Yerscliiliige lijdingen.
Uit den nr 56, der fransche gazet, La Célébrité, die ovrr
de Antwerpsche Tentoonstelling spreekt, nemen wij het vol
gende over
ii Onder de landschap-schilders der Antwerpsche school,
zullen wij M. Lamorinière aanhalen, een artiest van verheven
maar ongelijkig talent, zoo als hij het dit jaar bewezen heeft,
en M. Aug. Böhm, die zijne vlaamsche hoedanigheden lot in
de omstreken van l'arys en op de boorden der Seine over ge
bracht heeft, een goed begrip van het kleur gevoegd bij een
opregt, natuurlijk gevoel en eene zuivere teekening. M. Böhm
geeft den voorkeur aan de warme tinten van den herfst boven
de mollige groenheid der lente; nochthans heeft hij het ge
waagd in volle zon, in vollen zomer op de boorden der Seine,
te S' Ouen een voorstel te zoeken, en het is wonderweerdig
oin aanschouwen hoe men de tengere spitsen der Massaën don
ker groen op de doorschijnende lucht ziet afgemaald. De
Antwerpsche tentoonstelling bezit nog een zicht, door M.
Böhm, op de boorden der Marne, genomen. Eene grijze en
zware lucht maakt u droefgeestig, zoo waar is de uitdrukking
en vorm gekozen. Eindigen wij met dezen artiest te loven om
dat hij buiten zooveel andere land-schilders, zijne schildering
opregt voltooit en zich niet te vrede houdt met een geschom
meld werk.
Be vertooning der Vlaamsche Sier was Zondag laatst be
zocht met een publiek dat, tot nu toe, geen weêrga gezien
heeftde zaal was te klein. Vele ingangkaarten werden ontzegd
en menig een was buiten de deur zonder gelegenheid te vin
den in de zaal te kunnen geraken.
De liefhebbers der maatschappij hebben zich volgens
gewoonte en verwachting goed van hunne taak gekweten
gcene buitengewoone lof wil men hier persoonlijk toe
zwaaien, de toejuichingen die ieder akteurbij zijne optreding
van zoo een talrijk publiek ontving, zal hem genoeg wezen.
De talentvolle Mw Dewilde, van Brussel, en de verdienste
lijke tooneel-kunstenares der tylaatschappij, Mw V. C., ont
vangen hier onzen dank, de eerste om haar keurige spel en de
tweede ombaren goeden wille dien zij tot bloei en vooruitgang
der Maatschappij aan den dag legt.
Om een gedacht te geven hoe de avond aangenaam aan
liet talrijk publiek was, voege men hierbij dat deze groote
massa volks, bij het uitkomen der zaal, algemeen vroeg
Wanneer geeft dc STER RE nogeens eene vertooning
HET TOONEL. Is ons Tooneel ik wil spreken van
ons viaamsch Tooneel slecht, verdorven, onzedelijk en
voor de menschen gevaarlijk
Neen, integendeel, wij zullen bewijzen dat ons viaamsch
Tooneel eene zedelijke strekking geeft, ja zelfs bijdraagt om 't
volk te veredelen,'t is te zeggen vatbaar voor het goede, een
afkeer voor het kwaad in te boezemen en bijgevolg deugdza
mer te maken.
Nemen wij vooreerst datgene wat door de vreesachtigen en
tegenkanters van hel Tooneel het meesten het eerst opgewor
pen wordt, om het als gevaarlijk voor de menschen en vooral
voor de jeugd te doen ondergaan.
Be Liefde op het Tooneel, beweren zij, is onzedelijk Maar
van welke liefde willen zij spreken? Voorzeker van de valsche
en onreine liefde. Maar is dit toepasselijk op het viaamsch
Tooneel waar slechts het ware en het goede als een burger
deugd en het kwaad en het valsche als verachtelijk wordt
voorgesteld
Ten opzichte der meeste fransche stukken en fransche
spektakels hebben zij gelijk. Daaronder bevinden zich inder
daad onzedelijke stukken en weêr andere die weinig strekking
voor het goede hebben. Tn vele fransche stukken durft men
eene vuige en onreine liefde nu eens door de vrouw dan eens
door den man met nog jonge lieden lucht geven. Valschheid,
list en bedrog wil men in vele der fransche stukken als eene
behendigheid,slimheid, ja zelfs als eene deugd doen doorgaan.
