk zullen er slechts be
richten aan de pers medegedeeld, worden
eerst bij de slotcommunique’s.
Omtrent deze conferentie merkte het
Russisch blad Isvestijaop dat op de
conferentie ongetwijfeld de vraag zal op
geroepen worden: Hoe kan de oorlog op
de snelste wijze beëindigd worden. Verder
zou de oprichting van een permanent ge
allieerd comité ter regeling van de loo-
pende aangelegenheden besproken wor
den alsmede economische kwesties en de
behandeling na den oorlóg van het Bal-
kan-probieem en het lot van Hongarije,
Roemenië en Finland. Grenskwesties zou
den eveneens te berde worden gebracht.
Naar gemeld wordt uit het Hoofdkwar
tier van den Führer werd een conferentie
van het Oppercommando van de Duitsche
Weermacht belegd waarop leidende per
sonaliteiten van den Staat en van de
Partij voordrachten hielden over den
binnenlandschen politieken toestand cn
over de verwezenlijking van de nationaal-
socialistische wereldbeschouwing. Bij het
slot der conferentie ontving ae Führer
alle deelnemers en handelde in een toe
spraak over den politieken en militairen
toestand. Talrijke hcogere officieren zoo
van het Duitscne leger als van de marine
en de luchtmacht namen aan de confe
rentie deel.
De onafhankelijkheid der Philippijnen
werd op 14 Octooer jl. afgekonaigd. Na
De maximaprijzen voor luiers en navel-
banden (verkoopprijzen aan den verbrui
ker) worden vastgesteld als volgt:
a) Luier, gezoomd 63.5 x 63.5 cm., 14 fr.
per stuk;
b) Navelband, gezoomd type nr 1, 4 fr.
per stuk.
DE MAXIMUMPRIJZEN VAN
SUIKERBIETEN
Het Staatsblad van 15 Oktober kondigt
af dat de maximumprijs van da suiker
bieten m:t een suikergehalte van 15“50
is vastgesteld op 250 fr. per ton. Deze
maximumprijs zal voor den oogst 1943
met 30 frank per ton verhoogd worden.
RANTSOENEN VOOR PAARDEN
IN NOVEMBER
Voor de maand November 1S43 zijn de
rantsoenen voor de paarden als volgt
vastgcsceld:
De niet-landbouwpaarden van meer dan
450 kilogram hebben reent cp zoo kilo
gram samengesteld voeder (2 zegels).
Deze van minder dan 450 kilogram heb
ben recht op 100 kilogram samengesteld
voeder (1 zegel).
TEELTPLAN VOOR HÉT
LANDBOUWJAAR 1943-1944
De verschijning van het besluit waar
bij een Teehplan vooi' het landoouwjaay
1943-1944 wordt opgelegd is eenigszins
vertraagd. De aandacht wordt cr niette
min op gevestigd dat de landbouwers,
ook voor het a. s. productiejaar, bepaalde
voortbrengstverplicntingen zullen hebben.
Het Belgisch Staatsblad zal trouwens
eerstdaags de bepalingen, waarbij dit
Teeltplan wordt opgelegd, afkondigen.
Zoo werden de Azoren jaren, ja eeuwen
genoemd, omdat zij eenmaal behoorden
aan Isabella, de moeder van Karei de
Stoute, en er zooveel Vlamingen gingen
wonen. De Illie.s VlamengosTal van
Vlaamsche families zijn er heengetogen,
op zoek naar rijkdom en allerlei avon
tuur.
Op de kerkhoven, in de herinneringen
en overblijfselen zijn nog veel Vlaamsche
namen te vinden.
De Azoren bestaan uit negen eilanden
cn een aantal uit zee epstekende klippen.
De voornaamste eilanden-zijn: Terceira,
Fascal, Pico. San Jorge, Gracicsa, San
Miguel, Santa Maria en verder de rots
eilandjes Fcrmigas, Flores en Corvo.
De eilanden zijn zeer bergachtig en
doorsneden door diepe kloven. Zij zijn
trouwens van vulkamschen aard en vul
kanische uitbarstingen, evenals aardbe
vingen, werden er herhaaldelijk waarge
nomen.
De voornaamste produkten dezer eilan
den zijn: maïs, tarwe, wijn, boenen, ana
nas. oranjeappels, bananen, suikerriet,
koffie, thee, enz. Er worden vooral uit-
ESaaaaGBaBan33BBSa3aBaBBS!3iaSRi3QBBB>SOBaBBSBaSBSE3l9inHBB
Vlaamsche Fisniren.
De Philippijnen zijn een eilandengroep
ten Zuiden van Japan. Loezon is het
voornaamste eiland ervan. De bevolking
der Philippijnen bedraagt 13 millicen
zielen. Zeven en half millicen inwoners
zijn katholiek. Dat kemt omdat c'e Span
jaards er de eerste meesters geweest zijn.
Er zijn ook tal van Moha.medanen.
