DE OORLOGSTOESTAND
De Oorlog in het Hemelsche Rijk
Het Rapport van Sint Maarten
en Sint Niklaas
4
Steeds Roof- en MoordevervaEEen
1
’•1
Ij
ishM
LOW
KATHOLIEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD. - WEEKBLAD. - 0,75 Fr.
KRONIEK
DER BEVOORRADING
400.000 FR. BUITGEMAAKT
DE LANBOUWER GEWOND
1
5
DE WEEK IN ONS LAND
IBBBK3BBÏSB3aann3BEDBEI3B3S23
INKRIMPING
BIJ DE FRANSCHE PERS
GEWAPENDE ROOF
OVERVAL TE KORTEMARK
TERECHTSTELLINGEN
NIEUWE
MIJNWERKERSSTAKING
IN DE V. S. VAN AMERIKA
iBsssEBasEQBBzaBzaaQiüBaBgoBa
aBBBBBBBBBBBBBBBBBDBBE223S!»
OFFICIEELE BERICHTEN
EN BESLUITEN
IN HET WESTEN
OP HET OOSTELIJK FRONT
ZUID-ITALIE
EN MIDDELLANDSCHE ZEE
saiHaaanasaHBiiaKBEEDBxsKHaB
BRAND TE KORTEMARK
is OOSTUITGAVE
is WESTUITGAVE
mwwwwwwwmmmamaawv;
KanBOMBI^HBnHWaEBKaBMB
BZ VL.1AMSCH3 V OLKSOPVOEDER
INTREKKING VAN NEDER
LANDSCHE BANKBILJET i EN
VAN 10 GULDEN
IN HET VERRE OOSTEN
DE CONFERENTIE
VAN MOSKOU
Een akkoord bereikt. Ofïicieele
mededeeling afgekondigd.
8XD9BBBBXBBBB3BaaBXXiaEZSXXaiaX>E333BSBXB8BQBBBXBaE3E3QZZEn
ZATERDAG 6 NOV. 1943.
uzazsHZZiiaaiiziiJSMXzzizaxREuasRiaaaaaxESDiaiZHsaBBflBzsaxaaQ
ET VLIEGTUICr iOEDERSCKIP AQUILA IN EEN
!ÏALIAAN2CHE HAVEN IN ZEKERHEID GEBRACHT
'S
9
DE BIRMA-WEG
lil) UI
cp cnze
hadden
S/r
12 fr
’cr voor
.1 15-tal
15 fr
■2 fr
3 tr
:73
:r
ABONNEMENTSPRIJS
1 Jaar In Heigie
3 Maanden
6 Maanden
V anders: jpen, uit Brussel.
VERHOOGING DER PENSIOENEN VAN
DE SPOORWEGGEPENSIONNEERDEN
De N. M. der Belgische Spoorwegen heelt
besloten met 1 Juli 1943 ai de peusio:n>
bedragen van sommige barer gepei:Uonn:e.'-
den te verhoogen.
«BBBBBBBBaBBBBBXE£B3=B»Zff3X
,r WWVVVVWVVVWWWWVWVM»
l Itgever: Sanscn-Vannesle, Poperlnrie.
Telefoon N’ 9. Poslch. N' 155.711.
De Noderlandsche bankbiljetten van Itt
gulden, uitgegeven in 1924, worden vanaf
1 Januari 1944 uit den omloop gïtrokkin.
De Duitsche militaire overheid deelt
mede dat door het Krijgsgerecht te Ber
gen de Belgen Arthur Libre. Jules Mul-
liez en Arthur Vanhouok. allen uit Leuze
en Ligne, ter dood veroordeeld en terecht
gesteld werden wegens sabotage en ni-et-
aangifte van vuurwapens. Zij haxiden
brand gesticht, diefstal met inbraak en
vier maal sabotage cp de spoorwegen ge-
ple-^gd.
"Robert Dremière uit Belwil had zich
laten verlokken door een student om m ede
te werken aan een roofoverval op het
gemeentehuis te Bliquy. Nog voor de roof
overval kon plaats hebben werd Dremière
gesnapt en in het bezit gevonden van
vier pistolen hem door den student toe
vertrouwd. Door liet Krijgsgerechi te
Bergen werd hij eveneens ter dood ver
oordeeld.
IQnBBBBBQBBBB9BBBBBBBBBBB3SB
en vele, vele schoone daden gezien. God
dank er zijn in Vlaanderen nog zoo vela
brave zielen, die begaan zijn met de ar
moede en den nood van anderen. Er zijn
nog riiken die kunnen geven en doelen,
zooals H. Karei de Goede vroeg.'r deed.
Ei- zlin nog menschen die hun geburen
helpen en de anderen ook in de mate van
’t mogelijke. Ik h<b tal van Schoolkolo
nies gezien waar brave nonnekes, broe
ders en geestelijken hun beste zorgen be
steden aan zwakke kinderen. Ik weet hoe
vele Vincentius-vereenigingen» dapper in
de weer zijn om bij te springen. Ik weet
wel, alle nood wordt nog niet gel nigd.
maar gij moest eens zien hoe sommige
menschen zich er nu een levenstaak heb
ben van gemaakt d:n last van anderen
te verlichten. Ik heb vele gezinnen gezien
waar moeder de kleinen voorspelde dat
St Niklaas niet zoowel zou brengen als
op andere jaren, omdat moeder naar St
Niklaas geschreven had dat hij het overi
ge best dragen zou bij de buren waar zoo
vele kinderen zijn «n zooveel nood.
Ja. ’t kan wel. zei de heilige, dat hier
of daar mij een brief toekwam om zotte
dingen» te bestellen voor een verwaand
bedorvelingske. maar daar zal ik zelf wel
een speld voor steken. We weten daar
midde.l tegen.
St Niklaas monkelde weerem en nog
herteliiker: Ik heb gezien wat jonge ke
rels doen, die mannekens van kajotters,
om pakskes te verzamelen voor de arbei
ders op den vreemde, ik heb gezien hoe
meisk.es. kajotsters en andere, breien en
met lapkens en ouden afval weten aller
hande nutti»» stukskens te maken; hce
vrouwen, moeders met zwaren last zelf,
’t zelfde doen voor kinderen uit do buurt;
gezien, hce vaders, hoe groote mannen
timmeren en zagen, voor de hunnen en
voor andeivn. St Maarten kan gelijk heb
ben. maar ongeliik heb ik niet. Ge hadt
moeten zien hoe bij een vliegeraanval ve
len in de weer waren om d< slachtoffers
te helpen die schotel noch lepel meer
hadden. Neen neen, de krist'lijke naas
tenliefde is niet zoek... ik wil daarmee
niet zeggen dat ’t niet hoeg tijd is voor
velen om hun handelwijze te veranderen.
’t Was een ware verlichting! Ste Gode-
lieve en H. Karei de Goede bedankten
St Niklaas... Neen het kon niet waar zijn
dat er zooveel schaduw lag over Vlaande
ren. dat men aldaar vergeten had te kl
ken naar t voorbeeld van edelmoedigheid
en naastenliefde dat zij zelf gegeven
hadden. St Vincentius en don Bcsco wa
ren gerustgesteld... «hun volk» was niet
ontaard; en St Maarten zelf was lijk een
andere... heilige geworden! Was er te veel
schaduw er was toch ook veel licht. Jam
mer dat die anderen zoo verkeerd hande
len; nu. zei St Maart'n, hoe meer het
zwart afsteekt, des te schooner het blanke
blinkt en schittert
De heiligen bleven nog in tronies saarj
keuvelen. Karei de Goede en Ste Gode-
lieve hidden zich bii St Niklaas, de H.H.
Vincentius en don Bosco gingen over en
weer... zij moesten er nog meer over we
ten.
