Bombardementen op onze Steden ^den
MILITAIR EN POLITIEK WEEKOVERZICHT
SS®SIH' as
Ook de Burgerbevolking met boordwapens bestookt jf
WEEK IN ONS LAND
0FFICIEELE BESLUITEN
EN BERICHTEN
ZWARE
BOMBARDEMENTEN
OP FRANSCHE STEDEN
BELANGRIJK
ALS DE VOLKSZIEL
SPREEKT!
KATHOLIEK WEEKBLAD
Uitgever: SAKSEN-VANNESTE, FOPERINGE. Tel. 9. - Fosteh. 155,70.
Prijs: Fr.
Uitgave 4
Ter
VERORDENING
Militairen Bevelhebber
ANTWOORD VAN HET
BRITSCHE EPISCOPAAT
AAN DE FRANSCHE
KARDINALEN
beveiliging van het openbare
en ekonomische leven.
OPEISCHING
van werkkrachten voor
redding van slachtoffers
van bombardementen.
BANDIETENSTREEK
TE SINT-ELOOIS-WINKEL
Met de revolver op het hart van een
4-jarige kindje, eischen ze al het geld.
400.000 FRANK ONTVREEMD
TREKKINGEN
LOTENLBENING 1932
MILITAIR OVERZICHT
«S tro^n^drffZÊ.HoZaSf- POLITIEK OVERZICHT
4.000 Dooden en 5.000 gewonden]
in drie dagen tijds.
mmmr
il« JAAR Nr 23
ZATERDAG
3 JUNI 1944
Aboruiemeiitsprys
tot einde 1944:
Voor België: 27,90
Frankr. B. fr. 37,50
Oostultgave
Westuitgave
DE POPERINGENAAR
AANKONDIGINGEN moeten ons
worden te. een den Woensdagavond.
Kleine BERICHTEN en MEDEDEE-
LINGEN tegen den Donderdagnocn.
(Alle medewerkers zijn verantwoordelijk voor hun inzendingen.)
De kordate woorden, de striemende
aanklacht, verleden week door Z. Em.
Kard. Van Roey, Primaat van België,
gericht tegen de terreuraanvallen der
Anglo - Amerikaansche vliegers in ons
land, schijnt op een wraakneming on
zer overzee-geburen te zijn uitgeloopen.
Zwaarder dan ooit tevoren werd ons
reeds zoo zwaar geteisterd landelce nog
maals onder de lens genomen en met
niets ontziene barbaarschheid diep ge
wond en zwaar geteisterd.
Dit gebeurde inzonder op Donderdag
25 Mei die als de Roode Donderdag
betiteld wordt.
Dien dag werden o.m. Groot-Brussel,
de Antwerpsche omgeving, de gebieden
van Hasselt, Tienen, Mechelen, Charle
roi en meerdere andere steden en loca-
liteiten gebombardeerd. Te Groot-Brus
sel werd een arbeiderswijk eener voor
stad bijzonder zwaar getroffen en vielen
er 60 dooden te betreuren alsmede tal
rijke gewonden. In de Luiksche agglo
meratie kwamen honderden bommen in
het stadscentrum terecht en talrijke
cultuurgebouwen werden er getroffen.
Een Normaalschool werd totaal verwoest.
De bevolking leed er zware' verliezen.
Meer dan 100 dooden werden reeds ge
teld en honderden woningen werden er
totaal vernield. Er waren 150 gewonden.
In het Hasseltsche werden een 10-tal
woningen vernield. De streek van Me
chelen werd nogmaals bestookt maar
nadere inlichtingen ontbreken nog. In
het Tiensche werden niet min dan 200
huizen verwoest en telt men er een 10-
tal dooden alsmede 20 gewonden. In een
gemeente rond Verviers vielen 14 doo
den. Een stadje aan de grens van Oost-
Vlaanderen en Brabant, een kleine stad
in Oost-Vlaanderen en een gemeente bij
Brussel werden ook bestookt. Ook te
Groot-Charleroi telt men reeds 75 doo
den. Op Leuven werden nogmaals bom
men geworpen; een bom van 450 kgr.
viel op den steenweg, drong dan in een
huisgevel door wjaar zij bleef steken om
niet te ontploffen.