En tegen het ten tooneele voeren van dergelijke stukken verzet
ten wij ons niet alleenlijk uil mcnschelijk gevoel, maar ook als
een warme verdediger onzer vlaamsche zeden, die spijts al den
invloed der fransche en spaansche onlducht lot in zoo verre
ni<t is kunnen verdorven worden.Tegen dc opvoering van der
gelijke stukken verzetten wij ons dus met even veel kracht als
den godvruchtigslcn onder de godvruchtigen.
Maar moet men diezelfde vrees koesteren voor het viaamsch
Tooneel
Neen, wanneer er in onze tooneelstukken over liefde gehan
deld wordt, dan is het om de ware liefde te hulden, hare
deugd te doen hoogschatten en door die ware liefde de huis
lijkheid, dit wil zeggen de wederzijdsche liefde van man lot
vrouw en omgekeerd van vrouw tot man en van deze tot hun
huisgezin te doen geboren en onderhouden worden. En ook
om de liefde en genegenheid tot den evenmensch aantevuren.
Uf is de liefde misschien geen deugd meer sedert dat er
menschen gevonden worden die beweren het monopool van
geluk te bezitten Sedert dat er menschen te vinden zijn die
hunnen evi nmt nscli het bestaan, ja zelfs het leven benijden
Ook wanneer er op het viaamsch Tooneel van liefde ge
sproken wordt, dan is zulks om den valschhaard, den mein-
eedigen, die met vuige en onkuische inzichten bezield is, te
schandvlekken; om den verleider en den schender der schul-
dclooze jeugd bij het volk een voorwerp van verachting te ma
ken en als een wangedrocht der menschheid te doen doorgaan.
Is ons viaamsch Tooneel dus slecht, verdorven of heeft het
eene zedelijke stekking? Is het tooneel dus niet geschikt 0111
het volk te onderrichten en deugdzamer te maken
Waarom verbiedt men dan aan het volk er heen te gaan? Is
dat de persoonlijke vrijheid, door de Grondwet aan allen
gewaarborgd, eerbiedigen
Ja, ons viaamsch Tooneel is geschikt om het volk te onder
wijzen en draagt oneindig veel bij om het volk te veredelen en
deugdzamer te maken, en daarom verdedigen wij liet tegen
degene die de persoonlijke vrijheid verhinderen, met het volk
te beletten een aangenamen en schuldeloozen avondstond door
te brengen.
Niets in strijd met den godsdienst nog met de goede zeden
mag of wordt er vertoond.
Ons viaamsch Tooneel is dus niet zedeloos, is niet on-
stichtend, slechts datgene wat in strijd is met de gezonde rede
wordt gehekeld, alles wat verkeerd in de wereld gaat wordt
onder het oog gebracht en de aandacht der bijwooners opge
wekthunne oogen gaan open en hun verstand verlicht. De
slechte gebruiken en gewoonten ontwaart men, de vooroor-
deelen vallen in duigen en het gemoed verbeterd.
En de ware liefde die hemelsche gaaf tot den even
mensch voor het geluk en welzijn der maatschappij, dc liefde
lot alles wat verheven en schoon is ontvlamd.
En niettemin verbiedt men het volk hun eigen nationaal en
zedelijk Tooneel bij te woonen.
En men doet zulks juist om al de hier aangehaalde redenen,
omdat het volk er door de wereld leert kennen en waarderen
en te veel verlicht wordt. Omdat het bijgeloof en de vooroor-
deelenerdoor in duigen vallen, omdat in een woord het volk
er door wijzer wordt en het bijgevolg voor de volksverdruk
kers niet meer mogelijk zou zijn op liet bijgeloof, de vooroor-
dcelcn en de onwetendheid te spekuleren.
Het theater Covent-Garden,te Louden, heeft eenen dansmees
ter geëngageerd voor 30,000 fr. 's jaars; er dient hier opge
merkt te worden dat die danser maar één been heeft.
Een brief van l'-kol' Vandersmissen, gedagteckend Forl-
de-Franee [Martinique] 5 November 4864 geeft nieuws over
de Mexikaansche-Belgische troepen die uit Audenaerde ten
halven October vertrokken zijn. De overvaart is goed afgeloo-
pen; er heeft een tempeest ontstaan,maar buiten de zeeziekte is
alles wel vergaan. Slechts een grenadier is aan eene borst
ziekte gestorven, maar het schijnt dat bij reeds voor zijn
vertrek vast was.
Doktor Demme is getrouwd met de dochter van den ban
kier Trumpy, die hij beschuldigd was vergeven te hebben met
strychnine. Andere zeggen dat hij nog niet getrouwd is,
maar wat zeker is, is dat hij met Floratje is weggeloopen. Hij
