De toestand aan de Fronten
Verwildering
I
Hsslykte Aanslag &p den Fuhrer
lïeuwe zware aanval op Kortrijk
ZATERDAG
29 JULI 1944
KATHOLIEK WEEKBLAD
Uitgever: SANSEN-VANNESTE, POPERINGE. Tel. 9. - Postch. 155.70.
Prijs: 1 Fr.
Uitgave
WEINIG VERANDERING OP HET WEST- ZUIDFRONT.
IN HET OOSTEN WORDT EEN ZWARE SLAG
GELEVERD TUSSCHEN BOEG, SAN EN WEICHSEL.
IN IIET WESTEN
OOSTFRONT
VERRE OOSTEN
""STEEDS STERKERE INZET VAN
DE V. 1 OP ZUID-ENGELAND
POLITIEK OVERZICHT
Adolf Hitler liep slechts lichte brandwonden cp
DRIE HOOGERE OFFICIEREN GEDOOD EN ELF ANDEREN GEWON
DOOR DE ONTPLOFFENDE BOM
Hei complot ineengestort. De dader neergeschoten.
Len 200-tal dooden. - Talrijke kuituurmonumenten en belang
rijke gebouwen van de stad verwoest.
ZUIDFRONT
De Binnenstad is één puinhoop.
Twee gewezen Poperingenaars gedood.
(Zie vervolg op 2e blad.)
De Een-mans-
Torpedo.
41® J AAR Nr 31
Abonnemenisprljs
tot einde 1944;
Voor België: 20,70
Frankr. B. fr. 27,50
4 - Oostultflave
4 Wcsluilgavo
DE POPER1NGENAAR
AANKONDIGINGEN moeien ons gs-
worden tegen den Woensdagavond.
Kleine BERICHTEN en MEDF.DEE-
JJNGEN tegen den Dondcrdagnocn.
(Alle medewerkers zijn verantiooordelijk voor hun inzendingen.)
Begin der vorige week, na
een zware luchtinzet der ge
allieerden en onder hevig ar
tillerievuur van te lande en
van op zee, rukten de Brit
ten ten aanval op over ren
breedte van 8 km. ten Oos
ten der Ome, bij Colombel-
les en aan het bosch van
Bures. De gevechten breid
den zich uit tot tegen Tro-
arn, verder tot Cagny, So
liers en Grentheville xvaar
de Britten evenwel opgevan
gen loerden.
Op dien aanval volgden
enkele dagen van betrekke
lijke kalmte. Dinsdag l.l.
echter, na andermaal zwaar
artillerievuur en luchtbom
bardement, togen de Britten
nogmaals ten aanval. De
strijd werd zeer verbitterd
en heeft sedertdien nog aan
heftigheid toegenomexi. Ver
schillende Brïtsche divisies
werden hier ingezet. De
hoofdstrijd wordt geleverd
<.angs de baaxi Caen-Falaise,
ien Zuiden Caen.
Na eerst in Duitsche stel
lingen te zijn binnengedron
gen werden zij door Duit
sche tegenaanvallen terugge
worpen tot de oxide stellin
gen: St-Max'tin, Verrières en
Bcxirgubus
Ten Zxiid-Westen van Caen
bleef de frontlijn locpen
over de plaatsen Etavaux,
Maltot, Noyers tot Hottot.
Na den val van St-Ló bleef
het ook enkele dagen rustig
tot Maandag jl. de Amen-
kanen opnieuw met sterke
krachten ten aanval over
gingen, eerstens tusschen
St-Ló en Caumont, waar
alle doorbraken afgegrendeld
werden en anderzijds ten
Westen van St-Lö. Het ge
lukte de Amerikanen de
baan St-Ló-Périers over te
steken en thans xooedt de
strijd verder bij Marigny.
Ten Noorden bleven alle
Amerika ansche aanvallen
vruchteloos.
Van uit Engeland werd
vernomen dat de Amerikaan-
sche brigade - generaal Pratt
op den eersten dag van de
yivasie bii een laxidixig met
in zeilvliegtuig om het le
en kwam.
De Duitsche legerberich-
len maakten iederen dag
melding van het uitroeien óp Franschen
bcdem van terrorist- en sabotagetroe-
pe~i.