Hier te lande hebben de Angelsaksi
sche vliegtuigen zich niet alleen gehou
den tot het uitwerpen van bommen
maar ze gebruikten bij hun aanvallen
nu ook het boordwapen.
Aldus werd een Belgische vrachtwagen
beladen met huisraad van menschen die
uit De Panne evacueerden en in net
Doorniksche hun intrek wilden nemen,
ergens in West-Vlaanderen door Brit-
sche jagers gemitraljeerd. Van de vier
burgers welke meereisden werden er drie
gedood, waaronder een vrouw, wijl de
vierde een oor afgerukt werd.
Te Wetteren werd de bevolking even
eens gemitraljeerd en werd een persoon
gedood en een zwaar gewond. In West-
Vlaanderen weed een elektrische tram
beschoten maar gelukkig zonder gevolg.
Verscheidene treinen werden ook onder
mitraljevuur genomen. Aldus werd een
machinist gedood op de lijn Lier-Aar
schot, een machinist en twee reizigers
gedood en verschillende reizigers gewond
op de lijn Brussel-Antwerpen, een rei
ziger gedood qp de lijn Brussel-Doornik
en vier personen gewond in den omtrek
van Kortrijk. In een gemeente bij Kort-
rijk werd een tram bestookt zonder dat
doel getroffen werd.
In het Kortrijksche werden 2 ouder
lingen, die hun huisraad, welke zij ge
vlucht hadden uit Kortrijk, aan het
afladen waren, door boordgeschut doo- wTiYn^^Yiri
delijk gewond; een onschuldig sleepboot- J J
je werd eveneens onder vuur genomen
en de schipper gedeod.
In een gemeente bij Luik werd de me
nigte gemitraljeerd welke aanschoof voor
een bakkerij21 personen werden hier
gedpod of gewond.
Te Brussel, tijdens de begrafenis van
een aantal niet herkende slachtoffers
van een Angelsaksisohen terreur aan val,
heeft een Anglo-Amerkaansche vlieger
het gedeelte van de begraafplaats waar
de plechtigheid plaats vond, met ma
chiengeweervuur bestookt. Dank de
koelbloedigheid van de aanwezige perso-i
naliteiten werden geen nieuwe slachtof
fers gemaakt. In den omtrek van Ruis-
reiken het cijfer 30.000. Twee plunde
raars werden gevat toen zij vernielde
woningen plunderden; een hunner werd
op staanden voet neergeschoten, aldus
een verdiende les ontvangend. De twee
de werd door de bevolking half ge
lyncht.
Te Avignon vielen 300 dooden en 600
gewonden te betreuren; te Nimes 150
dooden, 150 gewonden en werden er 443
huizen vernield; in de streek van Mont-
pelller 18 dooden en 30 gewonden; te
Nizza 255 dooden, 153 vermisten, 473
gewonden en 4.681 geteisterden; te Char-
tres 52 dooden; te Angers werden 127
lijken geïdentificeerd; verder nog 214
dooden in het depart. Seine-et-Oise.
In de Seine-et-Oise werd een trein
gebombardeerd. Men telde er 90 dooden
en 100 gewonden.
Te Epinal werd een gevangenenkamp,
waar ongeveer 3500 Hindous gevangenen
ondergebracht waren, gebombardeerd.
Reeds 35 dooden werden geborgen maar
men berekent dat er 400 a 500 onder de
puinen liggen. Het hospitaal van het
kamp, waar 90 gewonde Hindous van
een vorigen aanval verpleegd waren,
werd eveneens bestookt.
Te Tonerre, in de Yonne, dat aange
vallen werd, viel een bom in de kerk
waar kinderen catechismusles kregen.
Verscheidene dezer werden onder het
neerstortende puin bedolven. Men telt
er 14 dooden en 20 wonden.