En ’t practisch besluit? zei St Niklaas
en hij monkelde alweer: St Maarten, we
trekken er weer cp uit niet waar, om
ders en ouders gelukkig te maken?
Dat staat vast »ls de hemel, ar.-
woordde St Maarten en... wat doet git?
En al de heiligen b^ioefden zich meer
dan ooit >n te stK-.nnen om St Maarten
en St Nikl"»s van veel g«ri«f te voor
zien, voord voor de scharr»le kinders.
BOER NELTS.
IEQBBaBBBS3BQS3ESBB3BBEBBBB«MIBBBBSBBI»B5S0BBBKBK!a3r»3BBJE^
Ook hij zou door de overgave Badogiio in de banden van de Engefschen ge
vallen zijn. Nu wordt hij. goed gekauiouüeerd, door de Duitsche troepen bewaakt.
In de Fransche zuidelijke zone zullen
de dagbladen voortaan nog slechts mogen
verschijnen driemaal per week op een
halve bladzijde en de overige oagui of
tea vol blad.
leden van de geallieerde natie deze raadple
ging bij wonen. Het zesde punt wijst er op,
dat de vier regeerlugen na het einde der
vijandelijkheden hun militaire strijdkrach
ten niet in de gebieden van andere staten
zullen doen optreden, met uitzondering van
de in deze vsrttlart’g voorziene gevallen en
pas na gemeenschappelijke besprekingen.
Het zevende punt tenslotte eischt de sa
menwerking m:t het oag op het tot stond
komen van een algemeen verdrag Inzake de
regeling van de bewapening In de na-oorlcg-
sene periode.
Cp de conferentie werd ook de politiek
ten overstaan van Italië der i’rle deelne
mende mogendheden vastgcsteld, namelijk
tot een alKheele vernietiging van het fas
cisme in Italië, wordt een meer democrati
sche Itoliaansclie regeering geëlscht alsmede
vrijheid van drukpers, gedachte en verga
dering, het uitleveren van de leiders van
het fascisme en de generaals van het fascis
tisch leger.
Het communiqué wijst er anderzijds op
dat Oostenrijk terug onafhankelijk meet wor
den, maar dat Oostenrijk mede schuld heeft
aan den oorlog en een bijdrage moet leveren
voor zijn bevrijding.
Ten slotte omvat het communlo.ué een
verklaring waaruit blijkt, dat alle Duitsche
officieren, manschappen en partijleden schul
dig aan gruweldaden In de bezette gebie
den. waaronder col: de terechtstelling van
gitzelaars wordt gerekend», na den wapen
stilstand naar de betreffende landen zullen
worden gevoerd cm er veroordeeld te worden.
In de U.S.A, is een nieuwe en ultgebrel-
de staking onder de mijnwerkers begonnen,
waarbij ongeveer 163.000 mijnwerkers be
trokken zijn.
Roosevelt Is in het geschil tusschengeko-
men, heeft de mijnen waarin er gestaakt
wordt, in beslag doen nemen en van de
mijnwerkers geëischt dat zij het werk zou
den hervatten.
Te Kortemark brak brand uit op de
hoeve Seraphien Desender. Weldra ston
den schuur en stallingen in lichte laaie.
Ganseh de inboedel werd de prooi der
vlammen.
voeren waar hij moest stoppen voor het post
kantoor. De enauffeur dac.it met schurken
te doen te hebben, wat inderdaad Juist bleek
te zijn, maar zij waren mislukt In hun
doel ae post te Mazy te plunderen, en toen
de kerels hem bevolen terug naar Namen te
rijden voerde hij hen tot aan het politie-
bureel waar zij konden worden aangehouden.
Te Beverloo werd een Vinamscne Wach
ter tijdens zijn dienst door drie onbekenden
.neergeschoten.
Te Ghlin word een zware tijdbom ge
legd aan de woning van den Burgemeester
der gemeente. Door de ontploffing van het
he.scne tuig kwamen de vrouw en de doch
ter van den Burgemeester om het leven.
Te Seralng werd op Allerheiligen een
vrouw in haar woning overvallen door een
groep bandieten en koelbloedig doodgescho
ten.
Te Harré werd een h'
zijn deur door onbekend:
revolverschoten neergesclict.i
Te Luik hebben bandieten, na de deur
van een café half geopend te hebben, op
een der verbruikers, een cementarbelder, ge-
■VZie vervolg hiernevens, [vuurd n hem zwaar gewond.
zoodat deze zich ten geenendeele meer kon
den veroeren. Na een rit van omtrent een
half uur werd halt gehouden en moesten
b:ids wetsdienaars een huls binnenstappen
waar zij voor 6 ongemaskerde mannen ge
bracht werden en vervolgens opgesloten op
een mansardekamer. Dagelijks kregm zij
twee sneden roggebrood en wat koffie. Toen
de agent Van Peer uit de kamer gehaald
werd vreesde hij het ergste maar na een
nieuwen autorit werd bij in volle dulsttmls
vijgelaten en kwam kort daarop over van
ge.uk terug thuis. Omtrent het lot van dc.i
adjunkt-kómmissaris tast men nog steeds
in het duister.
Te Lubbeek werd een overval gepleegd
door een 7-tal bandieten in de herberg waar
ook de bureelen van den bevoorradingsdlenst
cndergebracht zijn. De verbruikers werden
verplicht de handen omhoog te houden en
tegen den muur te gaan staan wijl de her
bergier de bureelen moest openen. Hier leg
den de bandieten de hand op de aanwezige
rantsoenzegels. Daarop verdwenen de schur
ken, ni:t nadat een hunner gevuurd had op
een voorbijgaande vrouw die geen gevolg
had gegeven aan het bevel de handen om
hoog te steken.
Te Acoz werd een hoeve overvallen
door 6 gewapende bandieten. De boer ging
hen te lijf met een Ijzeren staat en sloeg een
der schurken neer maar werd dan zelf met
den kolf van een revolver bulten bewustzijn
geslagen. Daarna verdwenen de schurken
zonder Iets medegenomen te hebben.
Te Florenms dienden zich vier gewa
pende kerels aan in een bank; gaven zich
aan als leden van de Witte Brigadeen
verplichtten de bedienden 82.000 ir. zt te
geven.
Te Wapeningen, Nederland,
bandieten een Inwoner uit de gemeente
neergesclioten en zwaar gewond. De gewen
de werd naar het hospitaal overgebracht
waar hij kort nadien he» bezoek ontving
van een man die een bloemenruiker bij zich
had. Alleen op de kamer met den gewonde
heeft de onbekende den gekwetste met een
schot in volle borst gedood. Daarop nam de
moordenaar de vlucht.
Te Oosterveen, Nederland, was een
hoeve afgebrand na brandstichting. De be
woners hadden een noodbarak dichtbij op
gericht. Toen zij een onderkomen hadden
gevonden kwamen drie kerels binnen die
den landbouwer doodschoten en de land
bouwster zwaar verwondden.
Op de baan van Louvegnée naar Re-
moucilamps werd een auto, welke 3.000 kgr.
boter vervoerde, door bandieten tegengehou
den. De verder werd naar een bosch' over
gebracht waarop de bandieten met auto en
boter verdwenen.
Te Thleusles werd een hoeve overvallen,
de landbouwer doodgeslagen en zijn broer
zeer zwaar verwond waarop de schurken de
hoeve glunderden.
Eén adjunkV-polltlekommissaris was tij
dens een nachtronde zwaar gewond gewor
den in April jl. zoodanig dat hij met zijn
vrouw een rustkuur moest gaan nemen te
Perrlères. Aldaar werden zij in hun woning
overvallen en door twee gemaskerde bandie
ten neergekogeld.
Te Bergen werd In den vroegen morgen
de bestelauto van de post die naar het sta
tion reed met 2.075.060 fr. in volle straat
door zes gewapende bandieten tot staan ge
bracht. De schurken dwongen den chauf
feur naar een bosch te rijden waai' ze de
postzakken roofden, den auto onbruikbaar
maakten en met hun buit verdwenen.