In de jongste week werden luchtaan
vallen uitgevoerd, zoo van uit het Wes
ten als van uit het Zuiden, op verschei
dene Duitsche steden of gebieden, waar
bij schade en verliezen ónder de bevol-
kinn veroorzaakt werd, cn waarbij Ce
Anglo-Amerikanen tientallen vliegtuigen
verloren
Duitsche duikbooten kelderden in de
hooge zeeën 9 schepen van samen 44.000
brt., alsmede 2 torpedojagers.
De zware slag welke op het Oostfront
aan gang is sedert een viertal weken
lieeft deze jongste dagen aan hevigheid
toegenomen. De strijd beperkt zich
thans niet meer tot het centrale front
vak maar nam uitbreiding naar het
Zuiden ,tot aan de Boven-Dniester aan
den voet der Karpatlien, en naar het
Noorden, tot aan de Finsche Golf.
Aanvallen van Stanislau tot Lemberg
roerden afgewezen. Te Lemberg, waar de
bezet tin a tot in de stad teruggedrongen
werd, blijven de Duitsche troepen ten
verbitterden tegenstand bieden.
Tusschen Dniester, San, Weichsel en
Boeg is een groote bewegingsoorlog ont
staan.
Tusschen Lemberg en Brest-Litovsk
drongen de Sovjets door tot Jaroslau,
aan de San, dat door de Duitsche troe
pen ontruimd werd. In het centrum
van dit frontvak bleef de Duitsche be
zetting van Lublin dagenlang tegen
stand bieden, doch ng gebruik van de
laatste munitie werd de strijd er opge
geven, zoodat Lublin door de Russen
ingenomen werd. Meer naar het Noor-
dén werd van Duitsche zijde de ont-
ruiming bekend gemaakt van de stad
Siedlec, gelegen tusschen Brest-Litovsk ugtfgd.
en Warschau.
Brest-Litovsk is steeds in Duitsche
handen. Sovjet-troepen die ten Noorden
van deze plaats over de Boeg getrokken
waren werden vernietigd en door de
Duitsche troepen werden hierbij 3.000
gevangenen gemaakt benevens een be-h
langrijke buit aan oorlogsmateriaal.
Van Brest-Litovsk tot aan de Finsche
Golf xoerden eveneens zeer zware ge
vechten geleverd en zoowel tussclien
Brest-Litovsk en Bialystok als van deze
plaats tot Grodno werden alle aanval
len der Sovjets afgeslagen.
Van Crodno tot voor Kaunas kwam
weinig verandering. Ten Noorden van
Kaunas werden aanvalsspitsen der Sov
jets opgevangen voor Poniewiesch. Ten
Oosten van deze plaats blijft Dunaburg
steeds in Duitsche handen. Tusschen
Dunaburg en het Peipus-meer laaide de
strijd irerder op en Ostrow en Pleskau
werden er door de Duitsche troepen
ontruimd. Tusschen het Peipus-meer en
de Finsche Golf vielen de Sovjets tn-
dermaal aan langs de Narwa. De voor
uitgeschoven bocht welke Narwa-stad in
de Duitsche linies maakte werd xia vol
ledige vernieling van alle belangrijke
installaties, door de Duitsche troepen
ontruimd en nieuwe stellingen ten Wes
ten der stad verder behouden.
Van de verdere frontlijn tot aan de
Adriatische kust wordt geen wijziging
vermeld.
Maarschalk Kesselring werd licht ge
wond aan het front maar kon zijn in
spectiereis er wortzetten.
Amerikaansche troepen landden op
het eiland Guam waar verbitterde ge
vechten aan gang zijn. Op het eiland
Tinian werden de gelande Amerikanen
teruggeslagen. Beide eilanden behoor en
tot de Marianen-groep.
In Noord-Birma xuordt gevochten in
het gebied van Myitchina.
In China rukten de Japanners steeds
verder" vp.
De inzet van de V1 op Londen r
Zuid-Engeland werd deze laatste dage
nog versterkt. Meer en meer blijkt welkt
zware verwoestingen door dit nieu
wapen veroorzaakt worden in de g*
troffen Britsche gebieden. Aldxis we:
gexneld dat in een bestookte plaats
2.000 huizen op de 6.000 geteisterd
werden.
Anderzijds werd nog gemeld dat nieu
we vernielingsmiddelen aangewend welf
den in tle F. 1.