Manila is de hoofdstad, een stad met
350 duizend inwoners, bijzonderste haven
en sterke vesting, die voor geen andere
moderne stad mSfet uit den weg gaan. Het
bezit zelfs 4 universiteiten. De sigaren en
de suiker rnaken er de voornaamste ni.i-
verhéidstaksëïï uit’. De Manïla-sigaren
immers zijn wereldberoemd. Ook aan
sommige touwen heeft de hoefdsttad haar
naam gegeven, namelijk aan de zeer ster
ke Manilatouw.
Spanje heeft eeuwen lang den scepter
gezwaaid over de Philippijnen.
Deze eilanden zijn ook beroemd geble
ven om den dood van den grooten we
reldreiziger Magellaan, wiens schepen den
eersten 'teer rondom de wereld deden, en
die hier cn de Philippijnen, in een ge
vecht tegen de inboorlingen, den dood
vond,
De Philippijnen kunnen, als ze hun
zelfstandigheid goed weten te gebruiken,
een bloeiende economie te gemöet gaan.
Rijst, suikerriet, manilahennep. maïs en
tabak, uitgestrekte wouden met gom- en
harsontginning, goud, ijzer, zilver, pla
tina, steenkool, die... ziedaar zooveel
riikdommen die door den grond en de
rijkbedeelde flora worden opgeleverd.
Vroeger waren al deze waren maar
ischakels in de Amerikaansche economie,
Jtlie zé deed bloeien of slink-en naar ge
lang de eigen marktbehoeften. Nu kun-
fcen deze eilanden een bloeiend centrum
(worden in de GrooteAziatische economie.
'i Er was groote jubel en vreugde op de
[Philippijnen. dezer dagen. En wel met
Erecht en rcden.
17-10-43.
Wij Zouden geen hert hebben als w»
onze Zendelingen niet hielpen aan wat
ze broodnoodig hebben, niet voor zich zelf,
maar voor hun missiewerk, hun scholen,
hospitalen, voor hun missiewerk. Maar
we zullen geven en heftelijk gewin.
Een aardig dingen toch zei de gebuur.
Ik zie on die kaart een aantal zwarte
strepen. Ik w'et wel, dat zijn de groote
scheeuvaart-Iinies die de wereld door- 1
kruisen en Noord en Zuid, West en Oost
verbinden.
We zouden wij zelf eens een kaart moe
ten maken. Een klein puntje: Vlaande
ren én van daar lijnen trekken naar al
de landen waar Vlaamsche Zendelingen
zijn. Dan eerst zouden we weten wa't dat
kleine Vlaanderen beteekent. Dan zouden
we dat klein zonnetje waardeeren dat
licht én warmte bréngt in zoovele groote
landen; we hebben zooveel redens om
pre-usch te zijn over ons kleine Vlaande
ren en och arme, we zoeken altijd naar
dwaasheden cm het te kleinecreuj die
kaart komt er en dan ga ik op zoek om
te weten welke Paters en Zusters in die
landen zijn. Ik zal dat wel vinden in de
oude Missie-tijdschriften. in de parochie
bibliotheek.
We stonden nog altijd te studeeren op
die kaart als Zoë binnenkwam.
Nelis, duizendmaal bedankt voor den
toebakMaar ge meet den brief zelf
lezen. De bode had nieuws meê uit den
vrcetpde... hier, Nelis..
Seffens, seffens, Zoë.
Zoë stak ook haar neus en haar oog en
in ons kaartgesprek; en ’t duurde niet
lang of ’t kwam er uit: Nelis, ’t doet een
moeder zulken «deugd» als ze ondervindt
dat er menschen zijn met een hert. Gij
zorgt voor toebakvoor mijn jongen
en ’k wete dat ik nog meer mag vragen.
Ge kunt niet denken hce dat werkt op
mij; dat geeft couragie. 'k en kan dat al-
zoo niet zeggen, maai- ge zijt lijk een an
der mensch. En ginder 't zelfde bij mijn
jongen... Nelis heeft hem niet vergeten,
Nelis zorgt voor toebak; ge zult ’t wei
zien in zijn brief. Als ik het las sprongen
de tranen uit mijn oogen.
Zoë zweeg een paar seconden.
’t Is maar, zei Zoë, dat ik nu nejs op
die honderden, aan die duizenden Vlaam
sche moederkes die denken aan hun zoon
of aan hun dochter in de Missies. Se
dert... jaren kmgen ze géén nieuws, se
dert jaren konden ze geen b’-ief costuren,
geen pakken zelfs geen toebal:, Nelis.
Ze gingen w’eg ter eere Gods. Moeder liet
hen gaan ter eere Gods. Hard meet het
zijn Nelis, geweldig hart, nog veel harder
dan voor ons... jaren, jaren zonder ccnig
nieuws! Men zou geen moeder zijn of ge
zoudt bekommerd zijn om een die van
huis wegliep...»
Om een gelukzoeker, zei ik, een goud
zoeker en dat zijn zielczoekers, ei Zoë?
Ik heb het al gezegd aan Hai-rie, Nelis.
