IS DE «V.1»
EEN RAKKET
y
Levanseenvoud
en Levensgeluk
Weinig verandering in den toestand op het front in Normandie
BELANGRIJK
OFFICIEELE BESLUITEN
EN BERICHTEN
ln Italië werd Sienna en in Sovjet-Rusland Minsk en Polodsk
door de Duitsche troepen ontruimd
DE WEEK IN ONS LAND
KATHOLIEK WEEKBLAD
Uitgever: SANSEN-VANNESTE, POPERINGE. TeL 9. - Fosteh, 155.70.
Prijs: 1 Fr.
Uitgave
Dat Is de groot© vraag waarop wil
Het Ontstaan.
STEEDS STERKERE INZET VAN HET V.1-WAPEN
MILITAIR EN POLITIEK:
WEEKOVERZICHT
IN HET WESTEN
2-7-44. C.
ZUIDFRONT
VERRE OOSTEN
HET DUITSCHE WAPEN V. 1
DE VERTEGENWOORDIGERS DER
DUITSCHE WAPENINDUSTRIE BIJ
RIJKSMINISTER SPEER
POLITIEK OVERZICHT
EN BURGERLIJKE
SPEURDERSDIENST
R FELD£ENDARMERIE
254 KRIJGSGEVANGENEN
TOEGEKOMEN
TE ANTWERPEN
LUXE-ZEEP- INRICHTING
TE IZEGEM GESNAPT
De zaak van den methylalkohol
in het Kortrijksche.
LOTERIJ WINTERHULP
NEGENDE SCHIJF
Super groot lot: Twee Millioen.
Twaalf groote loten van 100.000 fr.
20 loten van 40.000 fr.
20 loten van 20.000 fr.
80 loten van 10.000 fr.
200 loten van 5.000 fr.
800 loten van 1.000 fr.
40.000 loten van TOO fr.
Het biljet: 50 fr. Het vijfde: 11 fr.
Onze begrooting 1944.
Bankbiljetten en Clearing.
Op 22 Juni bedroeg de bankbiljetten-
omloop in ons land 95.099 millioen fr.
en de clearing-vorderingen 58.8G2 mil
lioen, wat een respectievelijke verhoo
ging beteekent tegenover de week voor
dien van 527 millioen ea 706 miliioea*
41» JAAR N' 28
ZATERDAG
8 JULI 1944
Abonnementsprijs
tot einde 1944:
Voor België: 23,40
Frankr. B. rr. 81,25
4 4 Oostuitgave
Westuitgave
DE POPERINGENAAR
AANKONDIGINGEN moeten ons te-
worden tegen den Woensdagavond.
Kleine BERICHTEN en MEDEDEEr
LINGEN tegen den Donderdagnoen.
(Alle medewerkers zijn verantwoordelijk voor hun inzendingen.)
vooralsnog wemlg of geen antwoord
kunnen weten, want al wat er, hoe
overvloedig ook, over de V. 1geschre
ven werd, kamt niet uit officieele bron.
Derhalve foehoorem nog veel beweringen
over de V. 1tot het rijk der gis
singen.
wel staat vaat dat dit wapen, dat
tegenwoordig heel wat beroering in En
geland brengt, nauw verwant moet zijn
met de rakket.
In afwachting zullen wij daarom onze
lezers een overzicht geven van het we
zen, het ontstaan, de ontwikkeling en de
toepassing der rakket.
Op de eenvoudige vraag wat een rak
ket is, kunnen wij het wetenschappe
lijke antwoord geven: «Een rakket is
een toestel dat ten gevolge van een
reeks achtereenvolgende ontploffingen
zeer groote snelheden kan ontwikke
len.
Om dit te verduidelijken is het noo-
dig een kort overzicht te geven van haar
evolutie.
In verschillende landen heeft men
zich ernstig beziggehouden met de stu
die van de rakkettheorie. Dultschland.
had zijn rakketvereeniging te Berlijn
met eigen proef gronden, Amerika had
een rakketvereeniging te New-York en
In Cleveland (Ohio). In Frankrijk was
er een Comité voor astronauten j> als
een onderaf deeling van de astronomische
vereeniging. In Roemenië heeft Prof.