Te Linden werd een overval gepleegd
op de woning van een veekoopman en werd
deze evenals zijn vriendin door de bandie
ten gedood.
Te Neeroeteren werd een bankbediende
langs de baan aangevallen en berooid van
215.000 frank.
Te Namen kreeg een autob.uurder op-
dracht van vier kerels hen naar Mazy te
SF Zie vervolg hiernevens.
DE MOBILISATIE VAN SUIKERBIETEN
In het Staatsblad verscheen ren omzend
brief aan de Burgemeesters waarin er cp
gewezen wordt dat talrijke landbouwers cp
onvoldoende wijze gevolg gegeven hebben lil
1942 aan de opgelegde levering van voeder
en hall-suikerbleten maar dat zij thans in
de gelegenheid worden gesteld den opgeioo-
pen achterstel in levering bij dezen oogst
in te loopen. zooniet drè.gt een straf van
2 fr. per niet geleverde kgr. veedor- en half-
suikerbieten hen te worden opgelegd.
NIEUWE LEIDER
VAN DE BOERENWACHT
Met terugwerkende kracht tot 1 Juli 1943
werd aan aeu Heer Dalle eervol onts.ag ver
leend als leider van de Boerenwacht. Ala
dusdanig wordt hij opgevolgd dooi' den H. P.
Een cn ander.
Duitschland streeft naar de oprichting
van e?n Balkanoond. mogelijk geworden door
de gebeurtenissen in Italië waardoor de aan
spraken van Italië in den Balkan zijn ver
vallen. De reis van den Duitschen gezant
Neubacher heeft deze oprichting ten aoel.
-7- Door B.P.S. wordt uit Berlijn gemeld
dat aldaar In bevoegde kringen er op ge
wezen werd dat in den laatsten tijd militaire
voorbereidingen in Zuid-Engeland werden
vastgesteld, een groot aantal landingsbeoten
opgemerkt alsmede een- verhoogd ontreden
der Brltsche mijnenvegers in het kanaal,
wat het vermoeden doet oprijzen dat -de
Britten een ontscheping in West-i£uropa
zouden kunnen plannen vóór het voorjaar
nog.
In Italië werden bij bevel der Fascis-
tlsch-Republikeinsche Regeerlng alle goede
ren van Honing Emmanuel onteigend.
Graat Ciano blijkt te zijn aangehouden.
In fascistische kringen verwacht men
dat zes tot acht leden van den groeten fas-
cistisclien raad die tegen Mussolini stemden,
waaronder Grand!Ciano en Bottanl, als
mede honderden fascisten uit de Provincie
die zich tegen Mussolini keerden, voor het
gerecht zullen worden gedaagd en ter dood
veroordeeld
In Slovenië werden talrijke partlsonm-
b:ndcn uitgeroeid.
Reeds 22.000 Italianen vluchtten naar
Zwitserland,
lu de straat van Gibraltar werd een
zeer druk scheepsverkeer opgemerkt.
De Turksche Minister van Bultenland-
sche Zaken. H. Menementjogloe Is naar
Kaïro afgereisd om er den H. Eden, uit Mos
kou terugkeerend. te ontmoeten.
Bij nieuwe verkiezingen in Zwitserland
boekten de sociaal-demokraten een vooruit
gang van 11 zetels en blijven de sterkste
partij in den Nationalen Raad.
Maarschalk Badoglio schijnt besprekin
gen te voeren met leiders van gewezen Ita-
liaansche politieke partijen tot een omvor
ming op breeder: basis van zijn kabinet.
De hongersnood in Britscb-Indlë teis
tert niet alleen Bengalen maar de gansche
kolonie. Daarbij heerscht er groote schaarsch-
te aan textielproducten, brandstof en voor
dit gebied vooral noodzakelijke kinine. Vol
gens de Tribunekunnen slechts 1 mil-
Uocn Indiërs op de 400 mUlloen bewoners
door hun rijkdom zich al het noodige aan-
ichaffen.
In Vatikaanstad is de PauseliJCe Zwit-
srrsche Garde voor de eerste maal sedert 2
September 1870 weer in oorlogsunlform ver
schenen, namelijk in denker velduniform,
DE TABAK VERDEELING
Rantsoen van 300 gram in December?
Alhoewel nog geen enkel officieel: mede-
deeling hierover bekend gemaakt werd bli kt
het tóch vast te staa t dat wij in November
geen tabak zullen bedeeld worden maar dat
daartegenover in December een dubbel rant
soen zou worden toegekend, met nog een
bijkomend flerstrantsoentje.
Aldus zouden in December 300 punten aan
de rookers toegekend worden, wat overeen,
stemt met 300 gram tabak of 300 c.lgar >tten.
enz., namelijk 120 punten voor November,
120 punten voor December en 60 punten voor
het bijkomend Kerstrantsoentje.
Hieruit mag niet afgeleid worden dat het
rantsoen voor de volgende maanden zal be
houden worden op 120 punten. Eerder dient
verwacht dat dit rantsoen aan schommeUn.
gen onderhevig zijn zal.
AARDAPPELKONTRAKTEN
MOGEN TOT NIEUWJAAR
UITGEVOERD WORDEN
Uit inlichtingen verstrekt door de Aard-
appelcentiale blijkt dat de aaidappelkcn-
trakten nog tot einde December mogen wor
den uitgevoerd.
Wie echter zlln Contralet niet zag uiiee-
voerd door den landbouwei- moet vóór 8 No
vember per aangeteekend schrijven klacht
Indienen bif het Gemeentebestuur van den
producent. Men wacht? dus alken tot nader
hand om zijn. Contrakt te doen ultvoerea
zoo men heel zeker is dat dit dan zal go“
beuren
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten (3 regels)
Kleine berichten adr. t. bureele
(voor ieder regel meer: 2 fr.)
Rouwberichten: minimum
Groote rouwberichten: per regel
Ber. in lokaal nieuws: per re^el
Andere aankondigingen: prijs op vraag
Aankondigingen worden aanvaard tot I
den Donderdag middag. I
Abonnementsprijs tot Nieuwjaar: 1
Voor België Fr. 6.00.
Voor Frankrijk Belg. Pr. 9.00.
1943:
Fr. 3G
Fr. 9
Fr. 18
I Jaar in Frankrijk Belg. Fr. 52
Tjang Kal Tjeck, die alleen maar een
oo-i™ ,n hand^ bleek van d<f Angelsak
sische macht om den invloed van Japan
in het verre Oosten te breken en aldus
een gezonde groct-Aziatische politiek in
den weg kwam staan, heeft Japan de
zaken In China een nieuwen koers gege
ven. Shanghai’, Tientsin, Hangko en
Kanton handen reeds een eigen oestuur,
vijandig tegenover Tjartg Kal Tjeck. Ja
pan vereemgde al de bezette Chineesche
gewesten met onder Japansch bestuur,
maar onder Chineesche leiding, en sticht
te hiermede het Nationaal China op 30
Maart 1940, onder een eigen regeermg
met president Wang Ching Wei te Nan
king. Zoo hoort men derhalve vaak spre
ken over de regeermg van Nanking en
over de regeering van Tjoenking. De er
kenning dezer regeerlng volgde in 1941
door Duitschland en anoere naties. China
werd heringericht, het vertrouwen in een
groot-Aziatische politiek groeide, en de
Chineesch-Japanneesche samenwerking
trad steeds meer op den voorgrond.