Zondag doen we meer dan we kunnen. Het
komt op de hertelijkheid, Nelis, op de
hartelijkheid. De moeders en do familie
van de Missionarissen moeten hooren dat
’t buischt in de schale, moeten zien dat
T stroomt van de briefkes in de schale,
elk dézen keer meer dan h'i vermag. Ik
heb het aan me zelf ondervonden koe dat
ge een heel ander mensch wordt, hoe ge
met twee handen te gelijk den gevallen
mo;d weer opraant. als ge rendom u mee
gevoelen en hertelijkheid gewaar wordt.
En die moederkes verdienen bet meer
den andere en die Paters cn Nonnekes
ook: en den dag dat zij het weten hoe wij
hielpen, zullen zs nog harder werken...
VAN WEGE ONZE HATELIJKHEID.
Zoë’s voorschool had weer werk. Ze
meende ’t nog beter dan ze 't zei, de
brave sloore, de waterlanders stroomden!
Zoë heeft een herte... Morgen is er geen
■een hertelooze mensch in Vlaanderen.
I>4issie-Zondag in Vlaanderen, de Zon
dag van de hertelijkheid.
BOER NELISk
:3SMEQ3BBHBSSEHE3SSBBBBEBBSa
VEROORDELINGEN
S Het Veldgerecht van de O.F.K. 672
heeft óen Belg Charles Verbist, uit Mo-
lenbeek-Brussel,ter dood veroordeeld
wegens kommunistischs drijverijen, ge
welddaden tegen de Duitsche Wehrmacht
rti niet afgeven van verboden wapens.
Hij had deelgenomen aan 35 aanslagen,
o. m. op twee leden van de Duitsche
Wehrmacht.
Het Krijgsgerucht van de F. K. Ant
werpen •eroordeelde de Belgen Jan Neut-
jens, Jozef Van Essohe, Albert Lenie.
Pieter Thonet, Cornecl Rombouts en
Frans Bstermians, allen uit het Meche!-
sche, ter dcod wegens bosjewistisch ge
stook cn verboden wapenbezit. Een jeug
dige medeplichtige werd tot een lang
durige gevangenisstraf veroordeeld. De
veroordeelden hadden in het distrikt
Mechelen talrijke aanslagen gepleegd,
sabotagedaden uitgericht cn brand ge
sticht,
Het Krijgsgerecht F. K. Antwerpen
veroordeelde drie inwoners van Bras-
schaat ter dood. Een inwoner van Wuust-
wezel liep zelfde straf op. Andere mede
plichtigen werden tot gevangenisstraffen,
veroordeeld. Dit vonnis werd geveld we
gens het uitvoeren van gewapende over
vallen bij boeren. De aanslagen werden,
steeds gewapenderhand gepleegd.
Volgens het Statistisch Bulletin vaii
September jl. waren er op 31 December
1942 in ons land 2.139.40U gebouwen, die
als'volgt dienen oneerverde.ld:
Particuliere huizen: X.UH.C25; huizen
waarvan de bewoners in gemeenschap
leven: 16.010; noodwoningen: 14.643; ge
bouwen die niet voor woning bestemd zijn
91.973.
Van al de Provincies telt Henegouwen
het meeste aantal huizen en gebouwen
namelijk 391.648. West-Vlaanderen telt ei
206.779 en komt cp den vierden rang, na
Henegouwen, Brabant en Öost-Viaande-|
ren.
Het aantal inwoners per 100 huizen bef
droeg op zelfden datum voor gansch het
land 408, tegen 441 op 31 December 193®
Limburg staat hier aan de spits met 499.
West-Viaanderen komt cp den vijfden
rang met 388.
Van 1930 tot 1942 steeg het aantal hui
zen in West-Vlaanderen met 17,53 ea
de bevolking met 7,73
OPENING VAN HET ACADEMISCH
JAAR AAN DE KATHOLIEKE
UNIVERSITEIT TE LEUVEN
Maandag jl. had te Leuven de opening
plaats van het academisch jaar 1943-1944
van de Katholieke Universiteit.
Zooals de vorige jaren w<rd de opening
ingezet met een plechtige H. Mis ter eere
van den H. Geest en van de patrones d<r
Katholieke Universiteit, O. L. Vrouw
de onafhankelijkheidsverklaring werd on
middellijk een bondgenootschap met Ja
pan afgesloten.
Dr Laurel is eerste president der jonge
republiek geworden.
Docr de Duitsche Regeering werd in
een formeel© nota gericht tot de Portu-
geesche Regeering scherp protest aange-
teekend t&gen het feit dat Portugal in
gegaan is op den Britschen eisch inzake
de Azoren en de neutraliteitsschending
welke hiervan het gevolg is geweest.
Ook Japan teekende protest aan tegen
de Britsche besetting van de Azoren.
Anderzijds werd te Berlijn bekend ge
maakt dat het ingaan door Portugal on
den P.ritschen eisch inzake de Azoren dé
vriendschappelijke betrek: ingen tusschen
Duitschland en Portugal niet worden aan
getast.
Te Berlijn werd bekend gemaakt dat
ingevolge maandenlange ondsrhandelingen
inzake het rapatrieeren en uitwisselen van
zwaargewonde krijgsgevangenen en leden
van den Rooden Kruisdienst tusschen
Duitschland en Engeland een overeen
komst bereikt werd met het resultaat dat
dezer dagen ruim 5.030 Duitsche soldaten
naar het vaderland zullen kunnen terug-
keeren.