In een stad ten Westen van Rijsel
werden 41 personen gedood. Talrijke an
dere lokaliteiten in Noord-Frankrijk wer
den gebombardeerd, o.m. Bethune, Cam-
brai en Doual. In een dezer plaatsen
werd een schuilplaats door 2 bommen
getroffen. Van de 150 personen welke
zich in de schuilplaats bevonden wer
den er 60 gedood en 60 gewond. Te Nan
tes vielen er 150 dooden; te Tours 113.
In een suikerfabriek in Noord-Frankrijk
ontplofte een pröjectiel met het gevolg
dat weldra de kuipen met 1 millioen
liter alkohol bestemd voor de rantsoe
neering in brand stonden. Het vuur kon
beperkt worden.
Dat de aanhoudende luchtaanvallen
in Frankrijk de bevolking ook ten zeer
ste verbitterd heeft ten overstaan van
de Angelsaksers is heel goed te begrij
pen. Zoo werd Maarschalk Pétain te
Rouan door een groote menigte ont
haald met den opgewonden roep; «Dood
aan de Engelschen.
Een paar weken geleden richtten de
Fransche Kardinalen een oproep tot de
Britsche en Amerikaansche episcopaten
om hun tusschenkomst te vragen bij
him regeeringan tot een mildaring van
de aanvallen op de burgerbevolking en
de geboijj,ven van deai eeredienst.
Het Britsche Episcopaat heeft thans
hierop geantwoord dat het zich met de
opgeworpen kwestie bezig houdt, dat de
Britsche piloten opdracht hebben om
het risico voor de burgerbevolking tot
een minimum te herleiden en dat de
gebouwen van den eeredienst zouden
gespaard worden, maar dat de lucht
aanvallen om militairen aard noodza-
Ter beveiliging van het openbare en
het ekonomische leven werd bij veror
dening van den Militairen Bevelhebber
voor België en Noord-Frankrijk, uitge
vaardigd op 24 Mei jl. bepaald, dat
dwangarbeid, gevangenisstraf of geld
boeten en zelfs de doodstrafkan opge
legd worden aan wie:
zijn dienst of werk zonder regel
matige toelating verlaat of zijn, ten ge
volge van overmacht onderbroken werk
zaamheid, niet onverwijld hervat;
zonder toestemming van het mili
tair bestuur zijn ambt neerlegt;
onder gelijk welk voorwendsel, o.m.
door geneeskundig onderzoek, zich tracht
te onttrekken aan zijn dienst of werk
of dit bemoeilijkt;
zijn arbeidsprestatie of die Van
anderen kwaadwillig vermindert.
Deze bepalingen zijn toepasselijk op
ieder persoon die een openbare functie,
een openbaren post of openbaar ambt
in het land waarneemt, op leiders en
personeel der warencentrales, groepee
ringen, enz., op de leiders en personeel
van alle bedrijven en'de vrije beroepen
voor zoover deze levensnoodzakelijke
taken volbrengen of voor het bedrijfs
leven van belang zijnde opdrachten!
hebben uit te voeren.
Bij ministerieel rondschrijven versche
nen in het Staatsblad van 27 Mei jl.
wordt bepaald dat de burgemeesters van
nu af aan bepaalde catcgoriën vakarbei
ders een bevel dienen te richten waarbij
hen gemeld wordt dat zij zich bij voor
baat als opgeëischt dienen te beschou
wen om te helpen in geval van bombar
dement van hun gemeente, en zich ge
reed te houden hebben om zonder na
dere waarschuwing of oproep zich naar
de plaats der ramp te begeven.
Zulks ter aanvulling van ile rangen
van het personeel van den P.L.B.-dienst
dat, zooals reeds gebleken is bij ram
pen, niet voldoende sterk was om het
hoofd te bieden aan de vereischte red
dingswerken van slachtoffers van bom
bardementen.