DE STOK IN ’T WIEL
Eenmaal dat de Amerikanen en Engel-
schen zagen dat de Japanners hun oor
log in China aan ’t winnen waren, moch
ten zij stekken in 'c wiel te steken. Ame
rika wilde voor niets ter wereld zijn
heerschappij, of althans geplande heer
schappij, over den Groeten Oceaan af
staan. Er werd zoolang met Japan op de
Amerikaansche conferenties gesold tot
Japan, alle grenzen van geduld over, den
oorlog tegen de U.S.A, begon en zich
een positie veroverde die zoo goed als
onaanvechtbaar is in 't Verre Oosten. De
Birmaweg viel in Japanneesche nanden,
Singapore en Insuiinde. En alles wat
Amenka kan doen, om het geschoKte
prestige wat te rechten is, ten koste van
de schromelijkste verliezen, een paar
eilanden veroveren. Intusschen ait T jang
Kai Tjeck in de lastigste posities. Maar
Japan laat niet af. Het vul hcj Hemel
sche Rijk, willens nillens, doen deelne
men aan de groot-Aziatische ordening.
C.
Deze laatst? dagen waren eerder kalm op
het frent van Westelijk Europa De Duitsche
luc’.rtmacht voerde enkel? naehtelljke aan
vallen uit op Groot-Londen wijl van Angel
saksische zijde de luchtb.driJvigheLd tegen
het Duitsche gebied zich béoerkte tot nach-
t?lljk? storlngsv’.uchtcn boven Duitsch ge
bied, zonder v?:l erg. e:i het overvliegen bij
dag van de bezette gebieden.
Bij dag voerden de Angelsaksers een lucht
aanval uit cp ZuidrOostelljk Duitschland
waardoor menschenlevens te betreuren vie
len cn schade aan gebouwen veroorzaakt
werd. Zeven der aanvallende bommenwer
pers werden neergehaald.
Duitsche dulkbaotcn boekten nieuwe luk-
sessen bij het torpedceren van 6 schepen
van samen 28.500 ton alsmede van een tor
pedojager wijl drie and:re schepen bescha
digd werden en de Duitsche onderzeeërs 6
vliegtuigen, die het konvooi beschermden,
neerschoten.
Aan de Engelsche Zuidkust hebben Duitsche
lichte zeestrijdkrachten een Brltsch konvooi
aangevallen en twee schepen van samen 4500
ton gekelderd.
In hun strijd teren de Angelsaksische
scheepvaart brachten Duitsche lucht- en zee-
strijdirrachten op de Atlantischen Oceaan en
Middellandsch? Zee in den loop van de
maand Oktober 52 handelsschepen van ra
men 301.700 ton tot zinken, beschadigden 45
andere schepen, vernietigden een kruiser, II
destroyers. 2 wachtschepen en 4 snclbootcn
en beschadigden meerdere andere oorlogs
bodems.
Een nieuw hoogtepunt werd bereikt In den
Herfstslag welk? sedert weken woedt op den
Zuldelijlien sector van bet Oostfront, wijl
in den eentraien sector de gevechten in den
loop der laatste dagen eerder van lokaal
belang bleven.
Onderzoeken wij den toestand cp net
Oostfront sector per sector, dan komen wij
tot volgend overzicht van de huidige ver
worven posities;
Op d? Krim zelf hebben de Sovjets ge
poogd landingen uit te voeren langs weers
zijden van de stad Kertch, operaties uitge
voerd op 1 November jl. Langs de eene zijde
werden de gelande troepen afgesloten en af
gegrendeld wijl op de andere laudinjspun-
ten de Sovjets bloedig afgeslagen werden en
de aan land geraakte afdeelingtn vernietigd.
Tusscben tien grooten Dnjeper-bocht en
de Zee van Azov nebben de gevechten zich,
na de ontruiming van Melitopol, zich verder
ontwikkeld in de steppe van Nogaïsk waar
snelle Sovjet-lcrmaUe® hun aanvallen voort
zetten in de richting van den Dnieper. De
gevechten ontwikkelden zich tot botsingen
van man tegen man cn duren voort met
onverminderde hevigheid. In grooten omvang
zetten de Russen in dezen sector voor de
eerst? maal cavalerie troepen in. Het doel
der Sovjets blijft hier steeds het afgrende-
len van de Krim en bet bereiken van de
monding van den Dnjeper.
Tm gevolge de geweldige meerderheid aan
menschsn en materiaal der Sovjets zagen de
Duitsch troepen zich hier verplicht naar het
Westen en het Noorden uit te wijken. Vol
gens Europapress oefenen de Sovjets hun
hoogste drukkingen uit eerstens in de rich
ting van de landengte van Genltsjek, twee-
dens in de richting van de landengte van
Parekop en derdens in de richting van den
Dnjeper tusschen Nikcpol en Berislav. Door
aanzienlijke, voornamelijk gemotoriseerde
troepen, In den strijd te werpen kon het
Duitsche legerbevel. de Sovjet-aanvallen tot
staan brengen.
De laatste Duitsche legerberlchten maken
melding van hevige gevechten met doorge
broken snel!? Sovjettafdeellngen, nulks ten
Zuiden van den Beneden Dnjeper. Dcor koene
flankaanvallen leden deze Sovjet-formatles
zeer zware verliezen wijl all? pogingen der
Sovjets om hier Duitsche troepen "af “te snij
den of t? omsingelen schipbreuk leden.
Donderdag werd melding gemaakt van
zware gevechten aan de Noordelijke toegan
gen tot de Krim en ten Oosten van Cherson.
haven gelegen aan de monding van den
Dnjeper, waarbij c’e Sovjets gevoelige ver
liezen leden Het bericht uit Sovjet-Ruas!-
ech? bron als reu de stad Perekon. aan den
ingang van de Krim. door d? Soviets ver
overd rijn, werd van Duitsche rijde niet
bevestigd. Wel :i:rrat men er voor mogel’jk
aan dat afzonderlijke Sovjets-trcepen met
pantsers op het vlakke steppegebied cenigs-
r‘ns cp eigen houtje kunnen mancauvreeren
maar op de landengte van Perekop nullen
zij on een zwaren verdedigingsgordel stuiten.
In d? Nogaïsche steppe langs waar de Sovjets
oprukken kan alleen een bewegingsoorlog ge
voerd worden daar de soldaten cr geenarlel
dekkin’ kunnen vinden.
Van Duitsch? zijde werd ock gelogenstraft
a’s zouden de Duitsche troepen d? Krim ont
ruimd hebben maar wordt er integendeel
verzekerd dat zij er belangrijk zlln en cr
geen enkele reden bestaat “om de Krim te
ontruimen
In de groote Dnieper-kramm'ng heeft de
strijd geweldige afmetingen genomen. Ten
Zuld-West-n van Dnjepopetrovsk werden an
dermaal zware Sovjet-aanvallen met zware
verliezen voor den aanvaller afgeslagen wil!
bij Krivol-Rog zich een groote pantserslag
heeft ontwikkeld en de Duitsche troepen hier
tot suksesvolle tegenaanvallen rijn overge
gaan.
Van Sovjet-zljde werden hier weinig rf
geen vorderingen meer gemaakt wijl de Duit-
sebe tegenaanvallen tot herovering van ver
leren terrein leidde, SovJ’t-aanvalsvcorhoe-
den af’esneden en vernietigd werden cn
sinds 27 Oktober 5.003 Sovjets gevangen
werden genomen en o. m. 3$7 tanks. B78
kanonnen en me?r dan 500 voertuigen de;
Sovjets vernield of buitgemaakt werden.
De strijd heeft zich in dezen sector der
wijze ontwikkeld dat van een samenhan
gend? linie t:n Noorden van Krivol-Rog aan
belde zijden geen spraak meer zijn kan. De
Dultschers passen hier o.m. de grendel- m
stcunpunt’ntalrtle:: toe. D? Duitsch? stellin
gen en troepen werden er steeds versterkt.
Het blijkt w:l dat het initiatief van den
st-ijd in dit f.ontvak meer en meer in Duit-
sehe handen overgaat.