Herman Oberth, de vermaarde rakket-
onderzoeker, zeer verdienstelijke proef
nemingen gedaan. Dan was er ln Rus
land de z.g. «Glrd», een mkket-studie-
kring, en In Engeland was er een zeer
actieve groep The British Interplane
tary Society», Ook in ons land, n.l.
aan de kust, werden indertijd proef
nemingen genomen met de rakket Bel-
gica
De eerste wetenschappelijke studie
van belang over de rakket versoheen in
1903 door Constantin E. Zlolkovsky, een.
Rus, getiteld: «Een Rakket in de Kos
mische Ruimte.». Zonder het bestaan
van dit werk te kennen, publiceerde in
1919 de Amerikaansche geleerde Dr H.
Goddard een studie over hetzelfde on
derwerp, en in 1923 verscheen «De rak
ket in het planetenruimvan Prof.
Herman Oberth. Het was vooral dit
laatste werk, dat een reusachtigen weer
klank vond. De aarde was plots te klein
geworden, en fantasten dachten er al
over na, nu er een apparaat bestond
dat vele duizenden kilometer in het uur
kon bereiken, andere planeten te gaan
exploreeren. Jules Verne's droom was
werkelijkheid geworden. Vele plannen
hieven natuurlijk tot het rijk van de
fantasie behoor en.
Practische Toepassingen.
De eerste ernstige ontwikkeling be
gon met de stichting van de Duitsche
rakketvereeniging te Breslau in Juni
1927, waarvan een der stichters, Max
Valier, later door ontploffing een zijner
rakketten den dood vond. Een andere
bekende persoonlijkheid van deze ver
eeniging was Johannes Winkler, die
enkele jaren later de eerste rakket met
vloeibare zuurstof afschoot. In dit tijd
perk begonnen meerdere uitvinders te
experimenteeren, in verschillende rich
tingen. WIJ noemen o.a. den Fransch-
man Jean Henri Melot, die zijn rakket
deed vliegen door middel van gazoline
en lucht. Het was een horizontaal-dubbel
cylinder, met een piston die naar vo
ren en naar achter bewopg onder den
druk der ontploffingen in elke uiteinde.
De Snelheid.
Wat is nu ongeveer de snelheid van
een rakket? Met gewoon buskruit heeft
men een snelheid opgeteekend van 733
meter per sekonde, en met vloeibare
zuurstof of vloeibare waterstof ongeveer
4.600 m. per seconde, wat dus over
eenkomt met een maximumsnelheid
van 16.500 km. per uur!
In 1928 en 1929 ondernamen de Duit-
Bchers Opel en Max Valier den bouw
van auto's en spoorrijtuigen, gebaseerd
op het rakket-systeemdie een gewel
dige snelheid ontwikkelden, doch voor
het praktisch gebruik ongeschikt ble
ken te zijn. Ook rakket-zweefvliegtui-
gen werden ontworpen, en Friedrich
Sthamer maakte de eerste geschied
kundige vlucht op succesrijke wijze.
Doch ook hier waren geen praktische
fronden aanwezig om de konstruktie te
evorderen. De meest vermaarde rakket-
experimenten en velen zullen zich
zulks nog wel herinneren werden ge
daan door den reeds vroeger vernoem
den Prof. Herman Oberth, 'voor de Ufa-
filmmaatschappij in 1929-30 bij de ver
filming van «Met een rakket naar de
maan Dit speciaal ontworpen toestel,
Waarover met veel belangstelling ge
schreven en gesproken werd, is later
onafgewerkt overgemaakt geworden aan
de «Vereeniging voor Ruimteluchtvaart»,
die van een verdere afwerking moest
afzien wegens de hooge kosten die er
aan verbonden waren. "Praktische resul
taten op de bekende Rakketenflugplatz
te Berlijn werden in 1930 vooral bereikt
met de zoogenaamde «Miraks», kleine
rakketten met vloeibare brandstof, voor
al gazoline en vloeibare zuurstof. Ook
op het gebied van rakk et-motors
verrassende uitslagen bereikt. In Maart
1931 schoot Johannes Winkler zijn eer
ste rakket af met vloeibare methaan
(mijngas) en vloeibare zuurstof. Het
Was een geslaagde vlucht, maar zijn
tweede toestel ontplofte in de lucht.