..h 1
DE ELEKTRICITEITSBEPERKING
- In weerwil van wat eerst gemeld werd
is deze niet uitgebreid over het geheele
land. Enkel de gewesten waar de be
perking van kracht was vóór den 22 Mei
blijven aan beperkingen onderworpen.
'T SLUITEN DER CINEMAS. De
cinimas moeten niet sluiten, zooals eerst
werd medegedeeld. Voor de gewesten die
vallen onder de elektriciteltsbeperkmg
mag gedraaid worden zooals naar ge
woonte den Zaterdag, den Zondag en
op de Feestdagen; op de andere dagen
slechts 1 avondvertooning. In de andere
gewesten blijft alles zooals voorhèen.
VOOR DE DIABETICI. - Voor de
lijders aan suikerziekte wordt een voor
schriftenboekje ingevoerd en vanaf 1
Juli zullen de diabetici nog slechts te
gen ticketten uit dit boekje insuline en
z ink-pro tam ine-insuline verkrijgen bij
hun apotheker.
DE MAXIMUMPRIJZEN VAN CI-
GAREN EN CIGARILLQS werden vast
gesteld bij besluit verschenen in het
Staatsblad van 22-23 Mei jl.
EVACUATIEKAART- Bij besluit
verschenen in het Staatsblad wordt be
paald dat aan alle personen die hun ge
woon verblijf moeten verlaten wegens
een evacuatiebevel of dit doen om hun
veiligheid te verzekeren een evacuatie-
kaart dient uitgereikt. In het Staats
blad ran 27 Mei is anderzijds een be
langrijke omzendbrief verschenen inza
ke de bevoorrading der geëvacueerd en
De belanghebbenden kunnen hierom
trent alle inlichtingen bekomen op de
rantsoeneeringsbureelen van de lokali
teiten waar ze thans gevestigd zijn.
SLUITEN DER LOONMOLENS. -
Den 15 Juli e.k. zullen de loonmolens
verzegeld worden. De landbouwers ilie-
nen dus hun voedingsreserve te laten
malen in Juni of begin Juli. Vervoer-
bewijzen zullen warden afgeleverd tot
den 10 Juli eic. De loonmolens zullen
heropend worden met 1 Sept. e. k.
DE 2o NATIONALE CULTUURDA-
GEN VOOR VLAANDEREN die te Me
chelen zouden doorgaan in de eerste
week der maand Juni, werden uitge
steld tot nader te bepalen datum.
EEN P. BENOIT- HERDENKING,
ter gelgenheid van den 110n verjaardag
van den grooten Vlaamschen Musicus,
zal doorgaan te Harelbeke van 13 tot
17 Augustus e.k.
In de Kleine Izegemstraat te St-Eloois-
Winkel woont landbouwer Adhemar Boe-
toen met vrouw, 4 kinderen, knecht en
meid. Zondagmiddag, omstreeks 12 u.,
toen de vader nog niet thuis was van
de Hoogmis en de andere huisgenooten
reeds aan tafel zaten, kwamen vier ban
dieten binnen. Al de aanwezigen moes
ten onder bedreiging van revolvers de
arm on omhoog steken. Daarop eischten
zij geld. Daar de boerin niet aanstonds
fehoorzaamdeplaatste een van die laffe
erels zijn revolver op het hart van het
4-jarig kind en dreigde te zullen schie
ten, als de boerin niet dadelijk het geld
aanwees. De boerin was toen wel ver
plicht de bergpaats van het geld aan te
wijzen, daar het kindje begon te schrei
en; «Ge gaat toch niet schieten.». De
lafaards verdwenen daarop met hun
velo's, terwijl ze een buit meenamen
van 400.000 fr. Enkele boeren kwamen
hen tegen: vier kerels op den velo met
een klein valiesje. Daar zij echter van
den overval niets afwisten, lieten zij
3*n gaan. Uit het onderzoek bleek, dat
zij reeds vanaf 10 uur in den omtrek
gezien waren.
Ondertussohen is het een onbegrijpe
lijke dwaasheid in zulke tijden, als we
nu lylevenmet zulke groote sommen
eld Tn huis te zitten.