Op 13 Oktober kwamen te Oran twee
Duitsche lazarethschepen en twee Duit
sche passagiersschepen toe ten einde er
3.376 Duitsche zwaargewonden en leden
'van den Rooden Kruisdienst aan boord
te nemen. Op 19 Oktober moesten de
Britten 831 Duitsche zwaargewonden, ver
plegers en zeelieden ontschepen te Goete-
borg (Zweden) wijl tegelijkertijd 4.344
Britsche zwaargewonden, verplegers en
zieke zeelieden van de koopvaardijvloot
aan boord zouden worden genomen. Op
26 Oktober moet te Barcelona een nieuwe
uitwisseling plaats hebben van 1.061 Duit
sche zwaargewonden en verplegers tegen
1.083 Britsche gekwetsten en verplegers.
Volgens nadere berichten had deze uit
wisseling plaats tengevolge onderhande-
lingen welke gevoerd werden door de
Zwitsersche Regeering met medewerking
van de Zweedsche en Spaansche Regee-
ringen voor de technische uitvoering er
van.
Een eerste poging in 1941 was reeds
vruchteloos gebleven.
Door de Britten en de Amerikanen
werd de waarde van de lire vastgesteld
op 400 lire per pond en 100 lire per dollar.
Door Duitschland werd eveneens een
koerswijziging van de lire bepaald welke
teruggèbracht werd van 13,15 mark op
10 mark per lire. In verhouding van de
Belgische frank beteekent zulks dat de
lire teruggebracht werd, van 1,65 fr. op
1,25 fr.
Naar een bericht uit Parijs zou de
Koning van Italië, ingevolge een cisch
der Britten, afstand gedaan hebben van
zijn titeis als Keizer van Ethopië en Ho
ning van Albanië.
Uit Britsch-Indië werd gemeld dat de
hongersnood welke thans heerscht in
Bengalen verschrikkelijke afmetingen ge
nomen heeft. Van cfiicieele zijde werd
hieromtrent te Londen de vrees geuit dat
het aantal slachtoffers van den honger
snood in Indië de totale verliezen op al
de fronten ver zal overtreffen en dat 15
millio-en menschen zou kunnen bedragen.
In Bengalen zou er voedsel tekort zijn
voor 10 millicen menschen.
Een en ander.
Te Berlijn werd vernomen dat tij
dens een onlangs afgeslagen Britschen
aanval op de Noorsche kust, de DuitsehQrs
bij machte zijn geweest zich meester te
maken van nieuwe Britsche miniatuur-
onderzeeërs. Deze zouden zijn afgekeken
van de Japansche miniatuur-ond'irzeeërs
welke zij gebruikten bij hun aanval op
Pearl-Harbour welke zoo zware verliezen
bijbracht voor de Amerikanen.
De Fascistische Republiek zou de
vroegere vlag van Italië behouden heb
ben, mits het weglaten van het wapen
van het Huis van Savoye.
De Bisschep van Campobasso werd
p-dood door de ontploffing tijdens een
Britsch luchtbombardment op deze steel,
zulks wijl hij godsdienstoefeningen aan
het leiden was in de kathedraal.
Uit verklaringen van Burgemeesters
van pransche steden welke zwaar te lij
den hadden onder Britsche luchtaanval
len blijkt o. m. dat Nantes voor de 2/3
verwoest is, dat er 2700 huizen getroffen
werden en 65.000 burgers geëvacueerd
werdén, dat St-Nazaire’s bevolking ge
daald is van 45.000 op 5.000 inwoners.
De Fransche Eerste-Minister Laval
deed een beroep cd de Fransche magis
tratuur tér bestrijding van het terroris
me in het land.
weging en op den moed welke er thans
noodig is om V. N. V.-er te zijn. Na zijn
geloof in de toekomst der ’beweging uit-
gedrukt te hebben en de leden opgeroepen
te hebben tot eendracht, maakte hij be
langrijke beslissingen bekend, eerstens op
de oiivereenigbaarneid van het lidmaat
schap van het V. N. V. en dit bij andere
groepeeringen, tweedens omtrent de in
stelling van kenteekens bij het V. N. V.,
om'dé trouw aan de beweging te erken
nen en te beloonen.
Dit eerste besluit maakte hij als volgt
bekend:
Het lidmaatschap van het V. N. V.
is onvereenigbaar met het lidmaatschap
van andere partijen, groepeeringn, ver-
eenigingen of genootschappen die een
politiek deel of de verwezenlijking van
een politiek programma nas (reven. Deze
onvereenigbaarheid geldt zoowel voor de
zich politiek-kultureel noemende vereeni-
ging der De Vlag als voor de groepeerin-
gen {n min of meer geheime genootschap
pen die voorwenden Dietsche idealen na
te streven. De lidkaarten V. N. V. voor
het jaar 1944 zullen niet hernieuwd wor
den voor deze leden, waarvan het bewezen
is dat zij tot deze groepeeringen belmo
ren cf deze bevoordelen. Uitzondering
k:.n alleen gemaakt worden voor deze le
den op wie orooddwang werd ui (geoefend:
de arrondissementsleiders zuilen over deze
gevallen beslissen.