Niettegenstaande het gebruik van vloei
bare gassen algemeen werd aangezien
als het eenigs doelmatige, gebruikte
Reinhold Tiliny uitsluitend droge brand
stof in den vorm van poeder. Zijn rak
ketten bereikten een hoogte van 2.000
meter, waarna door een vernuftig me
chanisme, een paar vleugels openscho
ven, zoodat de machine ongeschonden
terug naar beneden kon zweven. Ook
Tilinv viel als slachtoffer van deze we
tenschap en in 1933 werd zijn labora
torium totaal verwoest door een hevige
ontploffing. Meer succes had Schmiedl,
die de eerste rakketluchtpost ter wereld
oprichtte nabij Graz. Zij !werd van
Schockel naar Radegund, twee kleine
steden gelegen in een bergachtig ter
rein, oer rakket gebracht in zoovele
sekonden als de brievenbesteller Uren
zou noodlg gehad hebben. Speciale rak-
ketzesrels werden uitgegeven en de post-
autorltelten verleenden zeis de toelating
SHT* Zie vervolg hiernevens.
In de jongste week zijn geen groote
veranderingen ingetreden in den toe
stand op het invasiefront in de Nor-
mandië.
Na den val van Cherbourg-stad hiel
den nog steeds enkele steunpunten
stando.m. de pier. voor de haven,
en verder langs de kust, zoo ten Oosten
op de Kaap Lévy als ten Westen op de
Cap de la Hague en Jobourg. Op 1 Juli
maakte het Duitsche legeroericht voor
het laatst melding van den strijd bij
Cherbourg: dat de Duitsche formaties
op een enge ruimte samengedrongen
nog een verbitterden weerstand boden
aan een numeriek sterkeren tegenstre
ver en de Anglo-Amerikanen zware ver
liezen toebrachten. Sedertdien werd
niets meer gemeld.
De zwaarste gevechten op het invasie
front werden aeze laatste dagen echter
geleverd in het gebied ten Westen van
Caen, langs de baan Caen-Villers-Bocage
en de rivier O don. De Britten zetten in
dezen sector belangrijke strijdkrachten
in, met het duidelijke doel Caen te om
singelen. Aanvallen en tegenaanvallen
wisselden zich onverpoosd af en zware
pantserslagen werden geleverd. Op een
front van 6 km. diep tot 5 km. breed
zouden de Britten hier niet min dan
een 10-tal infanterie- en pantserdivisies
hebben samengetrokken. Naar laatst ge
meld werd ligt de frontlijn hier thans
aiover de dorpsgebieden van Gavrus,
Esquay, Baron en Vers,on. Om Capri-
quet wordt hard gestreden. Meer Wesf-
waarts loopt het front dan bij Tilly-
sur-Seulles over Fontenay en Hottöt,
langs de baan Caen-Caumont. Ten Wes
ten van Caen hebben de Britten een
saillant weten te vormen reikend tot
aan de Odon, welke echter door de
Duitsche troepen ingenauwd werd.
Ten Oosten van Caen viel geen bij
zondere bedrijvigheid aan te' stippen.
Aan de Ome-monding werden intus-
schen steeds geallieerde schepenverza
melingen opgemerkt, wat aanleiding gaf
tot artillerieduels tusschen de geallieer
de oorlogsschepen en de Duitsche kust-
batterijen.
St-Lö is steeds in Duitsche handen.
Amerikaansche troepen die naar deze
plaats trachtten op te rukken werden
teruggeworpen bij Villier s-Fossard en
hernieuwden hun poging niet meer.
Aan de Westkust van de Cotentin,
richting La Hay du Puits, hebben de
richting La Haye du Puits, hebben de
Amerikanen nieuwe aanvallen ingezet
welke bij St-Jores blijken te zijn 'afge
slagen.
Deze jongste gevechten op het invasie
front worden aanzien als een voorberei
ding voor verdere grootere operaties.
Öp Fransch grondgebied werden ver
der, naar het legerbericht meldt, door
Duitsche legerafdeelingen groepen ter
roristen uitgeroeid.
De geallieerde luchtmacht zette in
de laatste week haar actie voort tegen
gebieden in de bezette gebieden,
Dultschland en Zuid-Europa, wat hen
steeds verlies van toestellen en man
schappen bijbracht.