Tusschen Krementsr’.’.ug cn Kiev zetten de
Soviets nieuwe aanvallen in welk? door den
Duitschen efweer suksesvol gestuit werden.
Einde vorige weel: werden ander? Sovjet-
aanvallen afgeslagen In de gevechtszones van
Gomel. Kritchew cn Smolensk, wijl begin
deze weel: de gevochten hier nog slechts
van lokaal belang bleken te rijn.
In den Noordslijktn sector werden bres
sen weer goed gemaakt bij Wellklje-Loekl
wijl meer Noordwaarts de operaties lamge
legd b’ekm te rijn door d:n vallenden regen.
In de maand Oktober verloren de Sovjets
over het gansche Costfront 2.725 pantsers en
1.442 vliegtuigen.
Hardnekkig? gevechten In een bergachtige
Stfesk blijven <-e hoofdkenmerken van oen
s.njd lu dutó-ItaUë. Sieeos bleven de An-
geleakss.'s stu.ten op den Duitschen afweer
róodae beduidende wijzófflngon aan do front-
l.jn Uitbleven.
In c.3 Westelijks en mldden-sectoren bleef
c'e bedrijvigheid het hoogst langs weerezij-
cien van do Voituino-rlvler waa.- herhaalde
Angelsaksische aanvallen a.geslagen werden.
Ia net centraal gedeeto van hot front werd
oe grootste aruk der Britton en Noord-Ame-
rlxanen uitgeoefend la do richting van
Issrnia.
langs den weg van Prata naar Cr.priata
hebban de Duitsche troepen een lossende
beweging uitgevoerd en hebben zij hun voor
uitgeschoven stellingen aan den voet van het
Donderdagavond omstreeks 8 uur, toeh
landbouwer Petrus Vanderhaegen, wonen
de Lichterveldestaaat, de dieren ging
voederen en de deur open deed otn naar
de stallen te gaan, stond hij plots voor
drie gemaskerde kerels, waarbij een man
van kleine gestalte. Zonder dralen ging
een van hen den landbouwer te lijf, greep
hem bij de polsen vast en sloeg hem met
•;<n ijzeren voorwerp neer, waarop hem
handen en beenen stevig gebonden wer
den. Daarop 'drongen de bandieten bin
nen in de woning en onder tfcdniiging
van hun vuurwapens eischten zii geld. De
schurken legden de vrouw een koord om
den hals en duwden haar een prop in den
mond, opdat zij niet om hulp zou kunnen
roepen. Zwichtend voor de doodsbedrei
gingen en het gelaat met een sterk: zak
lamp belicht .leidde de vrouw de bandie
ten naar de slaapkamer en toonde de
plaats waar hit geld geborgen was, name
lijk 400.000 fr. De vrojiw was nog zoo slim
van maar een plaats aan te duiden, doch
de schelmen hadden hiermede niet ge
noeg en opnieuw onder doodsbedreigingen
wees de vrouw de drie verscheidene plaat
sen waar geld geborgen was. De bceven
namen buiten het geld nog een groot
aantal juweelen en diamanten mede.
Vooraleer te vertrekken haalden zij uit
den kelder nog een stuk varkensvleesch.
Het duujrie drie kwartier vooraleer
Vanderhaegen zich kon loswerkcn. Niet
tegenstaande zijn verwondingen en het
bloedverlies die hij opgeloopen had aan
zijn hoofd ging hij om hulp roepen dcor
het dakvenster. Buren kwamen toegesneld
en gingen aanstonds de rijkswacht van
Handzame verwittigen. Het Parket van
Brugge stapte Vrijdagnamiddag ter plaat
se af. Daar de daders gebruik maakten
van vuurwapens werd dcor de Fildgen-
darmerie eveneens een onderzoek inge
steld.
De waarde van het gcstcler.e wordt ge
raamd op 500.000 frank.
jaar oorlog ingezet in het Verre Oosten.
zeven jaar oorlog van een oorlog, die
nooit verklaard werd.
1937, HET BEGIN i
Japan, dat reeds In de 19» eeuw in 1
China vasten vest had gezet, opgedreven
door zijn alles overhèerschende behoefte
aan levensrulmte, stond in 1937 in een
steeds moeilijker positie: de eeuwige twis
ten tusschen Noord- en Zuid-China, tus- 1
schcn Mandjoekwo en China, de bedrei-
ging van de gedurig sterker en driester
wordende communistische benden waren
een bestendig dreigement voor Japan. Dit
land was dan ook besloten, net als in
1941 tegenover Amerika, niet verder meer
met zich te laten sollen, doch docr te
bijten. I
Op 7 Juli 1937 gebeurde het incident
der Marco Polo-brug. in de onmiddellijke
nabijheid van Peking. Japansche troepen
ene legeroefeningen verrichtten, geraakten
met Chineesche legereenheden slaags,
waarbij het tot hevige schietpartijen
Lwarn. De oorlog was "begonnen zender
oorlogsverklaring. Aangezien hier in een
land met oneindige afstanden zeu gestre
den worden, beloofde deze krijg een op
alle gebied interessante corlcg te werden.
Het Kwantung-teger zette grootere le
gereenheden op marsch, die ever den
eeuwenouden Chineeschen muur Noord-
Chlna binnenrukten. Generaal Tojo,
thans Japan’s ministerpresident en oor
logsminister, legde met zijn leger een
geweldige marsch ever het Djecholsge-
bergte en door Buiten Mongolië cm de
Chineesche communisten in Schensi aan
te vallen, en de andeie Japansche tree
pen van een fiankbedreiging te bevrijden.
Groote doelen van Zuid-China, onder
meer Peking, vielen den Japanner in de
handen, en de pcsitle van den Chinee
schen veldmaarschalk Tjang Kai Tjeck
werd steeds kritieker langs de kusten.
Het sukses der Japanners steeg: de groo
te internationale stad Shanghai en cok
1.1 hoofdstad van China, Nanking, viel
in hun handen. Tjang Kai Tjeck moest
zich in ce ver in het binnenland gelegen
sted Tjoenking terugtrekken.
De twee volgende jaren waren cr van
harde en zware gevechten voor de Ja
panners. Zij moesten strijden ver van
r.un versterKings- en bevoOrraóingsbasen,
maar toch rukten zij nog verder het bin
nenland in. De grocte haven Pakkoï ge
raakte in hun handen cn ze bereikten
ten Zuiden van China de Fransche kc-
lonië Indc-China, met dewelke een ver
bond werd gesloten, wrardoor Japan tce-
richtsrecht kreeg over de transporten door
dit land cn de toestemming cm Japan
sche troepen in garnizoen te leggen.
DE STRIJD OM DEN BIRMAWEG
De Birma weg cf Eirmarcute is de voor- I
naamste aanvoerroute voor Tjang Kai1
Tjeck, die ai zijn materiaal en bevoorra
ding kreeg, van de En.gclschen en Amerl-
kar.’.n, over deze route.
xaes gelukte ce japanners die beruchte
route te bereiken en ze drie maanden I
lang te sluiten. Bij haar opening, op 18
Catcher 1940, werd die route zeer zwaar
docr ce „apanners gebombardeerd. Dit
was een zware slag voer Tjang Kai Tjsen,
ede, toen als nu. heelemaal van aie bui-
tenianösche bevoorrading afhankelijk was.
Terwijl Japan zijn bevoorrading steeds
beter aanvulde cn inrichtte: kolen cn
ijzer uit Noord-China. cok in Middcn-
China, en kostchji: metaal. a.s wolfram
en antimoine in het Zuiden. Tjang Kai
Tjeck ken, tegenover de steeds sterker
wordende slagvaardigheid van den Ja
panner maar één theorie toepassen: zich
dien raar het Westen terug trekken.
NATIONAAL CHINA
Ten overstaan van den weerbarstigen
C2X^S3aZBGSR3SS333SS3HS3aaU<BB3EX333=3QSBSBilS3BBeaBBaHBa3
v—pqi MONT
II.