Trekking van 25 Mei 1944.
I Lot van 100.000 fr. voor reeks 245064.
II Loten van 25.000 fr. voor reeksen:
153823 162591 182206 199247 216678
237838 257571 258460 277984 290120
297642
anderejwnog
ITALIË. Hier woedt de zware strijd veelheden materiaal in eerste lijn aan-
T TTr,TT„„DT in alle heftigheid ononderbroken voort, gevoerd werden.
DE LUCHTOORLOG. De luchtactie De geallieerden gelukten erin hun strijd- TER ZEE. Duitsche duikbooten
werd, in den loop der laatste dagen merj krachten van het bruggenhoofd van Net- kelderden 7 sohepen (26.500 ton) als-
Kelijk versterkt Van uit het Westen aU tuno samen te brengen met deze van mede 8 destroyers. Duitsche vliegtuigen
het hoofdfront, zoodat er thans maar brachten 4 transport- en vrachtschepe
/oraties bom» eene frontiijn meer is. Slechts ten koste tot zinken en troffen meerdere andei
van zeer zware verliezen aan manschap- VERRE OOSTEN. In Centraal Chi
n' Pen en materiaal konden de geallieerden hebben de Japanners een nieuw offe
zicll nietmeer door ^t uhweru^ van erin OBlukken hun steüingen op te schuv- sief ontketend in de richting van het
de volkïwoede? £odit Rijksminister Dr T„IS,.Ë°,?Sr
Goebbel, maatregelen aankondigde te- ySieS en ?iiur hSdg*ste°d?'dM hij SZte dSt
reiziger gedood en vier andere gewond
Een reizigerstrein werd bij Halle gemi-l
traljeerd met als gevolg: vier dooden en
meerdere gewonden.
Langs de tramlijn Brugge-St-Andries;
werd een tram bestookt. Een trein rij
dend naar Diest werd beschoten en vier
reizigers gewond. In het kanaal Gen-
Brugge werdén binnenschepen gemitral-1
'Jeerdl
De Sinksendagen brachten ook nieu
we rouw in ons landeke. Op 28 Mei werdi
•het Brugsofae zwaar getroffen en de ba-i
lans luidde er: 38 dooden, 47 zwaar ge-1
wonden, 125 huizen totaal verwoest, 150
zwaar en 300 licht beschadigd. Onder,
de doodsti viel ook een Poperingenaar
te betreuren, n.l. Robrecht Bruneel.
Op 29 Mei w«rd een dichtbewoond
wijk van Antwerpen alsmede Groot-
Charleroi andermaal getroffen, evenals!
het Luiksche. In een plaats in Limburg
werden een nonnenklooster en een rijks-)
wachtgebouw vernield. Dinsdag werd de'
Brusselsche agglomeratie andermaal be
stookt.
Omtrent het bombardement op Tie-1
hen wordt nog vernomen dat de Z.E.H.
Rochet, deken der stad, gedood werd
in een kapel biecht hoorde,
Frankrijk werd in den loop dezer laat-!
Bte dagen, bijzonderlijk van ZaterdagJ
tot Maandag jl., zwaar geteisterd door:
Angelsaksische terreuraanvallen. Naar]
verluidt werden tn deze drie dagen tijdsj
over heel Frankrijk niet min dan 4.000J
burgers gedood en 5.000 anderen gewond.
Marseille werd wel het zwaarst ge
troffen. Verschillende wijken en randge-J
meenten werden er zeer erg geteisterd!
en na een dag opruimingsyerken werdj
het aantal dooden op 1.100 geraamd u
dit der gewonden op 1.12'5 wijl in totaalJ
15.000 inwoners geteisterd werden.
Te St-Etienne werden bij luchtaanval!
©p Vrijdag 26 Mei niet min dan 700 i
burgers gedood en 1200 anderen gewond.
