VAN IJPEREN.
DE LAKENHAL VAN IJPEREN,
4 FRANKEN 'S JAARS
Nr 28®. Zesde Jaar.
Politiek. Stads;- Kunst- en Letternieuws. Verschillige Tijdingen. Markten. Bekendmakingen.
Politieke berichten.
VOOR IJPEREN. Fit. 4-50 VOOR BUITEN STAD.
Aankondigingen 12 centimen den regel.
Reklamen 25 centimen.
ZONDAG, G OCTOBER 1867.
Bureel: Dixmudestraat, 59. Alle inzendingen vrachtvrij.
Men is te Parijs zeer ongerust geweest no
pens de geruchten over de reis van marschalk
Fleury naar Duitschland. De beurs voelde hel uit
werksel dezer onrust. Al de oogen waren op Biar
ritz gevestigd en men vraagt zich met verlegend-
heid af wat de keizer zal beslissen.
Iïoudt L. Napoleon in de plooien van zijnen
keizerlijken mantel niet den vrede en den oorlog
Is hij inderdaad de eenlgste niet, die over de poli
tieke vrijheden beschikt, die hij nog meer kan
beperken of uitbreiden naar zijnen wil
Al de veronderstellingen, welke men kan maken
nopens deze of gene gedragslijn, die keizer Napo
leon zal volgen, meoten natuurlijk schipbreuk lij
den als men ingaat dat het van de beslissing van
een enkel persoon afhangt of wrj oorlog of vrede
zullen hebben. Ziehier evenwel wat wij weten en
wat schijnt zeker te zijnMM. Rouher en Lava-
lette zijn naar Biarritz geroepen. Volgens de eenen
om hunne portefeuille terug te geven, volgens an
deren enkel om met het opperhoofd van den Staat
over de werkzaamheden van den aanstaanden zit
tijd te onderhandelen.
Wat de buitenlandsclie kwestie betreft, de
fransche drukpers schijnt er zich op toe te leggen,
om den haat van de Duilschers op Frankrijk te
trekken. De uitvallen van zekere half-olïiciële
bladen tegen Pruisen, lokken hevige antwoorden
uit.
De Kreuz Zei tuny zegt zonder omwegen in een
artikel wat het over de handelwijze der fransche
drukpers denkt. De tolk der feodale partij verwijt
aan het keizerlijk gouvernement zijne wapeningen
onophoudelijk te vermeerderen en neemt dit feit
als voorwendsel, om tegen alle lussclienkomst in
de duitsche zaken te protesteren, Eindigende, zegt
hel blad, dat het hoopt dat Frankrijk meer omzich
tig zal zijn dan zijne oorlogzuchtige dagbladen
en verklaart dat, in het tegenovergestelde geval,
Pruisen gereed is elke uitdaging te aanvoerden.
Deze verklaring zal voorzeker haar uitwerksel
opleveren. Reeds sprak men Woensdag, dat eruit
Frankrijk een ultimatum aan Pruisen was gezon
den, om het alle uitbreiding van het princiep van
duitsche eenheid over den Mein te verbieden, wat
eene uitbersling van den oorlog binnen een kort
tijdstip zou veroorzaken.
Dagbladen die zeggen goed ingelicht te zijn,
verzekeren dat er hoegenaamd geen ultimatum is
gezonden en dat de oorlog heden niet meer waar
schijnlijk dan gisteren is.
De geruchten dat er wanorders in Rome waren
uitgebroken worden gelogenstraft, maar op de pau
selijke grenzen heerschter groote gisting.
Zooals onze lezers zien door de voorgaande tij
dingen gelijkt Europa aan eene verwarde klos en
zal het mocielijk zijn die los te maken zonder met
geweld de draden te breken. Wat L. Napoleon in
den schild voert is een geheim en zoolang er gcenc
ontwapening plaats grijpt zal het algemeen ver
trouwen niet terugkeeren.
Juarez heeft eene proclamatie uitgeveerdigd
waarin hij te kennen geeft wat de republiek zich
ten doel moet stellen.
In Oostenrijk wordt de beweging tegen het kon-
kordaat langs om grooler. Er zal weldra geene ge
meente van eenig belang meer in Oostenrijk zijn,
die geene petitie zal gezonden hebben om de af
schaffing van dit traktaat met Rome te vragen, dat
zoo zeer op de zedelijke en verstandelijke ontwik
keling der bevolking drukt.
liet is onnoodig te zeggen dat de klerikale partij
alles in 't werk legt om hel konkordaal te doen be
houden, maar het gouvernement zal de openbare
denkwijze moeten genoegen geven.