De Britsche Minister Morrisson ver
klaarde ook dat alle vrouwen en kin
deren Londen zouden moeten verlaten,
in verband met het gevaar van de V.1,
Japan heeft een nieuwe Regeering,
gevormd door den nieuwen Eersten-Mi
nister Koiso. Deze regeeringswijziging
moet een versterkte inzet vaxi Japan
in dezen oorlog beteekenen. De Japan-
sche oorlogspolitiek wordt niet gewij-
DE MISLUKTE AANSLAG
Op 20 Juli Jl. werd van uit Ber
lijn 'medegedeeld dat daags voordien bij
middel van springstoffen een aanslag
op den Fuhrer v/erd gepleegd. De Fuhrer
liep slechts lichte schrammen en brand
wonden op, en kon onmiddellijk tijn
werkzaamheden hervatten. Onder zijn
medewerkers werden echter drie leden
zwaar gekwetst, namelijk Luitenant-
Generaal Schaundt, Kolonel Brandt en
den Fuhrer's medewerker Berger. Negen
anderen, waaronder Kolonel - Generaal
Jodl, de Generaals Korten, Buhle, £o-
denschatz, Heusinger en Scherf! en de
Admiraal Voss voir Puttkamer, weiden
gewond
Bezweken naderhand aan de opgeloo-
pen verwondingen: de Fuhrer's mede
werker Berger. Kolonel-Generaal Korten
en Generaal-Majoor Brandt.
Na den aanslag ontving de Fuhrer
de Duce alsmede Rijksmaarschalk Goe-
ring.
RADIOREDE VAN DEN FUHRER
In den nacht van Donderdag op Vrij
dag sprak vervolgens de Fuhrer langs
de radio tot het Duitsche Volk.
teven. Ten einde orde te scheppen, vé
laarde de Fuhrer verder, heeft hij tot
bevelhebber van het binnenlandsche
leger Rijksminister Himmler aangesteld,
en KoloneWGeneraal Guderian werd aan
geduid om den wegens ziekte verhin
derden Chef van den Generalen Staf
te Vervangen.
De Fuhrer betoogde verder dat met
het verdwijnen van 'de heel kleine kliek
van verraders en samenzweerders nu
eindelijk de noodige zuivere atmosfeer
wordt geschapen en dat dezen keer af
gerekend zou worden. Ten slotte dankte
de Fuhrer de Voorzienigheid en den
Schepper, niet omdat hij zelf het leven
behouden had, maar omdat hij in de
mogelijkheid gesteld was zijn arbeid en
zorgen verder te dragen, waarin hij ook
een vingerwijzing tot voorzetten van
dezen arbeid ziet.
Daarna werden voor de radio even
eens toespraken gehouden door Groot-
Admiraal Dönitz en Rijksmaarschalk
Goering waarin zij de schuldigen aan
den aanslag op scherpe wijze schand
vlekten en de eerste aan de Duitsche
Marine, de tweede aan het Duitsche
Luchtwapen, mededeelden dat alleen
In deze rede deed hij eerst uitschij- no? aan hun eigene bevelen mocht wor-
nen dat zoo hij thans het woord tot gehoorzaamdTevens drukten zij
het Duitsche Volk richtte, zulks Was trouw aan den Fuhrer uit van de
opdat dit zou hooren en weten dat hij
onverlet en gezond was en opdat hei
bijzonderheden zou vernemen over de
gepleegde misdaad
Een kleine kliek van eerzuchtige, ge-
wctenlooze en misdadige domme officie
ren, ging de Fuhrer verder, heeft ren
complot gesmeed om mij uit den weg
te ruimen en tegelijkertijd met mij den
Generalen Staf van de Duitsche V/ehr-
macht. De bom, door Kolonel-Graaf von
Stauffenberg neergelegd, ontplofte op
twee meter van mijn rechterzijde.
Door deze bom werden een aantal
mijner trouxoste medexoerkers verwoxid,
intusschen is een hunner overleden, wijl
ikzelf, behoudens lichte schrammen en
ver xo onding enongedeerd bleef.
Zulks beschouw ik, vervolgde A. Hit-
Ier, als een bevestiging van de opdracht
van de Voorzienigheid om mijn levens
doel verder te vervolgen wat ik totnog
toe gedaan heb.
