Stads Nieuws.
Pruisen, om een machtig militair gouvernement
tot stand te brengen.
Rusland, Engeland en zelfs al de kleine stalen
dachten het noodzakelijk hunne legerinrichting te
versterken.
Na de uitroeping van den heer Rouher, eersten
minister van L. Napoleon in het Wetgevend
Korps, dat Rome nooit de hoofdstad van Italië zou
wordenheeft Frankrijk den eenigslen bondge
noot verloren, waarop het misschien hadde mogen
rekenenen het staat alleen tegenover het geheel
gewapend Europa.
Daarom ook zal Frankrijk weldra 1,200,000
man onder de wapens roepen. Waartoe zuilen al
die krijgsmachten dienen Zal het jaar 1868 de
geweldadige oplossing van den toestand zien P Zal
dat jaar getuige zijn van den schrikkelijken strijd
die ooit de geschiedboeken vermeld hebben
God verhoede het; maar alles wat wij thans
zien gebeuren, doet het helaas! maar al te zeer
vreezen.
Intusschen lijdt handel en nijverheid en zijn de
werkende klassen aan de ergste ontberingen ten
prooi.
Een lichtstraal nochtans dringt door al dat duis
ter en moet eenigen troost aan de vrienden der
beschaving geven. Het zoo verlamde en diep ver
vallen Oostenrijk heeft de hersenschimmige hoop
der herstelling van het heilig roomsch keizerrijk op
gegeven en de vrijzinnige beginselen van den he-
dendaagschen tijd gehuldigd. Moge het op dien
weg groeien en bloeien en de andere natiën tot
voorbeeld strekken.
Wat nu eigenlijk ons land, betreft, het spreekt
van zelf dat wij niet builen de algemeene bewe
ging hebben kunnen leven, en dat wij evenals an
deren door de buitenlandsche gebeurtenissen be-
heersch zijn geweest.
Wellicht zijn die gebeurtenissen niet geheel en
al vreemd aan de uiteenschokking van ons ministe-
Er wordt sedert meer dan een jaar veel gespro
ken van het fenianismus, dat de onrust inEngeland
opwekt en zelfs de politieke en maatschappelijke
inrichting van h<i! land bedreigt. Dit schijnt ons
dus van groot belang genoeg om onze lezers daar
over eenige uitleggingen ie geven.
Na het einde van den bioedigen oorlog, welke
tusschen Zuid- en Noord-America plaats had, een
groot gedeelte der lerlanders, die onder de vaandels
van Noord-America hadden getreden, besloten van
de Engelsche overheersehing, die oenen bedekten
onderstand aan de zuidelijke provinciën had gege
ven, te ondermijnen en te bevechten. Ten dien
einde richtten zij eene samenzweering in onder
den naam van Fenians broederschap, waarin veel
machtige personen waren, wier ouders of zij zelve
destijds hun vaderland hadden verlaten, om zich
aan de kwellingen en onbillijkheden hunner over
weldigers te ontrekken; al de waaghalzen, die,met
bet afmaken der americaansche twisten, zich zon
der bestaan bevonden, konnen welhaast vele dollars
verzamelen, en met de geheime inschrijvingen,
welke in Ierland zelf werden verzameld, beschik
ten eindelijk over millioenen Het was alsdan dat
een groot getal americaansche lerlanders, belast
met geld uit te deelen en vertrouwden te werven,
Ierland zelf doorkruistten en aldaar eenen burger
oorlog trachten optewekken; het was niet moeilijk
van onder eene natie, die sedert eeuwen onder
drukt is, die van dezelfde voorrechten als de
heerschende partij is beroofd en in armoede is ge
dompeld, aanhangers te werven, bereid om het
jok dat op hen weegt afteschuddenook bij dui-
zende lerlanders legden den eed af van de hand te
leenen om een feniansch gemeenebest interichten,
en ten einde het grauw aantelokken zij schreven op
hun vaandel de verdeeling der eigendommen en
andere ulopies door de fransche omwentelaars in
1848 uitgevonden.
De eerste daden der fenians bepaalden zich tot
eenige aanvallen tegen de eigendommen, tot be
dreigingen tegen de bemiddeldsle ingezetenen, en
deze misdaden door de medewerking van het groot
ste gedeelte der bevolking ongestraft blijvende, de
omwentelaars verstouteden het land werd bedekt
van geheime genootschappenmen oefende zich
in de wapenhandeling; vele geweermagazijnen
werden door de politie ontdekt en aangeslagen, en
een getal soldaten verlieten hunne vaandels om
zich bij de fenians te vervoegen.