DE TOEKOMST,
door J. CORDONNIER.
(Vervolg en slot).
De wederstand der wethouders en de strengheid der ver
ordeningen gemaakt met het inzicht van de goede hoedanig
heden der koopwaren te verzekeren en het bedrog te
voorkomen, werden aanzien als maatregels van onderdruk
king moetende voor uitwerksel hebben den voortgang der
nijverheid te beletten; zulks misnoegde de werkende klassen
en deed ze besluiten hun land te verlaten.
Reeds oijder de regering van Eduard III (1331) waren er
wevers die zich in Engeland gingen vestigen, en van toen al
zette de uitwijking der vlaamsche werklieden gedurend bijna
eene eeuw altijd voort. Het was nogtans maar in 1383 dat de
voorspoed van handel en nijverheid in IJ peren een einde nam:
De oorlog die uitborst lusschen Lodewijk van Male en liet
volk der vlaamsche steden, deed onze wevers hellen naar de
partij welke de Gentenaars hadden gekozen, en dwong hen
een levendig deel te nemen aan de onlusten. De voorsteden,
bewoond door de werkende klas, werden neêrgebrand en liet
Magistraat eensgezind met den Graaf van Vlaanderen, ver
boden dezelve te herbouwen, verhaastende daardoor de uit
wijking der lakenwevers die schuilplaats zochten in Holland
en vaoral in Engeland waar zij de nijverheid en rijkdommen
van Vlaanderen overbrachten. Dit was de oorzaak, zoo niet
van de vernieling onzer lakenweverij ten minste van haren
langzamen .ondergang.
Deze betreurlijke staat van zaken verergerde nog lot in
1427. Op het einde dier eeuw was de lakenhandel volkomen
vervallen, en onder de regering van Keizer Karei weefde men
nog enkel eene lichte stof genaamd saaie die veel min opbracht
dan de lakens. Vervolgens ontstonden de religie-oorlogen, en
met dal de weinig lakenwevers die in IJperen nog overge
bleven waren, de zijde der hervorming gekozen hebbende,
namen de wijk naar Engeland waar zij vrijelijk bun geloof
mochten belijden.
Grameye getuigt dat er op de jaarmerkt van IJperen, ge
houden den 10 Maart 1314, 54,720 stukken laken verkocht
werden eu dat men alsdan in de stad 4,000 getouwen telde.
De ijpersche kronijkschrijver De Rave, vehaalt dat omstreeks
1620 het getal weefgetouwen nog slechts tot 300 beliep. Ein
delijk, op het einde der zeventiende eeuw, werden eenige
pogingen gedaan om de nijverheid op nieuw te doen herleven,
maar vruchteloos bleven zij, en in 1089 werd de lakenweverij
van IJperen teenemaal gestaakt.
Oj) eenen tijd nog zoo ver van ons niet geweken, dienden
dc schoonc cn ruime zalen der Haiie, waar vroeger de rijke
voortbrengsels onzer nijverheid te bewonderen lagen, tot he
houden der jaarfeesten en hedendaags hebben zij zelfs die be
stemming verloren.
Het beschouwen der Hal verwekt herinneringen die tot de
geschiedenis der stad belmoren
Het was in 1342 dal men de schepenkamer bouwde, want
vroeger vergaderden de'wethouders in eene onderzael van den
toren. In die kamer, waarvan thans de herstelling onderno
men is, ziet men nog eenige overblijfsels van muurschilde
ring, verschuldigd aan het pinseel van Melchior Broederlam,
die onder de regering van Philip den Schoone, IJperen be
woonde.
Op het einde dier eeuw, plaatste men in den toren, het uur
werk alsmede het vingeroen of poorteklok, en den 12 October
1378 wees 't horloge voor de eerste maal het uur en de klok
liet zich hooren.
De jaarboeken van Vlaanderen melden als een wonder dat
er teDuinkerke eenervaren klokkenspeler woonde met naam
Jan VanBeveren.Ook kwam men van zeer ver om zijne kunde
te bewonderen. Het was deze klokkenspeler die op 1 October
1478 zich naar IJperen begaf en er verschillende deuntjes op
den beiaard van ons belfort uitvoerde. Ter dier gelegenheid
vereenigde zich het volk en de aanzienelijkste burgers dei-
stad op de Groote Markt, om derzelver liefelijke klanken,
voor de eerste maal, te hooren zij waren cr zoodanig van
verrukt dat zij zich overgaven aan eene uitsporige vreugd en
op maat begonnen te dansen.