Duitsche duikbooten vernielden drie
schepen van samen 13.000 ton alsmede
een bewakingsschip. Tijdens de maand
Juni brachten de Duitsche verschillen
de strijdkrachten in totaal 51 vracht
en transportschepen van samen 312.600
brt. tot zinken alsmede 2 zware en 3
lichte kruisers. 22 destroyers, 15 snel-
booten en 1 duikboot. Werden verder
beschadigd twee slagschepen, 56 vracht
en transvortschepen, 22 destroyers en
26 landingsschepen.
In de eerste zes maanden van 1944
werden in totaal 8.164 geallieerde vlieg
tuigen neergehaald door de Duitsche
af weerstrijdkr achten.
Sedert de landing in Normandië wer
den de geallieerde troepen steeds ge
steund door de artillerie van zware oor
logsbodems. Ten Westen van de mon
ding van de Ome bevindt zich thans
een formatie slagschepen, waaronder de
Rodney Urenlang braakten de zware
kanonnen van deze schepen hunvuur
in de richting van het front. Het eska
der, bestaande uit 3 slagschepen, ligt
op 5 km. van de kust wijl de frontlijn
zich 25 km. diep te land bevindt. De
batterijen schieten dus hun salvo's
30 km. ver af. De schepen van het type
Rodney en Nelson zijn voorzien,
elk, van drie kanonnen van 406 mm.
Een enkel salvo bestaat dus uit negen
granaten, die élk 950 kgr. wegen. Alle
negentig seconden kunnen de batterijen
twee salvo's afvuren, dus ongeveer
18.000 kgr. springstoffen. Bij onafgebro
ken vuurbuien, zooals de Britsche linie
schepen het eiken dag gedurende ver
scheidene uren doen, kan elk schip van
dit type per uur 80 salvo's of 720.000
Vanaf Woensdag 5 Juli'mogen de
nieuwe aardappelen gerooid worden.
De prijs tot 9 Juli werd bepaald op
225 fr. aan verbouwer, 266,25 fr.
aan handelaar en 285 fr. te betalen
door verbruikerHet ontzettingscoëf-
ficient, dienend als berekening van
geleverd theoretisch gewicht, werd
op 1,5 bepaald.
De landbouwers die meenen hun
verplichtingen inzake de levering
van vroege aardappelen niet te kun
nen nakomen mogen een schatting
aanvragen, uiterlijk op 15 Juli e.k.
Zoolang de schatting niet is ge
schied mogen zij niet rooien.
Alle loonmolens moeten sluiten
van 15 Juli tot 1 September e. k.
De speciale zegels welke tot 10
Juli aan de arbeiders worden ver
leend blijven geldig tot en met 19
Juli. Vanaf 10 Juli werden echter
nieuwe zegels, type M, verstrekt
wélke geldig zullen zijn tot 17 Ok
tober 1944.'
verzekerde brieven op deze wijze te
versturen.
Doch nu begint een nieuw kapittel:
De rakket en de oorlog. Daarom moe
ten we echter de toekomst afwachten
die ons eerst dan zal leeren wat het
«V.,l»-wapen eigenlijk is.
kgr. granaten lossen. De drie in actie
gekomen linieschepen zenden dus per
uur een massa staal, die 2.160.000 kgr.
weegt. Dit stemt overeen met de massa
welke volgens &e Britsche berichten door
ongeveer 1000 Britsche bommenwerpers
bij een terreuraanval op Berlijn wordt
afgeworpen.
De aanwending van dezen steun wijst
meteen op de hardnekkige weerstands
kracht der Duitsche troepen,
OOSTFRONT
In den centralen sector hébben de
Sovjets hun massale aanvallen verder
doorgezet, dit over een breed front.
Over den ganschen sector stonden de
Duitsche troepen in een zwaren afweer-
strijd tegen een numeriek sterkeren te
genstander. De frontlijn welke bij den
aanvang van het nieuwe Sovjet-Zomer-
offensief liep over Vitebsk, Orsha en
Mohilev heeft zich thans verplaatst tot
ten Westen van Polozk, Borrisov, Minsk
en Slutzk.
De bezetting van Bobruisk hield stand
tegen een veel sterkeren aanstormenden
vijand en kon naderhand ontzet wor
den. Eerst na straatgevechten te Slutzk
konden Sovjets terrein winnen. De Sov
jets poogden Minsk te omsingelen, waar
op de Duitsche bezetting zich al vech
ten een terugtocht bevocht, tot nieuwe
st llingen ten Westen van de stad waar
alle verdere aanvallen der Sotfets opge
vangen en afgeslagen werden. Borriss'ow
en Polozk werd eerst na zware gevecht
ten ontruimd.