Zoo een staat van zaken wekte de bekomme'
ling van het Engelsch Gouvernement: het minis'
terie en de kamers vonden voorzichtig van i
sommige graafschappen de krijgswet te doen ver
kondigen, en, niettegenstaande deze voorzorgen, d
beweging breidde zich op eene benauweh'jke wij2
uit-, in den nacht tusschen d" en 6" Maart lid
eene opstand ter gelijken tijde plaats in verscheie
steden en op eene uitgestrektheid van 60 uren.; en
aanval op Dublin zelf zou plaats gehad hebbn
indien de politie door krachtdadige middels denzi-
ven niet had voorkomen.
Het was alsdan dat de geestelijkheid, ziende at
de ontsteltenis der gemoederen hare inzichten ovr-
trof en de maatschappelijke belangen in gevar
stelde, de beweging veroordeeldede Rissehopen
gaven mandementen uit en de preekstoelen wcr-
galmdcn van vermaningen om de bevolking totie-
daardheid en onderdanigheid aan te wakkeren.
Hel Gouvernement, dit ziende en wetende dat
de geestelijkheid in Ierland, meer nog dan overal
elders, eenen zoo groolen invloed op de gemode-
ren uitoeffent, twijffeldc geenszins of de bew^ing
zou daardoor gestild worden; maar het kwaadwas
te verre gekomen de samenrotting breidde zie uit
tot in de bevolkste steden van Engeland, akaar
de aanleiders eene menigte aanhangers ondr de
behoeftige en zedelooze bevolkingen konnenwer-
ven.
Ten gevolge van talrijke gruweldaden, veichei-
de fenians werden door de rechtbanken vai Ier
land ter dood verwezen en door de Koningin jnade
geschonkenmen verhoopte door zoo eene talig
heid een einde aan die gruweldaden te knnen
stellen, het viel anders uit; hierdoor vers lot, ver
dubbelden hunne plichtige onderneminger ver-
scheide moorden werden begaanop politie beaibten
van Londen Dublin en nog andere steda. Dit
wekte de aandacht van het parlement en an de
ministers, 'en ten dien gevolge werden de der
plichtige ter dood veroordeelden gehangei; deze
strengheid had geenen beleren uitslag dan c gena
de, waarmede men de vorige veroordeeldemet le
ven had geschonken de dreigingen verduldden,
talrijke procession doorwandelden de strain van
Londen ter gedachtenis der gestrafte en depoging
om de gevangenis van Clerekenwell te doe sprin
gen, die zoo naar een merkweerdig gedote van
Londen had kunnen vernietigen, de mi jen die
mén ontdekt heeft onder de gevangenis vn Mill-
bank, en papieren die men in beslag heeft gnomen,
hebben doen blijken dat de fenians vocnemens
waren van op eenen gestelden dag al de -senaten
van het rijk te plunderen; reeds een poging
heeft deswege plaats gehad de toren vanViartello
is over weinige dagen door de fenians Renomen
geweest, en zoo het schijnt de storm was oor ame
ricaansche fenians beleid; door deze ovrwinning
hebben zij zich van eene belangelijke hcveelheid
wapens meester gemaakt; dat alles en no meer de
bedreiging van door rooverij den koopharel te zien
bedwingen, bewijst aan de minstklaarziiden dat
Engeland met groole ongevallen, waarvn de uit
komst door niemand kan gemeten noc voorzien
worden, bedreigd is.
De ministeriele krisis is eindelinge afgeloopen
de Koning komt het ontslag der heeren Rogier,
Goelhals en Alp. Yandcnpeereboom te aanveerden
en een nieuw Ministerie te noemen, samengesteld
uit de heeren Frère-Orban, als Minister van Finan-
tien, Barader Justitie, Pirmez, voor de Binnen-
landsche Zaken, Jamar, van Openbare Werken,
Vanderstichele, voorde Buitenlandsche Zaken, en
Renard, voor den Oorlog.
liet nieuw Kabinet schijnt ons in denzelfden ma
tigen trant als het voorgaande gekozen te zijn, wij
verwachten ons dus aan geene politieke veranderin
gen in hel beheer.