De Fuhrer bevestigde vervolgens dat
hij steeds als eenige gedachte voor had
zijn plicht te doen en dat hij, sedert
den oorlog onafwendbaar was geworden,
slechts zorg en arbeid gekend had en
in tallooze dagen en doorwraakte nach
ten slechts voor zijn volk had geleefd.
Daarop wees de Fuhrer dat thans,
evenals wat in Italië was gebeurd, ook
een heel kleine groep gevonden werd
die meende, zooals in 1918, Duitschland
den dolksteek in den rug te kunnen
geven. Deze groep heeft zich echter ver
gist. De bewering als zou hij niet meer
leven is onjuist, wat bewezen werd door
zijn toespraak. De schuldige kring is
zoo klein als men maar deuken kan,
en heeft niets met het Duitsche leger
te maken. Het is slechts een kleine
kiiek die zonder mededoogen wordt uit
geroeid
De Fuhrer gaf daarop opdracht dat
op geen enkel bevel van deze overwel
digers jeenig gevolg mocht worden ge
Duitsche Marine en Luchtwapen.
HET COMPLOT INEENGESTORT
Vrijdag reeds werd verder uit Berlijn
bekend gemaakt dat het gesmeede com
plot tegen den Fuhrer ineengestort was
en dat de hoofdmannen ervan, na het
mislukken van den aanslag, tendeele
zelfmoord hadden gepleegd en ten deele
door bataillons van het leger gefusil-
jeerd werden. Onder dezen bevindt zich
ook de bedrijver van den aanslag, Kolo
nel-Graaf von Stauffenberg.
Verder werd medegedeeld dat er zich
geen incidenten voordeden en dat de
overige der schuldigen ter verantwoor
ding zouden worden geroepen.
TALRIJKE BLIJKEN VAN TROUW
AAN DEN FUHRER
De gepleegde aanslag was oorzaak van
een groote beroering, en betuigingen van
trouw aan den Fuhrer van het Duit
sche officierenkorps en van de verschei
dene Duitsche bevelhebbers, stroomden
op het Hoofdkwartier toe.
Zeer talrijk waren ook de gelukwen-1
schen overgemaakt door de vertegen
woordigers van de met Duitschland vcr-i
bonden of bevriende naties. _-J
De verschillende Duitsche legereen
heden verzochten, als teek-en van trouw
aan den Fuhrer, door toedoen van
Rijksmaarschalk Goering, om den mi
litairen groet te mogen vervangen door
den Duitschen groet aan den Fuhrer,
wat door dezen toegestaan werd.
In een dagorder aan de soldaten van
het Duitsche leger wees Adolf Hitler
op de gepleegde géwëtenlooze misdaad,
op de ineenstorting van het gesmeede
complot en drukte zijn vertrouwen uit
in de voorbeeldige trouw en gehoor
zaamheid van den Duitschen soldaat,
tot de overwinning ondanks alles zal
worden 'behaald.
e-
at
Aan de Ligurische kust werden de
geallieerden zware aanvallen uit ten
Noorden van Livorno tegen de Duitsche
achterhoeden die teruggetrokken werden
op den Noordelijken oever van de Arno.
Zware gevechten werden ook geleverd
in het gebied van Pisa, Póntedera, Po-
gibonsi en ten Noorden van Citta del
Castello waar alle awrbraakpogingen
der geallieerden afgeslagexi xoerden.
De verxoachte geallieerde aanval op
Florence werd ingezet maar totnogtoe
krnden deze slechts enkele km. voor
uitrukken.
o In verband met uitgestrooide
ruchten maakte Berlijn bekend
Duitschland er geenszins aan denkt
vredesonderhandelingen te voeren en dat
de oorlog militair moet gewonnen wor
den.
In de Amerikaansche Staat Califor
nia werd de kleine havenstad Chikago
met den grond gelijk gemaakt bij de
ontploffing van een munitieopslagplaats
der marine. Meer dan 1.000 personen
werden hier gedood of gewond.
Uit Stockholm werd, vernomen dat
Roosevelt zinnens zou zijn een reis naar
Rome te ondernemen.
350.00.0 Volksduitschers werden uit
de Russische gebieden naar het moeder
land teruggebracht. Bij ontzaglijke
moeilijkheden legden velen dezer een
tocht van 2400 kxn. tf.