De uit Minsk oprukkende troepen in
de richting van Baranowicze stootten
voor deze plaats op een verbitterden
tegenstand. Tusschen Minsk en Wilna
rukten de Sovjets op tot in het gebied
van Lolodeczno en gevechten werden
geleverd om deze plaats. Ten Zuiden
van Minsk vochten de Duitsche troepen
zich verder terug. Ten Noord-Oosten van
Wilna zijn ook verbitterde gevechten
aan gang.
In den Zuidelijken sector ontruimden
de Duitsche troepen de plaats Kowél,
zondër dat de Sovjets hiervoor eenigen
druk hadden uitgeoefend. Zulks ter
lokale verkorting van de frontlijn.
Het doel van het Sovjet-offensief
blijkt van uit Minsk het gebied van
Riga te bereiken om aldus de Duitsche
formaties die ten Noorden van deze lijn
staan af te snijden van hun basis.
De Duitsche luchtmacht greep op in
tensieve wijze in den strijd in en be
stookte suksesvol de Sovjet-aiitladings-
plaatsen in het station van Borrissov.
In Wit-Ruthenië werden sterke bols
jewistische benden uitgeroeid en 7.700
dooden en 5.300 gevangenen geteld om-
der de bendeleden.
In Finland, zoo op de landengte van
Karelie als van den Aunus, is de Sovjet
opmarsch vertraagd tengevolge den ver
sterkten Finscheh weerstand. Enkele
plaatsen moesten evenwél toch opgege
ven worden, o.m. Teru.
ln Italië blijft de druk der geallieer
den aanhouden over de geheele breedte
van de frontlijn. De zwaarste gevechten
werden echter geleverd tusschen de Li-
gurische kust èn het Transimeno-meer
Bij Volterra wisten de geallieerden en
kele km. terrein te winnen. De Duitsche
troepen maakten zich hier los van den
vijand om zich terug te trekken in te
richting van de kuststad Cecina. Daar
de gevechtszone dreigde zich uit te
breiden tot de stad Sienna, en het
gevaar bestond dat de uiterst waarde
volle kultureele waarden van deze oud-
historische stad zouden vernield wor
den, werd de plaats door de Duitsche
troepen prijsgegeven die nieuwe verde
digingsstellingen betrokken ten Noorden
van de stad. Door het terugtrekken uit
Sienna, wat een gevaar beteekende voor
de Duitsche troepen strijdend langs
beide zijden van het Transimeno-mee'r
werden ook deze formaties naar het
Noorden teruggenomen en stelden zich
op hoogten óp.
Aan de Adriatische kust werden de
Duitsche troepen eveneens teruggetrok
ken op de Potenza-rivier. Alle pogingen
van Poolsche troepen om deze rivier
over te steken werden verder afgeslagen.
0 In de Marianen-eilanden konden de
Amerikanen, naar Tokio meldt, enkele
doorbraken bereiken in de Japansche
stellingen.
0 In China maakten de Japanners be
langrijke vorderingen. Aldus veroverden
zij Hengyang, waar zich het belangrijk
ste luchtsteunpunt der Amerikanen op
gericht in China bevond.
Iedere dag meldde het Duitsche leger
bericht in den loop der jongste week
een steeds sterkere inzet van het Duit-
jsche vergeldingswapen V. 1 op Londen
en Zuid-Engeland
Van Duitsche zijde werd omtrent dit
nieuw wapen bekend gemaakt dat de
V.l een springstoflading van 1.000 kgr.
bevat in den Jcop van Het tuig, en dat
deze rakket voortbewogen wordt aan
een snelheid van 600 km. per uur. De
gebruikte springstof zou alle uitwerking
overtreffen van de andere totnogtoe ge
bruikte ontploffingsstoffen. Het tuig
kan vergeleken worden met een klein
vliegtuig dat een speciale rakket-aan-
drijving bezit. Springstoffen van ver
schillenden aard kunnen de lading uit
maken, ofwel met zuivere springwer-
king, ofwel met overwegende vuurwer-
king, ook met fosfoor. De vlieghoogte
kan eveneens geregeld worden.