Tot slot van de vergadering werd over
gegaan tot de uitreiking van kenteekens.
e8EEEESSE32E3EaaSSB3.ȣ3l83aia0iB
Rantsoenering
DER EETWAREN
24 Oktober tot 22 November ’43
250 gr. p. dag
100 gr. p. maand
125 gr. P- maand
325 gr. p. maand
109 gr. p. maand
1 kgr. p. maand
200 gr. p. maand
20 gr. p. dag
600 gr. p. maand
600 gr. p. maand
450 gr. p. maand
360 gr. p. maand.
360 gr. p. maand
23 Aai'dappeten £90 gr, p. dag.
tn samenwerking van Duifsche Inchtstrijdlirachten en marine werd de vijand?-
pi Telefoon N’ 9. Poslch. N' 155.70. 1
g TARIEF VOOR BERICHTEN:
D Kleine berichten (3 regels) S /r.J
i 1 Kleine berichten adr. t. bureele 12 Ir.]
i (voor ieder regel meer: 2 fr.)
i J Ttouwberichten: minimum
1 Groote rouwbertchten: per regel
Ber. in lokaal nieuws: per renel
i Andere aankondigingen: prijs op wcap.S
i Aankondigingen worden aanvaard tot K
K den Donderdag middag. C
K Abonnementsprijs tot Nieuwjaar: C
S Voor Belgie Fr. 7.50. S
S Voor Frankrijk Belg. Fr. 10,00. g
I
Een aiu-cergeschutsbemanning waarvan de 5 manschappen elk v.it een verschip
I.
DE TEERGEVOELIGE DICHTER
Esn onzsr minst gsksnda en toch een
oiiaer meest beteekenisvolie dienters is
Foï de Mont.
Dez© vurige dichter, strijdmakker van
Albrecht Rodenbacn, voorveenter voor de
Viaamsche Kunst en het Vlaamsche
Recht, en door dit alles een onzer gaaf
st en invioedrijkste Volksopvoeders, was
e&n kind van het welige Erabantsche
Payottenland, waar hij te Vvambeek ge
boren werd in 1857. Deze wonnige West
hoek van Brabant bleef hem ai„oos lief.
Hij dichtte over zijn Payotten;
Volk van boeren,
Hiet van loeren,
bonkig van bouw, en breed van schoeren...
trotse,l op uw lanaaard, trouw aan uw zeden,
kopp.g u zeij, zoowel mol gen als lieden,
mannen van echt-Erankiscii bloed
dat zijt ge en aat blijft ge voor goed!
Tot dezulken bèhoorae hij, in zijn har
de trouwe aan zijn Vlaamsen Volksideaal.
Dertien jaar heeft nij m zijn geboorte
dorp gewoona.
Tien jaar nadat hij als knaap zijn
dorpje verlaten had, wordt hem den vijf-
jaanijksenen Staatsprijs voor Nederland-
sciie Letterkunde toegfckend, voor zijn
eersten bundel Gedichten
1883! Het is een jaar met klank in de
geschiedenis onzer Letteren van Noord
en Zuid.
Dit zelfde jaar stierf onze groote dichter
en studentenleider Albrecht Rodenbach.
Samen, Pol De Mont en Berten Boden
bach, hadden ze reeds aan hun rcekelooze
aroomen en plannen een eerste gestalte
geschonken: Het Pennoen, dit dappere
tijdschrift van twee studenten! Want zij
waren er ten slotte de ziel en de werkers
van. Het is ontroerend cm enkele van al
deze herinneringen te lezen uit een later
opstel van Pol De Mont.
B. v. hoe De Mont met onzen B-erten
de West-Vlaamsche Kerelsgouw bereist:
Brugge, met zijn ontelbare schoonheids-
schatten, Karei Mestdagh, en door de
warme kleuren van den milden Herfst
naar «Ratte Vyncke», den kwieken blauw
voet, onderpastoor te Dudzsle.
Van Dudzeie uit, pedibus cum jambis,
doorliepen wij het geheele Noorden... Ter
Doest, waar Saaftingen leekebr&sder was...
Dan Lissewege met zijn breeden, wat
plompen, toch statigen toren... Ginds was
eens het Zwin. Te Damme schreef Maer-
lant zijn Omdat ic Vlaming benen
Uilenspiegel lei er begraven.
Het waren schoone dagen, ’s Avonds
kwam de fanfare spelen, omdat Roden-
bach’s Gudrun bekroond was.
Ja, die twee leefden en werkten samen,
voelden samen, Rodenbach wel veel die
per, grootscher en dramatischer, Pol De
Mont veel teerder.
Het temperament van dezen laatste was
immers zoo romantisch als ’t gefluit van
een herdersluit. Zijn eerste dichtwerk is
dan ook heelemaal beheerscht door een
wondere en welige natuurlyriek, tintelend
van klank en kleur, door een diepe liefde
tot zijn schoon Brabant. Maar reeds vroeg
ook galmen de bezieling der Fransche en
Duitsche romantiek door zijn werk.