In de U.S.A. is Roosevelt andermaal
kandidaat voor de Demokraten voor de
aanstaande presidentsverkiezingen
Uit Vatikaanstad wordt gemeld dat
de Paus het pro-kommunisme in Italië
veroordeeld.
Het Poolsch geschil onder Ae feal-
lieerden is andermaal verscherpt. Vol
gens Radio-Moskou werd een in Moskou
gevormd Poolsch Comité als eenig wet
telijk voor Polen verklaard, en de Pool
sche Regeering te Londen als onwett'
verklaard. Verder werd in de verklaring
van Radio-Moskou het verleggen van
Poolsche grens tot aan de Oaer geëijcht
alsmede, de .inlijving van gebieden van
Oost-Pruisen en Silezië
Majoor Randolph Churchill, de zoon
van den Britschen Eerste-Ministeris
met een transportmachixie boven Jou-
goslavië neergestortHij kon zich slechts
met moeite uit de vlammen van de ver
pletterde machine redden.
Zoekt g'iets 't huren of te koopen,
Zoekt g'een meid, 'n plaats of wat?
Wacht niet langer, plaats nog heden
'n Kleine ZOEKER in ons blad.
Kortrijk werd andermaal door de
Anglo- - Amerikaansche luchtmacht op
vreeselijke wijze gebombardeerd in den
nacht van Donderdag 20 op Vrijdag 21
Juli Jl. Geen enkele bewoonde wijk der
stad bleef deze maal gespaard. Benevens
bommen van zeer zwaar kaliber werden
ook nog honderden tijdbommen uitge
worpen. Deze richtten doorheen de gan-
sche stad ontzaglijke verwoestingen aan.
Niet alleen brisantbommen werden
uitgeworpen, maar ook fosf oor bommen
waardoor talrijke gebouwen door brand
vernield werden.
Meer dan de helft van het cchoone
Marktplein werd met den grond gelijk
gemaakt. Talrijke kuituurmonumenten
werden verwoest.
Door bevoegde diensten werd ander
zijds medegedeeld dat opnieuw ver
scheidene personen tengevolge van ver
stikking door het stof in de kelders om
het leven zijn gekomen, daar men ver
waarloosd had de noodige voorzorgs
maatregelen te nemen. Vooral kinderen
kwamen aldus om het' leven.
Hoe erg Kortrijk geteisterd is, kun
nen we ons min of nieer inbeelden door
volgende beschrijving ons door een
vriènd toegezonden;
P'
hoop; hoop en al zijn er maar een 16-tal
straten die niet verwoest zijn. Er is geen
enkele Cinema meer geheel; van Ban
ken staat enkel de Kredietbank nog
recht, de andere liggen in puin. Het
Theater, de Hallen, de Stadsbibliotheek
(t.t.z. den Ouden Berg van Barmhartig
heid) liggen in; er is een bom gevallen
in de O. L. Vrouwkerk (deze staat om
in te vallen); de St-Michielskerk (Je
zuïeten) is totaal uitgebrand; het Kloos
ter der Jezuïeten is Verwoest.
Het Stadhuis werd ook zwaar geha
vend. Het Ouderlingengesticht van Sint
Carolus werd op vernietigende wijze ge
troffen. Het Gïldenhuis had het even
eens zwaar te verduren. Van het Car-
melietenklooster staat nog slechts recht
het kerktorentje en een paar kolommen
uit het hoogkoor der kerk alsmede en
kele wankelende muurvlaken.
Ook een andere straat is doorzaaid met
bommen trechters van omtrent 10 m.
diep. Op het Albertpark is er niets.
Een vleugel van het Gesticht St-Char-
les ligt in puin. Mijnheer en Mevrouw
Godderis die veel jaren in Poperinge
woonden (Mijnheer Godderis was hoofd
treinwachter) zijn gedood In het ge
sticht op de Pottelberg.
De Post is ook met den grond gelijk.
Ge kunt denken wat een puinhoop
Kortrijk is.
Tot nu toe zijn er 182 dooden gebor
gen, maar nog velen liggen onder de
puinen en wachten op ontgraving. Het
reddings- en ontgravingswerk wordt
echter zeer bemoeilijkt door een ontel
baar aantal blindgangers en tijdbom
men die over de stad afgeworpen zijn.