De atmospherieke gesteldheid is geen
hinderpaal voor de V.l.
Van Duitsche zijde werd gelogenstraft
dat de Amerikanen startbanen van V. 1
zoiiden veroverd hebben in de buurt van
Cherbourg
De V. 1 zou verder van uit ondcraard-
sche installaties afgevuurd worden.
Van aan de Kaap Griz Nez werden
een 120 groote versperringsballons opge-
merkt in de richting van Londen, waar
schijnlijk door de Britten gebruikt als
versperring tegen de V.l.
In Engeland blijkt de ontevredenheid
te groeien tegen de terughoudendheid
Ier Britsche Regeering inzake de me-
dedeelingen over de uitwerking van
de V.l.
Adolf Hitler hield een toespraak.
Door Rijksminister Speer werd een
vergadering belegd met de vertegenwoor
digers van de Duitsche wapenindustrie
ter bespreking van den toestand inzake
bevoorrading en oorlogsproduktie. Tij
dens de vergadering werd een verhoo
ging dezer aangestipt en nieuwe maat
regelen afgekondigd tot een steeds meer
dere voortbrengst. De vergadering werd
ontvangen door den Fuhrer in zijn
Hoofdkwartier. Tijdens de receptie nam
de Fuhrer het ivoord om erop te wijzen
dat de oorlog niet mag beoordeeld wor
den naar de feiten van den dag. Onver
poosd vioet ivorden gevochten en gear
beid met het oog op de eindoverwin
ning. Deze oorlog is niet alleen een
oorlog voor soldaten maar ook voor\
techniekers. Duitscliland. blijft onverj
zetteli-lk en geen moeilijkheden zullert
het kunnen doen kapituleeren. De
Fuhrer betoogde verder dat eens de dag
der zege zal aanbreken en dat deze dak
zal beloonen voor alle gebrachte offers
en prestaties
Finland werd steun en hulp beloofd
van Duitsche zijde en wil den strijdj
tegen de Sovjets doorzetten. Kapitula-*
tie, verklaarde de Finsche Voorzitter;:
Linkomies, beteekent het einde van d
Finsche vrijheid. Het Duitsche leger z<
ook Finland helpen verdedigen
De U.S.A. hebben thans de diploma
tieke betrekkingen met Finland verbr
ken. De Finsche SociaaLDemokratisch
Ministers bleven'deel uitmaken van de
Finsche Regeering
De Fuhrer meldde in een dagordë"%et
overlijden van den Duitschen Generaal-
Kolonel Dollmann, die met zijn troepen
de Maginot-lijn destijds doorbrak en
thans de voorwaarden voor de bestrij
ding van de invasie schiep. Generaal-
Kolonel Dietl, bijgenaamd de held van
Narvik, kwam bij een vliegongeval om
het leven. Op het Russische front werd
verder het sneuvelen gemeld van de
Duitsche Generaals Martinek, Pfeiffer en
Schuenemann
In Normandië viel de Britsche Gene
raal Sanders.
Te Berlijn werd verklaard dat de zoo
genaamde Fransche binnenstrijdkrach-
tenals vrijschutters te aanzien zijn.
In de U.S.A. werd de Gouverneur
van New-York, Thomas Dewey, aange
duid als kandidaat der Republikeinen
uqor het Presidentschap.
_russel, 28 Juni. Van bevoegde
jde wordt er op gewezen dat in het
ader van de Duitsche Feldgend armer ie
een burgerlijke speurdienst bestaatDe
leden van dezen dienst maken zich bij
het uitvoeren van hun dienstactiviteit
kenbaar door een dienstbewijs, dat dui
delijk aantoont dat zij leden van den
burgerlijken speurdersdienst van de
Feldgendarmerie zijn. De burgerlijke
speurders hebben bevoegdheden van
politioneelen aard en kunnen perso
nen controleeren, aanhouden en huis
zoekingen uitvoeren.
De machtiging tot bevoorrading
van wettelijk meeL
In het Staatsblad van 1 Juli ver
schijnt een mededeeling luidende dat
alle machtigingen tot bevoorrading A
en B voor wettelijk meel, opgemaakt
vóór 29 Juli 1944, nog slechts worden
uitgevoerd tot een beloop van 50 p.c.
van hun waarde.