Te Lyon werden er na een dag opvuM
«hing resds 480 lijken opgebaard. Hetj
kantal' volledig geteisterden wordt hierj
op 10.000 geschat, andere ramingen
De datum van 3 Juni, die eerst
als laatste dafum bepaald werd.
vcor het afsluiten der aarüa.ppe1-
kontrakten, is thans tot 15 Juni
verlengd, zoodat neg tot dezen
datven kontrakten kunnen afge
sloten worden
4 VOOR DE LANDBOUWERS. - Na
15 Juli tot 1 September e.k. tul
len alle loonmolens gesloten wor
den zoodat dc landbouwers die
nen hun voedingsreserve te laten
malen vóór dien datum. Vervoer-
bewijzcn worden tot 10 Juni e.k.
afgeleverd.
gen omlaaggeschoten terreurvlieqers en Ï- Jlï J puyai. «.e yet«- icicur nau. yasieui, uui mj riuuuie uui
vprkianrBp-ï nat nvit*nhin-nri nppn «Tfi-n teerden door te breken om de verbm- Rome niets zou bespeuren van den oor-
ü%moordeiiaarf> z^ kunnen bÜj^n ding mn de Duitsche troepen in het log; dat hij De Gaulle naar Londen uit-
bescherme-ri t Leppini-gebergte te bedreigen. De front- genoodigd had om de erkenning van het
lijn loopt dan verder langs de Sasso- en Vransch Comité te Algiers nogmaals te
BerUjnsche kringen meenen dat het Liri-rivieren en door de gebmlen van bespreken; dat in Yougp-Slavie alleen
luchtojfensief der geallieerden thans zijn FrosinonSora en Alfedena. Te Berlijn nog Maarschalk Tito door de geallieer-
hoogtepunt heeft bereikt, daar hierbij \v er klaart men dat het Duitsche leger den wordt gesteund; dat Polen en Rus-
elken dag van 3.000 tot 5.000 toestellen!liever terrein prijsgeeft in Italië dan liet sen elkaar nog steeds niet verstaan; dat
ingezet worden, wat als maximum voor .westelijk front te verzwakken daar de muiterijen uitbraken bij Grieksche troe-
de geallieerde luchtmacht beschouwdbeslissende slag toch in het Westen pen en dat de wapenleveringen aan Tur-
wordt. zal vallen. kije werden stopgezet.
In den loop der voorbije week voer- Bij Angelsaksische luchtaanvallen wer-1 Inzake de invasie wordt verklaard
den andermaal door Anglo-Amerikanen den twee Italiaansche kloosters, name-: dat de voorbereidingen een nieuwe ver-
aanvallen uitgevoerd, zoowel overdag lijk de abdij van de H. Scholastica tg, tr aging zouden hebben ondergaan en
als overnacht, op steden in Midden- Subiasco en het pauselijk klooster Frat- dat de weersgesteltenissen de datum er
en West-Duitschland. De geallieerden tochie bij Rome getroffen. van verschoven zouden hebben.
eden hierbij zware verliezen o.m. OOSTFRONT. Bij Jassy rukten de De Engelsche Maarschalk van het
op 25 Mei 27, op 26 Mei 23, op 28 Mei Duitsche troepen voorwaarts.Verder bleef Luchtwapen Coningham verklaarde dat
84, op 29 Mei 94 en op 30 Mei 52 toe-: het Oostfront kalm. Duitsche formaties een verplettering van Duitschland door
stellen. Hunnerzijdsch voerden Duitsche, gevechtsvliegtuigen vielen suksesvol Rus- terreur onmogelijk is.
formaties suksesvolle en geconcentreer-f sische verkeerspunten aan. Te Berlijn Vier Italiaansche Admiralen roer
de aanvallen uit op Torquay, Brightonmeent men dat de Sovjets hun laatste den ter dood veroordeeld om geen weer-
Falmouih en Portsmouth, allen belang- voorbereidingen voor een nieuio offen- stand geboden te hebben aan de geal-
rijke Engelsche industriecentrums. sief beëindigd hebben daar enorme hoe- lieerden.
i _ji f IJsland
w wil een Repu
bliek worden.