Er zijn reeds verscheidene dooden door
dit helsch getuig, o.a. de oudste zoon
van Heer Advokaat Muiier, die bij zijn
oom (den Apotheker) was gaan helpen
opruimen. Er zijn dan nog een deel
dommekijklustigen die ook door tijd
bommen in de lucht gevlogen zijn.
Iedereen hier loopt rond met een
rouwgezicht en is diep onder den in
druk van het gebeurde.
De vernielde groote Hallen dagteeke-
nen van uit 1547. De zwaar getroffen
Sporenkerk van O. L. Vrouw was ge
bouwd in 1204 door Boudewijn van
Konstantinopel en was opgericht in
gothischen en klassieken stijl; het was
een der merkwaardigste kerken uit het
land. Gelukkig bleef hier het meester
werk van Van Dyck, De Afdoening van
het Kruis», evenals enkele andere kunst
schatten der kerk, gespaard, dank zij
een doelmatige beschutting. De ver
woeste Berg van Barmhartigheid was
in 1561-1635 gesticht door Albrecht en
Isabella. In de St-Michielskerk kon het
genadebeeldje van O. L. Vrouw van
Groeninghe op het nippertje uit den
vuurpoel gered worden.
't Is meer dan twep jaar geleden,
ge zult het U nog herinneren, -i- dat
te T?ssenderloo m groote fabriek de
lucht Invloog. De week daarop schreef
ik dat wij, op onzen hoek, de pater
noster baden voor de ongelukkige slacht
offers. We voelden allen meê met hen
en hun familie, maar 't beste dat we
doen konden was toch wel te bidden
voor de velen die zoo onverwacht uit
het leven werden weggerukt.
Sedertdien zijn we... gewoon gewor
den te lezen dat er hier of daar hon
derden slachtoffers vielen bij luchtbom
bardementen; het is nagenoeg dage-
lijksch brood! We geraken verhard, we
zijn blij dat we zelf gespaard bleven
en 's anderdaags kijken we waar er
«nu» weêr bommen zijn gevallen! Wie
denkt aan de arme slachtoffers?
Oorlog brengt verwildering meê.
Verleden week hadden we 't over de
verwildering bij de schoolkinders. On
gelukkig genoeg, die kleinen doen pre
cies na wat ze zien bij de grooten.
Nooit werd, wijl zoovele'n zwarte mi
serie kennen, door anderen gevierd, ge
brast, gedanst,... gebeest als nu.
Spreek maar van honger en ellende,
spreek maar van die arbeiders, vaders
en zoons, die sedert maanden weg zijn,
in sommige families schijnt men zelfs
vergeten te hebben dat vader of broer
weg zijnIk zegge in sommige fami
lies», in andere families voelt men het
te meer! Zeg maar dat er hier of daar
zwarte armoe is, ge krijgt voor ant
woord dat men iedereen niet kan hel
pen... 't Geld heeft velen ongevoelig
gemaakt, hardvochtig en herteloos.
't Is een algemeene verwildering.
Dezer dagen ontving ik een brief uit
Kortrijk. Na den oorlog 14-18 verscheen
een boek: «De Dood van leper». Men
zou bijna een boek kunnen schrijven
over de dood van KortrijkGeen
oude stad als leper of Brugge, maar
in zijn aardeen van de schoonste
steden van ons land.
Mijn vriend geeft geen beschrijving
van de vernieling of verwoesting, schrijft
niet over het aantal slachtoffers, maar
wat hij nu schrijft is verschrikkelijk.
En dan komt hij me nog vragen om
't een en 't ander meê te deelen. Ik
doe het werkelijk met tegenzin, maar
hope toch en wensche dat bij velen die
gedachte moge naar boven en naar
buiten komen; «Dat moet veranderen
en we zijn gereed om die verandering,
om die reactie in gang te steken en
vooruit te duwen.».
Van Vrijdag morgen, aldus mijn
vriend, was 't een echte processie van
vreemdelingen, die kwamen... kijken.