Een sanitaire trein met 254 krijgsge
vangenen, waarbij verscheidene zwaar
zieken, kwam te Antwerpen aan. Na
verpleging en onderzoek in de gasthui
zen, konden de zieken naar hun haard
steden keeren.
Dezer dagen werd er door de Vliegen
de Brigade van Roeselare een inval ge
daan bij een zekeren W. G. en V. G.
te Izegem. Uit bekomen inlichtingen
was het gebleken, dat er daar luxe-zeep
gemaakt werd. Men vond er dan ook
een volledige installatie, die in volle
werking was. De zeep was van dezelfde
kwaliteit als deze van vóór den oorlog.
Er waren twee merken n.l. Savon
de Paris» en «Luxe». Er werden in
beslag genomen: 25 doozen luxe-zeep,
twee blokken luxe-zeep, die nog in de
presse zaten, 2 presmachienen20 kilo
rundervet, 20 kilo lijnzaadolie, 50 kilo
talkpoeder.
Door den Heer Onderzoeksrechter te
Kortrijk werden verscheidene personen
over deze zaak onderhoord, tot ten
slotte de gebroeders D.uit Waregem
in hechtenis genomen werden. Een 'der
de persoon, die voortvluchtig is, zou
eveneens verdacht zijn
ara»
P. C. R. 247.17 V. 342/1.
Laat mij vandaag, mijn beste lezer,
eens braaf en eenvoudig vertellen over
simpele menschen, die geen mirakels
deden in hun leven, doch die in hun
ouden dag geluk vonden en nu nog
beleven, spijts den kwaden tijd.
Opdat gij zoudt leeren, dat, wie zijn
plicht volbrengt, gelukkig kan worden.
E?n schamel huizeke.Geen plak»
werk, geen blinkende steentjes... arme
verbrokkelde muren, het dak oud en
groene, de kave kreupel en krom... zoo
zat dat huizeke daar in den avond, als
op ziln hurkske
En vóór het "huizeke, vader links,
moeder rechts, zitten ze allebei, oud
vaderke, oud moederke. Vader rookt zijn
pijpke en de rookt krinkelt zacht op.
Moeders handen liggen in haar blauwe
sc hor te... En geen een van bei die
spreekt...
Beide oudjes, moe gewerkt, t'einden
geleefd, zitten ze in 't laatste spiertje
zon van den avond... Heel ver over den
steenweg rotst en ronkt er nog entwat
van de jachtige wereld, doch 't is ge
lukkig zoo ver... 'k Heb ze bekeken,
lang. En de zonne kroop weg, en ze
zaten er nog, zwijgend... 'k En dorste
bijkans niet naderen, en hun zachte
droomen storen, 'k Zou moeten bazelen
van 't goe weere, en van de verkens ea
konijnen... En toch wil, wil ik dichter,
ze zitten daar lijk met geluk overgo
ten...
Treze en Gusten! zou ik willen zeg
gen, maar 'k houde me in... en 'k zette
me in den gracht een eindje van daar
en 'k deele Hun zachte gepeinzen...
Waar is de tijd dat Gusten boever
v/as op» d'hofstee hier tegen? Een ge
zonde uiaie knape, die schuifelend en
zingend door den dag danste. En Treze,
't blonde bleuzende meisje met haar
eeuwigen lach op d'r lippen en haar
blijdige blauwe oogen... Ze zagen me
kaar geerne, ze pachtten hier dat kor-
tewoonstje, werkten nu met dubbel
koerage, en hadden den tijd niet om te
spijkeren over al 't gene hun man
keerde... *t Was niet allemaal Buiket
en zeem; de armoe, dat leelijke zwarte
spook, grimde en grijnsde menig keer
uit de ledige spinde... als Gusten geen
werk genoeg had en geen daghure!.,.
Doch als ze alle twee over de oude ijze
ren wlege gebogen zaten en staarden,
staarden in de 'oogen van hun eersten
knape, dien doendigen dollen jongen
met zijn krulhaar, als ze speelden en
loegen tegen hem... toen was alle armoe
vergeten.
En Ons Heere verleende een heelen
schoonen reesem blijde zonnige kinde
ren: negen. Twee zijn d'r van dood ge
gaan. Bert je, 't laatste spruitje. Toen
het in de gracht gevallen was te win-
tertijde, deed het een slepende ziekte
op... Treze ziet 't nog liggen met zijn
witte handjes, zoo'n schoon schoon
hemeldiefje. En dat ge algelijk moet
schreien, hé Treze, en aan uwe oude
oogen vagen. En hun tweede zone...