Er is veel uit dit jongste werk dat ons
misschien niet direct bekoren mag, doch
uit zijn eerste Gedichtenciteeren we
graag:
O kom met mij in den Lentenacht!
De heuvel glimt in den maneschijn,
daar hellen ons hoofden te saam, zoo zacht,
en gansch de natuur zal ons eigen zijn.
Deze woorden waren voor zijn verloof
de, me ook in 1889 zijn vrouw gewor
den is.
Het was dus de tijd van volle liefde,
van schoon gevoel. Te meer, daar hem
de advocatenstudie niet meer knelt en
hij Atheneumleeraar wordt te Doornik.
De vruchten van den schoonen studen
tentijd heeft hij samengebundeld in een
nieuwen bundel, al lentedichten uit 1880:
Lenresotternijen.
Dit werk is het glansrijk toppunt van
Poi De Mont’s dichtkunst gebleven. Ner
gens elders heeft hij nog dit ongezochte,
kiare en voile accent terug getroifen. Het
bevat vooral natuur- en minnegedichten,
schoon als waarachtig beleefde sprookjes.
De West-Vlaamsche bewonderaars van
heer ende meester Guido Gezelie, aie het
maar niet konden opkrijgen dat Pol De
Mont vóór GeaeLe werd, verkozen en
Gaat zachtjes, wandelaars... voet voer voet...
stoort Goa.es stilte niet... en doet
geen blad, geen enkelen stroohalm kraken.
Ziet rond V... Blijft aanbiddend staan:
Als outers, ziet! ae heuvels blaken,
oranje en blauw: de morgendienst vangt aan.
Kort daarop verschijnt zijn opzettelijk
zwoele Lore.ey
In 1882 gaat Pol De Ment naar Ant
werpen wonen, als Atheneumleeraar. Meer
en meer was hij de belezen kunstkenner
aan ’t worden, de man die in den roes
van het kunstleven eener grootstad, een
volschoon leven zag. Het is hem aan te
voelen in zijn nieuw w'erk Fladderende
Vlindersdat hij voor de nieuwste ge
dachten in de Poësis gewonnen is: de
muzikale versvorm, kunst om de kunst.
Om in een volgend werk, Claribella
tot de waarachtigheid van zijn eigen
dichterlijke gevoelens terug te koeren.
In Irisschermt hij wezenlijk met
al zijn kunde cn kunst.
Dat was in 1894.
Maar sedert dien tijd, is de hartstocht
van het dichten, met zijn eigen jongen
dollen hartstocht, gaan luwen en blijken
zijn schoonste liédjes gezongen.
Algemeen echter wordt een gedicht van
lateren datum (1903) als het schoonste
aanzien, dat hij heeft voortgebracht. Zijn
Brabant klinkt er in terug, het hel
derste gevedel van zijn muzikale dich-
terslier, en een warme inhoud die boven
het nog al vaak oppervlakkige van Pol
De Mont’s dichterlijke gedichten staat.
Het is een zeer lang gedicht. Laten wij
alleen een paar strofen van citeeren uit
Aan een Brabantschen Leeuwerik
Geest van de lentelucht
bandeloos vrij,
dichter der hoogste vlucht,
leeuwerik, gij,
stoutste der stemmen all’,
nooit stom noch stü
wat is uw wezen toch
en wat is uw wil?
Zijt ge, als ge plots weer daalt,
vait als een ster,
die, m de azuren zee,
eindeloos ver
plots van net Noorden naar
't Zuiden verschiet,
zijt ge een bevel van God
aan 't aardsctie diet?
Zielen van eender tuk,
zoons van één land:
‘t vnjgestemd, bondgeoekt,
heerlijk Brabant;
Zwijgen noch veinzen kan
ik niet noch gij:
wat ons ter kele stijgt
wij zeggen 't, wij!
Neen, wij vinden in deze gedachten niet
dien vollen galm, aien zwierigen weister
noch sprenkeimeuwe maniere van pein
zen en zeggen van Guido Gezelie terug.
Doch er zit een lieve bekoorlijkheid m
en een val van klank en maat die U mee
sleept en voldoet.
Het is luchtige, knappe en daarbij toch
zeer gevoelig© peëzie.
Hij was een vooriooper van een nieu
wen dichterstijd in Vlaanderen, die zou
uitmunten door versche, jonge kracht,
door natuurlijkheid van iniioud en
schoonheid van vorm.
Als prozaschrijver is zijn novellenbun
del Op mijn Dorpkenhet liefste en
meestgeiezene. Ook zijn «Vier Legenden»
of De Gouden Distelkunnen ons nog
boeien, aoor hun imiemenaen vernaal-
trant.
Doch Fol De Mont was niet alleen
dichter, hij is cok, en dit op velerlei ge
bied, een bezieler geweest... een groote
Volksopvoeder!
Daarover moeten wij in ons volgend
artikel uitweiden.