De Deen-
sche koopvaar
dijvloot ver
loor reeds 183
schepen met
samen 395.000
ton sedert het
1 begin van den
oorlog.
Engeland
sloot overeen-'
komsten met
de Belgische,
Noorsche en
Nederlandsche
emigrantenre^
geeringen. De
ze zouden niet
alleen politieke
maar ook mi
litaire clausu-
les bevatten.
Officieel
wordt gelogen
straft aat Me-,
vrouw Tchang-
Kei-Shck zich
naar Moskou
hebben bege-'
ven.
Onze Lieve Vrouw zal wèl tevreden
zijn geweest over ons volk. Want nooit
hebben onze menschen Meimaand ge
vierd als dees jaar. Niet alleen op onze
parochie, maar, naar ik hoore, m alle
dorpen en steden van Vlaanderen. En
Moeder zal wel getoond hebben aan al
Gods lieve Heiligen en aan O. L. Heer
zelf, hoe onze menschen, in alle eenvou
digheid, maar met een grenzeloos ver
trouwen, Moeder te voete vielen. Preusch
moeten onze eigen landsheiligen zijn ge
weest; onbedorven en ongeschonden, on
verwoestbaar ligt nog in de Vlaamsche
volksziel die kinderlijke liefde en dat
kinderlijk vertrouwen. O. L. Vrouw
blijft de Moeder en de Koningin in
Vlaanderen! 't Moet die goede Moeder
zoo 'n deugd doen en 't zal ons te beste
komen.
Wie door onze streke reist, niet langs
de groote staatsbanen, maar langs de
oude heirwegen. de zandstraten en
grintwegen, kijkt vreemd op wanneer
hij die vele kapellekes ontmoet. Er zijn
daar wel onooglijke dingskes bij... elke
vogel zingt zooals hij gebekt is en onze
landsche menschen bouwden zonder
bouwmeester en gebruikten 't materiaal
dat ze bij de hand hadden. Maar ze
bouwden op hun hoek, op hun wijk,
bij him hof een huizeke voor O. L.
Vrouw... Zij woonde meê op den hoek,
op den wijk, Zij was niet ver af als
men Haar noodig had. En hoe dikwijls
hebben kinders Moeder noodig?
lederen avond was 't bij ons, lijk
leder jaar, Meimaand-viering aan de ka
pel bij 't hof. De laatste week van Mei
heb ik geblauwd. Die viering was alge
meen geworden op de parochie; en 'k
moest dat zien; 'k moest daar bij zijn.
En lederen avond zijn we er op uitge
trokken, ik en Louis, mijn gebuur. En
't was de moeite weerd, geloof me.
Als de Pastoor bij ons onder 't Lof
de paternoster voorbidt, hoort ge de
schreeuw-fijne stemmekes van de mis
sedienders, het half-stil geprevel van de
nonnekens en van vier, vijif devote zie
len... de anderen zwijgen lijk visschen.