O, maar daar durfde ze nooit op pein
zen... die had het in 't slechte gesme
ten... verre in Frankrijk... Maar Ons
Heere had haar zuchten verhoord. Pas
toor ke Denys had het gezeid, hij had
gebiecht en was berecht... Och teder
mensch moet toch een blijvend kruis
hebben, entwat dat knaagt aanuw
harte.
Treze zit te droomen... haar gedach
ten zijn zoo verre. De wind waait zacht
in den vlierstruik bij de pompe.
Vader v>aft aan zijn pijpke. Hij Is
zoo gelukkig. Hij heeft zijn heele leven
"ang gewerkt, lijk een dijkedelver, ge
leund en geklawierd. En nu ze alle-
aal groot zijn en weg, is hij met Treze
hier alleene gebleven. Te kermisse ko
men ze 't af, heel de bende, en to
Nieuwjaar ook. En ge zoudt er dan
met geen perse doore slaan, zoo'n tater
kot is him huizeke op zulke keeren.,.
En wat brengen ze al niet mee voor
vader en moeder. Pier had een hane
mee, Seppen een potje zeem, echt zeem!
Marie had een nieuwen sjaal mee voor
moeder Treze, en Wiesten, dien ouden
foefelare, een vogelkooie, zelve gesneden
en in mekaar gekleuterd, met een tiere-
lirende kanarie in... En Remi, dien
dikzak, had laatst voor vaders Nieuw
jaar een groote pijpe meegebracht, een
vader Jacob zoo, die blonk... en ja lijk
veel te treffelijk, zei Gusten, veel te
rijke voor ne werkmensoh. ze hangt
aan 't rekske. Treze stoft ze alle Zater-
dage af... en alleen ten Hoogdage durft
Gusten er uit smooren... maar nog niet
lijk een oud steenen branderke... Èn als
ze allemale overkomen, dan heeft Treze
een koekebrood gebakken lijk een wa
genwiel, konijnen geslacht... en ze eten
en ze lachen, klein en groot, heel den
hut van dat brave taai ras van Gus
ten... En ze zijn gelukkig!
Gelukkig, als die menschen ook nu
gelukkig zijn... Er knort een verkentje
in 't kot, er zitten een dozijn hennen
te slapen in't nieuwe hokje, er loopt
een poes over 't muurke, en in 't stalle
tje zit de geit warm onder 't hooi...
En weten dat al uw kinderen kontent
zijn, en eerlijke treffelijke werkers, die
noch zweet noch moeite ontzien... en
een schoon pensioentje... en nog een
groenselhofje... en soms een van die
snoezige kleinkinderen die overkomen,
dan heeft Treze een koeke-snaterbek-
ken...
Z'n hebben geen rijkdom, alleen nog
een stil sommetje op 't boekske, en een
beetje geld wegliggen voor een treffe
lijke begrafenis...
Maar ze hebben geluk...
Daar zit ik, in de oude verdroogden
gracht, en mijn gedachten volgen de
hunne.
Wij zijn modern, wij hebben nooit
genoeg, wij zijn zelden gelukkig...
De witte nevelslierten spannen lijk
•een vredevane over de milde landou
wen... Er hangt een geur van vrede
over dit gebenedijde land. Op den ver
ren dorpstoren klept de Angelus. Vader
en moeder pakken hun stoel op. Achter
't vensterraam zie ik weldra twee kaar-
sevlammekes beven, en 'k hoore Treze's
heesche maar nog kloeke stemme aan
zetten: De Engel des He er en...
Het is of een Engel over dit arme
doeningske wiekt en geluk strooit.
Ik sta moeizaam op. en nu gaan
mijn gedachten naar zooveel andere
menschen, die op dit moment ook mee
nen hun geluk te zoeken...
Hun geluk zoeken!... Arme doolaards.
X.
In het Staatsblad van 30 Juni ver
scheen' de beraming van de begrooting
voor 1944. Deze voorziet in gewone ont
vangsten 13.308 millioen fr. en in ge
wone uitgaven 20.373 millioen (vorig
jaar 21.337 millioen). Het tekort van
4 milliard zal door leeningen gedekt
worden.