Tijdens de jongste dagen werden door
de Angelsaksische luchtmachten verschil
lende luchtaanvallen uitgevoerd op
Duitseh grondgebied, maar slechts twee
met sterke krachten, eene bij dag uitge
voerd door Noord-Amerikaanscïié vlieg
tuigen on de Duitsche stad Schweinfurt,
de tweede bij nacht door Britsche for
maties op Hannover.
De'sterke Noord-Amerlkannsehe for
maties die den eersten aanval uitvoerden
stuitten cn een zeer sterken Duitschen
afwerr, namelijk op sterke Duitsche
jacht- en vemielingpeskaders. De hierbij
geleverde luchtgevechten groeiden uit tot
den grootsten luchtslag boven net Reichs-
gebied. In dezen luchtslag zouden van
Duitsche zijde nieuwe wapens zijn ge
bruikt, namelijk nieuwe typen jachtvlieg
tuigen. die van nieuwé wapens zijn, voor
zien door dewelke de geraakte vliegtuigen
bij een schot ontploffen. Naar gevangen
genomen Amerikaansche vliegers zouden
de Duitsche jagers bommen hebben ge
gooid naar de vliegende vestingen, welke
met. het inslaan de toestellen dadelijk in
brand' gccier. Europapress maakte verder
gewas van Duitsche torpedo-vliep,tuigen,
wijl er ook sprake is geweest van nevel-
fusees.
Van Duitsche zijde werd erop gewezen
dat d©n geboden afweer tot een zware ne
derlaag der op Schweinfurt aanvallende
vliegtuigen is uitgegroeid, daar van de
250 300 toestellen die den aanval uit
voerden, er 159 door den Duitschen af
weer werden neergehaald, wat een groot
suksee beteekent: Van Noord-Amerikaan
sche zijde werd anderzijds het verlies van
62 toestellen toegegeven. Van Duitsche
zijd© gingen 17 jagers verloren.
Te Schweinfurt vzerd bij den aanval
aanzienlijk© schaxi© aangericht in de
woon- en zakenwijken der stad.
Omtrent de cperatiewijze van de Ame
rikaansche vliegers deelt het Nederland-
sche blad N. R. C.volgende bijzonder
heden me-de:
De formaties hebben volgens de
schildering, welke wordt gegeven, drn
transgewijzen vorm van een vesting. De
leidende groep in het onderhavige geval
bestaat ovsrwegcnd uit Boeings-40. die
geen kommen meenemen, doch in plaats
daarvan met zeer zware machinegeweren
en veel kanonnen zijn uitgerust. Het
schootsveld reikt bijna naar alle kanten.
Rechts achter deze groep, iets hooger,
vliegen eveneens viermotorige machines,
welker afweer-wapens voor het meeren-
dééls naar rechts en naar boven zijn ge
richt, Links beneden volgt een andere
groep. Zij veert den afweer naar links
uit met wapens aan de zijde en draai
bare machinegeweerkoepels. Slechts wei
nig lager dan ds bovenste formatie vol
gen de bommenwerpers van de leidende
groep en bijna op dezelfde hoogte sluit
de msssa van de bommenwerpers zich
aan. die dcor een keten van luchtaf-
weerkruiserszwaar bewapend, maar
geen bommen dragende machines, geflan
keerd worden.
Bij den nachtelijken aanval op Han
nover werd in het stadsgebied opnieuw
aanzienlijk© schade aangericht wijl de
bevolking verliezen leed. Door den Duit
schen' afweer werdén volgens Berlijn 15
toestellen nevrgeschoten; de Britten ga
ven het verlies van 17 bommenwerpers toe.
De andere luchtaanvallen beperkten
zich tot stcringsvluchten met mindere be-
teekenis.
De Duitsche luehfmacht harerzijds
veerde eveneens luchtaanvallen uit in den
loop van. verschillende nachten op Britsch
grondgebied.
Deze aanvallen waren o. m. gericht te
gen Londen, Zuid-Engeland.
Ter zee vielen Duitsche duikbooten an
dermaal in zware gevechten Britsch-
Amerikaansche konvooien aan en kelder
den 11 schepen van samen 74.000 ton
alsmede twee torpedojagers. Twee andere
schepen en een torpedojager wérden, ge
torpedeerd en zwaar beschadigd.
De zware gevechten duren steeds voort
zoowel op de zuidelijke als op de centra
le sectors van het Oostfront. De Sovjets
wierpen steeds nieuwe troepen in den
strijd. Het weder bleef er droog en warm.
De modderperiode is er dus nog steeds
niet aanprbroken zoodat de gevechten er
nog steeds hun volle hevigheid kunnen
behouden.
Sedert de ontruiming van het Koeban-
bruggenhoofd is de strijd in dit meest
zuidelijk gelegen frontvak stilgevallen en
Sovjet-aanvallen rechtstreeks u.itgevoerd
op den Krim werden nog niet gemeld.
De Sovjets trachten echter steeds den
Krim te bedreigen, vanuit het gebied ge
legen tusschen de Zee van Azov en d<n
grooten Dnjenerbocht waar zij hevige
aanvallen uitvoerden bij Melitopol. Zij
hernieuwden hier hun doorbraakpogingen
om van uit dezen sector den Krim, die
o» een 100 Km. van deze gevechtszone
gelegen is, te kunnen afsnijden. Al hun
doorbraakpogingen stootten hier echte.'
op 'den suksesvollen Duitschen afweer die
de aanvallen verijdelde. Volgens B. P. S.
geraakten enkele Sovjet-groepen tot in d?
puinen van de stad Melitopol maar wer
den zij tot den laatsten man uitgeroeid.