Zijn ze beschaamd? Bij de kapellekes
was er een voorbidster, in een geval was
't de «smid» van den hoek, die de lei
ding had. Maar er was niemand die
zwoeg; mannen en vrouwen en kinde
ren allen baden luidop meê. We deden
den toer van de parochie, en 't was
overal de zelfde orde. Zonder afspraak,
zonder aan mekaar iets mede te dee-
len... de paternoster, de litanie van
O. L. Vrouw en een lied om te sluiten.
Niet georganiseerd en toch alles in orde,
overal zelfs een leidster van 't koor, al
was 't een schoolkind. Ik heb waarach
tig verstomd gestaan. Hier was 't ten
8%, daar te 9 uur. Niemand te laat,
de paternoster werd bovengehaald; voor
de oude menschen was gezorgd, de bu
ren hadden stoelen meegebracht ©m
hun oudjeszacht neèr te zetten; ze
moesten immers heel den hoek samen
krijgen, de kleinere, maar ook de ouden
van dagen. Blootshoofd stonden de
mannen saam langs den gerskant met
den paternoster in de vuist, moegewerkt,
zwart van 't stof; maar baden luidop
meê. Moeders met hun kleinste op den
arm. En binnen de kapel een paai- tuit
jes keerse bij het oude Lieve-Vrouw-
eld... Moeder midden haar volk; haar
«klein» v®lk, de wroeters, de miserie-
menschen! Dat heb ik nooit zoo gevoeld
nu! Als de boer van den hoêk het
verzuimde, hadden een paar mannen
witborstel gegrepen en 't kapedleke
't nieuw gezet... Moeders huizeke
est net en in 't nieuwe staan met
Meimaand. En dat ging alles van zelf,...
hoe kon bet wel anders? 't Lied dat
meest ons volk op de lippen ligt, blijft
immer dat simpele ongekusteld Te
urdes op de Bergen». Maar ge moet
an arduin zijn om niet te zinderen
door heel uw lijf als d&t volk na 't ge-
dat «Ave Maria» zingt. Er waren
geen herhalingen noodig,... het herte,
"e ziele zingt f En 't gebeurde, als we
aar huis kwamen, dat we in de verte,
van een anderen wijk, in de avondstilte
nog het Ave Maria hoorden, gedragen
den zwaren ondergrond van man
en stemmen. We bleven dan een cogen-
blik stille staan, om te genieten. Kom,
dat was nu schooner dan alle radio-
muziek! Is er iets schooners, iets tl at
imeer aangrijpt, dan de zang van de
volksziel? van de ziel van uw volk?
En dat was niet alleen bij ons; maar
in alle naburige parochies, overal ia
aanderen. Wat moet het Moeder daar
boven deugd hebben gedaan! Zij is toch
"e Mosder en Koninginne van Vlaanr
deren!
Wie heeft dat alles voorbereid?
iemand. In geleerde tijdschriften en
gedrukte richtlinies zou men wijzen op
initiatieven en zou men spreken van
spontane opwelling van t gemoed.
Ons volk verstaat die geleerde dingen
iet; maar 't heeft een hert en 't heeft
n Moeder! Dat is de uitleg. Bij onze
gewone» menschen, bij ons... volk
kreeg men spijts alles DIE liefde hiet
pot. Ze sluimerde hier en daar mis
schien, men durfde dat zoo niet meer
toonen; m^ar Moederke zou nu moe
ten tusschenkomen. Dat ziet, dat ge
voelt, daar is ons volk zeker van. En
dat schiet in vlam en vuur meer dan
oit. 't Is om er bil te snikken van...
jeluk en van vreugde... ons volk bleef
zoo schoon!
En we doen voort.
Op onzen hoek is 't programma klaar
[voor de maand Juni, de maand van
}'t Heilig Hert. Er werd rondgegaan voor
iMissen ter eere van O. L. Vrouw. Onze
jiPastoor monkelde: In Meimaand voor
O. L. Vrouw en in Juni ter eere van
j't Heilig Hert én van O. L. Vrouw,
'want we zullen nog zoo wel gekomen
[zijn, bij O. L. Hser als Moeder met ons
[méégaat. En iederen avond bidden we
[bij onze kapel de paternoster en het
[avondgebed, 't Mannevolk zal dan nog
'een... pijpke rooken in de koelte van
jden avond: en dan ter ruste gaan, ter
'ruste, onder de bescherming van Moe-
hl erke en van hetdH. Hert. -Öp andere
(wijken zijn er novenen ter eere Van
>'t H. Hert in gafig en o£ 16 Juni staat
[aan 't venster van ieder huis op de
Iheele parochie, midden groen en oloe-
tmen, het beeld van het H. Hert. Neen,
Ineenvoor ons volk is 't geen slag-
twoorddie aanroeping «H. Hert van
1 Jezus, ik hab vertrouwen in UDat
[is beleefde werkelijkheid. Ook dAAr
(spreekt de... volksziel.
BOER NELI3.