Sedert lang had M. Vanden peereboom zijn ver
langen uitgedrukt het Ministerie te verlaten en zijne
aandringing om van het verheven ambt af te zien,
tol welk Leopold de F* hem in October 1861 had
geroepen en in welk den tegenwoordigen Koning
hem heeft behouden, is een bewijs dat alle betich
tingen van geveinsdheid, door de nieuwsbladeren
hem naar het hoofd geworpen, niet anders dan las
teringen waren.
M. Vandenpeereboom is meer dan zes jaren Mi
nister van Binnenlandsche Zaken geweest,dus eenen
merkelijk langeren tijd dan zijne voorzaten; hij be
houd de achting zijner gewezen ambtsgenoten zijn
aftochtwektden spijt op van al degenendie eens met
hem in betrekking zijn gsweest en bijzonderlijk van
de inwoners onzer stad en deszelfs arrondissement.
In de eerste bijeenkomst der Kamers verwachten
wij ons aan eenen uitleg over demoeielijkheden die
deze verandering van Ministerie hebben te weeg ge
bracht en wij twijffelen geenszins of de beweegre
denen welke M. Yandcnpeereboom zijnen ontslag
hebben doen vragen zullen door al zijne politieke
vrienden goedgekeurd worden.
rie- (Slad Gent).
mobuggjj
Sis veu'IeröeES Jaar zaallen wij eisten Eezerei»
In «ïem 8©«p van .Banaiari eene a-oaasancc, vroor-
«len van Vlctoa-len Van de WegSse en imszSelt
door I*. C., als KicHwjaargeseïienk aanbieden.
De trekking welke zondag laatst in de benedenzaal van het
stadhuis plaatshad, ten einde de tuchtraad der burgerwacht
samen testellen, die in de eerste drij maanden van 1808 moet
zetelen, gaf den volgenden uilslag
Effi ktieve leden. MM. Emiel Nolf, onder luitenant, Iienri
Ceriez, march, des logis, Albert Degryse, kaporaai, en Erik
Bouckenaere, wacht.
Bijgevoegde leden. MM. Karei Minlen, ond.-luit., Henri
YVoussen, fourrier, Josef Loosen, kaporaal, en Pieter Bouquet,
wacht.
k
den oö December 1807.
Mijnheer de uitgever,
Gisteren woonde ik de vertooning bij door de Vlaamscbe
Ster in stadsschouwburg gegeven. Volgaarn beken ik dat ik in
lang mijnen avond niet beter doorbracht, want eene maat
schappij als deze, uitsluitelijk samengesteld uit liefhebbers,
heeft alles wat ik mij had kunnen voorstellen overtroffen. Het
eerste stukje uDrij honden aanéén been, alhoewel van
weinige tooneelwaarde, werd meesterlijk opgevoerd; de Ope
rette Numero 66, welke ik voor de eerste maal bijwoonde
heeft mij waarlijk getroffen door de getrouwigheid in de kos-
tumeu, den tredenden speeltrant en de juistheid der stemmen.
Het slotstuk Het Badmeisken, bevat veel zedelessen, en veel
treffende tooneelen zijn allernatuurlijkst vertolkt geworden.
Eenige zinsneden over het volksonderwijs werden donderend
toegejuichd, een sprekend bewijs dat deze die te IJperen het
schouwburg bezoeken, begrijpen wat er aan het volk ont
breekt en wat al weldaad het onderwijs onder hetzelve te wee®
zal brengen.
De keus van mejuffer Herremans is allergelukkigst voor de
maatschappij, want buiten hare natuurlijke begaafdheden,
fiezit zij al de bekwaamheden om met de Vlaamsche Ster ten
tooneele te klimmen.
In bijzonderen lof wil ik hier niet treden, want onder de
liefhebbers van de Ster, worden de geringste talenten nevens
de uitstekende gewaardeerd, waarmede eenige der tooneel-
spelers begaafd zijn, maar gij zult mij veroorloven dat ik hier
met de oprechtste overtuiging zeg dat eene slad in bezit van
zulkdamge tooneélkundige maatschappij, mag fier zijn, en dat
de akteurs en deze die zich op hun bestier toeleggen onzen
grootsten dank Waardig zijn over het vervullen der moeielijkc