Zaporosje, de stad gelegen op het Zui
delijk gedeelte van den grooten Dnjeper-
bocht. werd door de Duitsche troepen ont
ruimd'. nadat zij al hun materiaal en
voorraden over den stroom hadden ge
bracht en zij alle installaties welke vooï
den oorlog van belang zijn hadden ver
nield, o. m. den grooten stuwdam en de
electrische centrale die het geheele Do-
netzbekken van elektrischen stroom
spijst. Bij de zeer hevige gevechten welke
voordien bij Zaporosje werden geleverd
leden de Sovjets geweldige verliezen.
Naar het B. P. S. verloren de Sovjets er
8 divisies en tien pantserbrigades. Ooi:
van Duitsche zijde waren de verliezen
groot. Ook alle bruggen werden er in de
lucht geblazen.
Het zwaartepunt van het Russische of
fensief ligt thans echter ten Noord-Wes-
ten van Dnjepopetrovsk, in het gebied
van Krementschüg, waar de Sovjets niet
minder dan 20 divisies in den strijd heb
ben geworpen. Hier wordt van Russische
zijde een zuivere mechanische oorlog
voering doorgezet. De troepenmacht wel
ke de Sovjets hier hebben samengetrok
ken wérd slechts gekend bij hun meest
concentrische ‘aanvallen van hun Zomcr-
offensief. Massa’s veldartillerie, pantsers,
slagvliegtuigen. enz. werden hier ingezet
om vanuit dit bruggenhoofd ever den
Dnjeper een doorbraak der Duitsche li
nies af te dwingen. Hun aanval is hier
naar het Zuiden gericht met het doel
het Duitsche meest Zuidelijke front door
een omsingeling te vernietigen.
Wegens hun getalsterkte wisten de
Sovjets hier aanvankelijk door de Duit
sche linies door te dringen. Verbitterde
gevechten werden er geleverd. Onder den
druk der Sovjets moesten de Duitsche
tro'psn naar het Zuiden, het Zuid-Westen
en het Noorden wijken en voorkwamen
door deze taktische beweging de door de
Sovjet? beoogde doorbraak. Berlijn meld
de Dinsdag dat door het aanbrengen van
nieuwe divisies en de uitgevoerde bewe
gingen de hoofdaanval der Sovjets hier
kon geneutraliseerd worden.
Naderhand werd nog vernomen dat in
dezen sector de Duitsche troepen zich
teruggetrokken hadden op nieuwe posi
ties, gelegen 20 km. meer naar achter.
Omtrent deze gevechten ontveinzen del Setjes K.apientiae
Berlijnsche bladen niet dat de tcestamW-^
er zeer ernstig is en dat de Sovjetleger.
hier en daar in de Duitsche stellinger
doorgedrongen waren. De ontwikkeling
van den toestand zag men echter niét
onrustwekkend in.
Meer Noordwaarts^namelijk ten^Noor
nieuwe zware aanvallen ontketend, uit
gaande van een belangrijk brugga.rhoofc
over den Dnjeper.
Hun gekoncentreerde infanterie- er
pantserformaties werden hier ook in hui'
opmarsch tot staan gebracht dit na en
kele kilometer. Tegenaanvallen dwonger
de Sovjets hun krachten te hergro&pee-
ren. Intusschen wcedt er de slag in volle
hevigheid voort.
Aan de Pripet-monding alsmede bij’
Gomel werden door de Duitsche troe-L
pen suksesvolle tegenaanvallen uitgevoerd f Elias wees cok cp de noodzakelijkheid
Wo o rhi 4 T -.4 M 4-,. u.
Dezer dagen werd er veel gesproken over
twee eilandgroepen, die ver van elkaar
liggen, de eene West, de andere Oost: De
Azoren en Philippijnen.
Zoo ver als ze van elkaar liggen, zoo
ver en groet is ook het verschil van regi
me waar ze thans toe behooren.
De Azoren werden docr een vreemde
macht bezet. Een bevriende macht, heet
het in de actueele oorlogstaal, doch elk
een is ervan overtuigd dat hier een volk
heeft moeten toegeven aan een over
macht. Korter gezegd, de Azoren hebben
hun eigen zelfstandigheid verloren.
Ver aan den anderen kant van de
r:,J -J- -- _™4.
tachtig jaar onder Amerikaansch bewind
hebben gestaan, en vaak de onafhanke
lijkheid werden beloofd, doch ze nooit
suikerriet hebben verkregen. Japan is
nog geen twee jaar meester,
k oilnr»oyh’I ilr Irronhh’cr 1
p:n organiseeren, zien we, hoe het thans
ton'll JUL. ’Uz.n-FF
"Óver dsze twe’é, niet alleen in oorlogs-
zeer
belangwekkende eilanden, willen wij onze
•d