Fal De Mout is een der veelzijoigst-c
figuren van het voorgaande geslacht ge-
wiesj
Wij hebben in ons vorig artikel gezien
wat iiij vcsrtbrac.it ais scheppend kun
stenaar. I-Uj was en gaf echter meer. Hij
g.:X leiding en bez.clmg aan h:t kunst-
n.venae Vlaanderen.
Reeds had hij in 1879 in Het Pen-
Jiacn een woord gerept over de nieuwe
kunst- ca gesstesstreomingen in Europa,
waaraan onze kleine letterwereld niet
ontsnappen zou.
In bijdragen aan Letterkundige Tijd
schriften, in polemieken, nam hij h:t op
voor oe Kunstvernieuwing. gelijk ze over
den Moerdijk cr eene kenden <de Techti-
gers), voor een vernieuwing, die er dan
pak kwam.
In zijn «Losse Schetsen» verzamelde
hij zeer treffende studiën over Neder-
landsehe en buitenlandsche letterkundige
groeten c.i stroomingen.
Hij schro-f o.m. zeer wetensweardige
r - tike’s over Roc’entcch en Gezelle. Sa
ri:.! met Verriest heeft hij onzen grooi-
eten dichter in Heiland helpen inburgo
31,In Drie Groote Vlamingen (Conc-
cl.aoe, Jan van Beers cn Fcvtr B:noit>;
rijn oud-Cermaanech toone:lsprookje
(zangspel) «Prinses Zonneschijn» waren
e. en veel uitingen van een zeer veelzijdig
ta lent.
Na 1394 ging Pol De Ment zich vooral
wijden aan de kunstgi* miedenis en
kur.steritiek. Ee nieuwste schilders von
den in hem een groot verdediger. Hij was
veriiefd cp hun licht en kleur in el de
fijne natuurschakaeringen; Emiel Claus
L_.’ït veel aan hem te danken.
Aldus leerde Pel De Mont zijn volk
ee.i sciiildaretuk begrijpen en genieten.
Pol De Mont was daarenboven een zeer
begaafd reaenaar. Ontelbaar zijn ze de
vourarachten, aie hij genouden heeft over
kunst en kuastgesenk denis, twee takken
waarvan ons - Arm Viaanaeren zco ai-
macntig weinig weet, en waarover het
nochtans meer dan waarover ook, reden
heelt om lier te zijn.
Als Conservator van het Koninklijk
Museum voor Schoons Kunsten was hij
wan ook heelemaal op zijn plaats.
ia zake kunstopvatting gelooide hij
inmg aa.i de voiKscne, eigendommeiijife
kracnt, aie een blijvenden invloed op de
kunsi, Ui.uelc.it.
ia zijn belezen werk De Schilderkunst
in België van 183u tot 1921 schrijft Hij
zeer nmangwekker.de aingen over het Na
tionalisme in ae kunst: «De kunst van
ee.i voik is als een plant... die in ae na-
murlijke ta logjsc.ie inwerking van haar
zón, i.aar lucht cn haar winoen, verrijkt
haar sappen en verauubelt haar krach
ten, en statig cn schoon, he; landschap
tot oer en sier, gedijt cn rijpt in geleide
lijk z:ltverniooi.n.
e e<rste voorwaard» tet het ver-
w.cjn.ijkt.i van gewrochten van duur
zame waarde, van waarlija levende kunst,
hg; in aece naïeve, nog altijd unoewuc.-
uitdrukking van iana cn volkswezen.
Dj schilder meet met eigen cogen
rie.i en eigen lana en eigen voik naar
eigen geest weergever..
En bereikt oe kunst niet natuur-
lijuer cn haast noodzakelijker htt hoog
ste toppunt van den roem juist in a.e
tijden, dat zij ae meest volmaakte ultk.'j
is van de nat.onale, zco psychologische als
plastische «waarheid» van een volk?».
Zca hield hij hs:*volk e.i oen kur.c.t-
naar de waarachtigste bezieling van aile
kunst zeer overtuigend voor oogsn.
Het volk was en bleef hem lief. Hij
Is nooit een verbitterde eenzaat gewor
den, terend op eigen grootheid cn indi
vidualisme. Hij beminae Vlaanderen. Hij
beminde het volk! Hij zocht contact met
dit volk, zoowel in de hoogere ais in Ce
lagere kringen, zoowel te stad als te land,
zoowel in de hoogste kunstuitingen van
hst volk, ais in de eenvoudigste volksge
bruiken. met name, in de folklore.
De Vlaamsche Folklore! Een gebied
zo.mer grenzen, en in dien tijd nog esn
schier onbegaan gebild. Zijn voorgangers
cp dit gebied, vooral Gazelle, ock J. Fr.
Willems, Hofrmarin von Fallerslsben, enz.,
hadden zeker verdienstelijk werk gedaan.
Pol De Mont wil meer doen, en wil
direct wetenschappelijk te werk gaan.
Reeds in 1878 hij was pas 21 jaar
oud! kwam hij met een grootsch plan
„voor den dag. Hij schreef in «Het Fen-
V.’? given h'er csn luihlfct? v.-.n dsn
Birmz-w:» dl? kronkelend over cl» öergtop-
ccn d? hoofdstal! Rangoon ziet 'Jsoenlrinj
verbindt.
Ar-kiet De PoSeringcnaor
DE SPORTREGELING
Besluiten geschorst.
In ’t Staatsbladvan Zondag SI Octo
ber verscbljnt volgende onuiMorri van uen
H. Romsée, secreiaris-generaal v-a h.c lai-
msterl? van Binnenlanuscn? Zaken c.i Voucs-
gezonaheid, gericht tot au ProvuMUegou-.-
neurs, de ati undlssementscominissari-jea cn
de Burgemeesters:
Ik neb ae eer U te berichten dal de
uitvoering van de nuvcrme.a.: oes.ult.a, be
kendgemaakt in 't Staatso.ad JVr sta, tan
26 Lepte-,nber 1813, tot neusr order is ge
schorst:
Het besluit van 20 September 1313 tot op
richting van sportverbonden;
Het besluit van 25 September 1313 waarbij
de openbare sportmanijestaiies aan iociat.ng
door 't Commissariaai-Gencraal voor ae L-
chamelijke Opvoeding cn ch. Sp-.t
onderworpen
MSXXasaQSEESSBZZCZZBURXJUttH
gebersrte na vijf dagen strijd methodisch
ontruimd. Aldus warden d? plaatsen Terella,
Montefalcone, Montcmitre, Frosolon?, Pra-
tella en Prata en langs de kust de plaats
Carlnola door <i- Dultschers prijs geg:ven.
Langs de Adrlatisch? kust noegden
Britsch-Amerikaansche strijdkrachten langs
den weg Trrmoll-Istonle over de Trlgno-n-
vler aan te vallen maar dez? pogingen stuit
ten af op den Duitschen afw??r. Gevechten
werden er eveneens celeverd in de omgeving
van San Felle? en Montebello. Op sommige
plaatsen wisten de Britten de Trigno-rivier
te overschrijden maar konden er niet In ge
lukken hier bruggenhoofden te vormen van
waaruit een verdem groote actie zou kun
nen worden nntwlierfd.
In de Middel andsche Ze» beschadigden
Duitsche vliegtuigen een kruiser en twee
torpedojagers, en kelderden een schip van
1500 ton.
In de Ejesïsche Zee werden de eilanden
Leros en Samos evenals Levita door Duit-
::che troepen bezet.’
Amerikaansche troepen landden op het
eiland Mono, In den Salomon’s archipel. Ja
pansch? vliegtuigen vielen de landingstroe
pen aan en kelderden o.m. twe? kruisers en
vwe? andere schepen.