Zeker er waren mannen, er waren ploe
gen die kwamen helpen en, om maar
de ploeg van Zwevegem te vernoemen,
die met waren heldenmoed en dood-
verachting gebeuld en zich afgewerkt
hebben... de heele reddingsdienst ver
dient den grootsten lof. Maar 't gaat
hier over de kijkers, over die mensen en
die kwamen uit loutere nieuwsgierig
heid, die kwamen om te... genieten,
't Woord is er uit; maar is 't niet ver
schrikkelijk? En toch 't is echt... om
te genieten! Ze liepen de reddingsploe
gen in den weg, kwamen al maar dich
ter om de sensatie te beleven dooden of
gekwetsten te zien uithalen of wegdra
gen Dat was toch de Jongste aktua-
llteit» lijk in de cinema? Werd er ge
waarschuwd dat een tijdbomzou
ontploffen, dan vlogen de fietsen tegen
den grond en werd het een wilde vaart
om... weg. Vijf minuten later waren
ze terug om het effectte zienMee
warigheid, medelijden? Hier of daar
zoudt ge gezien hebben dat er nog e.en
zekere triestigheid boven geraakte bij
't bekijken van een doode... maar de
nieuwsgierigheid, de sensatie was al
gauw Weer de baas en ongevoelig ging
men een tweede een derde lijk... be
zichtigen!
Zondag namiddag was het ergst.
De trams naar Kortrijk zaten bomvol,
't Was toch Zondag! Daar komt de
tram binnen uit Moeskroen. De eerste
spreuk die ik hoorde was: «Ik meende
dat heel de stad plat lag en de Door-
nijksche wijk is bijna ongeschonden.
De juffer was ontgoocheld! Langs den
Aalbekesteenweg was er een oogenblik
geweldig groot plezier. De processie-
kleederen geborgen bij de Paters van
't-H. Hart hingen buiten de kapotte
ramen te waaien. «Maar kijk toch,
kijk toch kon men nu iets plezie
rigere zien? Was dat de reis niet weerd?
Ik heb dat volk zien slenteren, zien
gapen, over de Markt. Gelukkig dat de
ordedienst uitstekend georganiseerd was,
en de gapers vooruit moesten schuiven!
's Avonds ontmoette lk een vriend,
die net als ik verergerd was; misschien
nog meer dan ik. Hij had In den na
middag een groep bezoeksters ontmoet
die ergens bij puinen stil stonden. Er
was nog een orgel tekort zei mijn
vriend 't zou volop kermis zijn ge
weest.
Dat gebeurt bij 't bezoek aan een
stad waar duizenden families have en
goed hebben verloren, waar duizenden
een laatste-oordeel-nacht hebben mee
gemaakt, en zoovele families weenen
over een dierbaren doode.
Verschrikkelijk!
Gelooft ge nu dat ik gewikt en ge
wogen heb: Zou ik daarover iets zeg
gen? Ware 't niet beter te zwijgen
dat ik zweete?
Verwildering! gevolg van oorlog; en
van de vreeselijke lichtzinnigheid onder
de jeugd, vooral onder de meisjes; en
niet alleen onder de jonge arbeidsters!
geloof me!
Is het niet hoog tijd dat er reactie
intrede? Die reactie moet niet van uit
de lucht vallen, ze moet in 't gezin
beginnen... die lichtzinnigheid in woord
en gesprek en gedrag en kleedij moet
bestreden met alle middels, ze zou
moeten met wortel en tak uitgeroeid.
In 't gezin heeft men veel te veel ge
zwegen of de oogen gesloten en de
lichtzinnigheid door de open deur bin
nengelaten. Hoog tild dat men ze thans
door de ramen buiten gooie.
Wij zullen niet gaan kijken, maar lk
beloofde aan mijn vriend dat we aan
de kapel bij 't hof de slachtoffers ea
de geteisterden indachtig zullen zijn.
BOER NELIS.
Hier een afbeelding van
het nieuwe Duitsche wa
pen, de een-man-torpe
do, waarover wij in ons
laatste nummer bijzon
derheden mededeelden
Zooals men hier zien
kan zit de piloot in de
bovenste torpedo wel
ke door hem bestuurd
wordt tot bij het doel.
Voor het doel wordt de
onderste, tweede torpe
do afgeschoten die dan
door een elektrische mo
tor gedreven op het doel
afstevent. Dit wapen
wordt Efbrudt, d* d« ,oor audtooowu o^eddtt v. des, u« «m^uodo