Anglo-Ameizkaansch? valschermsprin
gers landden eveneens op het eiland Choiseul
dat samen m?t het eiland Bougainville het
hcofdstcunpunt vormt van de Japanners in
het Noorden van de Salomon-eilandengraep
Nog een nieuwe Amerikaansche landing
werd verder nog gemeld, namelijk op het
eiland Bougalnvilla zelf, het laatste dat zich
nog In handen der Japanners bevindt cp
den Salomon's archipel.
D? conferentie te Moskou Is ten einde.
Naar verluidt hadden van 19 tot 30 Ok
tober 12 zittingen plaats. Op 1 November
werd een officieel eommuniqué medegedeeld
omtrent de uitslagen welke op de conferen
tie van de drie Buivenlandsche Ministers van
ingeland, Noord-Amerika en de bovjet-ünie
bereikt werden.
In bet communiqué werd eerst verklaard
dat alle door de drie regeerlngen uitgedrukte
vragen cp de dagorde werden geplaatst, dat
voor de eene problemen een dennitleve stel-
llngname werd bereikt, voor de andere een
princlpleele beslissing welke naderhand door
speciale commissies of langs diplomatleken
weg verder zullen worden uitgewerkt.
Verder wordt verklaard dat de i.rie mo
gendheden zich zullen beijveren cm in nau
we samenwerking aile vraagstukken die de
gemeenschappelijk? oorlogsinspanningen be
treffen op te lossen.
In de mededeeling wordt verder afgekon-
dlgd dat overeenkomsten getroffen werden
Inzake militaire operaties waartoe reeds werd
besloten of waren voorbereid om den grond
slag voor d? engst? samenwerking tusschen
de drie laudsn in. de toekomst C? vormen.
D? drie aan de conferentie deelnemende
r:geeringen stellen In de tweede plaats de
noodzakelijkheid vast hun tegenwoordige
enge samenwerkfcg bij de oorlogvoering
voort t? zetten, ook gedurende de periode
welke na het beëindigen der vijandelijkhe
den .aal volgen.
Het communiqué behelst ook een gemeen
schappelijke verklaring van de Noord-Amo
rlkaansche, Brltsehe, Sovjet-Russische en
Tsjoenklng-Chlneeiclie regieringen, in over
eenstemming met d? verklaring van de ge
allieerden op 1 Januari 1942. o.m. voor wat
betreft de voortzetting der vijandelijkheden
tegen de sptlmogendheden tot aan de on-
voorwaardelijke kapitulatie.
D? verklaring eischt ten eerst? dat hst
gemeenschappelijk handelen van de vier
regeeringsn, dat gericht Is op de voortzet
ting van den oorlog tegen htm gemesnschap-
pslijk? vijanden wordt voortgezet. Ten twee
de zullen de regeerlngen in alle kwesties der
kapitulatie en ontwapening vjn den vijand
samen optreden. Ret derde punt eischt ge
meenschappelijke maatregelen om te voor
komen. dat de vijand de opgelegd? voorwaar
den niet zou nakomen. In het vierde punt
wordt gewezen op de noodzakelijkheid eener
Internationale organisatie, die gebaseerd is
op het princiep van de souvereine kwaliteit
van alle vredelievende staten en waartoe
al deze staten, groot cf klein, kunnen toe
treden om den internationalen vrede en de
intemationa’e veiligheid in stond t? houden.
Het vijfde punt eiecht wederzijdsche kon-
sultatie van de vier regeerlngen tot esn
systeem van algsmeene veiligheid ingevoerd o-ucxjcu, m uvxmc, vcuumriuxu,
Is. Indien noodzakelijk, kunnen ook andere met patronenzak, helm en geweer.
40« JAAR. - Nr 45.
Bandieten rooven een auto met dynamiet. Bandiet neergeschoten.
Overval gepleegd door 25 bandieten te Luik. Zes cpgeslotenen
bevrijd uit do gevangenis te Dinant. Twee politieagenten verdwe
nen te Antwerpen, een ervan werd dcor de ontvoerders vrijgelaten.
Ook moordaanslagen in Nederland. Adjunkt-politiekommissaris
en zijn echtgenoote neergekogeid te Luik. Meer dan twee millioen
gestolen te Bergcji.
Op de baan Ealen-Leopoldsburg reed
esn auto gsladen m<t dynamlst. Vier gen
darmen vergezelden het goedje om het te
beschermen. Plots wsrd ds wagen tot staan
gebracht doordat een andere auto dwars
over den weg stond cn waaruit dan man
nen sprongen die gewapend waren m?t ml-
traljetten en de gendarmen ontwapenden.
Daarop werden de gendarmen in den wagen
gestopt en speeld? een der bandieten chauf
feur. Gedurende verscheidene uren bolde
de geblindeerd? wagen met de gendarmen
voort en werd achtergelaten te Duffel, ’s
Morgens werd de auto cpgemerkt en hoorde
men het geklc.p dsr gendarmen die man uit
den gebllndeerden wagen kon bevrijden. De
lading was door de bandieten In beslag ge
nomen.
Te Hulst-Tessenderloo werden twee al
leenwonende vrouwen in kun woning door
gewapende bandieten overvallen. De schur
ken ontvreemdden er een belangrijke com
geld en juweelen.
Te Bierbsek werden talrijke personen
door gewapende bandieten overvallen en
moesten gsid ca Juweelen afgevsn. De gen
darmerie kon echtsr tijdig verwittigd wor
den die de schurken omsingelden. Drie der
bandieten konden echter ontsnappen maar
de vierde werd gevangen genomen. Op hem
werden 2 revolvers gevonden.
Te Hautrage sloegen bandieten een 80-
jarige man neer en beroofden hem van 40.600
frank alsmede van elffecten.
Te Seneffe had een landbouwer zich
duchtig verweerd tegen bandieten die ::ijn
hoeve hadden overvallen en had een der
aanvallers met etn mes zwaar gewond. Na
derhand werd het lijk van den getroffene
gevond:n en vereenzelvigd als een newezen
bediende van den bevoorradingsdlenst van
Farclenn? die om zijn tekortkomingen was
doorgezonden geweest.
Te Luik boden zich drie kerels aan !n
een gebouw en vroegen e?n d?r huurders te
mogen spreken. Zoo gauw zij in huis waren
maskerden zij zich en overweldigden d? be
woners. Daarop telefoneerden zij naar een
onbekend persoon: «de aardappelen zijn ge
bakken». Kort daarop verscheen een auto
voor de woning waaruit een 20-tal kerels
sprongen. Alle voorbijgangers werden onder
bedreiging der wapens verplicht in het ge
bouw te gaan. C den auto laadden ij
tabakwaren op ter waarde van 200.000 ïr.
officieel? prijs vre k? behoorden tot een der
bewoners die gressist in tabakwaren is, en
verplichtten deze verder nog 55.000 fr. at
te geven. Daarop vertrokken d? schurken.
Te Corroy-le-ChAteau werd een hoeve
overvallen. De landbouwer die gerucht ge
boord had bemerkt» een der bandieten cn
vuurde cp dezen. D» schurk werd in volle
borst getroffen en od slag gedood. De ande
ren nomen de vlucht.
Te Dinant, oo h:t cogenblik dat t’e
wakers werden, afgelost, wist een bende
schu’k:n zich toegang te verschaffen tot hst
gevang, hiedzn hst personeel In bedwang
met hun revolvers cn bevrijdden zes van
hun raede'ollchtljen die opgesloten zaten.
Te Antvzerpen werd een adjunkt-poll-
tlckommissoi'la en een agent naar een be
paalde plaats gelokt onder voorwendsel dat
aldaar ean doodellik ongeluk was voorgeval
len. Belden begaven zich naar d? aangedui
de plaats maar verdwenen daarop spoorloos.
Een der dochtertjes van den verdwenen
agent, dl? vader is van 5 kinderen waaron
der een gebrekkelijke, deed langs de pers
esn oproep tot de ontvoerders om haar va
der terug in vrijheid te stellen. Enkele da
gen nadien kwam de agent terug thuis. Uit
zijn verklaring kon ongemaakt worden, dat,
toen zij ter aangedulde plaats verschenen,
dj daar een auto aantreffen met vier man
erbij. Plots richtten de lieden revolvers op
de twee wetsdienaars en verplichtten hen
in den auto t? stappen. E?ns in den auto
rukten de schelmen de helmen der politie
agenten over dezes oogen en gingen met
drie hunner op de twee ontvoerden zitten
no:n esn artikel Verloren Schatten
om rijn msaescJdsnten esn te zetten
lolKlchstisen materiaal bijeen ta bren
gen. Wij tezan b. v. daar in:
Ten anasrsn, niet alleen
vertelsels, maar evenzeer op ce raadsel
tje:, spreekwoorden, gebruiken en ge
woonten, volksspelen, oude, aardig? uit-
liang’oorden, kindcrliekens, speehiakans,
ja, tot zelfs cp sommige, onder ’t volk
nog voortlevenae superstitiën is het voor-
gaanje tcepasseiiJt; dat alles zijn zoo
vele schatten, zoovele kostbare erfgoede
ren van onze voorvaderen, die wij aienen
te verzamelen en te bewaren
Hij zelf zal, bij het inzenden van dit
uigebreide materiaal, alles schikken cn
samenbrengen in een groot beek Volks
geest en Volksleven Dit boek is er wel
niet gekomen, doch een bundel vertelsels
en sprookjes is de vrucht van dit ver
zamelwerk.
In 1888 komt hij met ons eerste Folk
loristisch Tijdschrift voor den dag: Volks
kunde.
Het volks vertelsel moest natuurlijk het
meest dez? dichterlijke natuur bekoren.
Hij heeft in werkelijkheid den titel
verdiend, (lien Victor de Meyere, onze
groote zoeker en zanter op ait. gebied,
aan Pol De Mont geschonken hoeftOnze
eerste dc-albewuste Folklorist.
Hier heeft De Ment weer c:n weg ge-
waaan, een nieuwe beweging wakker ge
roepen. dl? in Vlaanderen, tot op heden,
tot een zeer groeten bloei is gekomen.
En dit alles werd in hem geboren door
zijn schoonen liefdedrift tot zijn volk.
Hij kon tot het volk spreken met een
bezieling die de massa kon betooveren.
Hij was de geestdriftige volkstribuun, die
met verbeten woede in d? Viaamsche Be
weging trad, en zelfs de politiek niet
ontzag.
Wat hij gedaan k?eft voor de ver-
vlaamsohing der Centsche Hoogesohocl,
zal niet lient vergeten worden. Te dezer
gelegenheid he; was in zijn beroemde
Herdenkingsrede van Conselenee <1912)
wees hij op de naderende twsedraoht
in hst Vlaamsehe kamp, op de nationale
verscheurdheid, die een pest en een kan
ker zou worden onder ons:
Nu laten we tweedracht zas’'n in
onze rangen en zijn wij op het punt ons
t» verdeelen in twee en wellicht meer
kleine legertje.:, die, elk met een efren-
derlijg doel, eik met een afzondenijk en
staf, afzonderlijk, misschien met vol
doende dapperheid, maar heel zeker met
cnvoldoenae kracnt, óen strijd zullen
aanbinden... Vlamingen, ik zeg het U
uit de volsta volneia van uiij.i overtui
ging:
Ik smeek U, Ec besweer U, laat leiden
uw geesten door laat heerschcn in
uw weer r.zrsieloe gelederen de breedste,
Ida edelst?, d? innigste verdraagzaamheid!
Ziet niet langer naar vrat U scheidt,
maar alleen naar het heilige, het ver
hevene. dc.t U v’rbiEdt! U J.
Et-Maartensdag naderde; en vele kin-
ders in Vlaanderen wachtten op de komst
van den heilige.
Maar St Maarten wou op verkenning
gaan. Dat deed hij vroeger toch ook wan
neer hij met zijn harddraver, de mantel in
den wind, door vlakte en bosch reed. En
St Niklaas, die drie v^eken later ook alhier
op bezoek komt, vond zulke verkennings
reis buitengewoon aardig. Zoo dat ze ten
slotte, geleersd en gespoord, samen er op
uit trokken en terugkeerden.
Ge kunt wel denken dat er geweldige
belangstelling heerschte, onder de Viaam
sche heiligen, vooral wanneer beide ver
kenners, uitgerust van hun lange reis,
verslag kwamen geven over hun tocht.
H. Kanrl de Goede en Sinte Godelieve,
die beide zoo goed weten wat gevenis,
schenen een weinig ongeduldig zelfs om
te vernemen hoe ’t in Vlaanderen gaat in
dezen berooiden tijd.
Sint Maarten kwam eerst aan ’t woord.
Het scheen de anderen toe dat hij niet
welgezind was. En inderdaad: We heb
ben ’t werk verdeeld zei St Maarten.
Ik bezag de zaken van de schaduwzij
de; in mijn soldatenleven heb ik dikwijls
de zaken van dien kant moeten bekijken
vooral als er geen lichtkant was. St Ni
klaas zal over ’t overige verslag uitbren
gen... de werkverdeeling was noodig om
op korten tijd alles te kunnen nagaan
Neen, St Maarten was niet welgezind:
Over mijn werk Winterhulp zal ik
niet handelen, zei St Maarten, dat offi
cieel werk doet wat het kan.
Maar ik heb gezien dat zoovele rij
ken en zoovele nieuwe rijkenniet
beter zijn dan ten tijde van onzen goeden
Graaf Karei. De eenen zijn bang te ver
armen en de anderen zwelgen. Er zijn er
die niet weten wat aan vangen met hun
geld; of ze vergooien het en verbrassen 1.
Kijk, ik zag heeren, dames en juffers met
bontjassen aan! Ik nam destijds mijn de
gen om een arme te kleeden met den helft
van mijn soldatenmantel. Met den helft
van ’t geld vergooid voor hun bontdat
altijd... open staat, konden ze ten minste
tien sukkelaars kleeden. Ik zag huizen
waar alles van boven tot onder veranderd
werd, alle moderncomfort aange
bracht. maar waar men niets overheeft
voor de dompelaars die eten noch kleede-
ren hebben. Sukkelaars worden doorge
zonden omdat ze den hoogsten notniet
kunnen betalen. Kwam.ik door stad, daar
liepen de kinemas en danszalen vol; daar
werd... gesneukeld. daar werden koekjes
en taartjesgeëten door jonge men
schen. die vergeten dat ze hun weekloon
t’huis moeten afgeven, die weten dat hun
broerkes en zusterkes honger hebben. En
dan ziet ge havelocze kinders, die met
lompen en kanotte klompen naar school
loop-n, zender van de miserie te moeten
spreken van fatsoenlijke ouders en fat
soenlijke... geringe families. Waarachtig,
ik ben ’t hert in...
Hoe was dat mogelijk! Ste God:lieve
verzuchtte H. Kanrl de Goede sprak geen
woord en St Vincentius vroeg wat Sint-
Vincentius-vereenigingwel deed. Hij
zelf. St Vincentius had, eeuwen geleden,
zoowel miserie-kinders opgezocht en on
dergebracht en H. don Bosco had het
zelfde gedaan over zeventig laar.
Gelukkig dat St Niklaas daar nu tus-
schenkwam. Hij wreef eens over zlin lan
gen baard en monkelde zoo hertelijk dat
er al éen beetle schaduw verdween op het
gezicht van de heibgen. St Maarten kan
gelijk hebb<n. zei hii, maar ik heb inder
daad den zonnekant voor mij gehouden
k'...
i*1
..J?